Uit de Legerberichten
Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
De Chr. Metaalbewerkers-
bond bestaat veertig jaar.
DAGKALENDER.
DONDERDAG 15 MEI 1941
55e JAARGANG - No. 13
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
D® Zeeuwseh® boer
Schepen tot zinken gebracht.
Havens gebombardeerd.
Bijzonderheden uit aanteekeningen
van Hess.
Duitschland verklaart de Roode Zee
tot operatie gebied.
Bureaux Lange Voratatraat 70, Oom
Postrekening 444SB r* Telefoon 2418
Bijkantoor Middelburg: Pa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraat 34 en
Noordweg 155,
Dkecteur-HoofdredacteurA. DE LANGE
te Goes.
Abonnementsprijs Ï2.J3 per kwartaal
Weekabonnementen voer Middelburg
Goes en plaatsen, waar een agent is aas?*
gesteld f 0.21.
Losse nummers 6 cent
FamlUebofiehteit 33 oeftt per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeoBngen rtO cent per regel
Kleine Advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter cï motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Morgen (Vrijdag 16 Mei) jubileert
weer een Christelijke vakorganisatie.
Op dien dag hoopt de Chr. Metaal-
bewerkersbond zyn veertigjarig bestaan
te vieren.
Leefden we niet in oorlogstijd, dan
zou ongetwijfeld deze dag een feestdag
zijn voor hoofdbestuur en afdeelingen.
Toch zou het ondankbaar zijn nu geen
uiting te geven aan de gevoelens van
dankbaarheid, die zeer zeker bij velen
leven. Al moet uiterlijk feestbetoon
achterwege blijven, het zal toch feest
in de harten zijn.
Feest in de harten van allen, die dé
groote waardij van hun vakorganisatie
voor hun sociale positie hebben leeren
kennen en verstaan en haar daarom
hartelijk liefhebben.
Hun bond, waarin zij zien het insti
tuut, dat zich in dienst heeft gesteld
van het recht op het gebied van hun
arbeid en hun arbeidsbelooning. En van
welk instituut zij de overtuiging hebben,
dat het zich bij het zoeken en het be
vorderen van dat recht laat leiden door
de beginselen, die hun grondslag vinden
in de eeuwige waarheden van de Heilige
Schrift.
De leden zullen den God van hun
leven danken dat Hij hen bij de vastig
heden van de in Zijn Woord wortelende
beginselen heeft bewaard, zoo schrijft
„De Metaalbewerker" in een in dank
baren toon gesteld artikel.
Groot is het voorrecht veertig jaar
lang naar den eisch van het Evangelie
werkzaam te mogen zijn tot verbetering
van de sociale positie van een groote
groep arbeiders.
Aan het einde dezer veertigjarige
periode te roemen in eigen kracht of
in eigen vrijheid, past niet.
Wel om met den .apostel Paulus te
belijden: Hulpe van God verkregen heb
bende staan wij tot op dezen dag.
Wat waren de arbeidsvoorwaarden
van de metaalbewerkers, wat was heel
hun sociale toestand in 1901 nog bitter
slecht.
De loonen, ook die van de metaal
bewerkers, waren schrikkelijk laag, de
werktijden schandalig lang.
Over de rechten der arbeiders
werd nog maar heel weinig gesproken
ze hadden hun plicht te dpen en
daarmee uit.
Als we dan aan het vergelijken gaan
met wat we nu hebben en wat we nu
zyn, wat is dat verschil in gunstigen
zin, dan ongelooflijk groot.
Wat moeten we dan dankbaar zijn,
aldus genoemd orgaan, voor den groo-
ten zegen, dien God schenken wilde op
het werk van de vakbeweging, waar
aan onze organisatie nu veertig jaren
lang beeft deelgenomen.
Vertrouwend op Gods macht, biddend
om Zijn hulp gaan wij verder.
Dankbaar en vol goeden moed.
en de productieslag.
MEN WACHT OP REGEN EN GOED
VOORJAARSWEER.
