Van een kantoorbediende
en een dokter.
Kerknieuws
Wat de reclasseering doet.
Onderwijs
Gemengd Nieuws
Finantiëele Berichten
Marktberichten
Burgerlijke Stand
Radioprogramma
EERSTE
Inkrimping va
gemee
De Berlijnsche Clearing-
Centrale werkt reeds.
WOENSDAG 1
54e JAARG
Bespreking inzake herverzekering Ge
meente-eigendom.
Wijziging gemeenschappelijke regeling
voor hicbtbeschermingsgebied Zuid- en
Noord-Beveland.
Bespreking inzake eventueel toetreden
tot het Borgsteilingfonds voor den Mid
denstand.
Het was in den winter van 1845
1846, dat Groen van Prinsterer in klei
nen kring eenige lezingen hield, welke
later onder den titel „Ongeloof en
Revolutie" zijn gedrukt.
Grooten opgang maakte het boek
niet, al was het een standaardwerk.
Daarvoor ging het te rechtdraads in te
gen wat in dien tijd wèl opgang maakte.
Niettemin werd het door zijn vrien
den en door zijn tegenstanders wel ter
hand genomen.
Onder de eersten nam sedert eenige
jaren de Amsterdamsche deurwaarder
J. A. Wormser een bijzondere plaats in.
Hij was ook een bijzonder man. Da Costa
riep eens in bewondering over hem uit:
„Wat voortreffelijke kop, en wat karak
ter daarbij!" En Groen noemde hem
zelfs zijn geheimraad.
Welnu, deze geheimraad lichtte Groen
ook in over wat hij hier en daar opving
omtrent „Ongeloof en Revolutie", dat
hij zelf zoo nauwkeurig bestudeerd
had.
Zoo schreef hq hem in 1854: „Het ge
ringe volk begrijpt uw schrijven zeer
goed; heden nog sprak mij een kantoor
bediende uit eigen beweging over Uw
„Ongeloof en Revolutie", terwijl mij
laatst een Medicinae Doctor, dien ik het
geleend had, verklaarde, dat hij er niets
van begreep, dat hem hooren en zien
onder het lezen verging."
Aldus was het, bijna 100 jaar gele
den.
Ook nu nog is Groen's boek actueel.
Mocht U zegt „Gezag en V r ij -
h ei d", een kantoorbediende tegenko
men, vraag hem dan of hij er wel eens
in gelezen heeft.
En als U een nazaat van dien dokter
zou ontmoeten, dring er bij hem dan op
aan, dat hij het nog eens ter hand
neemt. Hij zal het, onder gewijzigde om
standigheden, met een ander oordeel le
zen.
En komt U, behalve een kantoorbe
diende of een dokter, nog anderen te
gen, zeg hen, dat de winter van 1940
'41 een goede gelegenheid biedt om dit
anti-revolutionaire standaardwerk, dat
in den winter van 18451846 ontstond,
maar nog steeds actueel is, ter hand te
nemen.
vriend zou zqn, die door den arbeid van
de reclasseering geholpen, tot een beter
leven moet worden gebracht. Wie zou er
dan niet denkbaar zijn, dtV er iralk werk
gedaan wordt en wie zou er dan niet
éénmaal per jaar wat geld voor over
hebben om dat werk in stand te houden
De reclasseeringscollec-
te van Zaterdag 14 Sep
tember a. s. biedt de gele
genheid!
HERINNERINGEN VAN EEN
PREDIKANT UIT DEN VORIGEN
OORLOG.
In het Chr. Geref. weekblad „De
Wekker" schrijft de emeritus predikant
prof. P. J. M. de Bruin te Apeldoorn
zijn herinneringen. Hij is thans tot het
jaar 1917 genaderd, en vertelt o.m. het
volgende
„Alleen in het Zuiden van ons land
was men nog goed van graan voorzien,
en de landbouwers, die voor eigen ge
bruik hun graan mochten gebruiken en
zuivere tarwe hadden, voorzagen zich
ruimschoots van het benoodigde.
