De „Dikke Bertha's" uit den
Wereldoorlog.
De distributie van motor
brandstof.
binnenkort bekendmaking
van vergunningsstelsel voor
goederen- en personen
vervoer langs den weg.
Aardbeien een onbewust middel
tot aanvulling van ons vitamine C-
tekort.
De Post werkt weer in
sneller tempo en met
grooter regelmaat.
Telegrammen
de vierdaagsche.
scheveningsche kotter bijna
door een magnetische mijn 1
getroffen.
Luchtaanval op Keulen.
twee fransche vliegtuigen in
spanje geland.
de aanranding in het
mastbosch te breda.
Officieele Publicatie
van het Rijksbureau
Voedselvoorziening.
inventarisatie specerij
en, gedroogde zuidvruch
ten en aanverwante
artikelen.
Burgerlijke Stand
Gemengd Nieuws
In de bladen is bij bekendmaking van
het departement van handel, nijverheid
en scheepvaart een nieuwe regeling voor
de distributie van motorbrandstof open
baar gemaakt.
In aansluiting daaraan zal zeer bin
nenkort een vergunningsstelsel voor het
vervoer van goederen en personen langs
den weg worden bekend gemaakt. In af
wachting van deze nadere bekendmaking
zij reeds medegedeeld, dat de aanvraag
formulieren voor een vergunning zich bij
de distributie-bureaux bevinden en daar
kunnen worden afgehaald.
Dr W. H. de Boer, directeur van den
Provincialen Keuringsdienst van levens
middelen en andere waren in Groningen
zendt ons een beschouwing over„Aard
beien en rationeele voeding".
Een der onbewuste middelen om een
tekort aan vitamine C aan te vullen en
het lichaam door en door met dit vita
mine te verzadigen, zoodat men bij wijze
van spreken weer langen tijd op den in
het lichaam opgespaarden en vastgeleg-
den voorraad kan teren, ligt in het eten
van aardbeien; kinderen hebben nog
grootere behoefte aan vitamine C dan
volwassenen.
Het gehalte aan vitamine C in ver
schillende vruchten is als volgt: zwarte
bessen, aardbeien, citroenen, sinaasap
pelen meer dan 120 eenheden; kruis
bessen, frambozen 50120 eenh.aal
bessen (witte en roode) 3035 eenh.;
kersen, pruimen, bananen 1230 een
heden.
De aardbeienoogst in ons land wordt
dit jaar op meer dan 12 millioen kg. ge
schat; de hoeveelheid vitamine C, welke
in deze aardbeien is vergaard, is enorm.
Het zou met het oog op een rationeele
voeding van de Nederlandsche bevol
king onverantwoord zijn, dat deze vita
mine C-voorraad ongebruikt aan ons
voorbijging.
De vrees van het publiek voor typhus
tengevolge van het gebruik van onge
kookte groenten is ongegrond. Er is op
het oogenblik geen enkele reden om
niet, zooals men in den zomertijd ge
woon is te doen, een overvloed van ver-
sche ongekookte groenten en fruit te
gebruiken; het spreekt vanzelf, dat men
deze, zooals gebruikelijk is, goed af-
wascht.
Een tweede oorzaak van het mindere
gebruik van aardbeien ligt in den be
perkten suikervoorraad. Suiker is ech
ter bij versche aardbeien geheel te ver
vangen door een weinig gecondenseerde
taptemelk met suiker en bij aardbeien
jam en gerechten, waarin aardbeien zijn
verwerkt, door glucosestroop en/of tap
temelk met suiker.
NACHTPOSTVERVOER ECHTER NOG
NIET HERSTELD.
Reeds eenige dagen na het einde van
de oorlogshandelingen in Nederland is
de post begonnen alles in het werk te
stellen, teneinde met de grensprovincies,
vooral ook het moeilijk bereikbare Zee
land, verbinding tot stand te brengen.
