I
J
Géén evacuatie van de kuststreek.
I
Dagblad voor de Provincie Zeeland
H
3
EERSTE BLAD
Bf E-8 5"
8 M B a 2
P feo» a"13
[Üflif'jP
g"S8 .g;3-8*e*-S
ijUïKKr
gis
M P®<S"°
s*Hb*I
3<§§3* i&
*3 S
is «a
8
age?
I
8 9
4 g 4 g 8
B 2 5.1 8 |p-P
iïlM'
i'jf'ïïlï
T m t {in K jd m 2 *5'
lli'S^g'0
g"g. S g. j
I g, s s I a# i
It
1
3 P B P
&P l.pft
K
0:|§P
g I 1
rll
I*
S.Ê
pi
f
B g.8
&g0
3 g a
sas;
g.°s.
S
a
fl
111
a s
r i
5*8
SiJd
N
Ists
o
s
a
I
I
MAANDAG 1 JULI 1940
54c JAARGANG - No. 226
Voortvarendheid bij de
werkverruiming.
Vrij brood in hotels,
broodjeswinkels enz.
CENTRAAL OVERLEG
OP SOCIAAL GEBIED.
Vakopleiding voor den
landarbeider.
Buitenland
Algemeene mobilisatie in
Roemenië.
Sovjets eischten geen vloot-
basis.
J N M X TT c3
Pj c—I.
o co
8-2*
O q
3s' g I g S CH
to P tr 5
2 W V P
g. g. 33 p p p
-■ p s a <1-
- p g 3 re Of
o
g: 3
r« rr
p*
cd cd m
£.<3:° B
phJ? I®
&p g™
8*"? I 7 f
w sr
2 >5:
o s B.S"=i-
5S O m ft. (5
ft Qj ty A
CN n- o r+S
y* 8
o
c
Q w a JD CD l
ZPv<%
PM (VS
2-era
h
»-i
P*
zB
a
P frtra P
- p P P P- PC:
ct>
B
N S
O
C
<-
p.
P 5?
p o
P p
p* p
3 p c-+
c-r
O -
2 P-
e,
p*
p i
era w
o
p
p-
br* <P
r«a: 3
P
8*
p
8
P
8*
p
Sw8 B
o. e p o
-■d: S.
01 era B
p-g 2- P
as.»
S i° P1
w p S
,8
£-^
a
to 2
n p
p 2 N
S- •K"
pc'
g»4
cd, p
O
li
8> P
P IS
co'cjS
K
g
t—CD
6.
S» I®
«S. Pj
cis
jO
so
i: g' m p 1 "fi
i g. tn S P M
r i-^osi
e.
I
fr s g 8 J3
Hp p
p
CD S
CD rt-
5?
p c p &S"
L&'ell
(DK B
ȤPgf-%
8* 1 H 8
B ^w^-3
tec-S'ppr-
(jf p* P <J N
g 8-P.8 -
o P p g
2 B P- p
gog.
1&S gPs
Pa PJ 03 r
i S-
a
p^
p
p-
l«
g S
cm P-
F
cm
p
BOP
p
a
H
r
P w
P H p.
p p
S-q
5
ptm p p
p p 2
g%g
B p p a
cm p c
p p 2
g.5Tap
CD
CP
CD O
crq
a- p
o p
CD W r+
»1 O
S?
Pj O
CD p
CD 2
a cd
■r
w
I HJ-
00 p
H-.
p P CD
w
N
CD
p B.
p
5- it
s'
p
Pt O
»Sg
c 8 'S p
p 2
H P
P cm o
p (5 n m
3s SPtP: 2
ftSts.?
CD
CD
ff
O
O
CD
3
8*
p
S
cp
rt-
cp
cm
8
s
p
TÏ
fi)
fi)
-t
0
3'
Uitgave: N, V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Giststraat 34 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent por regel
Kle.'ne Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
AdVertentiën onder Tetter of motto
10 cent extra
Bi] contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
OBJECTEN, WAARBIJ VOORNAME
LIJK LOONKOSTEN ZULLEN
KOMEN.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Sociale
Zaken, heeft tot de gemeentebesturen de
volgende circulaire gericht:
Zooals u bekend is, wordt er met
kracht naar gestreefd om de vermeerde
ring van de werkgelegenheid in ons land
te bevorderen.
Een van de middelen daartoe is de uit
voering van werkverruimingsobjecten
op grooter schaal dan tot nu toe het ge
val was. Voor de daartoe geëigende ob-
Jeoten zal op de gebruikelijke wijze sub
sidie in den loonpost kunnen worden ver
kregen.
