Duitschland, Finland en Roemenië in
oorlog met Sovjet-Rusland.
Christelijk Dagblad voor Zeeland
Een rechtvaardige
schadeloosstelling.
DE NIEUWE BONNEN.
DAGKALENDER.
MAANDAG 23 JUNI m\
55e JAARGANG - No, 44
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Oproep van Hitier tot het Duitsche volk. - Nota
van Von Ribbentrop. - De krijgsverrichtingen.
RUSSISCHE AFPERSINGEN.
Bureaux Lange Vorsfslraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraar 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers eenf
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten 33 cent per regsi
Overige edvertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine odvertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder ietter of motto 10 ct. extra
Bij contract belangrijke korting
Als men zijn oor te luisteren legt in de
kringen van de gedupeerden, ontkomt
men niet aan den indruk, dat het met de
regeling van de defensie- en oorlogsscha
de om van de uitbetaling nog maar
niet te spreken nog niet vlotten wil.
Nu zal ieder, die deze materie objec
tief wil beoordeelen, hoe sympathiek hij
ook staat tegenover onze landgenooten,
die door het oorlogsgeweld zoo zwaar zijn
getroffen, en hoezeer hij hen ook royaal
zou willen helpen, moeten erkennen, dat
het hier waarlijk een moeilijk probleem
is, dat meer dan één kant heeft. Voor
o n b i 11 ij k e critiek en het bezigen van
krasse, dikke woorden zullen .wij ons
daarom moeten hoeder-
Maar ook al willen wij dit met na
druk voorop stéllen er is, naar het
ons voorkomt, toch wel reden om met
eenige billijke verlangens naar voren te
komen.
Het is met deze groep gedupeerden
zooals het meestal in het leven gaat.
Feitelijk zouden ze, als het mogelijk ge
weest was, onder den verschen indruk
van hun ellende en ontbering, moeten
zijn geholpen. Toen voelde ieder met hen
zóó mee, dat we het in die weken meer
malen hebben hooren uitsprekende last
voor die, gelukkig kleine, groep moet
geheel het volk dragen. Er werden zelfs
toen bepaalde ideeën aan de hand ge
daan, die dit nader uitwerkten.
Maar hoe langer het geleden is, dat
de ramp plaats vond, des te „zakelijker"
is men gaan redeneeren. Toen moest toch
vooral voorkomen worden, dat iemand
door de verwoesting of beschadiging
van zijn bezittingen „beter" zou worden.
Toch willen wij het pleit voeren, voor
een honderd procent schade
vergoeding. De gedupeerden zijn getrof
fen door handelingen, die plaats vonden
in den strijd voor het vaderland. Hun
schade is onze schade. Hun leed is
ons leed. Dien last moeten wij, als Ne-
derlandsche volk, gezamenlijk
dragen.
Moeilijkheden met de materiaal-voor
ziening zijn er. Deze kunnen wij niet uit
de wereld helpen. Maar deze raken niet
de hoofdzaak. Die is zooals gezegd, dat
de gemeenschap heeft te zorgen voor een
algeheele schadeloosstelling. Wij mee-
nen nog altijd, dat de overgroote meer
derheid van ons volk dit zóó aanvoelt.
Nu zijn er loffelijke pogingen gedaan,
om het getroffen bedrijfsleven weer op
gang te brengen door credieten. Maar
meer dan een voorloopige oplossing is
dat niet. Een crediet, vooral een rente
dragend crediet, is geen schadevergoe
ding.
Het crediet dient in ieder geval, tot
de definitieve verrekening plaats heeft,
renteloos te zijn.
