fd eeft.
De Nederlandsche Unie.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
programma
EERSTE BLAD
De organisatie van den
luchtbeschermingsdienst.
pingen en Verpachtingen
VRIJDAG 26 JULI 1940
54e JAARGANG - No. 248
Buitenland
Emplooi voor officieren en
onderofficieren.
Het Duitsche legerberlcht.
De Balkan-problemen.
Drieduizend vliegtuigen per maand
voor Engeland,
Fransche Levant-leger geconcen
treerd in den Libanon.
i een bestaande, ietwat
•kende japon een boven-
ideeltelijke mouwen aan
krijgen we een geheel
nodern geheel. Van het
bovenstuk kan men
iezing een aansluitend
maken, eventueele na-
midden voor en achter
dekt worden door met
okken knoopjes. Aan de
het knipoverzicht kan
an het werk gaan. Men
t eerst van papier na,
uit en legt het op een
apon, om te zien of de
vereenkomt. Fig. I is
iguur II rugpas en fig.
il mouwen. Naden aan-
De voorpas wordt met
langs de schuingelegde
ïspeld, waardoor de
gedrapeerde hals mooi-
p den schouder worden
voorzijde twee plooitjes
1 y4 c.M. breedte, daar-
voor de rugpas ver-
het split rugzijde afge-
bovenmouw wordt op
leel gestikt en den hals
schuine bies afgewerkt,
geslaagde onderbreking
senvoudige motiefje, dat
>f wordt overgebracht,
g op en wordt in niet
snde kleur geborduurd,
met een rij ketting-
ie gebruik zullen moeten
of ander openbaar ver
voorkeur hun keuze zul-
ualen bij een gemeente,
.rein-, tram- of autobus-
aat.
elijke nieuws-
d. In het ziekenhuis
opgenomen de 45-jarige
die in den vroegen och-
burger op straat werd
et wonden aan het hoofd
it het ingestelde onder
ken dat de man uit het
pand in die straat naar
•liegtuigen gekeken had.
voorover te buigen had
icht verloren en was hij
tage op straat gevallen.
er ij afgebrand,
is onder Rossum (Ov.)
erderij afgebrand. Moge-
ssching bestond er niet,
sele boerderij totaal uit-
oioogst ging daarbij ver-
an den inboedel is zoo
gered.
e, huis, erf, weil., bouwl.,
e, Landerijen, v.d. Harst,
ruchten te velde, Krans.
ke, Woonhuis, v. Dijke.
ke, Woonhuis, v. Dijke.
'steedje, Batten.
Boereninspan, Krans.
ig 26 Juli 1940.
X 414.4 M. KRO-Uitz.
'P. 8.05 Wij beginnen den
n. 11.30 Godsd. halfuur.
2.15 John Kristel en zijn
L2.45—1.15 Ber. ANP. en
gelconcert. 2.30 Verkorte
d Zimmermann" (gram.)
5 Verkorte operette „Die
(gram.) 5.30 Gram.
nerorkest. 6.30 VPRO-
mannen in bewogen tij-
im. 7.00 Vragen van den
,20 Zang met pianobegel.
sn en het nut der bijen
Gram. 8.008.15 ber-
RO-Groot-Amusementsor-
;te, radiotooneel en KR(
10 Wij sluiten den dag-
>er. ANP.
1875 M. AVRO-Uitz.
litsch. 7.15 Ber. Eng. 7
I.15 Ber. ANP. 9.00 Ber
in. orkest en solist (opn-
amsch. 9.45 Gram. 1
15 Gram. 10.30 Lyra-tiW'
ig. 11.30 Ber. Vlaamsch.
3 van de opera „Ma a,
im.). 12.30 AVRO-orkest.
tsch. 2.15 AVRO-Amuse
:n gram. 3.15 Ben Eng"
rkest en gram. 5.uu
Ber. ANP. 5.30 Orgel. 5.4
6.15 Ber. Eng. «jJJ
7.00 Vragen van den d g
t*. 8.30 Ber. Eng- 8.45 B
10 Gram. met toel. Q
9.45 Ber. Vlaamsch. ï"-
10.15-10.30 Ber. AJj,
II,15—11,30 en 0# b.
