Niet aan den kant gaan staan.
Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
DAGKALENDER.
ZATERDAG 5 JULI 1941
55e JAARGANG - No. 55
Dlrecteur-Hoofdredecteori
A. DE LANGE te Goes
Achtervolging der Sowjettroepen yoortgezet -
Berezina overschreden - Grens tusschen
Letland en de Sowjet-Unie bereikt - De
Duitsche troepen naderen de Stalin-linie.
Moskou ziet den oorlog
snel dichterbij komen.
Japans houding Jegens
de Sowjet-Unie.
Twee K.G, aardappelen
op bon „25 reserve",
Nachtelijke aanval op
N.W.-Dultschland.
Roosevelt vpor de radio.
De strijd In Syrië.
Frankrijk begint zich
weder op te richten.
Binnenland
Bureaux Lange Vorstsiraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per reqei
Overige adverien'riën 30 cent per regei
Ingezonden mededeelingen 60 cenf per regel
Kleine odverlenliën f 0,55 bl| vooruitbetaling
Adverfenflên onder letter of motto 10 ct. extro
Bij contract belangrijke korfing
Dit nummer bestaat, uit 2 bladen.
We leven onder omstandigheden, die
ons voorheen geheel onbekend waren.
Er is ontzaglik veel gebeurd en nog
steeds hebben er feiten en veranderin
gen plaats, waaraan we nooit gedacht
hebben.
God leidt ons door wegen, die wg niet
begrepen.
Maar zooals het in ons persoonlijk le
ven behoort te zijn, -zoo moet ook nu
onze houding zijn.
Voorop dient te gaan de belijdenis van
onze zonden. Heel persoonlijk. Diep heb
ben wij ons daarover te verootmoedi
gen.
Maar ook om on28 gemeenschap-
p e 1 ij k e tekortkomingen. Was er niet
veel ontrouw, veel lauwheid en laksch-
heid? Teveel vorm zonder wezenlijke, le
vende inhoud? Veel onverschilligheid ev
ondankbaarheid bij ouderen en jonge
ren? Was er niet te weinig warmte, be
zieling en te veel lust tot critiek? Wat
woog zwaarder: ons eigen of groepsbe
lang, dan wel dat van het geheel?
Daarom de schuldbelijdenis voorop.
Naar het voorbeeld van Nehemia, die bij
de puinhoopen van stad en tempel stond
en vóór alle dingen ontroerend bad en
ootmoedig zonde beleed. Ook de volks
zonden.
Een van onze fouten was ook, dat we
wel eens kwestietjes tot kwesties, ver
schilletjes, tot diepgaande geschillen heb
ben opgeblazen; dat we te weinig oog
hadden voor de diepe, geestelijke een
heid der Christenen.
De nood van dezen tijd heeft ons nu
dichter bij elkaar gebracht. Nu voelen
we meer den band, die ons samen bindt,
dan misschien vroeger.
In dit alles willen we onze ontrouw
en ons tekort voor God belijden.
Maar dat beteekent geen lijdelijkheid,
geen werkeloosheid.
Weer wijzen wij op Nehemia.
Eerst bad ktf. Maar toon zag htf zijn
werk. H(j was een werker, een organisa
tor var. de bovenste plank. Hg verdeelde
en regelde den arbeid tot in onderdee-
len.
Laat dit voorbeeld ons leeren, dat wij,
Christenen, ook een taak hebben, ge
trouw als wij willen zijn aan het woord
van onzen hemelschen Koning.
Het gaat in de eerste plaats om de
geestelijke waarden. Stoffelijke
dingen we weten het nu nog beter
dan vroeger kunnen in een oogenblik
vergaan. Er is in ons bidden, in ons zin
gen, in ons lezen van Gods Woord, in ons
kerkgaan wellicht meer diepte gekomen.
Misschien zijn er nu sommigen, die zich
willen terugtrekken van alles, wat voor
heen hun belangstelling had, die zich
met een boekje in een hoekje willen af
zonderen, om dan het wereldgebeuren
maar langs zich heen te laten gaan.
Die houding past echter geen Chris
ten. God plaatst ons ia dezen tijd. H ij
maakt de wereldgeschiedenis. Hij laat
ons nog veel in Zgn liefde. Onze taak is
het, op de plaats waar wij gesteld zijn,
trouw te arbeiden, om daardoor, zooals
wij onlangs schreven, uit de kracht en
de blijdschap van het geloof te leven en
die aan anderen te laten zien.
