Handelsavondschool - Goes
gSF* Het beste adres voor MANUFACTUREN is dat van L. E. RIVIERE, tijdelijk Korte Delft 20 MIDDELBURG
Wat een Nederlandsch oorlogsvlieger in een oude
Fokker doormaakte.
VRAAG EN AANBOD
Provinciale Publicatie
Een Werkster
Een tocht naar de Grebbe-linie, die tevens de laatste was
BEKENDMAKING.
van het Departement van
Economische Zaken.
Dienstregelingen ingaande 25 Juli 1940.
De kleine advertentlën In de rubriek „Vraag en Aanbod"
kosten slechts f 0.75 contant. Onder letter of nummer f 0 85
Aangifte van nieuwe leerlingen
Flinke Dienstbode
In „Vliegwereld" komt een levendige
beschrijving voor van sergeant-vlieger
G. F. Roeloffzen, waarin hij vertelt van
een gevaarlijken tocht naar de Grebbe-
linie in de oorlogsdagen. Uit dit verhaal
dat toch zoo zonder opsmuk is neerge
schreven, blijkt wel duidelijk, hoe buiten
gewoon veel van den mensch gevergd
wordt in den luchtoorlog.
Sergeant Roeloffzen vertelt dan, hoe
ze na een onvruchtbaren tocht naar den
Afsluitdijk met oude Fokkers C 5 het
goede materiaal was reeds verloren ge
gaan door den commandant op het
bureau werden geroepen, waarin deze
mededeelde, dat men nog één poging
wilde ondernemen, om de Duitsche linies
by Wageningen te bombardeeren. Jacht
vliegtuigen waren niet meer beschikbaar
om de bommenwerpers te verdedigen,
waarom de commandant zes vrijwilligers
vroeg.
En dan vertelt sergeant Roeloffzen:
Sergeant-vlieger Van Liempd stapt
onmiddellijk naar voren. Dan is het even
stil. Niemand meldt zich. Bakx en ik
kijken elkaar eens aan. Samen met Van
Liempd hebben wij wel de meeste front-
vluchten gemaakt deze dagen. En meer
dan een jaar zijn wij ook met zijn drie-
en een onafscheidelijk clubje geweest,
gedurende ons lange verblijf in Gilze-
Rijen en nu in Noordwijkerhout.
Ons besluit is genomen. Ook de laat
ste maal zullen we samen gaan. Ook drie
waarnemers, waaronder sergeant Holtz,
die met mij gaat, melden zich vrijwillig
aan.
Nieuwe bommen onder de toestellen,
benzine bijtanken, klaar! De comman
dant drukt ons allen de hand en letter
lijk „uitgeleide gedaan" door onze col
lega's stappen wij naar de toestellen.
Even warmdraaien en dan snel weg! We
vliegen escadrille-ruim-verband, d.w.z.
niet te dicht op elkaar. Bakx voorop,
links Van Liempd en ik rechts.
Zoo laag mogelijk.
We vliegen zoo laag mogelijk, huisje
boompje-beestje, zooals dat heet. Even
later vliegen we langs de Lek Oost
waarts. Bakx „bovenop" het water. Van
Liempd en ik links en rechts vlak over
de uiterwaarden.
Om des te vlugger weer thuis te zijn,
zitten we de oeroude Fokker C 5-en, met
hun 190 kilometertjes kruissnelheid, be
hoorlijk op hun kop; ze dreunen en da
veren en worden gloeiend heet, maar dat
geeft niet, ze kunnen er tegen, want on
danks hun ouderdom zijn ze nog ijzer-
sterk.
Plotseling beginnen er, ter hoogte van
Culemborg van den grond af mitrailleurs
op ons te schieten, maar ze raken ons
gelukkig niet. Wij verder. We beginnen
te klimmen. De Grebbe-linie nadert. We
zitten op 800 meter.
In de verte zie ik Wageningen al lig
gen. Overal op den grond rookt en brandt
het. We naderen het „front". N.O. van
Wageningen moeten we zijn: ik stuur
mijn kist nog wat bij, we gaan recht op
het doel af.
Dan, inééns: drie Duitsche jachtvlieg
tuigen, die in duikvlucht op me af ko
men! Waar ze zoo plotseling vandaan
komen is me een raadsel; ik vermoed uit
de wolken. Regelrecht duiken ze op mij
af, in razende vaartIk zie ze maar
één moment. 'tZjjn Messerschmitts 109
of Heinkels 112.
