Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
„Mijne getuigen zijn"
De strijd aan het Oostelijk front.
DAGKALENDER.
DINSDAG 1 JULI 1941
55e JAARGANG - No. 51
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Na Lemberg ook Libau genomen - Ver
scheidene oorlogsschepen der Sowjets tot
zinken gebracht.
Duitsch-Nederlandsche
demonstratie te Den Haag.
Overzicht van Duitsche
militaire zijde.
Dagorder van veldmaarschalk
Mannerhelm.
Binnenland
Beperking gebruik
electriciteit en gas.
Van 1 Juli moet gebruik met
25 pCt. worden verminderd.
Bureaux Lange Vorslslraaf 70, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteurs
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 C6nf psr renet
Overigs edvertentlên 30 cent per regot
Ingezonden mededeelingan 60 cent per regel
Kleine edvertenUën f 0.55 bif vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
Het is al meer opgemerkt, dat tyden,
als waarin wy nu leven, voor velen by-
zonder gevaarlyk zyn. Gevaarlyk in dien
zin, dat de remmen als het ware niet
meer werken en dat velen o zoo spoedig
het goede spoor bijster worden.
Dit is aan den dag gekomen in de
jaren 19141918 en het blijkt ook nu.
Het is, alsof het met Gods geboden
niet zoo nauw meer genomen wordt,
alsof deugd en ondeugd stuivertje heb
ben gewisseld, alsof handelingen, waar
van men het verkeerde moet erkennen,
toch worden bedreven.
Velen moeten ver van huis en haard
hun brood verdienen en meenen zich
daar dingen te mogen veroorloven, die
zij in eigen omgeving zeker niet zouden
doen.
De criminaliteit, onder ouderen en
jongeren, neemt hier en daar toe. De
statistiek wyst het uit, maar ook de
rechtbankverslagen spreken duidelijke
taal.
De distributie, die bedoelt de aanwe
zige hoeveelheid goederen onder allen
te verdeelen, schijnt uit te lokken tot
diefstal en knoeiery.
In vele gesprekken beluistert men uit
latingen, waaruit blykt, hoe zeer de
zonde voor de deur ligt.
Laten wij in deze verwarde tyden, als
Christenen, lichtdragers, getuigen van
Christus of, zooals het zoo veelzeggend
heet, leesbare brieven van Christus, zijn.
Gemakkelijk is het niet. Wie het in
eigen kracht probeert, zal er allerminst
in slagen. In gewone tyden niet, en nu
zeker niet.
Laten we het bedenken: er wordt op
ons gelet. Door een slordigen levens
wandel kan Gods Naam onteerd worden,
maar zyn wij misschien oorzaak, dat ook
anderen derailleeren.
Het Christendom zy een zoutend zout.
In onzen persoonlijken levenswandel, in
ons gezinsleven, in ons verkeer onder de
menschen. Ons leven hebben wy te stel
len onder de tucht van Gods wet. Zie
daar onze moeilyke, maar dure roeping.
Wy mogen daaraan niet ontrouw
worden, maar moeten het den dichter
nazeggen: „Standvastigh is ghebleven,
mijn hert in tegenspoet".
Waar zoovelen blykbaar alle houvast
en steun hebben verloren, moeten wy
dezen wijzen, niet alleen met onze woor
den, maar bovenal met onze daden, op
de Bron van de ware kracht.
UIT DE LEGERBERICHTEN.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
Onze in Galicië oprukkende troepen
hebben Lemberg genomen, in het mid
den" van het legerfront werd de ring
rondom dö ingesloten Sowjet-armeeën
nauwer gesloten. Aan de kust werd Li
bau genomen.
In, den zeeoorlog tegen Groot-
Britannië hebben duikbooten ty-
dens nieuwe aanvallen op de in het weer-
machtsbericht van 29 Juni genoemde vij-
andelyke konvooien nog vijf schepen met
een gezamenlyken inhoud van 25.400 brt
tot zinken gebracht, waaronder een hulp
kruiser. Hierdoor is het succes by de
operaties van deze duikboot tot 86.100
brt. gestegen.
