EERSTE ©LAD
Beginsel en werkelijkheid.
Geen distributie
DONDERDAG 26 SEPT. 1940
54e JAARGANG - No. 301
Het Duitsche weermachtberlcht.
De Duitsche bomaanvallen op
Engeland.
De aanval op Berlijn.
Nieuw onderhoud van
Von Rlbbentrop met Suner.
Onder de huidige omstandigheden is het meer dan
ooit noodzakelijk een veilige berging voor Uw
waardepapieren te hebben.
Wij verhuren in onze ONDERGRONDSCHE
SAFE-INRICHTING loketten in diverse afme
tingen van f 6per jaar af.
Verzegelde of gesloten koffers en pakketten kunnen
geplaatst worden in onze kofferkluis.
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
BIJKANTOOR MIDDELBURG.
Ingang kantoorSimpelhuisstraat 4,
Het Itallaansch weermachtsberlcht.
DE STRATEGISCHE BETEEKENIS VAN DE
ZUID CHINEESCHE ZEE~
Bijgaande kaart geeft een goed overzicht van de strategische beteekenis en
de belangensferen der verschillende landen ln het zuidelijk deel van den Stillen
Oceaan.
De kwestie Indo-Chlna is op de kaart te volgen, vooral nu Japan en Indo-
China het eens zi|n geworden.
Japan krijgt in Indo-Chlna faoillteiten voor leger en vloot, de haven
Haiphong Is in persberichten dikwijls genoemd.
van rookartikelen.
Frarischen houden stand in Dakar
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange V orststraat 70, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraat 34 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abcnaeuiealsprij« 2.qC ger fewsrtasj
Weeksboaoeni enten voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertenttën 30 cent per regel
Ingezonden mededceüiigcs 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën Onder letter Óf niotto
10 cent extra
Dagblad voor de Provincie Zeeland t.i.«,uiiug»t«i«.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Ds „N. R. Crt." heeft evenals in 1918
in verband met de sterk gewijzigde om
standigheden een geweldige ommezwaai
gemaakt.
Vanouds een toonaangevend liberaal
blad, springt het nu, zonder zich om wat
het vroeger als het zuivere beginsel pro
pageerde te bekommeren, naar een ander
standpunt over, onder de leuze: wij kun
nen ook wel anders.
Uit den aard der zaak trok het dan
ook de aandacht, toen dit orgaan een
artikel publiceerde onder het opschrift:
Beginsel en werkelijkheid.
Het begint aldus:
„Vele menschen hebben het in deze da
gen met hun beginsel te kwaad. Levend
naar hun beginselen, hadden zij zich zoo
zeer op een bepaale werkelijkheid inge
steld, dat is ij, nu de werkelijkheid zoo
veel anders geworden Is, met hun begin
sel geen raad weten. Moeten zij hun be
ginsel verzaken terwille van de werke
lijkheid, of de werkelijkheid verlooche
nen terwille van hun beginsel?
Wanneer het dilemma zoo gesteld
wordt, wordt meteen duidelijk, dat de
zaak toch anders moet liggen. Beginsel
en werkelijkheid, het zijn veel te wezen
lijke, fundamenteele dingen, dan dat zij
elkander zouden kunnen uitsluiten. In
beginsel moet iedere werkelijkheid aan
nemelijk zijn."
Wat zijn, zoo vraagt dan verder het
blad, onze beginselen, wat is de werke
lijkheid?
Het antwoord dat op deze vraag gege
ven wordt, komt hierop neer, dat we de
werkelijkheid hebben te zien als een naar
evenwicht strevend spel van vrijheid en
gebondenheid. Maar wij willen niet al
tijd tusschen deze gevoelens van vrijheid
en gebondenheid heen en weer slingeren,
en daarom hebben wij onze beginselen,
naar welke beginselen wij in ons eigen
belang verplicht zijn te leven, al was het
alleen maar omdat we anders geen leven
zouden hebben.
Welke die beginselen zijn, wordt niet
nader aangegeven. Wèl wordt gezegd,
dat het beginsel in den strijd tusschen
vrijheid en gebondenheid als een loods
man is in het gebied der werkelijkheid,
waarbij het voortdurend wordt geschokt
en getoetst, tot het, vernieuwd en ver
jongd, een nieuw beginsel wordt.
Wanneer er onder de lezers zijn, die
dit artikel hebben gevolgd, dan zullen ze
misschien de opmerking maken, dat het
hun weinig zegt, omdat ze er niets van
begrijpen.