Daarom was het een aangenaam werk
in Zeeland te gaan prediken en daar nog
eens ander brood te proeven, dan het
in Den Haag op de broodkaarten ge
leverde. Vandaar dat ik in dien tijd gaar
ne de gemeenten in het Zuiden bezocht.
In Dussen werd ik ruim voorzien van
het vette van vee en veld. In dien tijd
werd ook de gemeente van B i e z e 1 i n-
ge openbaar door uittreding uit de
Geref. Kerk.
Op Zondag 16 Augustus predikte ik
er voor de eerste maal en het was er
of ik in Luilekkerland kwam. Onder dat
gulle Zeeuwsehe volk werd ik 's Maan
dags bij mijn vertrek belast en beladen
met eigen gebakken heerlijk tarwebrood,
zoodat men in den letterlijken zin om
den broode aldaar ging prediken, en
blijde was, wanneer men in Den Haag
gelukkig door de controle aan het sta
tion was gesnapt, maar ook niet minder
blijde huisgenooten ontmoette, als ik
hen toonde, wat ik uit Biezelinge had
medegebracht.
Er werd toen dan ook ontzettend ge
smokkeld en vele christenen bleken in
dien tijd zeer ruim van geweten te zijn
met de bewering, dat honger een scherp
zwaard is. In een der Gereformeerde
Kerken in Noord-Brabant had de koster
een goeden voorraad levensmiddelen in
den toren der kerk geborgen, en in een
onzer kerken had een koster op het
klankbord boven den preekstoel een
hoeveelheid tarwe uitgestort, zoodat
hij mij vertelde, dat, toen ik dien dag
het Woord verkondigde, ik niet alleen
het brood des levens had gebracht, maar
ook dicht bij het levensbrood had ge
staan."
IETS ZAKELIJKS OVER ZEER
PERSOONLIJK WERK!
Van de 26 reclasseeringsinstellingen
von verschillende gezindten hebben de
meesten in een groot aantal plaatsen van
ons land hun afdeelingen gevestigd. De
aldeelingen van deze reclasseeringsin
stellingen moeten tezamen de vele dui
zenden voorlichtingsrapporten, die den
strafrechter moeten inlichten omtrent
aard en vroeger leven van den verdachte
uitbrengen.
Wanneer bij zulk een onderzoek blijkt,
dat er bij den verdachte nog mogelijk
heden zijn om zich bij goede leiding op
te richten en een nieuwe en evenwichtig
leven te beginnen, wordt deze conclusie
in het voorlichtingsrapport opgenomen
en wordt er aan den rechter medege
deeld, dat, indien tot een voorwaardelijke
veroordeeling besloten mocht worden, de
reclasseeringsinstelling bereid is het toe
zicht te aanvaarden en de leiding van
den persoon op zich te nemen.
Dit zeer persoonlijk werk, dat vaak
een beslissenden invloed op het geheele
verder leven uitoefent, is in den loop der
jaren zoo omvangrijk geworden, dat blij
kens de statistiek er over 1937 sprake
was van 3743 gevallen van voorwaarde
lijke veroordeeling, waarvan na afloop
bleek, dat 85,4 pet. gunstig beëindigd
kon worden. In al deze gevallen werd
het individu veel onnoodig leed bespaard
en de maatschappij werd beschermd te
gen de schadelijke gevolgen van herha
ling van misdrijf, die, ook al weer blij
kens de statistitsche gegevens, zoo veel
vuldig voorkomen bq degenen, die een
maal met de gevangenis hebben moeten
kennis maken.
Duizenden vrijwillige werkers staan in
het land klaar om het werk van toezicht
en leiding op zich te nemen en vele hon
derden zijn weer bereid om het c e 1 b e-
z o e k te verrichten. Over dit zeer per
soonlijke werk kan uit den aard der zaak
weinig verteld worden. Een ieder zal het
echter begrijpen wat het beteekent om
vele maanden of soms wel jaren uit de
maatschappij verwijderd te leven, in de
enge ruimte van de cel met vaak geest-
doodenden arbeid en dan zoo nu en dan
bezoek te krijgen van een man, die het
wèl meent en die zonder zelfverheffing
naast den ander wil gaan staan. Het con
tact in de cel is vaak de grondslag tot
de latere reclasseering.
