De Middensiand in onzen tijd.
UIT DE LEGERBERICHTEN
De verzending van ons
Rudolf Hess vermist.
Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
Binnenland
DAGKALENDER,
DINSDAG 13 MEI 1941
55e JAARGANG - No. 11
Rijkspostminister
in ons land.
Vergeldfngsaanval op Londen.
Parlementsgebouw getroffen.
Aanval op Bremen en Hamburg.
Bedrijvigheid in de
zóne van Solloem.
Bureaux Lange Vorstatraat 70, Goes
Postrekening 44488 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraait 34 en
Noordweg 155.
Directeur-Hoofdredacteur: A. DE LANGE
te Goes.
AbonnamantspHj! *173 pw kwartwl
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen, waar een agent is aan
gesteld f 0.21.
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentlHn 30 cent per regel
Ingezonden mededcoHngen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën 10JS5 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder totter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Dat In Middelburg de middenstand den
moed niet verloren beeft, is dezen zomer
wel gebleken by het oprichten van de
noodwinkels.
Het bleek ook uit andere feiten. Ver
schillende zaken waren primitief gehuis
vest in bestaande winkels, soms twee of
drie in één pand, maar langzamerhand s
hebben zij een ruimere behuizing ge
zocht, meer permanent, in afwachting
van den herbouw. Een enkele zaak, die
tijdelijk verdween, kwam weer terug.
De herbouw staat natuurlijk in het
midden der belangstelling., De schade
regeling is niet geheel naar wensch. Toch
blykt, dat door geval voor geval gron
dig te bespreken, er vaak een bevredi
gende oplossing kan gevonden worden.
Steeds meer plannen krijgen definitieven
vorm. Het eerste zakenpand in de Sint
.Tangstraat is zelfs in aanbouw.
Ook in andere plaatsen van Zeeland
deden gedupeerde zakenlieden de erva
ring op, dat de vertegenwoordigers van
den Algemeen Gemachtigde voor den
Wederopbouw niet star vasthouden aan
een ontworpen plan, als blijkt, dat ook
de gedupeerde tot een schikking bereid
is, mits natuurlijk de groote lijnen be
houden blijven.
Al betreft het niet direct den handel-
drijvenden middenstand, het valt op, dat
de beschadigde panden in Middelburg
doorgaans zoo snel hersteld worden.
Huizen met gebroken ruiten en de
pannen schots en scheef op het dak,
maandenlang, vindt men nog wel in en
kele andere plaatsen. In de hoofdstad is
men er echter rap bij, om alles weer wa
ter- en winddicht te maken. Dit betreft
toch meest huizen, bewoond door mid
denstanders, of het eigendom van mid
denstanders, al zyn het dan niet direct
zakenlieden.
Het spreekt vanzelf, dat in deze tijden
ook de winkeliers het moeilijk hebben.
De distributie- en belastingmaatregelen
brengen uitgebreide administratieve be
slommeringen mede.
Het aanvullen van de winkelvoorraden
enz. gaat met meer moeilijkheden ge
paard dan voorheen. De noodbeurzen te
Bergen op Zoom bewijzen in deze goede
diensten. Zeeland kan zoodoende bij blij
ven ten opzichte van nouveauté's. De ver
beterde dienstregelingen van den trein
en de bootdienst op de Westerschelde
zullen meer zakenlieden dan voorheen in
staat stellen van een volgende noodbeurs
te profiteeren.
Een geluk is ook, dat de kooplust van
het publiek in den loop van het jaar ge
stegen is. Ook de koopkracht is grooter
door de sterk verminderde werkloosheid.
Het is te hopen dat de handeldreven-
de middenstand uit de moeilijkheden van
den laatsten tijd en den voorafgaanden
crisistijd zal leeren, zooals een vooraan
staand man onlangs opmerkte, dat hy
niet alles onderschikt maakt aan geld-
verdienen, maar dat hij zijn eigen belan
gen ondergeschikt maakt aan die der ge
meenschap.
