Christelijk Dagblad voor Zeeland
DË NIEUWE BONNEN.
De strijd in het Oosten.
Binnenland
Wanneer verduisteren?
Uit de Provincie
Bureaux Lange Vorsisiraai 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordvveg 155
Direeteur-Hoofdredacferars
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Soes en plaatsen waar een agent és
aangesteld f 0.21
losse nummers 6 sent
WSr P. DIELEÜAN een kwart
eeuw onafgebroken
Gedeputeerde.
Duitschers en Roemenen trekken de
Proeth over - Radio-rede van Stalin -
Verplaatsing van de Sowjet-regeering?/
Gestadige opmarsch.
Stalin houdt een radio-rede.
De inlevering van
metalen.
Toestand in Syrië verscherpt.
VRIJDAG 4 JULI 1941
55e JAARGANG - No. 54
Familieberichten 33 cent per regel
Overige odverrenriën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder tetter of motto 10 ct. extra
Bij eontrast belangrijke korting
Voor den beer mr P. Disieman, is het
morgen, 5 Juli, een herdenkingsdag. Na
dat hjj reeds van 1905 tot 1907 en van
1911 tot 1913 lid van Ged. Staten was
geweest, werd hij op 5 Juli 1916 opnieuw
door de Provinciale Staten, waarin hg
reeds in 1900 gekozen was, benoemd
tot lid van het dagelijksch bestuur der
provincie. Sedert dien bleef hij onafge
broken lid van Gedep. Staten, zoodat hy
morgen een zilveren jubileum viert.
Dat de heer Dieieman steeds getoond
heeft de rechte man op de rechte plaats
te zyn en ook in vele andere functies de
belangen van onze provincie behar
tigt, mag als bekend worden aangeno
men. Sedert eenige maanden is hij waar
nemend commissaris der Provincie en
dageljjks geeft hij zich met groote toe
wijding en kennis van zaken aan de be
langen van de Provincie en haar inwo
ners.
De heer Dieieman is op 9 November
1872 te Zaamslag geboren. Alleen voor
zijn universitaire studie- heeft bij onza
provincie verlaten. Als advocaat vestig
de hij zich na het volbrengen van zijn
studie te Middelburg.
Het is natuurlijk onmogelijk een vol
ledige opsomming te geven van wat de
heer Dieieman in zijn vele kwaliteiten
en functies voor 0113 gewest deed. Op
allerlei terrein bewoog deze begaafde
Zeeuw zich en steeds gaf hij zich gaarne
geheel aan alles, waarmee hij Zeeland
kon dienen. Hij kent Zeelands historie
door en door.
Speciaal noemen wij twee terreinen
waarop hij in het bijzónder veel deed:
de landbouw en het polderwezen.
Hij is een kenner van ons Zeeuwsche
polderstelsel en van het waterschaps
recht par excellence. Hij is de ontwer
per van bet Hulster en Axeler Ambacht
en van het Vrije van Sluis.
De heer Dieieman is door God geze
gend met een ongemeene werkkracht.
Nog altijd verzet hij een hoeveelheid
werk, die respect afdwingt.
Moge bij nog veel doen voor ons ge
west, dat hem en ons zoo van harte
lief is. Als Christen wèet hij zich af
hankelijk van God, Die de bron van alle
kracht en wijsheid is.
De-Secretaris-Generaal van het De-
partement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat de hieronder ver
melde bonnen zijn aangewezen voor het
koopen der daarbij vermelde rantsoenen.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat voor de hierna te noemen artikelen
met uitzondering van melk, de nieuw
uitgereikte kaarten in gebruik worden
genomen. Voor melk blijft dus voorloo-
pïg de oude kaart in gebruik. Vernietigd
kunnen worden de oude „bonkaart alge
meen" en de oude vleeschkaart, met uit
zondering van de thans geldende bon 21
daarvan. De volgende week zal ook voor
vleesch de nieuwe kaart in gebruik wor
den genomen.
De nieuwe broodkaart bevat twee
soorten bonnen. De bonnen waarop staat
vermeld „4 rantsoenen" geven" elk recht
op het koopen van ongeveer 400 gram
brood, of vier rantsoenen gebak. De ove
rige bennen geven elk recht op het koo
pen van ongeveer 100 gram brood of
één rantsoen gebak.
Brood 8ïï gebak.
Bon „25" van de broodkaart: 7 Juli
tot en met 13 Juli, 100 gram brood of
één rantsoen gebak per bon.
Bon „25 - 4 rantsoenen" van de brood
kaart: 7 Juli tot en met 13 Juli, 4.00 gr.
brood, of 4 rantsoenen gebak.