Van dit persoonlijke werk laat zich zoo
weinig in bijzonderheden beschrijven,
maar toch zal een ieder begrijpen, dat
het noodig is en dat het goed is, en wie
het niet begrijpt moet zich eens afvra
gen hoe hij tegenover dit werk zou staan,
wanneer het zqn vader, zqn zoon, of zqn
VERDUISTERING EN SCHOOL
TIJDEN.
De Secretaris-Generaal van het Dep.
van Onderwijs heeft den volgenden om
zendbrief gezonden aan de directeuren
van Rijks H.B.S.-en en een afschrift er
van aan de besturen der gemeentelijke
en bijzondere inrichtingen voor V. H. O.
en M. O., met het verzoek te handelen
overeenkomstig het in den brief voorge-
schrevene
Indien de voorschriften voor de ver
duistering in den komenden winter van
kracht blijven, zullen, aangezien met het
oog op de zeer hooge kosten algeheele
verduistering van de schoolgebouwen
achterwege zal dienen te blijven, de
schooltijden op de Rijks hoogere burger
scholen zoodanig vastgesteld moeten
worden, dat de lessen bij daglicht ge
geven worden. Voorts is het wenschelijk,
dat bij het bepalen van de tijdstippen
van begin en einde der lessen met de
heen- en terugreis van buitenleerlingen
zooveel mogelijk rekening wordt gehou
den.
In verband met het een en ander noo
dig ik u uit den rooster van lesuren voor
den cursus 1940/1941 van uw school zoo
danig in te richten, dat de lessen niet
vóór 9 uur aanvangen en om 15 uur 30
geëindigd zijn. Indien dit in het belang
van het onderwijs wenschelijk is, dient
ook over de vrije middagen van thans
voor het onderwijs beschikt te worden.
DUITSCHE VLIEGER VERMIST.
f500 belooning uitgeloofd.
Hun, die inlichtingen kunnen geven
omtrent den Duitschen vliegenier Otto
Christiansen, geboren 6 April 1906 te
Husum, lang 1.65 m, blond haar, blau
we oogen, zwaar beendergestel, wordt
verzocht zich ten spoedigste te melden
aan het hoofdbureau van politie, O. Z.
Achterburgwal 185 (kamer 53) te Am
sterdam.
Christiansen is op 21 Aug. 1.1. des
avonds laat uit het gebouw „Atva" te
Amsterdam vertrokken en sedertdien
niet meer levend gezien.
De procureur-generaal en de waarn.
hoofdcommissaris van politie te Amster-
stam loven een bedrag van f 500 uit voor
het verstrekken van zoodanige inlichtin
gen of aanwijzingen, welke leiden tot op
heldering van deze verdwijning.
Diefstal uit een dis
tributielokaal. In den nacht
van Zaterdag op Zondag zqn uit een lo-
kaal van den gemeentelijken distributie-
dienst in Amsterdam-Noord een zeer
groot, aantal distributiebescheiden ont-
I vreemd.
De dader heeft zich vermoedelijk Za
terdag laten opsluiten. Hij heeft toen het
gebouw leeg en verlaten was, een kast
opengebroken en daaruit een groote hoe
veelheid distributiekaarten weggenomen.
Door een autobus aan
gereden. Zaterdagmorgen is te
's-Hertogenbosch een wielrijder, de heer
v. d. G., die den rijweg overstak, door
een autobus gegrepen en tegen den grond
geworpen. De man kwam onder de bus
terecht. Het slachtoffer is naar 't groot
ziekengasthuis overgebracht. Aanvanke
lijk was de toestand niet levensgevaar
lijk, doch later verergerde deze en in
den loop van den avond is G. aan zijn
verwondingen overleden.
Twee pakken gestolen
goederen gevonden. Een paar
kleine jongens te Loenen hebben bij het
spelen twee pakken gevonden, die tus
schen' de struiken verborgen lagen. De
politie werd gewaarschuwd, die de pak
ken aan een onderzoek onderwierp. Hier
in vond men van alles, o.a. zilveren le
pels, vorken en messen, verschillende
tinnen bekers, een fototoestel, enz. Ach
teraf bleek, dat deze vonds in verband
kon worden gebracht met verschillende
diefstallen, welke in Mei waren gepleegd
in woningen, waarvan de bewoners weg
geleid moesten worden. Enkele menschen
hebben reeds voorwerpen herkend.
