De Werkverruiming in
Zeeiand.
DE STRIJD OM KRETA.
Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLA
Nog meer troepen daarheen gevoerd.
Het vergaan van de Hood.
De luchtstrijd boven Engeland
DAGKALENDER.
DINSDAG 27 MEI 1941
55e JAARGANG - No. 22
Hoe de Grieksche Koning vluchtte.
Ondergang van de „Hood" maakte
In Engeland diepen Indruk.
Men wacht met groote spanning
op de rede van Roosevelt.
Bureaux Lange Vor»t»tr»#t 70, Qoea
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Qbtstraait 34 en
Noordweg 155.
Directeur-HoofdredacteurA. DB LANGE
te Geea.
Abonnementsprijs f2,73 per kwertse!
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen, waar een agent is aan
gesteld i 0.21.
Losse nummers 6 cent
FamiSefcerichter, 33 cent per regel
Overige adverientiër, 30 cent per regel
ingezonden n<cuedecüngeït uö cent per regei
Kleine Advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentüén onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Toekomstplannen.
Buiten dit alles staat er nog heel wat
op het programma. De ruilverkaveling
in de polders Kruiningen en N. Olzende,
waartoe pas besloten werd, bevat een
loonpost van f420.000, zoodat er gedu
rende de werkbare weken van 3V2 j.
een 200 man werk zullen vinden en waar-
by de getroffenen uit de geïnundeerde
gebieden bij voorkeur geplaatst zullen
worden.
Een belangrijk object in O o s t -
Zeeuwsch-Vlaanderen vormt
de ruilverkaveling van den Ser-Paulua-
poider in de gemeente Vogelwaarde. ïn
deze streek, waar nog een beduidende
werkloosheid is, aal dit werk zeer wel
ken zijn. Het Departement van Sociale
Zaken zegde aan de Centrale Cultuur
technische Commissie reeds 85 van
de loononkosten toe. Het gaat over
6650 manweken.
Voorts zijn in studie de ruilverkave
ling van den Vier Bannenpolder
in Duiveland en van den Yersek-
schen Moer in Zuid-Beveland.
Het gemeentebestuur van Ovezan-
d e kreeg dezer dagen toezegging van
subsidie voor de verbetering van enkele
wegvakken. Deze objecten worden ge
deeltelijk gefinancierd door het Werk
fonds, terwijl het Dep. v. Sociale Zaken
100 van de loonkosten toezegde. De
omvang is 60 weken werk voor 50
man.
Tevens wordt de verbetering van den
afvoer van het water van den Poel
polder en die van het riool- en fabrieks
water te Sas van Gent voorbereid. Hier
toe zijn omvangrijke besprekingen noö-
dig met de belanghebbenden en de aan
grenzende polders, die gedeeltelijk in
België liggen. Dit werk wordt op ruim
f125.000 begroot. Ook dit zou voor de
arbeiders in deze streek van groot be
lang zijn.
Kamper» of inkwartiering?
De verschillende werken liggen over
heel de provincie verspreid. Ook in de
zen schuilt er een moeilijkheid in de
geografische gesteldheid van onze pro
vincie. Een juiste verdeeling der ar
beidskrachten wordt belemmerd, zoo niet
onmogelijk gemaakt, door de lastige
verbindingen.
Het oprichten van werkkampen zou
aan deze moeilijkheid tegemoet kunnen
komen. Maar dit is zeer duur en door
de materialenpositie op het oogenblik
zeer bezwaarlijk. Een werk, waar een
dergelijk werkkamp een 7 8 jaar zou
kunnen blijven staan, is in onze provin
cie wel niet te'vinden en verplaatsen is
niet aan te bevelen met het oog op de
duurzaamheid van het kamp. Gelukkig
is er een andere mogelijkheid gevonden,
van zeer recenten datum. Men kan nu
overgaan tot inkwartiering der arbei
ders in de omgeving van het werk. Dit
in analogie met het vroegere inkwartie
ren van militairen. Hoewel dit in onze
omgeving tot nu toe nog geen toepas
sing heeft gevonden, zal er bij grootere
werken op den duur wel toepassing aan
gegeven worden,
Verbeteringen.
