Christelijk Dagblad voor Zeeland
ER STË~B L A D
DE KOLENVOORZIENINEL
DAGKALENDER.
WOENSDAG 25 JUNI 1941
55e JAARGANG - No, 46
Wat de legerberichten melden:
Berlijn meldt groote successen in het Oosten.
Geruchten over opstand in Litauen. - Verklaring
van Eden - Hevige gevechten in Syrië.
Geruchten omtrent een opstand
In Litauen.
Verklaring van Eden in het
Lagerhuis,
Groot luchtgevecht bij Damascus.
Binnenland
Bond van Chr. Geref. jMelsJesver-
eenigingen in Nederland.
Bureaux Lange Vorsfslreal 70, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gistsfraaf 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 eent
Directeur-Hoofdredacteurs
A. DE LANGE te Goes
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In gewone omstandigheden zouden we
er zeker niet aan denken in het hartje
van den zomer te gaan schrijven over de
kolen-voorziening. Maar we leven nu
eenmaal in oorlogstijd en dan wordt het
abnormale normaal.
Wij hebben allen in de afgeloopen we
ken een gang naar de distributiekanto
ren gemaakt om onze kolenkaarten in
ontvangst te nemen. En menigeen
zal een dankbaar gevoel gekregen heb
ben, toen hij zijn bonnen in zyn bezit had.
Maar a,l spoedig is van officieele zijde
medegedeeld, dat weliswaar de uitreiking
zoo vroeg heeft plaats gevonden om een
deel van het rantsoen reeds in den zo
mer te kunnen betrekken, maar dat dit
niét beduidt, dat er op gezette tyden nu
ook verdere bevoorrading zal kunnen
plaats vinden, totdat de heele kaart, is
opgesoupeerd.
Uitdrukkelijk ia daarentegen 'vastge
steld, dat-er af en toe nummers van de
bonkaart ongeldig zullen worden ver
klaard.
Met nadruk is uitgesproken, dat er
geen reden tot optimisme is met betrek
king tot den winter, die ons wacht en dat
wij voorbereid moeten zijn op een zorge-
lijken toestand.
In een redevoering welke hij onlangs
te Maastricht uitsprak, verklaarde dr
Fischböck o.a.: „Limburg produceert
voldoende om de behoefte van geheel Ne
derland te dekken. Het Europeesehe
continent heeft evenwel niet voldoen
de om zijn geheele behoefte te verzorgen
omdat de aanvoer van Engelsche kolen
stil ligt. Duitschland produceert óók
meer dan het noodig heeft, maar andere
landen hebben te weinig of geen kolen.
Deze landen moeten dus door de kolen-
producenten verzorgd worden. Nederland
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertenliën 30 cent per rage!
Ingezonden mededeellngen 40 cent per regel
Kleine odvertentlën f 0.55 bl| vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct, extra
Bij contract belangrijke korting
kan daarbij niet op het standpunt staan
dat het alleen voor zichzelf behoeft te
zorgen, maar het moet medehelpen in
de Europeesehe eenheid."
Dat noopt; ons tot zeer zuinig en voor
zichtig omspringen met hetgeen voor
onze Nederlandsche behoeften beschik
baar blijft, waarbij nog de normale
transport-risico's komen, die eiken win
ter (bevroren rivieren enz.) kunnen op
treden.
Men mag er over denken, zoo men wil,
doch men moet zich de harde realiteit
voor oogen stellen: Nederland is een
bezet gebied en heeft daar ook in eco
nomisch opzicht de gevolgen van te dra
gen.
Wjj zijn niet vrij in de beschikking
over de voorraden, waarover ons land
beschikt en de producten, welke ons land
voortbrengt.
Men moge dit prettig vinden of niet,
wij hebben met het feit van deze Euro
peesehe „ordening" rekening te houden.