Over de moeilijkheden heen huppelen,
mogen wij niet, gesteld al', dat wij het
zouden kunnen. Wij weten echter, dat wij
ze niet alleen behoeven te overwin
nen. Ons staat de sterke Held terzij,
Dien God ons heeft verkoren: Jezus
Christus.
Bij hem schuilen wij. Heel dicht gaan
we, als Christenen, bij elkaar staan, het
oog naar Boven gericht, van Hem onze
hulp verwachtend.
Niet aan den kant gaan staan, maar
als Christenen van Nederland, eerlijk en
trouw, ook in dezen tijd onze roeping
vervullend, ons volk ten zegen.
UIT DE LEGER BERICHTEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Niettegenstaande de moeilijkheden ten
gevolge van de toestanden der wegen
wordt de achtervolging van de Sowjet-
weermacht aan het geheele front voort
gezet. De terugtrekkende vijand Igdt
tengevolge van het meedoogenlooze op
treden van ons luchtwapen tot in het
achterland de,zwaarste verliezen.
Ir» het midden van het aanvalsfront
werd de Berezina op tal van plaatsen
overschreden. Ter» Noorden daarvan is
de grens tusschen Letland en de Sowjet-
Unie bereikt.
Onder de buit, die gisteren werd ge
maakt, bevinden zich ook stafkaarten,
waaruit definitief blijkt de offensieve
bedoeling van de Sowjet-weermacht.
Terwgl voor de bezetting door de Sow
jet-weermacht in Bessarabië, Polen, Li-
tauen, Letland en Estland in totaal 90
vliegvelden' aanwezig waren, is dat aan
tal in den korten tusschentgd uitgebreid
tot 814 deels voortreffelijk aangelegde
vliegvelden.
Een onderzoek van de veroverde vlieg
velden door officieren, die daartoe een
speciale opdracht hadden, heeft aan het
licht gebracht, dat het op 22 Juni opge
geven aantal op den grond vernietigde
vliegtuigen ongeveer 20 tot 25 procent
hooger is, dan eerst door observatie uit
de lucht kon worden vastgesteld.
In den strijd tegen Groot-Brit-
t a n n i bracht het luchtwapen voor
deBritsche Oostkust twee
vrachtschepen van tezamen 1000 brt. tot
zinken en het beschadigde bij Landsend
een vrij groot koopvaardijschip door
bomtreffers.
Aanvallen bij dag en bij nacht van
gevechtsvliegtuigen richtten zich tegen
havenwerken in het Zuidwesten
en Zuidoosten van het eiland.
Bij aanvalspogingen van Britsche vlieg
tuigen aan de kust va,n het Kanaal
schoten jagers en luchtafweergeschut
gisteren elf vijandelijke vliegtuigen neer.
Twee eigen vliegtuigen worden vermist.
De vijand wierp in den afgeloopen
nacht op verschillende plaatsen in W.-
en Noordwest-Duitschland
brisant- en brandbommen neer. De bur
gerbevolking had geringe verliezen. Te
Bremen ontstond onbelangrijke scha
de van oorlogs-economischen aard. De
branden op zolderverdiepingen, vooral
te Dortmund, konden spoedig wor
den gebluscht. Jagers en luchtafweerge
schut schoten tien van de aanvallende
Britsche vliegtuigen neer.
In zijn weermachtsbericht No. 394
maakt het Italiaansche opperbevel het
volgende bekend:
In Noord-Afrika werd een
aanval van vijandelijke pantserwagens
door onze artillerie afgeslagen. Onze
luchtformaties bleven de vestingwerken
van T o b r o e k bestoken en bombar
deerden een belangrijk spoorwegknoop
punt ten Oosten van M e r s a-M a t r o e
De vijand ondernam eenige aanvallen
op T r i p o 1 i s en op eenige plaatsen in
het gebied van Benghazi. Er werd
schade aangericht in woonwijken en er
vielen eenige slachtoffers te betreuren.
InOost-Afrika heeft een van
onze colonnes met succes een verwoed
gevecht gevoerd ten Zuiden van Gore
(Galla en Sidamo), waarbij zij den vij
and aanzienlijke verliezen toebracht. De
Engelsche vliegtuigen deden een aanval
in het gebied van G o n d a r, waarbij een
ziekenhuis werd geraakt. Een vliegtuig
werd brandend neergeschoten door ons
luchtdoelgeschut.
DE DUITSCHE TROEPEN NA
DEREN DE STALIN-LINIE.
