D£ ZEEDW Oe toekomst van onzen tuinbouw Rhejmniïek Spier. P'j'P AKKLStJE TWEEDE BLAD LEVENSGANG Uit de Provincie VAN- Neem'n Handel in distributiebescheiden is verboden, Zy weet wel, waarom Sjaan zooeven stond te staren in de richting van Ne dervoort! En niet hoorde, dat vader haar riep. Het is toch Donderdagmor gen? Ho even. Straks versclnjnt „hij". Op zijn forsche, sterke fiets.Met de groote boodschappenmand vóór aan het stuur, hij kan er nauweiyks bovenuit kyken. Mannen zijn op dat punt dom me, blinde wezens. Zq, moeder Dirkje, heeft het geval al lqng dóór: jpr is wat aan het groeien tusschen Klaas Bak ker en Sjaan. Zq wist het al vóór Sjaan haar in vertrouwen heeft genomen en haar heeft ingelicht. En zq heeft ge zegd: Je hebt myn zegen, kind. DONDERDAG 15 MEI 1941. Nr 13. INTERVIEW MET Ir A. W. v. d. PLASSCHE. Onlangs had V.P.B. een onderhoud met den in Zeeland zoo bekenden inspec teur van den tuinbouw Ir A. W. v. d. Plassche. „De Nederlandsche tuinbouw staat er op het oogenblik goed voor en de toe komst biedt gunstige perspectieven. Men moet echter niet denken, dat het nu wel vanzelf zal gaan. Ook het buitenland heeft voor het uitbreken van den oorlog reeds veel gepresteerd op tuinbouwge bied en er is natuurlijk alle kans, dat men dit in vredestijd weer met verdub belde energie ter hand zal nemen. W ij moeten dus op con currentie bedacht blijven. Onze gunstige geogra fische ligging en het feit, dat wij van oudsher goede kweekers zijn, geven ons echter een niet te onder schatten voorspron g." Dit antwoord ontvingen wij op onze vraag aan ir. v. d. Plassche, hoe de toestanden en de toekomst van den Nederlandschen tuinbouw er op het oogenblik uitzien. „Wanneer de tuinders thans een be hoorlijken prijs voor hun producten ma ken," zoo zeide ir v. d. Plassche, „dan is dat een billijke verdienste op een edel product, dat veel zorg en noesten arbeid vraagt. Bovendien mag men niet uit het oog verliezen, welke moeilijkheden de Neder- landsche tuinders in de jaren welke ach ter ons liggen, hebben gehad. De toe stand was onhoudbaar. In de goede ja ren van 1925, '26 en '27 hebben velen bij de uitbreiding van hun bedrijf lasten op zich genomen voor de volgende jaren, die veel slechter waren. Men kende wel is waar ook in de jaren, dat het bedrijf zulk een vlucht nam, reeds exportmoei lijkheden, doch door de vrijheid van teelt kon toen nog gemakkelijk een verschui ving van het bedrijf naar andere produc ten, dan die waarvan de afzet beperkt was, gevonden worden. Geleidelijk werd de toestand echter slechter en slechter, daar de buitenlandsche markten gesloten werden voor de voortbrengselen van on zen tuinbouw, zoodat de regeering er in '35 toe over moest gaan verschillende crisismaatregelen toe te passen. De regeeringsmaatregelen zetten o.a. de uitbreiding van de groententeelt stop en hadden zelfs een beperking tengevol ge. Alleen de teelt onder glas bleef vrij. Voorts werd een toeslag verleend op de teelt van groentegewassen, welke ove rigens niet voldoende bleek om den kost- prijs te dekken. Economische scholing noodig. Het bezwaar van beperking en inper king is gewoonlijk, dat deze de ontwikke ling van een bedrijf stopzetten en een FEUILLETON door J. VAN DEN BOSCH. 4) o Opeens staat hy stil. Op een stuk braakliggend grond, midden in de dorps straat, niet heel ver van zqn huisje, worden materialen aangebracht om te bouwen. Lavooy staat er bij, toezicht te houden, Lavooy, de timmerman en metselaar. Wat nou, Lavooy? Ja, Bakker, je zult ook moeten verbouwen, man. Er komt hier een flink pand van twee verdiepingen. En iets verder, bjj Klaasman, komt er gauw een verdieping op. We gaan stadsche allures krijgen, kerel. Dan zal Gertjan Bakker ook een ander pand moeten hebben, want dat staat niet, zoo'n laag huis, dat nogal een winkel is, bij deze hooge. 