Fabriek voor Houtbewerking
VEEARTSEHUARÏIKELEN
MIDDENSTANDSBELANGEN
W. DE GLAS
Wenken op technisch gebied.
Onderwijs
Triplex, Fijnhout
en Boards
Fa. GEBR. MULDER GOES
Het Vrouwenhoekje
Radioprogramma
I
De tanden op elkaar! Oproep om steun-
verleening. Ook in ander opzicht vara pas.
VOOR:
TEL. 2237 GOES
Voor
slechts 1 adres n.l.
Korte Kerkstraat 17. Tel. 2201.
ACCOUNTANT - LEER. BOEKH. M.O.
Opleiding voor de diverse
Bockhoudexamens, Repetitielessen
voor afgewezen candidaten.
gebruikt KQENA'S PAPSOORTEN,
Fabriek v. Melkproducten „KOENA"
KNIPPATRONEN.
c
a
i
2 P
I
inrichtingen v».or Christelijk Onderwijs
te Zetten.
Te midden van een in dezen tyd haast
onwaarschijnlijke rust liggen in hun tui
nen de internaten van de Kweekschool
(de Chr. Normaalschool voor Onderwij
zeressen), de H. B. S. met 3-j. c. en de
Huishoudschool (de Christine Hermine-
school). Plaatsgebrek noodzaakte tot
het openen van een nieuw internaat voor
de leerlingen der opleiding tot leerares
bij het Landbouwhuisonderwijsruim
20 meisjes bewonen „de Til".
Wie in dezen ernstigen en onrustigen
tijd voor zijn dochter een omgeving zoekt
waar rustige studie mogelijk is en tege
lijkertijd de noodige afwisseling in- en
buitenshuis geboden wordt (sportterrein
tennisbanen) zende haar naar Zetten.
In een gezonde christelijke sfeer wordt
in het kader van orde en tucjit een ruime
mate van vrijheid gelaten.
Het scholencomplex met zijn niet te
groote klassen, die gelegenheid bieden
aan de leerlingen afzonderlijk de noodige
aandacht te schenken, vormt een geheel,
dat met de H. B. S. als grondslag, maar
ook met minder vooropleiding tal van
mogelijkheden opent.
Meer nog dan anders zal het in den
komenden tijd noodig zijn degelijke ken
nis en vaardigheid op allerlei gebied te
bezitten.
Wie die zoekt, denke eens aan „Zet
ten".
KUNSTMESTSTOFFEN.
H.
Zooals wij de vorige keer reeds schre
ven, is de voornaamste stikstofhoudende
kunstmest Chilisalpeter, een der weinige
stikstofhoudende kunstmeststoffen, die
niet synthetisch gemaakt worden. De
meeste meststoffen, die tot deze groep
behooren, worden wèl kunstmatig ge
wonnen. Wij denken hierbij aan Zwavel
zure Ammoniak, Kalksalpeter, Ureum of
Florand, Kalk-Ammonsalpeter en de
Leunasalpeter.
Het uitgangsproduct voor de bereiding
van de meeste van deze stoffen is Am
moniak en voordat wij u iets over de be
reiding van deze stoffen kunnen vertel
len dienen wij dus eerst na te gaan, hoe
Ammoniak in groote hoeveelheden op de
kunstmestfabrieken gemaakt wordt.
Zooals velen van ons waarschijnlijk
zullen weten is ammoniak een gas met
een zeer sterk prikkelende reuk. We heb
ben allen wel eens aan een flesch ammo-
niakwater geroken, zooals de huisvrouw
deze in de huishouding als reinigings
middel gebruikt. Zoo'n flesch ammoniak-
water bevat het zuivere ammoniakgas,
opgelost in water, daar ammoniak vry
goed in water oplost.
Op de groote kunstmestfabrieken
maakt men de ammoniak in gasvorm.
Het procédé, wat voor deze fabricage
wordt toegepast is niet op alle fabrieken
hetzelfde, in groote trekken komt het
echter allemaal wel op hetzelfde neer.
De middenstanders zijn in het alge
meen niet gewoon groote woorden te
gebruiken.