Melk.
Bon „24" van de melkkaart: 7 Juli
tot en met 13 Juli, 1% liter per bon.
Eieren.
Bon „25 eieren": 7 Juli tot en met
13 Juli, één ei per bon.
Suiker.
Bon „101" van de „bonkaart alge
meen": 7 Juli tot en met 3 Augustus,
1 kg suiker per bon.
De bonnen, welke zijn geldig, ver
klaard voor een op Maandag aanvangen
de distributieperiode mogen reeds den
daaraan voorafgaanden Zaterdag wor
den gebruikt.
Het nummer van de bon, welke ge
durende de periode van 7 Juli a.s. tot en
met 13 Juli recht zal geven op het koo
pen van 2 kg aardappelen, zal bij af
zonderlek persbericht worden bekend ge
maakt.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Schouder aan schouder zijn gisteren de
Duitsche en Roemeerische legerformaties
uit de Noordelijke Moldau de Proeth
overgetrokken en marcheeren thans in
de richting van de Dnjestr. Hiermede
zijrr de verbonden legers aan het geheele
front tusschert de Zwarte Zee ert dé
Noordelijke IJszee tot den aanval over
gegaan.
De weerstandskracht van het Sowjet-
leger schijnt thans te zijn. gebroken. Het
geheele front langs teekenen zich ach-
terwaartsche bewegingen van den vij
and af.
De vernietigingsslag ten Oosten van
Bialystok is feitelijk voltooid.
Tal van infanterie-, cavallerie- en
pantserdivisies van de Sowjet-weer-
macht kunnen als vernietigd worden be
schouwd. In voorbeeldige samenwerking
zijn de formaties van ons leger en van
ons luchtwapen de vervolging begonnen.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
bracht het luchtwapen in den afgeloo-
pen nacht een koopvaardijschip van 5000
brt. tot zinken en bombardeerde de ha
venwerken in Zpidoost- en Zuid-
west-Engeland.
Aan de Kanaalkust misluk
ten overdag aanvallen van Britsche ge
vechtsvliegtuigen, die waren geëscor
teerd door sterke afdeelingen jachttoe-
stellen, wederom volkomen. De vijand
verloor hierbij 15 jacht- en 5 gevechts
vliegtuigen, terwijl slechts één eigen
toestel verloren ging.
De vyand wierp in den afgeloopen
nacht op verschillende plaatsen in
No ordwest-Duitschland
brisant- en brandbommen, waardoor en
kele burgers werden gedood en gewond.
In Bremen en Oldenburg
werden woonhuizen getroffen. Nacht
jagers en luchtdoelgeschut haalden drie
der aanvallende Engelsche gevechts
vliegtuigen neer.
De strijd tegen de Britsche ravitaillee-
nngsscheepvaart bracht ook in de
I maand Juni de verwachte groote succes-
sen. Marine en het luchtwapen brachten
768.950 brt. vijandelijke scheepsruimte
tot zinken.
Voorts komen hierbij nog verliezen,
die de vijand heeft geleden tengevolge
van het leggen van mijnen van allerlei
soort. Bovendien werd een groot aantal
vijandelijke koopvaardijschepen dermate
zwaar beschadigd, dat zy geheel of ge
durende langen tijd zyn onttrokken aan
de vijandelijke ravitailleering.
Alleen in den tijd van 26 Juni tot 2
Juli werden 109 Britsche vliegtuigen
neergeschoten. In denzelfden tyd gingen
by den stryd tegen Groot-Brittannië 12
eigen vliegtuigen verloren.
ITALIAANSCHE BOMMEN OP
CYPRUS.
Het 393ste communiqué van het Itali-
aansche hoofdkwartier luidt:
Onze bommenwerpers hebben een der
luchtbases op C y p r u s aangevallen.
In Noord-Af rika heeft de
luchtmacht der spil stellingen, installa
ties, opslagplaatsen en luchtafweerbatte-
ryen te Tobroek aangevallen,
waardoor branden uitbraken en ontplof
fingen werden veroorzaakt. Verder wer
den luchtbases ten Oosten van M a r s a
M a t r o e h gebombardeerd. Vijande
lijke vliegtuigen hebben een aanval ge
daan op eenige plaatsen in C y r e n a i -
c a.
In Oost-Af rika levendige ac
tiviteit der artillerie aan het front van
Wolsjefit (Gondar). In het gebied van
Galla en Sidamo worden de operaties
door zwaren regenval belemmerd.
HARDNEKKIGEN SOWJET-
TEGENSTAND EN SLECHT
WEER.