Valsch geld in omloop
gebracht. In enkele dorpen van de
Vechtstreek is de laatste dagen valsch
geld in omloop gebracht. Te Vreeland
trof men onder een hoeveelheid zilver
geld, dat men van een bankinstelling
had ontvangen, eveneens valsche rijks
daalders aan. De geldstukken zijn zeer
goed nagemaakt.
2000 stukken zeep in
beslag genomen. De gemeente
politie te Venlo heeft wegens overtre
ding van de distributiewet proces-ver
baal opgemaakt tegen de kooplieden
G. en W. Een partij zeep, bestaande
uit 2000 stukken toilet- en huishoud
zeep, zijn in beslag genomen.
De politie had er lucht van gekregen,
dat een niet onbelangrijke frauduleuze
handel in diverse distributie-artikelen
als koffie, thee en zeep werd gedreven.
Bij een onderzoek bij een expediteur
troffen de politiemannen een partij zeep
aan, welke in het begin dezer week te
Amsterdam bleek te zijn ingekocht en
bestemd was voor een zekere G. en W.
te Venlo. Nadat beide personen waren
opgespoord zijn zij naar het politiebu
reau gebracht en aan een verhoor on
derworpen. Tegen hen is een tweetal
processen-verbaal opgemaakt.
De zeep is in beslag genomen en naar
het politiebureau overgebracht.
Doodelijk ongeluk bij
D r o n r ij p. Gisternamiddag is onder
Dronrijp een 30-jarige verpleegster, mej.
M. K., die per rijwiel op weg was naar
Leeuwarden, door een auto overreden en
gedood.
Leert men het nooit af?
De jongen van G. te Gilze had een pa
troon gevonden en trachtte deze te „de-
monteeren". Het projectiel sloeg uit el
kaar en verbrijzelde de linkerhand van
den jongen. Vermoedelijk zal de jongen
zijn hand moeten missen.
Op hol met een wagen
met gevaarlijke lading. Za
terdagavond sloeg te Ede een paard op
hol met een vierwieligen wagen, waarop
zich twee groote mandflesschen bevon
den, gevuld met zoutzuur.
In galop vloog het paard met den slin
gerenden wagen achter zich aan den
rijksweg op, waar een betonnen paal om
ver werd gereden en de wagen aan stuk
ken vloog. Het paard kwam aan de over
zijde van den weg in de bermsloot tot
stilstand.
Door de botsing sprongen de beide
flesschen met zoutzuur en stroomde de
gevaarlijke inhoud er uit. Hierbij ont
wikkelde zich zulk een hevigen damp,
dat de naaste omgeving onzichtbaar werd
en voorbijgangers niet konden passeeren.
Het paard bekwam door het zoutzuur he
vige brandwonden en moest worden af
gemaakt.
Koffie en thee „voor
den Opbouwdiens t". Eenige
weken geleden hebben zich in Amster
dam talrijke diefstallen van koffie en
thee voorgedaan. Een man, die zeide te
komen voor den Opbouwdienst, bestelde
in diverse kruidenierswinkels groote
hoeveelheden levensmiddelen en nam
dan bij voorbaat kleine hoeveelheden
thee en koffie mede. Hij verzocht de
resteerende goederen aan een bepaald
adres, waarin de Opbouwdienst geves
tigd zou zijn, af te geven.
De politie zocht tevergeefs naar den
dader, doch langzamerhand verkreeg zij
een vrij volledig signalement. Bij nader'
onderzoek bleek haar, dat het spoor lei
den moest naar Amersfoort. Zij ver
zocht den Opbouwdienst aldaar opgave
van de afwezige manschappen. Het
bleek, dat men hier te doen had met
een deserteur, namelijk den 22-jarigen
A. J. W., geboren te Amsterdam. De po
litie heeft thans opsporing van dezen
man, die wordt verdacht van oplichting
van partijen koffie en thee, verzocht.
