DE VEROVERING VAN SOMALILAND DOOR ITALIË.
Vergunningen voor autobus-
vervoer t
eerste blad
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HET OPTREDEN VAN
Dr COLIJN
Volk van Nederland,
let op U Saeck!
De nieuwe posttarieven.
Binnenland
Geheel Somaliland wordt één.
Ook Jhr de Savornin Lohman
zal spreken,
De benzineprijs verhoogd.
30-urige schoolweek
gaat niet door.
Voorraden eieren moeten
worden opgegeven.
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1940
54e JAARGANG - No. 270
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrant 7 0, Ooes
Postrekening 4M5S Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel
j, J, F A N O Y, Lange Qlctitraat 34 en
Noordweg IBS.
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per icwariaai
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelmgen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of mottó
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Reeds meerdere malen hebben wij op
de noodzakelijkheid van geestelijke ver
zorging van de bij den Opbouwdienst
te werk gestelden de aandacht geves
tigd.
Aan alles is bij dezen dienst gedacht
naar het schjjnt, behalve aan de blik
baar overbodig geachte geestelijke ver
zorging.
Ook de „Haagsche Post" heeft zich
voor deze zaak geinterresseerd, maar in
geheel anderen zin.
Dit orgaan kan zich over het ontbre
ken van geestelijke verzorging zonder
voorbehoud verheugen.
Na er op gewezen te hebben, dat de
Opbouwdienst geleidelijk een élite-arbei
derscorps hoopt te kunnen vormen, heet
het verder:
„Weldadig doet het aan te vernemen,
dat de Opbouwdienst onpolitiek zal zijn,
dat kerkelijke en politieke propaganda
in zjjn gelederen verboden zullen zijn.
Men bedenke toch eens even, dat 't nog
maar luttele maanden geleden in Neder
land onmogelijk ware geweest, een der
gelijk werk op touw te zetten, zonder
dat de politiek of het sectarisme er zich
van hadden meester gemaakt. Men ziet
van hier, hoe de Tweede Kamer er een
week over zou hebben gedebatteerd, hoe
de geestelijke en wereldlijke leiders en
bonzen in de kampen hadden rondge
waard, ieder mannetje op een der vier
zuilen hadden gepoot en in een apart
hokje hadden opgesloten. Waarlijk, er
gebeuren ook nog dingen, waarover men
zich zonder voorbehoud kan verheu
gen."
Achter deze uitbarsting tegen wat
voorheen was, zit natuurlijk, aldus „Fr.
Dagblad", de felle afkeer van den gees
telijken verzorger, die bij ons leger
werkzaam was, omdat onze jongens een
ziel hebben. Men leze hoe een dier
„geestelijke en politieke leiders en bon
zen", die in de kampementen onzer sol
daten heeft „rondgewaard", zijn erva
ringen beschrijft. Men leze het boekje
van ds Ringnalda „Als een goed sol
daat". En men lette er op, hoe deze ar
beid hier wordt gehaat.
Een élite-arbeiderscorps, maar zon
der geestelijke leiding. Of neen, dat is
de bedoeling niet. Alleen leiding, die een
bepaalde groep wenscht.
„De Weg", het orgaan van Arnold
Meyer, was het hartelijk met de „Haag
sche Post" eens. En voegde er aan toe;
„Wij teekenen hierbij echter aan, dat
van verschillende zijden al reeds ge
tracht wordt, de manschappen van den
Opbouwdienst in hun vrijen tijd op te
tangen in bepaalde tehuizen. Zoo is ons
al een gedrukte wandkaart in handen
gekomen, waarbij de manschappen wor
den opgewekt „het r.k. tehuis in hun
trye uren te bezoeken". Wij hopen, dat
deze pogingen nauwlettend zullen wor
den gadegeslagenhet is aan gerechten
twyfel onderhevig, of men in deze en
dergelijke tehuizen het oude spel van
terdeeldheid-zaaien kan laten rusten."
D u s willen de Nederlandsche fascis-
1?' ket élite-arbeiderscorps ook
2 y11 v r ij e n t ij d onder controle
w staan, en geen uur, bij dag of bij
ent, zal ontsnappen aan hen, die het,
drps:;ee°0r man' °0lC geestelijk, willen
Geen vrije arbeiders, geen mannen
,.een eigen stijl, een eigen geestes-
en Perso°nlijk geloof, maar He
il, staatsslaven, dat is het ideaal van
aftelen der staatsdwang.
olk van Nederland, let op u saeck."
zistf' nieuwe' verhoogde, posttarief is
rkinS getreden,
de iw "T e 1 e g r." vernam, houden
liiko - 6yi|en rekening met de mensche-
g Makheden.
der menschen, vooral on-
deerpn11^- 6 n'et elken dag correspon-
doendo' i 6, verzuimen hun stukken vol
gde te frankeeren.