'k Hou me aanbevolen, Bakker. Gertjan schuit het hoofd: hij gaat langzamerhand zqn eigen dorp niet meer kennen. Er zqn de laatste jaren al ver schillende huizen gebouwd, landhuizen ook, maar die staan aan den buitenkant, den weg naar Nedervoort op of links verstarring tengevolge hebben, welke zich later wreekt. Dat heeft een groot aantal jonge tuinders, die dit jaar had den moeten beginnen, reeds ondervon den. De Nederlandsche Groenten- en Fruitcentrale doet al het mogelijke om te helpen, doch dat blijkt lang niet altijd voldoende. Wanneer er op het oogenblik nog een teeltvergunning noodig is om een tuinderij op te zetten, dan geschiedt dit niet om de groententeelt te beperken, doch om te voorkomen, dat door te groote uitbreiding schade wordt berok kend aan den landbouw, die anders wel eens een tekort aan oppervlak zou kun nen krijgen. Doch waar het den Ne derlandschen tuinder op het oogenblik voorname lijk aan ontbreekt, dht ie aan economise heecholing. Zijn beroep heeft daaraan namelijk in de tyden van opkomst, toen de tuinbouw nog niet met zooveel economische pro blemen te worstelen had, geen behoefte gehad. Wy trachten op het oogenblik niet om geleerden van onze tuinders te maken, maar zij moeten voldoende ont wikkeld zijn om zich op de hoogte te kun nen stellen van den vooruitgang van hun vak ook op wetenschappelijk gebied, en ook om te begrijpen, welke economische maatregelen er noodig zqn en waartoe deze dienen. Het publiek en de prijzen. „De tuinder heeft dus geen klachten over de prijzen. Maar het publiek?" „De prijzen liggen gelukkig binnen het bereik van de groote massa der consu menten. Een geringe prijsverhooging op een krop sla, maakt voor den consument weinig verschil, voor den massa-produ cent echter des te meer! Wel zullen we echter in de toekomst het distribu tieapparaat nog eens moe ten bekijken, want dit is goeddeels oorzaak dat er een betrekkei Ijk ruime winstmarge op de tuin bouwproducten zit. Wanneer de menschen in de slechte ja ren voor den tuinbouw het verschil za gen tusschen de lage veilingprijzen en de altijd veel hoogere kleinhandelsprijzen, dan klaagden zij. Men vergat daarbij ech ter, welk een geweldige service het pu bliek van de kleinhandelaren geniet. Men kan zijn groenten aan de deur uitzoeken Tot dusver hebben alle pogingen om het verschil tusschen veiling- en kleinhan- delprijzen te verminderen door beperking van de service, schipbreuk geleden. Ons publiek is nu eenmaal zeer verwend en dat moet men gewoonlijk betalen. Het betreft hier een product dat sterk aan bederf onderhevig is en dat maakt den kleinhandelsprijs natuurlijk ook hoog. Het is bijvoorbeeld opvallend, dat op tuinbouwproducten die goed houdbaar zijn, zooals druiven, een veel geringere winst zit dan bijvoorbeeld op aardbeien. Ook is er in den groenten- en fruitklein- handel de laatste jaren een veel te groote versnippering ontstaan. In de toekomst zal dan ook waarschijnlijk de vestigings wet-kleinbedrijf wel worden toegepast op deze branche. Concurrentie met het buitenland. „Wat denkt u van de concurrentie, die wij na den oorlog van het buitenland zullen ondervinden?" „Ons klimaat is goed, de bodem gun stig en de Nederlandsche tuinders ver staan hun vak. Dit zijn drie factoren, die ons naar alle waarschijnlijkheid in staat zullen stellen om het hoofd boven water te houden. Om de concurrentie het hoofd te bie den, zullen onze bedrijven technisch en economisch uitstekend beheerd moeten worden. Voorts zal men er in het kader van de geleide economie zorg voor moe ten dragen, dat de