Rijden op dezelfde rails
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
Buitenland
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1940
54e JAARGANG - No. 277
Abonnementsprijs f2.00 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlisslngen f 0.20
Losse nummert B cent
BIJ contract belangrijk* korting
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
De distributie van smeer
oliën en vetten.
Een Gezondheidsdienst bij
de arbeidsbeurzen.
De loonen van in Duitsch-
land werkende
Nederlanders.
Het communiqué van de Duitsche
weermacht.
De luchtaanvallen op Engeland.
Churchill bij Koning George.
Conferentie te Weenen over de
Hongaarsch-Roemeensche kwestie.
Itallaansch Weermachtsbericht.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qocs
Postrekening 44433 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel
J, J, F A N O Y, Lange Qiststroat 34 en
Noordweg 188.
Directeur - Hoofdredacteur: R, ZU1DEMA
Advert ent iSn 30 cent per regel
Ingezonden mededeefkigen <10 cent per regel
Kleine Advertentlön Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
AdVertentlën onder Tetter of motto
10 cent extra
„Land en Vol k", het orgaan der
Chr.-Hlst. Unie in Friesland, gebruikt
tegenwoordig niet meer de benaming
Anti-Revolutionairen en Christelijk-His-
torischen, maar spreekt opzettelyk van
ChriBteHjk-Protestanten, omdat het
blad zich niet langer vereenzelvigen wil
met de titulatuur eener politieke party.
„De t^jd, dat A.-R. en C.-H. met elkan
der redekavelden, is voorbij. Vergeten
de hetgeen achter ons is en wetende dat
het spelevaren vervangen is door ern
stiger vaart, staan wij thans in dezen
tyd schouder aan schouder. Niemand
onzer zal dit moeilijk vallen en wij kun
nen elkander daarbij goed en eerlyk in
de oogen kijken.
Immers, nooit was voor ons de party
zelve doelstelling. Steeds was de party
middel tot het eene doel: het welzijn
van het vaderland door versterking van
de Christelijke grondslagen, gelijk die in
onze historie zijn gelegd. Zelfs waren
wij meer richting, geestesstrooming dan
partij.
Inderdaad, ons beider wegen liepen
wel uiteen en soms schenen zij evenwij
dig als de rails van een spoorweg, die
elkander nooit raken en slechts aan
den gezichtseinder schijnbaar ineen
vloeien.
Welnu, wij hebben thans een punt be
reikt, waar deze rails elkaar hebben ge
kruist. Op dit kruispunt staan wij stil
om ons als Christen-Protestanten ge
meenschappelijk te bezinnen op het erf
deel onzer vaderen."
Inderdaad: op dezelfde rails.
Daarvan spreekt ook de vergadering
die op 14 September te Middelburg
wordt gehouden en waar de heeren Co-
lyn en de Savornin Lohman het woord
hopen te voeren.
Tot ons genoegen zagen wij dat het
ook reeds hier en daar tot plaatselijke
samenwerking kwam.
Dit is van de grootste beteekenis.
Een landelyk comité van samenwer
king waarin Antirevolutionairen en
Chr.-Historischen gezamenlijk de natio
nale belangen trachten te bevorderen,
kan uitnemend werken.
Gecombineerde vergaderingen als te
Middelburg en andere centrale plaatsen
gehouden worden, kunnen aan de on
derlinge samenbinding, en aan een
drachtige krachtsontplooiing goede
diensten bewyzen.
Maar werkelyke eenheid wordt ver
kregen door een actie van onderop, die
van bovenaf in de goede bedding ge
leid wordt.
Moge een van de vruchten van deze
dagen van beproeving deze wezen, dat
wat op politiek gebied krachtens begin
sel één behoort te zijn, ook als een
waarachtige eenheid openbaar wordt.
Rijden op dezelfde rails!
DE INLEVERINGSTERMIJN VOOR
DE AANVRAAGFORMULIEREN
VERLENGD.