Gevechtsvliegtuigen hebben in den a£-
geloopen nacht voor Great Yar
mouth uit krachtig beschermde kon
vooien drie koopvaardijschepen, met te
zamen 23.000 brt., waaronder een groot
transportschip, tot zinken gebracht. De
nieuwe luchtaanvallen waren in den af-
geloopen nacht gericht op de haven-in
stallaties aan den H u m b e r.
De vyand wierp in den nacht van 29
op 30 Juni brand- en brisantbommen op
het Noord -Du itsche kustge
bied, voornamelyk op woonwijken in
de steden Hamburg en Bremen.
De burgerbevolking leed eenige verlie
zen aan dooden en gewonden. Talrijke
gebouwen werden beschadigd.
Nachtjagers en de luchtdoelartillerie
hadden by het afweren van dezen Brit-
schen luchtaanval opnieuw succes. Zy
schoten dertien der aanvallende Britsche
gevechtsvliegtuigen neer.
In zijn weermachtbericht nummer 390
maakt het Italiaansche opperbevel het
volgende bekend:
In Noord-Afrika heeft onze
artillerie in den sector T o b r o e k troe
penconcentraties bestookt, waarby de
tegenstander zware verliezen leed aan
manschappen en materiaal.
Britsche vliegtuigen ondernamen een
aanval op Benghazi en trachtten
herhaalde malen de haven van Tripo-
11b aan te vallen. Door het snelle optre
den van onze jagers werden ze telkens
verdreven. Tewe vyandelyke toestellen
werden neergehaald.
Zooals reeds gemeld, zyn Zaterdag op
ongeveer 30 plaatsen in ons iand
Duitsch-Nederlandsche nationaal-socia-
listische betoogingen gehouden.
De samenkomst te Den Haag werd na
mens de N. S. D. A. P. door Kreisinspec-
tor dr G. F. Schuon geopend.
Daarna was het woord aan den com
missaris-generaal, den leider van het
Arbeitsbereich der N. S. D. A. P. in Ne
derland, Oberdienstleiter Fr. Schmidt.
Deze zeide o.no.:
Thans is het tydstip gekomen om defi
nitief met het bolsjewisme in Europa af
te rekenen. Spr. herinnerde aan de Vry-
dag te Amsterdam gehouden grootsche
betooging, waar de Rykscommissaris ten
aanhoore niet van „enkele duizenden",
doch van minstens 4050.000 personen,
de nationaal-socialistische kameraad
schap, die ons in dezen stryd samen
bindt, zoo voortreffelijk naar voren heeft
gebracht. Een groot deel van de Neder-
landsche bevolking begrijpt nog niet
waar het om gaat, want zij begrypt het
nationaal-socialisme niet.
Tot de Nederlandsche nationaal-socia
listen wilde spreker zeggenblyft trouw
in uw geloof, houdt dit als het eenig mo-
gelyke vast. Ook uw volk zal dit geluk
deelachtig worden en het nationaal-so
cialisme volledig erkennen. Het jaar
1941 zal voor Nederland beslissend zijn
ten aanzien van de houding van zijn be
volking. Dat heeft de Rykscommissaris
op Nieuwjaarsdag 1941 te verstaan ge
geven.
Spr. herinnerde verder aan de woor
den van den Rykscommissaris op de be
tooging van Vrydag jl. te Amsterdam,
waar deze o.a. zeide:
„Ik zelf beschouw deze onze betooging
als het uitgangspunt van de nationaal-
socialistische reorganisatie ook in Ne
derland, die thans, nu de beslissing in
het Oosten valt, ook hier aangepakt
moet worden.