^t LI01* rekening mede gehouden,
liegen met met de nieuwe bepa-
d°oreevoP„aIe ditmaal n°gal snel z8n
Tot h °P de hoogte zijn.
slechte w einde dezer m'aand wordt
"ifle p-oV, ontbrekende porto in reke-
Mize vnvf u en w°rdt dit dns niet bij
van boete verdubbeld.
Middelburgs historie blijft bewaard. De restauratie van het eeuwenoude
stadhuis van Zeelands hoofdstad is in vollen gang. De werkzaamheden op
het dak van het gebouw. (Foto (Pax-Holland)
De verovering van Britsch Somali
land heeft in Italië groote geestdrift
verwekt.
Engeland heeft voor het uitbreken
van den oorlog verklaard, dat het in
Abessinië in zekeren zin een geesel in
handen heeft, want het zou, naar het
beweerde, Engeland gemakkelijk vallen
Abessinië binnen te rukken. In werke
lijkheid echter heeft Italië stelselmatig
er naar gestreefd Abessinië tot een ac
tieve stelling te maken, opdat het op
alle mogelijkheden zou zijn voorbereid.
Zoo is Abessinië van belegerde tot be
legeraar geworden.
Wat het verlies van Britsch Somali
land strategisch voor de Engelschen
beteekent, kan, zoo verklaart men vol
gens het D.N.B. te Berlijn, niet hoog
genoeg worden aangeslagen. Ten eerste
is de „rechtstreeksche bedreiging van
Abessinië", een illusie geworden. In
plaats daarvan staan thans de Itali-
aansche troepen aan de Roode Zee
tegenover Aden, de belangrijkste ves
ting in het samenstel van het Britsche
rijk. Ze bedreigen thans van hun kant
de wegen naar Indië.
Britsch Somaliland komt thans on
der de souvereiniteit van Italië. De
Britsche kroon verliest een kolonie van
groote strategische beteekenis.
De Giornale d'Italia schrijft: Enge
land heeft dit land steeds slechts als
militaire basis beschouwd, zich niet be
kommerend om leven en welstand der
bevolking. In geheel Somaliland, dat
176.000 vierkanten kilometer groot is,
ligt geen enkele straatweg. Er wonen
slechts vier dokters. De inboorlingen
mochten geen land in eigendom hebben
omdat het heele gebied als bezit van de
Engelsche kroon beschouwd werd.
De Tribuna schrijft, dat het Gibral
tar van het Oosten, het stelsel Aden-
Perim, bezig is zijn waarde geheel te
verliezen. De weg naar Britsch-Indië is
op een der vitaalste punten getroffen.
Het' vroegere Britsche Somaliland
heeft een oppervlakte van ruim de helft
van het Italiaansche koninkrijk en be
vat een veestapel van 2% millioen scha
pen, twee millioen geiten en anderhalf
millioen kameelen.
De bevolking van Britsch Somaliland
wenschte reeds lang, evenals die van
Fransch Somaliland, zich te vereenigen
met het Italiaansche gebied. Op een
niet ver verwijderden dag zal dit ver
wezenlijkt worden, want Fransch So
maliland is een natuurlijke uitweg voor
Abessinië.
Berbera is een natuurlijke haven van
beteekenis, die zeer geschikt ls voor
den handel in de golf van Aden en op
de Roode Zee. Ze ls de voornaamste
markt voor koloniale producten, struis-
vogelveeren, rubber, huiden en ivoor.
HOE DE VEROVERING PLAATS
HAD.
Hoe de verovering van Britsch So
maliland in haar werk is gegaan blijkt
uit een aantal bijzonderheden, die het
Duitsche nieuwsbureau uit Rome ver
neemt.
Op 8 Augustus, aldus het D.N.B., be
reikte de eerste colonne Zeila. In het
centrum bezette de tweede colonne op
9 Augustus Hargeisa, dat evenals Zeila
70 kilometer van de grens ligt. De derde
colonne rukte op langs den straatweg
van Adoeina, dat, in weerwil van de
grootste terreinmoeilijkheden, op den
lOden bereikt werd. Men had toen van
de grens af een afstand van 90 kilo
meter door zuiver woestijngebied afge
legd. De Italiaansche hoofdmacht ope
reerde in het centrum.
