Hevige luchtaanvallen op Engeland. eerste blad Oorsprong en Waarborg. Katholieken en N.S.B. Dr H. Coltjn naar Zeeland Dagblad voor de Provincie Zeeland EN AANBOD lishoudster, rie veulen de Publicatie Binnenland Verwoedde gevechten in Britsch Soemaiiland. 9IETEN dIl a. kerk- oen dames- rloge. Vaarsje we Eigenheimers. ipartement van che Zaken. WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1940 54c JAARGANG - No. 264 l den Provincialen isaris voor Zeeland, belang van telers, anvraag thans reeds aarmede niet wach- itersten datum. 10 cent extra De organisatie van de Ned. Unie. Toewijzing van motorbrandstof. Opnieuw 96 Britsche machines vernield. De Duitschers verloren slechts 24 vliegtuigen. Amerlkaansche stemmen. iek, die uitsluitend VRIJDAGS en ERDAGS .atst, worden op- eine advertentiën ns 6 regels A 0.75 iruitbetaling of nummer 0.85 900,5 zonder el. Iedereen vrijbl. e Onderlinge", Ma- 10, RotterdamW. Verkpaarden, Ruins, paarden, ook inge- en ouder, in 'twerk soorten veulens. Schorepolder, Rit- N.- en St.-Joosland t thans nog uwe billijke prijzen en iuze doet uw voor- t nu. Vlissingsche- Idelburg. leeftijd. Brieven lureau „Alg. Adver- itburg. tusschen Veere en ïg terug te bezor- Serooskerke (W.) KOOP OEFT, B 95, Sint- KOOP: lapinge. KOOP: TTE WAGEN OP IIBANDEN, groenten, melk of COPPOOLSE Pz., V.), A 134. KOOP: EN TWEEJARIGE ESMERRiE, in tuig. !E Pz. Seroos- 134. schr.: 200 R. witte R. gerst in stuik, HELLE te Vrouwe- s uiterlijk 17 Aug. VENDEVIELLE, 8, Middelburg. R ONGELUKKEN. /ENDE SPELTJES 15. 't Centrum, Krom- Middelburg. voorraad: Huard Eberhardt Stoppel- Arendheffers voor Verder nog twee BRASSER, Schroe- dburg, Tel. 216. UZE BABY-ARTI- iers, truitjes, hemd- jurkjes, pakjes, s, manteltjes, enz. Mej. POPPE, Gra- Middelburg. 3VLEESCH 70, 80 K.G. Fijne gerook- ■ent per pond. Sla- E PAGTER, Korte 51 Middelburg. Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does Postrekening 44455 Telefoon 2438 /AN VRUCHTEN VELDE. van vruchten te cooper en verkooper si bij den verkoop iris hiervan opgave Provincialen Voed- voor Zeeland te er van reeds afge- ties nog geen ken- aan den Voedsel- oornoemd, dient dit ijld te geschieden. 5TDISTRIBUTIE. aanvragen voor ten uiterlijk pas op ,s» in het bezit moe- Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel j j, F A N O Y, Lange Giststroat 34 en Noord weg 155. Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA AbGBneme&tsprlja J2,00 pór kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per fêgel Ingezonden inededCclingen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto Bij contract belangrijke kofflng Dit nummer bestaat uit twee bladen. Er verschijnen den laatsten tijd tal van gelegenheids-geschriften. Veel daarvan is oppervlakkig geschrijf, vol van groote woorden, maar weinig gedachten. Er wordt gesproken over de noodzake lijkheid van heroriënteering, van natio naal besef, van den nieuwen tijd en de nieuwe taak, doch maar al teveel krijgt men daarbij den indruk, dat de schrijvers weinig besef hebben, van de werkelijk heid in het verleden en in het heden met het gevolg, dat ze voor de toekomst geen enkele deugdelijke richtlijn vermogen aan te geven. Een gunstige uitzondering hierop maakt een bij Jan Haan te Groningen verschenen brochure van dr Bruins Slot, „Oorsprong en Waarborg". Hier worden dingen gezegd, die ernsti ge overweging verdienen en tot naden ken kunnen stemmen. De schrijver behandelt eerst enkele fouten in ons nationaal bestaan mate rialisme, formalisme en veruitwendiging om daarna de goede