Wat wil de Nederlandsche Unie?
Welke bonnen zijn nu geldig
Dagblad voor de Provincie Zeeland
uHU
1*1,
Mli i
*ilï
I^lt
rgs^a
!|ïPI
I
tig
EERSTE BLAD
Er blijven nog vragen.
Verbeterde Spoordiensten.
Buitenland
Het Duitsche legerbericht.
Een toelichting van mr L. Elnthoven.
Wanneer zal de eindstrijd
tegen Engeland beginnen?
i
BlSP
£^2
S» &s
8 8
li
MAANDAG 29 JULI 1940
54e JAARGANG - No. 250
14
Behandeling van Duitschers
In Ned.-Indië,
excursie van journalisten
onvoldoende om rekenschap
af te leggen.
Een vroegere trein ingelegd,
WIJ willen naar bulten brengen, wat onder het
volk leeft en dit kenbaar maken aan hen, die
thans boven ons gesteld zijn.
Fundament is ons Godsvertrouwen.
Italiaansch legerbericht.
a11
5'
2 S" B
e o
o 8f I
g, fig1
a* >5
ÏS.S'S
tra
p R a
cc' fi
B:S&'P
g o
P« a
p
K S- g-
ö^a g^aj
S „ÖC+!
'sM *'1
JL o m O
■&1-! CD O
Q, P H
H® -ö p.
<s 2
o <w
S SB'S 8"
cop
S (D rt-
Is"*
F|:S
P r-
JÖ
cp H
Cf
§1'
O r K
- co SV
a 2 2-
0 3- 0 S
3 w a fr
|*8 j p ff
r+
o tra g' a o
a ff?
CO
55-
c
*-
O co p
s! N
J,
CO
p«
o j3
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraat 34 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vfisslngen f 0.20
Losse nummers Scent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelkigen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ ëöntrict belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
De Nederlandsche Unie heeft thans
haar program gepubliceerd.
En in een persconferentie is op dit
program nog een nadere toelichting ge
geven.
In het algemeen kan worden gezegd
dat program en toelichting geen slech
ten indruk maken.
Hierin staat veel, dat wij, gezien ook
de veranderde omstandigheden waarin
wH thans leven, zonder bezwaar kunnen
onderschrijven.
Toch blijven er nog vragen.
Wij denken hierbjj inzonderheid aan
wat omtrent één nationale jeugdorgani
satie werd gezegd.
Wat, zoo werd ter conferentie ge
vraagd, is te verstaan onder „opvoeding
van de jeugd in nationalen zin De al-
gemeene strekking van dat programma
punt is duidelijk genoeg, sluit het ech
ter ook het streven naar één nationale
jeugdorganisatie in?
Inderdaad, heeft prof. De Quay op
deze vraag ten antwoord gegeven. Zoo'n
nationale jeugdorganisatie, te verdeelen
in een organisatie voor jongens en een
organisatie voor meisjes, is een onzer
idealen. Samenvatting van de talrijke
groepen, welke thans de Nederlandsche
jeugdbeweging vormen, zou door het
driemanschap ten zeerste worden toege
juicht.
Echter dient dit gepaard te gaan en
kan dit volgens prof. De Quay ook ge
paard gaan, met erkenning van de ver
scheidenheid op confessioneele (niet op
politieke) basis, in dezen zin, dat hetgeen
in eigen milieu op paedagogisch gebied
geschiedt, geëerbiedigd wordt; noch
tans behoort dit zoo te worden verstaan,
dat ten aanzien van de jeugdbeweging,
niet een federatie, doch een werkelijke
eenheid wordt nagestreefd.
De eenheidsvorming in de jeugdorga
nisatie is reeds ver gevorderd. Wellicht
zijn er aansluitingsmogelijkheden bij de
Nederlandsche Unie.
Geheel geruststellend is dit niet.
Maar het is ook niet geheel duidelijk.
En indien ergens, dan dient wat dit
punt betreft, toch wel klare wijn te wor
den geschonken.
Naar werd medegedeeld, zal Prof, de
Quay hedenavond hieromtrent nadere in
lichtingen verschaffen. Waaruit zou vol
gen, dat het driemanschap het over dit
zeer belangrijke en diepingrijpende punt
nog niet geheel eens was, of dat het zich
daaromtrent nog niet afdoende had be
raden.
Wjj blijven daarom bij het reeds Za
terdag gegeven advies om voorloopig
nog een afwachtende houding aan te ne
men.