Binnenkort is te verwachten, dat de
loonregeling van de Werkverruiming zal
aangepast worden aan de nieuwe loonen
in het landbouwbedrijf. Nog meer dan
vroeger zal de Arbeidsbemiddeling (het
nieuwe Rijksarbeidsbureau) er voor
moeten zorgen, dat de arbeiders door
deze gunstige loonvoorwaarden niet in
de Werkverruiming blijven arbeiden. Zij
moeten naar bet vrije boerenbedrijf, als
dit hen roept. Zelfs onder de tegenwoor
dige loonen in de Werkverruiming komt
dit voor, doch dit is toch niet de bedoe
ling van dit instituut.
Ten slotte wordt er naar gestreefd,
.de huidige werken tot „vrij werk" te ma
ken. Het is nu bezwaarlijk, als men in
de Werkverruiming gewerkt heeft, in
aanmerking te komen voor Overheids
hulp inzake de steunregeling. Vele be
perkende bepalingen zijn reeds opgehe
ven. Nu worden er pogingen gedaan, de
laatste beperkingen te doen verdwijnen.
De Werkverruiming verschaft niet al
leen aan velen arbeid, zij zorgt er voor,
dat de voedselpositie verbetert, dat de
landerijen meer rendabel worden door
egalisatie, enz. of door verbeterde afwa
tering, en dat de polders beter be
schermd worden tegen onzen erfvijand,
het water.
Zij verricht belangrijk werk voor onze
volkshuishouding.
DE LEGERBERICHTEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
In den strijd om Kreta^ heeft het lucht-
wapen, zoóals in een extra-bericht is me
degedeeld, buitengewone successen op de
Britsche Middéllandsche Zeevloot be
haald.
De Duitsche luchtstrijdkrachten! alleen
hebben, volgens een samenvatting van de
tot dusver verstrekte berichten, sinds
den 20sten Mei zeven vijandelijke krui
sers of luchtdoel kruisers en acht torpe-
dobootjagers alsmedz een duikboot en
vijf motortorpedobooten tot zinken ge
bracht. Door bomtreffers werden verder
een slagschip, alsmede verscheidene
kruisers en torpedobootjagers zwaar be
schadigd.
Italiaansche zee- en luchtstrijdkrach
ten hebben in dezelfde periode vier vij
andelijke kruisers tot zinkén gebracht
en verscheidene andere eenheden bescha
digd.
Hierdoor heeft de Engelsche heer
schappij in het Oostelijke deel van de
Middellandsche Zee door de schitteren
de samenwerking van de zee- en lucht
strijdkrachten der spilmogendheden een
zwaar verlies geleden.
Op het eiland Kreta ontwikkelt de
strijd zich van de aldaar optredende for
maties van het luchtwapen en van het
leger onder voortdurenden aanvoer van
versterkingen verder met succes. Forma
ties van het Duitsche luchtwapen heb
ben ook gisteren doeltreffend in de ge
vechten op den grond ingegrepen.
Ze wierpen Britsche steunpunten en
munitie-opslagplaatsen in brand, vernie
tigden twee vrij groote koopvaardijsche
pen en schoten in luchtgevechten drie
Britsche 'gevechtsvliegtuigen en drie
jachtvliegtuigen neer. Drie andere vijan
delijke vliegtuigen werden op den grond
vernield.
Op hei eiland vernietigden Duitsche
jachtvliegtuigen door beschieting met
de boordwapens vier op den grond gepar
keerde jachtvliegtuigen en beschadigden
zes andere zwaar.
InNoord-Af rika geringe ac
tiviteit der artillerie voor T o b r o e k.
