Verbooging van Omzetbelasting en Bijzonder Invoerrecht. De bombardementen van Londen. Dagblad voor de Provincie Zeeland programma EERSTE BLAD De roep om vernieuwing. De percentages van 4 en 10 op respectievelijk 6 en 12 gebracht. DINSDAG 10 SEPTEMBER 1940 54c JAARGANG - No. 287 illiilEF" i BIJ contract belangrijks korting Madagascar tehuis voor joden. Wat ooggetuigen vertellen. Het Ouitsche weermachtsberlcht. Een ooggetuige-verslag. Zweedsche verslaggevers aan het woord. DE BROODBONNEN. ;een ook met een tu*. js het geval i», Donker, vele mogelijkhnriof, „n Ti te bevolen 'lo fdkle'vir te kteten. nogelljk maakt, zóodat al te stemmig geheel istaan, Een ander voor- gelijke keus verbonden listigheden als schoenen isch, shawls op deze afstemmen, waardoor osten van aanschaffing ihillende kleuren van ich brengen. Men doet len enkel stuk van goe- >open, dat duurzaam is goedkoops, die er spoe- onaanzienlijk uit zien. t zullen we ook meer i kwaliteit der stoffen aangezien de betere sterker zijn, doch ook irm behouden, terwijl de algemeen ook warnier vooral bij wollen weef- modellen gekozen die- i lie niet aan tijd gebon- ïtueel gemakkelijk ver dorden. Onze afbeelding -pon in Dirndl model te effen en bedrukte lap- breed. Voor het gladde 00 cm. noodig en voor niet meer dan 1.80 m. rij knoopjes midden ingehaalde gestreepte zich uitstekend leent irtjes en van rechte ba- die aan een band gezet 2.45 m. van 80 cm. en ouse is slechts 1.20 m. lig, Beide modellen zijn en vlot, terwijl de japon gemaakt kan worden net effen bovendeel. De n met behulp van klel- tardige kleedingstukken len en de vraag „kan ik treedt meer en meer jnd. Men kan alles dra euren, die men samen werken en bij de per draagster passen. 0 September 1940. 414.4 M. AVRO-Uitz. ïr. ANP., gram. 8.30 Or- Gram. 10.00 Morgenw, 30 Voor de vrouw. 10.35 Kroon. 11.00—11.20 huishouding. Om 12.00 ta-orkest. 12.45 Nieuws berichten ANP-, gram. en solist. 2.00 Voor de e brug", declamatorium im. 3.45 Philharmonisch Disco-causerie. 5.15 ïomische berichten ANP. ïusementsorkest en so- Jeugduitz. 6.45 Piano- sn van den dag (ANP). Orgelspel. 7.35 „Brand- sprek. 8.00 Nieuwsber. oeporkest en solist. 9.00 ïelpt via de post", toe- Omroeporkest. 10.15— ANP., sluiting. 1875 M. KRO-Uitz. itsch. 7.15 Ber. Eng. 7.30 en dag. 8.00 Nieuwsber. m. 11.15 Ber. Eng. 1130 tococo-octet. 12.30 Ber. Nieuws- en economische 1,00 Gram. 1.15 KR0- er. Duitsch. 2.15 KRO- •am. 3.30 Ber. Eng. 3.45 Duitsch. 5.15 Nieuws- ie ber. ANP. 5.30 Musi- ;r. Eng. 6.30 RVU: Cy- mt dieren". 7.00 Vragen (ANP). 7.15 Gram. 8.00 8.15 Nieuwsber. AJNr. 8.45 KRO-Melodisten en r. Eng. 9.30 Musiquette. iten den dag. 10.0° Ber. Nieuwsber. ANP. 10. Eng., sluiting. I1-1®"' 3.30 en 1.15—1.30 Ber. Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststrant 7 0, Oocs Postrekening 4445S Telefoon 2138 lilM .A.„..JK Bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel J, J. F A N O Y, Lange 01st straat 34 en Noordweg lil, Directeur Hoofdredacteur i R. ZUIDEMA Abonnementsprijs J2.60 per lr,varinai Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regei Ingezonden mededeefmgen 40 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Dit nummer bestaat uit twee blacfén. Over dit onderwerp heeft Zaterdag Prof. Dr J. R. Slotemaker de Bruïne tadlg. De doorgang die voor het aut (Foto Pax-Holland in de te Scheveningen gehouden bijeen komst, waar hy met Dr Colijn optrad, een rede gehouden. Ook van deze rede laten wij een ver slag voigen. Er gaat een algemeene roep orn ver nieuwing rond; daarvan zullen zich al len moeten doordringen. Het