De Merlandsche arbeiders
in Duitschland.
De vernielingen te Berlijn.
Verklaring van Churchill?
Het Italiaansche weermachtsbericht
De bezetting der Zevenburgsche
gebieden geregeld.
Reeds 30.000 Belgische arbeiders
naar Duitschland vertrokken.
Moeilijkheden met den toevoer in
Frankrijk.
Uit de Provincie
Zons op- en ondergang,
De busdienst Goes-Middeiburg.
MIDDELBURG.
len. Op verscheidene plaatsen langs de
Theems werden bommen geworpen, voor
al echter in het Noord-Oosten van Kent.
In een stad zijn verscheidene woonhuizen
en kantoren vernield, terwijl eenige hui- i
zen aan de rivier aanzienlijke schade op
liepen.
Vroeg in den middag drong een tweede
golf van Duitsche toestellen tot in het
binnenland door. Van het Zuid-Oosten
uit naderden deze vliegtuigen Londen.
Het kwam tot gevechten, er werden bom
men geworpen.
De luchtaanvallen, die gisteren op
Londensche districten zjn gedaan, heb
ben een zeker aantal slachtoffers ge-
eischt."
Uit mededeelingen van officieele En-
gelsche instanties over de Duitsche
luchtaanvallen kunnen zekere gevolg
trekkingen omtrent de resultaten van
die aanvallen gemaakt worden. Zoo leest
men in een van die communiqué's, dat in
een stad brandbommen een groot aantal
branden veroorzaakt hebben. In het N.W.
en N.O. zijn talrijke bommen gevallen.
De heftigste aanvallen hadden Zaterdag
middag tegen vijven plaats. Honderden
Duitsche bombardeer- en jachttoestellen
drongen het luchtruim boven Z.O. Enge
land binnen. In het graafschap Essex
werd aanzienlijke schade aangericht en
ook in het gebied van Londen is een en
ander vernield. Midden Engeland had
ook te lijden, op een plaats werd door
bommen de gastoevoer afgesneden.
De Daily Express schrift, dat wel
iswaar slechts weinig slachtoffers vielen,
die niet vermeld mogen worden, maar
dat „zeer, zeer veel schade" door stil
stand in de fabrieken, op de spoorwegen
en in andere openbare diensten is ont
staan.
De Petit Marseillais verneemt uit San
Sebastian, dat het Zuidelijk kustgebied
tusschen de Scilly-eilanden en Margate
ernstige schade geleden heeft. Over een
lengte van ongeveer 600 km staan alle
militaire installaties, vlieger- en vloot-
bases aan een dagelijks hameren bloot.
Reuter zelf heeft bekend, dat Zaterdag
belangrijke schade berokkend werd. De
eerste aanval was een overrompeling,
daar bepaalde plaatsen voor het eerst
overdag bestookt werden. Industrieele
gebouwen en een benzineopslagplaats
werden getroffen. De gasleiding ont
plofte.
De Londensche correspondent van de
Stockholms Tidningen schrijft:
Dover was opnieuw het doel der Duit
sche aanvallen. Ballonversperringen en
schepen werden bestookt. Langs de En-
gelsche kust kwam het tot hevige lucht
gevechten, terwijl andere formaties die
per het land binnendrongen.
De inwoners van Londen hebben in den
nacht van Vrijdag cp Zaterdag in de
schuilkelders gezeten en ook Zaterdag
moesten zij vier maal naar beneden, ter
wijl de zon aan den hemel stond.
Des middags werd een nieuwe aanval
ondernomen en des avonds kwam het tot
een aanval, die misschien de geweldigste
was in dezen luchtoorlog. Zonder ophou
den lieten de aanvalsgolven zich uit de
lucht vallen en anderhalf uur lang werd
hevig gevochten. Dit was een welbewuste
aanval op de stellingen rondom Londen.
De gevechten bereikten een hevigheid,
waarvan men tot dusver niet had kun
nen droomen.
De correspondent beschrijft verder de
aanvallen van Zondag, die op de haven
werken aan de Theems gericht waren.
Des middags vielen Duitsche toestellen
Croydon en een ander vliegveld ten Zui
den van Londen aan, nadat Zaterdag
middag drie andere vliegvelden waren
bestookt.
De Duitsche aanvallen van de laatste
twee weken hebben duidelijk ten doel
het weerstandsvermogen van den tegen
stander door massale aanvallen op vlieg
velden en toegangswegen te verlammen.
