Worden wij een volk f an oudjes
N.
Christelijk Dagblad voor Zeeland
ima
EERSTE BL
DE NIEUWE BONNEN.
Binnenland
DAGKALENDER.
i\
ZATERDAG 12 JULI 1941
55e JAARGANG - No. 61
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gistsfraaf 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes ea plaatsen waar een agent is
aangesteld f 051
Losse nummers 6 cent
De groote Sowjet-verliezen - Spoorlijnen in
Sowjet-Rusland gebombardeerd - Vichy ver
werpt Britsche wapenstilstandsvoorwaarden.
Sowjets verloren een millloen
aan gevangenen en dooden.
Vichy verwerpt Britsche
voorwaarden.
5.30 22.— 23.41
16 Juli: Laatste kwartier.
24 Juli: Nieuwe maan.
,r. «n
tab ïlc'1 h09"
lilt-
a i VipKVIHlH
o.k heeft een
ar r1e Iconen
In de v) as-
Ik* naar aan-
de vlaeindu-
erzoek op dit
1041.
6.45 Gram.
lam. 7.45 Och-
euwsber. 8.15
huisvrouw).
L). 12.00 Cello
12.45 BNO
|üe Ramblers,
bet gezin. 2.20
Ik en vroolijk-
porbereid door
14.20 Het Hol-
ible en gram.
beursber. 5.30
Voor de bin-
orkest „Sla-
Vragen van
[7.45 Voor den
8.15 Spiegel
iano en gram.
P010.15 BNO
vs reel".
6.45 Gram.
jram. 7.45 Och-
leuwsber. 8.15
Ig (voorbereid
icomité). 10.20
11.10 Geva-
Ü2.00 Ber. 12.15
en econ. ber.
7oor de jeugd.
Ionisch Orkest
len land"). 4.00
I orkest en het
5.00 Cyclus
Jiereid door het
j). 5.15 BNO
T. 5.30 Orgel en
lusica Divina".
ndsche compo-
Groningsch
|7.45 ..H.B.S. of
e). 8.00 BNO
1.30 Gevarieerd
leuwsber. 10.00
door de Chr.
1.20 „Ik was er
iso-Bank N.V.
V. K.
Heden
65
1631/»
781/4
178
45%
46
30
423
245
!33Vs
236%
.241/2
123
'87V2
289i/4
124
226Vs>
99
98l0/iQ
87
8Ö1/!
118»/»
118
18 X
24%
133
133%
h.12
II21/4
105
104
605
408
155
155%
190
190Ve
139
141%
E991/4
199%
8OV2
82
w
tgens een twee-
[g
|tten minder be
jagen dag. Aan-
op 281- pet. ge-
pct terug. De
vaarden waren
K. U. was er
aandeelen .Van
|in eert. Calvé
met het vorige
|ter niet gecon-
reeds gezegd
|s het geval,
vrij goed prijs-
ideelen Philips
leren.
ondervonden
tiling ook hier
ilijks veranderd,
Lgen eenigszins
•door een koers-
mnten ontstond,
it valt niet veel
m. Onze staats-
onveranderd.
Ier 122.50
elegging Neder-
Bureaux Lange Vorsfstraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg!
Directeur-Hoofdredacteurs
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten 33 cent per regel
Overige odverïenliën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine odvertentiën f 0.55 bi} vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct> extra
Bl| eontraol belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
MEER RUSTSTOELEN,
MINDER WIEGEN?
Van buitengewoon groot belang voor
een volk is zijn. opbouw naar leeftijden,
vooral als men die met vorige perioden
kan vergelijken.
Vlak na de capitulatie heeft Petain
het scherp tot 't Fransche volk gezegd:
„Wij wilden te veel genieten, wij hadden
te weinig kinderen".
Nu was de tGestand voor Frankrijk
ook zeer precair. Het geboortecijfer per
1000 zielen daalde van 1920 tot 1936 van
19.8 tot 15. Weliswaar was het in Enge
land en Zweden in '36 nog iets lager (14.8
en. 14.2) en was het in België maar iets
hooger (15.1), maar Frankrijk was het
eenige van de ons bekende Europeesche
staten, waar geen geboorte-overschot,
maar een geboorte tekort was-. Met
andere woorden: er stierven meer men-
schen dan er kinderen geboren werden.