In 't Zeegebied rondom Engeland
hebben gevechtsvliegtuigen twee vracht
schepen van tezamen 2000 ton tot zin
ken gebracht en twee groote koopvaar
dijschepen zwaar beschadigd.
Bij aanvallen van Duitsche jachtvlieg
tuigen op de Engelsche Zuid
kust en by pogingen van den vijand
om overdag de bezette gebieden en de
Duitsche Bocht binnen te vliegen werden
in luchtgevechten drie Britsche jacht
vliegtuigen en drie gevechtsvliegtuigen
neergeschoten. Bovendien schoot een pa
trouillevliegtuig drie en de marine-arti-
lerie twee Britsche gevechtsvliegtuigen
neer.
De vijand heeft overdag noch 's nachts
boven het Duitsche rijksgebied gevlogen.
ROME (Stefani.) In zijn weermachts-
bericht nr 355 maakt het Italiaansche
opperbevel het volgende bekend:
In Noord-Afrika hebben wij tijdens
een verkenningsactie aan het front van
Tobroek automatische wapens en anti-
tankgeschut buit gemaakt. Italiaansche
en Duitsche vliegtuigen hebben in duik
vlucht vijandelijke schepen in de haven
van Tobroek gebombardeerd. Vier sche
pen, met tezamen 11.000 ton, werden tot
zinken gebracht. Formaties Italiaansche
vliegtuigen bestookten verscheidene ma
len militaire doelen op het eiland Kreta
met bommen en machinegeweervuur.
In Oost-Afrika hebben onze troepen
aan den linkeroever van de rivier.Omo
succesvolle gevechten volgehouden.
DE VLOOTOPERATIES. OP DEN
ATLANTISCHEN OCEAAN.
BERLIJN. (D.N.B.) Naar de Lon-
densche Berichtendienst meldt, zijn er
over de vlootoperaties in het Noordelijk
deel van den Atlantischen Oceaan nog
geen verdere berichten in Engeland ont
vangen.
ENGELSCH PATROUILLEVAARTUIG
GEZONKEN.
BERLIJN. (D.N.B.) De Britsche Ad
miraliteit deelt mede, dat het patrouille
vaartuig „Viva II" gezonken is. De
„Viva II" was een motorjacht, dat we
gens zijn snelheid vooral voor bewaking
en als bescherming van koopvaardijsche
pen in Britsche kustwateren gebruikt
werd. Met den ondergang van dit motor?
jacht heeft de Engelsche marine in de
laatste drie weken 8 patrouilleschepen
verloren, die alle tot zinken zijn ge
bracht.
ENGELSCHE VLIEGTUIGEN OP
KRETA VERNIELD.
BERLIJN. (D.N.B.) Op een vliegveld
van het eiland Kreta zijn gisteren drie
Britsche vliegtuigen door Duitsohe ja
gers met de boordwapens in brand ge
schoten.
LUCHTGEVECHTEN BOVEN KRETA.
BERLIJN. (D.N.B". Een kleine groep
Britsche vliegtuigen heeft gisteren ge
tracht, naar aan het D.N.B. wordt ge
meld, een door Duitsche troepen bezet
vliegveld op Kreta aan te vallen._ Deze
groep werd echter door Duitsche jagers
bijna geheel vernietigd. Zes Britsche
vliegtuigen werden tijdens luchtgevech
ten, die hierbij ontstonden, neergescho
ten. De Duitsche formaties leden geen
verliezen.
DE BRITSCHE STELLINGEN OP
KRETA DOORBROKEN.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, hebben de Duitsche strijdkrachten
op Kreta een krachtigen aanval onder
nomen en de Britsche stellingen door
broken, nadat die hevig door de lucht
macht gebombardeerd waren.