1,00—1,15 Ber. Vlaams
Eng.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraat 34 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regei
Ingezonden mededeclingen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f0,75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder fetter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Er blijkt by ons volk groote belang
stelling te zijn voor den oproep die van
wege de Nederlandsche Unie tot het Ne
derlandsche volk werd gericht.,
Van verschillende kanten bereikt ons
dan ook de vraag, welke houding wy ten
opzichte van deze Unie hebben aan te
nemen.
Het is ons vooralsnog niet mogelijk
hierop een afdoend antwoord te geven,
daar de noodige gegevens ontbreken.
Voor vandaag zullen wy daarom vol
staan met in hoofdzaak te laten volgen
wat de „Nederlander" over deze zaak
schryft:
Wij hebben, aldus dit orgaan, van de
zen oproep met een zeker gevoel van
voldoening kennis genomen.
Het valt niet te ontkennen, dat in uit-
eenloopende kringen van ons volk velen
naar een dergelijke uiting verlangden.
Nu door den loop der omstandigheden
de politieke partijen als organen van de
volksovertuiging vrijwel uitgeschakeld
waren, was er een leegte ontstaan, die
men gaarne weer zag opgevuld. De
groepen, die ln de gelegenheid waren
hun politieke actie voort te zetten, kon
men niet beschouwen als representatief
voor het Nederlandsche volk en daarom
begeerden velen een nieuwe groepeering
die wèl de weerspiegeling zou zijn van
de groote meerderheid van ons volk.
Bovendien wekken de namen van het
driemanschap, dat zich aan het hoofd
van de Nederlandsche Unie heeft ge
steld, vertrouwen. Dit zijn nu eens niet
menschen, die men op grond van hun
verleden met argwaan of terughoudend
heid tegemoet treedt. Dat is van belang
ln een tijd, waarin men leiders ziet op
treden, die zelf geen oogenblik kunnen
verwachten, dat het volk ln zijn geheel
hen als zoodanig vrijwillig zal aanvaar
den en die duB, willen zjj er ln slagen
werkelijk het vertrouwen van het volk
te verwerven, weerstanden zullen heb
ben te overwinnen.
Daarbij komt, dat de leden van het
driemanschap elk voor zich in den
kring, waarin zy zich tot dusver heb
ben. bewogen, een goeden naam hebben
verworven
Hoewel de leden van het driemanschap
dus allerminst onbekenden zyn, moeten
zij op het terrein waarop zij zich nu
gaan bewegen allen beschouwd worden
als homines novi, als nieuwe mannen.
Dat achten wij op zich zelf allerminst
een bezwaar. Hoe onbillijk het ook is
tegenover hen, die in toegewijden on-
baatzuchtigen arbeid, hun beste krach
ten voor het gemeenebest hebben gege
ven, wy kunnen voelen voor het stand
punt, dat in de huidige omstandigheden
alleen nieuwe mannen een kans heb
ben. En in ieder geval verheugt het
ons, dat thans figuren naar voren ko
oien, die nog wel tot de jongeren gere
kend mogen worden.
Maar met dat al hebben wy een open
oog voor de gevaren, die het gemis aan
ervaring op staatkundig terrein juist in
de huidige verhoudingen in zich sluiten
kan, niet alleen voor de betrokkenen
zelf, maar wat erger is, voor ons ge-
neele volk. Aan den anderen kant moet
uien het waardeeren, dat zij zich voor
deze zeker niet benijdenswaardige taak,
waarvan allerminst te voren vast staat,
n ^agen zal> geven willen.
°k in den oproep zelf is iets aan-
rekkelijks. Hij maakt indruk doordat
ky sober is gehouden.