geheele tuinbouw be- heerscht wordt in overeenstemming met de afzetmogelijkheden, doch binnen het bedrijf zelf moet de noodige bedrijfsvrij- heid bljjven bestaan, opdat geen verstar ring meer optreedt. Scholing van de tuin ders is noodig, opdat deze menschen be grip krijgen voor de maatregelen, die noodzakelijk zijn om hun een bestaan te waarborgen. (Nadruk verboden.) en rechts van het dorp. De meeste wor den bewoond door lui, die in de stad hun werk hebben. Forensen noemen ze die menschen, naar hij heeft gehoord. Het dorp zelf is intusschen intact ge laten. Het heeft den toestand van vroe ger behouden. Komt daarin nu ook al verandering? Gaat de dorpsstraat er nu aan? Zullen nu hier moderne huizen komen? Och, dat komt er wel van. De een aapt den ander na, denkt Gertjan. Dat kan wat worden in de dorpsstraat! Zou Klaas nu toch nog gelijk gaan krijgen We zullen het geval nog eens even aanzien, Lavooy, meent hij. Niet te heet gebakerd wezen. Die paar hooge huizen doen het 'em niet. Die paar? Neen, maar er komen er meer. Laat ik je even vertellen, dat Janson en Van Stinsen gisteravond hun huizen hebben verkocht. Het is me van morgen verteld. Aan bouwers uit de stad. Die linkers zijn er bij, nu. de praat gaat, dat we bij Maasland gaan komen. Och kom, zoover is het nog lang niet, man. Dat wil Gertjan heelemaal niet hooren. Dat is de boel op den kop zetten. Wel ja, Nedervoort wil Westvoort niet mis sen. Maasland zou Westvoort natuurlijk graag hebben. Steden zijn groote slok- ops. Weer een paar duizend menschen meer om de belasting uit den zak te STREEKBEURS. De Centrale Stichting van Streekbeur- zen te Arnhem deelt mede, dat te Bergen op Zoom van 2729 Mei weer een streekbeurs zal worden gehouden. NEDERL. JONGELINGSVERBOND. Ring Walcheren. De ring Walcheren van het Ned. Jon- gelngsverbond hield te Biggekerke een door ongeveer 200 personen bezochte vergadering. De voorzitter, de heer J. Schipper te 't Zandt, presideerde voor de laatste maal. De Bifbelbespreking werd ingeleid door den heer J. de Witte te Biggekerke. De nieuwe voorzitter, ds Bartlema te Rltthem aanvaardde vervolgens het pre sidium, waarna de heer Iemhoff te Big gekerke den scheidenden voorzitter na mens de provinciale commissie hartelijk dankte voor alles wat hij voor het N.J.V. deed. Als blijk van waardeering werd hem een boekwerk aangeboden. Ten slotte hield ds Van Loon van Grijpskerke een inleiding over: „Waar om staat het Oude Testament in den Bijbel?" WATERLEIDING-MAATSCHAPPIJ „SCHOU WEN-DU IVELAND". Verschenen is het verslag van de Wa terleiding-Maatschappij Schouwen-Dui- veland over het jaar 1940, waaraan het onderstaande is ontleend: Door den strengen winter 19391940 kon het werk te Haamstede pas weer begin Maart weer worden voorgezet, maar op 4 perceelen na is 100 pet. te Haamstede aan het buizennet der waterleiding aan gesloten. De totale lengte van het hoofdbuizennet bedroeg op 31 Decem ber 1940 in totaal 161.762.69 M. buis. De totale afgeleverde hoeveelheid wa ter door het Pompstation bedroeg over de jaren 1930—1940 4.722.917 M3.; in 1940 484.032 M3. Het aantal aansluit- bare perceelen op het eiland bedraagt 6169, het aantal aangesloten perceelen 6162 of practisch 100 pet. De water verkoop bedroeg in 1939 f 121538,31 en in 1940 f 1255779,78. Het meerwaterver- bruik bedroeg in 1939 f 10728,71 en in 1940 f 14587,62. De opbrengst der brand- kranen over 1940 bedroeg f 1638,77. Sedert 1 Jan. 1941 tot 1 Mei 1941 is het te vorderen bedrag op waterde biteuren per 31 December 1940 terug- geloopen van f 16.167.03 tot f 4685.90. ZUID-BEVELAND. DE YERSEKSCHE HAVENPLANNEN. Opnieuw aan de orde gesteld. Het vraagstuk der financiering. In vroeger jaren bezat