De Raad van Middelburg vergadert in het oude Stadhuis. de Legerberichten. Christelijk Dagblad voor Zeeland DAGKALENDER, ZATERDAG 17 MEI 1941 55c JAARGANG - No. 15 Dit nummer bestaat uit twee bladen» - EERSTE BLAD. Herdenkingsrede van den Burgemeester. Schepen tot zinken gebracht. Bomaanvallen op verscheidene Brltsche vliegvelden en havensteden Engelsche luchtaanval op Hannover. Fransche schepen In V.S. onder bewaking. Parijs In groote spanning na de rede van Pétaln. Te Berlijn verwacht men groote gebeurtenissen. Kroatië wordt een koninkrijk. Binnenland Bureaux Lange Vorststraet 70, Qoea Postrekening 44453 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J, F A N O Y, Lange Giststraat 34 en Noordweg 155. Directeur-Hoofdredacteur: A. DE LANGE te Goes. Abonnementsprijs ft-73 per kwsrtaal Weekabonnementen voer Middelburg Goes en plaatsen, waar een agent is arr-. gesteld f 0.21. Losse nummers 0 cent Familieberichten 33 cent per regel Overige advertentlën 30 cent per regel Ingezonden ir.sdcdccBngen 60 cent per rege! Kleine Advertentien f 0.55 bij voomitbetaHng Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting In een bijzondere bijeenkomst van den gemeenteraad van Middelburg, die heden in het Raadhuis aan de Markt en wel in de voormalige oude vierschaar is ge houden, heeft de burgemeester, mr dr J. van Walré de Bordes, een herinne ringsrede uitgesproken, waarvan wij hier het volgende plaatsen: Myne Heeren, Leden van den Raad van Middelburg, Het is mij een behoefte hier heden met U samen te komen, teneinde ge zamenlijk met U den dag van 17 Mei '40 te herdenken. Waar onze Gemeente op dien dag zulk een ontzaglik verlies geleden heeft, leek het my passend daar toe als gemeentebestuur bijeen te komen. Wie van ons zal het ooit kunnen vergeten, hoe op dien dag de oorlog over ons heen ging? Wie van ons zal niet zyn leven lang op dezen dag weer voor zich zien het vreeselijke gezicht van die helsche vlammenzee, die onze geheele stad scheen te verslinden? Myne Heeren, het moet voor U, even als voor mij, een bijzondere aandoening zijn, heden hier op dezen dag en op deze plaats in het verwoeste Stadhuis, in de zaal van den „Ouden Vierschaar" samen te komen. Deze zaal behoort tot het oudste gedeelte van het Stadhuis, waar van de bouw in 1452 werd aangevangen. Eeuwenlang is de stadregeering in deze zaal samengekomen om de zaken der gemeente te behartigen en recht te spre ken. Het was in deze zelfde zaal, op ditzelfde uur, dat op 17 Mei 1940 de Gemeenteraad van Middelburg ter ver gadering bijeen kwam de laatste ver gadering, welke in het Middelburgsche Stadhuis gehouden is. Eenige uren later was ons wonderschoon stadhuis een prooi der vlammen. Wy zijn thans samengekomen om te herdenken, wat op dien dag verloren is gegaan. Laten wij beginnen met onze dooden te herdenken, hen, die hun leven voor ons Vaderland hebben gegeven, of als burgerslachtoffers van den oorlog zijn gevallen. En oók de gesneuvelden van de andere landen, die in den omtrek van onze stad het leven lieten. Dat hunne zielen mogen rusten in vrede. Onze ge dachten gaan heden in medeleven uit naar hunne nabestaanden. Wy deelen in hunne smart. Alleen God kan hier troosten. Moge Hij onze burgerij voor verdere rampen behoeden. Was het verlies aan mensehenlevens den 17den Mei zelf nog betrekkelijk klein iets, waar wy niet dankbaar genoeg voor kunnen zijn des te groo- ter waren in verhouding de mate- riëele verliezen. Voor hoevelen is toen niet in enkele uren de woning en al wat daarin dier baar was, voor goed verloren gegaan? Hoevelen ook stonden na den brand niet voor de puinhoopen van wat hun zaak hun broodwinning was geweest, en meer dan dat hun levenswerk, het bedrijf, dat zy zelf of hun ouders in vele jaren van hard werken en op offeringen moeizaam hadden opge bouwd Hoeveel hebben wy dien dag niet al len gezamenlijk verloren? Niet alleen wij Middelburgers, maar ons geheele land. Ik denk aan de schoonheid van Middelburg, het kleinood van Neder land. Hoeveel is daarvan niet verwoest? Ons prachtige Stadhuis met zyn zeld zame kunstschatten, de sierlijke Lange Jan en zijn onvergetelijk carillon; het statige Abdij-complex, dat zyn weerga slechts vindt in het Haagsche Binnen hof de St.