Volgens de Smeeroliebeschikking 1940,
no. 1, dienden grootverbruikers van mi
nerale smeeroliën uiterlijk op 19 Augus
ts hun aanvraagformulier by het ryks-
,reau voor aardolieproducten te
sGravenhage in te dienen. Kleine leve-
anciers en kleine verbruikers moesten
nun aanvraagformulier uiterlyk op 19
Augustus by hun leverancier inleveren,
e door de leveranciers ontvangen aan-
q^?en m°esten uiterlyk 26 Augustus
40 op verzamellysten verzameld bij
i rijksbureau voor aardolieproducten
^geleverd worden.
e directeur van voornoemd rijksbu-
au stelt belanghebbenden alsnog in de
re eg,e.nheid bovengenoemde formulie-
dagen later bij het rijksbureau
dat leverancier in te leveren, zoo-
groóte verbruikers hun formulier
hef ^her-lijk op 2 September 1940 bij
klei riJ skureau, kleine verbruikers en
liiV116 everanclera hun formulier uiter-
rane?P September 1940 bij hun leve-
lü ler kunnen indienen. De verzamel-
bruik1 met bijbehoorende kleine ver-
ije et*s" en kleine leveranciersformu-
lölQ11 ikUrn uiterlijk op 9 September
leverd Rijksbureau worden inge-
9 vaff ?adruk wordt gewezen op artikel
Welk i °ven£enoemde beschikking, het-
Welk als volgt luidt:
„aanvraagformulieren en verzamel
lysten, welke niet tydig of onvolledig
ingevuld zyn ingediend, worden niet in
behandeling genomen".
MEDISCHE KEURING VAN WERK-
LOOZEN.
Van officiëele zyde wordt medege
deeld
„By besluit van het hoofd van het bu
reau voor sociale zaken by den gene-
raal-commissaris voor financiën en so
ciale aangelegenheden wordt thans on
verwijld de invoering van een gezond
heidsdienst by de arbeidsbeurzen ter
hand genomen.
Deze maatregel was weliswaar by het
departement voor sociale zaken reeds
lang een onderwerp van beraadslaging,
maar men kwam niet verder dan tot the
oretische beschouwingen en kon niet be
sluiten, deze aangelegenheid in een daad
om te zetten. Wanneer nu midden in den
oorlog deze vooruitgang op sociaal ge
bied in Nederland plaats heeft,- dan is
daarmee opnieuw bewezen, dat 't Groot-
Duitsche Rijk ook aan den arbeidenden
mensch in het bezette gebied die sociale
voordeelen ten goede wil doen komen,
welke de arbeider in het Duitsche Rijk
reeds sinds jaren geniet.
Intusschen moet in Nederland de ba
sis voor een planmatigen opbouw van
dezen gezondheidsdienst nog geschapen
worden. Dat zal in dezen vorm geschie
den, dat vooreerst de werkloozen, die bij
de districtsarbeidsbeurzen zich aanmel
den, medisch onderzocht worden, of en
in hoeverre zij voor tewerkstelling nog
in aanmerking komen. Eerst na deze
eerste schifting zal het mogelijk zijn, zich
nader bezig te houden met den gezond
heidstoestand van ieder afzonderlijk. In
elk geval is dan de eerste schrede ge
daan en kan verwacht worden, dat de
gezondheidszorg voor den Nederland-
schen arbeider binnen zeer korten tijd
zoodanig zal zijn uitgebouwd, dat ze in
het kader van de geneeskundige zorg van
het geheele Nederlandsche volk een we
zenlijke rol zal spelen."
EEN GEMAKKELIJKE REGELING
VOOR HET OVERMAKEN NAAR
FAMILIES IN NEDERLAND.
Het hoofd van het bureau voor so
ciale zaken by den staf van den ryks-
commissaris voor het bezette Neder
landsche gebied maakt bekend:
Vaak heerscht er nog twyfel over,
tot welk bedrag de in Duitschland
werkzaam zynde Nederlandsche werk
nemer, die niet aan de grens woont,
overschotten van zijn loon naar huis
kan zenden.
Op grond van de verordening van den
Duitschen rijksminister voor sociale
zaken van 29 Juni 1940 kan thans de
Nederlandsche werknemer in Duitsch
land het totaal op zijn loon bespaarde
geld naar Nederland zenden. Deze nieu
we regeling beteekent een belangryk
gunstiger positie van den Nederland-,
schen werknemer, die tot dusver slechts
in beperkte mate geld kon overzenden.
Voor het overmaken van geldbedra
gen reiken de Duitsche arbeidsbureaux
speciale kaarten uit, welke aan de Ne
derlanders dadeiyk nadat zy in de be-
dryven werkzaam zyn gesteld, worden
overhandigd. By het toonen van deze
speciale kaart, waarop de werkgever de
hoogte van het bereikte nettoloon ver
meldt, kan de betaling van het gespaar
de loon by iedere deviezenbank of by
de Duitsche ryksbank plaats vinden. Het
doorsturen van het gespaarde loon
bedrag geschiedt door het verrekenings
bureau bij den Nederlandschen rijkscon
sulent voor sociale aangelegenheden te
Arnhem. Voor een ongestoorde over
making van het gespaarde loon is op
deze wijze zorg gedragen. Bij eventueel
rijzende moeilijkheden geven de Duit
sche arbeidsburaux inlichtingen. Zij be
schouwen het als een bijzonderen plicht
de Nederlanders te helpen.
