Demobilisatie der Nederlandsche Weermacht.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De groote beteekenis van
den Landbouw.
De Japansche Gezant uit
Den Haag teruggeroepen.
VRIJDAG 28 JUNI 1940
54c JAARGANG - No. 224
ing van geïnundeerde landerijen.
Wat er met het beroepspersoneel en
met de dienstplichtigen zal gebeuren.
Afstand geëischt van Bessarabië en noordelijk
deel der Boekowina. Ook vlootbases verlangd.
Russische eischen ingewilligd?
Het Duitsche legerbericht.
Binnenland
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorstatraat 7 0, (locs
Postrekening -MISS Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Ta. Bockhandel
J. J. FANOY, Lange Qistitraat 34 en
Noordweg 1SS.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Adverientiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeetrngen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Oud-minister Dr F. E. Posthuma
wjjst in de „T e 1 e g r." op twee punten
die straks na den oorlog als f e i t en
erkend zullen moeten worden n.l.Een
sterk verarmde wereld
met straatarme landen,
en: de hulp zal moeten
komen van den landbouw.
Het eerste punt behoeft geen toe
lichting. Een alles-vernietigende oorlog
als we thans beleven moet wel armoede
brengen in de landen, in de gezinnen.
En wat het tweede punt betreft zegt
Dr Posthuma:
„Niets is zoo vreeselijk als ziende blind
zyn en toch ljjden velen aan deze kwaal.
Probeer eens iemand duidelijk te ma
ken, dat in het maatschappelijk bestel
het landbouwbedrijf het belangrijkste
rad is. In tijden van (schijnbaar) vol
maakten vrede gelukt het bijna nooit,
naar zelfs thans, nu het feit voor ieder
duidelijk herkenbaar moest zijn, gelukt
het dikwijls nog niet openlijk een er
kenning te verkrijgen.
In een kleinen kring, och dan wil
men nog wel toegeven dat het heel aar
dig klinkt: de broodvoorziening is ver
zekerd tot midden 1941, doch dat dan
toch de vraag nog veroorloofd is: en
daarna? Maar openlijk toegeven dat
ook nu weder blijkt 19141918 heeft
het ons anders ook wel voldoende kun
nen leeren dat de landbouw (met al
zijn onderdeelen en daarnaast ook voor
een deel ook de visscherij) en feitelijk
de landbouw alleen in staat is ons in
het leven te houden, zoover kan men
het niet brengen.
Wat nut geven ons alle producten
der industrie, zelfs die, welke tot de
eerst noodige behooren, namelijk onze
kleedingstoffen (waarvan de grondstof
fen ook nog uit den landbouw komen),
als de producten van den landbouw op
zijn? Zoodra de honger aan onze ma
gen knaagt, wordt het mooiste kunst
product niet meer opgemerkt, de meest
rendabele machine blijft ongebruikt
staan, de schoonste meubelen missen
onze belangstelling. Eten, liefst in den
ouden ons bekenden vorm en anders
iets wat er op gelijkt, maar in ieder ge
val eten!
En toch kan men nu nog, nu de dis
tributie het eene voedingsmiddel na het
andere in haar systeem gaat betrekken,
opdat ieder toch iets zal krijgen, hoo-
ren: de landbouw het belangrijkste rad
in het maatschappelijk leven, het mocht
watEn als bewijs voegt men er
bij, dat de landbouw slechts aan zooveel
menschen werk geeft en de industrie
aan duizenden meer.
Men noemt dan ter vergelijking de ge
tallen van de laatste bedrijfstelling en
meent wonderlijk wat te bewijzen. Intus-
schen bewijst men alleen en zelfs
om dat te bekennen mist men den moed
dat in Nederland een groot deel van
de bewoners slechts leeft bij de gratie
van den landbouw uit een ander land.
Laten wij hopen, dat eindelijk eens
Wordt ingezien, dat gedurende den oor
log de hulp komen moet van den land
bouw. Laten wij ook hopen, dat onze
eigen landbouw het met die hulp ver,
zoo mogelijk zeer ver, zal brengen en
dat voor het overige de landbouw in
een ander land ons zal helpen.