Ze gaan meestal stil hun weg, ook
al omdat al hun aandacht wordt inge- i
nomen door hun bedrijf voor den opbouw
waaraan met volle energie en taaie
vasthoudendheid moet worden gewerkt.
Mee daarom trekt het de aandacht,
dat het Weekblad voor den Middenstand
een artikeltje bevat waarin namens het
centraal comité gewaarschuwd wordt:
de tanden op elkaar!
Hierbij is in de eerste plaats gedacht
aan het hulpbetoon voor door den oor
log getroffen middenstanders.
„Ons land is in den loop der geschie
denis dikwijls zwaar getroffen in oorlo
gen en natuurrampen. Maar in den tijd
van den zwaarsten nood was de Neder
lander het sterkst, drongen onze land-
genooten bijeen om gezamenlijk land en
volk te dienen. Het „draagt elkanders
lasten" is niet nieuw, maar is door de
eeuwen heen van vader op zoon over
gedragen.
i Daarom staan wij niet vreemd of
moedeloos tegenover dit bange uur in
onze geschiedenis. Daarom vinden wij
het niet vreemd Rotterdammers te ont-
moeten op meer gevorderden leeftijd,
mannen van 60 en 65 jaar, die met alle
energie weer opnieuw zijn begonnen.
Wij hebben er alleen een diepe en stille
bewondering voor, want wij vinden in
hen iets terug van de oprechte dapper
heid onzer voorouders, die nooit den
moed verloren, maar die altijd het hoofd
omhoog hielden en deden, zonder meer
deden, wat de tijd en de omstandighe
den vroegen.
Er is geen enkele reden om den moed
te verliezen. Ten eerste omdat wij dan
„alles" zouden hebben verloren; maar
ten tweede, omdat het Nederlandsche
volk zich heeft opgemaakt tot hulp en
steun. En wij weten, wat dit beteekent.
Wanneer wij middenstanders in bewe
ging komen, om onze getroffen vak- en
stadgenooten te helpen, dan zal die hulp
doeltreffend zijn. Want het is een eere
zaak.
Reeds nu komt van alle kanten het
verzoek om inschrijvingsformulieren;
reeds nu komen groote bedragen aan
geld binnen: reeds nu is men in tal van
afdeelingen aan den arbeid, om het noo
dige kapitaal bijeen te brengen. Het
„draagt elkanders lasten" krjjgt in de
zen tijd nienw leven, kleur en beteeke-
nis. Draagt elkanders lasten! In het
licht van deze spreuk, die een leuze
werd nu, marcheeren wij op. Als eerlijke
soldaten hebben onze jongens gevochten
voor vrijheid en onafhankeiijkheidals
oprechte vrienden zullen wij onzen
plicht doen, en meer dan dat, in den op
bouw van zooveler zelfstandig bestaan
en geluk.
Vrienden, de tanden op elkaar en niet
rusten, voordat voor onze Rotterdam-
sehe en elders wonende getroffen col
lega's het leven en levensbestaan weer
mogelijk zullen zijn.
Al zouden onze voeten branden van
het loopen en draven, al zou het zweet
staan op ons voorhoofd en in onze han
den, al zouden wij ons veel moeten ont
zeggen, om ons offer te brengen, wij
zullen het doen, en wij zullen het gaarne
doen, omdat er menschen in nood zijn,
en, omdat wijNederlanders zijn."
GOES - WIJNGAARDSTRAAT 21.
De tanden op elkaar!
Dat zal ook in ander opzicht noodig
zijn.
Voor vele middenstanders is het een
kwade tijd.
De aanvoer van velerlei artikelen
stagneert.
Andere artikelen worden door distri
butie-bepalingen getroffen.
En vele artikelen die wel voorhanden
zijn, worden weinig gekocht, daar een
HUISMOEDERS,
de beste. 12 cent per Literflesch.
RIJSTPAP. H. O.-PAP, BLOEMPAP
GORTPAP,
GORTMOUTPAP (geplette gort).
Depot GOES, Tel. 2172.
groot deel van het publiek zich houdt
aan den regel: eerst het noodige,
dan zoo mogelijk het nuttige, en
dan, misschien, het aangename.