Op 11 Augustus kwam het gros der
Italiaansche troepen in contact met de
Engelsche hoofdmacht, welker sterkte
op 15.000 man geschat werd. Nadat zij
zes dagen bij den opmarsch en de ravi
tailleering de grootste moeilijkheden
hadden gehad, stonden de Italianen
thans tegenover een tegenstander, die
rust genoten had en zich in voortreffe
lijke stellingen verschanst had. Achter
het 70 kilometer lange front van Har-
Naar wij vernemen, is de vergadering
waarin Dr Colljn in Zeeland zal optre
den, thans definitief vastgesteld op Za
terdag 14 September a.s.
Met Dr Colljn zal voor de C. H. Unie
optreden Jhr Mr B. C. de Savornin
Lohman.
Wat wij gehoopt en verwacht hadden,
wordt dan een feit: de vergadering zal
een gemengd karakter dragen.
De bijeenkomst wordt gehouden des
namiddags 2 uur te Middelburg.
De plaats waar vergaderd wordt zal
nog nader worden bekend gemaakt. Dit
zal waarschijnlijk mede afhankelijk zijn
van het aantal toegangsbewijzen dat
wordt aangevraagd.
Het door ons geopperde denkbeeld om
ook in Goes te vergaderen, is naar ons
werd medegedeeld wel overwogen, maar
het bleek niet uitvoerbaar.
Het parool voor Antirevolutionairen
en Chr. Historisohen luidt dus: Zater
dag 14 September naar Middelburg.
geisa tot Adoeina hadden de Engel
schen op een hoogte van 150 meter een
eerste verdedigingslinie opgericht.
Een bijzondere taak had de lucht
macht, die waardevolle verkennings
diensten verrichtte en ook een deel van
den aanvoer verzorgde. Geregeld wer
den de vijf vliegvelden van Britsch So
maliland gebombardeerd.
De aanval op de Engelsche hoofdstel
ling werd ingeleid door een groote om
trekkende beweging aan de beide flan
ken. Van 13 tot 16 Augustus werd er
zeer hevig gevochten, waarbij de Ita
liaansche aanvallers onder kruisvuur
werden genomen. Niettemin kon op den
15den, nadat de belangrijkste tegenstand
gebroken was, in het centrum de op
marsch langzaam begonnen worden.
Na grondige artillerievoorbereiding
werd op 16 Augustus het sein gegeven
voor den algemeenen aanval. Op den
18den was de geheele eerste verdedi
gingslinie der Engelschen overschreden.
Talrijke Engelsche afdeelingen, aldus
zegt men in Italiaansche militaire krin
gen, hadden zich by-de hardnekkige ge
vechten van de voorgaande dagen over
gegeven, vooral Zuid-Afrikaansche troe
pen. De Engelschen hadden Zeila zon
der strijd opgegeven en de 2500 man,
die daar gelegen hadden, onverwijld te
ruggetrokken naar Boelhar.
Ten Oosten van Berbera staan nog
ongeveer 3000 tot 4000 man Engelsche
troepen, die echter van geen beteeke
nis meer zijn, nu Berbera gevallen is.
Een speciale verslaggever van Stefani
bij de Italiaansche luchtmacht wijst op
het groote aandeel, dat de Italiaansche
luchtmacht in de krijgsverrichtingen,
welke tot de verovering van Britsch So
maliland hebben geleid, heeft gehad.
DE TIMES SPREEKT VAN EEN
„SMARTELIJKE SLAG".
De „succesrijke ontruiming" van
Britsch-Somaliland wordt door de Ti
mes een „smartelijke slag" genoemd.
Het prestige is, zoo meent het blad,
vooral in oorlogstijd een zeer belang
rijke factor en het zou geen zin hebben,
een prestige-verlies te willen verkleinen
of teleurgestelde verwachtingen te wil
len negeeren. Het blad probeert zich
te troosten met de gedachte, dat het
definitieve lot van Britsch-Somaliland
op andere oorlogstooneelen beslist zal
worden. (D.N.B.)
TELEGRAMMENWISSELING TUS-
SCHEN HITLER EN MUSSOLINI.
