Christelijk Dagblad voor Zeeland
DE STRIJD m HET OOSTEN.
DAGKALENDER.
DINSDAG JULI 1941
55e JAARGANG - No. 57
Dit nummer bestaat uit twee bladen. - EERSTE BLAD.
Czernowitz door de Duifsehers genomen
- De StaiSn-linie bereikt Evacuatie van
Moskou - De toestand in Syrië - Amerika
bezet IJsland.
Toppunt van schandelijke onmenschelijkheid.
Nieuwe Engelsche schendingen van Het volkenrecht.
DE STRIJD TEGEN
HET BOLSJEWISME*
Dr F i. Krop over Finland
en de Baltische landen.
Evacuatie van Moskou en
St Petersburg voorbereid.
Bureaux .Lange Vorslsiraal 70, Goes
Poslrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkanfoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gisfsfraaf 34 en Noordweg 155
Direc.feur-Hoofdredacfeur:
A. DE LANGE fe Goes
Abonnemenfsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
®oes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 sent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige ecjvertenriën 30 cent per regel
Ingezonden mededelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bl| vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 cl. extra
Bi| contract belangrifke korting
DE STRIJD IN HET OOSTEN.
CZERNOWITZ DOOR DE
DUITSCHERS GENOMEN.
Het opperbevel van de Duitache weer
macht maakt bekend:
In Bessarabië zetten de Duitsche er!
Roemeertsche troepen, na tegenaanvallen
te hebben afgestegen, hun aanval voort
In de Boekowina hebbert Roemeertsche
en ten Noordwesten dqarvan hebben ds
Hongaafsche troepen den bovenloop van
den Dnjestr bereikt Chernowitz Is ge*
nomen.
De achtervolging van den vijand werd
in een breed front over de S a r e t h
voortgezet.
Ten Noorden van de Pripetmoe-
r as sen rukken afdeelingen van het
Duitsche leger al strijdende over een
breed front op den Dnjepr en de
Boven-Duma op.
De operaties der Duitsche en Finsche
troepen bleven volgens de plannen ver-
loopen.
Eskaders van het Duitsche luchtwa-
pen hebben ook gisteren een groot aan
tal vijandelijke tanks -en vrachtauto's
vernield, batterijen der Sowjets buiten
gevecht gesteld, spoortreinen vernield,
verkeerswegen en munitie-opslagplaat
sen verwoest. Doeltreffende luchtaan
vallen waren verder gericht op terug
trekkende vijandelijke troepen en op ver-
sterkingswerken.
De Sowjets verloren op. 6 Juli in to
taal 204 vliegtuigen. Tien Duitsche vlieg
tuigen worden vermist.
In het Oostelijk deel van de O o s t -
zee stieten Duitsche mijnenvegers op
vier torpedobootjagers der Sowjet-Unie.
In een gevecht, dat een uur duurde, werd
een torpedobootjager door artillerie
treffers beschadigd, waarop de vijand
zich terugtrok.
In den strijd tegen Groot-Brit-
tan n i bracht de luchtmacht in het
Kanaal van St George twee koopvaar
ders met een gezamenlijke tonnage van
10.000 brt. tot zinken. .Gevechtsvliegtui
gen bombardeerden in den afgeloopen
nacht met succes vliegvelden in M i d-
den-Engeland en havenwerken
aan de Zuidoostkust van het
Britsche eiland. Het leggen
van mijnen in Britsche havens werd ver
der voortgezet.
In Noord-Af rika maakten de
Duitsche en Italiaansche gevechtsvlieg
tuigen en duikbommenwerpers voltref
fers met bommen in luchtdoel- en artil
leriestellingen om T o b r o e k heen.
Bij aanvalspogingen overdag verloor
de vijand gisteren aan de K a n a a 1 -
k u s t 20 vliegtuigen. Britsche gevechts
vliegtuigen wierpen in den afgeloopen
nacht brisant- en brandbommen op ver
scheiden plaatsen v. W e s t-D u i t s c h-
1 a n d. De burgerbevolking leed eenige
verliezen. Branden in woonwijken, o.a.
te Dortmund, konden snel worden
gebluscht. Bij deze aanvallen en bij een
nachtelijken aanval op de kust van het
bezette Fransche gebied schoten nacht
jagers en luchtdoelgeschut 8 gevechts
vliegtuigen neer.