Nu de blauwe luchten hebben plaats
gemaakt voor een licht grauw wolken
dek zal menig onzer gedacht hebben, dat
de lang verwachte regen nu eindelijk
komen zou.
Een wensch, die velen in onze provin
cie en natuurlijk ook daarbuiten
koesteren, zou dan in vervuiling zjjn ge
gaan.
Maar op het moment, dat wy dit schrij
ven, is nog weinig regen gevallen.
Onze landbouwers zullen in den laat-
sten tijd 's morgens bij 't ontwaken met
spanning naar den hemel hebben opge
zien, doch telkens moesten zij ontdekken,
dat de voor het land zoo noodige regen
op zich liet wachten.
De droogte en de koude oefenen groo-
ten invloed uit; vooral het vlas krijgt
van de koude te lijden. Hoewel het ge
vaar voor thrips in 't algemeen nog niet
dreigt, zijn hier en daar toch al thrips
geconstateerd, hetgeen b|j het droge weer
géén bevreemding zal wekken. Daar het
nog niet in hevige mate optreedt, behoeft
er gelukkig nog niet van schade aan het
gewas gesproken te worden. Het zijn nu
hoofdzakelijk de aardvlooien, welke het
gewas afbreuk kunnen doen, maar de
z.g.n. „kwade koppen" zijn nog niet ge
constateerd. De omstandigheden bren
gen mede, dat de bestrijdingsmiddelen
óeperkt zijn, maar een goed regentje
kan heel wat opruimen.
Ook voor de aardappelen zou de re
gen goed zijn. In onze provincie wordt
1520 pet. meer aardappelen verbouwd
dan voorheen, waarvoor voornamelijk de
grovere soorten in aanmerking kwamen.
De nachtvorst van de laatste dagen
heeft op sommige plaatsen voor de aard
appelen het gevaar van afvriezen mede
gebracht, maar ook dit heeft nog geen
kwaadaardige gevolgen.
De gewassen in de geïnundeerde Krui-
ningsche polders vallen niet tegen, hoe
wel natuurlijk met het oog op de tos
komst nog weinig te zeggen valt. Het
zout is er veelal uit, maar daarmede
heeft men de structuur van den grond
niet onmiddellijk in handen. Voor deze
weder goed op dreef is, zullen wel eenige
jaren verloopen zijn. By het telen van de
gewassen is hiermede terdege rekening
gehouden. Alleen die gewassen, welke
thans van de bodemgesteldheid het min
ste last hebben, zijn uitgezet.
Alle Zeeuwsche boeren werken zoo
mede, om de productie tot het uiterste
op te voeren, hetgeen zooals altijd, maar
vooral nu, het algemeen belang ten goe
de komt.
De beschikbare grond wordt produc
tief gemaakt, teneinde aan de vraag voor
de consumptie te kunnen voldoen. De
wil van den Zeeuwschen boer om aan den
productieslag mee te werken, is niet ver
flauwd en onder alle omstandigheden wil
hij zich gaarne stellen in dienst van de
gemeenschap.
Eén ding heeft hij echter niet in han
den en dat is de natuur.
De weersgesteldheid speelt hem ook
weieens parten, maar daarbij wordt hij
niet mistroostig, want hij weet, dat God
op Zijn tijd den wasdom zal geven.
BERLIJN, 14 Mei (D.N.B.) Het Op
perbevel der Weermacht maakt bekend:
Het luchtwapen heeft in den afge-
loopen nacht in het zeegebied ten Oosten
van Sunderland drie koopvaardij
schepen, metende tezamen 14000 bruto-
register ton tot zinken gebracht en ver
scheidene belangrijke, havens in Midden-
en Zuid-Engeland gebombardeerd.
In Noord-Afrika is een door
pantserwagens gesteunde Britsche aan
val op een deel eener Italiaansche af-
deeling mislukt. Daarbij werden zes vij
andelijke pantserwagens vernietigd. An
dere gevechten leverden den Duitsch-
Italiaansehen troepen plaatselijke suc
cessen op. In het gebied van S o 11 o e m
drongen verkenningstroepen van het
Duitsche Afrikacorps ver naar het Oos
ten en Zuid-Oosten door.