<w
De Ned.-Indische regeering heeft het
P an opgevat een excursie van journa-
t te organiseeren, ten einde te la-
spvï zi?n dat de geïnterneerde Duit-
ers in Indië goed zijn ondergebracht
tp„over sportterreinen en ontspannings-
,reil^erf beschikken. In bevoegde Duit?»
het6 ivt insen. betoo&t men echter, dat
ver j t ndische gouvernement zich
ken i? a's meent op deze wijze re-
af!^ Van ziJn houding te kunnen
bare n'- ^an Duitsche zijde zijn ontel-
ken PoglnSen gdaan om langs ambtelij-
Si rechtstreeks of door bemidde-
taot ilfe fen neutraie mogendheid, con-
Ken n Indische autoriteiten te krij-
aehtoi.^eZe Plagen zijn onbeantwoord
heeft n Ned.-Indische regeering
tion« T ,tschers in quarantaine sta
ten m- gesloten en door inlanders la-
sche ®len' Thans heeft de Duit
die ev»nTering represailles genomen,
ueerinp- nS zullen duren als de inter-
De fd6r Duit*chers in Indië.
in IndikS6ri"?ineering van de Duitschers
volkino- m 00Sen der Inlandsche be-
DuitsrtLI1|10at vol&ens de meening van
een «lat, a&en beschouwd worden als
ras, m gezicht van het blanke
De epoorwegdienst ie, wat Zeeland be
treft weer een weinig verbeterd, door het
inleggen van een vroegeren trein.
Deze vertrekt uit: Vlissingen 5.34,
Middelburg 5.43, Arnemuiden 5.51, Goes
6.11, Kapelle 6.20, Kruiningen 7.10,
Krabbendljke 7.21, Rilland-Bath 7.28,
Woenedrecht 7.42, Bergen op Zoom 7.52,
Wouw 8.01, aankomst Roosendaal 8.10.
in omgekeerde richting vertrekt er
een trein van Kapelle 6.30, Goes 6.40,
Arnemuiden 7.05, Middelburg 7.14, aan
komst Vlissingen 7.26. Hier bestaat aan
sluiting op de boot van 7.30 naar Bres-
kens.
TWEE TORPEDOJAGERS EN EEN
HULPKRUISER VERNIELD.
Het opperbevel der weermacht maakte
gisteren bekend:
Ondanks het aanhouden van de
slechte weersomstandigheden is het aan
het luchtwapen gelukt in Het Kanaal
en aan de Oostkust van Engeland een
hulpkruiser van 7000 br.t., twee tor-
pedobootjagers en een koopvaardij
schip van 5000 b.r.t. tot zinken te bren
gen. Verder werden nog een torpedo-
bootjager en twee koopvaardijschepen
door inslaande bommen zoo zwaar be
schadigd, dat zjj verloren geacht kun
nen worden.
Voorts werden de haveninstallaties
van Swansea en verscheidene vliegvel
den in Cornwall met bommen bestookt.
Bij de nachtelijke vluchten van Engel-
sche vliegtuigen boven Noord-Duitsch-
land werden slechts weinig bommen
neergeworpen. Zij hebben geen schade
aangericht. Vijf Britsche toestellen zijn
boven Het Kanaal neergeschoten; twee
Duitsche vliegtuigen worden vermist.
Een met het Roode Kruis gekenmerkt
„ongewapend zeenoodvliegtuig" is bij
een poging om de bemanning van een
boven zee neergestort vliegtuig te red
den, door de Engelschen neergeschoten.
Afzonderlijk heeft het opperbevel van
de Duitsche weermacht nog het volgen
de bekend gemaakt.
Een duikboot onder bevel van kapi
tein-luitenant Rollmann heeft uit een
zwaar beveiligd Engelsch convooi in
zeer korten tijd vijf groote bewapende
schepen met een gezamenlijken inhoud
van 48.000 b.r.t., waaronder een hulp
kruiser van 18.000 b.r.t., tot zinken ge
bracht. Het konvooi werd uiteengedre
ven. Deze duikboot heeft bovendien een
bewapend Britsch koopvaardijschip van
6000 b.r.t. getorpedeerd.
Het frontbericht van het D.N.B. luidt
als volgt:
Binnen zeer korten tijd heeft zich voor
de vierde maal het geval voorgedaan,
dat een Duitsch „zeenoodvliegtuig", on
danks het Roode Kruis-kenteeken, door
Engelsche vliegtuigen is neergeschoten.
Het „zeenoodvliegtuig" werd, toen het
trachtte de bemanning van een neerge
stort vliegtuig te redden, beschoten en
vernield. Engeland erkent derhalve het
Roode Kruis in den oorlog ter zee niet.