Het is ons niet anders gegaan.
Het meest voor de hand liggend
schijnt ons echter, dat door de N. R. Crt'
niet op beginselen gedoeld wordt, maar
op een zekere overtuiging, waarvan
Groen van Prinsterer terecht opmerkte:
„een overtuiging niet in beginsel gewor
teld, is al te buigzaam en plooit zich naar
elke windvlaag van het eigen belang".
Niet het beginsel geeft dan bij de wis
selende werkelijkheid den doorslag, maar
het eigen belang.
Tegen de democratie in eiken vorm!
Maar daar knalt de zweep van Troelstra,
en dan onder den indruk van de ver
meende werkelijkheid vooruit, sneller
dan welke democraat ook.
Tegen den autoritairen staat, tegen het
corporatieve staatsbestel, vóór de indi
vidualistische vrijheid. Maar, o wee, de
werkelijkheid schijnt anders en daarom:
m die nieuwe richting op hol, sneller
dan wie ook!
„Een politiek van omstandigheden en
standpunten, van intrige en tactiek", zou
Groen van Prinsterer zeggen.
Ongelukkig het volk, dat door zulk
een ruggegraatlooze pers want de N.
R. Crt. staat hierin niet alleen wordt
voorgelicht.
piloten van het laatste aan den aanval
deelnemende eskader konden onomstoo-
telijk de vernielende uitwerking der Duit-
sche bommen vaststellen. Toen zij weg
vlogen, hingen dichte rookwolken boven
deze belangrijke wapenfabriek.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag heeft de Duitsche luchtmacht
naar United Press uit Londen verneemt
een van de heftigste aanvallen, tot
nog toe den langstdurenden, op de Brit-
sche hoofdstad ondernomen. Een groot
aantal zware dynamiet- en brandbom
men werden uitgeworpen, die, naar het
schijnt, aanzienlijke schade hebben aan
gericht.
In den loop van dezen nacht zijn in'
minstens veertig districten van Londen
bommen terecht gekomen. De Duitsche
vliegers hebben zich hoofdzakelijk op de
binnenstad geconcentreerd.
Er zou een aantal dooden gevallen zijn.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
Het luchtwapen ondernam tal van be
wapende verkenningsvluchten naar Z,«
Engeland en wierp daarbjj bommen op
Londen en op andere centra van mi
litaire doelen. In het gebied van Do
ver, Folkestone en Ashford
werden spoorlijnen vernield; te Has
tings, Newhaven en Brigton
werden havencomplexen, in South-
a m p t o n-W o o 1 s t o n e een vlieg
tuigfabriek getroffen. In den loop van
den dag ontstonden er boven Zuidoost-
Engeland verscheidene luchtgevechten,
die voor de Duitsche jachtvliegers buc-
cesrijk verliepen.
Aan de Zuidoostkust van Ierland ge
lukte het een koopvaardijschip van 3000
br. ton door bomtreffers tot zinken te
brengen en een ander schip in brand te
schieten. Aan den Noordelijken uitgang
van het Kanaal werd een koopvaardij
schip door bomtreffers zwaar bescha
digd. Een motortorpedoboot bracht bij
een aanval op de Engelsche Zuidkust
een gewapend vijandelijk koopvaardij
schip van 2000 br. t. tot zinken.
De vergeldingsaanvallen op Londen
met sterke krachten alsmede op andere
belangrijke militaire centra als de ha
vencomplexen van Liverpool en Cardiff
duurden van het invallen der duisternis
tot het aanbreken van den dag. Talrijke
treffers werden geplaatst vooral in de
haven- en verkeerswerken.
Britsche vliegtuigen probeerden ook
in den afgeloopen nacht vliegende boven
Noordwest-Duitschland, Berlijn aan te
vallen. Krachtig afweergeschut hinder
de de aanvallers bij het werpen van hun
bommen. Een ziekenhuis en eenige woon
huizen kregen treffers. De branden, wel
ke ontstonden, konden door den veilig
heids- en hulpdienst snel geblucht wor
den. De vijand verloor Dinsdag 18 vlieg
tuigen in luchtgevechten en twee andere
door afweergeschut. Vier Duitsche vlieg
tuigen worden vermist.
Het Duitsche luchtwapen heeft glste-
un? Van ^en *ochtend in betrekke-
Hjk kleine formaties en met afzonder
lijke vliegtuigen verkenningsvluchten
P°ve& Zuid-Engeland uitgevoerd. Daar-
o\j zyn ook bommen uitgeworpen op doe
len die voor den oorlog van bijzonder
oelang zijn, te weten vliegtuig- en wa
penfabrieken. Hier en daar kwam het
tot luchtgevechten.
