eerste blad Nieuwe bombardementen boven bet Britsche eiland. De blokkade van Engeland. Dagblad voor de Provincie Zeeland TRONEN DE BROODDISTRIBUTIE. Uitgevers vrij van censuur. )n VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1940 54e JAARGANG - No. 272 Critiek van de „Haagsche Post". «Ifstandigheid. Buitenland De onderhandelingen tusschen Hongarije en Roemenië. De ontruiming van de Zuidelijke Dobroedsja aanstaande? Toenemend gebrek aan werkkrachten in Duitschland. Engeland en Amerika. De oorlog In China. De toestand van den Volkenbond. sreen. (opn.). (9.15— 0.00 Ber. Duitsoh >,30—10.45 Ber, W -1130, 0.15—0,30 ?n g. 3250. Prijs f 0.40. ti hebben menige cou- n om voor de toe- zijn. Hier is nu een oedig zal verouderen, mgeknipt, en worden :ing en a -i.7 wiucy gegeven. Men kan g kort maken, door lijn door te knip. kan men van geor- den onderkant bordu- le maten 42 tot en met breed of 4.5 M. 1 M. 3469. Prijs f 0.40. iet bies, welke op de irpanden wordt opge ien rok een plooi valt ie als een smal baantje le knie uitspringt. Slui- iel met knoopen. Pa- sverd met lange mou- Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 2-138 Bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel j, J, F A N O Y, Lange Giststraat 34 en Noordweg 155. Directeur- Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.60 per kwertcal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeefingen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting of 3 M. 1.30 breed of 4.5 le maten 42-44-46-48. EN VAN DEZE M°' 1ELLEN bij Het Practisch M°' 36, Den Haag. Giro no- s bedraagt per P*tr° eeds vooruit in PoS sel of giro. i ten ak n ,--mge° riJzen- zelfs bij man- tief tnt V01Jn' die zelf mede het initia- 'enoiaen 6 Vorndng van sen Unie heeft te mér?aagSclle Poat" besluit met op 0®zer i,!? ,dat: 'ndien de voormannen ^den"i„r^ ijke'' PartiJen blijven vol- nun houding, zij voor de ge pit nummer bestaat uit twee bladen. De „Haagsche Post" is slecht te spre ken over de houding van de heeren Co- jjjjn en Slotemaker de Bruine, die in de te Amsterdam gehouden vergadering, een afwijzend standpunt innamen ten opzichte van de Nederlandsche Unie. „WÖ gelooven aldus de H. P. iet beide sprekers de Nederlandsche Unie groot onrecht doen, wanneer zy te verstaan hebben willen geven, dat deze afwijzend zou staan tegenover de hand- ving van den christeljjken geest in ons volk. De leden van het driemanschap hebben bij herhaling te kennen gegeven, dat ook zij meenen, dat onze nieuwe volksordening dient te berusten op alge meen christelijke beginselen. Geen der leden van het driemanschap geeft trou wens als persoon ook maar de minste aanleiding om te veronderstellen, dat zy deze niet zouden willen hooghouden, laat staan dat zij de christelijke instituten, welke den heeren Colijn, Slotemaker c.s. dierbaar zijn, zouden willen afbreken. Het „christelijk is nationaal" van Prof. Slotemaker zullen ook zjj onderschrij ven, wanneer daaronder niet een speci fiek orthodoxe geloofsbelijdenis, doch de algemeene richtlijn van het staatsbe stel wordt verstaan. Nu zullen de heeren Colijn en Slote maker dit wel heel goed weten, en daar om vreezen wij, dat de beide leidsman- nen wel degelijk hebben bedoeld te zeg gen, dat voor hen geen andere politieke figuur in Nederland aanvaardbaar is dan die, waarbij als leidend beginsel geldt, dat ons land een protestantsche natie is en in protestantschen geest moet worden geregeerd, met volle behoud van de macht der kerkelijke partijen als Instrumenten om op het regeeringsbe- leid en het openbare leven zoo groot mogelijken invloed uit te oefenen. Een andere verklaring voor hun af wijzende houding is er niet. Immers met het oorspronkelijke program der Neder landsche Unie konden zoowel anti-rev. als chr.