In den tijd van 3 tot 6 Juli werden 83
Britsche vliegtuigen neergeschoten. In
denzelfden tijd gingen in den strijd tegen
Groot-Brittannië 9 eigen vliegtuigen
verloren.
BERLIJN, 7 Juli. Het D.N.B. heeft
op het weermachtsbericht van Maandag
de volgende toelichting ontvangen:
De Duitsche opmarsch naar het Oos
ten heeft met zijn voorste troepen de
z.g. „Stalinlinie" thans over een breed
front bereikt. Hiermede begint een nieu
we phase van de operaties in het Oosten,
daar te voorzien is, dat om dit systeem
van versterkingen hevige gevechten zul
len worden geleverd.
Met de verovering van deze stelling
hebben de Duitsche troepen den weg
vrfl naar de groote gebieden in het bin
nenland der Sowjet-Unie. De Duitsche
troepen hebben in de thans achter hen
liggende twee eerste weken van den
nieuwen veldtocht in het Oosten bjna
al het nieuw verkregen land der Sowjet-
Unie sinds September 1939 den bolsje
wisten weer afgenomen. Het zjn de
Westelijke Oekraïne en Westelijk Wit-
Roethenië, die vroeger bij Polen behoor
den, Bessarabië en de Noordelijke Boeko
wina, dat vroeger in Roemeensch bezit
was, alsmede de voormalige landen Let
land en Litauen. Deze gebieden beslaan
in totaal een oppervlakte van 375.000
vierkante kilometer. Wanneer men zich
realiseert, dat het Duitsche rijk op grond
van de bepalingen van Versailles was
teruggedrongen tot een gebied van
469.000 vierkante kilometer, dan kan
men hieruit de grootte van het succes
bepalen.
Tot aan de nadering van de „Stalin
linie" hebben de Duitsche troepen van de
grens af ongeveer 400 k 450 kilometer
alstrijdend en marcheerende afgelegd.
Terwijl de door den Duitschen aanval
murw gemaakte strijdkrachten naar deze
verdedigingslinie terugtrokken, worden
uit het achterland voortdurend reserves
aangevoerd. Op deze transporten, als
mede op het belangrijkste wegennet in
het achterland van de Staliniinie zijn
derhalve bij voorkeur thans de aanvallen
van de Duitsche luchtmacht gericht.
De gevechten om de Stalinlinie zullen
de komende week op den voorgrond
afa o n
DE BREUK VERGROOT.
BERLIJN, 7 Juli. (D.N.B.) Gepantser-
de Duitsche strijdkrachten hebben gis
teren de breuk in de door de resten van
de verslagen bolsjewisten betrokken ver
sterkingslinie, vergroot.
Twintig kazematten van de modern
ste soort werden na zware gevechten
genomen. Bfl de actie van de Duitsche
troepen werden hier 154 pantserwagens
en gepantserde verkenningswagens, als
mede honderd stukken geschut variëe-
rende van middelmatig tot het zwaar
ste kaliber, buitgemaakt.
Italiaansch weermachtsbericht no. 397
In Noord-Af rika heeft de Ita
liaansche artillerie dètachementen infan
terie en pantserwagens van den vijand
aan het front van T o b r o e k bestookt.
Italiaansch-Duitsche luchtformaties heb
ben duikaanvallen gericht op vijandelij
ke batterijen en stellingen der sterkte en
andere toestellen hebben concentraties
van gemotoriseerde strijdmiddelen ten
Zuidwesten van Sidi-ei Barrani
gebombardeerd. De vijand heeft ook een
nachtelgken aanval gedaan op B e n g -
h a s i.