is dan ook wel zeer waarschijnlijk, dat wij midden in de geboorte van nieuwe dingen staan. Alleen is het onmisbaar, dat zulk een oordeel gegrond is op de lessen der his torie, niet op de fantasie. Meer dan eens is een nieuwe jaar telling ingevoerd, die na tien jaren ver geten was, en menig uiterst revolutio nair streven is in krasse reactie ge ëindigd. De historie leert echter wel, dat uitgebreide oorlogen een enorme wijziging brengen op politiek, econo misch en sociaal erf; ja dat zij de gan- sche geestesgesteldheid omzetten. Dit mag dus ook thans worden verwacht; vooral wanneer men den huidigen oor log beschouwt als vervolg op en gevolg van den wereldoorlog en het verdrag van Versailles. Een dergelijke periode van een kwart eeuw moet wel diepe wijzi gingen met zich brengen. Hier ligt dan een speciale roeping voor christenen, d.i. voor hen, die de leiding der historie niet zien in de han den van menschen, doch van God. Dit geloof immers pleegt een conserveerend indien zelfs niet conservatief element aan te dragen door het besef van af hankelijkheid. Het moet echter gepaard gaan met den drang om de teekenen der tijden te verstaan. Dit zal te eerder geschieden, als men zich voor den geest houdt, dat het christendom door de prediking der wedergeboorte zich stelt tegenover alle fatalisme en onderworpen heid aan erfelijke belasting en in dien zin meer radicaal is dan alle nieuw lichters. De eisch en verwachting van het nieuwe moet echter gevuld zijn en dus meer wezen dan een frase of een mode. Wie nu den roep om vernieuwing ont leedt, wordt teleurgesteld; want daar in is geen enkel nieuw element aanwezig. Spr. heeft geen enkelen nieuwen eisch vernomen; of het moest zijn, dat nu eindelijk eens iets aan sociale voorzie ningen moet worden gedaan; maar deze zonderlingheid kan men laten zwemmen. Verder is er geen nieuws; er zijn wel stok-oude dingen, b.v. dat belangheb benden in een groote vergadering met aplomb eischen stellen zonder eenig oog voor de budgetaire zijde Indien zoo iets eindelijk werd nagelaten, zou dat een nieuw en zeer gelukkig element betee- henen. De onderwerpen, waarover het gaat, zijn vooral vier in aantal: werkloosheids bestrijding, economische ordening, staat kundige heroriënteering, cultureel-gees- telijke vernieuwing. Op geen dezer ge bieden wordt iets gevraagd, dat niet reeds lang bepleit is. De bestrijding der werkloosheid 18 e®n zaak van de eerste orde, niet enkel om economische maar vooral ook om moreele redenen. De regeering heeft zich reeds jaren in dezen beijverd. Na- uurlijk was het probleem moeilijk door en. economischen wereldtoestand; het „f «nds rï°or bet vraagstuk van grond- ionen en materialen nog moeilijker geworden. Doch het moet met alle ener gie worden aangevat. Indien daarbij de oegere concurrentie en verwijten tus- rat de groepen in onbruik zou ge- ®n en men gezamenlijk zich inspande der dat men de energie voor zichzelf monopolie opeischte en den ander te' zou een nieuw en voor gelijk element beteekenen. o P bet gebied der economische mJzijn nieuwe dingen groei- e. Volgens spr. is het geen fantaisie, nnd v°orspellen: doch hij acht dit ®n,v®fP ongeschikt om er een groot volksbeweging mede te stuwen. Ten eerste is alles in Europa nog groeiende en is het nauwelijks denkbaar dat Nederland hier zal kunnen hande len buiten zeer nauw contact met het geen op het gansche continent groeit. Ten tweede is het zeer de vraag, of de corporatieve ordening naar Italiaansch model, die onder ons gepropageerd wordt, de overtuiging weerspiegelt van de groote meerderheid van