-Joris, het Oost-Indische Huis, de Provinciale Bibliotheek; de Steen- rotse en zoovele andere mooie oude hui zen, gezellige straten en deftige kaaien. Dat alles te samen maakte Middelburg tot die unieke stad, met een geheel eigen sfeer, waar men den polsslag der eeuwen kon hooren kloppen, beter dan ergens in Nederland. Waarom noem ik U dit alles? Allereerst om uiting te geven aan wat vandaag leeft in Uwe gedachten. Het is vanzelfsprekend, dat wy heden allen hier aan denken. De herinneringen aan deze dingen leven in ons aller hart. Maar wat moeten wy er mee aan Hoe moeten wij deze herinneringen, hoe dit verlies verwerken Een persoonlijk woord. Op deze vraag heb ik gemeend hier vandaag als burgemeester, of liever nog als burgervader, een persoonlyk ant woord te mogen brengen. Ik schroom om over persoonlyke er varingen van leed te spreken, omdat deze dingen zoo teer zyn. Eenige jaren geleden heeft God één onzer kinderen tot Zich genomen. Een jong meisje van bijna zestien jaar, in den bloei en kracht van haar leven, dat heel veel voor de toekomst beloofde, stierf na een plotse linge ziekte van enkele weken. Het is op grond van die en andere persoonlijke ervaringen, op grond van wat ik zelf heb mogen ontvangen, dat ik meen hier een antwoord te mogen geven op de vraag, wat wij moeten aanvangen met het verlies, met het leed, dat over ons is gekomen. Wij moeten niet trachten ons verlies maar te vergeten. Niet trachten te doen of er niets gebeurd is. Niet trachten er maar niet aan te denken, omdat het er aan denken zoo'n pijn doet. Dat is een vlucht uit de werkelijkheid. Trachten te vergeten is bovendien gebrek aan liefde voor wat verloren ge gaan is, in de eerste plaats voor de ge storvenen. Zulks is onzen dooden on waardig, Middelburg onwaardig, ons ver leden onwaardig. Integendeel, wij moe ten durven onze dooden te herdenken. Wy mogen gerust rouw dragen over wat verdwenen is. Mits ons rouwbeklag niet ontaardt in zelfbeklag en zelfmedelijden, doch zich uit in daden ten behoeve van anderen. Als wij dan niet in vergetelheid trach ten weg te vluchten, is onze volgende verleiding om in opstand te komen. Te allen tijde is opstandigheid onze vol komen natuurlijke, menschelijke reactie tegenover leed en verlies. En die op standigheid is allereerst een opstand tegen God. „Hoe kon God het toelaten?" Zulk een opstandigheid leidt tot verbit tering en de bitterheid tot haat. En haat leidt tot de daad. En tot den dood! Het lijden aanvaarden. De andere houding tegenover het lijden heeft Jezus ons geleerd het aanvaarden. Hij, die meer heeft geleden, dan één onzer ooit geleden heeft of ooit te lyden zal krijgen, heeft het lyden volledig aanvaard, is niet in opstand gekomen en heeft geen oogen- blik de haat in zijn hart toegelaten. Wij moeten onze verliezen, ons lijden rustig van God durven aanvaarden. Zonder opstandigheid. Op 17 Mei voel den wij het allen. Onze stad, wijzelf, wij waren allen in Gods hand. Hy alleen kon ons redden. Maar hoe snel zijn wij niet geneigd dat te vergeten en te den ken, dat wy zelf het wel weer kunnen. Ook nu is het toch zoo, dat wy het niet zelf kunnen en volkomen van God afhankelyk blyven, zoowel voor onze eigen toekomst, als voor de toekomst van onze stad. Indien deze ttfd ons er toe kan brengen onze afhankelijkheid van God en de ontoereikendheid van al onze menschelyke zoogenaamde zeker heden te erkennen en wij daardoor ons opnieuw tot God keeren, kan deze tijd een groote zegen voor ons worden. De Heer regeert. Ik ken een flinke arbeidersvrouw, een