Het Duitsche luchtwapen heeft on
danks het steeds slechtere weer in Het
Kanaal en aan de Engelsche Oostkust
wederom opmerkelijke successen in den
handelsoorlog tegen Engeland kunnen
behalen. Behalve een hulpkruiser van
7000 ton werd nog een koopvaardijschip
van 5000 b.r.t. door een voltreffer tot
zinken gebracht. Verder werden twee
torpedobootjagers vernietigd. De zware
schade, die een andere torpedobootjager
alsmede twee koopvaarijschepen door in
slaande bommen hebben geleden, zal
eveneens wel er toe hebben geleid, dat
de schepen geheel verloren zijn gegaan.
Zoo was een van deze beschadigde sche
pen, dat bij den eersten aanval met
slagzij bleef liggen, bij een tweeden,
kort daarop volgenden aanval niet meer
te zien.
Evenveel succes hadden de aanvallen,
die door Duitsche gevechtsvliegtuigen
op doelwitten te land werden onderno
men. In de haven van Swansea werden
zware branden waargenomen. Gp ver
scheidene vliegvelden in het Zuidelijk
deel van het hertogdom Wales konden
na de aanvallen krachtige ontploffingen
worden geconstateerd.
In een persconferentie heeft het drie
manschap van de Nederlandsche Unie
het programma nader toegelicht. Hierbij
sprak de heer mr L. Elnthoven als
volgt:
Het driemanschap der Nederlandsche
Unie heeft besloten in zee te gaan. Na
ruim twee maanden gewacht te hebben
op een initiatief van de ouderen, heb
ben wij gemeend, dat wij jongeren dan
zelf maar moesten handelen. Wij achten
het niet verantwoord langer te dralen,
vooral niet nu van alle kanten bleek,
dat de drang tot handelen zich richtte
tot ons jongeren. Er moest een daad
komen.
Daarom hebben wij gemeend een lei
ding gevend centrum te moeten vormen
waar omheen allen van goeden wille
zich kunnen groepeeren. Uit de kracht
van ons aantal kan dan een sterk Ne-
derlandsch geluid opgaan.
Het is absoluut noodig, dat men
hoort, dat er ook nog andere Nederlan
ders zqn dan de relatief beperkte groe
pen, die tot dusvrre hun stem hebben
doen hooren.
De bezettende macht mag niet den
indruk krijgen, dat de rest van het Ne
derlandsche volk, die de overgroote
meerderheid vormt, met stomheid en
lauwheid geslagen is.
Zij moet weten, dat ondanks de ge
weldige slagen, die werden toegebracht,
ook daar nog durf, initiatief en levens
moed aanwezig is, met volkomen besef,
dat wij staan aan den drempel van een
nieuwen tijd. Wij wilden niet langer
lijdelijk afwachten en toezien wat er
met ons zou gaan gebeuren, doch mee
bouwen, daar waar gebouwd kan
worden.
Zooals u uit ons programma ziet,
hebben wij onze denkbeelden op cultu
reel en sociaal-economisch gebied ver
der uitgewerkt en aan de uitvoering en
verdere doorvoering daarvan kan ter
stond begonnen worden.
Ons volk wil leiding hebben. Het wil
weer een perspectief hebben waar het
uaar uit kan zien. Ook het Nederland
sche ambtelijke apparaat zal wellicht
behoefte gevoelen aan contact met hen
die zullen peilen wat er in het volk leeft
en omgaat.
Wij vormen geen groep, die wil gaan
regeeren. Wij willen geen verkiezingen,
geen politiek. Wij willen naar buiten
brengen wat onder het volk leeft en dit
kenbaar maken aan hen, die thans over
ons gesteld zijn.
wy hopen, dat velen zloh om ons
zullen scharen om uit hen nog meer
dere medewerkers te kunnen reorutee-
ren. In twee dagen tyds hebben wij reeds
meer dan 100.000 adhaesiebetuigingen
ontvangen.
Voorop stellen wij het cultureele, het
volkseigene, dan volgt het sociaal-eco
nomische.
Het staatkundige achten wij op dit
moment niet voor daadwerkelijke uit
voering in aanmerking komen. Dat is
thans nog niet aan de orde.
Fundament van ons volksbestaan is
het Godsvertrouwen. Dat zat ons ook
thans door deze tijden heen helpen. Van
daar, dat wij dit ook in onze taak voor
op stellen. En de vrijheid van godsdienst
is voor ons een eerste eisch in ons volks
bestaan.
Natuurlijk bedoelen wij niet daarmee
te handhaven de ongelooflijke versnip
pering, die ook op dit gebied heerscht
en de kracht van ons volksbestaan heeft
ondermijnd. Die versnippering met haar
schadelijke gevolgen voor onze volks
eenheid zullen w(j bestrijden.
