Taaie tegenstand der Engel* schen op Kreta gebroken. Christelijk Dagblad voor Zeeland De hoofdstad genomen. DAGKALENDER, DONDERDAG 29 MEI 1941 55e JAARGANG - No. 24 mma Churchill over den gevoerden zeeslag. Na de rede van Roosevel*. Binnenland Wanneer verduisteren? Uit de Provincie Uitspr, 25 b. er te Kamper- a nr. ShViildertj- >egens t.f>nbahonr<wde Uitapr. leder mdarbeider te vervoeren van n hy wist dat verkregen, of 10 d. h. ESPROKEN ER POLITIE- ^1G. ting café's in kscommissaris e te Zwolle is sen vonnis van irbij een café- 'an rechtsver- ike de hem ten der politiever- :e, waar die snt het geslo- aalde tijden, chtsvervolging ngen, dat het politieverorde- algeheele slui- Zondag, in r Verordening iscommissaris, tzelfde rechts- k de handha- deze overwe- let cassatiebe- W N DE COM- -IUMA. rdt met spoed ge organisatie stand te bren- missie ter on- egelen, getrof- de landbouw- Posthuma) voor het be- d benoemd, commissie, die Dorzitter heeft i Christelijken van den R.K. bond, van het van het Ned. len, door den Grothe geïn- zijn de gewes- Posthuma ge es zijn met hun orderd, dat de westen zyn sa- ;ken de buurt- buurtcommis- ooid. 1941. L ndgymnastiek. ndgymnastiek. ;en. 8.15 Dag- let Vrijz. Prot. 3 muziek (gr.- I Voor de huis- 10.-30 Gram. 20 Zang met 12.00 Amuse- ik. 12.45 BNO: eerichten. 1.00 atermezzi. 2.10 Arnhemsche p. 4.00 Revida- in het verle- causerie met economische nsemble Erica clus „Sport en 3.30 Ensemble Vragen van Lntiqua". 8.00 >iegel van den leden van de 30 Ber. (En- -10.15 BNO: M. ndgymnastiek. endgymn. 8.00 15 Gram. 10.00 door de Chr. Gram. 11.00 30 Declamatie. 2.15 Ensemble it. 12.45 BNO:' 1.00 Ensemble .00 Pianovoor- rkest Eloward. ziekensponden. Ie jeugd. 5.00 door de Chr. O: Nieuws- en De Ramblers. lagere school, n. 7.00 BNO: i- en buiten- -7.45 „Ik was 8.00 BNO: an den dag of onie-orkest en BNO: Nieuws- bsii Bureaux Lange Vorststraat 70, does Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Oiststraat 34 en Noordweg 155. Directeur-Hoofdredacteur: A. DE LANGE te Goes. Abonwfmemtsprijj' fJ-73 pc? kwsrbtal Weekabonnententcp voer Middelburg Goes en plaatsen, waar een agent Is mv gesteld f 0.21. Losse nummers 6 cent Familieberichten SS cent. es? Ovsrlgc asb'CTtSHtlës 30 cstii es? Ingezonden mcdEdeallngoK 38 sen? ps regsi Kleine Advertentiën 10.55 bij vooruitbetaling Advertentién onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belang:-ijke korting Het opperbevel van de Duitsche weer macht deelt mede: Zooals reeds gisteren gemeld, was het slagschip „Bismarck" na zqn zege rijk gevecht bij IJsland op 26 Mei des avonds door den torpedotreffer van een vijandelijk vliegtuig niet meer in staat te manoeuvreeren. In overeenstemming met het jongste radiobericht van den vloot- chef, admiraal Lütgens, was het slag schip met zijn commandant, kapitein ter zee Lindeman en zijn dappere beman ning op 27 Mei des morgens bezweken voor de veelvoudige vijandelijke over macht en met de vlag in top gezonken. Op het eiland Kreta vorderen de operaties in nauwe samenwerking tus- schen bergjagers, valschermjagers en de luchtlandingstroepen goed. Gistere ff konden Duitsche bergtroepen ondanks groote landingsmoeilijkheden den taaien tegenstand van de Britsche strijdkrachten en opstandelingen breken. Zij wierpeni bij een moedigen aanval den vijand uit zijn stellingen, en namen de hoofdstad Kanea en achtervolgden de verslagen vijandelijke strijdkrachten ten Zuiden van de Soedab'aai. Onder de talrijke gevangenen bevindt zich de Grieksche marinebevelhebber