De aanvalsacties van Duitsche troepen
op Kreta worden doeltreffend gesteund
door nieuw aangekomen gevechtsafdee-
lingen. Op verscheidene plaatsen zijn de
laatste dagen nieuwe eenheden geland,
die zich reeds vereenigd hebben en in ge
sloten formaties optreden tegen de Brit
sche haarden van tegenstand. Op stra
tegisch belangrijke punten hebben de
voorhoedetroepen van de parachutisten
den weg voor den opmarsch vrijgemaakt,
zoodat de landingstroepen zich strijdend
een weg konden banen van het westelijk
deel van het eiland naar het overige ge
bied.
Naar United Press uit Londen meldt,
bouwen de Britsche troepen nieuwe stel
lingen op Cyprus, daar zij deze nood
zakelijk achten, als Kreta door de Duit-
schers ingenomen mocht worden.
(D.N.B.) De militair-politieke me
dewerker van het D.N.B. schrijft over
den slag om Kreta:
Daar het Duitsche opperbevel een be
richt publiceert over den strijd om Kre
ta en daarin verklaart, dat de wateren
ten Noorden van het eiland gezuiverd
zijn van den vijand, kan men aannemen,
dat van Duitsche zijde de kwestie van
den aanvoer bevredigend is opgelost,
zoodat niet meer verwacht kan worden,
dat de verovering op aanzienlijke tegen
slagen zal stuiten. Daarmede is een mi
litaire prestatie volbracht, die uniek is
in de oorlogsgeschiedenis. De verdedi
gers van Kreta hadden alle voordeelen,
die natuur en militaire kracht konden
verschaffen. Desondanks hadden de
Duitschers succes.
United Press meldt uit Caïro, dat
Duitsche Heinkelbommenwerpers Zater
dag van twee uur 's middags tot acht uur
's avonds een ononderbroken, systema-
tischen luchtaanval op de Kretensische
steden Kanea, Heraklion en Rethymnon
hebben ondernomen.
HET SUEZ-KANAAL AANGEVALLEN
Naar Reuter uit Cairo meldt, zijn vol
gens een officieel Egyptisch bericht van
Vrijdag op Zaterdag luchtaanvallen ge
daan en bommen uitgeworpen in de
buurt van het Suez-kanaal.
(D.N.B.) De Londensche berichten
dienst meldt, dat twee Britsche officie
ren, die den Griekschen koning op zijn
vlucht van Kreta naar Egypte hebben
vergezeld, hebben medegedeeld, hoe
heele zwermen Duitsche valscherm
jagers in de onmiddellijke omgeving van
de verblijfplaats van koning George ge
land zijn. De koning vluchtte hierop in
het gebergte. In het nachtleger van een
hert heeft hij toen overnacht. Den vol
genden dag is hij te voet naar de kust
gegaan waar hij zich, nadat de leden
van het Britsche gezantschap zich by
hem hadden gevoegd, heeft ingescheept.
In een proclamatie aan de bevolking
van Kreta heeft de koning medegedeeld
dat hy „het eiland moest verlaten om de
oorlogshandelingen niet te hinderen."
(S. P. T.) Het bericht van den onder
gang van de „Hood" by de jongste ma
ritieme operaties voor Groenland heeft
in Engeland diepen indruk gemaakt.
Voor het gebouw der Admiraliteit
stonden honderden Londenaars, die zwy-
gend op nadere byzonderheden omtrent
het lot van de opvarenden wachtten. Tot
twee keer toe werd hun door een klerk
van de Admiraliteit medegedeeld, dat er
nog geen nadere berichten over de red
ding van de bemanning van den grooten
slagkruiser bekend waren, behalve de
reeds gedane mededeeling, dat waar-
schyniyk selchts een gering aantal der
opvarenden is gered, Het overgroote deel
der alachtoffera, zoo werd er aan toege
voegd, heaft ten gevolge van de hevige
ontploffing door het in de lucht vliegen
van de munitiemagazynen zeer waar-
schyniyk een snellen dood gevonden.