Doch uit ons eigen land of uit een
ander, de hulp moet komen van den
landbouw
De rijkslandbouwconsulent, dr ir C. K.
van Daalen, heeft een bezoek gebracht
aan Hoogland en de Hooglandsche boe
ren er op gewezen, dat het niet goed is
ae vele weilanden, die onder water heb-
en gestaan, maar aan hun lot over te
aten Dit moet op een fiasco uitloopen.
t>e ploeg moet er op gezet worden, daar
a de egge, om dan direct te kunnen
ergaan tot het uitstrooien van kunst-
est en zaad. Dit is nog verkrijgbaar.
en boeren werd de raad gegeven,
ug adviezen in te winnen omtrent hulp-
erieemng, aanvragen voor zaad en
est enz. De rijkslandbouwconsulent zei-
°e Eerste best te zullen doen,
werkkrachten in grooten getale zul
len worden gezonden.
EEN OPBOUWDIENST WORDT
INGESTELD.
Het A.N.P. meldt:
Volgens de bepalingen van de wapen
stilstandsovereenkomst zou het geheele
beroepspersoneel van de Nederlandsche
weermacht eigenlijk nog als krijgsgevan
gen moeten worden beschouwd en der
halve in krijgsgevangenenkampen moe
ten zijn ondergebracht.
De Filhrer echter heeft met ruim
hartigheid anders beschikt en ter uit
voering van deze beschikking heeft de
Duitsche commissaris voor de demobi
lisatie van het Nederlandsche leger thans
richtlijnen uitgegeven, die beoogen de
krachten van de Nederlandsche beroeps
militairen zooveel mogelijk in dienst van
den wederopbouw van het land te stellen.
Deze richtlijnen bepalen o.a., dat be
roepsmilitairen ontslagen kunnen wor
den, indien zij een verklaring op eere
woord afleggen, dat zij op geen enkele
wijze tegen de belangen van het Duit
sche Rijk werkzaam zullen zijn.
Deze verklaring is vanzelfsprekend;
z(j bevestigt slechts een sinds de capi
tulatie bestaanden toestand. Verder zijn
deze beroepsmilitairen na hun ontslag
onderworpen aan een meldings
plicht en een beperking van be-
wegingsvr jjheid, voor zoover z(j
niet in openbare diensten treden, welke
onder den Rijkscommissaris staan.
Beroepsmilitairen kunnen overgaan
naar:
1. Het vrfle bedrijf, voor zoover
zij vaste werkgelegenheid, hetzij hier te
lande, hetzij in Duitschland, kunnen aan-
toonen.
2. Openbare diensten (politie,
opbouwdienst, invoerrechten en accijn
zen, rivierpolitie e.d.). De overgang naar
deze diensten is afhankelijk van de toe- I
stemming van den Rijkscommissaris en
van het aangaan van een vast dienst
verband.
3. Den gepensionneerden
staat, voor zoover recht op pensioen
aanwezig is.
Als nieuwe dienst wordt een
„Opbouwdienst" ingesteld,
een instituut, dat waardig aansluit op
de maatregelen van het Duitsche staats
hoofd tot vermijding van hardheid
tegenover den vroegeren tegenstander,
ja zelfs nog daarboven uit gaat.
Demobiliseering van de rest van het
Nederlandsche leger zou voor verreweg
het grootste deel van de soldaten neer
komen op werkloosheid.
Daartegen helpt slechts een krachtig
aanpakken, geen halve maatregel.
De opbouwdienst is geen blijvende
ondersteuning doch een voorziening voor
een overgangstijd. Hij is ook geen ar
beidsdienst, zooals die in Duitschland
voor de jeugd bestaat. Hjj is veeleer een
niet-militaire instelling van den Neder-
landschen Staat en is bestemd om de
rest van de Nederlandsche weermacht
naar de burgermaatschappij over te
brengen.
Wanneer de werklooze soldaat met
behulp van het bemiddelingsbureau van
den opbouwdienst weder een betrekking
gevonden heeft, heeft de Opbouwdienst
zijn taak in elk opzicht vervuld.
De Opbouwdienst is voor alle dienst
plichtige onderofficieren en manschap
pen verplicht, die zich thans bij het
leger bevinden en die, na 15 Mei uit de
weermacht ontslagen, thans geen werk
hebben gevonden of zich niet vrijwillig
voor werkgelegenheid in Duitschland
hebben gemeld.
De opbouwdienst staat onder de lei
ding van vrijwilligers, in de eerste plaats
onder die van jonge oud-officieren en
oud-onderofficieren, die voor deze groo
te taak alle krachten willen en kunnen
geven.