Met het oog op het geweldige tempo
van den strijd der laatste dagen is men
er thans van overtuigd, dat de operaties,
welke de Duitsohers tot dusverre heb
ben ondernomen, slechts een voorbe
reiding zijn voor hetgeen zal komen.
In de afgeloopen dagen hebben in de
binnenstad van Berlijn de Ritterstrasze
en dwars- en naburige straten, geljk
Alsxunirinen-, Mathieu- en Alte Jakob-
btrusze van brand- en brisantbommen
van Engelsche vliegers geleden. Er be
vinden zich daar in hoofdzaak handels
huizen en opslagplaatsen. In de Alexan-
drinenstrasze werden talrijke woningen
door luchtdruk en bomscherven verwoest
of beschadigd. Alle ruiten sprongen en
vele deur- en venstersponningen werden
afgerukt.
Het geringe verlies aan menschenle-
vens is te danken aan de discipline waar
mee de bewoners zich bij het begin van
het alarm in de schuilkelders begaven. In
deze buurt werden slechts drie burgers
gewond ofschoon ze grooter is en ern
stiger gehavend werd dan de Kottbusser-
Strasze, waar twee dagen tevoren een
groot aantal slachtoffers te betreuren
was.
De brandweer had de handen vol aan
het blusschen van branden en zoodra het
dag geworden was begon het oprui-
mingswerk ten opzichte van scherven en
puin.
Het aantal dooden als gevolg van den
Engelschen luchtaanval op Berl jn in den
nacht van 28 op 29 Augustus, is, naar
de bladen melden, tot twaalf gestegen.
Daar nog niet vast staat, of hier en daar
niet-ontplofte granaten liggen, zijn eeni
ge straten voor het verkeer gesloten.
AFTREDEN VAN CHAMBERLAIN
WAARSCHIJNLIJK.
In Londensche politieke kringen houdt
men het, volgens Dagens Nyheter, thans
voor zoo goed als zeker, dat Chamber
lain weldra het kabinet zal verlaten.
Zjn aftreden zou, naar de meening
van deze kringen, tot een reorganisatie
van de regeering leiden, welke zou neer
komen op een verwijdering van de z.g.
zwakke mannen.
De naam van Lloyd George, die steeds
geweigerd heeft met Chamberlain samen
te werken, duikt thans op als mogeljke
minister zonder portefeuille. Wellicht dat
hij een nieuwe functie van algemeen ad
viseur der regeering zou krijgen.
De parlementaire redacteur van Reu
ter schrijft: „Het is waarschijnlijk, hoe
wel geenszins zeker, dat Churchill Don
derdag a.s. in het Lagerhuis een verkla
ring over den oorlogstoestand en in het
bijzonder over den toestand der Royal
Air Force zal afleggen".
Het Italiaansche hoofdkwartier meldt:
Vijandelijke vliegtuigen hebben gis
ternacht boven Sardinië gevlogen en luk
raak verscheidene bommen uitgeworpen,
die in het open veld terecht kwamen.
Drie vijandelijke toestellen werden door
het luchtdoelgeschut neergehaald. Er
vielen geen slachtoffers en er werd geen
schade aangericht.
Andere vliegtuigen, alle uit de rich
ting van Zwitserland, hebben boven be
paalde gebieden van Piemont en Lom-
bardije gevlogen, waar zij terstond tot
voorwerp van reactie werden van vlieg
tuigen en afweergeschut. Aangezien zij
de gestelde doelen niet konden bereiken,
wierpen zij vier bommen op een dorp
in het gebied van Varese, alsmede vuur
pijlen op verscheidene plaatsen. Er wer
den geen slachtoffers gemaakt en er
werd geen schade van beteekenis aange
richt.
Twee Italiaansche verkenningsvlieg
tuigen zjn niet op hun bases terugge
keerd.
Tjdens een bombardement op Tobroek
heeft de vjand een veldhospitaal getrof
fen, waar één persoon ernstig gewond
werd.
In Oost-Afrika hebben vjandelijke
vliegtuigen gepoogd het eiland Harmill
op 80 mijl van Massoua, aan te vallen.
Een vliegtuig werd neergehaald; een an
der vijandeljk vliegtuig werd neerge
schoten te Asseb tjdens een vjandelj-
ken aanval, welke lichte scbade veroor
zaakte en acht personen onder Italianen
en Inlanders verwondde.
Onze vliegtuigen wierpen bommen van
klein kaliber uit op een vjandeljk kamp
ten Zuiden van Maman voorbj Kassala,
en beschoten het kamp met succes.