Dit is vooral in wisselvallige tijden
als waarin we thans leven, een goede
regel.
Maar voor de middenstanders wordt
het moeilijk.
Zij hebben hun vaste lasten
die vaak niet gering zijn, ze hebben
hun personeel, ze moeten ook bij klei
nen omzet hun heele bedrijf intact hou
den, met het gevolg: achteruitgang, in
sommige gevallen zelfs angstwek
kende achteruitgang.
Het is zeggen sommigen om
moedeloos te worden. Maar dan is alles
verkeken.
Daarom, hoe moeilijk het ook mag
zijnde tanden op elkaar.
Gedaan wat mogelijk is om den omzet
te stimuleeren!
Onder inroeping van Gods zegen
de beslissende factor gewerkt, per
soonlijk en organisatorisch, om aan de
moeilijkheden van dezen tjjd het hoofd
te bieden.
Tot het publiek een oproep te rich
ten: doe gewoon, koop gewoon schijnt
ons niét verantwoord.
Maar toch kan het aanbeveling ver
dienen om niet zonder noodzaak, alle
aankoop stop te zetten en zoo mee te
helneij. het leven te ontwrichten.
Zooals vanzelf spreekt, heeft ieder fa-
bricage-proces z(jn eigen voor- en nadee-
len; daarbij komt dat patentrechten ook
een groote rol spelen, zoodat ieder be
drijf geen ammoniak kan gaan fabricee-
ren, op een manier zooals men zelf maar
zou willen.
Als grondstof voor de fabricage ge
bruikt men in hoofdzaak het gewone
lichtgas, zooais wij het kennen, geleverd
door de gasfabrieken. Dit ontstaat als
men kolen droog verhit, waarbij het gas
vrij komt en men als rest een vaste stof
overhoudt: cokes. Een bedrijf, waar men
dan ook gas voor het stikstofbindings- I
bedrijf produceert, wordt meestal cokes-
fabriek genoemd. De cokes, die deze fa
brieken leveren worden gebruikt in de
staalfabrieken, waar cokes een niet te
missen grondstof is.
Het gas wordt in groote gashouders
fb.v. in Sluiskil met een inhoud van
50.000 M3) geleid, waarna het verder op
het bedrijf tot ammoniak verwerkt
wordt. D.w.z. het gas wordt eerst van
alle mogelijke verontreinigingen ontdaan
om daarna samengeperst en op zeer lage
temperatuur gebracht te worden. De
temperatuur wordt wel 200 0 c, zeer
koud dus. Hierdoor wordt het gas vloei
baar, waardoor het mogelijk wordt stik-
stofgas en waterstofgas er apart uit te
distilleeren. Het cokesgas bevat n.l. zeer
groote hoeveelheden waterstof en stik
stof. Ook nog andere gassen, zooals me
thaan en aethyleen worden er in aange
troffen, maar deze spelen in de fabri
cage van de ammoniak geen rol. Heeft
men tenslotte het waterstof- en stikstof-
gas uit het cokesgas gehaald, dan blijft
er als rest altijd nog een gas over, dat
zeer goed te verbranden is. Het geeft bij
de verbranding wel iets minder warmte
als het oorspronkelijke cokes-gas, maar
het is voor verbrandingsdoeleinden altijd
nog zeer goed te gebruiken. Daarom
wordt het terug gebracht naar de cokes-
fabriek, om daar verbrand te worden
onder de ovens, die de kolen weer moe
ten vergassen. Op deze manier gaat er
dus zeer weinig verloren.
Het mengsel van waterstof en stikstof
is op het stikstofbindingsbedrijf achter
gebleven. Uit dit mengsel is het mogelijk
ammoniak-gas te maken, maar dan moet
stikstof en waterstof in de goede ver
houding aanwezig zijn, en dat is het
niet. Het mengsel, dat overblijft van het
cokesgas bevat te weinig stikstof. Daar
om moet men dit nog op een andere ma
nier erbij zien te winnen. En deze ma
niet is niet zoo moeilijk. Onze gewone
lucht, waar wij allen van leven, bevat
circa 80 pet. stikstof. Het overige is
zuurstof, dat wij, om te kunnen leven,
noodig hebben. Om deze luchtstikstof te
winnen, wordt op het stikstofbindings
bedrijf de lucht vloeibaar gemaakt en
uit deze vloeistof wordt de stikstof weer
gedistilleerd en deze stikstof wordt nu
in zoo'n mate toegevoegd aan het
mengsel van waterstof en stikstof, over
gebleven van het cokesgas, dat de goede
verhouding ontstaat om ammoniak te
maken.