Dat deze leiders een financiëel zekere
positie zullen verkrijgen, spreekt van
zelf. Ingenieurs en eenige andere vrij
willigers zullen aan het leidercorps wor
den toegevoegd. Strenge discipline is
natuurlijk noodzakelijk wil men slagen.
De opbouwdienst zal geen nieuwe
vorm van werkverschaffing moeten zijn,
slechts objecten, voor de gemeenschap
van beteekenis, komen in aanmerking,
in de eerste plaats de vele opruimings-
werken, die thans noodig zijn.
In den landbouw, die in dezen oorlogs
tijd voor de levensmiddelenvoorziening
van het grootste belang is, zullen be
hulpzame handen veel nuttig werk kun
nen doen.
Hoeveel noodzakelijke werken die het
belang der gemeenschap zouden heb
ben gediend, heeft men laten liggen, om
dat men er geen geld voor over had.
Daarom kan de opbouwdienst op veel
gebied goed werk doen: de aanleg
van golfbrekers, dijkverzwa
ringen- en verhoogingen, de
aanleg van waterwegen,
boschbouw en dergelijke, wel
ke werken grootendeels door
ongeschoolde arbeidskrach
ten kunnen worden verricht.
De Roemeensche gezant te Moskou
heeft Woensdag om 10 uur van Molotov
een nota ontvangen, waarin de Sovjet-
Unie van Roemenië teruggave vraagt
van geheel Bessarabië en afstand van
het geheiele noordelijke deel der Boeko
wina.
De Roemeensche regeering moest gis
teravond antwoord geven aan de Sovjet-
regeering.
De Roemeensche autoriteiten pleeg
den koortsachtig overleg, in afwachting
van de bijeenkomst van den Kroonraad,
die tegen gisteren bijeengeroepen was.
Intusschen vlogen voortdurend Russi
sche vliegtuigen over de van Roemenië
gevraagde gebieden, klarblijkelijk om te
doen begrijpen, dat de diplomatieke actie
volledig ondersteund wordt door de Sov
jet-Russische militaire krachten.
In Roemeensche politieke kringen is
groote ontsteltenis gewekt.
Omtrent de Russische eischerv aan
Roemenië meldt het D. N. B. nog uit
Boekarest, dat van Russische zijde ook
vlootbases te Constanza en in eenige an
dere Donauhavens worden verlangd.
Stefani meldt nader, dat het deel van
de Noordelijke Boekowina, welks afstand
de Sovjet-Russische regeering van Roe
menië heeft geëischt, beperkt blijft tot
een kleine zone, die in hoofdzaak door
Wit-Oekrainers bewoond wordt.
Sedert 1918 behoort Bessarabië, eer
tijds een Russisch gouvernement, aan
Roemenië. Het beslaat een oppervlakte
van meer dan 44.000 vierk. km en heeft
een bevolking van bijna 3 millioen inwo
ners.
Bessarabië, dat gedurende de 22 jaren
van Roemeensch bewind, herhaaldelijk in
het midden der politieke agitatie heeft
gestaan, is een eeuwenoud land, dat
voortdurend het voorwerp van verdee
lingen en overdrachten is geweest.
De Wereldoorlog van 19141918
bracht ook Bessarabië in den strijd. De
Russische legers trokken er door, doch
na de bolsjewistische revolutie verklaar
de het zich autonoom en sloot zich een
jaar later bij Roemenië aan. Hiertegen
verzette Sovjet-Rusland zich, doch de
weigering had geen verder gevolg. En
geland, Frankrijk, Italië en Japan erken
den de annexatie.
De Boekowina was vroeger een hertog
dom en een Oostenrijksch Kroonland,
dat Roemenië, profiteerend van de over-
i winning der geallieerden, in 1919 aan
gewezen kreeg, met uitzondering van de
noordelijke strook.
Bij geruchte verluidt, dat de Roemeen
sche Kroonraad besloten heeft, de Rus
sische eischen, ten aanzien van zekere
territoriale kwesties, in te willigen.
Gistermiddag om half 1 is in het Ko
ninklijk Slot te Boekarest een Kroon
raad gehouden. Tevoren had de Koning
den Duitschen en daarna den Italiaan-
schen gezant in audiëntie ontvangen.