Yerseke geen haven. De vaartuigen moesten toen me ren aan den zeedijk of in een zeer klein haventje op den Yersekedam. Ongeveer 75 jaar geleden werd de te genwoordige haven aangelegd, die in 1898 aanmerkelijk werd vergroot. Se dertdien is de omvang van de havenkom gelijk gebleven, al werden er ook di verse verbeteringen aangebracht zooals het vervangen van de pannenglooiingen door betonmuren. Yerseke bezit met ruim 140 groote schepen verreweg de grootste visschers- vloot van Zeeland. Dit is ook niet te verwonderen indien men bedenkt dat Yerseke vrijwel de ge heele oestercultuur en bijna de helft van de mosselcultuur in zich heeft gecon centreerd. In den loop der jaren zijn de zeilsche pen vervangen door flinke motorvaar tuigen, die aanmerkelijk grooter zijn, en is het aantal vaartuigen successievelijk uitgebreid. Reeds jaren is de bestaande haven dan ook te klein; er zijn eenige tiental len ligplaatsen te weinig. Hier komt nog bij, dat de los- en laadruimte zeer onvoldoende is en er practisch geen in dustrieterrein, waarnaar steeds meer vraag komt, rond de haven meer aan wezig is. In 1939 kregen de plannen voor een nieuwe haven vasteren vorm. Aan Ir K. kloppen. Maar zóó eenvoudig gaat dat niet, ho even! Eer we een paar jaar verder zijn, misschien nog wel vroeger, zijn we in woners van Maasland, Bakkér. Wat ik je vèrtel, man. De courant schrijft mij er te veel over. Niet gelezen gister avond 'k Had het wat druk. Wat was dat dan? 'kHeb de courant maar met een half oog gezien. Gedeputeerde Staten keuren het goed, de annexatie. Hebben ze bericht aan den minister. Nedervoort vindt het ook goed. Nou dan hoeft er even een, twee, drie een wet in mekaar gezet te worden en over een half jaar, zeg een jaar, zijn we stadjers. Dat hebben die linke bouwers wel in de gaten. Er is hier geld te verdienen in de toekomst. Verkoop je huis, man. Je kunt er spie van maken. Ergens anders kun je wel een winkel bouwen, veel goedkooper. Janson en Van Stinsen hebben er even geld van gemaakt. Ik zou het er niet voor willen geven, maar die lui uit de stad weten wel, wat ze doen. 'k Maak me sterk, dat ze er flinke winkelpanden gaan bouwen. Je moet in de toekomst zien. Ik wil ook eens probeeren, er een slaatje uit te slaan. Gertjan Bakker schudt weer het hoofd: hij en zijn vrouw gaan zeker uit den tijd raken. Het lijkt veel op een Drok te Terneuzen werd opdracht gege ven een en ander uit te werken. Nadat diverse grondboringen waren uitge voerd, werd als plaats voor de nieuwe haven1 gekozen de Noordhoek van den Burenpolder, aan de zoogenaamde Kijk uit. In. Maart 1940 was het plan gereed. Dit vertoonde, zonder den aankoop van den benoodigden grond, een eindcijfer van f435.000, waarvan f160.000 ar beidsloon. In deze haven zou men op enkele uren na den geheelen dag kunnen uit en invaren, zij zou zeer voldoende los- en laadplaatsen bezitten en omgeven zijn door een flinke strook industrieter rein. Dit terrein was bestemd voor oester- en mosselbedrljven, de panoestercultuur, werf, machinefabrieken, olietanks, enz. De bedoeling was den havenaanleg te doen uitvoeren in werkverschaffing en met behulp van het werkfonds. De voorloopig besproken voorwaar den waren van dien aard, dat de annuï teit ongeveer zou kunnen worden be streden uit de verhooging van het aan tal opcenten op de personeele belasting van 150 op 200. In het sedertdien verloopen jaar zijn de toestanden grondig gewijzigd. Yer seke is zwaar door het oorlogsgeweld getroffen en ondervindt daarvan in alle opzichten de gevolgen. Tengevolge hiervan moest o.a. de voor den havenaanleg in petto gehou den belastingverhooging worden toege past, waarmede het plafond is bereikt. Verder zqn de