DE ITALIAANSCHE OPMARSCH
IN KENYA.
De Italiaansche dagbladen wjzen op
het belang van den Italiaanschen op-
marsch in Kenya, waarvan melding is
gemaakt in het Italiaansche legerbericht
van Zondag. De een na de ander vallen
de Engelsche stellingen in Kenya. Na
het verlies van Moyale en van den uit-
springenden hoek van Dolo, hebben de
Engelschen eveneens Buna moeten over
geven, een zeer belangrijk karavaancen
trum, waar de Engelschen een vliegveld
hadden aangelegd. Hier startten vlieg
tuigen, die vluchten ondernamen boven
gebieden van het Italiaansche imperium.
Wel was het vliegveld verscheidene ma
len door de Italiaansche luchtmacht ge
bombardeerd, zoodat het onbruikbaar
was geworden.
De gemengde Hongaarseh-Roemeen-
sche commissie heeft over het vraag
stuk van de bezetting der nieuwe ge
bieden door Hongarje het volgende be
sluit genomen:
Het Hongaarsche leger trekt 5 Sept.
over de grens. De opmarsch wordt 13
Sept. beëindigd.
Nader wordt nog uit Boekarest ge
meld, dat Roemenië alle voorbereidende
maatregelen treft voor de uitvoering van
de scheidsrechterlijke uitspraak van
Weenen. Uit Boekarest zjn 500 auto
bussen naar Zevenburgen vertrokken
voor het vervoer van de autoriteiten. In
Klausenburg is een gemengde Roe-
meensch-Hongaarsche burgerwacht ge
vormd, die moet medewerken aan een
uitvoering zonder wrjving van de ont
ruiming.
Alle openbare lokalen zjn gesloten.
Restaurants zijn alleen des middags en
des avonds telkens twee uur open. De
militairen zjn overal den toestand
meester.
De vorige week waren reeds 22.000
werklooze arbeiders naar Duitschland
vertrokken. Deze week zouden nog 8000
andere arbeiders volgen. Het grootste
deel komt uit het Vlaamsche land. Vroe
ger begaven zich, ieder jaar, in den
oogsttjd, duizenden jonge boeren, uit
Zuid-Vlaanderen, naar Frankrijk. Naar
verluidt zou de bedoeling voorzitten het
cijfer der werkwilligen, die zich naar
Duitschland wenschen te begeven, bin
nen niet al te langen tjd, op 60.000 te
brengen.
DEENSCH SCHIP OP EEN MIJN
GELOOPEN.
D.N.B. Het Deensche s.s. Rise is Vrj-
dag in de Deensche wateren tusschen
Funen en het eiland Aaeroe, waarover
slechts vreedzaam scheepvaartverkeer
wordt onderhouden, op een Engelsche
mijn geloopen. In het wrak van het
schip, dat na de ontploffing snel was
gezonken, heeft men thans de lijken van
den kapitein, den hoofdmachinist en
een stoker gevonden. Niet ver van het
schip vond men ook het lijk van de
vrouw, die tot de vermiste passagiers
behoorde en wier beide kinderen even
eens verdronken zijn. Hierbij komen nog
twee passagiers, die in het ziekenhuis
aan hun verwondingen bezweken zijn.
De voorziening met levensmiddelen en
grondstoffen in het niet bezette Frank
rijk mag in zoo ver bevredigend hee-
ten, dat de regeering kon aankondigen
ervan af te zien meel en brood te rant
soeneeren. Voor de wintermaanden
schjnen de in het land aanwezige voor
raden voldoende.
Minder gunstig, aldus de correspon
dent van de Frankfurter Ztg. te Zü-
1 rich, staat het met rogge, gerst, haver
en peulvruchten. Ernstig is het met den
toevoer van suiker gesteld, daar er in
het vrije gebied niet geproduceerd
wordt en de voorraden zeer gering zjn.
Door verhooging van het suikergehalte
in de druiven, dat is door een vertraag
de pluk, hoopt men ten deele daarin
te voorzien en dan zullen voor het eerst
in Frankrjk niet alleen de druiven voor
zoete spjzen en dranken verwerkt,
maar ook de resten en pitten indus
trieel verwerkt worden, de laatste tot
vermeerdering van den olievoorraad.