Dan pas zal hij de hem toekomende
plaats in de samenleving op waardige
wijze innemen.
KASAARDAPPELEN OOK OP
DEN BON.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt het volgende met betrekking tot
de distributie van aardappelen bekend:
Aangezien is gebleken, dat in eenige
gemeenten kas aardappelen zonder bon
worden verkocht, wordt er de aandacht
op gevestigd, dat alle voor consumptie
geschikte aardappelen onder de bepa
lingen van de aardappeldistributie val
len. Ook kasaardappelen mogen dus
slechts tegen afgifte van de voor het
koopen van aardappelen aangewezen
bonnen worden gekocht.
DE „ORANJE" ALS HOSPITAAL
SCHIP INGERICHT.
S. P. T. meldt uit Canberra: De regee
ring heeft bekend gemaakt, dat het Ne-
derlandsche motormailschip „Oranje",
van de Stoomvaart Maatschappij „Ne
derland" aan de Australische marine is
overgedragen om te worden gebruikt als
hospitaalschip voor het terugbrengen
van Nieuw-Zeelandsche en Australische
troepen uit den Levant.
Het motorpassagiersschip „Oranje"
meet 20.017 ton bruto en werd in 1938
by de Ned. Scheepsbouw Mij. te Amster
dam gebouwd.
Te 's-Gravenhage vergaderde in den
Dierentuin de Duitsche Dienstpost in
Nederland. De vergadering had een bij
zonder cachet. Ter eere van de verlee
ning van den titel „Nationaal-Socialis-
tisch Modelbedrijf", verbonden met het
overhandigen van het gouden eerevaan
del, was de Duitsche Rijkspostminister
Dr Ohnesorge overgekomen. Voorts wa
ren ter vergadering o.a. aanwezig de
Rijkscommissaris Rijksminister Seyss
Inquart, de leider van het Arbeits-
bereich der N.S.D.A.P., Oberdienstleider
Schmidt, de commissaris-generaal minis
ter dr H. Fischböck, de vertegenwoordi
ger van den bevelhebber der weermacht
in Nederland generaal-majoor Schwabe-
dissen en tal van andere'autoriteiten.
Rijksminister dr Ohnesorge hield een
warm toegejuichte rede, waarin hij de
positie van Duitschland en de idealen
van den Führer voor den opbouw van
een nieuw Europa schetste.
De toekomst brengt onoverziene groo
te problemen; een Europeesch postver
keer moet op nieuwen grondslag worden
voorbereid om zijn juiste plaats in het
wereldverkeer te bepalen.
De Rijkscommissaris Rijksminister
Seys Inquart beantwoordde de rede van
Rijksminister dr Ohnesorge. De Rijks
commissaris dankte den Rijkspostminis
ter voor zijn klare en levendige uiteen
zetting en begroette in hem voorts den
grooten vakman en een der eerste mede-
werkers van den Führer, die een werk
tot stand gebracht heeft, dat in dezen
igrooten tijd haar degelijkheid reeds rijk
bewezen heeft. Vervolgens sprak de
Rijkscommissaris de vergaderde man
nen en vrouwen der dienstpost in Ne
derland toe.
Derde spreker was de leider van de
sectie voor energie, verkeer en bestuur
van het Deutsch Arbeitsfront, Reich-
samtleider Koerner.
Laatste spreker was de commissaris-
generaal Oberdienstleiter Fr Schmidt,
die een hartelijk woord van dank sprak.
SLAOLIE OP BON 17 VAN BOTER-
OF VETKAART.
Van 26 Mei t/m 11 Juni is bon 17
van de boterkaart geldig voor 250
gram boter of 200 gram slaolie of
raapolie en op bon 17 van de vetkaart
250 gram boter of 250 gram slaolie of
raapolie.
