Dagblad voor de Provincie Zeeland
irogramma
EERSTE BLAD
Fantasiën en feiten.
Distributiebonnen
De Zeepdistributie.
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1940
54e JAARGANG - No. 279
Roemenië staat Noord-Zevenburgen
en nog enkele gebieden af.
De nieuwe Hongaarsch-Roemeen-
sche grens.
0e Dultsch-ltaliaansche garantie
aan Roemenië.
Bestuur van roeening
ide rekening gehouden
.g der productiekosten
m van den oorlogst n2.
noging der productie,
te stijging der arbeids-
erk stellen van meer
igere transportkosten,
eer dan het verschil
:en voor oogst 1939 en
940.
deze overwegingen i8
de prijs van de tarwe
'ten te laag vastgesteld,
;aden vóór de publica-
de vrije markt tegen
|re prijzen werden ver-
igen zal worden op een
oor de genoemde pro-
limveestapel.
ïur besloot instemming
het voorstel van den
|sulent voor Drentheen
als principe voor de
len pluimveestapel gel.
„hoe grooter bedrijf,
|en".
(zaai.
et de zeer slechte uit-
I vlasteelt en het belang
torziening overwoog het
'vraag of het gewenscht
een verbod van de teelt
werd geconcludeerd,
"verbod niet gewenscht
/erband met de thrips-
het niet voldoende be-
in bestrijdingsmiddelen
|mping van de teelt van
/ooral in de gebieden,
|open maanden in erge
hadden te lijden. Te-
|nschelijkheid besproken
zooveel mogelijk aan
eggen en geen bieten of
na vlas.
|l Augustus 1940.
414,4 M. AVRO-Uitz.
j>. en gram. 10.00 Mor-
Gram. 10.30 Causerie
tegenspoed". 10.35 En.-
roon. 11.0011.20 Deel.
jlharmonisch Kwartet,
en gram. 1.00 AVRO-
1st. 1.45 Gram. met toe-
Tiroeporkest. 3.15 Deel.
Disco-causerie. 5.15
kinderkoor „Zanglust".
Jusementsorkest, solist
7.00 Vragen van den
Ber. 7.20 Gram. 7,25
tomerpostzegels'7.45
[ge. 8.00 Ber. ANP. 8.15
|n solisten. 9.10 Radio-
/RO-Stijkorkest. 10.00
lijding. 10.15— 10.30
ïng.
1875 M. KRO-Uitz.
|jch. 7,15 Ber. Eng. 7.30
dag. 8.00 Ber. ANP.
|Ber. Eng. 11.30 Gram.
let. 12.30 Ber. Duitsch.
1.00 Gram. 1.15 KRO-
Duitsch. 2.15 Gram.
i.30 Gram. 5.00 Ber. I
|r. ANP. 5.30 KRO-ork. j
6.30 „De aanstaande
laaggesprek. 7.00 Vra-
kg (ANP). 7.15 Gram.
8.15 Ber. ANP. 8.30
_4RO-Melodisten en so-
Ing. 9.30 KRO-Melodis-
Isiuiten den dag. 10.00
|.15 Ber. ANP. 10.30-
i sluiting. 11,1511-30,
15—1.30 Ber. Eng.
[september 1940.
4.14 M. 8.00 KRO. 8.30
5.00 NCRV. 7.45-
I. 8.15 Wij beginnen den
dienst. 9.00 Gram. 10.30
jGram. 12.15 Rococo-oc-
LNP. 1.00 Letterk. eau-
duette. 2.00 Gram. 3.00
115 Gram. 4.30 Zieken-
-am. 5.00 Gew. muziek
lelijksche gedachtenww-
15.30 Ned. Herv. Kerkd.
It. 7.45 Gram. 8.00 Ber.
iGroot Amusementsork.
|ijke Klaverblad". 9-M
nusementsorkest.
ble „The Cocoanuts
Amusementsork.
klaverblad". 9-45 »T
15 KRO-Groot Amuse-
Wjj sluiten den dag.
[.875 M. VARA-Uitz.