Hierover nu een volgende keer.
Als in den ouden tijd. Het graafwerk
voor den bouw van de tweede helft der
tunnel aan den Leidschestraatweg te
Den Haag wordt uitgevoerd met behulp
van kruiwagens.
MOEILIJKE TAAK VOOR DE
VROUWEN.
Ongetwijfeld gaan wij moeilijke tijden
tegemoet, die ons dichter bij elkander
zullen brengen. In zulke tijden groeien
wij dichter naar elkander toe. Zoodra
de krachten van het christelijk geloof
meer in de menschen gaan werken,
wordt de onderlinge liefde grooter. Deze
tijd is moeilijk in tal van opzichten. Er
worden veel offers gevraagd in allerlei
zin. Vele mannen hebben het moeilijk in
hun werk. De bedrijven hebben veel te
overwinnen.
B\j dit alles moet men de vrouwen
niet vergeten. De inspanning van den
man in belang van 't bedrijf, de ongere
gelde werktijden, het ongeregeld thuis
komen of elders gedetacheerd zijn, al
les slaat terug op de kleine cel der sa
menleving, het gezin.
Regeeren is vooruitzien en dat doen
de huismoeders ongetwijfeld.
Er heeft een geoorloofd hamsteren
bestaan. Men mocht indertijd voor eeni-
gen tijd wat dagelijks noodig was in
slaan, al konden slechts zij die over wat
extra geld beschikten dit doen.
Nu er veel op bonnen wordt vfer-
MANTELCOSTUMES.
Succespatroon.
Prijs 40 cent.
A 176 A 177 A 178.
Het eerste mantelcostu-
me, dat een versiering heeft
van stiksels, kan zoowel
van wollen stof als van lin
nen gemaakt worden en
sluit met een dubbele rij
knoopen. Aparte zijstukken.
Reverskraag, die vrij hoog
sluit. Zesbaans rok.
Patronen 40—44.
Succespatroon.
Prijs 35 cent.
Een ander type costume
geeft deze afb. te zien, een
afgekleed model, dat even
tueel zonder blouse gedra
gen kan worden. Sluiting
met lange rij knoopen. Om
liggende kraag. Vierbaans
rokje met opgestikte naden
in het midden voor en ach
ter.
Patronen in de maten 42
44 en 46.
Succespatroon.
Prijs 35 cent.
Tailleur van grijze stof
met afgeronde zijstukken
en sluiting met twee rijen
knoopen. Hoog sluitend
model. Zesbaans rok met
licht klokkende onderlijn.
Patronen 4244 en 46.
KNIPPATRONEN VAN DEZE MODELLEN
zijn verkrijgbaar bij Het Practisch Modeblad, Postbus 36, Den Haag, Giro 203203.
De prijs bedraagt per patroon 0,30, steeds vooruit in postzegels, per post
wissel of giro.
A 178
A 177
A 178
strekt is dit voor verschillende artike
len niet meer mogelijk.
De prijsopdrijving, zooals 25 jaar ge
leden te zien was, ziet men gelukkig
momenteel niet. De Overheid is in dit
opzicht zeer actief. Men ziet dus, voor
de vrouwen is het niet gemakkelijk.
Denk alleen maar aan de brooddistribu
tie, aan een gezin met sterk groeiende
jongens en meisjes. Stapeltjes kunnen
die knapen naar binnen werken. In zoo'n
gezin is heel wat brood noodig.
Voor een huismoeder die als „ménage
meesteres" fungeert is het thans aller
minst een eenvoudig werkje. En die
zorgen keeren iederen dag weer.
God sterke onze vrouwen die thans op
zulk een moeilijken post staan.