Bij de keuze van bovengenoemde wer
ken dient op hun waarde als middel tot
werkverruiming te worden gelet. Dit be-
teekent in de eerste plaats, dat de kos
ten voor het grootste deel uit loonen die
nen te bestaan. Dat maakt het werk niet
alleen uit een oogpunt van directe werk
verruiming aantrekkelijk, doch betee-
kent tevens en dat vormt in de hui
dige omstandigheden een tweeden eisch
dat een naar verhouding geringe hoe
veelheid aan materiaal behoeft te wor
den gebruikt. In de derde plaats valt te
overwegen, in hoeverre het werk na ge
reedkomen voor de toekomst blijvende
werkverruiming tot gevolg zal hebben.
U gelieve met voortvarendheid er
naar te streven, dat dergelijke objecten
eventueel in samenwerking met water
schappen en andere worden voorbereid.
Over de plannen kan in eerste instantie
overleg worden gepleegd met de inspec
tie van den rijksdienst voor de werkver
ruiming in uw provincie.
Mijnerzijds wordt gaarne de verzeke
ring gegeven, dat voor een snelle beoor
deeling en goedkeuring van daarvoor in
aanmerking komende dat wil in ver
band met het bovenstaande zeggen loon-
intensieve, weinig materiaal eischende en
zoo mogelijk blijvende werkverruiming
biedende plannen zal worden zorg ge
dragen.
Bij werken, welke aan de eerste twee
der bovengenoemde maatstaven voldoen,
zal de financiering in het algemeen geen
moeilijkheden bieden, daar het grootste
deel der kosten voor subsidie in aan
merking kan worden gebracht. Wanneer
echter onder bepaalde omstandigheden
de financiering van de niet uit loonen
bestaande kosten moeilijkheden zou op
leveren, dan noodig ik uw college uit ook
die plannen indien zij overigens uit
het oogpunt van directe of blijvende
werkverruiming aantrekkelijk zjjn ter
beoordeeling voor te dragen met vermel
ding van eventueele financieele bezwa
ren.
Ik vertrouw, dat uw college er met
kracht toe zal medewerken, dat het in
dezen brief bedoelde middel tot bestrij
ding van de werkloosheid te weten door
uitvoering van werkverruimingsobjec
ten, op kosten termijn tot belangrijke re
sultaten zal leiden.
VOORLOOPIG GEEN BONNEN
NOODIG.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Land
bouw en Visscherij, maakt bekend, dat
°ok na 30 Juni voorloopig de verstrek
king van brood in hotels, restaurants,
broodjeswinkels, enz. nog toegestaan is,
zonder dat daarbij bonnen in ontvangst
behoeven te worden genomen.
De hotels enz. kunnen derhalve ook
tot nader aankondiging de benoodigde
hoeveelheid brood tot de tot nu toe ge
bleken behoefte nog vrjj van hun bak
ker betrekken.
SAMENWERKING VAN WERKGE
VERS, ARBEIDERS, MIDDENSTAND
EN LANDBOUW.
Zooals bekend is, werd reeds gedu
rende een aantal jaren geregeld overleg
gepleegd tusschen de centrale organisa
ties op sociaal gebied.
Onmiddellijk na het staken van de vij
andelijkheden stelde dit overleg zich
volledig ter beschikking van de Neder-
landsche autoriteiten, terwijl voorts ook
de Middenstandscentralen werden uitge-
noodigd in den vervolge aan dit overleg
deel te nemen, welke uitnoodiging gaar
ne werd aanvaard. Ook de Nederland-
sche Vakcentrale is sedertdien tot dit
overleg toegetreden.
Toen van de zijde van de bezettende
overheid via het departement van so
ciale zaken contact werd gezocht met
de sociale organisaties in den lande,
vond de desbetreffende Duitsche auto
riteit in bedoeld overleg het Neder-
landsche contactpunt, om
vraagstukken van sociaal belang in on
derling overleg nader onder oogen te
zien. Sedertdien werden ook de land-
bouwcentralen uitgenoodigd aan het
overleg te willen deelnemen, welke uit
noodiging inmiddels is aanvaard.
Uit het voorgaande moge blijken, dat
de reeds bestaande samenwerking tus
schen centrale organisaties op aal
gebied eenerzijds werd verstevigd t_ an-
derzjjs uitgebreid, zulks met de bedoe
ling naar Nederlandschen trant
een centraal contact te vormen, niet
slechts voor onderling overleg, doch ook
ten aanzien van de Nederlandsche en
Duitsche overheidsinstanties. Gebleken
is, dat de verkregen samenwerking zoo
wel door de Nederlandsche als door de
Duitsche overheid met waardeering is
begroet.
Het contact-adres voor de in het over
leg samenwerkende centralen bleef,
evenals tot dusver, berusten bij mr B.
C. Slotmaker, algemeen secretaris van
het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers.