Wat onze brandstoffen betreft, kun
nen wij dit doen, door in het a.s. najaar
zoo laat mogelijk met stoken
te beginnen, ook al krijgen we, zooals
gisteren werd gemeld, dezen zo
mer wat .kolen op enkele bonnen toege
wezen.
Verder door zoo zuinig en economisch
mogelijk onze kamer te verwarmen en
de meest warme kamer van onze woning
(ook gerekend met de zon) tot huiska
mer te bestemmen.
Met klagen en morren komen we niets
verder. De distributieregeling is zoo bil
lijk mogelijk opgesteld. De groote hui
zen, en vooral de groote gezinnen, zullen
wat meer ontvangen. Het is onze taak
met de brandstoffen, die tot onze be
schikking komen, zoo verstandig moge
lijk om te springen.
Het zou wel eens kunnen zijn, dat het
in den a.s. winter zal spannen met de
brandstof-voorziening.
Een gewaarschuwd man geldt voor
twee.
Wie dezen zomer wat brandstof ver
zamelen kan, doe het.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde gisteren mede:
In het Oosten ontwikkelen zich de
operaties der Duitsche weermacht onder
groote successen volgens de plannen.
In de Engelsche wateren
hebben gevechtsvliegtuigen een Britsch
patrouillevaartuig tot zinken gebracht
en twee vijandelijke koopvaarders ern
stig beschadigd.
Bij een Britsche poging om overdag
het bezette gebied binnen te
dringen zijn 22 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten. Bij deze gevechten gingen
vier Duitsche vliegtuigen verloren.
Een vérdragende battery van de ma
rine heeft vijandelijke schepen in het
Kanaal beschoten. In den afgeloopen
nacht heeft de luchtmacht havenwerken
aan den mond van de Theems en
in het Zu i d-0 osten van Enge
land gebombardeerd. Groote branden
braken uit.
Britsche vliegtuigen hebben in den af
geloopen nacht in Noor d-W est-
Duitschland een gering aantal
brisant- en brandbommen laten vallen,
eeiiige burgers werden gedood of ge
wond. Verscheidene woongebouwen wer
den getroffen. Nacht jagers hebben één,
marinegesehut twee gevechtsvliegtuigen
neergeschoten.
EEN SOVJET-LINIE
DOORBROKEN.
Duitsche troepen hebben in een krach-
tigen aanval en na hevige gevechten een
sterke Sovjet-kazematlinie van het Oos
telijke front doorbroken.
In zijn weermachtsbericht nr. 384
maakt het Italiaansche opperbevel het
volgende bekend:
In Noor d-A f r i k a Italiaansche
en Duitsche vliegtuigen bombardeerden
gisteren de versterkingen en een concen
tratie gemechaniseerde strijdmiddelen bij
de vesting T o b r o e k. Als gevolg van
de zuiveringsactie op het slagveld van
S o 11 o e m bedraagt het aantal Engel
sche pantserwagens, dat in handen der
troepen van de spil is gebleven, thans
249, waaronder zich twaalf in volmaak
ten toestand bevinden.
InOost-Afrika: op 22 Juni werd
een stoutmoedige aanval ondernomen
door de troepen die deel uitmaken van
het garnizoen van Wolsjefit onder bevel
van kolonel Gonnella. Onze troepen
drongen tot ver in de vijandelijke linies
door en brachten den vijand zware ver
liezen toe, waarbij gevangenen werden
gemaakt en kanonnen, wapens en muni
tie buitgemaakt.
Drie Engelsche vliegtuigen hebben gis
teren een vlucht boven Syracuse ge
maakt, waarbij bet hospitaal van bet
Roode Kruis getroffen en een vrouw ge
dood werd.
DE GROOTE OFFENSIEVE
BEWEGING VAN DE DUITSCHE
WEERMACHT.