In Oo3t -Afrika wordt levendige
bedrijvigheid van de artillerie gemeld in
den sector van Woltsjefit in G o n d a r.
Gisterenmiddag heeft de vijandelijke
luchtmacht een aanval gedaan op P a-
1 e r 'm o: eenige schade aan de haven,
drie dooden en 20 gewonden onder de
burgerbevolking.
MINSK EEN ROOKENDE
PUINHOOP.
BERLIJN, 7 Juli. (D.N.B.) Met den
intocht in de tot een puinhoop gewor
den stad Minsk heeft een in de krijgs
geschiedenis weergalooze opmarsch een
voorloopig einde gevonden.
Tot dat oogenblik was er voor de
strijdende troepen niets anders geweest
dan marcheeren en strijden zonder onder
breking en ook zonder er rekening mede
te houden, wat voor hen lag of achter
hen bleef liggen, Zij hadden dan ook te
doen met een tegenstander, die zelfs de
eenvoudigste oorlogaregels buiten be
schouwing liet. Zoo hadden er slechts
bij enkele kazematstellingen gevechten
plaats van langeren duur. Al het ove
rige werd als bij een overval voltrokken
door een vijand, die trachtte uit hinder
lagen de snelle Duitsche pantserdivisies
aan te vallen.
Uit tanks verdreven bolsjewistische
pantserschutters schoten uit de hooge
roggevelden op de Duitsche soldaten.
Overal waren er afzonderlijke gevechten
op de Duitsche opmarschwegen. Minsk
zelf was een rookende puinhoop, maar
toch kon men nog in de pinen de scherp
ste tegenstelling zien tusschen de ge
weldige paleizen van ijzer en beton der
communistische partij en «de ellendige
stulpen der bevolking. In de rookende
resten zaten overal franctireurs, ge
steund door Moskousche geweèrdragen-
de vrouwen. Het was moeilijk werk, maar
het lukte den Duitschen soldaten de
stad tenminste eenigszins te zuiveren.
Europa, ontwaak. Burgers van alle
landen zijn aangetreden in een
front tegen het gevaar, dat uit het
Oosten dreigt.
Aanmeldingskantoor voor vrijwil
ligers centrale van de Waffen S.S.,
bureau Nordwest, Den Haag, Stad
houderslaan 132.
DUITSCHE SCHIPBREUKELINGEN
DOOR BRITSCHE DUIKBOOT
BESCHOTEN.
BERLIJN, 7 Juli. (A.N.P.) Omtrent
de beschieting van Duitsche schipbreu
kelingen door een Engelsche duikboot in
de Grieksche wateren wordt nader ge
meld:
In de Noord-Grieksche haven Kavalla
liep midden Mei de reddingboot van een
Grieksch motorvaartuig binnen. De in
zittenden waren diep onder den indruk
van een afschuwelijke gebeurtenis. De
geredde Grieksche zeelieden vertelden,
dat hun kleine vischkotter door een Brit
sche duikboot tot zinken was gebracht.
Terwijl de Grieksche bemanning en de
Grieksche passagiers zich in de sloep
van het motorvaartuig mochten begeven,
werd de Duitsche bemanning, die in het
water ronddreef, door de Britsche ma
trozen met machinegeweren doodgescho
ten.
Alvorens van Duitsche zijde werd over
gegaan tot het bekendmaken van dit
voorval, dat herinnert aan de „King Ste
phen", de „Baralong" en de „Cossack",
werden de kapitein en de bemanning van
het Grieksche motorvaartuig in tegen
woordigheid van neutrale buitenlanders
onder eede gehoord. Het resultaat van
dit nauwkeurige en uitvoerige onder
zoek bevestigt, dat de Engelschen met
ongelooflijke laaghartigheid en mensch-
onwaardige ruwheid een misdaad heb
ben gepleegd. De neutrale buitenlanders
hebben gedurende het onderzoek en in
hun rapporten met grooten afschuw van
den laaghartigen moord der Britten ken
nis genomen.