Op het eiland Malta deden Duitsche
formatie^weder aanvallen op het vlieg
veld Lucca. De aanval had een goede
uitwerking.
De vijand bombardeerde gisteravond
met zwakke strijdkrachten het eiland
Helgoland. Er ontstond geen mili
taire schade. Alleen woonhuizen werden
vernield. Verscheidene burgera werden
gedood of gewond. Luchtdoelartillerie
schoot twee der aanvallende Britsche
gevechtsvliegtuigen neer. Boven het ge
bied van het Duitsche Ryk vonden van
nacht geen gevechtshandelingen plaats.
Het D.N.B. meldt nader:
Bi) Solloem drongen Duitsch-Italiaan-
sche strijdkrachten in den vroegen och
tend van Maandag uit hun basis
70 km. diep over de Egyptische grens
voorwaarts. De vijand ontweek beslis
sende gevechtshandelingen door ijlings
terug te trekken.
In zijn weermachtsbericht no. 343
maakt het Italiaansche opperbevel het
volgende bekend:
Formaties van het Duitsche luchtwa
pen hebben op Malta de vlootbasis la
Valetta aangevallen en een vliegveld,
waarbij branden werden veroorzaakt en
een vliegtuig op den beganen grond werd
vernield. Tijdens een gevecht tegen vij
andelijke jachtvliegtuigen werden twee
Hurricans neergehaald.
In Cyrenaica probeerde de vijand
van uit Tobroek met steun van pantser
wagens een hevigen aanval te onderne
men, welke door onze troepen op dap
pere wijze werd afgeslagen.
Wij bmehtsn den vijand aanzienlijke
verliezen toe aan manschappen en parit»
gsrwapng, maakten gevangenen en be»
machtigden machinegeweren. Tjdena op
treden aan het front van Solloem, waar
van melding gemaakt is in het weer
machtsbericht van gisteren, werden er
krijgsgevangenen gemaakt en pantser
wagens alsmede zes kanonnen buitge
maakt.
Een vijandelijke luchtaanval op Beng-
hasi veroorzaakte onaanzienlijke mate-
rieele schade aan woonhuizen. Onder de
burgerbevolking werden eenige perso
nen gewond.
In het Oostelijke bekken van de M i d -
dellandsche Zee overvielen on
ze vliegtuigen een vijandelijk convooi.
Een schip van groote tonnage werd ge
troffen. Een van onze luchtformaties
overviel de vlootbasis Alexandrië
en trof militaire doelen in de haven.
In Oost-Af rika: activiteit van
de artillerie in den sector Amba-Aladji,
waar een nieuwe vijandelijke aanval af
geslagen werd.
ROND DE MIDDELLANDSCHE ZEE.
(D, N, B.), Ook Dinsdag zijn de ge
vechtshandelingen van 't Duitsche corps
in Afrika levendig ondersteund door de
Duitsche gevechtsvliegtuigen in het ge
bied ten Zuiden van S o 11 o e m. Er wer
den met succes talrijke bommen gewor
pen op vijandelijke troepenconcentraties
en vrachtautocolonnes.
In het gebied van de Middellandsche
Zee hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen
gisterochtend het vliegveld Lucca met
succes aangevallen.
TWEE NOORSCHE SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
(D. N. B.). Twee in Britschen dienst
varende Noorsche vrachtschepen met een
gezamenlijken inhoud van 6800 br.r.t.,
zijn door Duitsche zeestrijdkrachten in
het Noordelijk deel van den Atlantischen
Oceaan tot zinken gebracht.
Volgens berichten uit Amerikaansche
marinekringen hadden deze schepen, die
onderweg waren van Amerika naar En
geland, oorlogsmaterieel aan boord.
GEHEIME VERGADERING VAN HET
LAGERHUIS.
(D. N. B.). Volgens een bericht van
den Britschen berichtendienst heeft het
Lagerhuis gisteren een geheime verga
dering gehouden ter bespreking van de
vraagstukken der economische oorlogs
voering.