Daarom zyn alle instellingen en poli
tieke ideeën, die reactionnair een nieuwe
ontwikkeling willen tegenhouden, en ook
vooral die, welke eens tot helpers van
het marxisme zijn geworden, of zich de
hulp van het marxisme lieten welgeval
len, een beletsel voor een gelukkige toe
komst. Wy zullen ze opruimen en voor
het Nederlandsche volk den weg vry ma
ken voor deelneming aan den nieuwen
opbouw.
Wij zyn trotsch op onzen leider en wij
wisten reeds 20 jaar geleden, waarvoor
hy ons eenmaal zou oproepen. Wy zijn
dankbaar, dat hy ons thans daarvoor
geroepen heeft en dat wy dezen grooten
tyd mogen beleven".
Daarna heeft gesproken de heer
C. van Geelkerken, plv. leider der N.S.B.
Ook deze spreker deed in geestdrif
tige woorden uitkomen, dat het thans
om de eindafrekening gaat en dat het
Nederlandsche volk nu moet kiezen tus-
schen nationaal-socialisme of bolsjewis
me.
Het bolsjewisme of communisme is de
consekwentie van den marxistischen
klassenstrijd, die het volk uiteenscheurt.
Wy, nationa!al-socialisten, als volk van
Germaanschen bloede, hebben onze keu
ze reeds lang gedaan, Wy staan in trouw
en verbondenheid aan de zyde van den
Germaanschen Führer. (Algemeene toe
juichingen)
In het vervolg van zijn rede gaf de
heer Van Geelkerken de verzekering, dat
de Nederlandsche nationaal-socialisten
liever met de Duitsche kameraden ten
onder zouden gaan dan dat zij levend in
handen van de Engelsche machthebbers
zouden komen.
Spreker gaf uiting aan de hoop, dat
thans eindelyk de oogen van de meer
derheid van het Nederlandsche volk
open zullen gaan en dat de beste tradi
ties van ons volk weer naar voren zullen
komen. Als volk kunen wy thans niet
wegkruipen. De nationaal-socialisten
zullen offeren waar zij kunnen om de
overwinning voor het nationaal-socialis
tische Germaansche rijk te helpen ver
zekeren.
In Oost-Afrika werden vijan
delijke troepen in den sector Dembridol-
lo (Galla en Sidamo), die onze stellin
gen probeerden aan te vallen in een snel
len tegenaanval op de vlucht gedreven.
FRANKRIJK BREEKT MET DE
SOWJ ET-UNIE.
Naar officieel uit VFchy wordt mede
gedeeld, heeft de Fransche regeering de
diplomatieke betrekkingen met de Sow-
jetunie verbroken.
SPOEDIGE BESLISSING VAN TOKIO
VERWACHT.
TOKIO (S. P. T.). De verhoogde acti
viteit van alle Japansche regeerings-in-
stanties, wyst volgens diplomatieke
kringen op een spoedige beslissing ten
aanzien van de houding van Tokio.
Algemeen wordt aangenomen, dat de
toekomstige politiek van Japan in de zit
ting van het kabinet, die vandaag zal
plaats hebben, zal worden besproken.
Naar van betrouwbare zyde verluidt,
zal de nieuwe politiek van Japan binnen
kort worden bekend gemaakt.
Uit de gepubliceerde extra-berichten
en uit het weermachtsbericht blykt, naar
aan 't D.N.B. van militaire zyde wordt
verklaard, dat de Duitsche weermacht
aan 't Oostelijk front bij haar actie sinds
22 Juni midden in de Sovjet-troepen is
terechtgekomen, die hun opmarsch vol
tooiden, met het gevolg, dat deze ner
gens den Duitschen opmarsch hebben
kunnen tegenhouden en voor een gedeel
te reeds om hun eigen toestaan vechten.