Het D. N. B. meldt:
Ongeacht de ook op de andere fronten
voortgaande gevechtshandelingen staan
de gebeurtenissen aan het nieuwe Oos
telijke front op den voorgrond. Terwijl
in het bericht van het opperbevel van
het Sowjetleger van 23 Juni een reeks
bepaalde gegevens wordt verstrekt,
houdt het Duitsche opperbevel der weer
macht zich zeer gereserveerd. Dit is in
overeenstemming met het gebruik, zoo
als dat nog by alle groote gevechtshan
delingen aan Duitsche zyde kon wor
den waargenomen.
Intusschen kan men uit
de ontvangen berichten
zien, dat de groote offen
sieve beweging van de
Duitsche weermacht tot
dusver door de Sowjet-
troepen niet kon worden
tegengehouden.
Ondanks den taaien tegenstand heeft
het Duitsche leger door zijn onvergely-
kelijke infanterie met haar geschoolde
stoottroepen, gesteund door de pioniers
en de artillerie en door de gepantserde
strijdkrachten een diepe deuk geslagen
in de Russische grensstellingen.
Wanneer het legerberieht van de Sow-
jets van enkele frontdeelen beweert, dat
haar tegenaanvallen den Duitschen op-
marsch hebben teruggeworpen, geschiedt
zulks klaarblykelyk volgens de beroemde
modellen, zooals wij dat reeds by onze
vroegere tegenstanders in Polen, in het
Noorden, in het Westen eri op den Bal
kan hebben beleefd'. De volgende dagen
zullen leeren, wie gelijk heeft gehad. In
ieder geval kan er aan herinnerd wor
den, dat het Duitsche weermachtsbe
richt in de afgeloopen oorlogsmaanden
steeds onaantasbaar en steekhoudend is
gebleken.
Het Duitsche luchtwapen heeft op de
beide eerste aanvalsdagen in het Oosten
een groot aantal vijandelyke vliegtuigen
vernield en tegelyk ook op den grond
strijdende troepen van den tegenstander
aanzienlijke schade toegebracht en trans
porten van allerlei aard en verkeersver
bindingen in het opmarschgebied ge
stoord.
De Duitsche marine, welker eerste,
koene aanvallen op de Oostzee en op de
Zwarte Zee reeds lieteii zien, dat ook zij
de voorwaartschö beweging van de
strijdkrachten te land en in de lucht op
de flanken naar vermogen steunt, is op
nieuw actief in den strijd gebracht. Bij
zonder opmerkelyk is daarbij het be
trekkelijk zeldzame geval van het tot
zinken brengen van een duikboot van den
tegenstander door een eigen duikboot.
Afgezien van de reeds gemelde mynver-
sperringen op d e Oostzee, zijn thans
door Duitsche zeestrijdkrachten ook bij
zondere mijnacties uitgevoerd ter belem
mering von de vijandelijke zeesteunpun
ten, welke eveneens tot verliezen van den
tegenstander hebben geleid.
.Het totale overzicht over de gebeurte
nissen der beide dagen doet zien
1. systematisch optre
den der Duit'sche weer
macht;
2. in eecige sectoren wan
hopige tegenstand der
Sow jet-troepen;
3. superioriteit van het
Duitsche luchtwapen.
Van de Duitsche weermacht kan ge
constateerd worden, dat haar trefkracht,
haar uitrusting en haar ervaringen be
proefd zijn in den strijd. De eerstvolgen
de dagen zullen toonen, welke afweer
kracht de Sovjet-troepen vermogen te
plaatsen tegenover deze ontketende
Duitsche macht. Zooveel schijnt thans
reeds zeker te zijn, dat van een syste
matische offensieve beweging der Sow-
jettroepen van hun kant tot dusver niets
te bespeuren is. De wet van het hande
lend optreden ligt by de Duitschers.
DUIKBOOT BRENGT DUIKBOOT
TOT ZINKEN.
D. N. B.). Bij Windau aan de Oostzee
heeft een Duitsche duikboot na een kort
gevecht een Sovjet-duikboot tot zinken
gebracht.