A. BROEN.
Onder belangstelling uit tal van krin
gen, met name uit de Chr. sociale be
weging, heeft de heer A. Broen te En
schedé, oud-propagandist van den Chr.
Nat. Werkmansbond 10 Mei j.l. zijn
70sten verjaardag mogen vieren.
DE HANDEL IN SLACHTSCHAPEN
EN -RUNDEREN.
Het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd deelt mede, dat de
secretaris-generaal van landbouw en vis
scherij twee besluiten heeft uitgevaar
digd, waarin beperkende regelen zyn ge
steld ten aanzien van den handel in voor
de slacht geschikte schapen en runderen.
Het verhandelen en afleveren van alle
voor de slacht geschikte schapen en run
deren, welke van een zoodanige kwali
teit zijn, dat zy by classificatie zouden
worden ingedeeld in een van de klassen
AA, A of B, is verboden. De slachtscha
pen en AA, A en B runderen mogen al
leen verhandeld en afgeleverd worden
aan de door de Ned. Veehouderij Cen
trale erkende marktveehandelaren ter
levering aan de Ned. Veehoudery Cen
trale met gebruikmaking van de daar
voor bestemde opgavekaarten.
In uitzonderingsgevallen bestaat de
gelegenheid ontheffing te verkrijgen van
de in bedoeld besluit gestelde verbods
bepalingen. Men wende zich daartoe tot
den provincialen voedselcommissaris of
tot de Ned. Veehouderij Centrale.
De aandacht van de belanghebbenden
wordt er nog op gevestigd, dat niet al
leen het te koop aanbieden en verkoopen
van de slachtschapen en van de slacht-
runderen van de klassen AA, A en B
verboden en dientengevolge strafbaar is.
Bond van Chr. Geref. Jongelings-
vereenigingen.
De Jaarlljksche Bondsdag.
De jaarlijksche bondsdag van den
Bond van Chr. Geref. Jongelingsvereeni-
gingen in Nederland zal op Woensdag
6 Aug. a.s. te Utrecht, onder leiding van
Prof. L. H. v. d. Meiden van Apeldoorn
gehouden worden. Als referenten zullen
optreden de Chr. Geref. predikanten Ds
I. de Bruyne van Deventer en Ds J. M.
Visser van Midwolde (Old.), die verle
den jaar als referenten zouden zijn op
getreden, indien de bondsdag toen van
wege de bijzonder tijdsomstandigheden
niet had moeten vervallen.
van Luca, op een torpedo-opslagplaats
en op de staatswerf van de haven La Va-
letta. Er ontstonden groote branden en
hevige ontploffingen.
De vyand wierp dienzelfden nacht met
sterke krachten bommen, voornamelijk
op Hamburg en Bremen. In
industriebedrijven is de materieele scha
de gering. Overigens ontstond veel scha
de in woonwijken. De burgerbevolking
leed verliezen aan dooden en gewonden.
Nachtjagers en afweergeschut schoten
zeven der aanvallende vliegtuigen neer.
Gedurende het tijdvak van 9 tot 11 Mei
verloor de vijand in totaal 36 vliegtui
gen. Gedurende hetzelfde tijdvak gingen
18 eigen toestellen verloren.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt mede:
Het Britsche luchtwapen heeft in de
laatste nachten opnieuw en systematisch
woonwijken van Duitsche steden, o.m.
ook de rijkshoofdstad, gebombardeerd.
Ter vergelding hebben in den nacht van
Zaterdag op Zondag sterke strijdkrach
ten van het Duitsche luchtwapen een
grooten aanval op Londen uitgevoerd.
In opeenvolgende golven werd de Brit
sche hoofdstad bij goed zicht op den
grond met brisantbommen van elk kali
ber en met tienduizenden brandbommen
bestookt. Groote branden gaven groote
effecten te zien. Een vlammenzee ten
Noordwesten van de bocht van de
Theems was nog op een afstand van 100
km te zien.