nationale gedach te naar voren te brengen. In dit gedeelte van zijn betoog zegt dr Bruins Slot o.m.: „In de plaats van ons nationaal-mate- riallsme, zal een geestelijk-nationale, een sociale zin moeten komen. Van het for malisme zullen wij ons moeten afwenden tot het vleesch en de beenen onzer nati onale traditie. De veruitwendiging van de nationale gedachte in symbolen en symp tomen, zullen wij moeten inruilen voor een verdiepte beleving barer motieven. En nu zal ik hierover geen diepzinnig heden gaan zeggen. Want wat wij te doen hebben is heel eenvoudig. Midden in e9n geduchte revolutieperi ode, toen al de vormen van ons natio nale bestaan dreigden in elkaar te kra ken en door nieuwe te worden vervan gen, schreef Groen van Prinsterer aan zijn vriend Da Costa: „Ik ben met u voor g e e n e r 1 e i vormen bevreesd; ik ge loof, dat de Christen verplicht is gebruik te maken van eiken vorm." Van eiken vorm. Want het komt niet aan op den vorm, maar op den geest, die den vorm bezielt. Niet bevreesd voor vormen, schreef Groen van Prinsterer. Dat beteekent ook:- niet hangen aan vormen. Zoo zal er bij ons die geest der losmaking, der bevrij ding van uitwendigheden moeten komen, die bij een geestelijk en historisch leven den mensch past, Maar evenzeer betaamt dien historisch levenden mensch een vreeze voor den geest der eeuw, dat ka- melion, dat steeds van kleur verandert, maar immer dezelfde blijft. Daarbij past dien mensch, indien hij Protestant is, een steeds stijver zich binden aan, wat Groen eens noemde den levensadem der Republiek der Vereenigde Nederlan den: het geloof der Hervorming, dat s e®ds één zelfde kleur bekent. Met die kleur staat op onze natie een onuitwischbaar stempel. En daarbuiten 0DJ kunnen wij niet tot een nationale zelfbepaling komen. Het gaat niet aan, te e8gen, dat de Nederlandsche natie ge karakteriseerd wordt door één stam en 11 taal. Het is veeleer zóó: Op de basis an stam en taal heeft de Nederlandsche J® jich als iets eigens gekarakteri- riia r den godsdienst en de gods dienstvrijheid. jifne"k a die twee, godsdienst en gods- 'vrijheid uit onze nationale eigen- weg en gij houdt niet een tal .dsehe natie over maar een ge- zipm *?01sdscke en individualistische ru se] ,a ers' dat, wonende op een aanslib- zich u ransche en Duitsche rivieren, is da annexeert. De volksche gedachte staat ar0Iïï voor een Nederlandschen zij nio!n, EuroPeesch kader te ijl, indien wordf t °r het bad der historie gestaald Stam nationale gedachte. Kesrha 6n taa1, zonder meer, hebben niet Grn?en een Nederlandschen staat. Prinsterer zegt het zonder met vatt^ 1? ronde woorden. Het staat ten ers gedrukt in zijn geschrif- het' eempf Een kerkelijke Partij heeft landed .8best der Vereenigde Neder- dsch Zo° is het Een histo- onze histn ?16t te veranderen is en dat historische roeping bepaalt." ^jkdienst en godsdienstvrijheid. NederlanrJrii d vormde en vormt in borg Va .den oorsprong en den waar- tionale vrijhe(ienti0naal 8<3Zag en de na" M ®°®ten wij vasthouden. Daarop Dat moeten wij tegenover iedereen op den voorgrond stellen. Dat moeten wij uit de geschiedenis aan Nederlanders, die meenen het nu buiten hun geschie denis om te kunnen doen, aantoonen. De ziel mag niet uit het lichaam worden ge haald. Er heerscht thans een heroriëntatie-be hoefte in den lande. Voor ons mag van heroriëntatie ten aanzien van levensbe ginselen, ten aanzien van deze nationale beginselen van godsdienst en godsdienst vrijheid, die ons tot Nederlanders ma ken, geen sprake zijn. Deze behooren voor ons tot de