Het Opperbevel van de Duitsche
Weermacht maakt bekend:
Gisteren heeft de bedry vigheid van het
Duitsche luchtwapen zich ten gevolge
van het slechte zicht beperkt tot gewa
pende verkenningen in het verloop waar
van bommen op de havenwerken van
Gosport geworpen werden.
In den nacht van 25 en 26 Augustus
bestookten sterke gevechtsformaties ha
veninstallaties en werven, vliegtuigfa
brieken en wapenbedryven in Engeland,
en Schotland. Te Southampton, Aber
deen, Dundee, Leeds, Hull, vooral in de
vliegtuig- en motorenwerkplaatsen van
Derby en Birmingham en op de staats-
werf van Chatthgm toonden uitgebreide
branden de werking der bomaanvallen.
Het leggen van mijnen voor of in Brit-
Bche havens door vliegtuigen werd voort
gezet.
Britsche vliegtuigen wierpen in den
nacht op het ryksgebied bommen zonder
noemenswaardige uitwerking. Te Kiel
werden eenige woonhuizen beschadigd.
Ten gevolge van het gedisciplineerde op
treden der bewoners is slechts één per
soon licht, gekwetst.
Drie Britsche vliegtuigen werden neer
geschoten, waarvan een door marine-ge
schut. Eén eigen vliegtuig wordt vermist.
Een duikboot bracht uit sterk be
schermde konvooien 28.600 ton Engel-
sche handelstonnage tot zinken. Voor de
Fransche Kanaalkust beschoot Duitsch
marinegeschut twee Britsche duikboo-
ten. Biykbaar zijn ze vernietigd.
In den Indischen Oceaan brachten de
Duitsche zeestrydkrachten het bewapen
de Britsche tankschip „British Comman
der van 6901 ton tot zinken.
LUCHTGEVECHTEN.
Het D. N. B. meldt uit Berlijn:
Duitsche vliegtuigen hebben gister
ochtend een vliegveld aan de Theems-
monding aangevallen. Voor de hangars
stond een vrij groot aantal vliegtuigen.
Verscheidene Duitsche gevechtstoestel
len slaagden erin, hun bommen midden
in de verzameling Britsche machines te
werpen. Later aankomende Duitsche
vliegtuigen hebben gemeld, dat zij een
ware ruïne op het vliegveld hebben ge
zien. In aansluiting op den aanval is het
tot luchtgevechten gekomen, in den loop
waarvan volgens tot dusverre ontvangen
berichten acht Engelsche en drie Duit
sche machines werden neergeschoten.
25 PLAATSEN GETROFFEN.
By de massale aanvallen van Dinsdag
nacht, welke zich over het geheele ge
bied van N.O.-Schotland tot Z.W.-Enge-
land uitstrekten, zijn, zoo meldt United
Press, minstens 25 plaatsen geteisterd.
Ondanks de groote uitgestrektheid van
het gebied, dat aangevallen werd, zyn de
bombardementen echter niet zoo ver
woestend geweest als in den nacht daar
voor.
DE STEMMING IN ENGELAND.
Volgens te Stockholm uit Londen ont
vangen berichten, aldus het D. N. B„
heeft zich als gevolg van de vreeselyke
uitwerking van de Duitsche luchtaanval
len van de bevolking van Zuid-Engeland
en Wales groote opgewondenheid mees
ter gemaakt. De vernieling van bruggen
en spoorwegknooppunten heeft tot zulke
ernstige opstoppingen in het binnenland-
sche verkeer geleid, dat de bevolking
een doeltreffender luchtafweer eischt.
Het gevolg van de voortdurende hevi
ge Duitsche luchtaanvallen is een defai
tistische stemming, waarin regeerings-
verklaringen geen verandering meer
schynen te kunnen brengen. De radeloos
heid heeft zich de laatste lagen ook uit
gebreid tot kringen der bevolking, die
nog de vorige week op een verscherpte
oorlogvoering door Engeland aandron
gen, thans echter de positie van Enge
land als zoo ernstig beschouwen, dat het
eiland nog slechts door een wonder voor
de Duitsche aanvallen gespaard kan biy-
ven.
Minister Churchill is Dinsdag, volgens
een radio-bericht, door den Koning in
langdurige audiëntie ontvangen.