Drie razend-snelle, zwaar bewapende,
moderne jagers, tegen één ouden, lang-
zamen verkenner. Géén kans!
Weg! Naar den grond! Het davert
door mijn hoofd: in de lucht blijven en
trachten te vluchten? Zelfmoord. Er uit
springen? Als het lukt, zal ik met mijn
parachute midden in de vuurlinie terecht
komen en al dood zijn, voor ik beneden
ben
Een schop tegen het voetenstuur, een
duw tegen het levier, in duikvlucht naar
beneden, naar den grond!
Het gasmanette vol open, óver de
stuitnok heen, die we normaal alleen op
groote hoogten mogen overschrijden.
Lóópen zal die oude Rolls, al zal hij uit
elkaar vliegen!
Ze zitten al achter me, ik voel het,
één die op me moet schieten, midden
achter me, en twee opzyvoor omkijken
is geen tyd.
Hy begint te vuren. Dat is ontzettend.
Een sproeiregen van lood laat hy op me
los. Ik zie het, want zij gebruiken, even
als wy, z.g. lichtspoormunitie, waarbij
iedere vijfde patroon een duidelyk zicht
baar lichtspoor nalaat in de lucht.
Radeloos begin ik te schoppen, te du
wen en te trekken, als een dolleman
springt de kist door de lucht, slingerend
en zwaaiend, met dreunenden motor.
Néén, hij zal me niet krijgen, we ge
ven ons zóó maar niet over!
Als ik in één rechte lijn naar beneden
was gedoken, had ik dit niet meer kun
nen navertellen, dan zou hij me gemak
kelijk in den bundel van zyn mitrailleur
hebben kunnen vangen.
Hij vuurt als een bezetene; uit al zijn
mitrailleurs spuwt hij ons zijn stralen
doodend metaal achterna, het is of wij
in een smederij zitten, of by een groot
electrisch laschapparaat, links vuurstra
len, rechts, boven en onder ons!
Aan alle kanten vonkt en gloeit het,
en één kogeltje in myn rug is voldoende
om er een eind aan te maken, om ons
met volle snelheid den grond in te doen
duiken, ik verwacht het ieder moment!
Razend snelle duikvlucht.
We duiken nog steeds, in een razende
vaart. Mijn waarnemer vertelde my la
ter in het ziekenhuis, dat hij dacht dat
onze staart er af geschoten was tijdens
deze duikvlucht en dat we stuurloos om
laag doken, zóó slingerend en zwaaiend
dook ik de kist naar beneden. Hij had er
zich reeds op voorbereid, dat we zóó den
grond in gingen en zat, zoo vertelde hij
me, gelaten en rustig den klap of te
wachten.
Ik heb altijd bewondering gehad voor
den moed, waarmee de waarnemers zich
aan ons toevertrouwden.
Het „vuurwerk" achter ons houdt nog
steeds aan. Dat je hersens in een der
gelijke situatie nog werken, is een raad
sel. Het flitst door mijn hoofdover den
Rijn zien te komen! Ik wist, dat ten N.
van den Rijn letterlijk de „hel" was los
gebroken; als ik dus daar terecht kwam
werd ik, al kwam ik heelhuids aan den
grond, tóch wel „afgeschoten", maar be
zuiden ervan was de zaak nog betrekke
lijk rustig.
We naderen den grond. De „vuurre
gen" houdt nog steeds onverminderd
aan. Onze duik schynt uren te duren, in
werkelykheid is alles slechts een kwes
tie van seconden.
Daar is de grond! Ik begin te trek
ken. Moeizaam, onder hevig trillen van
het toestel, komt de neus omhoog. We
razen over de uiterwaarden en zakken
nog steeds lager. Geweldig snel gaat het,
véél te snel
Een enorme klap, boem! Weg linker
ondervleugel! De flarden hangen er bij,
spaanders vliegen in het rond, we heb
ben een paal of dijkje geraakt, de heele
kist wordt omhoog gesmakt, maar schiet
nog steeds met geweldige snelheid voort.
Ik weet hem nog weer vlak te brengen
en zie plotseling den grooten winterdyk
van den Ryn voor me. Van dit moment
af houdt het vuren op. De Duitsche ja
ger, die veel sneller gaat dan ik, kan
niet meer achter me blyven en schiet
over me heen omhoog.