Het D.N.B. ontvangt van militaire zij
de een commentaar op het weermachts
bericht, waarin onder meer gezegd
wordt, dat de militaire toestand aan het
Oostelijk front als volgt kan worden
gekenmerkt
1. De aanvalsplannen der Sowjets te
gen midden-Europa zijn voor goed ver
ijdeld.
2. Het bij de grens opgebouwde front
van geweldige Sowjetstrijdkrachten is
verbroken en versnipperd. Groote deelen
zijn geheel vernietigd en uitgeschakeld.
3. De troepen, de luchtmacht en de uit
rusting der Sowjetweermacht zijn door
de vernietigende gevechten zoozeer ver
zwakt, dat de verliezen niet meer ge
compenseerd kunnen worden.
4. Het Sowjetfront, voor zoover nog
van een front gesproken kan worden, be
vindt zich overal op den terugtocht.
De Duitsche en verbonden troepen vol
gen op den voet en naderen thans de z.g.
Stalin-linie, een natuurlijke verdedigings
zone van de Zwarte Zee, Oostelijk van de
Dnjeetr, over SJifomlr en langs de
Dnepjr, over Pskow, oostelijk van het
Peipusmser.en da Narwa tot de Finsohe
Golf.
Volgens buitenlandsche berichten zou
hier een sterke verdedigingslinie ge
bouwd ztjn, doch men mag/aannemen,
dat het werk niet overal voltooid is. De
Sowjets zullen in ieder geval trachten de
linie te houden, maar de kansen kunnen
nauwelijks gunstig genoemd worden.
Naar het A. N. P. uit Ankara meldt,
is in Sowjetkringen aldaar een bericht
ontvangen over den toestand in Moskou,
waaruit blijkt, dat Moskou in toenemen
de mate den indruk wekt van een stad,
welke de oorlog snel en onverbiddelijk
nadert.
Het werd de burgerbevolking verbo
den des nachts op straat te zijn. Aan de
arbeiders is een streng bevel uitgevaar
digd, waarin het verlaten van den ar
beid verboden wordt. Dit bevel is ver
oorzaakt door het feit, dat vele arbeiders
probeeren. deze zone te verlaten,
i Alle uit Moskou vertrekkende reizigers
worden zeer streng gecontroleerd, daar
men een panieksteming in de kiem wil
smoren. Talrijke geruchten doen in de
stad de ronde en de zenuwachtigheid in
officieele kringen slaat over op de be
volking.
In diplomatieke kringen is men van
opvatting, dat de opperste verdedigings-
raad der Sowjetunie reeds in het geheim
opdracht heeft gegeven in een noorde
lijker gelegen stad, b.v. Gorki, voorbe
reidingen te treffen voor het huisvesten
van de regeeringsautoriteiten, hetgeen
geenszins kalmeerend op de bevolking
heeft gewerkt. Men meent uit de woor
den van Stalin te kunnen opmaken, dat
er voor de Sowjetunie het grootste ge
vaar bestaat.
In militair opricht schijnt het voor
naamste vraagstuk te liggen in de moei
lijkheid alle reserves, die in het achter
land klaar staan, naar het front te trans
porteeren.
Wij vernemen, dat de Sowjetregeering
in de Oekraine haar zetel van Kiew naar
Charkow verplaatst heeft.
20.000 BOLSJEWISTEN
LOOPEN OVER.
(D. N. B.). Het opperbevel van de
Duitsche weermacht maakt bekend:
Vandaag zijn 20.000 soldaten van de
nog bij Minsk ingesloten deelen van het
Sowjetlteger overgeloopen, nadat zij hun
politieke commissarissen hadden dood
geschoten.
GROOTSTE MOEILIJKHEDEN
KUNNEN DUITSCHEN OP-
MARSCH NIET TEGENHOU
DEN.
(D. N. B.) Met het steeds sneller
wordende tempo van den Duitschen op-
marsch in het Oosten nemen de eischen,
welke aan de intendance van het leger
worden gesteld, toe.
Geweldige hoeveelheden munitie, le
vensmiddelen en benzine moeten naar de
strijdende troepen aan het front wor
den vervoerd, gewonden moeten wor
den teruggetransporteerd. De omstan
digheden, waaronder deze prestaties
worden uitgevoerd, zgn buitengewoon
moeilijk. Daar de Sowjets talrijke brug
gen hebben opgeblazen, moeten groote
omwegen worden gemaakt. Het stof en
de slechte toestand der wegen maken de
moeilijkheden nog grooter. De zware
vrachtauto's der aanvullingscolonnes
loopen vast in het vaak 50 cm diepe
zand der wegen of zij moeten met ver
eende krachten uit het moeras worden
getrokken. Al deze moeilijkheden wor
den door de chauffeurs en hun assis
tenten overwonnen.