De oproep is zoo gesteld, dat zy de
piogelykheid biedt, dat zich rondom De
ederlandsche Unie een waarlyk natio-
kaïe eenheid kan kristaliseeren. Er
ordt niet te veel in overhoop gehaald,
en k°mt niet met een program van
grijpende staatkundige en sociaal-eco-
ormsche hervormingen, voor de ver
slijking waarvan het thans de tijd
rif,ls' Blijkbaar wil men er zich toe be-
hpt 6n i e dingen aan te pakken, die
men voor de baad liggen en laat
he verdere ontwikkeling van deze
ging aan de toekomst over.
mpnob Wijven er vragen. Wat bedoelt
verhnmr erkenning van de gewijzigde
verhoudingen? Verstaat men daaronder,
land „i6, fWtelijke toestand, waarin ons
Worden bevindt, als uitgangspunt moet
dit ine. gen°men? Wij veronderstellen
zwaar en bebben er dan geen be-
men eP„egen'n Anders zou het zijn, indien
beooede Y®.™oclieiling van het verleden
Hen niet' kunnen dat van deze man-
bii hen aannemen en gelooven, dat ook
heid va'n8Verial3 b^ de groote meerder-
ons volk, wenschen en verlan
De leiders der thans gestichte „Nederlandsche Unie". V.l.mr.: Mr L. Einthoven, prof. dr J. E. de Quay, mr
J. Linthorst Homan.
gens leven, die ln den oproep geen uit
drukking vinden.
Van belang is ook wat men bedoelt
met nationale samenwerking op den al-
lerbreedsten grondslage Het is toe te
juichen, dat men de samenwerking zoo
ruim mogelijk wil uitzetten. Dit zal er
echter niet toe mogen leiden, dat over
alles de schaaf gehaald wordt en dat de
verklaring, dat men zijn doel wil ver
wezenlijken op Nederlandsche wijze, eer
biedigende de tradltioneele geestelijke
vrijheid en verdraagzaamheid haar we
zenlijke beteekenis verliest. Ook op dit
punt zal klare wijn moeten worden ge
schonken voor en aleer ons volk kan be
slissen of het zijn vertrouwen aan deze
beweging kan schenken.
Het lijkt ons verstandig, dat de op
roep zich voor het overige tot het eco
nomische en sociale terrein beperkt. De
sociale paragraaf is intusschen duide
lijker dan de economische, De verkla
ring, dat men wenscht harmonischen
economischen opbouw met samenbin
ding van alle arbeidskrachten in ons
i volk, is vrjj duister. Een dergelijke ver
klaring is voor velerlei uitleg vatbaar,
maar wij wachten gaarne af,x tot de
practijk leert wat men daarmee bedoelt.
Duidelijker is, wanneer men bepleit
sociale rechtvaardigheid, opdat er kome
werk voor allen en arbeidsvreugde voor
allen, voor jong en oud, voor den sterke
en voor den zwakke. Intusschen moet
ook hier afgewacht worden, hoe men dit
ln de practijk zal uitwerken, als men
komt te staan voor de concrete proble
men.
De bezieling van de jeugd ln vader-
landschen zin, die ten slotte nog wordt
genoemd, kan, dunkt ons, Ieders onver
deelde instemming hebben.
Alles bijeengekomen is er naar het
ons voorkomt reden De Nederlandsche
Unie met welwillendheid tegemoet to
traden, zij het ook met een gereserveer
de welwillendheid. Het driemanschap
zal zonder twijfel zelf er zich van be
wust zijn geweest, dat de oproep vragen
openlaat en kan onmogelijk meer ver
wacht hebben.
Een ernstig bezwaar achten wij het,
dat de samenstelling van het drieman
schap geen waarborg biedt, dat men
daar voldoende begrip zal vinden voor
hetgeen onder de Protestant'sche Chris
telijke volksgroepen leeft.