In Britsche politieke kringen is men
van meening, dat de zeeslag moet wor
den beschouwd ais een schakel in den
slag om den Atlantischen Oceaan. Enge
land, zoo betoogt men, moet een prijs be
talen voor zyn heerschappy ter zee. In
deze kringen wordt voorts verklaard, dat
het feit, dat de strijd zich afspeelt in de
wateren voor Groenland, in de Vereenig-
de Staten niet onopgemerkt zal zijn ge
bleven.
Over het verloop der operaties sinds
den ondergang van de „Hood" was he
denmorgen te Londen alleen bekend, dat
de actie voortduurt en dat de Engelsche
vlooteenheden nieuw contact zoeken met
het Duitsche smaldeel.
De marinemedewerker van de „New
York Times", Hanson Baldwin, noemt
het Britsche verlies een slag, niet alleen
voor de Britsche marine, doch indirect
ook voor de Vereenigde Staten. De uit
werking hiervan, aldus Baldwin, is psy-
hologisch niet te onderschatten.
De „New York Herald Tribune" vraagt
zich af, hoe het mogelyk is geweest, dat
een granaat in de munitiekamer van den
slagkruiser kon doordringen. Het blad
komt hierbij tot de conclusie, dat dit
moet zijn vergemakkelijkt, doordat de
„Hood" een verouderd systeem van pant
sering had, dat blijkbaar niet voldoende
bestand is geweest tegen de uitwerking
van het geschut van het zeer moderne
slagschip „Bismarck".
(D. N. B.) De Londensche „Times"
schryft over het verlies van de „Hood"
o.a. het volgende:
De vernietiging van den slagkruiser
is een ernstig ongeluk. Het verlies
scheurt een niet te loochenen gat in En-
gelands gevechtslinies, die vooral sedert
het uitvallen van Frankrijk tot aan de
uiterste grens harer rekbaarheid om den
aardbol gespannen had moeten worden.
Niet minder beklagenswaardig is het
verlies van meer dan 1300 van de beste
officieren en matrozen der vloot.
(D. N. B.) Door den ondergang van
de „Hood" heeft Engeland thans in to
taal twee slagschepen verloren. Tydens
dezen oorlog zyn er in Engeland twee
slagschepen in dienst gesteld. Vyf ande
re bevinden zich in aanbouw.
S.P.T. meldt uit Washington:
Geheel Amerika wacht met de groot
ste spanning op de radiorede, die presi
dent Roosevelt vandaag zal houden.
Over den inhoud worden in politieke
kringen de meest uiteenloopende veron
derstellingen geuit. Vry algemeen ver
wacht men, dat de president den toe
stand van „full national emergency" zal
afkondigen, intrekking van de neutrali-
teitswet zal eischen en zal afkondigen,
dat de transporten van oorlogsmateriaal
van de Ver. Staten naar Engeland in
convooi zullen geschieden. Tegenover al
deze vermoedens staat slechts één offi-
cieele uitlating, die van Stephen Early,
den secretaris van Roosevelt, die aan de
pers verklaarde: „de rede van
Roosevelt den vyandei der
democratie i ii binnen- en
buitenland niet goed zal
b e v a 11 e n."
Een officieuze enquête, ingesteld on
der de leden van de Senaatscommissie
van Buitenlandsche Zaken, heeft een
meerderheid van 13 tegen 10 stemmen
opgeleverd ten gunste van wijziging der
neutraliteitswet.
DINSDAG 27 MEI.
En de Heere zal een hoog vertrek zyn
voor den verdrukte, een hoog vertrek
in tyden van benauwdheid.
En die Uwen Naam kennen, zullen op
U vertrouwen, omdat Gy, HEERE! niet
hebt verlaten, die U zoeken.
Psalm 910 en 11.