De onder eede afgelegde verklaring,
die is geteekend door den Griekschen
kapitein en alle vjf leden van zijn be
manning, luidt:
„Het 35 ton metende motorvaartuig
„Osia Paraskevi" is op 20 Mei 1941 te
12.00 uur op de vaart van het eiland
Lemnos naar Kavalla, twintig zeemijlen
ten Noord-Westen van Kastron, op 1000
meterafstand aangehouden door een
Britsche duikboot, die vier schoten over
den boeg van het schip loste. Aan boord
bevonden zich behalve de Grieksche be
manning, een Duitsch officier, een on
derofficier en twee manschappen. Het
schip stopte onmiddellijk en een Grieksch
matroos wuifde met een witten doek. In
weerwil daarvan werd de Duitsche offi
cier met een pistool beschoten uit den
toren van de duikboot, die inmiddels
langszij was gekomen. Een officier van
de Britsche duikboot beval de Griek
sche bemanning in de reddingboot te
gaan. De Duitsche soldaten werden daar
na met machinegeweren bedreigd en ge
dwongen zich onderdeks te begeven.
Daarop opende de duikboot van zeer na
bij geschutvuur op het motorvaartuig,
dat onmiddellijk in brand geraakte en
snel zoqk. Met brandende uniformen
sprongen de Duitsche soldaten in het wa
ter. Zij werden toen, ronddrijvend in het
water, zoolang met machinegeweren be
schoten, tot zij allen getroffen en gezon
ken waren.
De Grieksche bemanning was op een
afstand van dertig meter getuige van
deze afschuwelijke gebeurtenis, van be
gin tot einde.
Duitschland zal uit dit ruwe en on-
menschelijke optreden der Britsche ma
rine de noodige consequenties trekken.
Toen de kapitein en de bemanning van
het Grieksche motorvaartuig onder eede
werden gehoord, waren buitenlandsche
getuigen, door de Duitsche autoriteiten
uitgenoodigd, daarbij aanwezig.
Er is dus geen aanleiding om aan de
boven geschilderde gebeurtenis te twij
felen. De Engelschen hebben zich schul
dig gemaakt aan een misdaad die zelfs
nog aanzienlijk erger lijkt dan de beruch
te gevallen van de „King Stephen", de
„Baralong" en de „Cossack". Een der
gelijke schending van de meest primitie
ve regels van het oorlogsrecht is zonder
voorbeeld.
De buitenlandsche getuigen en d$ le
den der bemanning van het Grieksche
motorvaartuig zfln van meening, dat
deze nieuwe schanddaad van de Brit
sche marine zal worden gewroken.
De geweldige strijd, die thans tegen de
bolsjewistische macht in de Sowjetunie
wordt gevoerd, is op religieus-ethisch
terrein ten onzent reeds jarenlang voor
afgegaan door de krachtige actie van
verscheidene organisaties, onder leiding
van den Ned. Herv. predikant, Dr F. J.
Krop te Rotterdam, thans em. pred. te
's-Gravenhage.
De voornaamste van deze organisaties
is zeker wel het Landelijk werkcomité
Dr O. Schabert, zoo genoemd naar den
uitnemenden kenner en bestrijder van
het bolsjewisme, den in Januari 1936
overleden Baltischen predikant, die ge-
ruimen tijd de bezielende kracht in den
geestelijken strijd tegen het bolsjewisme
is geweest, en als banneling in, Siberië
hiervoor hevig heeft geleden.
Dr Krop heeft in. een onderhoud met.
een redacteur van het A. N. P. het een
en ander van zijn ervaringen verteld. Het
was hierby de wensch van Dr Krop, dat
zjn mededeelingen aan geen enkel sy
steem van politieken of economischen
aard zouden worden vastgekoppeld en
dat hijzelf buiten alle politiek zou wor
den gehouden.
Over de beginselen, die hem en zfln
medewerkers leiden, heeft Dr Krop in
Februari 1939 op de internationale anti
communistische reünie te Genéve vele
bijzonderheden medegedeeld.