van Kreta. Groepen gevechts- en vernielings vliegtuigen grepen in opeenvolgende gol ven in in den strijd op den grond; joe gen vijandelijke troepenconcentraties uit een; brachten batterijen tot zwijgen en berokkenden den terugtrekkenden vijand zware verliezen. Stuka's verhinderden de poging der Britten, zich over zee terug te trekken. Zij brachten in de baai van Soeda vier koopvaardijschepen van in totaal 5400 brt. tot zinken en beschadigden nog twee koopvaarders zwaar. Luchttransport-af- deelingen ondersteunden den strijd op het eiland door voortdurend nieuwe krachten aan te voeren. Ten Zuiden van Kreta noopten Duit sche gevechtsvliegtuigen een Britsche vlootafdeeling tot den strijd; zij maak ten voltreffers met bommen op een zwa- ren kruiser en een torpedojager en zij wierpen een tankboot in brand. InNoord-Af rika namen Duitsch Italiaansche troepen de Halfaya-pas ten Zuidoosten van S o 11 o e m. De vijand leed zware, bloedige verliezen en ver loor 'n aantal gevangenen. De eigen ver liezen zijn gering. Torpedovliegtuigen deden aanvallen op troepenkampen en concentraties van militaire auto's in het gebied rondom Solloem. In het zeegebied rondom Engeland vernietigden gevechtsvliegtuigen in den afgeloopen nacht drie vrachtschepen van tezamen 17.000 brt. en troffen een an der vrachtschip zwaar. Andere aanvallen van het luchtwapen richtten zich tegen haveninstallaties aan de Engelsche Zuidkust en aan de mon ding van de Theems. De vijand wierp den afgeloopen nacht met zwakke krachten een gering aantal brisant- en brandbommen, uitsluitend op woonwijken inWest-Duitsch- 1 a n d, voornamelijk op K e u 1 e n. On der de burgerbevolking waren verliezen aan dooden en gewonden. Naar de Britsche berichtendienst meldt heeft het hoofdkwartier der Britsche strijdkrachten in het Midden-Oosten me degedeeld, dat de Duitsche strijdkrach ten op Kreta, versterkt door nieuwe lan dingstroepen uit de lucht en gesteund door een heftig luchtbombardement, aan vallen hebben gedaan op de. Britsche troepen in het Westen van het eiland. De Britsche troepen waren gedwongen „zich op gunstiger stellingen terug te trekken". Ook op andere plaatsen is de toestand „buitengewoon moeilijk". De vijand heeft weer valschermtroepen neer gelaten en zijn druk versterkt. DE BEHANDELING VAN DUITSCHE PARACHUTISTEN. Het opperbevel der Duitsche weer macht heeft kennis gekregen van vele gevallen van bijzonder ernstige in strijd met het volkenrecht zijnde behandeling van Duitsche valschermjagers op Kreta. Een officieel standpunt te dien aanzien zoo verklaarde men verder, zal spoedig gegeven worden. HET ITALIAANSCH WEERMACHTS- BERICHT. In zijn weermachtsbericht no. 357 maakt het Italiaansche opperbevel het volgende bekend: In den nacht van 28 Mei hebben onze formaties bommenwerpers de basis Malta bestookt. InNoord-Afrika hebben de Italiaansch-Duitsche strijdkrachten aan het front van Solloem tijdens een suc cesvol optreden, dat hen in staat stelde een belangrijke stelling op den vqand te veroveren, krijgsgevangenen gemaakt en negen kanonnen en zeven tanks buitge maakt. Op 26 Mei overdag hebben Italiaan sche en Duitsche formaties vliegtuigen talrijke Engelsche vlooteenheden op on geveer honderd mijl ten oosten van Der- na gebombardeerd. Een vliegtuigmoe derschip, een kruiser, een torpedojager en vier schepen werden getroffen. Op een anderen kruiser, die ook door bom men van zwaar kaliber werd getroffen, constateerde men een hevige ontploffing Andere vliegtuigen bombardeerden voor anker liggende schepen