goede moeder, die hard werkt om haar gezin netjes in orde te houden. Zy ver telde mij, hoe zy weken lang volkomen de kluts kwijt was geweest, tot zij zich op een dag de woorden: „De Heer re geert" herinnerde en daarin een nieuw houvast gevonden had. Zij had die woor den nu als een tekst aan den wand ge hangen. „Eiken keer, als ik het niet meer weet, kyk ik daar naar", zeide zy my. „De Heer regeert". Die woor den kunnen ook ons houvast geven. Het beteekent, dat alles wat ons overkomen is, door Hem is toegelaten. Het betee kent ook, dat Hij een plan heeft en met ons lijden een bedoeling heeft. Ook met wat er hier in Middelburg is geschied. Ook daarmee heeft God een bedoeling. Misschien zullen wy Gods be doeling later leeren begrijpen. Hebben wy allen niet wel eens ervaren, dat wy zwaar door iets werden getroffen en dan soms pas veel later ineens konden zeggen: „Nu begryp ik, waarom dat gebeuren moest. Nu kan ik er zelfs dankbaar voor zijn?" (Vervolg op de 2e pagina.) Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: Een duikboot rapporteert als geza menlijk resultaat van haar gevechtsactie het tot zinken brengen van 26.000 brt. scheepsruimte. Daarvan werd 18.000 brt. reeds in vorige berichten vermeld. Het luchtwapen vernietigde in het zee gebied rondom Engeland twee schepen van tezamen 5000 brt. en beschadigde een ander' schip in een dok door voltref fers van zwaar kaliber. Gevechts- en jachtvliegtuigen vielen overdag en des nachts verscheidene Brit- sche vliegvelden aan en vernielden een aantal vy'andelyke vliegtuigen op den be- ganen grond. Andere geslaagde lucht aanvallen waren in den afgeloopen nacht gericht op havensteden in Schotland en Zuid-Engeland. In Noord-Afrika sloegen Italiaansche afdeelingen van het Afrika-corps een aanval van den vijand by Tobroek af. Met gebruikmaking van talryke pant serwagens rukten vry sterke Britsche strijdkrachten naar fort Capuzzo en S o 11 o e m. Zy drongen met deelen van hun strijdkracht Solloem binnen. De vy- and leed hierby sterke verliezen. Er wer den eenige gevangenen gemaakt. Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen namen met succes deel aan de gevechten by Tobroek en Solloem. In het gebied van de, Middellandsche Zee bestookten formaties van het Duit sche luchtwapen in herhaalde aanvallen het vliegveld Lucca op het eiland Mal- t a met brisant- en brandbommen, welke groote branden en verscheidene ontplof fingen verwekten. Op het eiland Kreta werden kazernes van den vijand in brand geworpen en op een vliegveld werden drie toestellen op den beganen grond vernield. In het zeegebied om Kreta plaatsten Duitsche gevechtsvliegtuigen voltreffers van bommen op drie groote koopvaardij schepen. Bij een poging om in den loop van den dag de Duitsche bocht en de bezette ge bieden binnen te vliegen verloor de vy- and in totaal vijf vliegtuigen. In den afgeloopen nacht vloog de vij and met vrij sterke strijdkrachten naar Noord- en Noordwest-Duitschland en hij deed o.a. een aanval op Hannover. Afzonderlijke vliegtuigen drongen door tot B e r 1 ij n, nergens ontstond noemens waardige militaire schade. Onder de bur gerbevolking werden eenige personen ge dood of gewond. Drie der aanvallende Britsche vliegtuigen werden neergescho ten. NIEUWE BOMBARDEMENTEN OP TOBROEK EN SOLLOEM. Het Italiaansch legerbericht nummer 345 luidt: In den nacht van 14 op 15 Mei heb ben Italiaansche en Duitsche formaties vliegtuigen belangryke doelen, vliegvel den en vlootsteunpunten op Malta met zichtbaar succes aangevallen. In den loop van den dag werden de aanvallen door Duitsche eenheden herhaald. In Noord-Afrika zyn gevechten aan den gang in de buurt van Sol loem. Door Italiaansche jachtvliegtui gen vergezelde formaties stuka's heb ben in den sector van Solloem vijande lijke stellingen gebombardeerd. Andere Italiaansche en Duitsche formaties heb ben Tobroek