Er zijn nog meer moeilijkheden. Eén
daarvan geldt speciaal Middelburg. De
huizen waren daar zeer goedkoop voor
den oorlog en zooals men weet, wordt de
schadevergoeding naar de verkoopwaar
de op 10 Mei 1940 berekend. Voor dit
geld kan men thans onmogelijk weer op
bouwen. Als Zeeland echter ook na den
oorlog blijft wat het in de laatste tien
tallen van jaren steeds geweest is de
eenige provincie, waarvan de bevolking
vrijwel niet toenam! dan, zoo vreest
men, zullen de dure huizen, die men nu
zou willen bouwen, al heel spoedig weer
een groot stuk van hun waarde verlie
zen. In Rotterdam moet dat gevaar veel
minder groot zjjn.
Er wordt daarom in de kringen der
gedupeerden voor geijverd, om zooveel
mogelijk de vervangingswaarde vergoed
te krijgen, maar in Den Haag meent
men, dat dit niet billijk en ook om fi
nancieels redenen niet mogelijk is.
Hoe het zit het verschil tusschen da
uitkeeriüg. die men van het Rijk ont
vangt en de herbouwkosten zal op een
of andere wijze overbrugd^ moeten wor
den, b.v. door credieten of hypotheken
op billijke voorwaarden.
In het belang van de gedupeerden zal
het zijn, de bouwkosten zoo laag moge
lijk te houden, o.a. door combinaties te
vormen en gezamenlijk te bouwen. Het
is ons bekend, dat er in die richting
reeds stappen zijn gedaan.
.Ten slotte nog een enkele opmerking
over de vergoeding van het meubilair.
Deze is gekoppeld aan de huurwaarde
van het verloren gegane pand, een op
lossing, die zelyer niet ideaal is en aan
leiding geeft tot groote onbillijkheden.
Reeds de commissie-Zwagerman heeft
daarop eenigen tijd geleden gewezen. Zoo
krijgt de een te veel en de ander te wei
nig.
Maar bepaald stuitend is, dat in min
dering wordt gebracht hetgeen aan de
gedupeerden is verstrekt door comité's
voor hulpverleening.
Stellig zal vrijwel ieder, die het vorig
jaar iets afstond voor de gedupeerde
landgenooten en hij, die van het bijeen
gebrachte iets ontving, hebben gedacht,
dat dit een geschenk was, om in den al-
lerergsten en allereersten nood te voor
zien.
Maar wie zal hebben vermoed, dat dit
een voorschot in natura was op hetgeen
later aan meubilair zou worden gegeven?
Nogmaals, wij zijn ons goed bewust
van de moeilijkheid der opdracht, om een
oplossing te vinden, die in alle gevallen
rechtvaardig is, maar toch hopen wij, dat
op sommige punten correctiê zal worden
aangebracht en vooral, dat de gedupeer
den spoedig weten, waar ze aan toe
zijn.
Minister dr Goebbels heeft Zondag
ochtend vroeg te 5.30 uur een oproep
van den Fuehrer aan het Duitsche volk
voorgelezen.
Hieraan ontleenen wij het volgende:
Door zware zorgen gedrukt, tot maan
denlang zwijgend gedoemd, is thans het
oogenblik gekomen, waarop ik eindelijk
kan spreken.
Toen het Duitsche Rijk op 3 Septem
ber 1939 de Engelsche oorlogsverklaring
ontving, werd de Britsche poging ieder
begin van een consolideeren, en daar
mede een opgang van Europa, door den
strijd tegen de sterkste macht van het
continent te verijdelen, herhaald. Zoo
heeft Engeland eens in vele oorlogen
Spanje te gronde gericht. Zoo voerde
het zijn oorlogen tegen Holland, zoo
bestreed het met behulp van geheel
Europa later Frankrijk en zoo begon
het, omstreeks de eeuwwisseling, met de
omsingeling van het Duitsche Rijk en
begon in 1914 den wereldoorlog.
Slechts door zijn eigen innerlijke on-
eenigheid heeft Duitschland in 1918 ver
loren. De gevolgen waren verschrikkelijk.