het Neder- landsche volk. Ten derde is het onder werp te materiëel, te relatief en ook te oud om een nieuwe beweging te stu wen. Zou men hiertegenover willen wij zen op den drang, dat individualisme en egoïsme gebroken worden, dan dient het antwoord te luiden, dat dit groot- sche onderwerp ligt op het cultureel- geestelijke erf en dat via enkel econo mische constructies dit ideaal nimmer kan worden bereikt. Op staatkundig terrein is een dubbele vernieuwing onmisbaar. De versplintering in het partijwezen moet worden tegengegaan; met name belan gengroepen zyn op politiek erf uit den booze. Echter pleit spr. geenszins voor de vorming van één party, die allen zou omvatten; de onmiskenbare verscheiden heid in ons volk zal in de geleding van partijen haar weerslag moeten vinden; een kunstmatige eenheid zou ons ver armen. Behalve de bestryding der versplinte ring is bestrijding van de ontaarding der democratie onmisbaar. Naast een sterk regeergezag acht spreker volksinvloed onmisbaar. Doch a.r. en c.h. hebben èn als kamerlid èn als minister fel gestreden tegen het streven der Kamer om op den stoel der Regee ring plaats te nemen. Dit streven zal algemeen en met forschheid bestreden moeten worden; men denke maar aan het enorme misbruik, dat van moties en amendementen gemaakt werd. Hier vooral komt het er op aan, dat prin- cipiëel en niet uit tijdelijke berekening met het verleden wordt gebroken. Eindeiyk de cultureel-geeste- iyke vragen. Hier is de eigeniyke vernieuwing onmisbaar, omdat alle ech te volksvernieuwing van binnen uit ver kregen worden moet en noch door wet ten noch door organisatie verkregen kan worden. Wie roept om gemeenschapszin tegen over individueel of groepsegoïsme, roept om een nieuwen geest. En deze kan niet verkregen worden zonder geestelijke krachten in den diepen religieusen zin van dit woord. Daarmede is als onvoldoende afgewe zen het streven om cultureel-geestelijk te helpen met verwerping van geesteiyke kracht en het streven om de volkseen heid te bereiken door onderschikking van het geesteiyke aan het nationale. Het aantal Nederlanders, dat bewust in deze richting werkt, is zeer gering. Zy moeten scherp bestreden worden door allen, wien de geestelijke goederen ter harte gaan. Hieruit volgt een afwijzing van de fusie-gedachte, die het karakteristieke van de onderscheiden groepen wil op lossen. Concentratie van allen, die op één terreinwerken, is daar bij mogelijk en is in vollen gang. Ook samenbinding van allen, die op geestelijk erf werken of van uit geesteiyk beginsel hun arbeid doen, is noodzakelyk doch is mede in vollen gang. Tusschen de protestantsche ker ken bestaat een levendig contact; even zoo tusschen de christelijke kringen, die werken inzake school, jeugd, sociaal werk, politiek werk, inwendige zending, enz. Het reeds verkregene wordt nog geregeld verbreed en verdiept. Op heel dit erf groeit veel, dat wel altoos bepleit is doch dat thans een nieuwen klank ontvangt en nieuwe da den te voorschijn roept. Naarmate deze vernieuwing in het centrum voortgaat, wordt de kracht verkregen, waardoor de terreinen, die aan den omtrek liggen en die vernieuwing vergen, deze ook ontvangen kunnen. Tot een gezamenlijk werken in deze richting roept spr. alien op, die de waarde der geestelijke goederen erken nen en branden van begeerte om het volksgeheel te dienen. De Duitsch-Italiaansche samenwer king op het stuk van de rassenpolitiek is nu twee jaar aan den gang. De Itali aan Barduzzi heeft in het licht gesteld, dat een oplossing van het jodenvraag stuk mogelijk maakt: Madagascar. Alle