Niets kan den Duitschen opmarsch
tegenhouden.
De leider van het Japansche infor
matiebureau heeft medegedeeld, dat
Matsoeoka Smetanin, den Sowjetambas-
sadeur, overeenkomstig de besluiten van
de keizerlijke conferentie over Japan's
houding met betrekking tot den Duitsch-
Sowjet-Russischen oorlogheeft inge
licht. Verdere opheldering verstrekte
hij niet.
AMERIKAANSCHE HULP
VOOR DE SOWJETS?
Sumner Welles, de Amerikaansche on
derstaatssecretaris, heeft een bespre
king gevoerd met Oemansky, den Sow-
jet-ambassadeur. Later noodigde hij
Halifax, den Britschen ambassadeur, voor
De Secretaris-Generaal van het De
partement van Landbouw en Visscherjj
maakt bekend, dat gedurende het tijd
vak van Maandag 7 Juli tot en met Zon
dag 13 Juli a.s. de met „25 reserve" ge
merkte bon van de nieuw uitgereikte
distributiekaarten recht geeft op het
koopen van twee kilogram aardappelen.
Het koopen op dezen bon is reeds ge
oorloofd op Zaterdag 5 Juli a.s.
Beroepstelers van aardappelen, hun
gezinsleden en hun inwonend personeel
mogen in geen geval van dezen bon ge
bruik maken. Nadere mededeelingen om
trent verplichte inlevering van de voor
aardappelen bestemde bonnen zullen in
een afzonderlijk persbericht bekend wor
den gemaakt.
een bespreking uit, welke een uur duur
de. Waarnemers gelooven, volgens Uni
ted Press, dat men zich in de beide be
sprekingen met het vraagstuk der hulp
aan de Sowjetunie heeft bezig gehou
den.
Nederlanders, meldt U aan voor
de Waffen S.S. bij het bureau
Nordwest, Den Haag, Stadhouders
laan 132.
In den nacht van 3 op 4 Juli hebben
Britsche vliegtuigen plaatsen in N.W.-
Duitschland met brisant- en
brandbommen aangevallen. Verschei
dene huizen werden verwoest en ver
scheidene andere beschadigd. Eenige
burgers werden gedood en verscheidene
anderen gewond. Er ontstond geen mili
taire schade.
Ook poogden twaalf Britsche vliegtui
gen een aanval op Bremen te doen,
waarbij vier Britsche bommenwerpers
door de Duitsche luchtdoelartillerie wer
den neergeschoten. Het gelukte den Brit
ten slechts enkele bommen te laten val
len, die in de stad en in de haven geringe
schade Veroorzaakten.
De Britten hebben bg elkaar tien
vliegtuigen verloren.
(D.N.B.) Ter gelegenheid van „Inde-
pendance Day' heeft president Roose
velt een radiorede gehouden.
De president polemiseerde tegen de
„aanvallers" en „dictatoren" en ver
klaarde dat de „menschelijke vrijheid" in
vele landen „door een heerschappij van
geweld" dreigt te worden vernietigd.
Verder verklaarde president Roosevelt
dat ook Amerika wordt bedreigd door
nieuwe staatsvormen, die in tegenspraak
zijn met die van 1776.
Amerika streeft er dan ook ernstig
naar het Westelijk halfrond en de „vrij
heid: der zee" te verdedigen. Daarvoor
heeft men niet alleen eenheid noodig,
maar ook snelheid, flinkheid en werk
lust. Er moet een einde komen aan ge
mopper en sabotage, die een veel diepere
uitwerking hebben dan het in de lucht
laten vliegen van munitiefabrieken.
„Ik verklaar voor het volk der Ver-
eenigde Staten plechtig," aldus besloot
Roosevelt, „dat de Vereenigde Statén
nooit een gelukkige oase zouden kunnen
blijven temidden van de woestgn der dic
taturen. Daarom hernieuwen wjj Ameri
kanen den eed voor het land en de vlag,
met het doel onze werkkracht en zoo
noodig, ook ons leven beschikbaar te
stellen."
BEZETTING VAN IJSLAND
DOOR AMERIKAANSCHE
TROEPEN?
(D.N.B.) De democratische senator
Wheeler verklaarde in de persconferen
tie, dat hg in het bezit is van inlichtin
gen, volgens welke de regeering binnen
kort IJsland door het Amerikaansche
leger en Amerikaansche marinestrgd-
krachten zal laten bezetten.