Verder vindt men die o.a. vermeld in
zfln Wereld-actie der godloozen, een
door vele Illustraties verlucht vlug
schrift, dat documenten bevat over de
vraag, wat de kerken tegen deze wereld
actie doen, over de anti-godsdienstige
grondslagen van het Marxisme en van
communisme, den strfld van het bols
jewisme tegen het geloof in de Sowjet
unie enz. en voorts in een groot aantal
uitgaven van het door Dr Krop geleide
comité.
Hulpactie ten bate van de slachtoffers
van het bolsjewisme en voorlichting over
het systeem, waaruit de nood voortkomt,
hooren bfl elkaar.
Over de Baltische landen (Estland en
Letland), die ik enkele malen bezocht kan
ik kort zfln. Daar woonden mijn vrien
den Dr O. Schabert te Riga en Dr Ed.
Steinwand te Dorpad. Deze laatste be
vindt zich thans te Hannover. Over mijn
eerste bezoek heb ik een radiorede ge
houden en een brochure uitgegeven:
„Mijn reis naar de Russische grens". In
DINSDAG 8 JULI.
Wend U tot mfl en wees mfl genadig,
want ik ben eenzaam en ellendig.
Psalm 25:16.
Maan
op onder
21.22 5.19
Zon
op onder
6.26 22.03
Vandaag volle maan.
16 Juli: Laatste kwartier.
beide landen trof mfl steeds de groote
voldoening, van het bolsjewisme te zfln
bevrfld. De afkeer van de bevolking gold
niet zoozeer de Sowjetunie, als wel het
dwangsysteem, de terreur en het geweld
van een Lenin, een Stalin. Zij had er dan
ook ontzettend onder geleden.
Met Finland, dat ik nog vaker heb be
zocht, waren mijn betrekkingen nauwer
en geregelder. Het lot van dit arme land
ging mfl steeds buitengewoon ter harte.
Zal ik gewagen van de vriendelijkheid,
de gastvrijheid, do vroomheid, den vrij
heidszin vaa de bevolking ik sou er
niet over uitgepraat raken. Veel heb ik
er reeds over geschreven en ik hoop het
nog vaak te doen. Van veel grooter be
lang is echter, dat heel de wereld weet,
hoé het kleine, dappere volk in het hoo
ge noorden zich van zfln roeping als bol
werk van onze beschaving tegen den
wassenden rooden vloed is bewust. En
dat bewustzfln spruit voort uit zfln ge
loof.
Dr Krop vestigde de aandacht op een
serie uitgaven van Geloof en Vrflheid.
In al deze geschriften vindt men be-
wflzen voor de bewering, dat het bolsje
wisme een wereldgevaar is, dat ons allen
bedreigt en dat het in de eerste plaats
heeft gemunt op hetgeen ons aldus
Dr Krop als geloovigen dierbaar en
heilig is boven al. Steeds hebben wfl ge
tracht de diepere beteekenis van den
strfld tegen het bolsjewisme naar voren
te brengen als een strfld voor de heilig
ste goederen ons toevertrouwd: voor ge
loof en vrflheid.
Van harte hoopt Dr Krop, dat voor al
le volken, die zuchten onder de bolsje
wistische juk, de dag van de definitieve
bevrijding spoedig zal aanbreken.
Wij kunnen hieraan nog toevoegen, dat
Christelijk Zeeland voor dezen arbeid van
Dr Krop mild heeft gegeven. In tal van
kerken enz. zijn in orrze provincie collec
ten gehouden, die groote bedragen op
brachten. Daardoor kon aan de slachtof
fers van hef Bolsjewisme in allerlei vorm
hulp en steun worden verleend.
SOWJETS GEBRUIKEN
DUMDUMKOGELS.
BERLIJN, 7 Juli (D. N. B.). In tal
rijke gevallen heeft het onderzoek van
gewonde Duitsche soldaten uitgewezen,
dat de Sowjetsoldaten met dumdum-
munitie hebben geschoten.