De opheffing van ons volk uit nood
en ellende en smadelijke miskenning
stond in het teeken van een zuiver in
nerlijke wedergeboorte. Op de eerste
plaats Engeland werd 'hierdoor niet ge
troffen of ook maar bedreigd. Desalniet
temin begon toen onmiddellijk de nieu
we, van haar vervulde omsingelingspoli-
tiek tegen Duitschland. Van binnen en
van buiten kwam het tot de ons be
kende complotten tusschen joden en de
mocraten, bolsjewisten en reactionairen,
welke alleen ten doel hadden, het op
richten van den nieuwen Duitsehen
volksstaat te verhinderen, het rijk op
nieuw in onmacht en ellende te storten.
Reeds in 1936 heeft Churchill gezegd,
volgens de verklaring van den Ameri-
kaanschen generaal Wood in een com
missie van het Amerikaansche Huis van
afgevaardigden, dat Duitschland weer
te machtig werd en derhalve vernietigd
moest worden. In den zomer 1939 scheen
voor Engeland 't tijdpunt gekomen de
nieuwe voorgenomen vernietiging met
de herhaling van een uitgebreide om-
singelingspolitiek tegen Duitschland te
beginnen.
Nooit heeft het Duitsche volk tegen
de volken van Rusland vijandelijke ge
voelens gekoesterd. Alleen, sedert meer
dan 20 jaar, heeft een joodsch-bolsje-
wistische clique van machthebbers uit
Moskou getracht niet alleen Duitsch
land, doch geheel Europa in brand te
steken. Niet Duitschland heeft toen ge
tracht zijn nationaal-socialistische we
reldbeschouwing naar Rusland te bren
gen, doch de joodsch-bolsjewistische
machthebbers in Moskou hebben steeds
weer gepoogd ons en anderen Europee-
schen volken hun heerschappij op te
leggen en dit niet alleen langs geeste
lijken weg, doch op de eerste plaats
door middel van de militaire macht.
Ik heb daarentegen sedert 20 jaar ge
streefd met een minimum van ingrijpen
en zonder eenige verstoring van onze
productie te komen tot een nieuw-socia-
listische orde in Duitschland. Het was
voor mij in Augustus 1939 een zware
stap mijn minister naar Moskou te zen
den om daar te pogen de Britsche om-
singelingspolitiek tegen Duitschland
tegen te werken. Ik heb dit slechts ge
daan in het bewustzijn van mjjn ver
antwoordelijkheid tegenover het Duit
sche volk en voor alles in de hoop, ten
slotte toch te komen tot een duurzame
ontspanning en misschien de van ons
geëischte offers toch te kunnen ver
minderen.
Terwijl nu Duitschland te Moskou
plechtig verzekerde, dat de betrokken
gebieden, behalve Litauen, buiten elk
politiek belangengebied van Duitschland
lagen, werd nog een speciale overeen
komst getroffen voor het geval, dat het
Engeland sou lukken Polen werkelijk
tegen Duitschland ïn den oorlog te
hitsen.
Da gevolgen van deze, door mijzelf
gewensehte en in het belang van het
Duitsche volk gesloten verdragen, wa
ren, in het bijzonder voor de in de ge
troffen landen levende Duitschers zeer
zwaar. Veel meer dan een half millioen
Duitsche volksgenooten, allen kleine boe
ren, handwerkers en arbeiders, werden
bijna op staande voet gedwongen hun
vroeger vaderland te verlaten. Toch zijn
nog duizenden Duitschers verdwenen.
Het was niet mogelijk iets van hun lot
of van hun verblijfplaats te ontdekken.
Ik heb over dit alles gezwegen, omdat
ik zwijgen moest, want het was toch
mijn wensch een definitieve ontspanning
en zoo mogelijk een duurzame overeen
komst met dezen staat tot stand te bren
gen. Reeds tijdens onzen opmarsch in
Polen maakten de sovjet-machthebbers
plotseling, in tegenstelling met het ver
drag, ook aanspraken op Litauen.
Ik heb mij in deze nieuwe Russische
eischen geschikt. Dit was evenwel slechts
het begin van steeds nieuwe afpersin
gen, welke steeds werden herhaald.