ENGELAND HEEFT GEBREK AAN
TORPEDOBOOTJAGERS
Het D.N.B. meldt uit Washington:
In de Evening Star schrijft Lincoln
Sant uit beste bron te hebben vernomen,
dat Engeland in de wateren om de Brit
sche eilanden nog slechts 60 bruikbare
torpedobootjagers heeft. Engeland ver
liest wekelijks 100.000 ton aan koopvaar-
dijscheepsruimte. Het beschikt niet over
voldoende jagers om de konvooien te be
schermen. Onder deze omstandigheden,
aldus meent de schrijver, is het van veel
belang, of de Vereenigde Staten niet aan
Engeland de gewenschte oude torpedo
bootjagers kunnen afstaan.
DE VOEDSELVOORZIENING IN
ENGELAND.
Hudson, de minister van landbouw,
heeft in een rede te Southport by de En
gelsche tuinbezitters erop aangedrongen,
dat zy met het oog op den stand der
voedselvoorziening nog meer groente
moeten verbouwen. Zy moeten niet
slechts groente kweeken, die ryk aan vi
taminen is, maar ook die, welke „ge
weckt" kan worden. (D.N.B.)
MISLUKTE AANVAL VAN EEN
ENGELSCHE DUIKBOOT OP EEN
DUITSCH KONVOOI.
Een Britsche duikboot heeft Dinsdag
naar het D.N.B. verneemt, getracht een
Duitsch konvooi aan te vallen. Voor de
duikboot echter een schot kon lossen,
voer een schip, dat het konvooi verge
zelde, in volle vaart op de duikboot af om
den aanval te pareeren. De duikboot wer
den beide periscopen afgerukt.
VOORBEREIDENDE BESPREKIN
GEN OP DEN OBERSALZBERG.
Graaf Ciano, de Italiaansche minister
van buitenlandsche zaken, is gisteren
door Hitier op den Obersalzberg ontvan
gen.
Ter begroeting van den Italiaanschen
minister waren o.m. verschenen von Rib-
bentrop, de ryksminister van buitenland
sche zaken, en de Italiaansche ambassa
deur te Berlyn.
In den loop van den middag begaven
de Duitsche en Italiaansche ministers
van buitenlandsche zaken zich naar Wee
nen voor besprekingen met de Hongaar-
sche en Roemeensche ministers van bui
tenlandsche zaken.
GEEN ARBITRAGE.
De ministers van buitenlandsche zaken
van Duitschland en Italië hebben in Wee
nen een ontmoeting met de ministers
van buitenlandsche zaken van Hongarije
en Roemenië gehad, zoo schrijft de Gio'r-
nale d'Italia, ter bestudeering van het
probleem van de HongaarschRoemeen
sche betrekkingen en om een vreedzame
oplossing te zoeken. Het probleem is de
licaat en gecompliceerd.
Het blad schrijft verder, dat te Turnu
Severin Hongarye teruggaaf heeft ge
vraagd van een groot deel van het ge
bied van Zevenburgen en van aangren
zende plaatsjes. De Roemeensche dele
gatie stelde eerst bevolkingsrad voor en
vervolgens afstand van een strook ge
bied, welke de Hongaren onvoldoende
achtten.
Voor Graaf Ciano gaat het ditmaal
niet, zooals in de conferentie van No
vember 1938 in de Tsjechisch-Hongaar-
sche kwestie, om arbitrage. De tusschen-
komst van de ministers van buitenland
sche mogendheden in de spil zal echter
een toenadering van de standpunten van
de beide betrokkenen kunnen vergemak-
kelyken.
Omtrent de ontmoeting te Weenen, al
dus het D.N.B. uit Rome, wordt in be
voegde politieke kringen verklaard, dat
door de in Turnu-Severin ontstane moei
lijkheden by de oplossing van het deli
cate Hongaarsch-Roemeensche probleem
de ministers van buitenlandsche zaken
van Duitschland en Italië aanleiding heb
ben gevonden voor een ontmoeting te
Weenen, teneinde in overeenstemming
met de betrokken partijen dit probleem
te bestudeeren.
Duitschland en Italië konden, zoo
wordt verder verklaard, noch terzyde
blyven staan, noch passief toezien by een
eventueele uitbuiting van den toestand
van vyandeiyke zyde. De ontmoeting in-
Weenen is derhalve een nieuw bewys van
den goeden wil der mogendheden van de
spil om hun vriendschappeiyk bevorde-
renden invloed jegens de partyen te
doen gelden, opdat de overeenstemming
zal worden vergemakkelykt.
Het petroleumcentram van Haifa is
gisteren op klaarlichten dag door de Ita
liaansche formaties vliegtuigen hevig ge
bombardeerd.