In het gevechtsgebied tusschen de
Karpathen en de Oostzee teekenen zich
in het byzonder twee sectoren af. De
grenzen tusschen de sectoren worden ge
vormd door de uitgestrekte Pripjetmoe-
rassen. In den frontsector tusschen de
Karpathen en de Pripjetmoerassen wer
den reeds den eersten dag de moderne
grensversterkingen na harden stryd door
broken. De voortgaande aanval van het
Duitsche leger leidde tot een sterken
druk uit het Noordwesten en Noorden op
Lemberg, welks inneming is gemeld.
Tegelykertyd dringt een dreigende wig
uit het gebied ten Zuid-Oosten van Lu
blin via Luck naar het Oosten, die ook
door talryke vyandelyke tegenaanvallen
niet is tegen te houden. Het is zeer twy-
felachtig of de Sowjetstrijdkrachten in
dezen sector den Duitschen opmarsch
nog lang zullen kunnen ophouden, hoe
wel reeds in een gisteren gepubliceerd
extra-bericht tot uiting kwam, dat daar
in het gebied van Galicië keurtroepen
van het Sowjetleger in het vuur zyn ge
worpen.
Belangrijk ongunstiger voor de Sow
jets ontwikkelen zich de gevechten ten
noorden van de Pripjetmoerassen. Het
hier naar het Westen vooruitstekende
grensgebied der Sowjets rondom Biali-
stok werd door een gelyktydigen fronta
len opmarsch uit Zuidoost-Pruisen door
twee byzondere stoottroepen in het Oos
ten afgesneden. De Zuidelijke groep ver
overde de vesting Brest-Litowsk en ruk
te met algemeene richting naar het
Noord-Oosten ver op ten einde zich met
uit Oost-Pruisen aanvallende groep te
vereenigen, die zich intusschen meester
heeft gemaakt van de vesting Grodno.
Het resultaat was de algeheele omsinge
ling van twee sterke Sowjet-armeeën in
het gebied rondom Bialistok en Oostelijk
hiervan. Deze ring wordt met den dag
nauwer aangehaald en de zich binnen de
zen ring bevindende Sowjettroepen
trachten vergeefs naar alle richtingen
uitvallen te doen. Door de dagelyksche
aanvallen van het Duitsche leger en van
het Duitsche luchtwapen wordt de stryd-
kracht steeds minder.
Kenmerkend voor de operaties in de
zen frontsector is bovendien de dappere
opmarsch van snelle Duitsche troepen,
die aan weerskanten voorby dezen ring
via Baranowitz in het Zuiden en via Wil
na in het Noorden het belangryke knoop
punt Minsk hebben ingesloten. Deze op
marsch is thans reeds ten Oosten van
Minsk voortgezet.
Verder noordelyk in het Baltische ge
bied werd de Njemensector veroverd en
Kaunas bezet. Terwyl nog in de gebie
den ten Noorden van Kaunas sterke vij-
anderlijke gepantserde strijdkrachten in
hevige gevechten werden vernietigd,
was wederom een snelle Duitsche aanval
gericht op de overgangen van de Duna bij 1
Dunaburg en Jakobstadt. Daar belde
plaatsen in Duitsche handen zyn en bo
vendien de eenige belangryke haven aan
dit deel van de Oostzeekust, n.l. de ves
ting Libau, na korten strijd werd ver
overd, hebben de in het gebied van de
linie WilnaDunaburgRiga en de
Oostzee ingesloten en totaal verstrooide
vyandelyke strijdkrachten schier geen
mogelykheid tot terugtrekken.
Het Duitsche luchtwapen, dat zich in
de eerste dagen der operaties door een
bijna totale vernietiging van het belang-
ryksche deel van het Sowjetluchtwapen
de heerschappy in de lucht heeft ver
overd, grypt thans dagelyks met krach
tige slagen in den stryd te land in. De
gisteren opgegeven verliescijfers van het
Sowjetluchtwapen zyn tot in totaal 4500
gestegen.