Het begon per auto, n.l. een dagelijk-
sche autorit van Utrecht via Breda naar
Middelburg, vice versa. Intusschen be
gon het treinverkeer zich te herstellen;
het autovervoer kon dienovereenkomstig
worden ingekrompen. Eerst was alleen
nog de, treinroute Utrecht's-Hertogen-
boschBredaBergen op Zoom beschik
baar, waarvan wegens het ontbreken
van de brug over de Waal, nog
het traject Waardenburg—Den Bosch per
auto moest worden afgelegd. Daarna
kwam op 15 Juni de spoorwegverbinding
RotterdamBreda tot stand, welk tra
ject dus weer geheel per rail kon worden
afgelegd.
En binnenkort reist de post tusschen
Bergen op Zoom en Vlissingen ook reeds
weder per spoor.
Dit spoorvervoer beteekent niet slechts
een snellere overkomst, maar ook een
belangrijk grootere vervoersfrequentie.
Zoo wordt er thans reeds vijf maal per
dag post van 's-Gravenhage naar het
Zuiden, weldra ook naar Middelburg,
verzonden. Met Zeeuwsch-Vlaanderen
wordt verbinding onderhouden via Ant
werpen; binnenkort wordt ook via Hoe-
dekenskerke weer post vervoerd.
Ook Maastricht wordt sedert 15 Juni,
vla Vonlo, weder geheel per spoor be
reikt. Op het traject Den Bosch—Maas
tricht moet het stuk EindhovenRoer
mond echter nog per autobus worden af
gelegd. Naar Maastricht is er, van het
Westen en Noorden des lands uit, weer
eenige malen per dag postvervoer.
Hetzelfde geldt voor de verbindingen
met, Twente en de Noordelijke provin
ciën. Via Deventer de brug bij Zwolle
is nog defect wordt naar en van deze
bestemmingen thans vijf maal per dag
post vervoerd. Post voor Friesland wordt
ook regelmatig via de route Enkhuizen
Stavoren verzonden. Daar de vervoers
capaciteit der treinen beperkt is, worden
ook nog groote hoeveelheden pakketpost
en drukwerk voor het Noorden met den
bootdienst AmsterdamKampen meege
geven.
Zoo begint het postvervoer zich gelei
delijk over het geheele land te herstel
len. Door snelle en veelvuldige verzen
ding staat het, wat het dagvervoer be
treft, nog slechts weinig bij het postver
voer van voor den oorlog ten achter. Al
leen het nachtpostvervoer ontbreekt nog.
Op een spoedige weder in dienststelling
van de nachtposttreinen en de daarbij
aansluitende autodiensten is op dit
oogenblik echter nog weinig uitzicht.
De leider der vierdaagschè afstands
marsehen deelt ons mede:
Verschillende omstandigheden hebben
het houden der vierdaagsche afstands-
marschen van 23 tot 27 Juni a.s. onmo
gelijk gemaakt.
De reeds gestorte inleggelden zullen
binnenkort den ingeschrevenen worden
teruggezonden.
SCHEVENINGEN. Gistermiddag was
de Scheveningsche trawlerkotter Sch. 12
(schipper G. d. Heyer) van de visscherij
op weg naar huis. Het schip had bijna
de Scheveningsche haven bereikt, toen
ongeveer 20 m achter den achtersteven
een hevige ontploffing plaats had. Een
geweldige waterzuil spoot omhoog, ter
wijl de kotter als het wane uit het water
werd gelicht. Vermoed wordt, dat men
hier te doen heeft gehad met een mag
netische mijn, die echter gelukkig te
laat is ontploft.
KEULEN. D.N.B. Bij een luchtaanval
van vijandelijke vliegers op het stadsge
bied van Keulen in den nacht van 17 op
18 Juni zijn zeven burgers gedood en
een aantal gewond. Eenige woonhuizen
werden vernield en verscheidene gebou
wen gedeeltelijk beschadigd.
VALENCIA. D.N.B. Twee Fransche
vliegtuigen die van Marseille naar Oran
onder weg waren zijn op het strand van
Gaudia geland. De bemanning werd
naar Valencia gebracht. Daar verklaar
den zij, dat zij geen zin hadden hun le
ven voor Engeland te offeren. De
vliegtuigen zijn door de Spaansche auto
riteiten in beslag genomen. De beman
ning wordt geïnterneerd.