in de haven van Tobroek. InOost-Afrika werden overal de aanvallen van den vijand aan het front ten Noorden van het gebied van Galla en Sidamo afgeslagen. In het me rengebied is kolonel Decicco roemvol ge vallen aan het hoofd van zijn bataljons. In het gebied van Amhara heeft het gar nizoen van Uoldchefit, dat sinds eenigen tgd belegerd wordt, opnieuw den eisch tot overgave van de hand gewezen. HET VERGAAN VAN DE HOOD EN DE BISMARCK. United Press meldt uit Londen: In het Lagerhuis heeft Churchill een gedetailleerd overzicht gegeven van den zeeslag, waarbij de Hood en later de Bismarck ten onder zijn gegaan. Hij zeide, dat verleden week Britsche vliegtuigen hadden gerapporteerd, dat de Bismarck zich in Noorsche wateren bevond en dat het linieschip Bergen had verlaten. De Britsche admiraliteit gaf aan de kruisers Norfolk en Suffolk op dracht, den Duitschen bodem op te spo ren. Tijdens den nacht van Vrijdag op Za terdag schaduwden de beide kruisers het Duitsche linieschip in de straat van De nemarken, tusschen Groenland en IJs land. De twee Engelsche kruisers gaven ,toen bij benadering de positie van de Bis marck op aan het eskader, waarvan de Hood het vlaggeschip was. Zaterdag morgen kregen de Hood en de Prince of Wales contact met de Bismarck. Het zicht was zeer slecht. Op zes mijl af stand werd het vuur geopend. De Bis marck werd getroffen, evenals de Prin ce of Wales. Een volle treffer van de Bismarck kwam in de munitiekamer van de Hood terecht en het schip zonk bin nen korten tijd. De Prince of Wales ver loor spoedig daarop het contact met het Duitsche schip. Inmiddels was de geheele home fleet gealarmeerd, met de bedoeling de Bis marck, het kost wat wil, den terug tocht af te snijden. Zaterdagavond kreeg de Prince of Wales weer contact met de Bismarck. Eenige salvo's werden afgevuurd, waarop de Bismarck ant woordde. Zondagochtend was het con tact weer verbroken. Inmiddels stoomde het Britsche li nieschip King George uit noordelijke richting op, terwijl de Renown uit Gi braltar kwam opzetten. De slagkruisers Rodney en Ramillies, die een konvooi op den Atlantischen Oceaan begeleidden, zetten eveneens koers naar de plaats waar men dacht de Bismarck te zullen aantreffen. Van het vliegtuigkampschip Ark Royal stegen vliegtuigen op en kre gen het Duitsche linieschip in zicht. Op tamelijk grooten afstand werden eenige torpedo's afgeschoten, waarvan er twee doel troffen. De kruiser Sheffield en de torpedo- bootjagers Zule, Maori en Cassaek kwa men toen opdagen. De Maori en de Cas saek vuurden torpedo's af, die de Bis marck troffen. De kruiser Dorsetshire kreeg bevel de Bismarck tot zinken te brengen. Dit heeft hij dan ook met torpedo's gedaan. WELKE VOLMACHTEN HIJ KRIJGT. (D.N.B.) Tot de volmachten, die pre sident Roosevelt door de afkondiging van den onbeperkten noodtoestand ver krijgt, behoort o.a., dat hij radiostations kan sluiten of in beslag nemen, voor vervoer van troepen en oorlogsmate riaal voorrang eischen. Handel in gelds waardige papieren verbieden, electrici- teitscentraïes en andere ondernemingen, welke voor de productie van munitie be langrijk zijn, kan overnemen. Hij kan alles door een persoonlijke proclamatie uitvoeren, alleen voor een oorlogsver klaring moet het congres zijn toestem ming geven. De president kan verder den Federal Reserve banken voorschrij ven, alleen zaken te doen volgens het besluit van het ministerie van financiën. Ook ligt het in zijn macht, transacties in vreemde valuta te verbieden en ook schepen te requireeren