De troepen zouden op 23 en 24 Juli
worden ingescheept.
PALMYRA HIELD 13 DA
GEN STAND.
(D.N.B.) Met betrekking tot de in
neming van Palmyra door Britsche
strijdkrachten verklaart men in mili
taire kringen, dat deze stad, die slechts
door 300 man en 20 vliegers dertien da
gen lang is gehouden, op 3 Juli des
ochtends om één uur gevallen is.
De Britsche colonne, die Palmyra
heeft ingenomen, is inmiddels in de
richting Homs opgerukt.
Beiroet is gisternacht opnieuw door
ZATERDAG 5 JULI.
De verborgenheid des Heeren is voor
degenen, die Hem vreezen.
Psalm 25 14a.
Zon Maan
op onder op onder
5.24 22.05 18.10 2.51
8 Juli: Volle maan.
16 Juli: Laatste kwartier.
ZONDAG 6 JULI.
Rust, mijn ziel! uw God is Koning
Heel de wereld Zijn gebied;
Alles wisselt op Zijn wenken,
Maar Hij zelf verandert niet.
Zon
op onder
5.24 22.04
Maan
op onder
19.21 3.32
vliegtuigen gebombardeerd, waarbij het
gebouw van de Kamer van Koophandel
totaal werd vernield.
Met betrekking tot. den aanval van
een nieuwe Britsche af deeling van Irak
uit op Noordoost-Syrië wordt er in
Fransche militaire kringen op gewezen,
dat op deze plaats slechts zeer geringe
Fransche strijdkrachten liggen met on
voldoende uitrusting, zoodat de toe
stand daar weinig bemoedigend is.
DE POSITIE VAN IRAN.
De Mesaggero bericht uit Teheran, dat
Engeland en de Sowjetunie van Iran het
recht van transport van troepen door
Iraneesch gebied hebben geëischt. De
Sowjets hebben dezen eisch op het Sow-
jet-Iraneesehe verdrag van 1922 ge
grond. Er wordt te Teheran echter ver
klaard, dat Iran vastbesloten is rijn vol
strekte neutraliteit te handhaven.
PARIJS (V. P. B.). De vooruitgang
van den Franschen buitenlandschen han
del blijkt niet alleen uit de cijfers van
de handelsbalans ten opzichte van ver
schillende landen, doch ook uit de on
derhandelingen welke gevoerd worden
met die landen, welke van het meeste
belang zijn voor de verzorging van
Frankrijk met het noodige.
Met name het goederenverkeer met
België is weer zeer levendig; en ook de
goederenruil met Duitschland neemt
toe. De onderhandelingen met Spanje
hebben nog niet tot een resultaat geleid,
daar men van Spaansche zgde weinig
neiging aan den dag legt voor compen
satie-transacties en bovendien hettrans-
portvraagstuk groote moeilijkheden op
levert. De onderhandelingen met Italië
met het doel, tot een algemeene clearing
te komen, rijn eveneens nog gaande. Met
de overige landen, bijvoorbeeld Portu
gal, Roemenië en Zweden, zijn tal van
compensatie-transacties afgesloten
Tegelijkertijd spant de Fransche indu
strie alle krachten in om het binnenland
weer van goederen te voorzien. Dit po
gen wordt van Duitsche zijde gesteund.
Zoo zal binnenkort in Fransche Marokko
de eerste papierfabriek worden geopend
.en wel in Casablanca.
De papierschaarschte in Frankrijk
heeft reeds tot verschillende besparings
maatregelen geleid. Ook hier heeft
Duitschland de helpende hand geboden,
door in de eerste maanden van dit jaar
ongeveer 10.000 ton kranten- en ander
papier ter beschikking te stellen, even
als een paar duizend ton cellulose voor
de Fransche textiel- en papier-industrie.
REGELING VAN DE WINKELSLUITING.
Dezer dagen zijn de door de Nederland-
sche Middenstandscentrale verkregen re
sultaten inzake.de enquête over de win
kelsluiting aan het departement van
handel, nijverheid en scheepvaart en aan
den middenstandsraad voorgelegd.
De Middenstandsraad zal dezer dagen
zijn advies hierover uitbrengen.
Jn middenstandskringen wordt ver
wacht, dat thans wel een bevredigend
resultaat inzake de winkelsluiting zal
worden bereikt.
Plaatselijk zal nog even geduld moe
ten worden geoefend, en verdere actie
moeten worden uitgesteld, totdat de wet
zoodanig is aangepast, dat de weg voor
een tijdelijke afwijking vrij komt.