De Bredasche politie is er in geslaagd,
den dader van de ergerlijke aanranding
die het vorig jaar in het Mastbosch
plaats vond te arresteeren.
Het is een zekere S., 23 jaar oud. Hij
is in verzekerde bewaring gesteld.
HET ITALIAANSCHE LEGERBERICHT.
Het achtste legerbericht van het alge
meen hoofdkwartier van het Italiaansche
leger luidt:
Onze verkenningsvliegtuigen ter zee
hebben een vijandelijke duikboot tot zin
ken gebracht. In den sector van Noord-
Afrika is de toestand ongewijzigd. In
Oost-Afrika werd een tegenactie onder
nomen op een Engelsche colonne, die gis
teren door gevechtwagens gepoogd had
in onze linies door te dringen. De colon
ne werd verdreven. Onze luchtmacht
heeft aanvallen ondernomen op vijande
lijke luchtbases en drie vliegtuigen in
brand geschoten. Vijandelijke toestellen
hebben een dorp op het platteland ge
bombardeerd, waarbij drie vrouwen en
eenige kinderen gedood werden.
Een kleine advertentie in de rubriek
„Vraag en Aanbod" kost slechts 75 ceni
bij vooruitbetaling.
veel, dat een klein rentenier er heel zijn
leven van bestaan kon niet minder
dan f20.000. Maar als de bedoeling ge
weest is de Parijzenaars schrik aan te
jagen, heeft men toch wel succes ge
had, want in ditzelfde tijdperk verhuis
den niet minder dan een half millioen
Parijzenaars naar het Zuiden des lands.
Interessant is het, zegt de N e d e r 1.
de' bijzonderheden te lezen die in later
jaren over dit geheimzinnige reuzenge-
schut bekend zijn geworden.
Mag men de bronnen gelooven, dan
hadden de Duitsche ballistici door een
toeval ontekt, dat de grootste actieradius
van zwaar geschut niet bereikt werd bij
een elevatie van 45 zooals voor dien
algemeen gold, doch dat de loop van het
geschut tenminste een hoek van 55 met
de aarde moest maken. In die richting
werd het 100 kg. wegende projectiel met
een snelheid van tenminste 1500 meter
per seconde 40 km. hoog de lucht inge
jaagd, daarbij zijn wiskundige baan voor
2/3 in de stratosfeer afleggend. De reis
door de lucht duurde ongeveer 3% min
de voortstuwingskracht werd geleverd
door een lading van 150 kg. springstof,
die een druk van 5000 atmosfeer teweeg
bracht.
Het ligt voor de hand, dat het geschut,
waarin zulke geweldige spanningen wer
den opgewekt, ondanks de speciale voor
ziening, betrekkelijk snel versleten was.
Zoo had men den loop, die 34 meter lang
was en een gewicht bezat van 200 ton,
door een bijzondere constructie van steu
nen, versterkt om doorbuigen te voor
komen.
Waarschijnlijk heeft Duitschland over
5 van dergelijke geweldige vuurmonden
in den wereldoorlog beschikt, waarmede
als gezegd, 320 granaten zijn verschoten.
Zij, die met de bediening waren belast,
hadden strenge instructies, alle maatre
gelen te nemen, die noodig waren, om te
voorkomen, dat de Franschen er achter
zouden komen, waar het geschut stond
opgesteld. Zoo werd bij het lossen van
een schot tegelijkertijd door de Duitsche
artillerie, die zich in den omtrek be
vond, een salvo gegeven, om de Fransche
geluidmeetsectiën op een dwaalspoor te
brengen. Voor het inschieten van dit reu-
zengeschut onderhield men een uitgebrei-
den berichtendienst met Duitsche agen
ten te Parijs, die kans zagen, in enkele
uren tijds den chef van de Duitsche ar
tillerie in te lichten.