prijzen zoodanig geste gen dat, met uitzondering van den be noodigden grond, de aanleg thans wordt begroot op f650.000 waarvan f200.000 arbeidsloon. Daartegenover is de urgentie van een nieuwe haven den laatsten tijd sterk geaccentueerd. De mosselindustrie be- treédt nieuwe banen en breidt zich steeds uit. De industrie voor de bewer king van zeemuiltjes is in voorberei ding. Drogerijen en andere gebouwen zullen hiervoor moeten worden ge bouwd. De industrieën zoeken gunstige plaatsen in de onmiddellijke nabijheid der grondstoffen en aan vaarwater. De voedselvoorziening speelt hierin ook eén groote rol. De financieele oplossing van den aan leg van een nieuwe haven is voor de ge meente Yerseke buitengewoon moeilijk geworden enzonder krachtige hulp zal zij niet in staat zijn aan dit levensbe lang verder te werken. Daarom heeft het gemeentebestuur deze zaak opnieuw aanhangig gemaakt bij de hoogere autoriteiten en hun mede werking ingeroepen om een weg te zoe ken, waardoor de aanleg van een nieuwe haven wordt mogelijk gemaakt. DE FRAUDULEUZE SLACHTING TE DRIEWEGEN. Nog enkele bijzonderheden. Van betrouwbare zijde ontving het „D, v. Z." nog enkele bijzonderheden over het smokkelcomplot dat te Driewe gen werd ontmaskerd. P., die even bui ten Driewegen woont, was door N. over gehaald om zijn schuurtje af te staan voor frauduleuze slachtingen. In zijn eigen woning durfde N. dit niet te doen, omdat onlangs aldaar reeds een frau duleuze slachting aan het licht was ge komen, bij welke gelegenheid N. tien varkens verspeelde. Zoodra de auto in den nacht van Maandag was ontkomen heeft P. een scherp verhoor ondergaan. Aanvankelijk ontkende hij alles, maar een huiszoeking bracht niet alleen ver- sche varkensingewanden naar boven, doch ook slagersgereedschap (dat in de kachel was verstopt) en werktuigen, welke opgediept werden uit een bed stee. Toen moest P. wel toegeven en dit deed hij te eerder omdat anders inbe- eslagname was gevolgd van al 't gevon dene, waaronder ook nog heel wat an dere hamsterwaar was begrepen. Wq meldden reeds, dat later de J. en N. eveneens bekend hebben. De J. had alleen een rijvergunning voor het vervoer van zieken, onder wel ke categorie geslachte varkens, moeilijk halve revolutie in het dorp. Waar zou den Van Stinsen en Janson nu gaan wonen Als hij thuis komt, vertelt h(j het groote nieuws direct aan zijn vrouw en Adriana. Lavooy heeft het hem verteld en zU weten, nietwaar, dat die niet kletst. Dus is het waar, afgeloopen. Over een paar jaar is de dorps straat dan onherkenbaar veranderd, zegt hij, met iets van weemoed in de stem. Als je er een kleine veertig jaar gewoond hebt, eerst bjj je vader en moe der in en daarna als getrouwd man eu als vader in je gezin Ja, vader, de tijden veranderen. We kunnen niet meer mee. Het lijkt er veel op, antwoordt Gertjan. En peinzend loopt hij naar den win kel, om de boodschappen klaar te ma ken, nu hij de orders heeft gehaald. H. TUININGA'S. Sjaan dan toch! Er klinkt groeiend ongeduld- in de stem van boer Tuininga van „Zand- hoeve", een plaats van een veertig bun der, gelegen achter Nedervoort. Ja, ja, ik kom, schalt een opge wekte stem terug. En dan verschijnt Jane ze zeggen: Sjaan in het ruime vertrek, waar de GELEGENHEID TOT RUILEN MAG NIET WORDEN GEBODEN. De Secretarie-Generaal van bet De partement van Landbouw en Visscherjj en van het Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt het volgende bekend: Het koopen, verkoopen en onbevoegd voorhanden hebben van distributiekaar ten is zooals op deze kaarten is aan gegeven verboden. Aan dit verbod is een uitbreiding gegeven in dien zin, dat in den vervolge ook het koopen, verkoo pen, te koop aanbieden en