(A. N. P.). Rudolf Hess heeft, naar uit
ingewijde kringen wordt vernomen, toen
hjj naar Engeland vertrok, tamelijk uit-
voerigé aanteekeningen achtergelaten.
Hieruit blijkt, dat hij zich in staat
achtte op eigen initiatief een compro-
mis-vrede tusschen Duitschland en En
geland tot stand te brengen, als het hem
zou gelukken „de waarheid in Engeland
te brengen".
De drijfveer van zijn optreden, dat in
zijn volstrekte miskenning van de wer
kelijke mogelijkheden en in de wijze van
uitvoering slechts kan worden verklaard
door de aanwezigheid van waanvoorstel
lingen, schijnt in de eerste plaats haar
oorsprong te vinden in algemeen mensch-
lievend gevoel, waarvoor hij als gevolg
van ztfn zwaar lichamelijk lijden bijzon
der toegankelijk was.
Rudolf Hess was weliswaar uiteraard
niet ingewijd in de plannen van de opper
ste militaire leiding van het rijk, waar
mee, naar men weet, slechts een zeer
kleine kring van personen bekend is,
maar anderzijds wist hij genoeg om de
overtuiging te koesteren, dat uitvechten
van den Duitsch-Engelschen oorlog tot
de uiterste consequentie, welken steun
Engeland ook nog moge krijgen, niet
slechts moet eindigen met een nederlaag,
maar zelfs met de vernietiging van En
geland.
Hij wist, dat Engeland niet alleen bij
de taxatie van de militaire, maar ook
van de binnenlandsche en economische
situatie in Duitschland van onjuiste pre
missen uitgaat.
Uit zijn papieren blijkt onmiskenbaar,
dat volgens hem de voortzetting van den
oorlog door Engeland slechts mogelijk is
door bedrog jegens het Engelsche pu
bliek van de zijde van Churchill en zijn
kliek, hetgeen naar hij schrijft het
eenige is, wat een beletsel is voor den
vrede op de wereld, waaruit vreeselijke
gevolgen voor de menschen op het Brit
sche eiland moeten voortvloeien.
Hess gelooft nu, naar hij opmerkt, dat
het mogelijk zou zijn Engeland te over
tuigen van het waanzinnige van de hou
ding van zijn huidige leidende figuren,
wanneer het hem zou gelukken, andere
Engelsche persoonlijkheden omtrent de
ware situatie in te lichten. Hiervoor
kwam, volgen» hem, lord Hamilton in
aanmerking, dien hij biyba&r van de
Olympiade te Berlin in 1936 kende. In
derdaad is hjj, toen stfn benzine op was,
in de nabijheid van Hamilton» landgoed
met een parachute uit zijn vliegtuig ge
sprongen. Blijkbaar rekende hij er op,
dat jHamilton en zijn kring in Engeland
voldoenden invloed bezaten.
Hess was van meening, dat een be
spreking met Churchill doelloos was,
want hy heeft uitdrukkelijk opgemerkt,
dat hij in geen geval met den Engelschen
premier zelf wilde spreken.
Naar voorts uit zijn aanteekeningen
blijkt, was hij vast overtuigd van het
succes van zijn missie. Hi) rekende er op
binnen omstreeks twee dagen weer terug
te zijn, ja, hij geloofde zelfs, dat men in
Engeland de noodige benzine voor zijn
terugreis tot zyn beschikking zou stel
len. Hij heeft niemand, ook zijn familie
niet, die hij spoedig hoopte terug te zien,
van zijn voornemen verwittigd.
BELANGSTELLING TE BERLIJN
VOOR WEERKLANK IN DE
INTERNATIONALE PERS.
Het A. N. P. verneemt voorts van wel
ingelichte zijde te Berlijn, dal. men daar
in politieke kringen niet zonder belang
stelling den weerklank consateert, dien
de kwestie-Rudolf Hess in de internatio
nale pers heeft gevonden.