-hist. meegaan, en ook in het latere uitgebreidere program is, blijkens de uitlatingen van den heer Colijn, zeer veel, waarnaar men tezamen zou mogen streven. Het ware motief voor de afwij zing is de vrees der christelijke voor mannen voor een eenheidspartij, waarin hun groepen zich zouden moeten oplos sen en zoodoende hun politieke macht zouden verliezen, welke macht zij zoo gaarne doch ten onrechte vereenzelvi gen met het behoud van geestelijke vrij heid en het belijden hunner beginselen." Ter versterking van zijn betoog, wijst de schrijver er dan verder op, dat de h.h. Coljjn c.a. er geen bezwaar in zagen om °P zakelijke basis te regeeren met libe ralen enz. Eigenlijk moest de schrijver van dit artikel meer dan blij zyn dat de hee ren Colijn c.s. ten opzichte van de Ne derlandsche Unie een afwijzende hou ding aannemen. Een beweging als deze kan toch allerminst gediend zijn wet mannen van wie hij verklaart dat zi] er vóór alles op uit zijn hun politieke wacht niet te verliezen. Voor het overige wordt hier weer de- i fout gemaakt die al zoovele ma- si gemaakt is ook bij de bespreking an het vraagstuk der maatschappe- Hlke organisaties. Nooit hebben de rechtsche partyen en j.oePen zich van samenwerking afkee- JL7to°nd, mits, met behoud van eigen h n ^dement, zoo leerde Groen, in li Vasthouden aan onze beginselen, wL j1126 bracht. Maar op die voor- ltinr. t? Was kil dan ook tot samenwer- *®g bereid. staaf1?661" nu eci1i;er een beweging op- Ve bedoelingen blijkt na te stre- bpoiv, 111 strP - zÜn niet de diepste SWselen der Prot. Christelijke groe- oplóaaj voorts bedoelt een algeheele de m?- Van °P beginselen opgebouw- ritair t6n en die bovendien een auto- WvlnP/ dpunt inneemt, zoodat elke behoeft w? laiding is uitgesloten, dan zen rtat waarlijk niet te verba- einj, tegen zulk een eenheidsbewe- Ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het Koloniaal Instituut te Amsterdam is in de groote hal van, het Instituut een speciale gamelan-, wajang- en dansvoorstelling gegeven. Tydens de explicatie van het wajang-spel (Foto Pax-Holland) schiedenis een zware verantwoordeiyk- heid zullen dragen. De verantwoordeiykheid is voor allen die in deze dagen geroepen worden lei ding te geven, ongetwyfeld zwaar. Maar de verantwoordeiykheid zou niet te dragen zyn indien een z.g. eenheid werd nagestreefd, met loslating van de beginselen die Gods Woord ons leert, ten aanzien van het staatkundige en maatschappelyke leven. Alleen wie vasthoudt aan die begin selen, kan rustig zyn temidden van de woedende golven van dezen tijd. Al leen hij zal in staat zijn de zware ver- antwoordeiykheid te dragen. HET DUITSCHE WEERMACHTS- BERICHT. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: In het verloop der gewapende lucht- verkenning boven het Britsche eiland werden op 21 Aug. talrijke ihdustrieën en spoorweg-installaties, alsmede vijftien vliegtuigen met goed succes aangevallen Bomtreffers konden waargenomen wor den in de fabrieken van Skegness, Great- Yarmouth, Witney, Coventry, Bourne mouth, alsmede in de haveninstallaties van Bridlington. Op de werven van Southampton werd o.a. een schip, dat in het dok lag, getroffen. Bij een aanval op een konvooi aan de Oostkust van Engeland gelukte het, een koopvaardijschip door bomtreffers zeer zwaar te beschadigen. In den nacht van 21 op 22 Aug. be stookten onze gevechtsvliegers vliegtuig fabrieken ten Zuid-Oosten van Londen, alsmede een wapenfabriek by Brighton doeltreffend met bommen. De in den nacht van 21 op 22 Aug. door den vijand in Noord-Duischland neergeworpen bommen veroorzaakten slechts geringe schade. De vyand verloor gisteren zeven vliegtuigen. Zes eigen vliegtuigen worden vermist. BERLIJN. (D.N.B.) Ook gisteren en vandaag heeft het Duitsche luchtwapen zijn aanvallen op Engeland voortgezet. In Schotland werden verscheidene ha vens gebombardeerd. Daarbij werden twee koopvaardijschepen zwaar getrof fen. Bij Dover werd een convooi uiteenge jaagd en aan verschillende schepen he vige schade toegebracht. In Midden-Engeland werden fabrie ken, die voor de oorlogvoering van be lang zijn, gebombardeerd. In het Zuiden werden een vliegtuigfa briek en vliegvelden met bommen be stookt. De vyand verloor elf vliegtuigen. Drie eigen vliegtuigen keerden niet te