Een tjjd als deze brengt voor die
groepen speciale moeilijkheden mede en
het gaat daarbij om dingen, die voor
deze groepen van zóó allesbeheerschen-
de beteekenis zijn, dat zij aan een bewe
ging als deze alleen dan vertrouwen
kunnen blijven schenken, wanneer z(j de
zekerheid hebben, dat zij op haar steun
kunnen rekenen. Wanneer men leest wat
ln deze dagen in een deel van de neu
trale pers wordt geschreven, kan men
op dit punt niet geheel gerust zijn. De
Protestantsch Christelijke volksgroepen
hebben een open oog voor den nood der
tijden en zij zijn bereid daaruit de con
sequenties te trekken, mits men daar
onder niet verstaat, dat zij datgene, wat
voor hen essentieel ls, behooren prijs te
geven.
DE OPBOUWDIENST ZAL ERBIJ
WORDEN INGESCHAKELD.
Aan een brief, welke de secretaris
generaal, waarnemend hoofd van het
departement van binnenlandsche zaken,
betreffende een reorganisatie van den
luchtbeschermingsdienst heeft gezonden
aan de burgemeesters van onderschei
dene gemeenten, is het volgende ont
leend:
De practijk van de laatste maanden
heeft geleerd, dat het vrijwilligers-
systeem, waarop de organisatie van den
luchtbeschermingsdienst te onzent is ge
baseerd, in meer dan een opzicht tekort
schiet, zoodra gelijk thans het geval
is van het personeel voor langeren
tyd diensten gevraagd moeten worden.
In verband daarmee is een reorgani
satie van de luchtbeschermingsdiensten
in overweging genomen, waarbij als
einddoel een regeling voor oogen staat,
waarbij de thans als gevolg van de bij
zondere omstandigheden noodzakelijke
continudienst wordt verricht door per
sonen, die uitsluitend voor deze werk
zaamheden zijn aangesteld en voortdu
rend ter beschikking staan en als zoo
danig de kern van de luchtbescher
mingsorganisatie vormen.
De uitvoering van dit voornemen
wordt vergemakkelijkt, doordat voor
het vormen van deze kernen gebruik
kan worden gemaakt van de door de de
mobilisatie der Nederlandsche weer
macht vrijkomende krachten, waarbij
o.a. de volgende punten in acht dienen
te worden genomen:
De mininmum-bezetting van een kern
bedraagt in kleinere gemeenten zes
man.
De Opbouwdienst kan echter geen
kleinere verbanden beschikbaar stellen
dan groepen van ongeveer 40 man. De
commandant van den Opbouwdienst
stelt zich evenwel op het standpunt, dat
het verband in een groep behouden
blyft, indien de ploegen van de groep
geen grooteren wegafstand dan onge
veer 15 km behoeven af te leggen, ten
einde het oefencentrum te bereiken voor
de lichamelyke oefening, welke voor de
manschappen van den dienst verplicht
j is gesteld.
i In verband hiermede zullen in overleg
met de burgemeesters, „rayons" worden
gevormd, waarby aan de vorenbedoelde
voorwaarde voldaan wordt.
Voor de grootere gemeenten zal de be
schikbaarstelling beperkt moeten blij
ven tot ten hoogste twee afdeelingen,
elk ter sterkte van vier groepen van on
geveer 40 man.
De Opbouwdienst zal er naar stre
ven, dat zooveel mogelijk personeel
woonachtig in, of afkomstig van de be-
j treffende gemeente, voor die gemeente
beschikbaar zal worden gesteld.
Het ryk betaalt de personeelskosten
met dien verstande, dat de kosten van
legering en voeding ten laste der ge
meenten komen.
Het vertrouwen is uitgesproken, dat
de gemeentebesturen zich bij wijze van
contra-prestatie moreel verplicht zullen
gevoelen om het in hun gemeente voor
den luchtbeschermingsdienst beschik
baar gestelde personeel van zijn dienst
in de eerste plaats in aanmerking te
doen brengen voor het vervullen van va
cante gemeentelijke dienstbetrekkingen,,
waarvoor zij in aanmerking kunnen ko
men, en zich tevens zullen beijveren om
dit personeel bij de werkgevers in de
gemeente aan te bevelen.