Sch. 7.15 Ber. Eng- 7-f
3er. ANP. 10.00 VABA-
l 11.15 Ber. Eng. IW
•O Esmeralda en so"
Ber. Duitsch. U-*>
1.30 Gram. 2.00
reel en gram. a.io
•tage. 3.40 Tuinbouw!
no. 4.40 Reportage. W
celijksche gedachten^
5.30 VARA-ork. O.io
7.15 Gram. 7.25 »0
envraaggesQ
7.45 Gram.,
Ber. Duitsch. 8.W
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, doei
Postrekening 44459 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel
J. J. F A N O Y, Lange Oiststraat 34 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwarttssl
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Adverter.tlën 30 cent por «gel
ingezonden mededeeïmgeit 60 cent per regei
Kleine Advertenties Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra J
Bij contract belangrljké kofflüg
Eng. 8.45 Orge^00
9.30 Esmeralda. l
\l5 Ber. ANP.
en sluiting. J 'Ber,
10 en 1.15—1.30
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Van officieele Duitsche zijde is den
laatsten tyd herhaaldelijk gewaar
schuwd tegen het verspreiden van aller
lei geruchten, die een defaitistische
strekking hebben.
Hierbij is uit den aard der zaak in de
eerste plaats gedacht aan het belang van
de Duitsche weermacht.
Een soortgelijke waarschuwing is ech
ter eveneens van pas, in verband met de
belangen van ons land en volk.
Er zjjn zekere „bewegingen" in ons
land, die er hun werk van maken allerlei
kwade geruchten te verspreiden. En dan
wel speciaal met betrekking tot de de
mocratie en het parlementaire stelsel,
waarvan het dan heet dat het „rot" was
en het nemen van belangrijke besluiten
onmogelijk maakte.
Een week geleden hebben wij de aan
dacht gevestigd op een anoniem ge
schrift, waarin beweerd werd dat circa
50 partijen in het parlement de bedenke
lijke eenheid van ons volk demonstreer
den en een behoorlijke behandeling van
de aanhangige zaken verhinderden,
waarom dan ook op reiniging van dezen
„Augiusstal" werd aangedrongen.
Wij hebben toen de meening uitgespro
ken, dat de schrijver van dit moois waar
schijnlijk nooit de Handelingen van de
Tweede Kamer heeft gelezen.
Intusschen gaat men van zekere zijde
onvermoeid door met het verspreiden
van dergelijke kwade geruchten, in de
verwachting blijkbaar, dat als een leu
gen maar vaak genoeg wordt herhaald,
de waarheid haar wel niet zal kunnen
achterhalen.
Prof. Telders, de voorzitter van de Li
berale Staatspartij, deed daarom een
goed werk, toen hij tegenover deze ge
ruchten enkele voor een ieder contro
leerbare feiten stelde.
„Geconstateerd kan worden zoo
schreef lui „met de feiten in de hand
en niet met fantasieën in het hoofd, dat
onze Tweede Kamer evenals trouwens
onze Eerste Kamer, in verreweg de
meeste gevallen met groote eenstemmig
heid of afwijking van slechts de linksche
en (of) rechtsche extremistische partij
en haar besluiten genomen heeft.
Wij hebben eens de moeite genomen de
Handelingen der Tweede Kamer van de
laatste drie jaar door te bladeren.
Wie dat doet, moet wel, ondanks alle
critiek welke hij kan hebben op onze
staatsinstellingen en op sommige on-
zentwege vele parlementariërs, be
wondering hebben voor de degelijke wijze
waarop tal van sprekers de vele en ve
lerlei, vaak sterk uiteenloopende onder
werpen, welke in behandeling kwamen,
bespraken. Welk een massa werk is er
elk jaar eerst in de afdeelingen of com
missievergaderingen, daarna in de open
bare zittingen verzet!"
En dan volgen enkele gegevens.
In het zittingsjaar 19371938 wer
den acht onderwerpen houdende veran
deringen in de Grondwet, aan het oordeel
der Tweede Kamer onderworpen.
Twee daarvan werden verworpen,
rm werden aangenomen met resp. 94,
80, 80, 60, 58 en 88 stemmen.
Het achtste ontwerp, houdende bepa
lingen van overgangsrecht, werd zon
der hoofdelijke stemming
aangenomen.
„Een betrekkelijk zeer groote eenstem
migheid dus bij zoo fundamenteele on
derwerpen als wijzigingen van onze
Grondwet!"
Bjjna alle begrootingshoofdstukken
erden in dat zittingsjaar zonder
oofdelijke stemming aan
genomen. De Defensiebegrooting werd
angenomen met 85 tegen 9 stemmen en
et slechts 8 stemmen tegen werd aan
genomen.
nnt 1?°te eenstemmigheid bleek in dit en
tB„ v.olgende zittingsjaren te bestaan
ontwerp1611 Van versc»*»ende belangrijke
De .Vestigingswet-Grootbedrijf werd
ngenomen met 71 tegen 10 stemmen.