S. P. T. verneemt uit Istanboel, dat de
Zwarte Zee-vloot der Sovjet-Unie reed's
Zondag in deri Bosporus is opgemerkt.
Bijzonderheden werden echter niet medei-
gedeeld.
EEN WAARSCHUWING VAN
DE PR A WD A.
S. P. T. meldt uit Moscou:
In een hoofdartikel van de Prawda
wordt de bevolking der Sowjetunie ge
waarschuwd, zich niet aan overdreven
optimisme over te geven.
Het blad schrijft o.m.: „De tegen
stander is buitengewoon sterk en ge
vaarlijk, de strijd zal de Sowjet groote
verliezen kosten en de geheele Unie zal
groote offers moeten brengen".
JAPANSCHE VROUWEN EN
KINDEREN VERLATEN MOSCOU
(D. N. B.). De Japansche ambassade
te Moscou heeft, volgens by het depar
tement van buitenlandsche zaken ont
vangen berichten, besloten de vrouwen
en kinderen van de daar wonende Japan
ners naar Japan terug te sturen.
DEENSCHE GEZANT UIT MOSKOU
TERUGGEROEPEN.
(D. N. B.). Volgens een mededeeling
van het ministerie van buitenlandsche
zaken te Kopenhagen heeft de Deensche
regeering haar gezant in Moscou en het
gezantschapspersoneel aldaar instructie
gegeven naar Denemarken terug te kee-
ren.
HET SLOWAAKSCHE LEGER
NEEMT DEEL AAN DEN
STRIJD.
D. N. B. De president der Slowaak-
sche republiek, dr Tiso, heeft een oproep
tot het Slowaaksche volk gericht, waar
in hy de mededeeling deed, dat het Slo
waaksche leger de grenzen van Slowa
kije heeft overschreden om zich met de
Duitsche troepen in den stryd tegen de
Sowjetunie te vereenigen.
BOMMEN OP DOBROEDSJA.
Te Sofia werd officieel bekend ge
maakt, volgens United Press, dat een
onbekend gebleven vliegtuig boven den
Zuidelijken Dobroedsja vier bommen
heeft geworpen. Aan openbare gebou
wen en eenige woonhuizen werd schade
aangericht.
Gistermiddag om 18 u. 40 is in Boeka
rest luchtalarm gegeven, dat twintig
minuten heeft geduurd.
BERLIJN BEVESTIGT ZE WIET.
(United Press.) Het Zweedsche blad
„Nya Dagligt Aïlehanda" bericht, dat
Lifausche opstandelingen in een radio
uitzending hebben medegedeeld, dat, na
dat in Litauen een succesvolle opstand
tegen de Sowjet-Unie heeft plaats ge
vonden, de steden Kowno en Wilna zich
in handen der Litausche patriotten be
vinden.
Goedingelichte kringen deelen mede,
dat men in Zweden Maandagmorgen om
10.25 uur Zweedschen tijd een radio
uitzending uit Litauen heeft opgvangen,
waarin Litauen tot een vrijen en onaf-
hankelyken staat geproclameerd is.
Het A.N.P. meldt uit Berlijn:
Van officieuze zijde wordt gemeld: In
het buitenland verspreide berichten over
de beweerde uitroeping van een auto
nomen Litauschen staat worden in Ber-
lynsche politieke kringen niet bevestigd.
Het D.N.B. meldt uit Berlyn:
In het Britsche Lagerhuis is giste
ren, naar de Engelsche berichtendienst
meldt, een debat gevoerd over den poli-
tieken 'toestand. Nadat minister-presi
dent Churchill in zijn inleiding ver
klaard had, dat hij hoopte nog in den
loop van den zomer een oorlogsconferen
tie van het empire bijeen te kunnen roe
pen, ;heeft de minister van buitenlandsche
zaken, Eden, gesproken over de betrek
kingen tusschen Engeland en de Sowjet
unie.