Zon.
op onder
5.28 21.46
Maan.
op onder
6.48 22.40
2 Juni: Eerste kwartier.
9 Juni: Volle maan.
BERLIJN. (S.P.T.) Politieke kringen
te Beriyn noemen den ondergang van
den Britschen slagkruiser „Hood" een
„koude duche voor Roosevelt" en men
spreekt de verwachting uit, dat zulke
feiten hun invloed zullen doen galden
cp de openbare meening in de Ver
eenigde Staten. Ongetwijfeld zullen Iioo-
sevelts tegenstanders het verlies van de
„Hood" uitbuiten, maar toch heeft men
te Beriyn niet veel hoop op den invloed
der isolationisten in de Vereenigde Sta
ten.
Er valt een wijziging in de Duitsche
houding tegenover de Vereenigde Sta
ten te constateeren en deze wijziging be
staat vooral in een dreigender toon van
de Duitsche pers. Terwijl tot nu toe
voortdurend een beroep op het gezond
verstand van het Amerikaansehe volk
is gedaan, begint thans langzamerhand
J de overtuiging post te vatten, dat de
Vereenigde Staten den oorlog niet wil
len vermijden. Men begint nu te zeggen
„Als Amerika wil komen, laat het dan
maar komen."
De aanmerkeiyke verscherping van
den toon der bladen tegenover de regee
ring van Roosevelt, uit zich vooral in
artikelen, waarin dagelijks in scherpe
bewoordingen de uitlatingen van Ameri
kaansehe staatslieden worden beant
woord. Het belangrijks is hierbij wel het
bericht van Zaterdag geweest, waarin
over de Joodsche afstamming van pre
sident Roosevelt wordt gespróken en
waarin wordt gezegd, dat er verschei
dene Joden onder zyn voorouders en die
van zqn vrouw bevinden. Dat de „Völki-
sche Beobachter" aan dit bericht een
belangrijke plaats heeft ingeruimd, be-
wijst, dat de vijandige stemming en de
verbittering in Duitschland tegen den
Amerikaanschen president toenemen.
VER. STATEN HEBBEN NU TWAALF
TROEPENTRANSPORTSCHEPEN
IN DIENST.
Amerikaansehe troepen te Singapore?
(D.N.B.). Het ministerie van oorlog
heeft, volgens „Associated Press", het
passagiersschip „Si Boney" (6938 b.r.t.)
gekocht, dat tot dusver voor de „Ame
rican Export Lines" den dienst tus-
schen New-York en Lissabon onder
hield. Het schip zal dienst doen als
t troepentransportschip. Het aantal troe
pentransportschepen bedraagt thans
twaalf.
Het D.N.B. meldt uit Tokio, dat daar
berichten uit Thaische bron zyn ont
vangen, volgens welke eenige bataljons
Amerikaansehe troepen uit Sjanghai,
Peking en Tientsin te Singapore zouden
zyn aangekomen.
GEEN DUITSCH-RUSSISCHE
ONDERHANDELINGEN.
(A.N.P.) Wy vernemen van welinge
lichte zyde uit Beriyn:
Gisteren is in de Wilhelmstrasse het
bericht van het Finsche dagblad „Hel-
sinkin SaDomat" over Duitsch-Sowjet-
Russische onderhandelingen en over een
z.g. Duitsche bezetting van de Oekraine
als- volkomen onzinnig gekenschetst.
Van Duitsche zyde weeö men in dit
verband ook op het Moskousche blad
„Prawda", dat den inhoud van dit be
richt eveneens reeds scherp van de
hand heeft géwezen.
CHURCHILL OVER EEN
INVALSPOGING.
Schweizer Press Tel. meldt uit Lon
den:
Chrurchill heeft in een boodschap aan
alle mannen en vrouwen van Groot-
Britannië de plichten geformuleerd,
welke by een vyandelyke invalspoging
op de burgerbevolking zullen rusten.
Deze boodschap wordt binnen enkele
dagen gepubliceerd in den vorm van
een vlugschrift, dat in een oplaag van
ruim 14.000.000 exemplaren over het
geheele land zal worden verspreid.