rug. HET MIJNENGEVAAR NEEMT DREIGENDE AFMETINGEN AAN. Naar het D. N. B. van militaire zjjde verneemt, neemt het mijnengevaar in de Britsche wateren dreigende afmetingen aan. In het Kanaal van Bristol worden de laatste dagen mijnenvegers gezien, die pogen de mynen, welke door Duitsche vliegtuigen zyn gelegd, op te visschen. Deze Engelsche schepen doen tevens als looüsbooten voor handelsschepen dienst, die hier zeer langzaam moeten varen en die vaak langen tyd stil liggen tot de mynenvegers vry zyn om hun geleide aan te bieden. Gezien werd, hoe een my- nenveger op een mijn liep, zwaar bescha digd werd en na eenigen tijd zonk. Het mijnengevaar in het Kanaal van Bristol, gevoegd bij de ernstige verwoes ting van de havenwerken in de meeste havens aan deze wateren door het Duit sche luchtwapen, beteekent een levens- gevaarlyke aantasting van de voorzie ning van Engeland met grondstoffen en levensmiddelen. ENGELSCHE BOMMEN BIJ HET MAUSOLEUM VAN BISMARCK. Het D. N. B. meldt uit BerlijnBy het vliegen van Engelsche vliegtuigen over Rijksduitsch gebied heeft een Engelsche bommenwerper geprobeerd het mauso leum van Bismarck in Friedrichsruh met bommen te bestoken. By het Duit sche volk heeft deze nieuwe aanslag op een groot Duitsch nationaal heiligdom de grootste verontwaardiging gewekt. Dat dit mausoleum bewust gebombar deerd werd, blijkt wel uit het feit, dat het ver van alle verkeerswegen en groo- tere nederzettingen in het bosch van Friedrichsruh verwijderd ligt. Uit de nadere byzonderheden van de zen bomaanval, waarbij bommen op een afstand van 200 m van het mausoleum zijn neergekomen, blijkt, dat het Engel sche luchtwapen de opdracht had, de gewijde plaatsen van het Duitsche volk met bommen te bestoken en ze zoodoen de te vernietigen. GEEN GRONDSLAG VOOR ACCOORD. De woordvoerder van het Hongaar- sche ministerie van Buitenlandsche za ken heeft de vertegenwoordigers van de buitenlandsche pers ontvangen. Hij ver klaarde, dat het standpunt van Roeme nië bij de Hongaarsch Roemeensche re geling naar Hongaarsche meening geen grondslag voor een accoord biedt. Hongarije heeft inzake de grensafba- kening een concreet voorstel aan Roe menië gedaan, doch van Roemeensche zyde is geen enkel voorstel tot het vast stellen van een grens ingediend. Daarom hebben de verdere besprekingen volgens de opvatting van Hongarije slechts dan zin, wanneer eerst de beide delegaties het eens kunnen worden over een ge meenschappelijke basis voor de bespre kingen, waarby het primaire de gebleds- afstand is. Een bevolklngsrull kan echter slechts als secundair element een correctie van de gemeenschappelyk vast te stellen grensiyn beteekenen. In politieke kringen alhier beoordeelt men op grond van deze meer dan offici euze verklaring de kansen op succes van de verdere Hongaarsch-Roemeensche be sprekingen te Turnu-Severin zeer scep tisch. De Roemeensche regeering heeft in de dorpen van de zuidelyke Dobroedsje die aan Bulgarije moet worden afge staan, naar D. N. B. uit Boekarest meldt biljetten laten aanslaan, waarin wordt verzocht ter plaatse te blyven, daar er geen reden is om huizen en bezittingen te verlaten. Voorts wordt de bevolking aange spoord rustig haar oogst binnen te halen en op de boerderyen te blyven tot de re geering het teeken tot vertrek geeft. Het Nederlandsche Perskantoor ver meldt: Het gebrek aan arbeidskrachten is thans in Duitschland zóó groot, dat op de reclamezuilen biljetten zyn aange plakt, waarin firma's personeel vragen: conducteurs en conductrices voor de tram, loopers by dagbladuitgevers, naai sters bij confectiefabrieken, geschoold en ongeschoold fabriekspersoneel, enz. Ook de behoefte aan hooger technisch personeel is thans dringend. Zoo wordt het tekort aan ingenieurs in Duitsch land thans op eenige tienduizenden ge schat. Hoewel bij demobilisatie het aan bod op de arbeidsmarkt tydelyk belang rijk zal toenemen, wordt toch verwacht, dat de schaarschte aan personeel in tal van bedryven, met name in de metaal- en machine-industrie, en in de bouwvak