Het spoorwegstation en de nieuwe raf
finaderij zijn getroffen, overal ontston
den groote branden. Alle vliegtuigen zijn
op hun bases teruggekeerd.
In Noord-Afrika heeft de vijand een
belangrijken luchtaanval op Derne on
dernomen. Een klein vrachtschip voor
het vervoer van hout werd getroffen.
Voor het overige was de schade gering.
Er zijn twee dooden en vijf gewonden.
In Oost-Afrika zijn vijandelijke lucht
aanvallen ondernomen op Harrar, waar
een militair hospitaal voor inboorlingen
is getroffen en op Dessie.waar het gar
nizoenslazaret werd geraakt. In totaal
acht dooden en een twintigtal gewonden.
Een vyandelijk vliegtuig is neerge
schoten. Te Massaoea is een gevangenis
getroffen, waardoor geringe materieele
schade werd veroorzaakt. Van de gevan
genen werden er negen gedood.
Vyandelyke vliegtuigen, die in alle ge
vallen van de Zwitsersche grens kwa
men, hebben luchtaanvallen ondernomen
op Piemont en Lombardye. In verband
met den krachtlgen afweer door vlieg
tuigen en luchtdoelgeschut hebben ze
zich er toe bepaald in de buurt van Ni
chelino in de provincie Turyn enkele
brandbommen van klein kaliber uit te
werpen, waardoor in een boerdery brand
werd gesticht.
DE BOMMEN OP TURIJN.
Betreffende de door Londen verspreide
berichten over de buitengewone resulta
ten der bommen welke in den nacht van
Maandag op Dinsdag op de Fiatfabrleken
zyn geworpen, verklaart men in bevoeg
de Italiaansche kringen, dat de werke
lyke omvang der Engelsche bombarde
menten in het Italiaansche weermachts
bericht waarheidsgetrouw is weergege
ven, d.w.z. dat uitsluitend een paviljoen
der Fiatfabrieken getroffen is. Men
voegt er aan toe, dat in dit paviljoen der
enorme Fiatfabrieken, die een stad op
zich zelf vormen en waarvan de vitale
deelen sinds lang tegen eiken bomaan
val beveiligd zyn, geen ernstige schade
ontstaan is.
DE LUCHTAANVALLEN OP
NOQRD-ITALIë.
In een officieel Italiaansch communi
qué wordt medegedeeld, dat de in den
nacht van 26 Aug. door Engelsche vlieg
tuigen naby Cassolu Nuovo, in de pro
vincie Pavia, uitgeworpen bommen,
waardoor één boer gedood en één ge
wond werd, zeventien brandbommen wa
ren, waarvan er zes niet ontploften en
elf explosieve bommen, waarvan er twee
niet tot ontploffing kwamen. Dit toont
dat de Engelsche bommenwerpers zich
van hun bommenlast wilden bevrijden en
ze op goed geluk lieten vallen.
EEN ENGELSCHE KRUISER IN DE
MIDDELLANDSCHE ZEE
GETROFFEN.
De bijzondere correspondent van Ste-
fani in Lybië maakt melding van een
aanval van een Italiaansch torpedovlieg
tuig op een Britschen kruiser, die door
een torpedo werd geraakt.
Het toestel keerde, ofschoon het op
vele plaatsen was getroffen, door het he
vige vuur van den kruiser, op zijn basis
terug.
Nader wordt medegedeeld, dat de tor
pedo bij den achtersteven insloeg ter
hoogte van de waterlyn. Het schip was
onmiddellijk in een vuurzuil en witte
wolken gehuld. Het begon slagzij te ma
ken, terwy'I het geheel stillag. Het tor
pedovliegtuig kon niet in de nabijheid
blyven, daar het getroffen was door het
luchtafweergeschut van den kruiser.
ITALIAANSCHE ONTEVREDENHEID
OMTRENT DEN TOESTAND BIJ HET
SUEZKANAAL.
In Italiaansche politieke kringen ver
klaart men in zake den toestand in N.
Afrika, aldus het D. N. B., dat Groot-
Britannië niet alleen Egypte, hoewel dit
land niet in staat van oorlog verkeert,
tot oorlogsgebied verklaard heeft, doch
ook de overeenkomst van Konstantino-
pel geschonden heeft. Deze overeenkomst
bepaalt, dat het Suezkanaal in vredes- en
oorlogstijd onzijdig en voor alle landen
open moet blijven.
In Egypte en het gebied van het Suez
kanaal is dus een toestand ontstaan, die
Op een der Duitsche vliegvelden aan het
Westelijk front. Voor den start wor
den machine en instrumenten beproefd.
(Foto Weltbild.)