De aan bedoeld overleg deelnemende
centrale organisaties zjjn de volgende:
WerkgeverscentralenVerbond van
Nederlandsche Werkgevers, Centraal
overleg in arbeidszaken voor Werkge
versbonden; Alg. Kath. Werkgeversver-
eeniging, R.K. Verbond van Werkge-
versvakvereenigingen, Verbond van
Prot.-Christ. Werkgevers in Nederland!.
ArbeiderscentralenNederlandsch
Verbond van Vakvereenigingen, R.K.
Werkliedenverbond in Nederland, Chr.
Nationaal Vakverbond in Nederland,
Nederlandsche Vakcentrale.
Middenstandscentralen: Kon. Ned.
Middenstandsbond, Ned. R.K. Midden
standsbond, Chr. Middenstandsbond in
Nederland.
Landbouwcentralen: Kon. Ned. Land
bouw Comité, Kath. Ned. Boeren- en
Tuindersbond, Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond in Nederland.
HET DOOR GRONINGEN GEGEVEN
VOORBEELD
VERDIENT NAVOLGING.
Over dit onderwerp schrijft Dr H. Mol-
huyzen, secretaris K.N.L.C. o.m. het vol
gende
Indertjjd werden wfl getroffen door
mededeelingen over hetgeen in de pro
vincie Groningen wordt gedaan ter ver
betering van de vakbekwaamheid der
landarbeiders. Men heeft daar n.l. be
grepen, dat de toestand van vroeger,
toen de jonge landarbeider al werkende
by den boer tusschen de oude landarbei
ders geleideiyk volleerd landarbeider
werd, is veranderd.
In Groningen is door Ged. Staten een
provinciale commissie voor landarbei
derscursussen ingesteld voor jongelui,
die de lagere school geheel hebben door-
loopen. Gedurende den winter van 1938
—1939 zyn twee cursussen georganiseerd
welk aantal in 19391940 reeds tot vier
waB gestegen. De algemeene cursussen
waar de deelnemers een theoretlschen
grondslag krygen voor het landarbei-
derswerk, hebben goed voldaan.
Zoo is dus in Groningen een begin ge
maakt met het geven van algemeene
landarbeiderscursussen.
Dank oy de voortvarende medewerking
van het provinciaal bestuur hebben in
het winterseizoen van 1939'40 een 58-
tal landarbeiders de lessen regelmatig
gevolgd. Dat is een veirbiydend resultaat
Verschillende pogingen om algemeene
landbouwcussussen voor landarbeiders
te geven zyn mislukt om verschillende
oorzaken. De voornaamste is wel, dat
de arbeiders het nut van zulk een cur
sus niet inzien, omdat deze hun geen di
rect voordeel geeft. De werkgever toch
kan moeilyk onderscheid maken in de
betaling van gediplomeerde en ongedi
plomeerde landarbeiders, omdat de kwa
liteit van den landarbeid niet van het
bezit van een getuigschrift afhankelijk
is.
Bovendien is er by vele arbeiders wei
nig lust om zich in te spannen voor een
betere opleiding omdat zy er naar hun
keren het vak van landarbeider te ver
wisselen voor een andere werkzaamheid,
welke vaak meer loon verschaft.
Wel komt het voor dat er by hen be
langstelling bestaat voor tuinbouwcur-
sussen in verband met de mogely'kheden
welke dat bedryf biedt om het tot zelf
standig k 1 e i n o n d e r n e m e r
te brengén.
Wat hierboven van de algemeene land-
bouwcursussen is gezegd, geldt niet
van debyzondere cursussen,
bv. melkerscursussen, cursussen in vlas
bewerking en in aardappelselectie. Daar
voor bestaat bij de landarbeiders wel de
gelijk belangstelling, hetgeen overigens
ook wel voor de hand ligt.
Een arbeider, die zich genoemde kun
digheden eigen heeft gemaakt, is voor
het landbouwbedrijf inderdaad meer
waard, dan iemand, die deze niet bezit.
En dat komt allicht in een betere beloo
ning tot uitdrukking.
De algemeene opleiding van de land
arbeiders, vooral in een tyd als we nu
beleven, is van beteekenis. Door het ge
brek aan motorbrandstof en aan tractie
in het algemeen, zal het oogsten weer
evenals vroeger meer met de hand moe
ten geschieden. Goede zichters
zyn echter dun gezaaid. De
jonge landarbeiders waren veelal niet in
de gelegenheid om het te leeren.
Er moet dus een mogelykheid worden
geschapen voor de jongeren, zoowel
practisch als theoretisch, als landarbei
der te worden opgeleid. Ook de landar
beider moet zyn vakopleiding krygen en
de geschoolde arbeider zal op een of an
dere wyze een voorkeur moeten kry
gen boven zyn niet-opgeleiden collega.