En dit Is wel een zeer ernstig feit.
Het loont wel de moeite eens aan de
hand van cijfers van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek na te gaan, hoe
de situatie in ons eigen land is.
Een der laatste uitgaven van het Cen
traal bureau voor de Statistiek, vol met
cjjfers over den leeftijdsopbouw der be
volking van Nederland over de jaren
1900 tot en met 1939, bevat daaromtrent
belangrijke aanwijzingen.
Men ziet duidelijk, hoe ons volk als
geheel als het ware ouder is geworden.
Op zichzelf kan men zich er over verheu
gen, dat de zorg voor de volksgezond
heid den gemiddelden leeftijd van den
Nederlander verlengt, dat zijn krachten
langer beschikbaar blijven voor den ar
beid aan het welvaren van het volk.
Maar als daarnaast 't jeugdige element
inschrompelt, is het verlies aan volks
kracht grooter dan de winst.
Het Dagblad voor Zeeland heeft de
moeite genomen de volgende percentages
te berekenen uit de publicatie van het
Centraal Bureau voor de Statistiek:
1900
1939
04 jaar
12.02
9.45
5— 9
li
11.33
9,41
10—14
tl
10,04
9.30
15—19
M
9.54
9.35
20—24
it
8.94
8.23
25—29
7.54
8.23
30—34
ft
6.68
7.75
35—39
ft
6.—
6.97
40—44
ft
5.04
6.22
45—49
tl
4.65
5.47
50—54
it
3.99
4.82
55—59
it
3.67
4.44
60—84
99
3.25
3.63
65—69
it
2.41
2.78
70—74
it
1.75
2.02
75—78
it
1.13
1.27
80—84
IS
0.49
0.87
8589
II
o;i5
0.22
90—94
it
0.03
0.04
Bij het hestudeeren van dit staatje zal
men zien, dat in 1900 nog meer dan de
helft van de bevolking (bijna 53 pro
cent) jonger was dan 25 jaar. In 1939
haalden deze „jongeren" nog niet de 46
pet. Als dit proces aanhoudt, dan is het
onvermijdelijk, dat de basis van de bevol-
kingspyramide steeds smaller wordt en
dat het zwaartepunt steeds hooger komt
te leggen. Onze volkskracht zal steeds
wankeler komen te staan.
Interessant is ook het nu volgende
staatje, dat enkele jaren geleden op een
conferentie der Christelijk-Sociale bewe
ging te Lunteren is verstrekt en bespro
ken.
Bevolking van Nederland in leeftijdsgroepen op 1 Januari 1935, 1955 en 1975
in absolute getallen en in percenten der totale bevolking.
Leeftijdsgroepen
1935
1955
1975
abs. getal
°/o
abs. getal
abs. getal
0— 4 jaar
5-14
15-19
20-54
55-64
834.000
1.663.000
725.000
3.967.000
632.000
10.0
19.9
8.7
47.3
7.6
748.000
1.518.000
774.000
5.035.000
918.000
7.6
15.5
7.9
51.3
9.4
687.000
1.398.000
715.000
5.193.000
1.188.000
6.6
135
6.9
50.0
11.5
65 jaar en ouder
543.000
6.5
808.000
8.3
1.189.000
11.5
Totaal
8.364.000
100
9.801.000
100
10.370.000
100
Natuurlijk moet men er rekening mee
houden, dat de cijfers voor 1955 en 1975
op gissingen berusten, maar op gissin
gen, die toch vrij nauwkeurig en be
trouwbaar zijn, als zich geen onvoorziene
omstandigheden voordoen. Er is b.v. re
kening gehouden met een gemiddeld ge
boorte en sterftecijfer over de laatste
perioden.