joden der wereld zouden daar een plaats kunnen vinden. Het klimaat is gematigd en beantwoordt ongeveer aan dat van de Middellandsche Zee. Hun zou zelfbestuur moeten worden toegestaan onder Duitsch Italiaansche bescherming. Verschenen is een besluit van den secretaris-generaal van het departement van financiën betreffende wijziging van de omzetbelastingwet 1933. Bepaald is o.m., dat de omzetbelasting en het bijzonder invoerrecht, met afwijking in zooverre van de in art. 6, eerste en tweede lid, van de wet genoemde percen tages van vier en tien, worden geheven tot een bedrag van onderscheidenlijk zes en twaalf ten honderd. Tot dusverre heeft de omzetbelasting vier ten honderd van den verkoop prijs der goederen bedragen, terwijl voor een aantal goederen een verhoogde belasting geldt van tien ten honderd. Artikel 2 lid 1 van het genoemde besluit brengt nu deze belasting op respectievelijk zes en twaalf ten honderd. Enkele artikelen zijn van deze verhooging vrijgesteld. Bepaald is verder, dat eenige goederen, die tot dusver waren vrijgesteld, in de toekomst wei aan deze belasting zullen zijn onderworpen, n.l.: versohe bloemen, boeken, weekbladen en alle andere penodiek verschijnende geschrif ten, fruit, versche en gezouten groenten, peulvruchten, de laatste met uit zondering van groene en grauwe erwten, bruine boonen en capucijners. Van belang is voorts de bepaling, dat zij, die machines, werktuigen, ge reedschappen of vervoermiddelen voor hun bedrijf aanschaffen, vrijstelling of teruggaaf kunnen krijgen van een derde deel van het bedrag, dat zij volgens dit nieuwe besluit aan omzetbelasting zullen verschuldigd zijn. In deze ge vallen zal dus van belastingverhooging practisch geen sprake zijn. (|root- en kleinhandelaren, alsmede fabrikanten, die tevens het beroep van handelaar uitoefenen, moeten vóór 20 October aangifte doen van de goederen, die zij op den eersten van die maand in voorraad hebben, voorzoover van die goederen niet omzetbelasting of bijzonder invoerrecht zal zijn voldaan tot het bedrag, dat ingevolge dit besluit bij levering of invoer zou zijn verschuldigd geweest. Het besluit treedt in werking op 1 October a.s. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: Afdeelingen gevechtsvliegers hebben ondanks het slechte weer ook op 8 Sept. en in den nacht van 8 op 9 Sept. de ver- geldingsaanvallen tegen Londen voort gezet. Het fotografische materiaal be vestigt de sterke uitwerking van de tot dusver ondernomen aanvallen. By de nachtelyke vluchten konden de aanval lende formaties haar doelen reeds van grooten afstand waarnemen als gevolg van de steeds nog voortdurende branden. Voorts werden dok- en haveninstallaties, petroleumopslagplaatsen, gasfabrieken, electrische centrales en waterleidingen, alsmede pakhuizen aan beide zijden van de Theems met bommen van allerlei ka liber bestookt. Ook verscheidene vlieg velden in de omstreken van Lincoln wer den aangevallen. In de Firth of Forth gelukte het een koopvaardijschip van 8000 bruto regis- terton door bomtreffers te beschadigen. Britsche vliegers hebben gisteren aan vallen gedaan op woonwyken in Ham burg. Verscheidene woningen werden be schadigd. Eenige burgers werden ge wond. De totale aangerichte schade is echter ook hier gering. De totale verliezen van den vyand be droegen gisteren 22 vliegtuigen. Vier eigen vliegtuigen worden vermist. Een deelnemer aan een Duitschen bom aanval op Londen schildert in een ver slag, dat het D. N. B. ontvangen heeft, zyn ervaringen boven de zwaar getrof fen hoofdstad van Groot-Brittannië. „Ongehinderd vliegt