onbeweeglijke dingen. Wat wij wel noodig hebben is het bewustzijn, dat de beweeglijke dingen inderdaad beweeg lijk moeten zijn. Wij mogen van een tijds periode geen eeuwigheidje willen maken. Wij moeten echter, in het tijdelijke, le ven en werken uit eeuwige beginselen. Dat leeren wij in onze geschiedenis. Daar kunnen wij het spel van beweeglijkheid en onbeweeglijkheid, waarvoor wij in het heden zoo licht de oogen dichtknijpen, als in een spiegel aanschouwen." Wanneer wij dat doen, dan worden we ook gewaar, dat wij niet aan den kant van den weg zitten als menschen met on bruikbare resten uit een stukgeslagen verleden. Dan zijn we niet verwezen, omdat we ons niet verweesd weten. „Het zaad der historie, dat is in Neder land het zaad des geloofs, bot altijd weer uit. Het is in Nederland uitgebot.en heeft vrucht gedragen, in de vorige eeuw, zelfs op den akker der Fransche revolutie. Als wij voor het planten en natmaken zor gen, zal het ook uitbotten op den akker der Duitsche." EEN SCHRIJVEN VAN HET BISDOM HAARLEM OVER HET UITGEVAAR DIGDE VERBOD. Een der leden van de N. S. B. heeft zich dezer dagen schriftelijk tot den Bisschop van Haarlem gewend met de volgende vragen betreffende het ver bod van katholieken, lid te worden der Nat. Soc. Beweging: „Is het my als katholiek, die gaarne aan den opbouw van zjjn vaderland zou willen medewerken, geoorloofd, lid te worden van de Nat. Soc. Beweging in Nederland? Zoo niet, waarom geldt dit verbod dan wel voor Nederlandsche en niet voor Duitsche, Italiaansche en Spaan- sche katholieken? Is het, gezien de gewijzigde omstan digheden, niet hoogst raadzaam, dit verbod ten spoedigste op te heffen, wil men vele katholieken voor de Moeder kerk behouden, te meer, daar toch het ambtenarenverbod reeds lang is opge heven Moet mijn vrouw, die reeds lang lid -van de Beweging is, nog steeds ieder jaar naar Duitschland reizen, om daar haar plichten als katholiek te kunnen vervullen? Op deze vragen werd, naar het „Na tionale Dagblad" meldt, op 7 Augus tus het volgende antwoord ontvangen: „In beleefd antwoord op uw schrijven deelen wij u mede, dat het Herderlijk schrijven en de Verklaring van het ge- heele Episcopaat van Nederland zóó duidelijk zijn, dat het u niet moeilijk zal vallen, daarin het antwoord te vinden op al uwe vragen." eigen gedachten concentreeren. MR H. J. REININK ALGEMEEN SECRETARIS. Het Bureau van de Nederlandsche Unie, dat thans, naar men weet, geves tigd is Alexanderstraat 11 te 's Graven- hage, zal naar wij vernemen onder lei ding worden gesteld van den heer F. van Balluseck, bedrijfseconoom van de K. L. M. Voorts zal het driemanschap ter zijde worden gestaan door een algemeen sec retaris. Hiertoe is benoemd mr H. J. Rei- nink, administrateur aan het departe ment van onderwijs, kunsten en weten schappen en chef van de afdeeling hoo- ger onderwijs. De Nederlandsche Unie is voorts be sloten tot het uitgaven van een insigne. De eerste hoeveelheid daarvan is thans gereed. Het insigne bestaat uit een klein wapenschild, waarop een gouden leeuw. Hét schild heeft een rand, die gevormd wordt door de letter u. Het is uitgevoerd door de fabrieken van Begeer en zal bin nenkort in een algemeene uitvoering ver krijgbaar zijn. Over de organisatie vernemen wij voorts, dat het wel in het voornemen ligt om districten, resp. gewesten op te rich ten, waarvan de grenzen wellicht samen vallen met die van de provincies. Ook komen er waarschijnlijk plaatselijke af- deelingen of comité's. De regeling van deze verdeeling staat evenwel nog niet vast. DERDE