Tot versterking van den aanvoer van
grondstoffen ten behoeve van de Fran-
sche bevolking zou de Engelsche blok
kade moeten inbinden, maar de hierop
gerichte onderhandelingen onder bemid
deling van de Amerikaansche regeering
bleven voorloopig vruchteloos. Voor de
textiel, waarvan de voornaamste bedrj-
ven in het bezette Frankrijk en den El-
zaB liggen, schept dit een benauwende
situatie. En deze moeiljkheden worden
door stagnaties in het vervoer verer
gerd, welke worden geweten aan gebre
ken in de organisatie evenals aan een
tekort aan kolen en stookstof. Welis
waar zint men op de schepping van sur
rogaten en op het op ruimere schaal
dienstbaar maken van waterkracht aan
de opwekking van electriciteit.
WEER LUCHTALARM TE LONDEN.
LONDEN Ook Maandagavond werd
weer lucht-alarm gemaakt. Volgens Reu
ter heeft dit 4 uur en een kwartier ge
duurd.
IN ENKELE DISTRICTEN ZIJN DE
PASSEN INGENOMEN IN VERBAND
MET GEVALLEN VAN VOORTIJDIG
VERTREK.
Het is enkele malen voorgekomen,
dat Nederlandsche arbeiders in Duitsch
land te werk gesteld, den arbeid in den
steek lieten, zonder rekening te houden
met den opzeggingstermijn.
In verband hiermede is de Duitsche
Overheid er in enkele districten toe
overgegaan, de paspoorten der andere
Nederlandsche arbeiders, die de laatste
weken uit het vaderland zijn aangeko
men, in bewaring te nemen, aldus meldt
het „Vaderland". Dit om verder ver
breken van arbeidsovereenkomsten te
voorkomen.
Hoewel deze landgenooten hiervan
geen moeilijkheden ondervinden en zj
hun pas terugkrijgen, wanneer het
oogenblik van hun periodiek verlof is
aangebroken, heeft de maatregel op de
Nederlandsche arbeidskrachten geen
prettigen indruk gemaakt. Algemeen
wordt echter ingezien, dat deze maat
regel door het optreden van hun col
lega's veroorzaakt is.
Op een enkele uitzondering na zijn
onze landgenooten, die in Duitschland
werkzaam zjn, tevreden. De redenen,
waarom enkelen naar Nederland terug
keerden, zijn in hoofdzaak: heimwee,
ongerustheid over het in eigen land
achtergebleven gezin, arbeidsschuwheid
en klachten over de kost.
De arbeiders, die het werk trouw ble
ven, zijn niet erg te spreken over het
optreden van hun collega's. Aan den
goeden naam, die de Nederlandsche
krachten in Duitschland hebben, wordt
op deze manier afbreuk gedaan. Het
meest ergeren zij zich intusschen aan
de dwaze praatjes, die de „deserteurs"
over hun z.g. ervaringen in het land
rondstrooien. O.a. wordt er beweerd, dat
het in Duitschland veel harder werken
zou zijn dan in het vaderland. Het ar-
beidstempo in Duitschland is echter niet
vlugger. In Zuid-Duitschland, met name
in Beieren en in de Oostmark, is het
zelfs belangrijk trager. Het vlugst werkt
men in Berljn. Een Amsterdamsch des
kundige, die twee jaar geleden in Ber
lijn vertoefde, kwam, bij vergelijking van
het arbeidstempo in de twee steden tot
de slotsom, dat, althans in de bouw
vakken er in de Amstelstad harder ge
werkt wordt dan in de Spreestad.
Ook het loon is in vele gevallen een
dankbaar object voor praatjes. Wat dat
loon betreft: het is afhankeljk van het
district waarin gewerkt wordt. Het mi
nimum loon is 59 pf. per uur. Dit ver
dienden arbeiders zonder vakkennis bj
den aanleg van wegen op het platteland.
In het algemeen zjn echter ook bij den
stratenaanleg de loonen reeds 63 pfen
nig. In de groote steden, met name in
Berljn, worden veel hoogere loonen be
taald.
Te Berljn is het minimum voor ar
beiders zonder vakkennis reeds 72 pfen
nig per uur. Voor vaklieden in het bouw-
bedrjf is het standaardloon 1.08 R.M.
per uur, maar dit wordt overschreden,
waneer in tarief gewerkt wordt. Van
deze loonen worden echter weer de be
lasting en de premiën voor de verzeke
ringen afgetrokken. Gemiddeld zal het
loon met vjftien procent moeten worden
verminderd.