de sterke forma tie het Engelsche gebied binnen. Aan de monding van de Theems treedt voor de eerste maal zwakke luchtafweer op. Geen jager stoort den koers van de Duitsche aanvallers. Het afweergeschut wordt vermeden. Daar vertoont zich be neden een ontzaglijke rookwolk. Het is alsof de atmosfeer onder de toestellen verduisterd wordt: de groote petroleum opslagplaatsen aan de Theems, die sinds dagen branden en niet meer gebluscht kunnen worden. Bommen van een forma tie die hier vroeger geweest is, hebben dezen arbeid voltooid. Een angstwekkenden en tegelykertyd grootschen aanblik biedt de enorme brandende stad: dokinstallaties, werven, pakhuizen, electrische centrales, munitie fabrieken. Voor het doel de eerste ern stige tegenstand, Engelsche luchtafweer. Rondom Duitsche vliegtuigen, er boven en er onder ontploffen zware projectie len. Menige bemanning wordt door den luchtdruk door elkaar gegooid, menig toestel dreigt af te giyden. Maar de su perieure Duitsche vliegkunst weet de vliegtuigen steeds weer in haar macht te krygen. Onverstoorbaar glyden de toestellen door het vuur. Men kan zich geen voorstelling vor men van wat zich daar beneden vertoont Nieuwe bommen vallen, steeds weer bommen. Verwoestend is de uitwerking: ontzettende' ontploffingen en branden. De geheele stad schynt in vlammen te staan. Zoo slaan de Duitsche vliegers toe. Superieur weten onze jagers en tor pedovliegtuigen den afweer der jagers boven Londen zelf te breken. Menige Hurricane of Spitfire stort als een bran dende fakkel in de huizenzee van de reuzenstad neer. Door vaardige leiding komt de formatie na het werpen van de bommen door het vuur van het luchtaf weergeschut zonder eigen verliezen te rug. Weldra landen alle vliegtuigen weer in de thuishaven". De Londensche correspondent van de Stockholms Tidningen schryft o.a.: In den nacht van Zaterdag op Zondag braken honderden Duitsche bommenwer pers door en deden in een groot deel van de Engelsche hoofdstad branden uitbre ken. De vlammen waren kilometers ver te zien. De rook stond in dikke, zwarte, witte en gele wolken boven Londen, i Nooit heeft de geschiedenis een zóó vreeselyken luchtstryd beleefd als dien ik Zaterdagavond boven de Londensche haven gadegeslagen heb. Vliegtuigen raasden naar de aarde, versperringsbal lons suisden brandend tegen den grond, zwarte rookmassa's wentelden in golven naderbij. Telkens en telkens weer stegen dichte rookwolken op. De correspondent schildert zijn erva ringen bij het vyftigste luchtalarm te Londen sedert het begin van het groote offensief in de volgende bewoordingen: De kanonnen begonnen -in het Oosten te donderen. In den zonneschyn zagen we twee Duitsche eskaders van elk om streeks 10 machines, die juist met don derend lawaai naar het Noordwesten vlogen. Rondom hen explodeerden gra naten als witte ballen, maar de Duitsche toestellen zetten onverstoorbaar hun weg voort. Twee minuten later leek het i wel of de vliegtuigen werkelyk uit alle VERKORTING VAN DEN EXTRA TERMIJN. Zooals gemeld, is de nieuwe brood bon geldig tot en met Dinsdag 17 Sep tember. Dit beteekent echter niet, dat men twee dagen langer toe moet komen met hetzelfde broodrantsoen; slechts is de extra-termyn, gedurende welke de bon alsnog geldig was met twee dagen ver kort. Immers tot nu toe konden de brood bonnen, die in een bepaalde week geldig waren, ook gedurende de eerste vier da gen van de daarop volgende week wor den gebruikt, thans is hierin om admini stratieve redenen verandering gebracht, zoodat de thans geldende bon uiterlijk tot de volgende week Dinsdag