PERIODE: SEPTEMBER. De secretarissen-generaal, wnd. hoof den van de Departementen van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en van Wa terstaat, maken het volgende bekend: De derde distributieperiode voor mo torbrandstof, als bedoeld in de Motor brandstofbeschikking 1940 no. 1, zal loopen van 1 September tot en met 30 September 1940. Belanghebbenden wordt er op gewezen, dat met ingang van 1 September 1940 de voor Augustus 1940 afgegeven be stelbonnen en vergunningen met cou pons niet meer geldig zijn voor het be trekken of verbruiken van motorbrand stof. Evenmin zijn dan geldig de vóór Augustus door de Rijksinspecteurs van het verkeer afgegeven vervoersvergun- ningen en voorruitdriehoeken. Houders van een vergunning tot het gebruik van een motorrijtuig, die mee nen na 31 Aug. voor een verlenging van deze vergunning en toewijzing van mo torbrandstof in aanmerking komen, kunnen deze aanvrage op een vereen voudigde wijze indienen. Bij de plaatselijke distributiekantoren zijn tot dat doel reeds van Woensdag 14 Augustus af briefkaartformulieren gra tis verkrijgbaar, die, volledig ingevuld en onderteekend, uiterlijk 17 Augustus in het bezit van den Rijksinspecteur in het betreffende district moeten zijn om voor behandeling vóór 1 September in aanmerking te koinen. Bedoelde kaart-formulieren zijn ver krijgbaar in de vier verschillende cate gorieën, n.l. a. (roode kleur) voor be- roepsgoederenvervoerb. (blauwe kleur voor vervoer van eigen goederen; c. (gele kleur) voor personenvervoer (uit gezonderd autobussen)d. (witte kleur) voor vervoer, niet onder ac genoemd. Voor ieder motorrijtuig, waarvoor men verlenging van een vergunning of ver nieuwde toewijzing van motorbrandstof verzoekt, moet een afzonderlijke kaart worden ingevuld, van dezelfde kleur als ,fïe thans in bezit zijnde vergunning. De bovenomschreven regeling geldt uitsluitend voor verlengingen. Voor nieuwe aanvragen moeten nog de be staande uitvoerige formulieren worden ingevuld, die mede bij de plaatselijke distributiekantoren gratis verkrijgbaar zjjn. KEURING ZAKLANTAARNS. De Rijksinspecteur voor de bescher ming van de bevolking tegen luchtaan vallen maakt aan de belanghebbenden van handel en industrie bekend, dat de voorschriften voor de vervaardiging van voetgangerslantaarns (zak- en hand-lan taarns) van heden af verkrijgbaar zijn bij de Rijksinspectie luchtbescherming, Hee rengracht 23, 's Gravenhage. PLAATSING VAN JONGELUI IN LANDBOUWBEDRIJVEN. Naar wij vernemen heeft de directie van het openbaar lichaam De Wieringer- meer aan den Rijksdienst der werkloos heidsverzekering en arbeidsbemiddeling zijn steun toegezegd voor de plaatsing van een aantal werklooze jongelieden van 16 tot en met 18 jaar in de land bouwbedrijven in de Wieringermeer. Men hoopt ongeveer 100 jongelieden eenige weken te kunnen plaatsen. Bij plaatsing ontvangen de jongelui kost en inwoning, benevèns fl,50 zak geld per week. Voor reiskosten draagt het departement van sociale zaken zorg. De plaatsing van de jongelieden wordt ongunstige geïnfluenceerd door het feit, dat in vele landbouwdistricten de land bouwers dezen zomer meer arbeidskrach ten dan normaal hebben te werk gesteld. Ook daardoor, dat dfe korenoogst reeds in vollen gang was, toen de Rijksdienst zich met zijn oproep tot de landbouwers richtte. Er zijn gisteren opnieuw hevige lucht gevechten geleverd boven het Kanaal en de Engelsche kusten, waarbij volgens de uit Berlijn ontvangen berichten, de Brit- sche luchtmacht ver in de minderheid was. Het D. N. B. meldt hieromtrent