Rtri-j- lenstPBchtwet vond sterke be-
scriadmg, maar werd tQch met 6332
stemmen aangenomen.
ver*en£ing van het Vaccinatiewetje
2 zonder hoofdelijke stemming
(W 'j ?ver voorgestelde verhoóging
bpioov dividend- en tantième-
lanoJ"11^ w®r<^ zel^s geen stemming ver-
*n financieel opzicht be-
"erziening der omzetbelasting
men s st. tegen werd aangeno-
Onze ruimte laat niet toe, alle behan
delde onderwerpen te noemen. Vermel
ding verdient echter, dat in het zittings
jaar 1938-'39 de begrootingshoofdstuk
ken op twee na, zonder stemming den ha
mer van den voorzitter passeerden en dat
o.a. de wettelijke regeling voor den Kin
derbijslag met 66 tegen 22 stemmen
werd aanvaard.
Tegenover al deze met groote meerder
heid aangenomen wetsontwerpen is het
aantal van de niet-goedgekeurde voor
stellen verdwijnend klein.
Mr Telders wijst er voorts op, dat in het
thans nog loopende door de oorlogsom
standigheden onderbroken zittingsjaar
vele wetsontwerpen in steeds grooter
eenstemmigheid werden afgedaan.
Zoo behalve de begrootingshoofdstuk
ken de wijziging der Tarief wet 1934, die
der wet op het Statistiekrecht, en de
wijziging der Vestigingswet-Kleinbedrijf;
de aanzienlijke belastingverhooging tot
versterking der middelen tot dekking der
defensie-uitgaven van het Rijk, en de
aanzienlijke verhooging van het crediet
voor de werkverruiming.
Zonder hoofdelijke stemming, maar
vaak na grondige voorbereiding, inten
sieve discussie en verbetering door inge
diende amendementen, werden aangeno
men de wet op de heffingen Leenings-
fonds 1940, de heffing van de Winstbe
lasting en de heffing van opcenten ten
behoeve van de Gemeenten op de Winst
belasting.
En toen de droeve 10 Mei in het land
kwam, toen was de Tweede Kamer mid
den in de behandeling van het Wetsont
werp houdende nadere voorzieningen te
gen het bekend worden van staatsgehei
men en verhooging der straf voor mis
drijven tegen den staat
Wie van deze feitelijke gegevens ken
nis neemt, zal het met ons eens zijn, dat
de voorlichting die hieromtrent van ze
kere zijde verstrekt wordt, niet klopt met
de feiten.
Het vertrouwen in de beginselen die
men propageert moet wel zeer miniem
zijn, als dergelijke lasterlijke geruchten
voor de propaganda onontbeerlijk blijken
te wezen.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt
uit Weenen:
De tusschen de ministers van buiten-
landsche zaken van de mogendheden van
de spil aan den eenen kant en de gevol
machtigde vertegenwoordigers van Roe
menie en Hongarije aan den anderen
kant gevoerde besprekingen, zijn giste
ren met een arbitrale uitspraak van de
mogendheden van de spil geëindigd.
De scheidsrechterlijke uitspraak werd
gegeven op verlangen van de Hongaar-
sche en de Roemeensche regeering, toen
een succesrijke bilaterale regeling tus
schen de rechtstreeks betrokkenen geen
kansen bleek te hebben.
Bij deze uitspraak krijgt Hongarije een
gebiedsuitbreiding van ongeveer 45.000
vierkante kilometer, welke Noord-Zeven
burgen, daarbij Klausenburg, en de drie
Szekler-Komitaten omvat.
In aansluiting op de scheidsrechterlij
ke uitspraak zijn tusschen de ministers
van buitenlandsche zaken van de spil
eenerzjjds en den Roemeenschen minister
van buitenlandsche zaken anderzijds no
ta's uitgewisseld, waarin Duitschland en
Italië de integriteit en onaantastbaarheid
van het Roemeensche staatsgebied waar
borgen en de Roemeensche regeering
deze garantie aanneemt.