In de toelichting op het weermachts-
bericht deelt D. N. B. mede, dat de ge
vechten aan het Oostelijk front, die,
evenals tot dusver, gekenmerkt worden
door een hardnekkigen tegenstand der
Sowjettroepen, thans bovendien ook den
invloed van de weersomstandigheden
ondervinden. In het gebied rondom Lem-
berg worden zelfs sneeuwstormen ge
meld.' Tóch rukken op den rechtervleu
gel de Roemeensche en Hongaarsche for
maties, evenals de Duitsche troepen ean
de overige deelen van het front, gesta
dig op. Op den noordelijken vleugel
wordt thans, voorbij de Duna, met suc
ces opgerukt en ook de Finsche aanval
len maken goede vorderingen.
In militaire kringen te Londen al
dus meldt United Press in een telegram
uit Londen verklaart men, dat de
Duitschers blijkbaar met sterke strijd
krachten ten Noordwesten van Dunaberg
oprukken. Het schijnt, dat. de aanval in
dit gebied de laatste dagen krachtiger is
geworden-
In <ferï sector van Minsk heeft hetl er
allen schijn van, dat de Duitschers ver
der zullen doorzetten. Juist hier zijn ge
vechten aan dert gang, die in omvang en
uitgebreidheid nog nimmer hun gelijke
hebben gekend.
Steeds opnieuw moot er de nadruk op
worden gelegd, dat de tegenwoordige
veldtocht in het Oosten sen strijd is te
gen een overvloed van mensdien. on te
gen een overvloed van materiaal. Wan
neer de in aantal zwakkere Duitsche
weermacht toch reusachtige successen
weet te behalen én vorderingen weet te
maken, dan bewijst dit juist haar supe
rioriteit wat betreft de menschen en het
materiaal.
Terwijl de Duitsche weermacht in drie
groepen haar opmarsch naar het Oosten
voortzet, hebben thans ook de Duitsch-
Finsche formaties in het Hooge Noorden
en 't Duitsch-Roemeensche leger in het
Zuiden de Sowjetgrens overschreden en
het offensief geopend.
Tot nog toe hebben de Sowjets zich
zy het ook vergeefs geweerd in
de randstaten. Nu komt het er voor hen
op aan, hun eigen gebied, het gebied van
de eigenlijke Sowjet-Unie te verdedigen.
SOWJET-REGEERING NAAR
DEN OERAL?
HELSINKI. (D.N.B.) De situatie op
het Oostelijk oorlogstooneel heeft Stalin
aanleiding gegeven een rede te houden,
die door alle Sowjet-zenders werd ver
spreid. In zyn rede gaf hy eenerzijds de
successen van het Duitsche leger ge
deeltelijk toe en poogde ze te verklaren,
tegelijkertijd vorderde hij de bolsjewis
ten op den moed niet te verliezen.
Stalin verklaarde, dat de vijand ver
der opdringt en reeds Litauen, Letland-
schen bodem en andere gebieden veroverd
heeft. Ons vaderland, zoo zeide hy, ver
keert in ernstig gevaar. Dit is hieraan
toe te schrijven, beweerde Stalin, dat de
Duitschers den oorlog onder voor hen
voordeelige omstandigheden zijn begon
nen. De Duitschers waren met de mobi
lisatie verder dan het Sowjetleger.
Stalin onderstreepte nogmaals, dat het
gaat om een strijd op leven en dood.
Er zyn echter geen onoverwinnelijke le
gers. Ook Napoleon is overwonnen. Voor
alles echter, zoo ging hy voort, is het
thans noodzakelijk, dat men de grootte
van het gevaar, dat de Raden-Unie be
dreigt, begrijpt en dat een einde gemaakt
wordt aan de stemming van gelatenheid.
Men moet allen, die het verzet ver
lammen, zonder pardon en zonder aan
zien des persoons aan het gerecht over
leveren. Den vijand mag niets in handen
vallen, geen locomotief, geen kilogram
graan, geen olie, geen stuk brood. De
bolsjewisten moeten de bosschen ver
branden en alles vernietigen, wat den vy
and van nut zou kunnen zijn.
D.N.B. meldt uit New York, dat vol
gens een bericht van den Amerikaan-
schen scheepsomroep uit Ankara, diplo
maten, die daar uit Moskou zyn aange
komen, gemeld hebben, dat Stalin
Woensdagavond in een particulier ge
sprek verklaard heeft bereid te zyn, den
zetel der Sowjet-regeering naar den
Oeral te verplaatsen, indien Moskou
door de Duitsche troepen bedreigd zou
worden.