De overwinning in Polen, welke slechts
door Duitsche troepen werd bevochten,
was voor mij opnieuw aanleiding een
vredesaanbod te doen aan de Westelijke
mogendheden. Door de internationale en
joodsche oorlogsophitsers werd dit van
de hand gewezen. De reden van deze
weigering vond reeds toen zijn oorzaak
in het feit, dat Engeland nog steeds
hoopte een Europeesche coalitie tegen
Duitschland te kunnen mobiliseeren, met
insluiting van den Balkan en Sovjet-
Unie.
Derhalve besloot men in Londen mi
nister Cripps als ambassadeur naar Mos
kou te zenden.
In den herfst van 1939 en in het voor
jaar van 1940 lieten zich de eerste ge- i
volgen merken. Terwijl Rusland zich ge
reed maakte niet alleen Finland, doch
ook de Baltische staten militair onder
zijn juk te brengen, motiveerde het dit
optreden plotseling met de even leugen
achtige als belachelijke bewering, dat
het deze landen moest beschermen tegen
een bedreiging, óf deze bedreiging moest
voorkomen worden.
Hiermede werd alléén Duitschland be
doeld, want geen andere macht zou in
het Oostzeegebied kunnen binnendrin
gen, of daar oorlog voeren. Toch moest
ik zwijgen.
Terwijl Duitschland in het voorjaar
van 1940 zijn strijdkrachten in den- zin
van 't zoogenaamde verdrag van vriend
schap ver van de Oostelijke grenzen te
rugtrok, ja zelfs dit gebied voor een
groot deel geheel van Duitsche troepen
ontblootte, begon reeds in dezen tijd
de opmrasch van de Russische strijd
krachten in een mate, welke slechts kon
worden opgevat als een bewuste drei
ging tegen Duitschland.
Van Augustus 1940 af meende ik, dat
het in het belang van het rijk niet meer
te verantwoorden was, onze, reeds zoo
dikwijls verwoeste Oostelijke provincies
onbeschermd te laten tegen deze gewel
dige opmarsch van bolsjewistische divi
sies. Hiermede ontstond, wat de Britsch-
Sovjet-Russische samenwerking beoog-
ne, n.l. het binden van zoo sterke Duit
sche krachten in het Oosten, dat vooral
in de lucht, een radicaal beëindigen,van
dert Oorlog in het Westen niet meer te
verantwoorden was voor de Duitsche lei
ding.
De dreigende aanval van Rusland te
gen Roemenië moest ten leste slechts
dienen een belangrijke basis niet alleen
voor Duitschland, doch voor het geheele
economische leven van Europa in han
den te krygen of toch minstens te ver-
BEKENDMAKING VAN HET
DEPARTEMENT VAN LAND
BOUW EN VISSCHERIJ.
De Secretaris-Generaal van het De
partement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat de volgende bonnen
zijn aangewezen voor het koopen der
daarbjj vermelde rantsoenen.
Bon „20 Vleesch"24 Juni t/m 1 Juli,
per twee bonnen 100 gram vleesch
(been inbegrepen) of één rantaoen
vleeschwaren.
Bon „20 Worst, Vleeschwaren": 24
Juni t/m 1 Juli,
per twee bonnen één rantsoen vleesch
waren.
Een rantsoen vleeschwaren bedraagt:
75 gram voor gerookt of gekookt var
kens-, rund-, kalfs-, paarden- en scha-
penvleesch en voor gerookte worst
soorten,
100 gram voor gekookte worstsoorten,
rolpens en knakworst,
125 gram voor leverartlkelen, tongen
worst en nierbrood,
150 gram voor bloedworst of
100 gram verduurzaamde kip, eend, gans
of kalkoen, been inbegrepen.
nielen. Juist het Duitsche rijk heeft se
dert het jaar 1933 met oneindig geduld
getracht de staten in het Zuidoosten van
Europa als handelspartners te winnen.