ROEFENIë WIL NADER OVERLEG.
Officieel wordt het volgende commu
nique gepubliceerd:
1. Onder voorzitterschap van den ko
ning is een vergadering van den kroon
raad gehouden.
2. In het verlangen, vreedzame betrek
kingen met de Sovjet-Unie te onderhou
den, heeft de Kroonraad zijn goedkeu
ring gehecht aan het besluit der Roe
meensche regeering, tot de Sovjetregee-
ring het verzoek te richten, plaats en
tijdstip te bepalen voor een samenkomst
van vertegenwoordigers van beide re-
geeringem, om de nota der Sovjetregee-
ring te bespreken.
Het antwoord der Sovjetregeering op
het voorstel van de Roemeensche regee
ring wordt afgewacht.
WEDERZIJDSCHE LUCHT
AANVALLEN.
Het oppercommando der Duitsche
weermacht maakt bekend:
In overeenstemming met de bepalingen
van het wapenstilstandsverdrag zijn on
ze troepen opgerukt tot den sector van
den Dordogne, ten Oosten van Bordeaux.
Verkenningsaanvallen van vrij zwakke
vijandelijke strijdkrachten aan de Noord-
Fransche kust, in den nacht van 24 op
25 Juni, werden zonder moeite afgesla
gen.
Een duikboot meldt 35.000 ton vijan
delijke scheepsruimte tot zinken te heb
ben gebracht.
In den nacht van 26 op 27 Juni vielen
Duitsche gevechtsvliegtuigen opnieuw
haveninstallaties en fabrieken der vlieg
tuigindustrie in Engeland met bommen
aan. Een eigen vliegtuig keerde niet te
rug.
Engelsche vliegtuigen zetten het neer
werpen van bommen in West-Duitsch-
land ook dezen nacht voort, zonder mi
litaire schade aan te richten. Verschei
dene burgers werden gedood of gewond.
Twee Engelsche vliegtuigen werden door
luchtafweergeschut, een derde door ja
gers, neergeschoten.
BOMMEN OP ENGELAND.
In het Zuid-Oosten van Engeland is
gistermorgen vroeg het gedonder van
het luchtafweergeschut gehoord. Met
korte tussehenpoozen hoorde men het
ontploffen van bommen.
In Noord-Schotland zijn twee bommen
neergeworpen. (Reuter.)
FRANSCHE VERWIJTEN JEGENS
ENGELAND.
De Fransche pers richt zich in alle
scherpte tegen de door Engeland onder
steunde pogingen om de Fransche be
volking op te zetten tegen de regeering
van maarschalk Pétain.
De Petite Gironde legt er den nadruk
op, dat iedere toespeling op tegenstand
in het buitenland rebellie beteekent en
verraad jegens Frankrijk. Wie zich niet
schikt onder de beslissing van maar
schalk Pétain is een rebel. Frankrijk be
zit slechts één regeering en voor alle
Franschen geldt het bevel van Pétain:
eenheid en discipline. De Petit Parisien
schrift, dat maarschak Pétain de eer en
de belangen van Frankrijk heeft gered.
Alle Franschen moeten zich om hem
heen scharen.
DAGORDER
VAN GENERAAL WEYGAND.
Uit Bordeaux wordt vernomen dat ge
neral Weygand een dagorder heeft ge
richt tot de Fransche legers, waarin hij,
ondanks de nederlaag, het moedige ge
drag en de vaderlandsliefde der troepen
erkent, wien, zoo zegt hij, zelfs de tegen
stander hulde heeft betoond. Na ver
klaard te hebben, dat de eer der Fran
sche legers gered is, wekt hij officieren
en soldaten op trouw te blijven aan hun
chefs en de discipline te bewaren ten
einde aldus hun taak jegens hel vader
land» voort te zetten voor het herstel
FRANKRIJK ONDER DEN NIEUWEN
KOERS.
Daar verschillende naar het buiten
land gevluchte Franschen op agitatori
sche wijze actie tegen de "Fransche re
geering voeren, heeft de regeering be
sloten, tegen deze personen een rechts
vervolging in te stellen, wegens samen
zwering tegen de veiligheid van den staat
De Daily Herald beklaagt er zich over
dat de Fransche regeering.op voorstel
van Laval, de bevolking nog slechts on
volledig op de hoogte houdt van de ge
beurtenissen in de wereld. Zoo is in op
dracht van de regeering een begin ge
maakt met het storen van de uitzendin-
TOKIO. D. N. B. De woordvoerder van
heU Ministerie van Buitenlandsche Za
ken verklaarde, dat de Japansche gezant
in Den Haag naar Tokio is teruggeroe
pen.
