Baas in eigen huis.
Verduistering van autolampen.
DONDERDAG 10 OCTOBER 1940
55c JAARGANG - No. 9
D3qb 13d voor do Provincie ee13nd bi,c.otrsciuifiaoücscfisi
De besprekingen op den Brenner.
Willkle bepleit snellen steun
aan Engeland.
De toestand In het verre Oosten.
Buitenland
Het Duitsche weermachtbericht.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, does
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraat 34 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
tper Kwartaal
Weekabonnementen voor MlddeBwrf
Goes en Vlisslngen f 0.2Q
Losse aoomefil ioQt
AdvertantW» £«t fegsj
|&gos«tiden msdodeeiingea M «eert g«s< gfgg
Kleine AdvsrtentlEn Dinsdags M Vrfl<U^
f 0.71 Ml vooruitbetaling
AdvertentiEn onder letter öl pfófö
10 cent extn
B I,— ga» IC «AUJ u
„Het Volksblad", voorheen orgaan van
de S. D. A. P., thans onder nationaal-
socialistische leiding, bevat enkele merk
waardige uitspraken over de plaats en
de taak van de pers.
„De pers zoo heet het o.m. be
trekt alle gebieden der menschelyke
samenleving binnen haar werkingssfeer,
zy beweegt zich op economisch, op reli
gieus terrein en, vóór alles, wil zy
waarlijk een volkspers zijn, maakt zij de
sociale zorgen van het geheele volk tot
de hare. Zy omvat dus veel meer dan
alleen het cutureele leven.
En op dit gansche gebied draagt zij
niet alleen de scheppende waarden uit
tot het volk. Zij is ook de spiegel van
wat in het volk leeft en werkt daar
door bevruchtend op hen, die de dra
gers der volkscultuur zijn.
Het is door deze wisselwerking op alle
gebieden der samenleving, doelbewust
geleid en gericht, dat de pers een vor
mende kracht kan zijn voor het geheel
der volksgemeenschap, van de simpelste
dingen tot de hoogste organisatievorm,
de staatkundige omlijning.
In het kort gezegd: haar functie is een
politieke.
Het woord politiek in den goeden en
ruims ten zin genomen.
Uit dit alles volgt zonneklaar, dat we
zen en taak van de pers een andere is, t
dan van de andere onderdeelen van de
cultuurorganisatie welke de Ned. Cul
tuurkring bezig is tot ontwikkeling te
brengen. En daaruit volgt dan verder,
dat de pers naar eigen wetten moet
leven, dat ook haar organisatie een an
dere moet zijn en moet zijn aangepast
aan haar bijzondere taak. Hetgeen ook
wordt aangetoond door het feit, dat geen
ander cultuurdeel uit zichzelf een zoo
uitgebreid en verfynd apparaat heeft
opgebouwd als juist de pers".
En verder:
„De rijkheid van het Nederlandsche
cultuurleven eischt vooral ten aan
zien van de pers een zooveel mogelijk
gedifferentieerde behandeling, ook en
juist in het belang van het geheele Euro-
peesche cultuurgebied".
Na verder nog te hebben uitgeweid
over de cultuurordening, besluit het
blad:
„De pers blijve baas in eigen huis.
Levend naar eigen wetten, aangepast
naar haar eigen aard.
De handen vrij, om met den inzet van
haar geheele wezen, haar geheele fijn
ontwikkelde apparaat, haar voorlichten
de en vormende taak ten bate van het
geheele volk te kunnen vervullen".
Dat is ook ons ideaal.
De pers baas in eigen huis, een vrye
pers, levend naar eigen wetten, in staat
om op elk gebied voorlichting te geven
aan het volk, en voorts ook om een niet-
officieele tolk te zijn tusschen volk en
overheid.
Op een schip van ongeveer 20.000 br. t.
werden verscheidene treffers geplaatst.
Het transportschip stopte en bleef lig
gen.
Nachtelijke aanvallen van den vijand
op Duitschland en de bezette gebieden
leverden den Britschen bommenwerpers
als gevolg van het sterke afweergeschut
van onze luchtdoelartillerie bijzonder
groote verliezen op. Door vijandelijke
bommen in eenige steden van Noord- en
Noordwest-Duitschland werden verschei
dene huizen beschadigd en eenige bur
gers gedood. Aanvalspogingen van den
vyand op industrie- en spoorwegcom
plexen bleven zonder uitwerking.
De vijand heeft 16 vliegtuigen verlo
ren. Drie eigen toestellen keerden niet
terug.
HET DUITSCHE FRONTBERICHT
De vergeldingsoorlog van het Duitsche
luchtwapen tegen het Britsche eiland
gaat met stijgende heftigheid voort.