Hitler heeft naar aanleiding van de
Italiaansche overwinning in Oost-Afri-
ka het volgende telegram aan Musso
lini gezonden:
„Duce, ik bied U en Uw weermacht
naar aanleiding van de groote over
winning in Oost-Afrika mijn hartelijke
gelukwenschen en die van het geheele
Duitsche volk aan. Uw Adolf Hitler".
Hierop heeft Mussolini als volgt ge
antwoord:
„Führer, ik dank u namens mijn troe
pen en namens mijzelf voor de geluk
wenschen, die u mij hebt gezonden, met
de overwinning op de Engelschen in
Oost-Afrika.
Met mijn kameraadschappelijke groe
ten, Mussolini".
Commissie bepaalde een aantal
uitzonderingen.
Ten einde te geraken tot het verbruik
van een zoo klein mogelijke hoeveelheid
motorbrandstof heeft de secretaris-ge
neraal van het Departement van Water
staat reeds op 6 Juli een besluit uitge
vaardigd, waarbij werd bepaald:
„De vergunningen voor autobusdiens
ten en groepsvervoer, zoowel binnen een
gemeente als in meer dan een gemeente
verleend krachtens de wet Auto-vervoer
personen, worden met ingang van een
nader vast te stellen tijdstip ingetrok
ken".
Dit nader te bepalen tijdstip heeft de
secretaris-generaal thans vastgesteld en
wel voor het autobusvervoer op 26 Aug,
en voor het groepsvervoer op 2 Septem
ber. De Commissie Autovervoer Perso
nen heeft echter reeds een aantal ver
gunningen verleend, welke in werking
treden op het oogenblik van de tijdelijke
stopzetting der overige vergunningen.
Van bevoegde zijde wordt bevestigd,
dat de benzineprijs voor geheel Neder
land van 18 tot 21 cent per liter is
verhoogd. Deze verhooging is bereids
ingegaan.
OUDE TOESTAND WORDT WEER
VAN KRACHT.
Naar gemeld wordt, zal de dertig-
urige schoolwerk, waarvoor de betref
fende lesroosters reeds per circulaire
aan de betrokkenen waren toegezonden,
geen doorgang vinden. Deze circulaire
is ingetrokken en de oude toestand zal
worden gehandhaafd.
De circulaire had, zooals wij reeds
meldden, betrekking op de lesroosters
voor de cursussen van het middelbaar
onderwijs, welke in September beginnen.
Bij deze circulaire werd het gemiddeld
aantal lesuren van 33 teruggebracht tot
dertig, doch deze bepaling is nu, aleer
zij in werking is getreden, weer komen
te vervallen, zoodat de lesroosters in
het algemeen ongewijzigd blijven.
PARTICULIEREN VALLEN ER
BUITEN.
Het Rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd maakt het vol
gende bekend:
Ten einde op elk oogenblik een over
zicht te hebben van de opgeslagen koel
huis- en kalkeieren en van de eiproduc-
ten, is bepaald, dat ieder zijn voorraden
moet opgeven aan de Nederlandsche
Centrale voor eieren en pluimvee te
Beekbergen.
Deze opgave moet geschieden uiterlijk
24 Augustus, naar den toestand van 21
Augustus. Deze opgave behoeft alleen
verstrekt te worden door diegenen, die
de koelhuis- en kalkeieren en de eipro-
ducten ln voorraad hebben voor ver
koop of om deze te gebruiken in het
eigen bedrijf.
Hieronder vallen niet de
eieren, die particulieren
voor eigen consumptie heb
ben ingeslagen.
Het afleveren van koelhuis- en kalk
eieren en eiproducten, alsook het aan
wenden daarvan in het eigen bedrijf
mag alleen geschieden na verkregen
machtiging van de Nederlandsche Cen
trale voor eieren en pluimvee te Beek
bergen.
Van den opslag van koelhuis- en
kalkeieren en van het bereiden van ei-
producten na heden, moet terstond wor
den kennis gegeven aan de genoemde
Centrale met vermelding van de hoe
veelheden. Bij alle opgaven moeten kip
pen- en eendeneieren en de uit deze be
reide producten afzonderlijk worden op
gegeven.
MEER HANDEL TUSSCHEN NEDER
LAND EN SLOWAKIJE.
Na de jongste Duitsch-Slowaaksche
besprekingen zijn overeenkomsten ge
troffen, aldus meldt het D.N.B. uit Pres
burg, om het handelsverkeer tusschen
Nederland en Slowakije, hetwelk zich
in het begin van dit jaar zeer bevredi
gend ontwikkelde, weer in grooteren
omvang mogelijk te maken.