De bewering, dat het leven in Duitsch
land duurder zou zjn dan in Nederland,
is niet juist. Sommige artikelen zijn
duurder, andere daarentegen weer be
langrijk goedkooper. Het spreekt echter
van zelf, dat iemand, die kersversch uit
Nederland komt, duurder leeft, dan hj,
die reeds lang in Duitschland geves
tigd is.
4 SEPTEMBER.
Zonsopgang 6 u. 54.
Zonsondergang 8 u. 24.
Vorige week kwam in een der Zeeuw-
sche bladen een bericht voor, dat de auto
busdienst GoesMiddelburg, die zich in
het economisch leven in Walcheren en
Beveland een zoo belangrijke plaats heeft
weten te verwerven (wat te meer uit
komt, nu het aantal treinen belangrijk is
verminderd) minder kilometers per week
mocht rijden en dat wat buitengewoon
ingrijpend zou zijn het verboden was
reizigers van Goes naar Midelburg en
omgekeerd te vervoeren. De bussen zou
den alleen mogen blijven rijden voor het
vervoer van reizigers van Goes en Mid
delburg naar de tusschenplaatsen.
Dit laatste zou vooral zeer velen ern
stig dupeeren en zou ook geen brandstof
besparing beteekenen.
De secretaris van den Ned. Bond van
Autobusdienstondernemers deelt naar
aanleiding hiervan mede, dat op de be
slissing van de commissie Vergunningen
Personenvervoer, beroep open staat bij
den secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Water
staat, die hierin geadviseerd wordt door
den Raad van State.
De ondernemer J. van Fraassen heeft
van deze gelegenheid gebruik gemaakt
WEES ZUINIG MET MATERIAAL EN
MOTORBRANDSTOF.
De Nederl. Visscherj-Centrale zond
aan belanghebbenden het volgende schrij
ven:
Hierdoor wensch ik nadrukkelijk uw
aandacht te vestigen op het feit, dat on
der de huidige omstandigheden met de
grootst mogeljke zuinigheid moet wor
den omgegaan met alle materiaal en mo
torbrandstof.
Ik raad u aan in uw eigen belang, zei
len, touwwerk, netten, enz., zoo goed
mogeljk te onderhouden, opdat de slij
tage tot een minimum kan worden be
perkt.
Aanvulling van materiaal is nl, met
het oog op de geringe voorraden hier te
lande, slechts in geringe mate te ver
wachten.
VERHOOGING SUBSIDIE ARMENRAAD
B. en W. stellen den gemeenteraad
voor aan het Bestuur van den Armen
raad een verhoogd subsidie van f 100
toe te kennen, noodig geworden door het
tijdens de oorlogsdagen geheel verbran
den van den inventaris van het bureau
en het aanwezig geldkistje met kasgeld.
OPSCHORTING JACHT IN DUIN-
TERREINEN.
De heer P. W. M. Hoegen van Hooge-
lande heeft voor het tijdvak van 1 Aug.
1938 tot 1 Aug. 1945 de jacht in de ge
meentelijke duinterreinen nabij de Oran
jezon gepacht. Thans heeft hij verzocht
de bepalingen der betreffende overeen
komst voor het tijdvak 1 Aug. 1910 tot
1 Aug. 1941 te willen opschorten, aange
zien onder de tegenwoordige omstandig
heden de uitoefening der jacht zeker
geen genoegen zou zijn, nog afgescheiden
van de mogelijkheid daartoe. B. en In
stellen voor het verzoek in te willigeD-
RIJWIELDIEFSTALLEN.
Verdachte aangehouden.
De politie heeft aangehouden zekere"
v. G. uit Cadzand, die zich alhier in 0®
laatsten tijd aan verschillende rijwiel
diefstallen moet hebben schuldig ff
maakt. De aangehoudene zal ter beschik
king van de justitie worden gesteld.
HET HULPCOMITÉ BEGINT MORGE"
WEER UIT TE DEELEN.
Vlugger dan aanvankelijk gedacht was.
is men gereed gekomen met de voor
reiding van een nieuwe uitreiking u;-
aanwezige goederen en zoo kan het Plfl6;
selijk hulpcomité morgen weer de
gende kleedingstukken direct na 6
vraag uitreiken: voor mannen overhe-
den en sokken, voor jongens kousen,v'
vrouwen directoires, camisoles, onder)
ken en kousen, voor meisjes director
en kousen. Verder kantoorjassen
overalls.
Dit zal geschieden des Maandag'^
9 tot 10 uur voor hen, wier