of aan schepen het vertrek te verbieden, rechten te hef fen voor dringend noodzakelijke goede ren en de nationale garde alsook het le ger in actieven dienst te roepen. (S.P.T.) Op een vraag van een der journalisten, wat president Roosevelt in zijn rede bedoeld heeft met de uitlating „Wij zullen alle mogelijke maatregelen nemen om de leveranties aan Engeland mogelijk te maken", heeft de secretaris van het Witte Huis, Early geantwoord: „Be president heeft hiermede niet da könvooieering van koopvaardijschepen door Amerikaansche oorlogsschepen be doeld. President Roosevelt heeft hier bij waarschijnlijk aan een meer effectie ve controle door den patrouilledienst in den Atlantischen Oceaan gedacht." Roosevelts rede wordt in Duitschland tot dusver totaal genegeerd, meldt het Alg. Hbld. Te B e r 1 ij n weigeren be voegde kringen ook maar eenigen com mentaar er op te leveren. Klaarblijkelijk bestudeert de Duitsche regeering deze rede nog en zal pas later worden beslist, of men den president van repliek zal die nen of niet. Voorloopig noemt men het in de Wilhelmstrasse zeer wel mogelijk dat er noch van officieele of officieuze zijde, noch in pers of radio, van Roose velts rede zal worden gerept. Het A.N.P. voegt hieraan nog toe, dat van goed ingelichte Duitsche zijde werd verklaard: „Wij beoordeelen de redevoe ring van Roosevelt volgens haar strek king. Aan argumenten biedt zij niets nieuws." Aangezien Roosevelt in zijn uit eenzettingen weinig concreets heeft ge zegd, aldus verklaarde men verder, is een reactie op zijn zeer in het vage ge houden bedoelingen van den kant van de Wilhelmstrasse niet mogelijk. Volgens het D.N.B. meldt „United Press" uit Londen, dat Britsche offi cieele kringen vooreerst weigeren com mentaar te geven op de redevoering van Roosevelt met het motief, dat zij de rede nog niet grondig hebben bestudeerd. Niet-officieel heeft men uitdrukking ge geven aan een zekere teleurstelling over de rede. Volgens het Zweedsche blad „Aftonbladet" heeft men te Londen zoo sterk verlangd naar deelneming van de Vereenigde Staten aan den oorlog, dat de rede aan zulke hoog gespannen ver wachtingen geen voldoening kon schen ken. DE ENGELSCHEN BOMBARDEEREN SFAX IN TUNIS. Het D.N.B. meldt uit Vichy: r Het Engelsche luchtwapen heeft, naar pfficiëel wordt medegedeeld, gisteren de Fransche haven Sfax in Tunis gebom bardeerd. Het in de haven liggende Fransche vrachtschip Rabelais werd zwaar getroffen. Bovendien kregen de administratiegebouwen van de fosfaat maatschappij eenige treffers. Eenige ge wonden waren bij het bombardement te betreuren. In Fransche kringen heeft deze Britsche overval op een haven, die op geenerlei wijze militaire doeleinden dient, groote verontwaardiging gewekt. AMERIKAANSCHE TROEPEN TE SINGAPORE. S.P.T. meldt uit Singapore: Alhier is een bataljon Amerikaansche troepen ontscheept, dat van Tientsin af komstig was. BRITSCHE VERDEDIGINGSLINIE IN AANLEG. (D.N.B.) Het Fransche persagent schap O.F.I. meldt uit Beiróet (Syrië), dat in Transjordanië een verdedigings linie wordt aangelegd van Amman tot de Syrische grens. De Britsche autori teiten hebben daarbij talrijke arbeiders te werk gesteld. MELKPRIJSVERHOOGING GING NIET DOOR. In een gemeente in Noord-Holland spraken een vijftal melkslijters onder ling af de prijzen voor melk met één cent per liter te verhoogen. Hun besluit was in strijd met de prijsvoorschriften. De inspecteur voor de prijsbeheersching te Amsterdam stelde een vervolging in en veroordeelde de vijf melkslijters elk tot