Als men dit staatje aandachtig bestu
deert, ziet het er voor de toekomst met
onze bevolking niet gunstig uit: een re
gelmatige, sterke daling van het percen
tage zuigelingen, kinderen en jonge men-
schen, een vrij constante groep 20 tot 54-
jarigen, maar een belangrijke stijging
van de groep, die niet meer tot de vol-
productieven kan worden gerekend.
Een volgende maal hopen wij hierover
nog enkele opmerkingen te maken.
UIT DE LEGERBERICHTEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend.
Zooals reeds in een speciaal bericht
is bekend gemaakt, is met den dubbelen
slag om Bialistock en Minsk
thans de grootste slag van de wereld
geschiedenis op het gebied van materi
eel en omsingeling geëindigd. 323.898 ge
vangenen, onder wie verscheiden bevel
voerende generaals en divisie-comman
danten, zijn ons in handen gevallen; 3332
gepantserde gevechtswagens, 1809 stuk
ken geschut en groote hoeveelheden an
dere wapens werden buitgemaakt of ver
nietigd.
Hiermede is het totale aantal der ge
vangenen, die tot dusver aan het Oos
telijke front zijn gemaakt, tot meer dan
400.000 gestegen. De hoeveelheid buit
gemaakt of vernietigd vijandelijk mate
rieel is toegenomen tot 7615 gepantser
de gevechtswagens en 4423 stukken ge
schut.
Het Sowjet-luchtwapen heeft tot dus
ver in totaal 6233 vliegtuigen verloren.
Bij den strijd tegen de Britsche voor
zieningsscheepvaart brachten onderzee
booten in den Noordelijken Atlantischen
Oceaan vier vijandelijke koopvaardijsche
pen met 27.600 brt tot zinken. Ten Oos
ten van Peterhead werd door de lucht
macht een vrachtboot van 4000 ton tot
zinken gebracht.
In den afgeloopen nacht bombardeer
den sterke afdeelingen gevechtsvliegtui
gen de voorzieningshaven Huil aan de
H u m b e r met doorslaggevende uit
werking. Andere luchtaanvallen richtten
zich op de havenwerken van Great
Yarmouth en Berwick bene
vens op vliegvelden en zoeklicht-instal
laties in Oost- en Zuid-Enge-
1 a n d.
Bij pogingen van den vijand om giste
ren deKanaalkust aan te vallen,
schoten jagers 21, luchtdoelartillerie 4
en marine-artillerie 3 Britsche vliegtui
gen neer. Er worden twee eigen vlieg
tuigen veymist.
De vijand wierp in den afgeloopen
nacht met zwakke krachten een gering
aantal brisant- en brandbommen in W.-
Duitschland. De verliezen van de
burgerbevolking zijn gering.
Italiaansch weermachtbericht no. 401
Onze vliegtuigen hebben opnieuw de
luchthaven van Nicosia op Cyprus
gebombardeerd en vijandelijke vliegtui
gen op den grond vernield. Andere for
maties hebben de petroleum-installaties
op H a i f a gebombardeerd, waardoor
uitgestrekte branden werden veroor
zaakt, die nog uren lang woedden.
InNoord-Af rika hebben de
strijdkrachten van de spil installaties
en uitrustingen van T o b r o e k gebom
bardeerd en ten Oosten van Solloem En-
gelsche auto's onder mitrailleurvuur ge
nomen. De vijand heeft aanvallen gedaan
opBenghasi en Derna.
ïn Oost-A. frika de gebruike
lijke activiteit in de vooruitgeschoven
stellingen van onze posten in het gebied
van A m h a r a. De vyand heeft ge
tracht aanvallen te doen op het gebied
van G o n a a r. Onze terstond ingrij
pende jagers hebben twee vliegtuigen
van den vyand neergeschoten.
In den nacht hebben Britsche vliegtui
gen wederom Napels gebombardeerd.
Zware schade aan particuliere huizen,
vyf dooden en 33 gewonden.
De Finsche regeeringspersdienst
meldt:
Den vyand werden voortdurend zware
verliezen, zoowel aan manschappen als
aan materieel, berokkend. In de richting
van Lahdenpohla is het reeds veroverde
gebied verbreed.