Bommen bij Apeldoorn.
Het A. N. P. meldt uit Apeldoorn:
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag zqn in een weiland aan het kanaal
tusschen Apeldoorn en Beekbergen drie
bommen van zwaar kaliber gevallen.
Een tweetal koeien werd gewond. En
kele boerderijen in de omgeving werden
licht beschadigd,
Sneller dan verwacht was, neemt het
plan van minister Funk om het Euro-
peesche betalingsverkeer niet meer van
land tot land, doch via een centrale in
Berlijn te leiden, concreteren vorm aan,
zoo meldt de „Deutsche Zeitung".
De uitvoering van het plan geschiedt
in volkomen overeenstemming met Ita
lië. Dezer dagen werd met laatstgenoemd
land overeengekomen, dat voortaan be
talingen tusschen Italië eenerzjjds en
België, Nederland, Noorwegen en
Luxemburg anderzijds over het Duitsch-
Italiaansche clearing afgewikkeld wor
den. Het is daarbij onverschillig of het i
betalingen uit nieuwe of oude trans
acties betreft. Over de Italiaansche clea-
ringrekening te Berlijn worden, behalve
goederenleveringen en nevenkosten, on
kosten, licenties, enz., ook de zeevrach
ten tusschen Italië, België, Neder-
I 1 a n d en Noorwegen verrekend, evenals
J vrachten van de luchtvaart. Italië be-
I hoeft voortaan zijn vorderingen op de
genoemde landen niet meer afzonderlijk
te verrekenen met elk dier landen.
Ook tusschen eenige andere landen
zijn reeds overeenkomsten getroffen, om
hun betalingsverkeer over Berlijn te
doen loopen. Zoo wordt het betalings
verkeer tusschen Joegoslavië en Ne
derland, tusschen Zweden en Ne
derland en tusschen Finland en
Noorwegen over de Duitsche Verreke-
ningskas te Berlijn afgewikkeld, hoewel
alleen voor nieuwe zaken, terwijl de
oude nog rechtstreeks worden verrekend.
Met Zwitserland en Hongarije worden
momenteel nog onderhandelingen ge
voerd om het betalingsverkeer eveneens
via Berlijn te doen geschieden, terwijl
met Griekenland en Joegoslavië bespre
kingen daartoe zullen worden geopend.
Op het oogenblik wikkelen reeds zeven
niet-Duitsche landen (Italië, Joegosla
vië, Finland, Zweden, Noorwegen, N e-
d e r 1 a n d en België) hun betalings
verkeer met bepaalde landen via Ber
lijn af.
MIDDELBURG. Veiling van 9 Sept.
Spinazie 812, Postelein 1016,
Augurken 230, Wagenaarsboonen 8,
Suikerboonen 1014, Stoksnijboonen 12
29, Stamsnijboonen 819, Stokprin-
cessenb. 1216, Stamprincessenb. 8
14, Koolrapen 2, Breekpeen 46, Andij
vie 2, Waschpeen 56, Uien 34, Kro
ten 23, Sav.kool 3—8, Spitskool 3,
Roodekool 36, Boerekool 1, Wittekool
34, Prei 710, alles per kg.; Peen 7
10, Rapen 47, Kroten 35, Uien 1
2, Selderie 16, Knolselderie 45,
Peterselie 1, Radijs 2, Rammenas 24,
alles per bos; Bloemkool 435, Andij
vie 1—2, Kropsla 13, Komkommers
27, alles per stuk.
Fruitveiling: Jeffersons 2028,
Reine Victoria 420, Blauwe Pruimen
11, Reine Claude 2026, Bramen 20, al
les per kg.
GOES. Veilingsvereen. Zuid-Beveland.
Groentenveiling van Maandag 9 Sept.