Londen is sedert 33 dagen en nachten
vrywel niet tot rust gekomen.
Het is opnieuw gelukt, door het bom
bardeeren van Engelsche steden, haven
installaties en fabrieken, het productie
vermogen van den tegenstander ernstig
te belemmeren. De graafschappen heb
ben het het ergst gehad en naar Reuter
toegeeft, is hier een regen van bommen
gevallen. Vooral de havenstad Ramsgate
is zwaar geteisterd, evenals Folkestone.
Beide steden bezitten gasfabrieken en
benzine-opslagplaatsen. Zij zijn ook van
beteekenis voor den Engelschen scheeps
bouw.
Ook de systematische vernieling van
Engelsche vliegvelden vond voortgang.
United Press meldt uit Londen:
De Duitsche luchtaanvallen in den
nacht van Dinsdag op Woensdag behoo-
ren wederom tot de hevigste van den ge-
heelen oorlog. Vooral in het begin van
den nacht, toen de maan hoog aan den
hemel stond, cirkelden voortdurend Duit
sche bommenwerpers boven Londen en
lieten hun bommen vallen. Zoeklichten en
afweerbatterijen waren zonder onderbre
king in actie.
Ooggetuigen melden, dat op verschei
dene plaatsen bommen van zwaar kali
ber geworpen zijn.
BRITSCHE LUCHTAANVAL
AFGESLAGEN.
Het D. N. B. meldt uit Berlijn:
Een sterke afdeeling, bestaande uit 31
Britsche vliegtuigen, trachtte Dinsdag
avond laat over de Noordzee en de Ka
naalhavens Duitschland binnen te drin
gen. Door beweeglijken afweer, n.l. lucht
doelgeschut en nachtjagers, kon de
Duitsche luchtmacht den vijand reeds te
middernacht aan de kust en aan de
grens van het Roergebied tot den terug
keer dwingen.
Men kan aannemen, dat eenige Brit
sche bommenwerpers zoo ernstig be
schadigd zijn, dat zij hun basis niet meer
konden bereiken.
United Press meldt uit Berlijn:
Gezaghebbende kringen verklaarden
over de samenkomst van Hitler en Mus
solini op den Brenner:
„Duitschland spreekt zoolang niet
meer over den vrede tot de vrede door
de zege verkregen is. Deze twee woor
den zijn voor ons onbreekbaar met elk
ander verbonden."
Verder werd verklaard, dat Hitier en
Mussolini alle vraagstukken besproken
hebben, die de volledige nederlaag van
Engeland betreffen. Men liet zich er
echter niet over uit in welken vorm het
resultaat van de besprekingen op den
Brenner tot uitdrukking zou komen.
Willkie, de republikeinsche candidaat
voor het Amerikaansche presidentschap,
heeft in een radiotoespraak verklaard,
dat hy voorstander is van een versnelde
bewapening.
De Vereenigde Staten, aldus Willkie,
zijn op het oogenblik in elk geval onvol
doende voorbereid, zoodat succesrijken
tegenstand van Engeland ook voor de
Vereenigde Staten van de grootste be
teekenis is.
Men moet Engeland door
de versnelde vervaardi
ging van tanks, vliegtui
gen en munitie he lp en.Ech
ter zullen de Vereenigde
Staten in ieder geval bui
ten den oorlog moeten bljj-
v e n, want alleen op die wijze is een
doeltreffende hulp voor Engeland mo
gelijk en is er gelegenheid ons zelf voor
te bereiden. (D.N.B.)
Het D. N. B. meldt uit New-York:
De heropening van den weg door Bir
ma vormt het meest besproken buiten-
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Een hulpkruiser rapporteert als voor-
loopig resultaat van zyn succesrijke oor
logvoering tegen schepen der koopvaar-
dy in overzeesche wateren het tot zinken
brengen van 52.000 b.r.t. vyandelyke
koopvaardij-scheepsruimte.
De vergeldingsaanvallen van het lucht
wapen op Londen en andere belangryke
plaatsen van het Britsche eiland werden
in den loop van Dinsdag en gisternacht
zonder onderbreking voortgezet. Bijzon
der doeltreffend waren aanvallen op tal
rijke steden, havens en fabrieken, spoor
wegcomplexen en vliegvelden in Zuid-
Engeland. Op zeven vliegvelden van het
Britsche luchtwapen gelukte het om door
voltreffers van middel- tot het zwaarste
kaliber hangars en schuilplaatsen te ver
nielen en talryke vliegtuigen deels in
duikvlucht met machinegeweervuur op
den beganen grond te vernietigen. Ande
re aanvalsdoelen waren troepenkampen,
industrie-ondernemingen en bedrijven
der bevoorrading in Zuid-Engeland.