Alle maatregelen z ij n
reeds getroffen voor een
verplaatsing der regee
ring naar Swerdlowsk en
later zoo noodig naar
Omsk.
Het D.N.B. meldt uit Stockholm:
In een bericht uit Stamboel publiceert
Aftonbladet het, naar men zegt, van
wel ingelichte zy'de afkomstige bericht,
dat Stalin, Molotow en Worosjilow een
visum zouden hebben aangevraagd voor
Iran, daar zy zich via Iran naar Britsch-
Indië of Egypte zouden willen begeven.
TANNER OPGENOMEN IN
FINSCHE REGEERING.
(D. N. B.) Zooals werd verwacht, is
de Finsche arbeidersleider Tanner in de
regeering opgenomen.
WAT NIET INGELEVERD
BEHOEFT TE WORDEN.
De Staatscourant bevat een beschik
king van den Secretaris-Generaal van
het Departement van Opvoeding, We
tenschap en Cultuurbescherming, waar
bij de in de verordening betreffende het
inleveren van metalen genoemde voor
werpen, ten aanzien waarvan, de ver
plichting tot inlevering niet geldt,
.nader worden omschreven.
Blijkens deze beschikking worden on
der „openbare monumenten en gedenk-
teekenen op graven" mede begrepen ge
denkplaten e.d. en onder „kerkklokken"
ook torenklokken en carillons.
Onder „museumstukken" worden ver
staan voorwerpen, deel uitmakende van
de verzamelingen van alle musea en an
dere collecties, die worden vermeld in
den vanwege het departement van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen in 1938
uitgegeven gids: „De Nederlandsche
Musea", benevens de voorwerpen, die
vermeld staan in de door het departe
ment van Onderwas, Kunsten en Weten
schappen uitgegeven „Voorioopige lijst
van de Nederlandsche monumenten van
geschiedenis en kunst".
Ook worden als museumstukken be
schouwd voorwerpen, deel uitmakende
van verzamelingen van gods- en gast
huizen en van andere particuliere instel
lingen of personen, die niet in boven-
genoemden gids worden vermeld, mits
zoodanige verzameling ten minste 50
stukken omvat en door den hoofd-
museumdeskundige wordt erkend (als
zoodanig is bij deze beschikking aange
wezen de onder-voorzitter van de Rijks
commissie van advies in zake de musea;
deze is tevens directeur van het „Inlich
tingenbureau kunstvoorwerpen en anti
quiteiten").
Onder verzamelingen van particulie
ren worden niet verstaan de handels
voorraden van antiquairs en kunstban
delaren.
VRIJDAG 4 JULI.
Om Uws Naams wil, HEERE! zoo
vergeef mijn ongerechtigheid, want die
is groot. Ps. 25 11.
Zon
op onder
5.23 22.05
8 Juli: Volle maan.
16 Juli: Laatste kwartier
Maan
op onder
16.54 2.16
Ten einde de hierboven genoemde er
kenning te verkrijgen, dient belangheb
bende zich vóór 15 Juli 1941 door mid
del van een formulier te wenden tot den
burgemeester der gemeente, waarin de
verzameling zich bevindt.
Onder hetgeen behoort tot eenige
volksdracht" worden ook begrepen be-
standdeelen van tuig van laat- en trek
dieren, voor zoover daaraan uit een oog
punt vaa volkskunde bijzondere bete©»
ken is moet worden toegekend. Onder
„ordeteekenen en eereteekenen" worden
mede verstaan gedenk- en eerepenningen
voor zoover deze een bijzondere histori
sche of kunstwaarde hebben.
Als voorwerpen, die als handwerk als
waardevol volksgoed te beschouwen zijn,
gelden ook beeldhouwwerken en voor
werpen van kunstnijverheid, die niet als
massaproduct te beschouwen zyn, maar
zyn ontworpen door algemeen als zoo
danig erkende kunstenaars.
De beslissing over de vraag of een
voorwerp wel of niet een hooge weten
schappelijke, geschiedkundige of kunst
waarde heeft, berust bij den hoofdmuse-
umdeskundige. Zoo ook beslist deze, in
dien twijfel bestaat, of een voorwerp op
grond vhn de verordening wel of niet
vrij is van een inleveringsplicht.
Deze beschikking treedt heden in
werking.
(Tanner is, zooals men weet, herhaal
delijk minister geweest. Tijdens den oor
log van 1939/'40 tusschen Finland en
de Sowjet-Unie was hy minister van
buitenlandsche zaken. Later moest hy
onder druk der Sowjets aftreden.)