Men wijst daarbij op de terughoudend
heid van de geheele Europeesche pers,
die in den loop van de laatste jaren,
maar vooral bij het verloop van de laat
ste ontmoetingen op oorlogsterrein ge
leerd heeft, illusies van realiteiten te on
derscheiden.
Men houdt het te Berlijn echter voor
geenszins verwonderlijk, dat dat deel van
de pers, welker redactiebureaux ver ver
wijderd liggen van de Europeesche reali
teiten, aan deze aangelegenheid nieuwe
illusies verbindt.
Uit buitenlandsch-politiek oogpunt is
in de geheele aangelegenheid, aldus
merkte men in de -Wilhelmstrasse op,
slechts interessant de poging van enkele
landen, het geval-Hess voor een tenden
tieuze propaganda te gebruiken.
Het ligt volkomen op den weg van de
tot nog tpe gevolgde Britsche illusie
campagne en van de propaganda in de
Ver. Staten, aldus werd van Duitsche
zijde verklaard, wanneer men in de An
gelsaksische wereld probeert de dalende
stemming van het volk met het geval-
,Hess te stimuleeren, zonder er acht op
te slaan, hoe de toestand in werkelijk
heid is.
Men denkt in beide Angelsaksische sta
ten blijkbaar niet aan de ontnuchtering,
die het volk moet ondergaan, wanneer
het op zekeren dag zelf ziet, wat illusie
en wat werkelijkheid is.
CHURCHILL ZEGT LAGERHUIS EEN
VERKLARING TOE.
(A. N. P.). De Britsche draadlooze
dienst publiceert het volgende bericht
over de Lagerhuisvergadering van gis
teren:
„Naar aanleiding van een aantal vra
gen heeft de minister-president in het
Lagerhuis de verzekering gegeven, dat
in de naaste toekomst een verdere ver
klaring over de zaak-Hess zal worden
afgelegd. Een der afgevaardigden ver
zocht Churchill er voor zorg te dragen,
dat de minister van voorlichting, Duff
Cooper, de berichten over de vlucht van
Hess op handige wijze en met fantasie
zou behandelen".
(D. N. B.). Officieel wordt te Berlyn
bekend gemaakt:
Na de ontwikkeling van den oorlog in
het Oosten der Middellandsche Zee moe
ten in de toekomst ook gevechtshande
lingen der Duitsche strijdkrachten op de
Roode Zee worden verwacht. Ieder schip
dat dit, daarmede tot operatiegebied ge
worden zeegebied bevaart, stelt zich
bloot aan vernietiging door mijnen en
andere oorlogsmiddelen.
De Duitsche regeering waarschuwt
dringend voor het bevaren van het in ge
vaar gebrachte gebied, dat als volgt is
begrensd:
Het Noordelijke deel van de Roode Zee
met inbegrip van de Golf van Suez en de
Golf van Abaka tot aan den Noordelij
ken keerkring. Uitgezonderd blijven de
territoriale wateren van Saoedie-Arabië.
AMERIKAANSCHE BEROERING
OVER DrT BESLUIT.
De Berlynsche avondbladen, aldus S.
P. T., publiceeren zonder commentaar de
mededeeling, dat de ryksregeering een
gedeelte van de Roode Zee tot operatie
gebied heeft verklaard. Deze nieuwe
maatregel staat in het brandpunt der
politieke belangstelling. Vooral in A m e-
rikaansche kringen te Berljjn heeft
IHWHIHI IHI III I— I lH»miHHm»M>'iMiHiWI ll'»!lllii IW'i TH'WW Hl
DONDERDAG 19 MEI 1941.
Ik riep met mijne stem tot den Heere,
en H(j verhoorde m|j van den berg zijner
heiligheid, Pb. 35.
Zon.
op onder
5.45 9.28
18 Mei: Laatste kwartier.
26 Mei: Nieuwe Maan.
2 Juni: Eerste kwartier.
Maan.
op onder
9.19
het geval groote beroering gewekt, o m-
dat men van oordeel is,
dat de Amerikaansche sche
pen ondanks deze waar
schuwing het verkeer in
deze zone zullen biyven
voortzetten.