een geldboete. GEZINSVERGOEDING NEDER- LANDSCHE ARBEIDSDIENST. De secretaris-generaal van het depar tement van algemeene zaken heeft aan de regeeringscommissarissen en aan de burgemeesters het volgende mede gedeeld Aan alle zakgeldgenietenden, die bij den Nederlandschen arbeidsdienst z(jn ingedeeld of anders dan op arbeidsover eenkomst naar burgerlijk recht zijn te werkgesteld en die op 17 Februari 1941 gehuwd waren, wordt van den datum van indeeling of tewerkstelling af en, voor zoover deze datum ligt voor 3 Maart 1941, van 3 Maart 1941 af, een vergoeding toegekend in den ver volge gezinsvergoeding te noemen van f 3,per dag vermeerderd met f 0,30 per dag voor ieder wettig of ge wettigd kind van hen of van hun echt- genoote en voor ieder pleegkind, voor zoover deze kinderen den leeftijd va.n 18 jaar nog niet hebben bereikt. In gevallen, waarin reeds kostwinners vergoeding werd genoten, treedt de ge zinsvergoeding in de plaats van de kost winnersvergoeding en wordt deze kost winnersvergoeding met de gezinsvergoe ding verrekend. Indien het bedrag der kostwinnersvergoeding het bedrag der gezinsvergoeding te boven gaat, zal het tot en met 17 Mei 1941 meerder ge- notene aan kostwinnersvergoeding niet behoeven te worden terugbetaald. Tdt en met 31 Mei a.s. zal de vergoe ding aan de echtgenoote van den be langhebbende worden uitbetaald. Van 1 Juni 1941 af zal de uitbetaling geschieden door de zorg van den on- middellijken commandant van den be langhebbende. REIZEN NAAR WEST-N.-BRABANT WEER TOEGESTAAN. 's-GRAVENHAGE, 28 Mei. Inge volge de in September 1940 in opdracht van de betreffende Duitsche autoritei ten getroffen regeling behoorden eenige m Noord-Brabant gelegen gemeenten tot het gebied, dat door niet-ingezetenen slechts met een bijzondere vergunning mocht worden betreden. Deze regeling gold voor: Hooge en Lage Zwaluwe, Klundert, Willemstad, Fijnaart, Dintel- oord en Prinsland, Steenbergen, Nieuw- Vosmeer, Halstéren, Bergen op Zoom, Woensdrecht en Ossendrecht. De Duitsche autoriteiten hebben thans, blijkens een brief van den secretaris generaal van het departement van Bin- nenlandsche Zaken aan de burgemees ters, medegedeeld, dat het verbod in zake verblijf van niet-ingezetenen voor bovengenoemde gemeenten niet meer van kracht is. MAATREGELEN VOOR DE KUST VERDEDIGING. Het A.N.P. meldt: Om misverstand te voorkomen, zij medegedeeld, dat de dezer dagen gepu bliceerde verordening van den Rijks commissaris, houdende buitengewone maatregelen voor de kustverdediging, óp 26 Mei in werking is getre den. INLANDSCH GRAAN WORDT GEDROOGD. Het inlandsche graan bereikt in onze gematigde zomers, anders dan de gra nen die in een vastelandsklimaat rijpen, niet die mate van hardheid, dat het langdurig bewaard kan blijven. Wij moe ten met het inlandsche graan nu een vol jaar toe. Teneinde de houdbaarheid van het graan te verhoogen, moet het gedroogd worden. Sedert gisteren is in Amsterdam een inrichting in werking die met een capaciteit van tien ton per uur de Nederlandsche tarwe en de Ne- derlandsche rogge zoodanig droogt, dat ze langen tyd houdbaar is en niet on derdoet voor overzeesche granen. Het vochtigheidsgehalte wordt ver minderd van 17 k 18 pet. tot 14 pet. en deze vermindering is voldoende om de hoeveelheid van het graan te verzeke ren. De groote installatie werd gis teren in werking gesteld voor het dro gen van een flinke partij inlandsche rogge. De bouw geschiedde in opdracht van de regeering en nam bijna vijf maanden in beslag. .Ook te Rotterdam is een dergelijke installatie in bedrijf. VRIJWILLIGE VERZEKERING INGE VOLGE DE OUDERDOMSWET. De Staatscourant bevat een besluit van den secretaris-generaal van het de partement van Sociale Zaken, houdende bijzondere maatregelen ten aanzien van DONDERDAG 23 MEI 1941. De HEERE is in het paleis zjjner hei ligheid, des HEEREN troon is in den hemel; zyne oogen aanschouwen, zijne oogleden proeven de menschenkinderen. Ps. 11 4. Zon. op onder 5.26 21.49 2 Juni: Eerste kwartier. 