Augurken 3.5031, Stoksnijboonen 6
25, Pronkboonen 1315, Stokprincesse-
boonen 1216, Rentegevers 1215,
Dubb. Princesseboonen 611, Perfect-
boonen 8.50, Groene Boonen 5.50, Roo
dekool 2.504.50, Sav.kool 35.50,
Postelein 12, Spinazie 9.50, Tomaten
814, Rapen 1-2.50, Uien 22.50,
Breekpeen 2, Aardappels 3.504, alles
per 100 kg. Kroten 4.50, Rammenas
5.50, Rapen 3.50, Selderij 0.50, alles per
100 bos; Andijvie (breedblad) 11.90,
Andijvie (krul) 1.50, Bloemkool 2.50
17, Kropsla 13, Komkommers 2
2.50, alles per 100 stuks.
Diversen: Blauwe Druiven 2731,
Black Berry 23 per 100 kg.; Meloenen
618 per 100 stuks.
KAPELLE, Groote veiling van 9
Sept. 1940: Zure Kroetappels 3.20
3.30, Kroetperen 1.10, Dubb. Pr.boonen
z. dr. 12.12, alles per 100 kg.
Kleine veiling. Appelen: Transp. de
Cronc. 418, Manks Codlin 514, Zi
geunerinnen 818, Cox Orange Pippin
923, Oranjereinetten 4-10, Ellisons
Orange 1226, Present van Engeland 6
13, Jacq. Lebel 49, Lanes Prince
Albert 49, Guldelingen 36, Bis
marck 46, Groothertog Pr. v. Baden
47, Constantijn de Groote 37, Rei-
nette Baumann 35.5, Reinette
d'Automne 46, Udoappels 46,
Schutters Reinette 35, Lemoenappels
47, Sterappels 824, Princ. Noble 7
23, Codlin Keswick 34.5, Warners-
king 34.5, Glorie v. Holland 46.5,
Bramley's Seedling 68, Bloemzoet 4
6, Zoete Ribbeling 34, Zoete Herfst-
appels 48, Tuinzoet 38.5, Zoete
Kroon 513, Zoete Lantaarnappels 4
6, alles per kg.
Peren: Bonne Louise d'Avranches 5
26, Triumph de Vienne 417, Confe
rence 713, Seigneur d'Esperen 4—
11, Williams Duchesse 2—13, Marg. Ma-
rillat 610, Spaansche Wijnperen 6
13, Bon Chretien Williams 25, Soldat
Laboureur 58.5, Maagdeperen 411,
Sqsjesperen 59, Duifjesperen 25,
Dubb. Bergamotten 60, Vjjgpnperp^
—8.5, Clapps FavoHte 8—B, B. Hr^v j.
18. R, da Meroda 38, B.
4- -10, R, T-ebrqn 41X R
da Congees 59, B. wilhelmina 8—5'
Koninginneperen 4—9, Ca!leboutsper<l
36.5, Masepijnperen 24, alles p. iJ
Pruimen: Reine Victoria 626, Re
de Louvain 1116, Jefferson 724
Monarch 1230, Rademakers 11—2;
Burbank Giant 613, Catalonl 8 1;
Abrikoospruimen 417, Kwetsen 13
Roode Eierpruimen 817, Gele Eien
pruimen 69, Reine Claude d'Althan
8, alles per kg.
Diversen: Frambozen 55, Bramen 3n
48, Blauwe Druiven 2431, vV'it'e
Druiven 32, Groene Noten 1418, ailes
per kg.
Groenten: Dubb. Pr.boonen z. dr.
12, Snqboonen 1219, Tomaten 7L15
alles per kg.; Sav.kool 3.70—5, Roode
id. 6, beiden per 100 kg.; Komkommer.
23, Bloemkool 617, Perziken I—5
Meloenen 613, alles per stuk; Kropsla
11.80, Andijvie 1.101.90.
ST, ANNALAND, 9 Sept. Aardappel,
veiling: Gele Eigenh. 3.82—3.88, id
drielingen 2.602.63, id. bonken 2.63
BI. Eigenh. 4.06—4.10, id. drieling-;
2.712.74; Zeeuwsehe Bonten 4.50. id
drielingen 2.722.77; Zeeuwsehe Blau^
wen 4.504.54, id. drielingen 2.55. Al
les per 100 kg. Totale aanv. 43.320 kè
Van 59 September.
VLISSINGEN. OndertrouwdP. van
Vlijmen 25 j. en G. Meerman 23 j.