Thans nog enkele woorden over de
organisatie.
Er is een algemeen secretaris, mr H.
J. Reinink, en een bureau, waarvan
architect A. H. van Leeuwen directeur
is. Dit bureau heeft uiteraard verschil
lende afdeelingen, zooals pers, propa
ganda, enz. Natuurlijk is dit alles nog
in wording. Wij hebben nog geen tijd
gehad die organisatie nu al kant en
klaar te hebben. Doch wij wilden niet
langer wachten naar voren te treden en
in de komende dagen zal dit alles ver
der uitgroeien.
Er zullen in de provincies en de groo
te steden afdeelingen komen, welke voor
al in den aanvang, uit het centrum onder
straffe leiding gesteld zullen worden om
de zoo hoog noodige eenheid te ver
krijgen.
Een raad van bijstand zal binnenkort
gevormd worden, bestaande uit voor
aanstaande mannen op verschillend ge
bied.
Het bureau is voorloopig gevestigd
Alexanderstraat 20, 's-Gravenhage.
Wij vertrouwen, dat de steun, welke
wij thans al van zoo verschillende zijden
ontvingen, zich zal uitbreiden, zoodat
onze stichting een ware unie zal vor
men, die heel het Nederlandsche volk in
al zijn geleidingen omvat.
GEEN LANGE PERIODE VAN
AFWACHTEN.
De Berlijnsche correspondent van de
„Telegraaf" behandelt de vraag
wanneer de groote slag tegen Engeland
zal beginnen.
Voorloopig wordt de Duitsch-Engel-
sche oorlog voortgezet op denzelfden
voet als tot vóór Hitler's Rijksdagrede.
Echter met dit verschil, dat de bomaan
vallen op Engeland en de Britsche han
delsroutes met verdubbelde hevigheid
uitgevoerd worden, zonder dat men ech
ter zou moeten meenen, dat dit reeds
het maximum is van hetgeen Duitsch-
land op dit gebied kan presteeren.
Wanneer en op welke wijze het wer
kelijke Duitsche offensief tegen Groot-
Brittannië ontketend wordt, is natuur
lijk een vraag, waarop slechts een zeer
beperkte groep vooraanstaande persoon
lijkheden het antwoord zou kunnen ge
ven, onder wier volle verantwoordelijk
heid het nemen van deze vérstrekkende
beslissingen en het uitbrengen van ad
viezen dienaangaande valt.
Voor het oogenblik ziet het er naar
uit, dat de Duitsche overheid de Engel
sche bevolking eerst eens de kracht en
de macht van het Duitsche luchtwapen
aan den lijve wil doen ondervinden, ter
wijl het te zamen met de Duitsche vloot
een blokkade der Engelsche handelswe
gen tot stand brengt, welker gevolgen
zich reeds terdege in Groot-Brittannië
beginnen te doen gevoelen. Het mag
niet uitgesloten geacht worden dat deze
methode nog eenigen tijd voortgezet zal
worden en dan zal het interessant zijn
af te wachten, welke gevolgen en wel
ke reactie dit aan de overzijde van het
Kanaal teweeg zal brengen.
„Wie niet hooren wil, moet voelen".
Dit schijnt het parool te zijn, dat de
Führer voorloopig eens als antwoord op
Halifax's rede uitgegeven heeft, een pa
rool, dat als het ware den Britten zij
het onder uiterst onaangename omstan
digheden nog een laatste respijt
schijnt te geven om alsnog tot inkeer
te komen en datgene te vermijden, dat
niet alleen voor Engeland, doch even
zeer voor Europa en de overige wereld
uiterst tragische gevolgen zou meebren
gen, die moeilijk te overzien zouden zijn.
Of Engeland nog tot inkeer kan ko
men, hangt geheel van dat land af. Als
het star in zijn oorlogshouding blijft
volharden, is zeker de eindstrijd niet
zoo heel ver meer van ons verwijderd.
Wel schijnen er aanduidingen te zijn,
dat er in Groot-Brittannië kringen zijn,
die voorstander zijn - van een vergelijk
met Duitschland. Doch dat zij hun
stem kunnen laten hooren, dat zij in
vloed op den gang van zaken in hun
land hebben, moet voorloopig nog sterk
betwijfeld worden, evenzeer als de ge
ruchten over een aanbod van bemidde
ling door een neutrale instantie op reali
teit berusten.
Broodbons 81 tot en met 90 (brood-
bonboekje) geldig van 29 Juli tot en
met 4 Augustus (niet gebruikte tot en
met 8 Augustus) rechtgevende op 2500
gram roggebrood of 2000 gram ander
brood.