In de Wilhelmstrasse is deze Duitsche
maatregel „een teeken van het verant
woordelijkheidsgevoel van Duitschland"
genoemd. Niet alleen is Suez gebombar-
deerd en zijn reeds verscheidene schepen
in het Suez-kanaal vernietigd, zoo zege
men, maar er zyn in de Roode Zee ook
mynen gelegd, zoodat inderdaad van een
gevarenzone in denzelfden zin gesproken
kan worden, als in den Atlantischen
Oceaan.
Voorts sprak men de verwachting uit,
dat de Amerikaansche regeering waar
schijnlijk minder gunstig op dezen maat
regel zal reageeren.
DE POLITIEKE SITUATIE.
(S.P.T.) „Wanneer men rustig over de
politieke situatie nadenkt," zoo heeft
gistermiddag een gezaghebbende per
soonlijkheid tegenover den S.P.T.-corres-
pondent te Berlyn verklaard, „ziet men
vele mogelijkheden."
De economische onderhandelingen met
Rusland zijn afgesloten. Uit een ver
klaring van bevoegde zijde blijkt, dat het
doel van deze onderhandelingen is ge
weest om het vroegere economische ver
drag met Rusland op de oude basis in
practijk te brengen.
Verdere berichten uit Rusland over de
besprekingen tusschen de ryksregeering
en het Kremlin zijn vrij vaag, en hier kan
in de naaste toekomst moeilijk van groo
te beslissingen gesproken worden.
Sinds zijn terugkeer in T u r k ij e heeft
de Duitsche ambassadeur von Papen een
levendige activiteit aan den dag gelegd.
Vermeldenswaard is in dit verband een
artikel in het blad „Ulus", waarin nog
maals wordt verklaard dat de Turksche
regeering er' niet aan denkt van haar
neutrale houding af te wijken. Dat in de
Wilhelmstrasse de aandacht op dit arti
kel is gevestigd, schijnt er op te duiden,
dat momenteel van Engelsche zyde ster
ke druk op Turkije wordt geoefend. De
indruk in de Wilhelmstrasse was gister
middag overigens, dat in de laatste da
gen geen belangrijke veranderingen in
den toestand te Turkije zijn ingetreden.
Meer dan andere landen staat echter
Frankrijk in het middelpunt der belang
stelling.
Het feit, dat Hitier admiraal Darlan
heeft ontvangen, wijst er op, dat waar
schijnlijk reeds groote beslissingen zijn
gevallen.
Dit vermoeden wordt overigens ook
door de Fransche pers uitgesproken.
FRANSCHE MINISTERRAAD KEURT
DARLAN's VERKLARING GOED.
D. N. B. meldt uit Vichy:
Officieel wordt medegedeeld: De mi
nisterraad is gistermorgen om 11 uur
onder voorzitterschap van maarschalk
Pétain bijeengekomen. De ministerraad
heeft een verklaring van admiraal Dar
lan aangehoord en haar eenparig goed
gekeurd. Het resultaat van deze beraad
slagingen zal binnenkort blijken.
De ontmoeting tusschen Hitier en ad-
miraai Darlan vindt in de Parysche
avondpers een levendigen en instemmen-
den weerklank. „Paris Soir" verklaart,
dat geheel Frankrijk achter zijn chef
moet staan. Het schijnt thans zoo te zijn,
schrijft het blad, dat het accoord slechts
een begin is geweest. Ofschoon men nog
niets met nauwkeurigheid weet, kan ge
zegd worden, dat Hitier aan Frankrijk
een nieuwe kans heeft gegeven en dat
men de besprekingen van Montoire kan
voortzetten.
BENZINE-VOORRADEN IN DUITSCH
LAND VOOR ONBEPERKTEN TIJD
VOLDOENDE.
(D.N.B.) Volgens een te Genève ont
vangen bericht heeft het American Pe
troleum Institute een rapport het licht
doen zien omtrent een ingesteld onder
zoek over de voorraden motorbrandstof
in Duitschland, welk onderzoek, naar