GetrouwdP. de Bruin 24 j. en L. de
Ridder 25 j.
Geboren: Irene d. v. J. A. Jacobs en
J. F. van der Bruggen; Willem Boude-
wijn z. v. B. J. Louwerse en J. Prinse
Helena Johanna Christina d. v. J. Min-
derhoud en C. de Rijder; Robert Frans
z. v. J. Polderman en J. M. C. den Boer;
Eduard Frans z. v. F. Schets en A. Ill
Boning; LouiB Frederik Maria z. v. J,
F. Krieger en S. de Nooqer.
OverledenW. van der Hoeven 61 j,
(P. Z. C.)
Over de maand Augustus.
OVEZANDE. Geboren: 7, Albert z. v.
Pieter Hoondert en Cornelia Ars, 22,
Catharina Cornelia d. v. Cornelis Pieter
de Baar en Maria de Winter.
Gehuwd: 2, Marinus de Jonge 26
jm. te Borssele en Margaretha van
't Westende 33 j. jd.
Overleden: 17, Cornelia van 'tWesten
de 57 j., echtgenoote van Jan van Ges-
sel.
RILLAND-BATH. Geboren: 11, Chris-
tiaan Jan z. v. Gerard Traas en Jaeoba
Walrave; 31, Johanna Cornelia Wilhel-j
mina d. v. Marinus Anthonie van't Li
ven en Antje Minnaard. (I. C. f
WISSEKERKE. Geboren: Pieter Jo-1
hannis, z.v. Johannis Kleppe en Eliza
beth Rooze; Janna Neeltje, d.v. Jacob j
Dingenus de Regt en Aartje Magdalena
Blazina de Vos; Jacobus Gerard, z. v.
Leendert Welleman en Elisabeth Mag
dalena Breas.
Overleden: 21, Jozina Jacomina Flip-
se, 70 jr., won. te Kortgene, Wed. van
G. Noordhoek; Dina Snoodijk, 93 jr,
wed. van Pieter Sandee. (N.B.)
Woensdag 11 September.
8.00 Nieuwsber. ANP. 8.15 Wij begin
nen den dag. 8.30 Gram. 10.00 VPRO
Morgenwijding. 10.15 Gram. 11.30 Gods
dienstig halfuur. 12.00 Ber. 12.05 Gram.
12.15 Rococo-octet. 12.45 Nieuws- en
economische berichten ANP., gram. 115
Musiquette. 2.00 Vrouwenuurtje.
KRO-Melodisten en solist. 3.30 Gram-
3.45 KRO-Melodisten. 4.30 Kinder
uurtje. 5.15 Nieuws- en economische be
richten ANP. 5.30 Gram. 5.45 KRO-
Nachtegaaltjes. 6.05 Gram. 6.15 KRO-
orkest. 7.00 Vragen van den dag
(ANP). 7.15 Ber. 7.20 KRO-orkest. H>
„Bescherming van het Nederlandse^
Handelsmerk", vraaggesprek.
Nieuwsber. ANP. 8.15 KRO-orkest en
gram. 9.30 Gram. 9.40 Cyclus ,.CTitin-
gen van Nationale cultuur". 9.55 Ge-
mengd koor „Laetare". 10.10 Wij s.U',
ten den dag. 10.50—10.30 Nieuwsber
ANP.
KOOTWIJK. 1875 M. AVRO-Uitz-
7.00 Ber. Duitsch. 7.15 Ber. Eng-
Nieuwsber. ANP., gram. 9.00 ConcerJ
gebouworkest en solist (opn.). 1,1
Morgenwijding. 10.15 Orgelspel (graB
10.30 AVRO-Amusementsorkest. 11';
Ber. Eng. 11.30 Omroeporkest. l24l
Ber. Duitsch. 12.45 Nieuws- en e
mische ber. ANP., gram. 1.00 Sylvestre 1
trio. 1.45 Gram. 2.00 Ber. Duitsch. 1
Gram. 3.10 Zang en piano. 3.30
Eng. 3.45 Gram. 3.50 Trompet en org'-
4.15 De Romancers en soliste 1 ::''f
5.00 Ber. Duitsch. 5.15 Nieuws- en H
nomische berichten ANP. 5.30 0®r°
orkest en solist. 6.15 Ber. Eng. 6-30 I
derwijsfonds v. d. Scheepvaart:
rie „Stoomketels en stoommachine8 I
boord van binnenschepen". 7.00
van den dag (ANP). 7.15 AVRO-A;,!