onbevoegd voorhanden hebben van de overige dis tributiebescheiden, zooals de algemeene bonkaart, vleeschkaart, bloemkaart, tex- tielkaart, boter- en vetkaart enz. ver boden is, aangezien het verkoopen van distributiebescheiden in strijd is met een der grondbeginselen van de distributie. Bovendien is het verboden by het rui len van bonnen, al dan niet tegen gelde- ïyke vergoeding, bemiddeling te verlee- nen of gelegenheid tot het ruilen van bonnen, in café's e.d. te bieden. Z.g.n. „ruilrubrieken" in dagbladen en tyd- schriften, alsmede „ruilbureaux" voor distributiebescheiden, zyn dus niet meer geoorloofd, terwyi het de pers evenmin is toegestaan advertenties betreffende bonnenruil op te nemen. Voorts is bepaald, dat personen, wier distributiestamkaarten zyn voorzien van de gestempelde aanduiding „hoofd", maar die tengevolge van de gewq'zigde omstandigheden geen hoofd van een ge zin of samenwoning meer zyn, of niet meer afzonderlek een zelfstandige huis houding voeren, onverwyid hun distribu tiestamkaart aan den Burgemeester ter wyziging van de gegevens dienen aan te bieden. Eigenhandige wyzigengen in de ze gegevens aanbrengen is niet toege staan. Tevens is een regeling getroffen met betrekking tot de extra distributiebe scheiden, welke verstrekt worden aan personen, die zwarén of zeer zwaren ar beid verrichten. Wanneer de betrokken persoon dien arbeid ten gevolge van ge wijzigde omstandigheden niet meer ver richt, zullen de extra verstrekte distri butiebescheiden weer bij den plaatselij ken distributiedienst ingeleverd moeten worden. Aangezien in de practijk is gebleken, dat vele handelaren niet de noodige zorg in acht nemen bij het bewaren van de bonnen en andere distributiebescheiden, die zij onder hun berusting hebben, is be paald, dat ieder, die terzake van de uit oefening van zijn beroep of bedrijf dis tributiebescheiden onder zich heeft, ver plicht js de noodige zorg by het beheer en het bewaren daarvan aan te wenden. Handelaren, die op onverantwoordelijke wijze met distributiebescheiden omsprin gen loopen derhalve de kans met den strafrechter in aanraking te komen. zijn onder te brengen. Nog erger is dat bij op de marechaussee moet zijn inge reden en hij e&n van hen bijna geraakt heeft; de fiets van dezen politieman is gekraakt. Het verdere onderzoek had reeds een proces-verbaal tegen een landbouwer tengevolge die verdacht wordt varkens geleverd te hebben aan N. Meerdere zullen nog wel volgen.. De 70 kg. varkensvleesch is evenwel niet gevonden by den slager H. te 's H. Abtskerke doch by den handelaar H. onder 's Gravenpolder. 's Gravenpolder. Wij vernemen, dat dhr L. Schouten alhier met ingang van 12 Mei zijn Effecten- en Assurantiebe- drijf heeft overgedaan aan de Incassö- Bank N. V. kantoor Goes, Klokstraat 9. Kruiningen. A.s. Zaterdagavond zal in de zaal tan Hotel „De Korenbeurs" al hier een „bonte avond" worden georgani seerd onder de auspiciën van „Winter hulp Nederland". De bekende humorist Cees de Ruyter en zyn gezelschap hebben zich bereid verklaard dezen avond met muziek en voordrachtkunst op te luisteren, terwyi boer over een kasboek gebogen zit, de pagina's vol cijfers. Sjaan is by de boek houding zy'n rechterhand. Waar bbjf je toch? Ik roep je al driemaal. Moeder Dirgje, de boerin knippert on deugend met de oogen. Er twinkelt min of meer stille pret in. Op dat „my'n" heeft zij den nadruk gelegd. Want de „zegen" van vader heeft zq' nog niet. Dat kan ook niet, want Tuininga is nog niet op de hoogte van dat groeiend proces. Sjaan heeft hem nog onkundig gelaten. En moeder Dirkje begint er ook niet over, al zal eenmaal (Wordt vervolgd.;

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 5