WAT MAKEN WIJ VAN BLOEM?
Wij kunnen thans op de bon per per
soon en per vier weken V2 pond bloem
bekomen. Wat maken wij hiervan?
Een ketel- of trommelkoek.
We hebben hiervoor geen oven noo
dig, maar een warmen puddingvorm
met goed sluitend deksel. Voor vier
personen nemen wij:
3 ons bloem, 2 y2 a 3 dl. lauwe melk,
ongeveer 2 gram zout, 1 ei, 125 gram
krenten, rozijnen en sucade, 25 gram
gist, wat boter en een beetje paneer
meel.
Wasch de krenten en rozijnen heel
zorgvuldig in lauw water en laat ze
goed uitlekken. Nog beter is het, ze
daarna wat te laten opdrogen. Snipper
de sucade fijn. Roer het zout door de
bloem, voeg er 2V2 dl. melk bij; roer en
klop dit beslag met een houten lepel
volkomen glad. Het beslag moet vrij
dik zijn; voeg dus alleen als het noodig
is, nog )4 dl. melk toe. Meng de gist
(droog) aan met een theelepeltje sui
ker; ze wordt dan vanzelf dun vloei
baar; roer ze ook door het beslag. Meng
tenslotte krenten, rozijnen en succade
erdoor, en zet het beslag dichtgedekt op
een warm plaatsje (bijvoorbeeld in de
felle zon) te rijzen. Kijk er niet naar,
d.w.z. neem het deksel er niet af, voor
dat ongeveer een uur verloopen is. Ge
hebt anders kans, dat het beslag inzakt.
Besmeer den puddingvorm van binnen
goed met boter, vergeet daarbij vooral
den binnenkant van het deksel niet.
Strooi er naarna wat paneermeel in en
schud dat in den vorm rond, zoodat
deze inwendig overal een laagje paneer
meel heeft. Vul den, op deze wijze ge-
prepareerden vorm met het gerezen -
beslag. De vorm mag slechts voor drie
vierde gedeelte gevuld zijn, omdat' het
deeg straks, onder het gaar worden, nog
meer zal gaan rijzen. Sluit den vorm
af met het deksel en plaats hem in een
pan met zooveel kokend water, dat dit
juist even tot onder den sluitrand staat.
Laat den ketelkoek zoo 2 a 272 uur
zachtjes koken, dus op den kleinsten
spaarbrander of wat daarmee gelijk
staat. Vul het Water in de pan, indien
noodig, tusschentijds voorzichtig bij.
Neem, als de koek klaar is, het deksel
van den vorm, laat hem even uitdam
pen, stort hem op een verwarmden
schotel en presenteer er stroop- of va-
nillesaus bjj.
Chocoladecake.
Neem 2 ons zelfrijzend bakmeel met
1 1 )4 ons suiker, IV2 ons boter, 2 eieren,
2 dl. melk en wat zout.
Daarbij nog: 20 gram cacaopoeder,
40 gram suiker en 172 eetlepel melk.
Roer van het eerste gedeelte der in
grediënten de 1 )4 ons boter met de
172 ons suiker tot een roomachtige
1 massa, voeg de beide eieren en zout naar
smaak toe en meng deze massa een
minuut of 10 flink dooreen. Voeg het
zelfrijzend bakmeel toe en roer blies
dooreen totdat ge een luchtige, soepele,
lichtgele massa hebt gekregen. Verdeel
deze massa in twee gelijke deelen, roer
door de eene helft de 20 gr. cacao, de
40 gram suiker en de 1)4 eetlepel melk.
Beboter een cakevorm, leg daarin afwis
selend een laag van de beide deegsoorten
en bak de cake 1uur in den matig-
warmen oven.
Om er zeker van te zijn, dat uw gebak
gemakkelijk uit den vorm zal glijden,
kunt ge, voordat het deeg erin gaat,
op den bodem een stukje boterham
papier leggen, dat met boter is be
smeerd.
Drie in de pan.
Wenscht ge hiervoor bloem te gebrui
ken, neem dan voor ongeveer 12 van die
koekjes 2 ons bloem, 2)4 dl. melk, 10
gram gist, 1 ons krenten en rozijnen en
zout naar smaak.