gebombardeerd, waar- by een luchtdoelbattery en het pompsta tion door voltreffers werden geraakt en groote uitgestrekte branden werden veroorzaakt. In het Oostelyk deel van de Middel landsche Zee hebben onze vliegtuigen vliegvelden en spoorweginstallaties op Cyprus gebombardeerd. Vy'andelyke vliegtuigen hebben eenige bommen ge worpen op R h o d o s zonder slachtof fers of schade te veroorzaken. In OostAfrika duurt de held haftige tegenstand van onze troepen by Amba Aladsji voort en zal in de ge schiedenis als een nieuwe zinnebeeld van de dapperheid en den roem van de Ita liaansche soldaten voortleven. Ons gar nizoen, van alle kanten door sterke for maties aangevallen, strydt onder het permanent vuren der artillerie en het neerwerpen van bommen door den vyand met ontembaren moed verder en brengt den aanvaller zware verliezen toe. Uit de overige sectoren valt niets bij zonders te melden. (D.N.B.) Het hoofdbureau van de kustwacht te Washington maakt bekend, dat alle tien in de havens van de Ver- eenigde Staten liggende Fransche sche pen onder bewaking zijn geplaatst. On der deze vaartuigen bevindt zich ook de „Normandië". Nader meldt United Press uit New- York, dat ingevolge dit bevel ambtena ren. van de kustwacht aan boord zijn gegaan van de „Normandië". Ook de Fransche schepen „Mont Everest" (5120 ton) en „Fort Royal" (3485 ton) wer den bezet. In San Pedro begaven amb tenaren van de kustwacht zich aan boord van het s.s. „Vanne" en van het s.s. „Wisconsin" (8062 ton). Van bevoegde zijde wordt verklaard, dat er geen aanwijzingen van sabotage zyn. De schepen zyn niet in beslag ge nomen en ook niet in bewaring gesteld. De wachtposten, die zich aan boord be vinden, dienen slechts „om de orde te handhaven". De wijziging in de Duitsch-Fransche betrekkingen heeft te Parys veel opzien gebaard. Men verkeert in de grootste spanning over de dingen, die volgens de Parijsche bladen binnenkort nog zullen geschieden. In politieke kringen te Vichy ver moedt men, aldus S.P.T., dat de Ameri- kaansche ambassadeur by de Fransche regeering, admiraal Leahy, zyn post zal verlaten en naar Amerika zal terugkee- ren, daar zyn opdracht om Frankryk van een bondgenootschap met Duitsch- land af te houden als mislukt moeten worden beschouwd. (A.N.P.) Van de Donderdag gehou den rede van het Fransche staatshoofd, maarschalk Pétain, is te Berlijn met levendige belangstelling kennis genomen. In politieke kringen aldaar wordt zij op gevat als een uitspraak ten gunste van de Europeesche samenwerking. (D.N.B.) De leden der Fransche re geering zijn Vrijdagmiddag onder voor zitterschap van admiraal Darlan voor een kabinetsraad bijeengekomen, waar omtrent geen communiqué is verstrekt. (S.P.T.) De tallooze geruchten over Rusland, Turkije, Irak en Frankrijk, die gisteren te Berlijn de ronde deden, doen verwachten, dat groote politieke en mi litaire gebeurtenissen voor de deur staan. Deze week is reeds verscheidene malen van Duitsche zijde gezegd, dat de Russi sche handelsbesprekingen een gunstig verloop hebben. Buitenlandsche pers stemmen, die meenen te kunnen consta- teeren, dat Rusland op het oogenblik een toenadering tot de asmogendheden als de beste politiek beschouwt, verdie nen de aandacht. Dat Engeland met een ernstige wyzi- ging van den strategischen toestand in het Nabye Oosten rekening houdt, blykt uit de berichten uit Palestina, dat daar groote transporten troepen en ma teriaal zyn aangekomen. Wat Frankryk betreft biykt uit de berichten uit Amerika, dat men daar vreest, dat Frankryk den asmogend heden doorvoer van munitie zal toestaan. In de Wilhelmstrasse wordt in dit ver band verklaard, dat Vichy en niet Ber lijn het antwoord op deze bewering moet geven. Een belangryk punt is de houding van T u r k ij e. Von Papen s besprekingen met Turkye vinden voortgang, en maken vorderingen, zegt men in de Wilhelm strasse. Over den inhoud