Het juiste aantal neergeschoten Brit
sche vliegtuigen la nog niet bekend. De
De luchtaanvallen, die in den nacht
van Maandag op Dinsdag op Berlijn zijn
uitgevoerd, hebben aanleiding gegeven
tot gedetailleerde beschrijvingen en oog-
getuigeverhalen in de Duitsche pers,
welke vergezeld gaan van fotomateriaal.
De Duitsche bladen schrijven, dat de En
gelsche vliegers systematisch hun bom
men op niet-militaire doelen hebben ge
richt.
De in denzelfden nacht uitgeworpen
vlugschriften worden in de „Deutsche
Allgemeine Zeitung" op sarcastische wij
ze beantwoord. Deze vlugschriften, zoo
schrijft het blad, laten de Berlijners vol
komen onberoerd. Zij zijn zoo plomp, dat
niemand er in vliegt. Wij zouden geloof
moeten slaan aan de verklaring van
Churchill, dat Engeland reusachtige
voorraden levensmiddelen heeft opgesla
gen om ze ons na de capitulatie van
Duitschland ter beschikking te stellen.
Zouden wij een dergelijke onzelfzuchtig
heid moeten toeschrijven aan Churchill,
een der voornaamste deelnemers aan de
uithongeringsblokkade van den wereld
oorlog? Verbeeldt hij zich werkelijk, dat
wij vergeten hebben, dat na den wapen
stilstand van 1918 nog 800.000 Duitsche
vrouwen en kinderen zfln verhongerd?
Von Rlbbentrop, de Duitsche minister
van bultenlandsche zaken, heeft Dins
dagavond opnieuw een langdurig onder
houd gehad met den Spaanschen minis
ter van blnnenlandeche zaken, Serrano
Suner.
Men verwaoht te Berlijn een In politiek
opiloht hoogst belangrijk weekeind.
De Itallaansche minister van buitenland-
ache zaken. Ciano wordt weer verwacht.
Men neemt aan, dat h|j met Hitier, Von
Ribbentrop en Suner belangrijke bespre
kingen zal voeren. Een DuitschItali-
aanschSpaansche overeenkomst wordt
vermoed, terwijl ook de problemen van
bet verre OoBten wel zullen worden be
sproken.
Het Itallaansche hoofdkwartier maakt
het volgende bekend:
De vijandelijke luchtmacht heeft T o-
broek gebombardeerd en met brand- en
brisantbommen woningen van burgers,
alsmede burger- en militaire ziekenhui
zen getroffen en voorts in de haven een
ledig schip. Er vallen vijftien dooden te
betreuren. Zeventig personen werden ge
wond.
Een vijandelijk vliegtuig heeft bom
men geworpen op de oase van K o e f r a,
waarbij eenige burgers gewond werden
en lichte schade werd aangericht.
In Oost-Afrika hebben onze luchtfor-
maties vijandelijke vliegvelden en militai
re inrichtingen te B o e r a (Kenya) ge
bombardeerd, voorts een vesting en troe-
penafdeelingen in de buurt van W a j i r
en vijandelijke afdeelingen in de omge
ving van C o e n e i n a (Noordelijk Gal-
labat). Een vijandelijk vliegtuig wierp
bommen op Diredawa zonder slachtsof-
fers te maken of schade aan te richten.
ZWARE BOMBARDEMENTEN VAN
GIBRALTAR.
In een offioleele mededeellng van de
Franeohe regeering Is bevestigd, dat
Fransche vliegtuigen Dinsdagmiddag Gi
braltar hevig hebben bestookt. In totaal
zijn 45.000 kg bommen op het arsenaal
en het Zuidelijk havenhoofd geworpen.
De vergeldingsaanval voor Dakar
werd, zoo zegt het communiqué, tusschen
13 en 15 uur ondernomen. Een belang
rijk aantal vliegtuigen nam er aan deel.
In de haven zou een schip getroffen zijn,
terwijl een groote rookontwikkeling nog
op andere treffers wees. Alle Fransche
vliegtuigen zijn ondanks het hevige af-
weervuur op hun steunpunten terugge
keerd.
De vliegtuigen kwamen van Marokko
en staken in op elkaar volgende golven
bij Algeciras de Straat van Gibraltar
over.