Voorts zijn de niet gebruikte bons van
de serie 71 tot en met 80 nu nog geldig
tot en met 1 Aug.
Bons 01 tot en met 04 (boterkaart)
Op eiken bon y2 pond boter van 29 Juli
tot en met 23 Augustus.
Bons 01 en 02 (vetkaart): op eiken
bon y2 pond margarine of gesmolten
vet of boter van 29 Juli tot en met 23
Augustus.
Bons 03 en 04 (vetkaart)": eiken bon
een y2 pond boter met 10 cent reductie
per y2 pond, van 29 Juli tot en met 23
Augustus.
Bon 66: een kilo suiker tot en met
23 Augustus.
Bon 85: y2 pond koffie of y2 ons
thee tot en met 2 Augustus.
Bon 90: y2 pond tarwebloem of tar
wemeel, of boekweitmeel of roggemeel
of roggebloem of zelfrijzend bakmeel
tot en met 9 Augustus.
Bon 95: y2 pond rijst of rijstemeel,
van 22 Juli tot en met 11 Augustus a.s.
Bon 100: y2 pond havermout of ha
vervlokken of gort of grutten van 22 Juli
tot en met 11 Augustus.
Bon 105: 1 ons maizena of griesmeel
of puddingpoeder van 22 Juli tot en met
11 September. (Puddingpoeders, die niet
vervaardigd zijn van of niet hoofdzake
lijk bestaan uit producten, bereid uit
granen, rijst of tapioca zijn vrij van de
distributieregeling.
Bon 1101 ons macaroni of vermicelli
of spaghetti van 22 Juli tot en met 11
September.
Petroleumzegel Periode 3. Geldig voor
2 liter petroleum tot en met 11 Augus
tus (alleen voor diegenen die daartoe
vergunning hebben). De petroleumzegel
periode 4 wordt niet geldig verklaard en
kan vernietigd worden.
Kolen enz. Tot 30 September kan men
bij handelaren koopen 20 pet. van het
verbruik van April 1939 tot en met
Maart 1940.
Echter moet het een ieder wel dui
delijk zijn, dat de tijd dringt. Een pe
riode van maandenlange afwachting,
zooals wij die na den Poolschen veld
tocht beleefd hebben, behoort stellig
niet tot de mogelijkheden!
BRITSCHE VLOOTEENHEDEN IN DE
MIDDELLANDSCHE ZEE GEBOM
BARDEERD.
Het Italiaansche legerbericht van Zon
dag luidt:
De vlootbasis van Alexandria is ge
bombardeerd.
In Noord-Arfika hebben onze met suc
ces bekroonde aanvallen op Engelsche
groepen pantserauto's aan gene zijde
van de grens van Cyrenaïca den vijand
opmerkelijke verliezen toegebracht. Vier
pantserauto's werden buitgemaakt en
zes andere ernstig beschadigd. Er zijn
eenige krijgsgevangenen gemaakt, on
der wie een officier, die het bevel voerde
over een groep.
Onze vliegtuigformaties hebben giste
ren in het Oosten van de Middellandsche
Zee groote eenheden der Britsche vloot
herhaaldelijk en zeer doeltreffend ge
bombardeerd. Te Bumbade, waar de
Blauwe Nij] het gebied van het impe
rium verlaat, heeft een van onze afdee
lingen een talrijke vijandelijke groep
verslagen en achtervolgd, waarbij den
vijjand ernstige verliezen werden toege
bracht.
Een speciale verslaggever van Ste-
fani meldt uit Addis Abeba omtrent de
krijgsverrichtingen van de Italiaansche
troepen aan de invalspoort van den
Blauwen Nijl naar den EngelschEgyp-
tischen Soedan, dat Ghezan, aan de sa
menvloeiing der rivieren Tumat en Du-
rin, ingenomen is.
Ghezan is een belangrijk punt, waar
van de Engelschen zich indertijd tot
schade van Abessinië meester hadden
'gemaakt, aangezien het aan één van de
wegen, die uit het binnenland van Abes
sinië naar den Soedan leiden, ligt. Het
veroverde Ghezan vormt een waardevol
punt van uitgang voor verdere Italiaan
sche operaties en werd, naar Stefani
meldt, door een sterk vijandelijk garni
zoen verdedigd. Ook de om deze plaats
liggende bergen waren door verdedi
gingswerken versterkt. Tegenover de
heftige bestorming van de Italiaansche
koloniale troepen moesten de Engelsche
verdedigers na korten tegenstand de
vlucht nemen. Nadat de vijandelijke