Bijzondere aandacht verdienen ook de
moedige en energieke aanvallen van de
marine in het Oostelyke gebied van de
Oostzee. Duitsche duikbooten en motor-
torpedobooten hebben twee torpedoja
gers, een torpedoboot en drie duikbooten
van de Sowjetvloot vernietigd. Hierby
komt nog een torpedojager, die is verlo
ren gegaan als gevolg van een mjjn, als
mede de beschadiging van den kruiser
Maxim Gorki. Daar ook bij Constanza
aan de Zwarte Zee een Sowjettorpedoja-
ger door kustartillerie is vernietigd,
heeft de Sowjetmarine in totaal in de
eerste, week, behalve de andere genoem
de eenheden, alleen al vier torpedoja
gers, voor een deel van het modernste
soort, verloren.
(D. N. B.). De Finsche veldmaar
schalk Mannerheim heeft uit zyn hoofd
kwartier de volgende dagorder tot de
Finsche soldaten gericht:
„Onze winteroorlog is met een bitte
ren vrede geëindigd. In weerwil van den
vrede is ons land voortdurend het voor
werp van snoode dreigementen en af
persingen door den vyand geweest. Van
den aanvang af wilde de vyand geen
biyvenden vrede. De vrede was slechts
een wapenstilstand, die thans is afge-
loopen. Gy kent onzen vyand, gy kent
zyn eeuwig streven: het vernietigen van
ons huis, ons geloof, en ons vaderland,
het in slaverny brengen van ons volk.
Dezelfde vyand, hetzelfde gevaar staat
thans aan onze grenzen. Zonder eenige
aanleiding heeft de vyand op brutale
wyze ons vreedzame volk aangevallen
en ons land gebombardeerd. De toekomst
van het vaderland verlangt daden van u.
Ik roep u op, my in den heiligen oor
log tegen den vyand van ins volk te
volgen. Onze gevallen helden verryzen
uit hun graven en komen aan onze zyde,
wanneer gy in wapenbroederschap met
de geweldige oorlogsmacht van Duitsch-
land met vasten moed in den kruistocht
tegen onzen vyand trekt, om de toe
komst van Finland te verzekeren.
Wapenbroeders, volgt my, nu het volk
van Karelië weer opstaat en de nieuwe
dageraad van Finland ons tegenblinkt".
DE STRIJD IN SYRIË.
De woning van' Generaal Dentz verwoest
D. N. B.). Volgens berichten uit Bei
roet hebben Britsche vliegtuigen Zon
dagmiddag de woning van den Franschen
hoogen commissaris voor Syrië, gene
raal Dentz, met bommen bestookt. Tal
ryke personen werden gedood en gewond.
De Britsche machines vlogen heel laag
Het uitzicht was buitengewoon goed,
zoodat er geen vergissing mogelijk was.
In totaal werden 15 brisantboomen ge
worpen, waarvan twee het gebouw trof
fen, terwyl de overige in het park vielen.
De hooge commissaris en zyn echtge-
noote waren juist afwezig.
VERKLARING VAN CRIPPS.
(D. N. B.). Naar de Britsche berich
tendienst meldt, heeft de Britsche am
bassadeur te Moskou, Sir Stafford
Cripps, toen hij met de leden van de
Britsche missie een onderhoud met Mo-
lotof heeft gehed, een rede gehouden,
waarin hy heeft gewezen op de vastbe
slotenheid dezer missie om in alles met
de Sowjet-regeering samen te werken.
Groot-Brittannië is vastbesloten, zijde
aan zyde met de Sowjet-Unie te stryden.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN.
-In het afgeloopen weekeinde is slechts
een enkele aanval van Britsche vliegtui
gen op ons land gedaan. Er werd een
poging gedaan een spoorwegverbinding
aan te tasten, doch dit mislukte; het
verkeer werd niet gestoord. Twee spoor
wegarbeiders echter werden gekwetst.
DINSDAG 1 JULI.
Gedenk, HEERE! Uwer barmhartig
heden en Uwer goedertierenheden, want
die zyn van eeuwigheid. Fs. 25 6.