Naar te Weenen van welingelichte
zijde onder voorbehoud verluidt, zal de
nieuwe en definitieve Roemeensch-
Hongaarsche grens ongeveer als voigt
loopen:
Zij begint ten Zuid-Westen van Nagys-
zalonta (Salonta) aan de tot dusver
bestaande Hongaarsch-Roemeensche
grens, loopt in Noord-Oostelijke rich
ting ongeveer op 10 km ten Zuid-Oos
ten langs Gross-Wardein, vervolgens in
Oostelijke richting, dicht ten Zuiden van
de spoorlijn van Grosswardein naar
Klausenburg -(Kluj), ten Zuiden van
Klausenburg, dat eveneens Hongaarsch
wordt, tot een punt op ongeveer 30 km
ten Noord-Noord-West van Neumarkt
(Targul-Mures). Vandaar loopt de
nieuwe grens ten Zuid-Westen langs
Neumarkt naar het Zuid-Oosten, waar
bij de spoorlijn van Schasburg naar
Kronstadt bij Roemenië blijft. Onge
veer 22 km ten Noord-Oosten van Kron-
stad, dat bij Roemenië blijft, keert de
nieuwe grensljjn zich in een naar het
Zuiden uitgebogen bocht in Oostelijke
richting naar den voornaamsten kam
der Karpathen, welken zij volgens de
oude Roemeensch-Hongaarsche grens
uit den tijd van den wereldoorlog naar
het Noorden volgt tot het punt, waar zij
de nieuwe grens tusschen Roemenië en
Sowjet-Rusland bereikt.
DE SCHEIDSRECHTERLIJKE
UITSPRAAK.
De volgende uitspraak is gedaan:
1. Als definitieve grens tusschen Roe
menië en Hongarije wordt de op een
kaart aangeteekende grens vastgesteld.
De nauwkeurige plaatselijke afbakening
wordt aan een Roemeensch-Hongaarsche
commissie overgelaten.
2. Het volgens deze uitspraak aan
BROOD.
Gedurende het tijdvak van Maandag 2
tot en met Zondag 8 September geven de
met „4" genummerde bonnen van het
broodbonboekje tezamen reoht op het
koopen van 2500 gram roggebrood of
2000 gram ander brood. Elk der bonnen
geeft derhalve recht op het koopen van
125 gram roggebrood of 100 gram ander
brood.
De bonnen, welke 8 September nog niet
gebruikt zijn, blijven voorts nog tot en
met 12 September geldig.
KOFFIE EN THEE.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 31
Augustus tot en met Vrijdag 27 Septem
ber geeft de met „73" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van een half pond
koffie of een half ons thee.
SUIKER.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag
31 Augustus tot en met Vrijdag 27 Sep
tember geeft de met „72" genummerde
bon van het algemeen distributiebon
boekje recht op het koopen van een ki
logram suiker.
De Engelsche bom, welke gedurende geruimen tijd in een perceel aan de Kin
kerstraat bekneld zat, is dank zij het deskundig werk van den Oberfeuerwer-
ker Blumberg bevrijd en door hem persoonlijk per auto naar het terrein aan
het einde van den Hoofweg even buiten de hoofdstad gebracht. Toen het pro
jectiel in de gereed gemaakte kuil was gedeponeerd, om tot ontploffing te wor
den gebracht, werden vrijwilligers voorgeroepen, om het monster met zand te
bedekken, teneinde de explosie zooveel mogeljjk te smoren. De vrijwilligers
aan den arbeid.
Hiernaast: Het oogenblik van de explosie.
Hongarije komende Roemeensche gebied
wordt binnen een termen van veertien
dagen door de Roemeensche troepen ont
ruimd en in ordelijken toestand aan Hon
garije overgedragen.
3. Alle Roemeensche burgers, die
thans gevestigd zijn in het gebied, dat
door Roemenië wordt afgestaan, verkrij
gen zonder meer de Hongaarsche na
tionaliteit. Zij hebben het recht binnen
een termijn van zes maanden de Roe
meensche nationaliteit te verkiezen. De
personen, die van dit recht van optie
gebruik maken, moeten het Hongaarsche
staatsgebied binnen een nieuwen termijn
van een jaar verlaten en worden door
Roemenië overgenomen.
4. De Hongaren van oorsprong, die de
Roemeensche nationaliteit bezitten en
wonen in het gebied, dat in 1919 door
Hongarije aan Roemenië is afgestaan en
dat thans aan Roemenië blijft, hebben
het recht binnen een termijn van zes
maanden de Hongaarsche nationaliteit te
verkiezen. Voor personen die van dit
recht van optie gebruik maken, gelden
de onder ten derde vastgestelde begin
selen.
Indien zich bij de tenuitvoerlegging
van deze uitspraak moeilijkheden Voor
doen of twijfel zou rijzen, zullen de re
geeringen van Roemenië en Hongarije
zich rechtstreeks met elkander verstaan.
Indien zy daarbij ten aanzien van een
kwestie niet tot overeenstemming kun
nen komen, zullen zij haar voorleggen
aan een definitieve beslissing door de re
geeringen van Duitschland en Italië.