van de bood schap is nog niets naders bekend. (A.N.P.) Na de audiëntie, die de Duit sche ambassadeur von Papen Woensdag middag door den Turkschen staatspre sident is verleend, is een verdere ont spanning in de TurkschDuitsche be trekkingen merkbaar. In parlementaire kringen der Turk- sche hoofdstad wyst men er op, dat men ervan overtuigd is, dat Duitschland op geenerlei wijze de Turksche integriteit zal schenden. ENGELAND ZOU EEN ACTIE TEGEN SYRIë BERAMEN. De mededeeling van den Engelschen minister van buitenlandsche zaken, An thony Eden, dat Groot-Britannië voor nemens is een actie tegen Syrië te be zigen, heeft, naar S.P.T. meldt, in poli tieke kringen der Turksche hoofdstad ZATERDAG 17 MEI 1941. Velen zeggen: Wie zal ons het goede doen zien? Verhef Gy over ons het licht uws aanschyns, o HEERE! Psalm 4: 7. Zon. op onder 5.42 9.31 18 Mei: Laatste kwartier. 26 Mei: Nieuwe Maan. 2 Juni: Eerste kwartier. Maan. op onder 2.15 12.18 ZONDAG 18 Mei 1941. Laat ons den rustdag wijden Met psalmen tot Gods eer. 'tls goed, o Opperheer! Dat w' ons in U verblijden, 't Zy d' uchtendstond, vol zoetheid Ons stelt Uw gunst in 't licht, 't Zy ons de nacht bericht Van Uwe trouw en goedheid. Psalm 921. Zon. Maan. op onder op onder 5.40 9.33 2.44 13.25 Vandaag: laatste kwartier. 26 Mei: Nieuwe maan 2 JuniEer3te kwartier. eenige opwinding veroorzaakt. De Turk sche bladen hebben het bericht in groo- ten opmaak gepubliceerd. Men is van meening, dat hierdoor de oorlog in het Oostelyk deel van de Middellandsche Zee in een geheel ander stadium zal treden, daar de mogendheden van de spil tegen een Engelsche actie in Syrië maatregelen zullen treffen. Uit Syrië kwamen te Anka ra berichten binnen, dat de bevolking de ontwikkeling van den toestand met span ning volgt. Het D.N.B. meldt uit Rome: Donderdag is te Zagreb officiëel be kend gemaakt, dat de kroon van Zwo- dimir gerestaureerd is, waarmede de monarchistische staatsvorm in Kroatië is hersteld. Zondagochtend zal te Rome een Kroa tische delegatie aankomen om den ko ning keizer te verzoeken een prins uit het huis van Savoye aan te wijzen voor de Kroatische kroon. GEBRUIK AANPLAKBORDEN. In de eerste dagen van Mei is er mel ding van gemaakt, dat, blijkens een mededeeling in De Gemeentestem, de Commissaris der provincie Utrecht het volgende schrijven had verzonden aan de burgemeesters in dat gewest: „De Commissaris-Generaal voor bij zondere gevallen hoofdafdeeling volks voorlichting en propaganda bij het Rijks commissariaat voor de bezette Neder- landsche gebieden) heeft bepaald: dat de N. S. B. in alle gemeenten van Neder land gerechtigd is, alle soorten vlakten voor hare propaganda te gebruiken. Alle autoriteiten en politie-organen in de ste den en gemeenten van Nederland wor den daarom aangewezen aan de N.S.B. voor haar propaganda, zoowel de aan de gemeenten behoorende, als de andere vlakten vry te geven. U gelieve hiermede rekening te hou den. Zy, die aanplakbiljetten van de N. S. B. wenschen aan te plakken dienen voorzien te zijn van een photocopie van den brief van het Rykscommissariaat aan de propaganda-afdeeling der N. S. B." Thans is door den Commissaris der provincie Utrecht aan de burgemeesters in die provincie medegedeeld, dat voren bedoeld schryven als vervallen kan worden beschouwd. PRIJZEN VAN SCHOENREPARATIES Gebleken is, dat in den laatsten tyd door sommige schoenherstellers hoo- gere prijzen voor het herstellen van schoenen worden berekend, dan is toe gelaten. In verband hiermede vestigt de ge machtigde voor de prijzen er de aan dacht op, dat voor schoenherstellingen onder geen beding hoogere pryzen mo gen worden berekend, dan die, welke op 9 Mei 1940 golden. Alleen kan, tengevolge van de door berekening van de omzetbelasting, een verhooging van deze pryzen met 2 Yt% als toelaatbaar worden beschouwd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 1