Wij hadden derhalve ook het hoogste be
lang bij hun inwendige staatkundige con
solidatie en orde. De inval van Rusland
in Roemenië, de koppeling van Grieken
land aan Engeland, dreigden ook deze
gebieden binnen korten tijd tot een alge
meen oorlogstooneel te maken.
Tegen onze beginselen en gewoonten
in heb ik op dringend verzoek.van de
toenmalige Roemeensche regeering, die
zelf schuld droeg aan dezen gang van
zaken, den raad gegeven om des vredes
wille toe te geven aan de Russische af
persing en Bessarabië af te staan.
De Russische leiding ging nu nóg een
stap verder.
De Duitsche regeering bezit thans de
belwijzen, dat Rusland om Joegoslavië
definitief in den oorlog te brengen, cfe
toezegging deed via Saloniki wapens,
vliegtuigen), munitie en ander oorlogstuig
tegen Duitschland te leveren.
Dit geschiedde bijna op hetzelfde
oogenblik, toen ik zelf nog aan den Ja-
panschen minister van buitenlandsche
zaken, Dr Matsoeoka, den raad gaf, een
ontspanning met Rusland tot stand te
brengen, steeds in de hoop, daarmede
den vrede te dienen.
Slechts den snellen opmarsch van on
ze onvergelijkelijke divisies naar Skolpje,
benevens de inneming van Saloniki zelf
hebben de bedoelingen van dit Russisch-
Angelsaksische complot verhinderd. De
Servische vliegerofficieren vluchtten
naar Rusland en werden terstond als
bondgenooten ontvangen. Slechts de zege
van de asmogendheden heeft voorloopig
verijdeld Duitschland dezen zomer in een
strijd van maanden in het Zuidoosten te
verwikkelen en intusschen den opmarsch
van de Russische legers steeds meer te
voltooien en hun oorlogsparaatheid te
doen toenemen om dan samen met En
geland en met steun van de verwachte
Amerikaansche leveranties het Duitsche
rijk en Italië te kunen worgen en dood
te drukken.
BRITSCH-RUSSISCHE COALITIE.
Met behulp van verdwaasde, onrijpe
figuren uit de legionnaire beweging,
slaagde men er in, in Roemenië een
staatsgreep te ensceneeren, die ten doel
had het hoofd van den staat, generaal
Antonescu, ten val te brengen en in het
land een chaos te verwekken.
Terstond na de mislukking van deze
onderneming werden de Russische troe
penconcentraties aan de Oostelijke grenls
van Duitschland nogmaals versterkt.
Tankformaties en parachutetroepen
werden in steeds grooter aantal dreigend
dicht bij de Duitsche grens gebracht. De
Duitsche weermacht en het Duitsche va
derland weten, dat nog tot voor enkele
weken geen enkele Duitsche gepantser
de of gemotoriseerde divisie aan onze
Oostelijke grens lag.
Terwijl ik mijn best deed om een laat
ste poging tot pacificatie op den Balkan
te ondernemen, en in samenwerking vol
wederzijdsch begrip met den Duce, Joe
goslavië uitnoodigde toé te treden tot
het driemogendhedenpact, organiseer
den Engeland en Sovjet-Rusland ge
meenschappelijk dien coup, deze Joego
slavische regeering in één nacht ten vai
MAANDAG 23 JUNI.
De Heere is mgn Herder, mg zal niets
ontbreken. Pa. 23 1.
Zon
op onder
5.17 22.07
Maan
op onder
4.47 20.34
24 Juni: Nieuwe Maan.
2 Juli: Eerste kwartier.
te brengen. Want nu kan aan het Duit
sche volk worden meegedeeld, dat de
Servische coup tegen Duitschland zich
niet slechts onder Engelsch, doch vooral
onder Russisch vaandel voltrok.
MOLOTOFS REIS NAAR
BERLIJN.