Ik zie den dyk, met een hek er boven
op, hij nadert snel, ik trek uit alle macht
om er over heen te komen. Maar het toe
stel dat, hoewel het nog voldoende snel
heid heeft, niet genoeg draagvermogen
meer bezit vanwege dien afgeknapten
ondervleugel, wil niet meer omhoog. In
volle vaart, met voltoeren draaienden
motor vliegen we tegen den dijk aan, het
toestel slaat heelemaal over den kop,
wordt weer meters omhoog gesmeten,
over den dijk heen, en valt met een ge
weldigen smak een heel eind verder te
gen den grond, waarbij de heele „kist"
in elkaar schuift, zoodat er niet veel
meer van over is.
Het wordt me zwart voor de oogen
en ik denk bij mezelf: daar ga je! Nu
is het afgeloopen
Even later dringt een geluid van weg-
stroomende vloeistof tot me door; ik
ruik benzine en open mijn oogen. De
tank waarin nog c.a. 450 L. benzine moet
zitten, blijkt zich bóven in plaats van
vóór me te bevinden en loopt over me
leegIk ben van boven tot onder
drijfnat van de benzine en hoor een sis
send geluid, dat eveneens van de ben
zine afkomstig blijkt te zijn, die over de
gloeiend heete uitlaatpijpen stroomt
Als door een wonder gered.
Dan dringt het ineens tot me door:
Eruit! Weg! Mijn linkervoet blijkt be
kneld te zitten, maar na een weinig
wringen lukt het me, dien vrij te krijgen
TE KOOP BIJ INSCHRIJVING:
DE APPELS, PEREN EN
PRUIMEN,
wassende in den boomgaard van
J. BLOK, Nieuwlande Polder,
Krabbendyke.
Inschryvingsbiljetten in te leve
ren vóór of op 31 Juli a.s.
en ik kruip uit den puinhoop. Ik zit vol
bloed en voel overal pijn. Ik kan het zelf
niet begrijpen, dat ik nog leef. Hier is
een wonder gebeurd. En onder het toe-
I stel zaten ook nog alle bommen, die, on
danks den versehrikkeljjken klap, waar
mee we tegen den grond kwamen, niet
ontploftenMijn-eerste gedachte is
dan: Ik zal wel heel toevallig in het le
ven gebleven zijn, maar myn waarnemer
zal wel dood zijn.
Maar ook myn waarnemer leeft. Hij
komt achter om de wrakstukken aan
strompelen, had er dus blykbaar aan een
anderen kant uit moeten kruipen dan ik.
en elkaar ondersteunend strompelen we
weg. De Duitschers zagen ons waar
schijnlijk tegen den grond vliegen; we
hebben ze niet meer gezien.
Er komen Hollandsche hospitaalsol
daten aanhollen (ze hadden ons blijk
baar zien vallen)we blijken c.a. 20
voor de vóórste Hollandsche vuurlinie
te zijn neergekomen
Even later lig ik op een draagbaar
(mijn waarnemer kon nog loopen), bet
geheele geval wordt achter op 'n vracht
auto gezet en daar gaan we, in Weste
lijke richting. Onderweg wordt in bet
donker nog tweemaal op onzen wagen
geschoten, waarbij het zand van de
den berm van den Weg inslaande gra'
naatscherven ons om de ooren vloog.
Maar alles ging goed.
Na een vervoer van 13 uren lang doe.
verduisterd Nederland, na zeven keer
zijn overgeladen op een- ander vervoer
middel (het eene nog slechter dan be
andere), komen we den volgenden mo
gen om 9 uur, half geradbraakt, ma
doodgelukkig, in Amsterdam in het
kenhuis aan.
Tonnie van Liempd heb ik nooit me
gezien. Hij viel in de omgeving van R
nen en stierf den vliegerdood voor 1 -
vaderland!
Aan hem draag ik deze regels m
biedige hulde op.
Na een zeer geduldig ge
dragen lyden nam de Heere
tot Zich onzen geliefden
Man, Vader, Behuwd-, Groot-
en Overgrootvader, den heer
HENDRIK WONDERGEM,
ruim 75 jaar oud.
Uit aller naam:
Wed. H. WONDERGEM—
JANSE.
Oostkapelle, 22 Juli 1940.
Het Bestuur en personeel
der Chr. School te West-
kapelle deelt met leedwezen
mee, dat de Heere plotseling
tot Zich nam in den ouder
dom van ruim 67 jaar den
heer
J. POLDERMAN,
die met liefde en trouw meer
dan 28 jaar als zyn secre
taris is werkzaam geweest.
J. E. VISSER, Voorz.
J. KOOIMAN, Hoofd.
Westkapelle, 21 Juli 1940.