Na zijn terugkeer zal een beslissing
worden genomen over zijn mogelijke uit
zending naar Batavia.
gen van de Engelsche radio in de Fran
sche taal.
Uit Genève komt het bericht, dat de
Fransche burgervluchtelingen alle Ge
nève verlaten hebben, om zich naar hun
woonsteden in Frankrijk te begeven.
DEN HAAG KRIJGT GEEN NIEUW
STADHUIS.
Wij vernemen, dat de regeerings"om-
missaris voor den wederopbouw, ir Rin
gers, zijn goedkeuring heeft onthouden
aan het plan voor den bouw van een
nieuw stadhuis te Den Haag. Dit in ver
band met den voorraad materialen. De
bouw van een nieuw stadhuis wordt niet
zoo urgent geacht als de bouw van wo
ningen.
DE LEIDER
VAN DEN OPBOUWDIENST.
Als leider van den in te stellen Op
bouwdienst zal optreden majoor J. N.
Breunese, o.a. bekend door zfln leiding
van de jaarlijksche 4-daagsche afstands-
marschen.
MOTORBRANDSTOF.
Het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart deelt het volgende
mede:
Den houders van motorrijtuigen en
motoren, die meenen in aanmerking te
komen voor een vergunning voor het
verbruiken van motorbrandstof, als be
doeld in de motorbrandstofbeschikking
1940 nr 1, wordt in herinnering ge
bracht, dat van 1 Juli a.s. af slechts mo
torbrandstof zal kunnen worden gekocht
en van dien datum slechts motorbrand
stof zal mogen worden gebruikt door
hen, die in het bezit zijn van daarvoor
noodige bescheiden.
Hun, die nog geen aanvraagformulie
ren, verkrijgbaar bij de distributiedien
sten, bij de rijksverkeersinspecteurs of
de andere, in het desbetreffende persbe
richt van 17 Juni genoemde instanties,
hebben ingediend, wordt dringend aan
geraden hiervoor onverwijld te zorgen.
VRAAGT ONZE EIGEN
AUTORITEITEN.
Van officieele zijde wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat het de wensch
is van de Duitsche autoriteiten,, dat Ne
derlanders als in normale omstandighe
den zich met vragen en moeilijkheden
wenden tot de bevoegde Nederlandsche
instanties en zich niet daarmede bij de
Duitsche autoriteiten vervoegen.
PRIJZENCOMMISSIES OP DE
VEEMARKTEN.
Naar gemeld wordt, overweegt de Vee
houderij Centrale de instelling van prjj-
zencommissies op de veemarkten. De
zaak is, dat de slagers in de knel raken.
De winkelprijzen zijn gefixeerd op het
niveau van 9 Mei, maar op de veemark
ten beheerschen vraag en aanbod de
prijzen. De marktprijzen nu vertoonen
een neiging tot stijgen.
VERVANGINGSBRANDSTOFFEN
VOOR AUTOMOBIELEN.
Het vraagstuk der vervangingsbrand
stoffen voor automobielen heeft sedert
de ingrijpende benzine-bezuiniging niet
nagelaten zijn invloed te doen gelden op
de werkzaamheden in het Proefstation
der K.N.A.C. Dat wil zeggen, dat vooral
in de laatste weken tal van gasgenera
tor-technici in het Proefstation zijn ko
men experimenteeren.
Dezer dagen is ook de eerste, door
lichtgas gedreven auto ter beproeving
verschenen. Met behulp van achtereen
volgende vermogensmetingen kan de in
vloed van constructie- of afstellingswij
zigingen in de installatie op bijkans
ideale wijze worden vastgesteld. Men
komt dan in een morgen of middag soms
meer te weten dan door dagenlang
proefrijden op den weg. Daardoor
draagt dus het Proefstation der K. N.
A. C. zijn steentje bij tot het vinden
van een zoo gunstig mogelijke oplos
sing voor het thans zoo belangrijke
vraagstuk der vervangingsbrandstoffen
ten bate van het verkeer.