Andere formaties gevechtsvliegtuigen
vernielden met voltreffers van bommen
groote deelen van een fabriek voor lichte
metalen en motoren, benevens een twee
de bewapeningsf abriek in het Zuiden van
het eiland en bestookten met succes ha
veninstallaties aan de monding van de
Theems, in Plymouth en aan de Zuidoost
kust. Boven Engelsch gebied werden 2
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Duikbooten hebben by operaties in het
Noorden van den Atlantischen Oceaan
29.800 b. r. t. scheepsruimte der vyande-
lijke koopvaardij tot zinken gebracht.
Bovendien werd een Britsche duikboot-
val door torpedotreffers zwaar bescha
digd.
In het zeegebied zondom Engeland
brachten gevechtsvliegtuigen een in con-
vooi varend koopvaardijschip van 5000 b.
r. t. tot zinken en beschadigden zeven an
dere groote schepen zwaar.
In Noor d-A f r i k a hebben troepen
van het Duitsche Afrikaansche corps
voor T o b r o e k drie stukken zwaar
luchtafweergeschut buit gemaakt bene
vens verder oorlogstuig. Overigens ble
ven de gevechtshandelingen in dit gebied
beperkt tot wederzydsche bedrijvigheid
der artillerie. In geslaagde gevechten by
S o 11 o e m werden drie Britsche pant
serwagens vernield, verscheidene stuk
ken geschut en pantserwagens buitge
maakt en een aantal krygsgevaangenen
mee teruggebracht.
De vijand heeft in den nacht van Za
terdag op Zondag met vrij sterke strijd
krachten hoofdzakelijk de stad Ham
burg aangevallen. Door het neerwer
pen van brisant- en brandbommen ont
stonden talrijke branden en verwoestin
gen, bijna alleen in woonwijken. De eco-
nomiseh-militaire schade is niet belang
rijk. De burgerbevolking leed verliezen i
aan dooden en gewonden. Eenige vlieg
tuigen drongen door tot in de omgeving
van de rijkshoofdstad. Nachtja
gers schoten acht van de aanvallende
Britsche vliegtuigen neer.
TALRIJKE VLIEGVELDEN
BESTOOKT.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
Het luchtwapen deed in den nacht van
Zondag op Maandag met succes aan
vallen op talrijke vliegvelden in Zuid- en
Midden-Engeland. In hangars, onderko
mens, technische werken en benzine-op-
slagplaatsen ontstonden zware branden.
Op vele vliegvelden werden bomtreffers
geplaatst tusschen op den grond staande
zware gevechtsvliegtuigen.
Bij verdere luchtaanvallen op industri-
eele doelen in de kustgebieden van Zuid
en Midden-Engeland ontstonden in een
voor den oorlog van belang zijnde fa
briek te Middlesborough alsmede in de
dokken van Pambroke groote branden.
Gevechtsvliegtuigen hebben in het zee
gebied van het St George-kanaal van
twee door oorlogsschepen beveiligde con-
vooien twee koopvaardijschepen van sa
men 16.000 brt. en een tankboot van
8000 brt. vernietigd. Bovendien werden
drie groote koopvaardijschepen door de
bommen zwaar beschadigd.
By een aanval op de Britsche zuidkust
hebben Duitsche jagers 5 Britsche jacht
vliegtuigen neergeschoten.
In Noord-Afrika wederzydsche
artilleriebedrijvigheid. Duitsche Stuka's
hebben in den nacht van 10 op 11 Mei
voltreffers met bommen van het zwaar
ste kaliber geplaatst op drie eenheden
van een Britsche vlootafdeeling voor
Benghasi en deze tot den terugtocht ge
dwongen.
Op het eiland Malta plaatsten Duit
sche gevechtsvliegersformaties bomtref
fers op de gebouwen op de vliegterreinen
ZITTINGSZAAL ENGELSCHE
LAGERHUIS VERWOEST.