VELEN NAAR POLITIE EN DOUANE
Op het oogenblik van de ontbinding
onzer weermacht kwamen, zooals bekend
1200 officieren en 4500 onderofficieren
zonder emplooi. Naar gemeld wordt staat
thans vast, dat omstreeks 300 officieren
overgaan naar de politie, ruim 70 naar
de waterpolitie en circa 50 naar de dou
ane. Voorts komt een 1000-tal onderof
ficieren bij de douane voor de verscherp
te controle op het deviezenverkeer, ter
wijl eenzelfde aantal wordt genoemd, dat
in aanmerking komt voor plaatsing
bij verschillende gemeentelijke politie-
organen.
Een klein percentage van het beroeps-
personeel heeft een werkkring kunnen
vinden in de burgermaatschappij. Voor
zoover zij er niet de voorkeur aan heb
ben gegeven op non-actief of met wacht
geld te gaan, zijn de overigen ingedeeld
bjj den Opbouwdienst.
KOOPVAARDIJSCHIP VAN 18000 TON
TOT ZINKEN GEBRACHT.
AANVAL OP VLIEGTUIGFABRIEKEN
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Bij een aanval op de Engelsche zuid
kust heeft een van onze motortorpedo-
booten, ten zuiden van Portland, met
een torpedo een gewapend vijandelijk
vijandelijk koopvaardijschip van 18.000
br. r. t. tot zinken gebracht.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
ondanks den slechts weerstoestand het
Britsche scheepvaartverkeer in het Ka
naal en aan de kust van Oost-Engeland
aangevallen, evenals industrie-installa
ties in Zuid-Oost-Engeland en Schotland.
Naar reeds bekend gemaakt, is daarbij
een convooi van 5 koopvaardijschepen
met een totalen inhoud van 17.000 br. r.
t. vernietigd. Bovendien kregen nog 3
verdere koopvaardijschepen zoo zware
bomtreffers, dat zy wel als verloren
kunnen worden beschouwd. Aangevallen
werden o.m. de vliegtuigfabrieken van
Vickers bij Weybridge, waar op het fa-
brieksveld 4 vijandelijke vliegtuigen op
den grond vernield werden; verder indu
strie-installaties by Great Yormouth en
bij Glasgow.
Bij den aanval op de Britsche convooi-
en kwam het op verschillende plaatsen
tot hevige luchtgevechten tusschen on
ze en Britsche jachtvliegtuigen, in den
loop waarvan 6 vyandelijke vliegtuigen
werden neergeschoten.
In den nacht van 24 op 25 Juli heb
ben vijandelijke vliegtuigen wederom
vluchten gemaakt naar Noord-Duitsch-
land. Schade werd door bomaanvallen
niet aangericht. De totale verliezen van
den tegenstander bedroegen gisteren 10
vliegtuigen.
SCHEEPSLADINGEN OLIE VOOR
SPANJE AANGEHOUDEN.
De Amerikaansche minister van finan-
cië, Morgenthau, heeft bevestigd, dat op
11 Juli j.l. in de Amerikaansche haven
Houston, twee scheepsladingen olie zijn
aangehouden, met bestemming voor
Spanje.
Als motief voor deze aanhouding
wordt, naar de Associated Press meldt,
opgegeven, dat deze ladingen olie voor
Duitschland en Italië bestemd schenen
te zyn.
SALZBURGER BESPREKINGEN IN
GUNSTIGE SFEER.
(D.N.B.) De a.s. besprekingen te Salz
burg van den Duitschen minister van
Buitenlandsche zaken met den minister
president en den minister van buiten
landsche zaken van Roemenië kunnen,
naar in welingelichte Italiaansche krin
gen wordt verklaard, beschouwd worden
als de natuurlijke consequentie en de
normale ontwikkeling van het contact,
jdat tien dagen geleden in München tot
stand is gekomen met als doel een vreed
zame oplossing der Balkan-kwestie.