Om allerlei problemen definitief op te
lossen, en tevens duidelijk te kunnen
vaststellen, wat het standpunt van Rus
land tegenover Duitschland was, bene
vens onder den druk van de steeds
krachtiger mobilisatie aan on es Ooste
lijke grens heb jk den heer Molotol' uit-
genoodigd ta Berlijn te komen. De Rus
sische minister van buitenlandsche za
ken wenschte nu opheldering van, res
pectievelijk een toestemmend antwoord
van Duitschland op de volgende vier yra-
gen:
1. Zou de Duitsche garantie aan Roe
menië in het geval van een Russischen
aanval op Roemenië ook tegen Sovjet-
Rusland gelden?
Mijn antwoord: De Duitsche garantie
is algemeen en verplicht ons onvoor
waardelijk. Maar Rusland, aldus ver
volgde ik, heeft ons nooit verklaard,
dat het behalve Bessarabië, nog eeniger-
lei belangen in Roemenië bezat.
8. Rusland voelt zich opnieuw door
Finland bedreigd. Rusland is besloten
dit niet te dulden. Is Duitschland bereid,
Finland geenerlei bijstand te verleenen en
vooral de Duitsche troepen, die ter af
lossing op weg waren naar Kirkenes, ter
stond terug te trekken
Mijn antwoordDuitschland heeft nog
steeds geen politieke belangen in Fin
land. Een nieuwe ooriog van Rusland te
gen het kleine Finsche volk kan door de
regeering van het Duitsche Rijk be
schouwd worden als niet langer te ver
dragen, zulks te meer, daar wij nooit
hebben kunnen gelooven aan een bedrei
ging van Rusland door Finland. Wij wil
len echter in het geheel niet, dat de
Oostzee nogmaals oorlogstooneel wordt.
3. Is Duitschland bereid toe te staan,
dat Sovjet-Rusland zijnerzijds een ga
rantie aan Bulgarije geeft en met dit
doel Russische troepen naar Bulgraije
zendt waarbij hij Molotof wilde
verklaren, dat zij niet voornemens wa
ren naar aanleiding hiervan bijvoorbeeld
den koning terzijde te schuiven.
Mijn antwoord: Bulgarije is een sou-
vereine staat en ik wist niet, dat Bulga
rije aan Sovjet-Rusland evenals Roeme
nië aan Duitschland om een garantie had
verzocht. Bovendien moest ik daarover
raadplegen met mijn bondgenoot.
4. Sovjet-Rusland heeft onder alle om
standigheden vrije doortocht door de
Dardanellen noodig en verlangt ook tot
£ijn verdediging de bezetting van enkele
belangrijke steunpunten aan de Darda
nellen, respectievelijk de Bosporus. Heeft
Duitschland daartegen bezwaar of niet?
Mijn antwoord: Duitschland is ten allen
tijde bereid zijn toestemming tot een wij
ziging van het statuut van Montreux,
ten gunste van de staten aan de Zwarte
Zee te verleenen. Duitschland is niet be
reid in te stemmen met de inbezitneming
door Rusland van steunpunten aan de
zeeëngten.
Al werd ik nu door hun onschuldighe
den gedwongen steeds meer te zwijgen,
toch is thana het oogenblik gekomen,
waarop verder toezien niet slechts een
zonde door nalatigheid zou zijn, maar
een misdaad jegens het Duitsche volk,
ja, tegen ganseh Europa.
Thans staan omstreeks 160 Russische
divisies aan onze grens. Sinds weken
wordt de grens voortdurend geschonden,
niet slechts bij ons, maar in het hooge
Noorden evenzeer als in Roemenië.
In den nacht van 17 op 18 Juni heb
ben Russische patrouilles verkenningen
gedaan op Duitsch gebied en zij konden
eerst na een vrij langdurig vuurgevecht
worden teruggedreven.
Duitsch volk. Op dit oogenblik voltrekt
zich een opmarsch, die in uitgebreidheid
en omvang de grootste is, die de wereld
tot dusverre heeft gezien, in vereeniging
met Finsche kameraden staan de strij
ders der overwinning van Narvik aan de
Noordelijke IJszee. Duitsche divisies on-