Bij den Duitschen luchtaanval op Lon
den in den nacht van Zaterdag op Zon
dag werden o.a. ook de parlementsgebou
wen beschadigd. Dit zittingszaal van het
Lagerhuis moet zwaar hebben geleden,
zoodat zij geheel nieuw moet worden
opgebouwd.
Reuter meldt omtrent de vernieling
van het parlementsgebouw: „Het is te
vreezen, dat het Lagerhuis voor zyn her
bouw niet meer kan worden gebruikt".
United Press meldt nader: De explo
sieve bommen en brandbommen, die het
Britsche parlementsgebouw hebben ge
troffen, hebben de zittingszaal van het
Lagerhuis volkomen verwoest. Zy is in
een puinhoop herschapen, slechts enkele
muren staan nog overeind. Naar wordt
gemeld zou ook de Westminster Abbey
zijn getroffen.
De Britsche berichtendienst meldt,
volgens het D.N.B., dat wegens de ver
nieling van het parlementsgebouw,
moest worden omgezien naar een nieuwe
vergaderzaal voor het Lagerhuis.
De wandelgang bestaat niet meer, de
vergaderzaal ligt in puin, de plaatsen
voor de afgevaardigden, de diplomaten
loges, de publieke tribunes zyn geheel
vernield.
Op de plaats van het zoo beroemde
gebouw vindt men thans, aldus besluit
de Britsche berichtendienst, een puin
hoop van meer dan 50 voet hoogte.
Het werd gebouwd in de jaren 1840
1850.
Het parlementsgebouw werd, voor
zjjn tijd, zeer modern en hecht gecon
strueerd. De vloeren rusten op ijzeren
balken, het dak is eveneens geheel van
ijzer en de fundeering bestaat uit een
vier meter dikke laag beton.
Talrijke fresco's versieren de wanden
en door het geheele gebouw verspreid
staan ongeveer 500 beelden. Een aantal
van deze beelden zouden volgens be
richten uit Londen, zwaar zijn bescha
digd.
DE ENGELSCHE LUCHTAAN
VALLEN OP DUITSCHLAND.
Vijandelijke strijdkrachten hebben in
den nacht van Zaterdag op Zondag
vluchten gemaakt naar Duitach gebied
en Hamburg aangevallen met brisant-
en brandbommen, welke hoofdzakelijk
op woonwijken neerkwamen. In het ste
delijk gebied ontstonden verliezen aan
menschenlevens en materieele schade.
Bovendien hebben eenige Britsche vlieg
tuigen getracht door te dringen tot de
rijkshoofdstad. Slechts enkele bereikten
de omgeving van Berlijn. Geen enkel
toestel slaagde er in tot het centrum
door te dringen.
In den nacht van 11 op 12 Mei heeft
het Britsche luchtwapen in verschei
dene golven kustplaatsen in Noord-
Duitschland aangevallen.
Te Hamburg en Bremen, zoo meldt
D.N.B. verder, werden, evenals bij de
twee vorige aanvallen te Bremen, voor
al de woonwijken in de binnenstad be
stookt. Het groote stedelijke ziekenhuis,
welks operatiezaal reeds getroffen was,
is opnieuw door bommen beschadigd,
evenals het St.Joseph-ziekenhuis. Op het
havengebied werden slechts weinig bri
santbommen geworpen. Hier geraakten
eenige loodsen in brand. Dank zij de
voorbeeldige discipline zijn de verliezen
onder de burgerbevolking gering.
Te Altona brak in een brouwerij een
felle brand uit, die echter spoedig ge-
bluscht kon worden.
Schade aan voor de oorlogvoering be
langrijke objecten werd niet aangericht.
Zes personen, o.w. drie kinderen, wer
den gedood, verscheiden anderen ge
wond.
DINSDAG 13 Mei 1941.
De HEERE der heirscharen is met
ons; de God van Jakob is ons een hoog
Vertrek.
Ps. 46 8.