Zon
op onder
5.21 22.46
Maan
op onder
13.03 1.19
2 Juli: Eerste kwartier.
8 Juli: Volle maam
De secretaris-generaal van het depar
tement van Handel, Nyverheid en
Scheepvaart maakt 't volgende bekend:
Het is noodzakelijk gebleken met ingang
van 1 Juli de gas- en electriciteitsrant-
soeneering te verscherpen.
Met ingang van genoemden datum zul
len derhalve de rantsoenen gas en elec
triciteit voor alle gebruikers worden ver
laagd van 100 pet. tot 75 pet. van het
verbruik in de overeenkomstige perio
den van het vorige jaar, met dien ver
stande, dat de minimum-rantsoenen voor
gas ad 60 M3 en voor electrisch koken ad
150 kWh. per periode ongewyzigd bly-
ven. De minimum-rantsoenen electrici
teit voor verlichting en huithoudelyke
doeleinden (behalve koken) worden voor
de eerstvolgende drie perioden met 20
pet. verlaagd.
Van de verlaging van het rantsoen
van 100 tot 75 pet. zijn bedrijven van
openbaar nut en openbare verkeersbe-
dryven uitgezonderd, benevens nader aan
te wijzen bedryven werkzaam voor de
voedselvoorziening. Het rantsoen voor
deze bedrijven blyft bepaald op 100 pet.
Voor verbruikers voor industrieele
doeleinden kunnen afwykjngen van de
hierboven genoemde percentages, zoo
wel naar boven als naar beneden, wor
den vastgesteld.
Aanvragen van industrieele bedryven
tot een hooger rantsoen gas en (of) elec
triciteit dienen te worden gericht tot de
betrokken gas- en (of) electriciteitsbe-
dryf. Men wordt verzocht het indienen
van dergelyke aanvragen zoo veel moge-
lyk te beperken, daar slechts in zeer
dringende gevallen tot rantsoensverhoo-
ging zal kunnen worden overgegaan.
Kort samengevat komt het boven
staande in het algemeen hierop neer,
dat een ieder van 1 Juli af, ongeacht het
feit, of al dan niet meteropneming heeft
plaats gehad, zijn verbruik met 25 pet.
dient te verminderen.
Een ieder wordt dan ook in zyn eigen
belang aangeraden de meest mogelyke
zuinigheid met gas en electriciteit te be
trachten, aangezien anders de rantsoe
neering verder zal moeten worden ver
scherpt.
DE VIERDAAGSCHE.
De leider van de nationale vierdaag-
sche afstandsmarschen van den N. B.
v. L. O., de heer J. N. Breunesse, deelt
mede:
De dagelijks af te leggen afstanden
bij de a.s. nationale Vierdaagsche af
standsmarschen welke van 22 tot en
met 25 Juli te Nijmegen zullen worden'
gehouden, bedragen ten hoogste 40 km.
Het ligt in het voornemen om slechts
op twee parcoursen te doen marchee-
ren, namelyk een parcours van 30 en
een parcours van 40 km.
Er dient echter rekening mede ge
houden te worden, dat de maximum af
stand 40 km. bedraagt.
GEMEENTE WIERINGERMEER
INGESTELD.
In de Staatscourant van gisteren is
afgekondigd een besluit van de secreta
rissen-generaal van de Departementen
van Binnenlandsche Zaken, van Water
staat en van Financiën tot instelling
van een gemeente Wieringermeer. Dit
besluit treedt op 1 Juli 1940 in werking.
Het gebied, dat de nieuwe gemeente
zal omvatten, is hetzelfde als dat van
het openbare lichaam van dien naamde
gemeente zal behooren tot de provincie
Noord-Holland.
TAPTEMELK.
In de Nederlandsche Staatscourant is
opgenomen een besluit van den secre
taris-generaal van Landbouw en Vis-
scherij, waarbij het in consumptie bren
gen van taptemelk met een vetgehalte
van meer dan 0,1 pet. wordt verboden.