Overeenkomstig het bevel van Stalin
hebben de Sovjets op den terugtocht
gepoogd alle woonhuizen in brand te
steken, doch vele dorpen zy-n onverlet
in onze handen gevallen.
De activiteit der zeestrijdkrachten is
in de laatste dagen gericht op belemme
ring van de zeeverbindingen van den
vyand en beveiliging van het verkeer
in de eigen wateren.
Ons luchtwapen heeft vyandeiyke
transporttreinen, autoeolonnes en ook
bivakkeerende troepen en troepenkam
pen gebombardeerd. De vijandelijke ac
tiviteit in de lucht was zeer gering.
SOWJET-SPOORLIJNEN GE
BOMBARDEERD.
De Duitsche luchtmacht heeft krach
tige aanvallen gedaan op de spoorlijn
Sjitomir-Kief, die van groote beteekenis
is voor de ravitailleering van het bolsje
wistische leger. Op verscheidene plaatsen
werd de lijn getroffen en het verkeer
gestremd.
In het gebied van Smolensk werden
zwaargeladen treinen tot ontsporing ge
bracht en in brand gezet.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
op twee plaatsen de belangrijke spoor-
lyn MoskouSt.-Petersburg vernield.
Hierdoor is het troepentransportverkeer
en de ravitailleering op deze hjn ver
broken.
(D.N.B.) De eindresultaten van den
grooten vernietigingsslag in het gebied
van Bialystok en Minsk zijn thans in
vollen omvang bekend.
Deze slag heeft precies zooals eens
bij Tannenberg de onmiddellijke bedrei
ging van Oost-Pruisen opgeheven. Hij
.overtreft echter wat zgn omvang, het
aantal gevangenen en den buit betreft,
den slag by Tannenberg met een veel
voud.
Het aantal gevangenen, dat aan het
Oostelijk front in 18 dagen van strijd
werd binnengebracht bedraagt 400.000.
Daar reeds op 2 Juli de bloedige ver
liezen van den vijand met een veelvoud
van 160.000 werden opgegeven, kan men
thans de verliezen van het Sowjetleger
aan gevangenen en gesneuvelden op 1
millioen schatten. Het verlies aan pant
serwagens en stukken geschut staat in
verhouding tot dit geweldige cyfer en
zal binnen afzienbaren en onafzienbaren
tyd niet te vervangen zijn. Het verlies
van meer dan 6000 vliegtuigen komt,
volgens voorzichtige ramingen, overeen
met het verlies van 71 eskaders.
Thans is reeds te overzien, dat het
Sowjetleger in een veldtocht van nau-
welyks drie weken zoo zware slagen
heeft gekregen, dat het de komende in
eenstorting misschien nog iets zal uit
stellen, doch in geen geval meer kan
voorkomen.
DE COMMANDANT VAN DE
SS. STANDARTE WESTLAND
GESNEUVELD.
De commandant van de S.S. Standarte
Westland, S.S.-Standartenführer Hilmar
Waeckerle, is, na een zegevierend ge
vecht van zijn regiment op 2 Juli in den
strijd rondom Lemberg gesneuveld.
VICHY (D. N. B.). Officieel wordt be
kend gemaakt:
De Fransche regeering heeft de Brit
sche wapenstilstandsvoorwaarden in het
Syrische conflict van de hand gewezen.
Naar United Press uit Vichy meldt,
wordt in het antwoord der Fransche re
geering gezegd:
1. Dat de Engelsche tekst en de vorm
van het Britsche antwoord voor de Fran
sche regeering onaannemelijk zijn;
2e. schynt het Engelsche antwoord een
BONAANWIJZING JAM.
De Secretaris-Generaal van het De
partement van Landbouw en Visschery
maakt bekend, dat gedurende het tyd-
vak van Maandag 14 Juli tot en met
Zondag 10 Augustus a.s. de met „103"
gemerkte bon van de „bonkaart alge
meen" recht geeft op het koopen van
500 gram jam, stroop, honing e.d.