ken zal voortduren. Men wijst er op, dat ook technisch Nederlandsch personeel in Duitschland thans een goede kans maakt Bij de Duitsche industrie staat hooger technisch Nederlandsch perso neel wegens zyn betrouwbaarheid en grondige theoretische kennis met name op wiskundig gebied uitstekend aange schreven. Naar aanleiding van een vraag be treffende loopende geruchten over een Engelsch-Amerikaansch bondgenoot schap, heeft het Amerikaansche depar tement van Buitenlandsche Zaken ver klaard, dat daarover niets bekend is. Het Japansche luchtwapen in actie. Een Domei-bericht uit Sjanghai maakt gewag van bombardementen, die zeven uur duurden, van het Japansche lucht- IN DE WEEK VAN 26 AUG. TM 1 SEPT. DE MET 3 GENUMMERDE BONNEN. Gedurende het tijdvak van 26 Augus tus tot en met 3 September a.s. geven de met 3 genummerde dubbele bonnen van het nieuwe broodbonboekje tezamen recht op het koopen van 2500 gram rog gebrood of 2000 gram ander brood. Elk der bonnen geeft dus recht op het koopen van 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood. De bonnen, welke 1 September nog niet gebruikt zijn, blijven voorts nog tot en met 5 September a.s. geldig. GEEN GOEDKEURING VOORAF VEREISCHT VAN TE PUBLICEEREN BOEKEN. Van officiëele zyde wordt het volgen de medegedeeld: Het is gebleken, dat er in kringen van den Nederlandschen boekhandel en de uitgevery, zoowel als by het groote publiek zekere misverstanden zyn ont staan naar aanleiding van de verorde ning 102 van den Rijkscommissaris en het Besluit 103 van den Secretaris-Gene raal van Justitie, beide gedateerd van den 19 Augustus, en beide bepalingen bevattende, betreffende vervaardiging, verspreiding en uitgave van drukwerken. Om deze misverstanden eens en voor al uit den weg te ruimen, wordt van offioiëele zijde meegedeeld, dat de pu- blioatie van Nederlandsohe boeken vr(J blijft van iedere oensuur. Deze belde verordeningen raken het bedryf van den gewonen uitgever niet, maar betreffen slechts zoogenaamde pers-uitgeveryen, bedryven dus van een dagblad, dat zich, behalve met de eigen uitgave ook met het uitgeven van boe ken bezighoudt. Volgens de strikte formuleering van de beide verordeningen zouden boeken door een dergelyke pers-uitgevery te publiceeren feitelyk onderhevig zyn aan 'n voorafgaande goedkeuring der auto riteiten in tegenstelling met de uitgaven van den gewonen uitgever, die in ieder geval geheel vry zijn. Om echter zoo min mogelijk beperken de regelingen in het leven te roepen, is thans besloten, dat ook boeken, uit te geven door de zoogenaamde pers-uit geverijen vrij zijn van censuur, daar men de desbetreffende regels voorloopig bui ten toepassing zal laten. Wel blijven zoowel de boeken van ge wone uitgevers, als die van pers-uitgeve- ryen onderworpen aan de regels gesteld door de contactcommissie van de Ver- eeniging tot Behartiging van de Belan gen des Boekhandels, die reeds eenige maanden geleden door deze vereeniging werden aangenomen. wapen by het Ningpokanaal, waarover het bewind van Tsjiang Kai-sjek voor raden aangevoerd krijgt en van vernie lingen aangericht op een brug over de Ningpo, gasfabrieken en andere opslag plaatsen, een trein, vaartuigen en een machinegeweernest. De Geneefsche correspondent van het D. N. B. meldt: De aangekondigde by- eenkomst van de commissie van toezicht van den Volkenhond is afgezegd. De commissie zou kennis nemen van het aftreden van Avenol, den secretaris generaal en verder over het lot van den Bond beraadslagen. VOEDSELMAATREGELEN ZWITSERLAND. IN De Zwitsersche regeering heeft den verkoop van suiker, ryst, meelspys, ha ver- en gerstproducten, meel, griesmeel, broodkoren, mais, peulvruchten en ge rantsoeneerde spysvetten en -oliën aan verbruikers verboden. Het verbod geldt tot 13 October. EEN ERNSTIG VERKEERSONGELUK BIJ PRESSBURG. Het D.N.B. meldt uit Pressburg, dat in den nacht van Woensdag een ernstig verkeersongeluk voorgevallen is, het welk zes personen het leven kostte. Op

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1