Bij de bestorming van verschillende
kazematten in de omgeving van Boebno
werden in de munitiekamers talrijke kis
ten met allerlei dumdum-pro'jectielen ge
vonden. Deze trof men eveneens aan in
de geweren en patroontassen van gesneu
velde bolsjewiki.
Na de doorbraak van de Duitsche
troepen door een bolsjewistische verde
digingsstelling bfl Minsk werden, naar
het D. N. B. van bevoegde zijde ver
neemt, Duitsche Roode Kruissoldaten
uitgestuurd om de gewonden te bergen.
Nauwelijks waren de Duitsche Roode
Kruissoldaten met hun opdracht begon
nen om uit de duizenden gesneuvelde
bolsjewisten de gewonden te zoeken en
buiten de vuurlinie te brengen, of zij
werden door verstrooide groepen Sow
jets van zeer dichtbfl onder vuur geno
men. Hoewel deze afdeeling door witte
banden om den arm, waarop het teeken
van het Roode Kruis zichtbaar kenbaar
was gemaakt, schoten de bolsjewisten
van uit een veilige schuilplaats op de
Duitsche Roode Kruiscolonne. Verschei
dene gewonde bolsjewisten werden het
slachtoffer van dezen overval. Enkele
Duitsche Roode Kruissoldaten werden
gewond.
BOMMEN OP HELSINKI.
HELSINKI, 7 Juli. (D. N. B.). Naar
de Finsche rflksberichtendienst meldt,
zfln gisteren verscheidene plaatsjes in
Finland gebombardeerd, zonder dat er
noemenswaardige schade werd aange
richt. Alleen bfl den aanval op Kotka
werden talrijke branden veroorzaakt,,
waardoor ongeveer 20 particuliere wo
ningen werden vernield.
Vanochtend vroeg is Helsinki gebom
bardeerd. Naar tot dusver is vastgesteld
werd één persoon gedood en 20 gewond.
Drie woningen werden getroffen. Twee
hiervan zfln zwaar beschadigd.
De Finsche luchtstrijdkrachten hebben
vijf vliegtuigen neergeschoten.
United Press). De „Popoio di Roma"
meldt uit Stockholm, dat de Sowjet-Unie
voorbereidingen treft om de civiele be
volking uit Moscou en St Petersburg te
evacueeren. In de geheele Sowjet-Unie
zjn alle publieke werken stilgezet.
DIPLO OVER REDE VAN STALIN.
(D.N.B.) Ten aanzien van de radio
rede van Stalin schrijft de Deutsche Di-
plomatisch-Politische Korrespondenz
De verklaringen van Stalin hebben
thans de achterbaksche houding ont
huld, waarmede de Sowjet-Unie van den
eersten dag der overeenkomst met het
Duitsche Rflk af, haar betrekkingen tot
Duitschland dacht te ontwikkelen. In
het belang van de plannen der wereld
revolutie tegen Duitschland en Europa
scheen, naar Stalin thans openlijk heeft
gezegd, de anderhalf jaar rust, welke
het pact met Duitschland hem bracht,
de mogelijkheid te bieden om zich op de
voorgenomen afrekening voor te berei
den. De Diplo herinnert dan aan het stel
selmatige naderbj komen der Sovjets tot
het kerngebied van Europa door het
winnen van de Poolsche gebieden, door
de annexatie van de Baltische landen,
door het verkrijgen van gunstige steun
punten tot de defintieve verovering van
Finland, voorts door het verkrijgen van
Bessarabië en de Boekowina, kortom, de
Sowjet-Unie stond op het punt, om op
het gunstige oogenblik nieuwe terreinen
van de Europeesche beschaving naar
zich toe te halen. De militaire voorbe
reiding daartoe hebben de Sowjets in
den tusschentfld, zooals thans blflkt, met
alle denkbare grondigheid ondernomen.
Met betrekking tot Stalins verklaring,
dat de Sowjet-Unie niet het initiatief tot-
een breuk wilde nemen, betoogt de Diplo,
dat de Sowjets op het geschikte oogen
blik reeds een voorwendsel hadden ge
vonden om den strfld te laten losbarsten.