uit Berlijn: Bij een aanval op het Britsche vlieg veld Eastchurch hebben gisteren Duit sche bommenwerpers zes hangars vol komen vernield, onderkomens in vlam men doen opgaan en zware luchtdoel batterijen buiten gevecht gesteld. Zwa re bomtreffers op olietanks hadden branden tengevolge, die van verre zicht baar waren. Tien Spitfires werden op den beganen grond vernield. Bovendien werden twaalf versperringsballons neergeschoten. Zij kwamen brandend neer. Op twee groote bewapende koopvaar dijschepen werden zware bomtreffers waargenomen. Boven den Theemsmond hleeft het zelfde eskader nog een Spitfire neerge haald. Nachtelijke luchtaanval op Walsend. Naar het D. N. B. verneemt, hebben Duitsche bommenwerpers in den afge- loopen nacht te 0.15 uur talrijke explo sieve en brandbommen op de havenwer ken van Walsend, tusschen Newcastle en Southshields, geworpen. Tengevolge van den aanval, die geruimen tijd duurde, ontstonden in opslagplaatsen en depots reusachtige branden. Vier of vijf minu ten na den aanval deed zich een aller hevigste ontploffing midden in den brandhaard voor. De Britsche nachtja gers en afweerbatterijen konden de Duitsche aanvallers niet belemmeren bij de uitvoering van hun opdracht. Zij kon den de Duitschers ook geen schade toe brengen. En zoo werd gisteren verder nog gemeld nog steeds duren de lucht gevechten voort. Steeds maar weer vlie gen nieuwe formaties Duitsche gevechts vliegtuigen en duikbommenwerpers op de Engelsche kust aan. De Duitsche eskaders bommenwerpers die in gesloten formaties op groote hoog te naderen, worden bijna zonder uitzon- dering door Messerschmitt vliegtuigen, die ze moeten beschermen, begeleid. In een grooten boog zwermen zij rond de bommenwerpers, maken het den vijand onmogelijk hen lastig te vallen en slaan bressen in den vijandelijken verdedi gingsmuur. Tot dusver is nog geen enkele maal gezien, dat een Duitsche formatie bom menwerpers, voordat zij haar doel had bereikt, door de Engelschen tot omkee- ren werd gedwongen. De aanvalslust der Engelsche jachtvliegtuigen, vooral van die piloten, die op het Spitfire-type vlie gen, is sinds gisteren aanmerkelijk sterk terug geloopen. De Engelsche luchtaanval Aal borg. Britsche bommenwerpers hebben gis terochtend om 11.45 uur de stad Aal- borg in Denemarken aangevallen. Van de twaalf aanvallende vliegtuigen, zoo meldt het D. N. B„ werden er vijf door luchtdoelartillerie en zes door jachtvlie- gers neergeschoten. Slechts een vlieg tuig kon naar zijn steunpunt terugkee- ren. Korten tijd na den eersten Engelschen aanval naderden voor de tweede maal Engelsche aanvallers de stad Aalborg. Deze tweede aanval werd gedaan door 11 vliegtuigen, waarvan er vijf werden neergeschoten. Daarmee zijn er van de 32 vliegtuigen, die gisteren gepoogd hebben Aalborg aan te vallen 16 neer geschoten. Naar uit Aalborg wordt vernomen, hebben aan de luchtgevechten boven Aalborg van Duitsche zijde slechts acht Messerschmidtjagers deelgenomen. De strijd, in het verloop waarvan van de 32 aanvallende Britsche bommenwerpers er door de Duitsche jagers en door het afweergeschut 16 werden neergeschoten, bewijst onweerlegbaar dé meerderheid van de Duitsche Messerschmidts en de groote prestaties der Duitsche piloten. Het Deensche Telegraafagentschap deelt mede, dat bij de Engelsche lucht aanvallen op Aalborg eenige Denen ge wond zijn. Een der zwaargewonden is gistermiddag bezweken. Verder zijn door een paar bommen, die op een veld in de nabijheid van de Naar wij vernemen is de vergadering waarin Dr H. Colijn in Zeeland hoopt op te treden nader vastgesteld op Woens dag 4 September. De vergadering zal worden gehouden te Middelburg, des nam. 2 uur. Door het Prov. Comité van A.R. kies verenigingen is contact gezocht met de leiding van de Chr. Hist. Unie in Zee land, teneinde te komen tot een gecom bineerde vergadering, waarin ook een der voormannen van de Chr.