Zulks zal aan ten aanzien van den land
arbeider ten goede komen. Hijzalmet
andere geschoolde arbei
ders op één iyn komen te
staan.
De schryver wyst dan verder op wat
te dezer zake in Duitschland reeds tot
stand kwam.
Teneinde de ontvolking van het platte
land tegen te gaan, heeft men van het
landarbeidersberoep een geschoold
beroep gemaakt.
De vakkundig opgeleide arbeider heeft
de beste kansen om als grootknecht, op
zichter, trekker- of machinebestuurder
In verband met geruchten over een
weldra te verwachten ontruiming van
grootere of kleinere gebieden langs de
kust, wordt gemeld van bevoegde Duit
sche zijde, dat hiervan in geen enkel
opzicht sprake is.
in een gevestigde positie in het
landbouwbedryf te worden aangesteld.
De vraag ryst of zulks in ons land niet
kan worden nagevolgd. Hierboven deden
wy reeds uitkomen, "dat de toestand in
Nederland, wat de vakopleiding van de
landarbeiders aangaat, weinig bevredigt.
Voorloopig zou er al veel gewonnén zijn
als de jonge landarbeiders er toe werden
gebracht een algemeenen landbouwcur-
sus te volgen. Het voorbeeld van Gro
ningen leert, dat de provinciale overheid
in dezen veel kan doen.
Ook van de provinciale landbouwor
ganisaties kan in dezen initiatief uitgaan
De landarbeidersbonden zullen ze
ker tot medewerking bereid zyn. Dus
aan het werk!
De oplossing van het benzine-vraagstuk. In het proefstation van de
K.N.A.C. te Den Haag is men sedert eenigen tijd bezig met het
experimenteeren met diverse vervangingsbrandstoffen voor auto's.
De eerste door lichtgas gedreven motor wordt beproefd.
Wat er van het huisraad nog gered kon worden, werd door de bewoners van
Den Helder by hun vertrek uit de stad meegenomen.
DE OPMARSCH DER RUSSEN IN
BESSARABIë EN DE BOEKOWINA.
De opmarsch van de Sovj'et-Russische
troepen in Bessarabië en in het Noorde
lijke gedeelte van de Boekowina ge-
schie geschiedt, volgens de Russische be
richten, geheel volgens het opgestelde
plan.
Zaterdag hebben de Sovjet-Russische
troepen de steden Storozynek en Herta
in het Noordelijke gedeelte van de Boe
kowina ingenomen en de stations Nowo-
sielica en Lipcani, gelegen aan de Proeth,
ten Zuiden van Chotin, bezet.
Gemotoriseerde eenheden hebben de
Proeth, 55 km. ten Zuidwesten van Mos-
Jilof-Pod, bereikt en zijn in het district
Pyrlica, 84 km. ten Noordwesten van
Kisjenef, binnengedrongen. Parachutis
ten hebben de stad Bolgrad in Zuidelijk
Bessarabië bezet.
STRAATGEVECHTEN TE GALATZ.
D.N.B. Te Galatz is Zondag een ge
wapende Joodsche opstand uitgebroken.
Roemeensche militairen moesten ingry-
pen, waarby het tot ernstige straatge
vechten kwam. De opstand kon onder
drukt worden. Naar verluidt moeten er
verscheidene honderden dooden zyn.
(Galatz is een Roemeensche stad, die
dicht by de Zuidwestelyke grens van
Bessarabië ligt. Red.)
Vrijdagavond zijn te Boekarest twee
Koninklijke besluiten inzake de alge
meene mobilisatie gepubliceerd.
In het eerste decreet wordt de alge
meene mobilisatie van de geheele Roe
meensche weermacht te land, ter zee en
in de lucht gelast.
Het tweede behelst bepalingen tot uit
voering van het eerste decreet. O.a. wor
den alle verleende verloven terstond in
getrokken,
De Roemeensche minister van Propa
ganda,, Sidorivici heeft op 'n persconfe
rentie ontkend, dat de Sovjets van de
Roemeensche regeering vlootbases en
havens aan de Donau en de Zwarte Zee
hebben geëischt.
Van welingelichte zyde, aldus het D.
N. B. uit Boekarest, verneemt men, dat
de Roemeensche delegatie voor de ge
mengde RoemeenschSovjet-Russische
commissie, welke te Odessa byeen zal
komen ter regeling van detailkwesties,
verband houdende met het afstaan van
Roemeensche gebied, reeds is afgereisd.
De algemeene mobilisatie, die ten uit
voer is gelegd, wordt in welingelichte
kringen als een voorzorgsmaatregel be
schouwd.