Bomtreffers veroorzaakten op verschei
dene plaatsen zware branden. Ook aan de
Westkust troffen bommen van zwaar ka
liber haven- en industrie-complexen.
Voor de Schotsche kust deed een ver
kenningsvliegtuig een aanval met ver
scheidene bommen op een Britsch koop
vaardijschip. Het schip geraakte in brand
en bleef in zinkenden toestand liggen.
Ten Noordwesten van Ierland, ruim 200
km van de Schotsche kust verwijderd,
deed een gevechtsvliegtuig in duikvlucht
een vermetelen aanval op een krachtig
beschermd konvooi met vijf groote, ge
heel bezette troepen-transportschepen.
Mijnen aan de Noorsche kust. Een oorlogsmonster, dat ty'dens de jongste
stormen was losgeslagen, wordt op de rotsen zorgvuldig gedemonteerd.
(Foto Weltbild)
MAG IN SOMMIGE GEVALLEN OOK
MET PAPIER OF VERF GEBEUREN.
Onlangs is bekend gemaakt, dat de af
scherming van de koplampen van motor
rijtuigen moet geschieden met afscherm-
kappen en dat beplakken met papier of
beschilderen niet was toegestaan. Naar
aanleiding van deze bekendmaking heeft
de A. N. W. B. er de aandacht van de
autoriteiten op gevestigd, dat bj ver
schillende typen auto's, waar de lampen
in de carrosserie of in de spatschermen
zjn „weggewerkt", het aanbrengen van
afschermkappen niet mogelijk is.
Thans kan worden medegedeeld, dat
de betrokken autoriteiten in die gevallen
dat de verlichting door middel van af
schermkappen technisch niet mogelijk is
goed vinden, dat papier of verf wordt
gebruikt, onder voorwaarde, dat bij be
schadiging van papier of verf die be
schadiging terstond wordt hersteld.
landsche politieke vraagstuk in politie
ke kringen te New-York.
Men geeft als zyn meening
te kennen, dat de Vereen.
Staten Tsjiang Kai-sjek moe
ten helpen en Japan moeten
hinderen, zonder daardoor
rechtstreeks in een oorlog
met Japan te geraken.
Aan Amerikaansche zyde hoort men
de meening verkondigen, dat Japan niet
in staat is elders oorlog te voeren, zoo
lang Tsjiang-Kai-sjek nog verzet biedt.
Men hoopt dus, zoo verklaart men, door
Tsjiang Kai-sjek te steunen, tevens En
geland te helpen en de belangen van de
Vereen. Staten by het betrekken van
grondstoffen uit Nederlandse h-
I n d i
Men wyst er op, dat de Engelsche am
bassadeur en de Australische gezant
weer bj minister Huil zijn geweest, dat
in het departement van buitenlandsche
zaken uitvoerige besprekingen gevoerd
zyn met den marinestaf en dat de com
mandant van de Amerikaansche vloot in
den Stillen Oceaan teruggeroepen is om
besprekingen te voeren.
Men acht het daarom niet uitgesloten,
dat verscheidene eenheden van de Ame
rikaansche vloot naar Singapore en
Australië zullen varen.
Ten aanzien van de mededeeling van
Churchill betreffende de heropening van
den Birmaweg heeft staatssecretaris
Huil verklaard, dat de regeering der Ver
eenigde Staten zich van den aanvang
heeft uitgesproken tegen de sluiting
van dezen weg, zoodat niemand in twy-
fel kan verkeeren omtrent het stand
punt der Vereenigde Staten.
ROOSEVELT BERAADSLAAGT.
President Roosevelt heeft gisteren in
den loop van den dag besprekingen ge
voerd met den opperbevelhebber van de
Amerikaansche vloot, Richardson, den
minister van oorlog, Stimson en den
vroegeren vlootcommandant en huidigen
gouverneur van Portorico, admiraal
Leahy.
Op de vraag wat hy met den comman
dant van de Stille Oceaanvloot, admiraal
Richardson en met den vroegeren chef
van den admiralen staf thans gouver
neur van Portorico admiraal Leahy,
besproken heeft, antwoordde Roosevelt:
Wy hebben kaarten-materiaal bestu
deerd.
HULL ONTVANGT DEN
JAPANSCHEN AMBASSADEUR.
De Amerikaansche Staatssecretaris
Huil heeft gisteren een langdurige be
spreking gevoerd met den Japanschen
ambassadeur. Hij weigerde bijzonderhe
den bekend te maken omtrent het be
sprokene en bepaalde zich tot de opmer
king, dat men den algemeenen toestand
in het Verre Oosten had besproken.
VREUGDE IN CHINA.