Uitgaande van de bekende Angelsak
sische propaganda-stelling, dat Duitsch
land naar de wereldheerschappij streeft
en ook de strijd tegen de Sowjetunie
slechts een middel tot dit doel is, herin
nerde Eden eraan, dat reeds in 1933 En
geland met de Sowjet-regeering te Mos
kou was overeengekomen, een verkla
ring af te leggen, behelzende dat er geen
belangenconflicten in de een of andere
belangrijke kwestie van de internatio
nale politiek tusschen beide mogendhe
den bestonden.
De toentertijd vastgestelde richtlijnen
gelden, zoo verklaarde Eden, thans meer
dan ooit. Engeland heeft bij talrijke ge
legenheden in het verleden de mogelijk
heid van een samenwerking met de
Sowjetunie ter tafel gebracht en moge
lijke hinderpalen getracht uit den weg
te ruimen. In dit verband bestreed Eden.
desondanks, dat er eenigerlei overeen
komsten tusschen Engeland en de Sow-
jet-unie betreffende den Balkan be
staan, doch bevestigde aan den anderen
kant echter het reeds door Churchill
verkondigde feit, dat de Britsche regee
ring met het oog op z.g. aanvalsplan
nen van Duitschland zich met Moskou
in verbinding had gesteld „voor het af
wenden van het gevaar, dat de Sowjet
unie bedreigde".
Wanneer Cripps naar Moskou terug
keert, zal hij fungeeren als adviseur en
leider van de hulp,, die de Britsche re
geering bereid is thans aan de Sowjet
unie te verleenen. Hierover wordt thans
onderhandeld.
Naar „Stockholms Tidningen" meldt,
kan het vertrek van de Britsche missie
elk oogenblik plaats vinden. Omtrent de
samenstelling zal men waarschijnlijk
echter niets vernemen, voordat zij in de
Sovjet-Unie is aangekomen. In offici
eele politieke kringen te Caïro is men,
naar S.P.T. meldt, van meening, dat een
missie uit Egypte zal vertrekken.
Omtrent den terugkeer van sir Staf
ford Cripps naar Moskou meldt de Lon-
densche „Star", dat de ambassadeur, die
de heenreis naar Engeland over Zweden
maakte, op de terugreis waarschynlijk
een andere route zal volgen. De weg over
Zweden is thans niet veilig genoeg meer.
EEN BRITSCHE MILITAIRE
MISSIE NAAR MOSKOU?
Men verwacht, dat een technische,
oeconomische en militaire missie binnen
kort naar Moskou zal vertrekken.
Reuter meldt, dat de Britsche regee
ring zich de opvatting der Sovjet-regee
ring heeft eigen gemaakt, volgens welke
„in de komende periode van militaire
samenwerking de hulp op gemeenschap
pelijke en wederkeerige basis moet be
rusten".
De Australische minister-president
Menzies heeft den volledigen steun van
de Australische regeering toegezegd. Een
soortgelijke verklaring heeft de premier
van Nieuw-Zeeland Fraser afgelegd.
(United Press). Officiéél wordt uit
Beiroet bericht, dat bij een gevecht op
korten afstand tusschen Engelsche en
WOENSDAG 25 JUNI.
Hjj verkwikt mijn zielHy leidt my in
het spoor der gerechtigheid, om zyns
naams wil. Ps. 233.
Zon
op onder
5.17 22.07
Maan
op onder
6.18 22,12
2 Juli: Eerste kwartier.
8 Juli:Volle maan.
Fransche marine-eenheden een Engelsch
oorlogsschip zwaar is beschadigd. Dit
zeegevecht speelde zich Maandagmorgen
om 11.30 uur ter hoogte van Beiroet af.
De Franschen leden geen verliezen.