9 Juni: Volle maan. Maan. op onder 8.25 0.11 verzekeringen, als bedoeld in artikel 10 vierde lid der Ouderdomswet. Volgens dit lid van genoemd artikel is ieder gehuwd Rijksingezetene be voegd zijn echtgenoot bij de Rijksverze keringsbank te verzekeren voor een rente na zijn overlijden tot een maxi mum van f 10 per week. Op aanvragen voor deze varzekerihgen werd recht streeks door den Raad van Arbeid be slist. Thans is bepaald, dat aanvragen door den Raad van Arbeid aan het bestuur der Rijksverzekeringsbank moeten wor den voorgelegd, waarna de Raad over eenkomstig het advies van genoemd be stuur een beslissing neemt. Het bestuur kan tot afwijzing van de aanvraag adviseeren. Adviseert het bestuur der Rijksver zekeringsbank tot toelating tot de ver zekering, dan kan het daaraan den eisch verbinden, dat een extra premie betaald zal worden ter dekking van extra risico. REDE VAN DR T. GOEDEWAAGEN TE MAASTRICHT. Aan het A.N.P. ontleenen wij: Dr T. Goedewaagen, Secretaris-Gene raal van het Departement van Volks voorlichting en Kunsten, bracht gister ochtend een bezoek aan verschillende be zienswaardigheden en instellingen in Maastricht. Gistermiddag werd in de voormalige Dominicanenkerk een bijeenkomst ge houden. Hier hield dr Goedewaagen een rede, waarin hij o.a. zeide: Wij willen het cultuurleven ordenen in een cultuurkamer, onderscheiden in gil den. In de cultuurkamer, in gilden, in vak groepen en gouwkringen zal het leiders beginsel moeten heerschen. Het samenbundelen der cultuurwer kers in een cultuurkamer, hoüdt in de behartiging der sociale en economische en juridische belangen dier werkers, maar vooral ook de vorming van een nieuw ethos, van volksch bewustzijn, van besef van verantwoordelijkheid te genover ons volk en tegenover den nieu wen opbouw van Europa onder leiding van Duitschland. Dit laatste moment zal hier in Limburg met zijn nauwe betrek kingen met de Duitsche cultuur en het Duitsche wezen begrepen worden, wel licht sneller, dan b.v. in het gewest Hol land, waar men zich eeuwen lang op de Britsche visie der wereldgeschiedenis heeft vastgelegd. Ik geloof, dat Limburg kans heeft, van wingewest tot hooggewaardeerden medearbeider in onze cultuur te worden. Het Hollandisme gaat voorbij, mede door den wil van ons nationaal socialisme. JUBILEUM J. B. H. GROTENHUIS. Zondag 1 Juni a.s. viert de heer J. B. H. Grotenhuis te Leiden, secretaris penningmeester van den Chr. Metaalbe- werkersbond in Nederland zijn zi' veren jubileum als gesalarieerd hoofdbestuur der van deze organisarie. 29 MEI 1941. 's Morgens tot 5 u. 26. 's Avonds van 9 u. 49. 30 MEI 1941. 's Morgens tot 5 u. 25. 's Avonds van 9 u. 50. DE CRISIS-CONTROLEDIENST. Om versterking verzocht. De hoofdcontroleur van den centralen crisis-controledienst in Zeeland heeft aan het departement te Den Haag verzocht om zijn controleurskorps met zes man te versterken, daar het toezicht op het naleven der crisiswetten meer krachten vergt dan waar hij tegenwoordig over beschikt. -

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 1