Te Tsjoengking heerscht groote op
getogenheid over de heropening van den
Birmaweg, terwyl ook het bericht, dat
de regeering der Vereen. Staten den
Amerikaanschen burgers heeft aangera
den uit het Verre Oosten te vertrekken,
voldoening heeft gewekt. Te Sjanghai
ontvangen berichten wijzen er op, dat
de te Tsjoegking verschijnende bladen
een Britsch-Amerikaansch offensief te
gen Japan verwachten.
Voor de eerste maal heeft de Chinee-
sche generaal Tsjiang Kai-sjek, in het
openbaar commentaar geleverd op het
driemogendhedenverdrag. Dit geschied
de in een boodschap aan de gewapende
macht en de burgers, welke gepubli
ceerd werd naar aanleiding van den Chi-
neeschen Nationalen dag van 10 Octo
ber. Hy legde er den nadruk op, dat
China nooit de nieuwe orde in Oost-
Azië of een nieuwe orde in een grooter
Oost-Azië zou erkennen. Tsjiang Kai-
sjek legde er den nadruk op, dat China's
territoriale integriteit hersteld moet
worden alvorens China de wapens zou
neerleggen. Naar de meening van den
generalissimus zal China succes heb
ben en daarom moet China den stryd
voortzetten, onverschillig hoe de inter
nationale toestand zich ontwikkelt.
DE INDRUK IN JAPAN.
De Japan Times schryft over de her
opening van den Birmaweg o.m. het vol
gende: Men kan zich nauwelyks voor
stellen, dat deze groote internationale
weg geopend wordt met eenigerlei ern
stige hoop op versterking van het zwak
ke Tsjoengking. De eenige conclusie is,
dat de stap wordt genomen door de
Britsche regeering als protest tegen het
Japansche plan voor een nieuwe orde.
Evenzeer is het duidelijk, dat dit pro
test ingediend wordt als eerste uitdruk
king van hetgeen thans aan het kris-
talliseeren is in de raadkamers van Lon
den en Washington, Het is byna voor de
band liggend, dat deze politiek omgezet
zal worden in oeconomischen druk op
dit land in den eenen of anderen vorm.
Het kan wellicht alleen noodig zijn om
,er op te wijzen, dat de Amerikaansche
en Britsche pogingen om oeconomischen
druk uit te oefenen op Japan nooit suc
ces hebben gehad en nooit wijziging ge
bracht hebben in de Japansche funda-
menteele politiek van den opbouw eener
nieuwe orde. Ook is het niet waarschyn-
lyk, dat dit thans het geval zijn zal.
GEEN TERUGTREKKEN DER
TROEPEN UIT SJANGHAI.
In de persconferentie van gisteren
heeft president Roosevelt ontkennend
geantwoord op de vraag, of de oproep
aan de Amerikaansche burgers om uit
de gevarenzone in het Verre Oosten te
vertrekken, opgevat moest worden als
een inleiding tot de terugtrekking van
de Amerikaansche troepen uit Sjanghai.
Roosevelt verklaarde, dat de regeering
niet voornemens was deze troepen te
rug te trekken.
GEEN AMERIKAANSCHE TARWE
NAAR DOOR JAPAN GECONTRO
LEERDE HAVENS.
De Amerikaansche regeering heeft
een uitvoerverbod afgekondigd voor de
tarwe-contingenten die voor door Japan
gecontroleerde havens in het Verre Oos
ten bestemd waren en waarvoor de re
geering den exporteurs uitvoersubsidie
Verleent. Ofschoon van officieele zijde
verklaard wordt, dat deze maatregel
niet als embargo beschouwd kan wor
den, is men volgens Associated Press
algemeen van oordeel, dat het de bedoe
ling is Japan voor nieuwe moeilijkheden
te plaatsen. Sedert 1 Januari 1940 heeft
Japan van de in deze categorie vallende
tarwe 10 millioen schepel ingevoerd.
Het uitvoerverbod geldt niet voor de
Philippynen. (D.N.B.)
CANADA VERBIEDT UITVOER
VAN KOPER.
(D.N.B.) Uit Ottawa wordt gemeld,
dat Canada een verbod voor den uitvoer
van koper naar niet-Britsche landen
heeft uitgevaardigd. Uitgezonderd zijn
de Vereenigde Staten, voor zoover daar
koper noodig is voor het uitvoeren van
Engelsche oorlogsorders.
Ofschoon in deze verordening Japan
met geen woord wordt genoemd, be
staat er in welingelichte kringen al
daar geen twyfel, dat het uitvoerverbod
hoofdzakelijk tegen Japan is gericht.
Mm g| 'iPIPIf* i
mY/w&ss y/txVAVA i <,j >8888
Netten drogen in Enkhuizen. Een
typisch doorkykje bij de haven, waar
thans dagelijks groote drukte heerscht.
(Foto Pax-Holland)