Rijksminister von Ribbentrop ver
klaarde:
Door de scheidsrechterlijke uitspraak
heeft een belangrijk en moeilijk probleem
van de Europeesche politiek zijn defini-
BON 115 VAN HET ALG. DISTRIBU
TIE-BONBOEKJE VOOR DIVERSE
ZEEPSOORTEN EN WASCH, GELDIG
VAN VANDAAG TOT 24 SEPT.
De secretaris-generaal, waarn. hoofd
van het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart maakt het navol
gende bekend.
Zooals reeds eerder in de pers werd
gepubliceerd, wordt op 31 Augustus een
aanvang gemaakt met de distributie van
zeep.
Gedurende het tijdvak van 31 Augus
tus tot en met 24 September a.s. geeft de
met „115" genummerde bon van het al
gemeen distributiebonboekje recht op het
koopen van 150 gram toiletzeep (nieu
we samenstelling) of 120 gram
huishoudzeep, of 200 gram zachte zeep,
of 250 gram zeeppoeder of voor zoo
ver voorradig 125 gram zeepvlokken,
of 250 gram zelfwerkende waschmidde-
len of 200 gram vloeibare zeep.
I Voor zoover de verpakking dit toelaat
1 kan de verbruiker desgewenscht gedeel-
ten van bovenstaande hoeveelheden ia
j combinatie op een bon koopen. Men zat
dus b.v. op één bon 60 gram huishoud
zeep plus 100 gram zachte zeep kunnen
verkrijgen.
Wasseherijen zullen voor de behande
ling van de gezinswasch gedurende bo
vengenoemd tijdvak de met „115" ge
nummerde bon van het algemeen distri
butiebonboekje van hun clientele in ont
vangst kunnen nemen voor het koopen
van waschpoeder, en wel één bon per
acht kilogram droog waschgoed. De was-
scherij zal per bon 600 gram waschpoe
der kunnen betrekken. De aandacht
wordt er op gevestigd, dat waschpoeder
slechts verkocht wordt aan wasseherij
en, het product is niet in den détailhan-
del verkrijgbaar.
De als extra-rantsoen door de distri
butie-diensten uit te reiken bonnen voor
„een rantsoen toiletzeep" geven geduren
de het tijdvak van 31 Augustus 1940 tot
en met 24 Januari 1941 elk recht op het
koopen van een stuk toiletzeep (oude sa
menstelling) van gemiddeld gewicht.
SCHEERZEEP OP BON 116.
Voorts zal gedurende het tijdvak van
31 Augustus tot en met 31 December
a.s. de met „116" genummerde bon, wel
ke tegelijk met de textielkaart is uitge
reikt aan mannelijke personen boven 15
jaar, recht geven op het koopen van 50
gram scheerzeep of voor zoover voor
radig een tube scheercréme dan wel
een pot scheerzeep.
tieve regeling verkregen. Ik zou uit
naam van de Rijksregeering myn bijzon
dere vreugde en voldoening hierover tot
uitdrukking willen brengen.
Duitschland en Italië, die met Roeme
nië en Hongarije op gelijke wijze door
vriendschappelijke betrekkingen zijn ver
bonden, zijn bij de tusschen de beide lan
den tot dusverre betwiste kwestie als
zoodanig niet rechtstreeks geïnteres
seerd. Zij konden derhalve in volkomen
onpartijdigheid de hun opgedragen taak
ter hand nemen.
De beide mogendheden van de spil heb
ben daarmede opnieuw het bewijs gele
verd, dat zij in strijd met de Engelsche
politiek, die sedert den aanvang van het
conflict van de mogendheden van de
spil met Engeland gepoogd heeft den
brandfakkel van den oorlog ook in het
Donau-gebied te werpen, vastbesloten
en ook in staat zjjn om in samenwerking
met de mogendheden in dit gebied een
uitbreiding van den oorlog tot dit gebied
te verhinderen.
DE DUITSCH-ITALIAANSCHE
GARANTIE AAN ROEMENIë.
De speciale correspondent van Stefani
te Weenen meldt:
Graaf Ciano heeft den Roemeenschen
minister van buitenlandsche zaken Ma-
noilescu een nota overhandigd van den
volgenden inhoud:
„Excellentie, uit naam en op bevel van
de Italiaansche regeering heb ik de eer
u het volgende mede te deelen
Italië en Duitschland nemen van heden
af de garantie op zich van de integriteit
en onaantastbaarheid van het gebied van
den Roemeenschen staat."
De Roemeensche minister van buiten
landsche zaken, Manoilescu, heeft hierop
geantwoord
„De Roemeensche regeering neemt
met voldoening kennis van de mededee-
ling en aanvaardt de garantie, die Roe
menië is verleend."