Zon.
op onder
5.48 9.25
Maan.
op onder
0.02 7.58
18 Mei: Laatste kwartier.
2 Juni: Eerste kwartier.
Wij moeten, rekening houdende met
de beperkte verkeersmiddelen ons blad
vroeg ter perse leggen, willen onze abon-
né's zooveel mogelijk 'a avonds de krant
nog ontvangen.
Berichten en advertenties kunnen dan
ook niet later dan elf uur
v. m. worden aangenomen, wille» z® nog
in het nummer var: dienzelfden dag -wor
den opgenomen. Groote advertenties,
verslagen enz. dienen als regel per eerste
post 's morgens in ons bezit te zijn. Onze
adverteerders, correspondenten en agen
ten zullen wel zoo vriendelijk zijn, hier
mede rekening te houden?
OPGESTEGEN VOOR EEN VLUCHT,
WAARVAN HIJ NIET TERUG
KEERDE.
BERLIJN. (D.N.B.) Officieel wordt
door de N.S.D.A.P. medegedeeld:
Partijgenoot Hess, wien op grond van
een sinds jaren zich ontwikkelende ziek
te, door den Führer ten strengste was
verboden om een vliegtuig te besturen,
heeft zich in stryd met dit bevel den
laatsten tyd weer in het bezit van een
vliegtuig gesteld.
Zaterdag 10 Mei, tegen 18 uur, is
partijgenoot Hess in Augsburg weer op
gestegen voor een vlucht, waarvan hij
tot op heden niet is teruggekeerd.
Uit een achtergelaten schrijven blykt
een geschoktheid van geest, welke doet
vreezen, dat partijgenoot Hess het slacht
offer van waandenkbeelden is geworden.
De Führer heeft terstond bevel ge
geven, dat de adjudanten van party-
genoot Hess, die alleen kennis droegen
van deze vliegtochten en die deze in
stryd met het hun bekende verbod van
den Führer niet verhinderd, resp. ter
stond gerapporteerd hebben, moeten
worden gearresteerd.
Onder deze omstandigheden moet dus
helaas de N.S.D.A.P. verwachten, dat
partygenoot Hess op zijn vlucht ergens
neergestort, resp. verongelukt is.
Het Italiaansche Weermachtsbericht
no. 340 luidt als volgt:
Onze bombardementseenheden hebben
herhaalde malen een vijandelijke vloot-
formatie aangevallen in het Westen van
de Middellandsche Zee en twee kruisers
ernstig getroffen. Een vijandelijk toe
stel werd neergeschoten.
In Noord-Afrika gaat de bedrijvig
heid van de ItallaanschDuitsche een
heden in de zóne van Solloem met suc
ces voort.
Op de Aegaeische Zee zijn Ita
liaansche detachementen ontscheept op
de eilanden Zea, Syphnos, Syra en Mi-
cono, waarmede de bezetting van den
archipel der Cycladen is voltooid.
In Oost-Afrika aanzienlijke ac
tiviteit van artillerie in den sector van
Amba Alagi.
Vyandelyke vliegtuigen hebben een
aanval gedaan op het vliegveld van
Catania. Gemeld wordt, dat eenige
schade is aangericht en eenige slacht
offers zijn gevallen.
Het Italiaansche opperbevel meldt
later:
In Noord-Afrika activiteit van
de artillerie in het gebied van Tobroek.
In den nacht van 10 op 11 Mei hebben
vijandelijke vlooteenheden een poging
gedaan Benghazi te bombardeeren.
Onze kustbatteryen grepen terstond in
en dwongen tezamen met onze bommen
werpers den vyand tot den aftocht. Drie
eenheden werden door bommen van
zwaar kaliber midscheeps getroffen.
In Oost-Af rika heeft de vyand
in den sector van Amba-Alagi met ster
ke strijdkrachten aanvallen gedaan, wel
ke echter overal gemakkelijk werden
afgeslagen.