BONAANWIJZING PAP EN HAVER
MOUT VOOR KINDEREN.
De Secretaris-Generaal van het De
partement van Landbouw en Visschery
maakt bekend, dat gedurende het tyd-
vak van Maandag 14 Juli tot en met
Zondag 10 Augustus a.s. de met
„A rijst" gemerkte bon van de pap-
kaart (BI), welke is uitgereikt aan
kinderen, die geboren zijn na 1 Juli
1937, recht geeft op het koopen van
250 gram rijst, rijstebloem, rijstemeel,
rystgries of gruttenmeel (gemengd
meel). De met „A havermout" gemerkte
bon geeft gedurende bovengenoemd tyd-
vak recht op het koopen van 250 gram
havermout, haverhJoem, havervlokken,
gort, gortmout, uit aardappelmeel be
reide vlokken of grutten.
directe overeenkomst onmogeiyk te ma
ken;
3e. blijkt uit den Engelschen tekst
duidelijk, dat Engeland 't doel nastreeft,
de mandaatsgebieden te veroveren;
4e. is het voor de Fransche regeering
niet mogelijk met de beweging van De
Gaulle te onderhandelen, daar haar lei
ders verraders van het eigen land zijn;
5e. is de Fransche regeering niet in
staat voorwaarden aan te nemen en heeft
zij het vaste vertrouwen, dat generaal
Dentz ter plaatse de door de situatie
vereischte beslissing zal treffen.
Vichy heeft hiermede blykbaar gene
raal Dentz vrij gelaten de wapens neer
te leggen, met de Engelschen te onder
handelen of den strijd voort te zetten.
ER WORDT NOG FEL
GEVOCHTEN.
In het Fransche weermachtsbericht
van 10 Juli wordt er op gewezen, dat te
Beiroet nog geen antwoord is ontvangen
op het verzoek betreffende het neerleg
gen van de wapenen. De gevechten gaan
dus fel en met alle verwoestingen ver
der.
Onze troepen, aldus het Fransche le-
gerbericht, zetten in alle sectoren hun
verzet tegen den opmarsch van de vyan-
delijke strijdkrachten voort.
In het gebied van Sjoes is de Brit
sche aanval, die in den avond van 9 Juli
werd ondernomen en door het vuur van
onze artillerie was tegengehouden, her
haald. De gevechten zyn nog aan den
gang. In den sector van Damascus heb
ben vijandelijke afdeelingen onze stellin
gen aangevallen en eenige vorderingen
gemaakt.
In den sector van Djezireh verzetten
onze troepen zich overal taai tegen den
opmarsch van gemotoriseerde pantser
colonnes.
HET ETEN IN DE JEUGD
HERBERGEN.
Vanwege de Nederlandsche Jeugdher
bergcentrale is dezer dagen medege
deeld, dat gedurende de zomerinaanden
grootere hoeveelheden voedsel voor de
trekkers beschikbaar zouden worden ge
steld.
Het bericht in dezen vorm is volko
men onjuist, aangezien daardoor ten on
rechte de verwachting wordt gewekt,
als zou thans in de jeugdherbergen eten
zonder bon worden verstrekt.
Van bevoegde zqde deelt men thans
mede, dat weliswaar het centraal distri
butiekantoor aan de jeugdherbergen
grootere voorschot-toewyzingen heeft
verstrekt, doch dit beteekent, dat aan
het einde van het seizoen, deze toewij
zingen met consumentenbonnen moeten
worden afgelost.
Het blijft dus zoo, dat ook de trek
kers bij de jeugdherbergen hun bonnen
moeten afgeven. Hierin is in het geheel
geen verandering gekomen.
BOMMEN EN BRANDPLAATJES
UITGEWORPEN.
Gisternacht vlogen wederom eenige
Britsche vliegtuigen boven ons land en
wierpen brisant- en brandbommen, als
ook brandplaatjes omlaag. De aange
richte schade was zeer gering. Kleine
bosch- en heidebranden werden snel ge-
bluscht. Wel was er hier en daar glas
schade. Dooden of gekwetsten zyn ge
lukkig niet te betreuren.