PALMYRA GEVALLEN.
VICHY. (D.N.B.) Volgens de hier ont
vangen berichten is de toestand in Sy
rië verscherpt. Britsche troepen hebben
uit Oostelijke richting verscheidene aan
vallen ondernomen.
Ook werd een aanval gedaan uit het
Noorden.
De bomaanvallen op Beiroet worden
voortgezet. De vijandelijke vliegtuigen
hebben vooral het hotel, waarin de
hooge commissaris, generaal Dentz,
zijn intrek heeft genomen, onder vuur
genomen. De commissaris is ongedeerd.
Men krygt meer en meer den indruk,
dat de Engelschen het gemunt hebben
op generaal Dentz en zich daarbij van
talryke spionnen bedienen.
VICHY. (D.N.B.) Het Fransche leger-
bericht meldt de inneming van Palmyra
door de Engelschen.
Duitschers, Noren, Finnen, Denen,
Slowaken, Hongaren, Roemenen, Italia
nen en Spanjaarden strijden gemeen
schappelijk tegen het Bolsjewisme, den
vijand van de wereld.
Waar blijft Nederland?
ENGELSCHE BOMAANVALLEN.
Gisternacht vlogen vrij veel Britsche
vliegtuigen boven ons land. Ook werden
zoodoende tamelijk veel brisant- en
brandbommen neergeworpen. De meeste
vielen echter in het water of op het
vrye veld; zij richtten geen noemens
waardige schade aan. Wel werd door de
brandbommen een tamelyk zware brand
veroorzaakt, waardoor zes woonhuizen
zwaar te lijden kregen. Vyf personen
werden gekwetst.-Voorts is nog te ver
melden, dat twee brisantbommen op een
kerkhof werden geworpen, waardoor een
geheele ry van graven verwoest werd.
NIEUWE BURGEMEESTER VAN
HEILOO.
Met ingang van een nader vast te
stellen datum is tot burgemeester van
Heiloo benoemd de heer G. C. Bos, bur
gemeester van Egmond-Binnen.
PROF. VAN DAM OVER DE NIEUWE
LESROOSTERS.
Vanavond zal de secretaris-generaal
van het departement van opvoeding, we
tenschap en cultuurbescherming, prof.
Van Dam, voor de radio een toelichting
geven op het besluit om nieuwe roosters
in te voeren voor de openbare hoogere
burgerscholen en gymnasia. De uitzen
ding heeft plaats over den zender Hil
versum I van 20.1520.30 uur.
ZATERDAG 5 JULI.
's Morgens tot 5.24 u.
's Avonds van 22.05 u.
RIJKS-AUTOBEVRACHTINGSDIENST
Met ingang van 1 Juli is de heer J.
E. van den Broek te Zierikzee, tot
sub-agent van den Ryksautobevrach-
tingsdienst benoemd.
Het kantoor in de Korte St. Janstraat
D 348 van genoemden dienst zal 1 Aug.
worden gesloten. De heer Gast is be
noemd tot agent van den A. R. D. te
Goes.
Zooals bekend, moet elk vervoer, uit
geoefend door beroepsgoederenvervoer-
ders, boven de 15 K.M. bij den Auto-
bevrachtingsdienst aangemeld zijn.
Niet onder de bepalingen van den
A.B.D. valt vervoer beneden de 15 K.M.
en veilingvervoer.
Eervol ontslag uit politiedienst.
Met ingang van 1 Juli j.I. is aan den
oud-rijkswachter brig. tit. G. van Belzen
(standplaats Vlissingen), tydelyk te Ar-
nemuiden woonachtig, eervol ontslag
verleend uit den politiedienst wegens op
wachtgeldstelling.
Dhr G. van Belzen, begon zijn politie
loopbaan in 1908 te Brouwershaven,
hoofdzakelijk bij de rivierbrigade tot 10
Maart 1920, waarna hij vertrok naar
Vlissingen, waar hij nog drie jaar bij
de rivierpolitie is werkzaam geweest tot
1922. Wegens opheffing van dezen dienst
kon hij toen voorgoed aan den wal blij
ven. Gedurende 21 jaar heeft hij in Vlis
singen met y'ver zyn dienst verricht. Ook
in het vereenigingsleven is hy geen on
bekende.
Te Middelburg had het officieel© af
scheid plaats in de Griffiekamer van het
gerechtsbebouw, alwaar de schfeidende,
met nog andere collega's, werd toege
sproken dor den commandant der ma
rechaussee, den districtscommandant,
thans hoofd van het Regelingsbureau
der voormalige Ryksveldwacht, die in