gebruikt kan worden. hemelstreken op de stad neersuisden. Wy hoorden het fantastische motorge- huil der toestellen, die tot duikaanval op de versperringsballons overgingen. Ik heb vyf ballons geteld, die in vlammen opgingen en neerstortten, omgeven door een vettige zwarte rookwolk. Terwijl deze strijd zich nog afspeelde naderden nieuwe erfcpders met donde rende motoren. Met een oorverdoovend lawaai, dat de lucht om ons aan flarden leek te scheuren, stortten zij zich op de haven. Deze aanval heeft alles in de schaduw gesteld, wat fot dusver in den luchtoorlog voorgevallen is. Wij voelden hoe de lucht om ons heen trilde. Men kreeg den indruk van een aardbeving. Ik geloof dat de strijd maar twintig tot dertig minuten duurde, maar men vergeet den tijd, als men zelf aan een dergelijke gebeurtenis deelneemt. Zeer indrukwekend is ook het verslag van den Londenschen medewerker van Dagens Nyheter, die o.a. schrijftIn den nacht van Zaterdag op Zondag kon men op de Theemsbruggen zonder moeite in het schijnsel van de geweldige branden de krant lezen. Van officieele zijde wordt verklaard aldus U. P. dat behalve regeerings- en industriegebouwen, verschillende ker ken en een school ernstig zijn bescha digd. Bijna tien uur lang cirkelden Zen dag vyandelijke vliegtuigen boven de Britsche hoofdstad. Het regende dyna miet- en brandbommen. De rook van de ontstane branden verduisterde den mor- genhemel. Men meent dat het aantal slachtoffers minder is dan Zaterdag. De verslaggever van United Press kon pas na vele uren in een schuilkelder te hebben doorgebracht weer met zyn bu reau in verbinding komen. Hy vertelde, dat, juist toen hy in zyn auto wilde stap pen, een bom op 500 m afstand van hem insloeg. Een regen van splinters vloog over het plein. Telkens weer hoorde hij bommen naar beneden gieren, die even wel niet ontploften: het waren tijdbom men, die pas uren later zouden explodee- ren. Uit het raam van het gebouw, waar United Press te Londen gevestigd is, kon men Zondagavond den tweeden grooten Duitsche luchtaanval op Londen duide lijk waarnemen. In weerwil van het he vige vuur der Londensche luchtdoelbat terijen lieten de Duitschers tal van bom men vallen. Voor zoover wy hier kon den concludeeren aldus seint United Press was deze aanval krachtiger dan die van Zaterdagavond. Op vele plaatsen was het afweervuur zoo hevig, dat de ruiten rinkelden en de deuren rammelden. Op een rondrit door de meest gebom bardeerde gebieden van Londen consta teerde een correspondent van United Press, dat in enkele woonwyken de be volking de woningen moest verlaten, daar haar situatie, omdat zy in de na- byheid van militaire doelen of onderne mingen in openbaren dienst woont, te ge- vaarlyk werd. Op verschillende plaatsen waren de huizen dan ook door bomaan vallen onbewoonbaar geworden. Zondag zag men toch nog-vele inwo ners naar de kerk gaan. De rondrit begon in de nabijheid van een station, dat door de Londenaren veelal als uitgangspunt voor hun Zon- dagsche uitstapjes dient; 3.5 km van dit station verwijderd, aan den anderen oever van de Theems, zagen we de eer ste groote schade. Hier bevinden zich de grenzen van de havenwerken en hier stij- geen nog steeds groote rookwolken om hoog. Drie houtopslagplaatsen brandden nog onder groote rookontwikkeling. En kele kleine dekschuiten schommelen vol ledig uitgebrand tegen de geblakerde steigers. Vele honderden vierk. meters havengebied en vele opslagplaatsen zijn zwaar beschadigd. Enkele gebouwen schynen onbeschadigd te zyn, slechts de

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1