Deze aanval vormt een deel van de
door de regeering van Vichy bevolen re
presaille-maatregelen. Dit bombarde
ment is echter geenszins de laatste te
genmaatregel, indien de Engelschen op
nieuw Dakar zouden beschieten.
De Fransche radio heeft nog medege
deeld, dat het Fransche bombardement
de krachtigste aanval op Gibraltar was,
welke ooit ondernomen is. In omvang
was hij verre de meerdere van de tot
nu toe uitgevoerde Italiaansche aanval
len.
JAPAN EN INDO-CHINA WORDEN HET EENS.
[•BRITSCH BEZIT
FRANSCH BEZIT
i-NEDERLANDSCH BEZIT
- AMERIKA ANSCH (V.S)
BEZIT
- JAPANSCH BEZIT
CHINEESCH BEZIT DOOR
JAPAN BEZET
JAPANSCHE INVLOEDS
SFEER
Q BRITSCHE VLOOTSTEUNPUNTEN
FRANSCHE
A AMERIKAANSCHE (V.S.) - - -
JAPANSCH VLOOTSTEUNPUNT
BRITSCHE VITALE BELANGEN
Naar „Het Vaderland" verneemt,
heeft het bij de betrokken instanties een
punt van ernstige overweging uitge
maakt om in ons land te komen tot een
distributie van rookartikelen. Men is
hierbij echter op een reeks van dusda
nige moeilijkheden gestuit, dat distribu
tie niet mogelijk moest worden geacht.
Dit is geheel analoog aan de onder
vindingen, welke men in Duitschland
heeft opgedaan. Ook daar heeft de ta
baksdistributie een punt van ernstige
overweging uitgemaakt, doch ook daar
is men teruggeschrokken voor de groote
moeilijkheden, die er aan zijn verbon
den.
Dit betreft wel in de eerste plaats het
feit, dat er vele niet-rookers zijn, terwijl
men ook niet goed weet, hoe men met het
zwakke geslacht aan moet. Er zouden,
door de invoering van een distributie
systeem, tal van onbillijkheden ontstaan,
terwijl een levendige handel in bonnen
wel haast onvermijdelijk zou zijn.
Een ea ander heeft tot de conclusie
geleid om maar liever geen distributie
van rookartikelen in te voeren.
Generaal-veldmaarschalk von Brau-
chitsch op een der posten ergens aan
het front in Zuid-Frankrijk.
(Foto Weltbild)
Inmiddels blijven de Engelsche vloot-
eenheden, die zich Dinsdag in de Straat
van Gibraltar ophielden, koers zetten
naar den Atlantischen Oceaan.
„Woensdagochtend duurde de strijd
om Dakar nog steeds voort," aldus luidt
een communiqué van het Fransche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken te Vi
chy. Het departement spreekt tevens ca
tegorisch de geruchten tegen, dat de En
gelschen Dakar binnengedrongen zijn en
de stad zich zou hebben overgegeven.
Van officieele zijde werd te Vichy voorts
medegedeeld, dat ex-generaal de Gaulle
zich teruggetrokken en de leiding der
operaties aan de Britsche strijdkrachten
heeft overgelaten.
Het Fransche ministerie van Buiten
landsche Zaken heeft het volgende me
degedeeld:
De bewering van de Engelsche radio,
volgens welke de aanval der Engelsche
vloot op Dakar ten doel heeft, te verhin
deren, dat Duitschland van Fransch
West-Afrika b9zit neemt, is volkomen
ongegrond. Zoo categorisch als mogelijk
is, verklaart de Fransche regeering, dat
zich geen enkele Duitsche militaire of ci
viele persoon in West-Afrika bevindt.
Volgens nog niet bevestigde berichten
uit Vichy, zouden er bij den Engelschen
aanval tot en met Dinsdagmiddag 185
personen, t.w. 65 burgers en 120 solda
ten en mariniers gedood en 363 personen
gewond zjjn. Er wordt echter ook een
cijfer van 200 dooden genoemd.
Engelsche vliegtuigen deden den eer
sten aanval, die zich zoowel tegen de
Fransche kustbatterijen als tegen 'tnog
niet voltooide pantserschip „Richelieu"
richtte. Dit schip was na de beschieting
bij Mers-el-Keblr naar Dakar gebracht.
Het werd thans niet getroffen. Vervol
gens stegen Fransche bommenwerpers
op voor een tegenaanval op de Britsche
vlooteenheden. Een Engelsche kruiser
werd daarbij door bommen van groot ka
liber getroffen.