Meng de gist aan met een scheutje
lauw gemaakte melk. Maak een glad be
slag van de bloem, 2 dl. lauwe melk en
de aangemengde gistverdun het met de
rest van de melk en voeg er de goed
schoongemaakte, droog uitgelekte kren
ten en rozijnen aan toe. Roer deze er
vooral goed door en laat dan het beslag
dichtgedekt, op een lauw-warme plaat
rijzen, op z'n minst een uur lang. Bak in
heete boter, reuzel of slaolie in de koeke-
pan, de „drie-in-de-pan", die tamelijk
vlug gebakken moeten worden. Ze moe
ten bruin en tevens gaar zijn. Vooral
niet te langzaam bakken, de koekjes
worden dan vet en krijgen een hard
korstje.
Zónder gist hebt ge 2 ons zelfrij
zend bakmeel noodig bij 272 dl. koude
melk en 1 ons krenten en roziinen. Het
beslag maakt ge van het bakmeel, de
melk en het zout, waarna ook nu de
krenten en rozijnen erdoor geroerd wor
den. Van dit beslag, dat natuurlijk niet
behoeft te rijzen, bakt ge dadelijk, na
dat het gemengd is, de drie-in-de-pan.
Maandag 1 Juli 1940.
JAARSVELD. 414.4 M. VARA-Uitz.
8.00 Ber. ANP., gram. 10.00 VPRO.:
Morgenwijding. 10.15 Declamatie. 10.35
Viool, piano en gram. 11.15 Declam.
11.30 Gram. 12.00 Ber. 12.05 Esmeralda
en solist. 12.45 Ber. ANP. 1.001.45
Orgelspel. 2.00 VARA-orkest. 3.00 De
clamatie. 3.30 Zang en piano. 4.00 Gram.
4.30 Voor de kinderen. 5.00 Orgelspel.
5.30 De Ramblers. 6.00 Esmeralda en
soliste. 6.40 „Onze huisdieren in moei
lijkheden". 7.00 Ber. 7.05 Gram. 7.20
De Golfbrekers. 7.30 Friesche uitzen
ding. 8.00 Ber. ANP. 8.15 VARA-ork.
9.00 Radiotooneel. 9.25 VARA-orkest.
10.00 Gram. 10.15—10.30 Ber. ANP.
KOOTWIJK. 1875 M. NCRV-Uitz.
11.15—11.30 n.m. Ber.
8.00 Ber. ANP. 8.10 Schriftl., medit.
8.25 Gew. muziek (gram.). 8.35 Gram.
9.15 Celesta-ensemble en gram. 10.30
Gram. 11.15 Ber. Eng. 11.30 Solisten
concert en gram. 12.30 Ber. Duitsch.
12.45 Ber. ANP. 1.00 Stichtsch salon
orkest en gram, 2.00-2.15 Ber. Duitsch.
3.15 Ber. Eng. 3.30 Hobo, piano en
gram. 4.00 Gram. 4.40 Pianovoordracht.
5.00—5.15 Ber. Duitsch. 5.35 Gram.
6.15 Ber. Eng. 6.30 Zang met orgel-
gebegeleiding en gram. Om ca. 7.00 Ber.
7.30 Reportage of muziek. 8.00 Ber.
Duitsch. 8.15 Ber. Eng. 8.30 Ber. ANP.
8.45 Kamermandoline-ensemble „Man-
dolinata". 9.15 Ber. Eng. 9.30 Gram.
9.45 Gewijde muziek (opn.). 10.00 Ber.
Duitsch. 10.1510.25 Ber. ANP. 11.15
—11.30 Ber.
O
a
c
c
T
k
Q
e
r»
a
O
bo
<0
O
bo
W3
JS 3
O
d <D
O O
O
N
a
<0 cd
x a
(D bo
S 2
a o
<u o
w-g
w
:0>
n ra
ra
'o
bo a
a 0
§3
2
2*
Q) Cy
"to
O)
a
bo
a o
Bo
cc
CL
CO
cc.
LÜ
I—
CO