Voor de deelneming, my be
toond na het overlyden van myn
geliefde Moeder, betuig ik myn
hartelyken dank.
M. HOUTERMAN.
St.-Laurens, Juli 1940.
De Commissie van Beheer over
den Middelburg-Vlissingschen Rij
weg, brengt ter algemeene kennis,
dat in verband met de verbetering
van den Ouden Vlissingschen weg,
het weggedeelte van den hoek bij
Veldzigt tot aan de aftakking naar
Ritthem, met ingang van Woens-
I dag 24 Juli 1940 tot Dinsdag 1
October 1940, of zooveel korter of
langer dan mogelyk mocht blijken,
voor het verkeer met rjj- en voer
tuigen gesloten zal zijn.
Middelburg
Vlissingen 1
23 Juli 1940
De Commissie voornoemd,
C. A. VAN WOELDEREN,
Voorzitter.
W. F. VAN RIET,
Secretaris-Ontvanger.
TE KOOP:
HENGSVEULENS EN EEN
Extra toewijzing van zemelen.
De Provinciale Voedselcommis-
saris voor Zeeland maakt hierby
bekend, dat de rundveehouders
alsnog in de gelegenheid kunnen
worden gesteld, om een kleine
hoeveelheid zemelen af te nemen.
Rundveehouders, die voor een
kwantum zemelen in aanmerking
wenschen te komen, dienen zich
vóór Zaterdag 27 Juli a.s. by hun
plaatselyken secretaris te vervoe
gen en aldaar opgave te doen van
het kwantum zemelen, hetwelk zy
wenschen te betrekken.
VEERE—KAMPERLAND.
Vertrek Veere: 7.45 11.15 16.45 18.15
Aankomst Kamperland: 8.11.30 17.18.30
Vertrek Kamperland: 8.20 11.30 17.18.30
Aankomst Veere: 8.35 11.45 17.15 18.45
KORTGENE—WOLPHAARTSDIJK.
Vertrek Kortgene: 7.30 10.30 13.15.a) 16.19.
Aank. Wolphaartsdyk: 7.40 10.40 13.10 15.10a) 16.10 19.10
Vertr. Wolphaartsdyk: 7.45 11.— 14.— 15.30a) 17.— 20.20
Aankomst Kortgene: 7.55 11.10 14.10 15.40a) 17.10 20.30
a) Alleen op Dinsdagen.
voor den nieuwen cursus kan plaats hebben:
Schriftelijk vóór 1 Augustus en mondeling Zaterdag 27 Juli,
van 3 tot 6 en van 7 tot 9 uur; Maandag 29 Juli, van 7 tot
9 uur, WIJNGAARDSTRAAT 21.
Onderwy's wordt gegeven in: Boekhouden, Handelsrekenen, Neder-
landsche, Duitsche- en Engelsche Handelscorrespondentie, Handels
kennis, Wetskennis, Moderne Bedrijfsleer, Handelsaardrykskunde en
Machineschrijven.
Het leerprogram is uitgebreid en aangepast aan de eischen
voor het middenstandsdiploma. Iemand, die de school heeft
doorloopen, is klaar om deel te nemen aan het examen „Al
gemeene Handelskennis" voor het Middenstandsdiploma.
Candidaten, die één of meerdere jaren U.L.O. hebben genoten, kun
nen in een hoogere klas worden geplaatst.
Nadere inlichtingen by den Directeur,
W. DE GLAS. Wijngaardstraat 21, Goes.
Terwijl het Fransche parlement te ClermondFerrand
een zitting houdt, wacht de bevolking voor het geïm
proviseerde regeeringsgebouw op het resultaat der
besprekingen.
Voor geldbelegging te koop ge
vraagd:
KLEIN HUIS OF STUKJE
GROND.
2000 2500. Br. aan Bur. „De
Zeeuw" te Goes, onder letter G.
gevraagd, in twee persoons bur
gergezin. Brieven No. 860, Bureau
„De Zeeuw" te Goes.
gevraagd. A. JASPERSE
Souburg.
Plaatsing van advertentiën in an
dere bladen, zonder eenige prijsver
hooging. Adm. Dagblad „De Zeeuw'1
te Goes.
Met bloemen werden de in Berlyn terugkeerende Duitsche soldaten door de bevolking begroet.
Een met kogelgaten doorzeefde looden pinakel van de in
restauratie zynde oude kerk te Rhenen, wordt door den
loodgieter onder handen genomen.
GEMET LUCERN KLAVER-
HOOI.
Adres: P. KOOLE, Souburg.