Men is er van overtuigd, dat de nieu
we besprekingen ln den geest van de
laatste bijeenkomst te München zullen
worden voortgezet, ofschoon, naar in
dezelfde kringen wordt gezegd, met be
trekking tot het resultaat om politieke
redenen vooreerst nog terughoudendheid
geboden lykt. Het oogenblik voor een be
studeering der afzonderlijke problemen
zal ook in zoover wel gunstig zijn, dat zij
geschiedt in een sfeer, die door geener
lei spanning op den Balkan wordt ver
troebeld, ingeval zich niet opnieuw de
bekende Engelsche inmengingspogingen
ln dat gebied zouden doen gelden.
Men verwacht dat het verblijf van de
Roemeensche staatslieden twee drie
dagen zal duren.
Do Italiaansche gezant te Boekarest,
Pellegrino Chigi, is naar Rome gevlogen
om daar Zaterdag deel te nemen aan de
besprekingen van zijn regeering met den
Roemeenschen minister-president en
met den minister van buitenlandsche
zaken.
Het a.s. bezoek van de Roemeensche
staatslieden aan Duitschland en Italië
wordt door de Italiaansche bladen be
sproken ln den geest van een „instelling
der Roemeensche politiek op de concrete
realiteit van de as". Algemeen ls men in
politieke kringen te Rome van opvatting,
dat het onderzoek der tusschen Roeme
nië, Hongarije en Bulgarije hangende
vraagstukken thans in een eindstadium
komt en dat op een definitieve oplossing
van de moeilijke en ingewikkelde Balkan
problemen kan worden gerekend.
(D. N. B.) De Amerikaansche minis»-
ter van financiën, Morgertthau, heeft
naar de Associated Press meldt, mede
gedeeld, dat de regeering der Vereenig-
de Staten zich verplicht heeft Engeland
op alle manieren te helpen en het per
maand 3000 militaire vliegtuigen te le
veren buiten de reeds vroeger geplaatste
orders.
Voor dit doel zullen groote fabrieken
worden gebouwd. Engeland heeft beloofd
de kosten van het bouwen en de produc
tie te betalen. De Engelschen schijnen,
zoo voegde Morgenthau hieraan toe, over
rijkelijke geldmiddelen te beschikken,
daar de hiervoor benoodigde bedragen
geweldig zijn. De Engelschen hebben een
onmiddellijke actie verlangd, ten einde
in de jaren 1941 en 1942 per maand 3000
vliegtuigen geleverd te krijgen.
IN ELK ENGELSCH DORP EEN
VOORRAAD HANDGRANATEN?
De „Daily Express" propageert het
denkbeeld ieder dorp een voorraad hand
granaten te geven. Het blad merkt op,
dat dit idee thans ook door Sir Thomas
Moore wordt ondersteund. Sir Thomas
heeft den Minister van Oorlog verzocht,
in ieder politiebureau een voorraad hand
granaten aan te leggen, zoodat zij in
geval van nood door geschikte lieden
gebruikt kunnen worden.
Het denkbeeld om ook den burgers
toe te staan in dezen oorlog te stryden
wint terrein.
Berichten uit Aleppo maken melding
van troepenconcentraties van het Fran-
schei Levant-leger in den Libanon, voor-
ai in de streek tusschen Beiroet en Tri
polis.
Daar Haifa het doelwit van talrijke
succesvolle aanvallen der Italiaansche
bombardements-eskaders is geworden,
verwachten de Fransche militaire auto
riteiten, dat de Engelschen zich vroeg
of laat van het Syrische deel der Mos-
soel-olieleiding, die by Tripolis eindigt,
meester willen maken.
In verband hiermee wordt gewezen op
het recente communiqué van den Fran-
schen minister van Defensie, waarin
werd verklaard, dat het Fransche leger
in den Levant, in stryd met de Britsche
beweringen omtrent massa-deserties vol
komen intact is.