Verder wordt in officiëele berichten
uit Beiroet gezegd, dat Maandagmiddag
boven de woestijn bij Damascus het
grootste luchtgevecht van de Syrische
veldtocht heeft plaats gevonden. Brit
sche gevechtsvliegtuigen deden met hun
mitrailleurs een aanval op Fransche
transportcolonnes en werden daarop aan
gevallen door Fransche vliegtuigen, die
vijf Hurricane-machines moeten hebben
neergeschoten. Drie Engelsche vliegers
redden zich met hun parachute.
(D.N.B.) Het officiëele bericht over
den militairen toestand in Syrië legt er
den nadruk op, dat de Fransche strijd
krachten haar tegenstand in alle sec
toren van het front voortzetten. Aan de
kust hebben Australische afdeelingen
sedert verscheidene dagen aanvallen on
dernomen bij Djezzin. De aanvallen wer
den na verbitterde gevechten van man
tegen man door de Franschetroepen
afgeslagen. Hetzelfde lot ondergingen
de Britsche aanvallen op Merdzj-Ajoem.
In het gebied van Damascus werden aan
vallen van den vijand tot staan gebracht.
Bij Palmyra, in de Syrische woestijn,
hebben formaties van het vreemdelingen
legioen, kameelruiters en de luchtmacht
in verbitterde gevechten uit Irak op
rukkende gemotoriseerde eenheden van
den vyand eveneeens tot staan gebracht.
Op 23 Juni heeft de Britsche lucht
macht verscheidene vliegvelden aange
vallen en eenige toestellen op den grond
beschadigd. Bij de zich hierbij ontwik
kelende luchtgevechten werden zes Brit
sche vliegtuigen neergeschoten. Twee
Fransche vliegtuigen keerden niet naar
hun steunpunten terug. Door een nieu
wen luchtaanval op Beiroet werd mate-
riëele schade aan woonhuizen aange
richt.
Heden werd in de Chr. Geref. Kerk
te Utrecht de elfde bondsdag gehouden
van den Bond van Chr. Geref. Meisjes-
vereenigingen in Nederland, die ditmaal
een sober karakter droeg.
De presidente, M e j. M. A. Klomp
van Haarlem, hield een Openingsrede,
waarin 'zij allen een hartelijk welkom
toeriep en haar gehoor opwekte om als
den dichter van Ps. 103 den Heere te
loven en geen van Zijn weldaden te ver
geten. De zegeningen in het bondsleven
waren vele. De meeste vereenigingen
konden hun vergaderingen geregeld
houden en de afdeelings- en kringverga
deringen konden hoewel beperkt
eveneens doorgaan. Nieuwe vereenigin
gen sloten zich aan, en het abonnemen
tental op het orgaan is stijgende. Het is
God die in het verleden en tot op heden
geleid heeft en die wil blyven voorgaan
en den weg wyzen in de diep-donkere
toekomst die we tegenstreden. Zult gy,
zoo vroeg spr. haar gehoor, trouw bly
ven en den Heiland niet verloochenen?
Ons levensschip zal nooit schipbreuk
lijden wanneer wy het oog gericht hou
den op Jezus Christus, die in eindeloos
erbarmen Zyn licht onafgebroken laat
stralen over de levenszee. Gods Woord
moet daartoe steeds meer onderzocht
met de bede dat God door Zyn Geest
ons daaraan binden wil.
Spr. besloot met een opwekking zich
allen achter de kruisbanier te scharen
en een licht te zijn dat anderen den weg
wyst.
In aansluiting daarop zong de verga
dering: Houdt Gij mijn handen beide,
met kracht omvat, enz.
Hierna kwamen de jaarverslagen aan
de orde. Aan dat van de secretaresse,
Mej. W. H. van Rotterdam, ont-
leenen we dat het ledental met 74 terug
liep en 3 vereenigingen uit den bond tra
den. Twee nieuwe vereenigingen traden
toe. Het abonnementental op het orgaan
van den bond „Belijden en Beleven" be
weegt zich in stygende lyn.