-Hist. Unie kan optreden. Nadere bijzonderheden omtrent be- schikbaastelling van toegangskaarten enz. zullen dezer dagen worden bekend gemaakt. stad vielen, eenige paarden en koeien ge dood. Overigens is geen schade aange richt. Volgens gisteren in den vooravond te Berlijn ontvangen berichten zjjn gisteren 38 Britsche vliegtuigen bij luchtgevech ten en 15 op den grond vernield. Daar bij komen nog de 16 toestellen, die bij Aalborg zijn neergeschoten, zoodat de Britsche verliezen tot in het begin van den namiddag 69 vliegtuigen bedroegen. Slechts 13 eigen vliegtuigen worden vermist. Volgens nadere D. N. B.-berichteni uit Berlijn, bedroeg het gisteren neergescho ten of vernielde aantal Engelsche vlieg tuigen 96. Van deze vliegtuigen werden er 50 bij luchtgevechten boven het Britsche eiland en boven het Kanaal neergehaald, ter wijl 16 bij een aanval op de Deensche stad Aalborg omlaag werden geschoten; 30 toestellen werden op de Engelsche vliegvelden vernield. Dit is tot dusver het grootste succes, dat het Duitsche luchtwapen bij zijn op treden tegen de Engelsche vliegers op één enkelen dag kon behalen. De Duit sche verliezen bedragen 24 vliegtuigen. Hiervan werden reeds vijf leden van dé bemanningen gered. Het D. N. B. meldt uit New York: De pers volgt de luchtgevechten boven En geland in de grootste spanning, die in sensationeele opschriften tot uiting komt. De New York Times wijst erop, dat de Britsche tegenstand in de lucht zwakker wordt en de Duitsche superio riteit in de lucht bjj Dover reeds tot stand gebracht is. De New York Herald Tribune spreekt van een ware bommenregen, die op het 200 mijl lange kustgebied neergedaald is en de marinehaven Portsmouth bescha digd en op het eiland Wight ernstige verwoestingen aangericht heeft. De New York Times drukt het Duit sche ooggetuigenbericht over den aanval van Zondag af, waarin het neerschieten van zes Spitfires en het bombardeeren van drie schepen, alsmede de vlucht van de Britsche vliegtuig-eskaders beschre ven wordt. Blijkbaar onder den indruk van de Duitsche luchtaanvallen schrijft schout- bij-nacht Stirling, de vroegere chef van den staf van de Amerikaansche oorlogs vloot: De Duitsche luchtmacht is wat slagvaardigheid betreft nog steeds de meerdere van de Engelschen. HET ITALIAANSCHE WEERMACHT- BERICHT. Het 65e Italiaansche weermachtbericht luidt als volgt: Het eerste treffen met het gros der vijandelijke strijdkrachten, welke Britsch Somaliland verdedigen, vond plaats op 11 dezer om 13 uur plaats, na een aan val van onze strijdkrachten, die zich gis teren ontwikkeld heeft tot een reeks verwoede gevechten in het gebied van Adadleh, dat bezet werd. De strijd duurt voort. In hetzelfde gebied hebben wij een Blenheim neergedaald en den bestuurder, een kapitein, als lijk geborgen. Tjjdens den strijd hebben wij een vliegtuig ver loren. Formaties onzer bommenwerpers hebben brandstofdepots op Malta getrof fen, tengevolge waarvan groote branden ontstonden. Tot zoover het weermachtbericht. Over den aanval op Malta meldt de speciale correspondent van Stefan! nog, dat Italiaansche formaties bommenwer pers tusschen 20.30 gisteravond en 0.30

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1