sementsorkest. 8.00 Ber. Duitsch-
Nieuwsber. ANP. 8.30 Ber. Eng-
Fluit en piano. 9.15 Ber. Eng-
Gram. 10.00 Ber. Duitsch. 10.15 K f J
ber. ANP. 10.30—10.45 Ber. Eng«8:,l
ting. 11.15—11.30, 0.15—0.30 en l
1.30 Ber. Eng.
Uitgave: N. V.
„Luctor et Emerg
het blad
Bureaux Lange V
Postrekening -M455
Bijkantoor Midilc
J. J. FANOY,
Noor
Directeur - Hoofdrec
Dit nummer beitaal
„Het Vaderland" i
reeds thans verbete;
meenschapsapparaat
aangebracht door ee
inkrimping van het a
Ter illustratie geeft
waaruit blqkt dat va:
ten in ons land er 72
dan 5000 inwoners.
Verder dat Z e e 1 a
kleine gemeenten, 2
Van de 106 gemeente
cie telt zqn er 98 me
inwoners, terwql het
inwoners per gemeen
Vervolgens maakt 1
ljjking tusschen Friesl
twee uitersten.
Friesland met zqn
telt 42 gemeenten, üp
groot aantal dorpen in
der een andersnamig
239. Ook als men bede
op -eradeel eindigend
hier geen dorpsnamen
tal niet-zelfstandige c
gemiddeld bedraagt hi
lyke gemeente; sommi
vatten zelfs tegen de
krijgt hier dus dit b
dorpen, in groepsve:
vormend.
Het aantal kleine j
ook in Friesland zeer
ben er minder dan 50
minder dan 1000. Uite
temin merkwaardig g<
hier de dwergen. De
meenten zqn Stavoren,
ten en het eiland Schi<
de provinciale bevolkin
in de 32 gemeenten m
inwoners, ook alweei
door geen andere pr
wordt. En het gemiddc
10.000, is al eveneens
De records van Zee
die mogen er wezen
den anderen kant. De
één na onze kleinste) 1
ten dan Groningen en
Het komt er wel eens
meente twee dorpen on
hooge uitzondering.
We hebben hier 95
minder dan 5.000 inwo
met méér, en het kan 1
dering baren, dat twee
king in kleine gemee
aantal dwerggemeente:
weer een Nederlandscl
trouwens het gemiddelc
Moet nu de conclusie
In Friesland is alles zoi
laat ons dus, een oude 1
wen zin gevend, voort
elf-en-dertigst gaan doe
lijk.
Maar wel dringt zich
dat wat meer centralis
nut kan hebben. Niet al
door intooming van de:
rasserie, waarin de ce
instanties eenerzijds, d<
ren anderzqds, thans
zoo vaak verkeeren. M
tief.
Het gezond verstand
algemeen gesproken, e
meente meer mogelqkh
een kleinere, een dorpei
een dorp. Meer mogelijk
en cultureel gebied en
terrein van ziekenverple
Weer, van sport. Trouwe
Val zqn door samen
gemeenten op beperkt 1
«uitaten bereikt, die
3me 11ing nog zouden
Up het eerste gezicht
en> dat door centralisa
fteid verloren gaat, in
ue toeneming van ove
eer nieuwe werkgelege
in nuttiger banen ka
van
betoog ondersche
erre gunstig van 1
roogen, dat maar j
aangenomen, dat
Blke bezuiniging 1
,®er wordt juist
uat de toeneming
*an centralisatie
he f Zal, Zi->n' juist
zal scheppen,
uttgaven dus.
Natuurlijk behoeft
r?n °m vermindering
pHtcn te bestrijden.
leeA kunnen gevallen
en samenwerkin
andere
niet zo
centr
beteeke
om
o
waarsi
niem
Ver
dii
va:
