Christelijk Dagblad voor Zeeland
DAGKALENDER.
Binnenland
WOENSDAG 9 JULI 1941
55e JAARGANG No, 58
D&t nummer bestaat uit twee bladen. - EERSTE BLAD.
Duitsoh© operaties tegen Sowjet-Rusiand wor
den volgens d© plannen voortgezet - De
aanval op de Stalin-llnie - Sowjet wreed
heden - Luchtbombardementen.
Finnen slaan aanval
der Sowjets af.
De strijd tegen de Stalin-linie,
De wreedheden der Sowjets.
Roemenen bereiken
hun oude grens.
Distributie van vleesch.
Het gevaar voor Japan
ligt In den Stillen Oceaan.
Het Bedrijfsvergunnings-
besluit 1941.
Gaslooze uren
In de groote steden.
Bureaux Lange Vorslslraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg;
Firma Boekhandel J,. J. FANOY
Lange Giststraef 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
©oes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Femiüeberichien 33 cent per repel
Overige edverientiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeel Ingen 60 cent per regel
Kleine edvertenliên f 0.55 btf vooruitbetaling
Advertenliën onder letter of motto 10 cl. extra
Bi| contract belangrijke korting
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend;
De operaties aan het Oostfront wor
den volgens de plannen voortgezet.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
bombardeerde het luchtwapen in den af-
geioopen nacht met sterke krachten bij
goed zicht op den grond militaire doelen
in de haven van Southampton.
Door voltreffers van bommen van zwaar
kaliber en door het wei-pen van duizen
den brandbommen werden vernielingen
en talrijke groote branden in opslag
plaatsen, dokken en ravitailleeringsbe-
drijven veroorzaakt. Verdere doeltref
fende aanvallen waren gericht op de ha
venwerken van. Portsmouth en
Margate. Twee groots koopvaardij
schepen uit een convooi ten Oosten van
Margate kregen bonrtreffers.
Sen sterke formatie Duitsche gevechts
vliegtuigen viel in den nacht van 6 op 7
Juli het Britsche vlootsteunpunt van
Alexandrië aan.
Er werden bomtreffers op een drij
vende kraan en op verscheidene voor den
oorlog van belang zijnde installaties aan
de haven en in de stad waargenomen. Er
ontstonden groote branden.
Bij pogingen aan de K a n a a 1 -
kust het bezette gebied binnen te vlie
gen werden gisteren tegenover het ver
lies van twee onzer eigen, toestellen in
luchtgevechten elf, door marine-artille
rie een Britsch vliegtuig neergeschoten.
De vijand wierp in den afgeloopen
nacht op verschillende plaatsen in W.-
Duitschland brisant- en brand
bommen. De burgerbevolking leed eenige
verliezen aan dooden en gewonden.
Vooral teKeulen en Munster
zijn vrij groote verwoestingen aan de
woonwijken aangericht. By deze aanval
len alsmede by nachtelijke aanvallen van
den vyand in het gebied van Calais
werden 16 Britsche vliegtuigen neerge
schoten, waarvan 13 door nachtjagers en
luchtdoelgeschut en drie door eenheden
der marine.
In den nacht van Zaterdag op Zondag,
aldus meldt het D. N. B., heeft een for
matie Duitsche gevechtsvliegtuigen het
Suezkanaal aangevallen. Bommen
van allerlei kaliber werden uitgeworpen.
Italiaansch legerbericht No. 398:
Onze luchtformaties hebben de vijan
delijke basis Nicosia op Cyprus
gebombardeerd, waarbij zij installaties
van de luchthaven troffen. Drie vlieg
tuigen werden op den grond in brand ge
stoken, talrijke andere werden bescha
digd.
In Noord-Afrik a, aan het
front van T o b r o e k, werden eenige
offensieve pogingen van den tegenstan
der met infanterie en tanks door ons
vuur snel afgeslagen. Onze bommenwer
pers plaatsten treffers op de fortificatie
der sterkte en op de luchtbases ten Oos
ten van Mersa Matroeh, waar
ontploffingen en groote branden ont
stonden.
In Oost-A frika is de weder-
zijdsche artilleriebedrijvigheid voortge
zet in den sector van Woltsjefit.
De vijand heeft een luchtaanval on
dernomen in de zone van G o n d a r,
waarbij eenige bommen op woningen ge
worpen werden.
(D.N.B.) Het Finsche staatsinlichtin-
genbureau maakt bekend: In de streek
van H a n g heeft onze artillerie ver
scheidene voltreffers geplaatst op vijan
delijke stellingen. Ook transportschepen
in de haven zyn onder geconcentreerd
vuur genomen. Een munitieopslagplaats
van den vijand is in de lucht gevlogen.
Onze duikbooten hebben eenige bolsje
wistische transportschepen, die op weg
waren van Reval naar Kroonstad
in den grond geboord.
Op één plaats aan het oostelijk front
ïs ^de vijand tot den aanval overgegaan.
Hij werd echter teruggeslagen. In een
korten strijd verloor de vijand vierhon
derd dooden en vele pantserwagens. Onze
eigen verliezen zijn onbeteekenend. In
vele sectoren zijn onze troepen over een
aanzienlijken afstand over de grenzen ge
trokken. Van vyandelyke zijde is een
aantal overloopers aangekomen. Ons
luchtwapen heeft met succes vijandelijke
stellingen in den rug van den vijand met
bommen bestookt.
Voorts wordt officieel medegedeeld,
dat tengevolge van den bomaanval op
woonwijken te Helsinki vier menschen
zijn omgekomen en 21 gewond.
D.N.B. Zooals was te verwachten, is
het opperbevel thans met zijn berichten
van het Oostelijk front terughoudender
geworden. Ofschoon uit het Duitsche
waarmaehtsbericht blijkt, dat de opera
ties nog steeds goed verloopen, wordt
het toch vermeden afzonderlijke plaat
sen te noemen.
ïerwyl uit het Duitsche weermaehts-
berieht de onophoudelijke voortgaande
offensieve beweging der Duitsche troe
pen biykt, trachten de Sowjets den in
druk te wekken, alsof alle -Duitsche aan
vallen met succes zijn afgeslagen.
Naar het D.N.B. verneemt, hebben
Duitsche pionniers weer een reeks ster
ke kazematten in de Stalinlinie, die aan
de hand van de nieuwste ervaringen ge
bouwd waren, bestormd en genomen.
Tot op een afstand van enkele meters
waren deze kazematten in het landschap
niet te onderscheiden. De Sowjets
trachtten de Duitschers op een afstand
te houden met hun snelvuurkanonnen,
doch deze pogingen mislukten door de
goede samenwerking der pionniers. Ter
wijl een deel de kazematten onder vuur
nam, slopen anderen tot dichtbij de ka
zematten, waar zij granaten naar bin
nen wierpen, zoodat de bemanning bui
ten gevecht werd gesteld.
De geheeie Berlijnsche pers staat in het
teeken van de „bestorming van de Sta-
lin-linie" waarmede thans een begin ge
maakt is.
De voornaamste verdedigingslinies
van deze versterkte zone, aldus schrijven
de bladen, liggen over een groote breedte
in een gebied, waaruit de bevolking ge-
evacueerd is. De bijzondere beteekenis
van dit stelsel is volgens de Völkischer
Beobachter, dat verder naar het Oosten
geen aaneensluitende verdedigingslinie
meer bestaat.
De Sowjets trachten natuurlijk in
koortsachtige haast reserves uit het bin
nenland naar de Stalinlinie te brengen.
Daaruit maken de bladen op, dat de vij
and deze linie met de grootste verbitte
ring zal verdedigen.
De N. R. Crt. verwacht, dat de weer-
machtsberichten over den strijd in het
Oosten in de komende dagen geen na
dere bijzonderheden zullen geven. Ook 't
officieele commentaar op het weer-
machtsbericht zal eenige dagen achter
wege blijven.
De Stalin-linie loopt van de Estland-
sche Sowjet-Russische grens over Ples-
kau naar Witebsk. Dan volgt daarop
aansluitend de Dnjepr-linie. Ten Zuiden
van Pleskau heeft de Sowjet-Russische
legerleiding gebruik gemaakt van de
verdedigingsmogelijkheden welke de ri
vier de Dnjepr biedt en het is aan te
nemen, dat de bunkers en kazematten,
die voor de verdediging van belangrijke
bruggen dienen in de laatste weken nog
versterkt zullen zijn.
Indien Duitsche troepen erin slagen
deze verdedigingslinie te doorbreken,
dan is het grootste deel van het Sow-
jet-leger, dat aan de Stalin-linie zon
der twijfel is samengetrokken, aan een
verschrikkelijke vernietiging blootge
steld en de weg naar Moskou practisch
gesproken voor het Duitsche leger vrij
gekomen.
Uit Berlyn: Dat de oorlogvoering van
het Sowjetleger geen pardon kent voor
de gewone soldaten van den tegenstan
der of achting voor het oorlogsrecht,
blijkt uit de berichten, die door het D.
N. B. zijn ontvangen over misdaden van
Sowjetsoldaten jegens hulpelooze, in eer
lijken strijd gewonde Duitsche soldaten.
Zoo werd volgens een bericht bij de
gevechten om de stad Horochow (24 tot
25 Juni) bij een nachtelijken tegenaan
val der Sowjets de colonneleider van een
Duitsche compagnie schutters Feldwe-
bel Bass, door schoten in borst en bee-
nen zwaar gewond, zoodat hij in het
strijdgewoel bleef liggen. Nog vóór het
den Roode Kruismannen mogelyk was
hun zorgen te wijden aan den zwaarge
wonde, stortten bolsjewisten zich op hem
en staken met hun bajenetten op den
weerlooze los.
Ook hier waren het, evenals in andere
gevallen van de afschuwelijkste brutali
teit leden van de Roode schuttersregi-
menten 469, 622, 625 en 781, die zich
schuldig maakten aan deze daden. Vol
gens een ander bericht werden in de
streek van Wlodzimierz door de opruk
kende Duitsche troepen in een bolsje
wistisch lazaret de lijken van 11 Duit
sche gewonden gevonden. Het medische
onderzoek bracht aan het licht, dat de
weerlooze gewonden niet dolksteken
waren vermoord.
Uit Bern: Onder het opschrift: „De
hel van Lemberg" geeft de Berlijnsche
correspondent van de Tat, na den terug
keer van eenige neutrale corresponden
ten van een reis naar Lemberg, verslag
van de gruwelen van den Sowjet. Hij
schi'ijft, dat de correspondenten zonder
uitzondering geschokt waren door het
geen zij te zien kregen. Op het hoofd
bureau van politie, in de gevangenis van
de Kasimir Zwiswkastraat en in de Ge-
peoe-kazerne op het Mizyomarskiplein
waren 7000 mannen en vrouwen opeen
gepakt, die na het uitbreken van den
oorlog tussehen Duitsehland en de Sow-
jetunie waren gearresteerd. Het waren
bijna alen Oekrainers, die om hun
Oekrainsche gezindheid door de bolsje
wisten werden verdacht.
Toen Zaterdag voor een week de mili
taire toestand voor de Sowjets in Lem
berg steeds onhoudbaarder werd, aldus
de Zwitsersche correspondent, richtte
de Gepoe voor zijn terugkomst onder de
Oekrainers een bloedbad aan, dat tot het
verschrikkelijkste hoort wat de neutrale
verslaggevers tot dusverre ergens ter
wereld konden zien. Op het hoofdbureau
van politie waren telkens 20 menschen
in een nauwe cel opeengepakt. Door de
gesloten deur heen werden zij met ma
chinegeweervuur en repeteerpistolen af
gemaakt. In de gevangenis wierp men
dooden en levenden door elkaar in de
onderaardsche gewelven en metselde die
toe, waarna de geheeie gevangenis in
brandt werd gestoken.
Het aantal in Lemberg door de Sow
jets vermoorde Oekrainers wordt ge
raamd op 2000 tot 2500. Alleen uit de
drie genoemde gevangenissen, behalve
den kelder en de gevangenis, die nog is
dichtgemesteld, zijn tot dusver reeds
700 lijken, waarbij het stoffelijk over
schot van tientallen kinderen, geborgen.
(D. N. B.). Onder aanvoering van ge
neraal Antonescu zyn Duitsch-Roemeen-
sche troepen Maandag verder door de
Sowjet-linie naar den benedenloop van
den Dnjestr opgerukt. Zij verdrongen
de bolsjewiki in zware gevechten uit
Bessarabië, door Roemenië aan de Sow-
jet-unie afgestaan. Met den benedenloop
van den Dnjestr bereikten de troepen de
oude Roemeensche grens.
DE BRITSCHE SAMEN
WERKING MET DE
SOWJ ET-UNIE.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, is gisterenochtend een militaire
missie der Sowjetunie in Engeland aan
gekomen.
BEëINDIGING DIPLOMATIE
KE VERTEGENWOORDIGIN
GEN TE HELSINKI.
D.N.B.) Het Finsche telegraafagent-
schap heeft uit Londen een telegram van
den volgenden inhoud ontvangen:
Officieel wordt medegedeeld, dat de
Nederlandsche emigrantenre-
geering te Londen haar in Finland ver
toevende diplomatieke vertegenwoordi
gers heeft teruggeroepen. Als motivee
ring wordt hieraan toegevoegd, dat hun
langer verblijf in Finland geen nut zou
hebben.
Volgens een eigen bericht van het
Finsche telegraafagentschap wordt om
de zelfde redenen ook de activiteit van
het gezantschap in Helsinki van de B e 1-
g i s c h e emigrantenregeering te Lon
den beëindigd.
UITWISSELING VAN DIPLOMATEN.
BERLIJN, 7 Juli. (A. N. P.). Naar
wij van welingelichte zijde vernemen, is
vandaag in de Wilhelmstrasse verklaard,
dat de uitwisseling van de diplomatieke
vertegenwoordigers van het Duitsche
Rijk en de Sowjet-Unie waarschijnlijk in
de komende dagen zal geschieden.
Wat Duitsehland betreft, zoo voegde
men hieraan in dit verband nog toe, had
deze uitwisseling allang kunnen plaats
vinden, doch blykbaar gelukt het den
Sowjets niet zich aan den vastgestelden
termijn te houden.
Terwyl oorspronkelijk den derden Juli
als termijn was vastgesteld, wordt .thans
9 Juli genoemd.
De leden van de Sowjet-missie in Italië
hebben, naar te Rome verluidt, op 5 Juli
de Italiaansche hoofdstad verlaten om
DE NIEUWE VLEESCHBON.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Landbouw en Visschery
maakt bekend, dat de volgende bonnen
van de nieuw uitgereikte vleeschkaarton
zyn aangewezen voor het koopen der
daarbij vermelde rantsoenen:
Bon „25 Vleesch"10 Juli tot en met
17 Juli, per twee bonnen 100 gram
vleesch (been inbegrepen) of één rant
soen vleeschwaren.
Bon „25 Vleeschwaren": 10 Juli tot
en met 17 Juli, per twee bonnen één
rantsoen vleeschwaren.
Een rantsoen vleeschwaren bedraagt:
75 gram gerookt of gekookt varkens-,
rund-, kalfs-, paarden- en schapenvleesch
en voor gerookte worstsoorten, 100 gram
gekookte worstsoorten, rolpens en knak
worst, 125 gram leverartikelen, tongen
worst en nierbrood; 150 gram bloed
worst 100 gram verduurzaamde gans of
kalkoen, been inbegrepen of 150 gram
verduurzaamde kip of eend, been inbe
grepen.
langs den koristen, thans nog openstaan-
den weg, uitgewisseld te worden tegen
de Italiaansche diplomaten te Moskou.
Tegelyk met de Sowjet-diplomaten heb
ben twee redacteuren en een bediende
van het agentschap Tass, Rome veriaten.
BEZETTING VAN DAKAR
EN AZOREN VOORSPELD.
(D. N. B.) De democratische senator
Wheeler, heeft verklaard, dat het niet
lang meer zal duren of de Ver. Staten
bezetten Dakar, de Azoren en de Kaap
Verdische eilanden.
(S.P.T.) De officiëele woordvoerder
van het Japansche ministerie van ma
rine heeft tegenover journalisten ver
klaard, dat het grootste gevaar voor
Japan in den Stillen Oceaan ligt.
De woordvoerder zette daarna uiteen,
dat alle maatregelen, die de Vereenigde
Staten in den Stillen Oceaan hebben ge
nomen, zich in werkelijkheid tegen Japan
richten.
„Daar de Vereenigde Staten in den
oorlog van Duitsehland tegen de Sow
jet-Unie de zijde van Stalin hebben ge
kozen, moet Japan in het Noorden van
den Stillen Oceaan uiterst waakzaam
zijn", zoo verklaarde de woordvoerder.
„Wij moeten rekening houden met de
mogelijkheid, dat Amerika vlootsteun-
punten zoekt in de onmiddellijke nabij
heid der Japansche eilanden, waardoor
onze veiligheid in gevaar zou kunnen
worden gebracht", aldus eindigde hij zyn
betoog.
De bedrijfsvergunningenwet 1938 is
vervallen en een bedrijfsvergunningen-
besluit 1941 is daarvoor in de plaats
getreden.
Hiermee is een algemeen verbod af
gekondigd voor het stichten en uitbrei
den van industriëele bedrijven en het
stichten van groothandelsondernemin
gen.
Wie toch tot zulke stichtingen of uit
breidingen wil overgaan, heeft een ver
gunning noodig. van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
of van dat van Landbouw en Visscherij.
Een vestigings- en uitbreidingsverbod
kan ook worden afgekondigd voor an
dere bedryven. Zelfs kunnen bepalingen
worden gemaakt ten aanzien van den
omvang der productie of de productie
methode.
De bedoeling van dit besluit is het
tegengaan van overbodige of schadelijke
kapitaalinvesteeringen en het voorkomen
van branche-vervaging.
Het bedrijfsvergunningenbesluit wordt
gemotiveerd met de noodzakelijkheid om
overbodige of schadelijke kapitaalinves
teeringen tegen te gaan. Wanneer
ieder maar vrij industriëele bedrijven
of groothandelszaken mag oprichten, dan
ontstaat het gevaar, dat er ondernemin
gen komen, waaraan qnze Nederland
sche maatschappij geen behoefte heeft,
omdat er reeds voldoende soortgelijke
bedrijven voorhanden kunnen zijn.
In normale omstandigheden komt dit
na verloop van tyd misschien» wel weer
in orde.
Thans echter gaat het er bijzonder
om het evenwicht met betrekking tot
de nationale behoeften bij voorbaat te
verzekeren en niet door willekeurige
WOENSDAG 9 JULI.
Aanzie mijn. ellende en myn moeite, en.
neem weg al mijn zonden.
Psalm 25:18.
Zon Maan
op onder op onder
5.27 22.02 22.08 6.15
16 Juli: Laatste kwartier.
24 Juli: Nieuwe maan.
particuliere initiatieven tijdelijke on
evenwichtigheden te riskeeren, omdat
men met de nationale energie in den
vorm van kapitaal en arbeid in oorlogs
tijd zoo doelmatig mogelijk moet omgaan
en iedere verspilling dient te vermijden.
Doelmatige investeeringen zullen na
tuurlijk niet verhinderd worden. Daar
voor worden dan vergunningen verleend.
Het bedrijfsvergunningenbesluit is ook
uitgevaardigd om branchevervaging te
voorkomen. Dit woord za! niet ieder on
middellijk begrepen hebben. Er wordt
mee bedoeld een ontwikkeling, waarbij
bedryven hun oorspronkelijke doelstel
ling gedeelteelijk laten varen en telkens
andere artikelen bij hun productie of
handel betrekken, zoodat het karakter
dezer bedryven sterk aan verandering
onderhevig is.
Daarby treden zij in concurrentie met
bedrijven, die deze artikelen reeds ver
vaardigden en dit wellicht reeds in vol
doenden getale deden, zoodat er weder
om energieverspilling kan intreden.
Het Bedrijfsvergunningenbesluit wil
nu ook deze ontwikkeling keeren. Het is
niets anders dan éen verder doortrekken
van de lijn met betrekking tot het tegen
gaan van verkeerde investeeringen en
vestigingen. Dergelijke investeeringen en
vestigingen mogen ook niet door reeds
bestaande ondernemingen geschieden.
Mocht dit wel, dan kreeg men langs een
omweg en gecamoufleerd de moeilijk
heden terug, welke men met het tegen
gaan der oprichtingen van nieuwe be
dryven bestryden wil. Het een sluit dus
logisch en noodwendig het ander aan.
Door de zorgelijke kolenpositie zien
de directies van het Energiebedryf van
lAmsterdamen van de Gasfabrieken
van Rotterdam en 's Graven-
ha g e zich genoodzaakt, met ingang
van Donderdag 10 Juli 1941, dagelijks
van 14.30 tot 16.30 en van 20 tot 5 uur
den druk van het gas belangrijk te ver
minderen, met de bedoeling, dat in deze
uren geen gas zal worden verbruikt.
Dit is een van de maatregelen om
de voorgeschreven rantsoeneering ^van
het gasverbruik te bereiken.
Met klem wordt er op aangedrongen,
in de overige uren van het etmaal de
grootst mogelijke zuinigheid in het
verbruik van gas in acht te nemen
tot dusverre is de besparing ten eenen-
male onvoldoende geweest en deze toe
stand kan niet worden gehandhaafd.
Ten einde ingrijpender maatregelen
nog zoo lang mogelyk te vermijden is
het noodzakelijk, dat het publiek zyn
•medewerking ten volle verleent.
BURGEMEESTERS.
Bij besluit van den secretaris-generaal
van het departement van Binnenland-
sche zaken is E. J. H. W o 1 f s, gerekend
met ingang van 2 Juli 1941, opnieuw tot
burgemeester van de gemeente S t.
G e e r t r u i d en C. J. v. d. H o e v e n,
met ingang van 15 Augustus 1941 op
nieuw tot burgemeester van de gemeen
te De Lier benoemd.
By besluit van den secretaris-gene
raal van het departement van Binnen-
landsche Zaken, is P. A. Troost, op
zijn verzoek, met ingang van 15 Juli als
burgemeester van de gemeente W a d -
d i n x v e e n eervol ontslagen.
LANDSDRUKKERIJ.
By besluit van den secretaris-generaal
van Binnenlandsche Zaken is J. E. Oos-
terbaan, algemeen bedrijfsleider bij het
staatsbedrijf der Algemeene Landsdruk
kerij, de persoonlijke titel van adjunct
directeur bij genoemd bedrijf toegekend.
GERO EN ALPACA BEHOEFT NIET
INGELEVERD TE WORDEN.
In verband met het feit, dat by het
publiek de misvatting bestaat, dat ook
gero-zilver en alpacca-verchroomde arti
kelen ingeleverd moeten worden, deelt de
N. V. Gero-fabriek te Zeist aan den de
tailhandel mede, dat dit niet juist is.