ZATERDAG 12 JULI.
Proef my, Heere! en onderzoek my;
toets myn nieren en myn hart.
Psalm 23: 2.
Zon
op onder
Maan
op onder
9.57
ZONDAG 13 JULI.
Rust, mijn ziel, uw God is Koning,
Wees tevreden met uw lot;
Zie, hoe alles hier, verandert,
En verlangt alleen naar God.
Zon Maan
op onder op onder
5.32 21.59 0.05 11,07
De wreedheden
der Sowjets.
HET NEDERLANDSCH
LEGIOEN TEGEN HET
BOLSJEWISME.
Wy hebben in den loop der jaren reeds
veel in boek, blad en tijdschrift gelezen
over de wreede methoden, waarvan het
Sowjet-regiem zich bediende by het ves
tigen en bestendigen van zijn macht.
Nieuwe bladzijden worden daaraan toe
gevoegd, nu de Duitsche troepen de Bal-
tische landen bezetten en blijkens de
Duitsche pers in de gevangenissen der
veroverde steden, alsmede op andere
plaatsen, allerlei gruwelyke vondsten
doen.
Steeds worden nieuwe gevallen ge
meld. Zoo publiceert de „Deutsche All-
gemeine Zeitung" een beschrijving over
een bezoek aan de „folterkamer der Ge-
peoe" in Riga.
Door een breede poort komt men op
een door steile muren omgeven niet al
te groote binnenplaats.
Door deze poort worden de slachtof
fers binnen gebracht. In dit deel van het
gebouw; zaten ook de Gepeoe-agenten.
De op de binnenplaats zichtbare sporen
van autobanden leiden naar een soort
breede garage. De ruimte was „versierd"
met een groote Sowjetster op rood doek
gespannen.
Daarvoor lag een stapel met bloed be
vlekte lappen, die als lykkleeden werden
gebruikt. Aan den rechterkant van de
ongeveer 14 M. lange ruimte leidden drie
gecapitonneerde deuren naar drie ver-
vertrekken. Het achterste vertrek was
alleen voorzien van twaalf genummerde
garderobe-haken. De betegelde vloer is
van onderaf te verwarmen. Hier werden
de slachtoffers bij duisternis en hitte,
met honger en dorst binnengebracht om
verhoord te worden.
In een aangrenzend vertrek zit de Ge-
peoe-commissaris, die het verhoor af
neemt. Van hier uit gaat men naar een
derde vertrek, dat een isolatie heeft van
50 cm dikte. Hier werden de onschul
dige slachtoffers uit den weg geruimd.
Een spoelinstallatie zorgde er voor, dat
er geen bloedsporen achterbleven. In de
met hout betimmerde wanden waren de
gaten van revolverkogels te zien. Bloed
sporen in deze kamer en ook in de gara
geruimte voltooiden dit vreeselijk beeld.
In tal van landen zgn nu vrywilligers-
corpsen gevormd, om met de Duitsche
troepen te strijden tegen het Bolsjewis
me. Ook in Nederland is het initiatief
genomen tot de oprichting van een vrij
corps. Men heeft daarvan gisteren de
oproepen van den Rykscommissaris,
dr Seyss Inquart en van den luitenant-
generaal b. d. H. A. Seyffardt, kunnen
lezen.
Laatstgenoemde richtte zich met zyn
oproep tot de vry'willigers, om zich aan
de gemelde bureaux op te geven.
Men zal dit niet zóó hebben op te vat
ten, dat Duitschland behoefte heeft aan
dezen militairen steun, maar het wil ge
legenheid bieden aan ieder, die vrijwillig
zijn persoon, desnoods zijn leven, wil ge
ven in den strijd in het Oosten tegen het
Bolsjewisme, om zich daarvoor aan te
melden.
BELASTINGEN.
Met ingang van 2 Sept. is benoemd
tot ontvanger der Invoerrechten en ac
cijnzen: te Hansweert: R. J. Huisman,
surnumerair der invoerrechten en accyn-
zen ter inspectie dier middelen te Al
melo.
I