Het Rijksbureau voor de Voed
selvoorziening in Oorlogstijd deelt
met betrekking tot het reeds aan
gekondigde verbod aangaande het
voorhanden of in voorraad heb
ben, verhandelen en afleveren van
bepaalde specerijen en zuidvruch
ten mede, dat de eerste opgave,
welke op grond van voornoemd
verbod moet geschieden, bestaat
in het verschaffen van een nauw
keurige inventarisatie van de thans
nog, al dan niet ingeklaarde, hier
te lande aanwezige voorraden.
De hierop betrekking hebbende
opgaven moeten uitsluitend wor
den gedaan op formulieren, welke
vanaf 24 Juni 1940 op aanvrage
door de Nederlandsche Groenten-
en Fruitcentrale, Laan Copes van
Cattenburch 62 te 's-Gravenhage,
worden verstrekt.
De opgaven behooren te geschie
den zoowel door den feitelijken
houder der goederen (stoomvaart
mij, veem, expediteur, loonmaler,
bewaarnemer, handelaar en/of fa
brikant met eigen opslagruimte,
enz.) alsook door een ieder, die
in een bepaalde rechtsverhouding
tot de goederen staat (eigenaar,
pandhouder, consignatiehouder,
enz.).
Niet opgegeven behoeven te
worden de voor hun verbruik,
respectievelijk voor hun bedrijf als
normaal te beschouwen voorraden
van consumenten, respectievelijk
winkeliers en andere detaillisten;
wel echter moeten opgegeven wor
den de voorraden, aanwezig in
centrale magazijnen en/of fahrie-
ken van grootwinkelbedrijven,
broodfabrieken, e.d.
Bij de inventarisatie moeten van
de navolgende artikelen nauwkeu
rige gegevens verstrekt worden
ten aanzien van gewicht, plaats
van opslag, c'eelnummer, enz.
Specerijen: witte peper, zwarte
peper, nootmuskaat, foelie, kaneel
(en cassia), kruidnagelen, piment,
cardamom en gemberwortel; in
gemalen en/of ongemalen toestand.
Gedroogde zuidvruchten en aan
verwante artikelen: geïmporteerd
gedroogd fruitgeïmporteerde
vruchtenpulp met inbegrip van
vruchtenmoes e.d.; geïmporteerde
geconfijte vruchten; geïmporteer
de wal-, hazel-, pecan-, cashew-
en paranoten, gepeld of ongepeld;
krenten; rozijnen; abrikozenpitten;
amandelen, gepeld of ongepeld, be
werkt of onbewerkt, geraspte of
gemalen cocosnoot; geconfijte
gember in alle verpakkingen.
Tevens wordt bekend gemaakt,
dat zoolang de resultaten van de
inventarisatie der voorraden nog
niet bekend zijn, in het algemeen
geen dispensaties van het verbod
van verhandelen en afleveren zul
len worden verleend. Daar ver
gunningen tot verhandeling en/of
aflevering t.z.t. uitsluitend zullen
worden verstrekt aan hen, die bij
de Nederlandsche Groenten- en
Fruitcentrale als georganiseerde
zijn aangesloten, wordt belangheb
benden aangeraden zich reeds
thans bij meergenoemde instelling
aan te melden.
Van 613 Juni.
KRUININGEN. OverledenAntonius
Cornelis den Hollander 71 j., echtgenoot
van Magdalena van der Meulen.
Getrouwd: Jan Goeree 29 j. en Jo-
zina Zuidweg 26 j. te Schore. (I. C.)
KOLIJNSPLAAT. Geboren: 10 Juni,
Hendrik Jan z. v. Jasper Tazelaar en
Adriana Maatje Westerweele 11 Juni,
Johanna d. v. Jan Cornelis Goedhart en
Lena Verburg.
Overleden: 30 Mei, Adriaan Schuit 69
jaar, echtgenoot van Maria Hollestelle.
(N.-B.)
WESTKAPELLE. Geboren: Adriaan
z. v. Adriaan Minderhoud en Adriana
de Pagter.
EEN BOM INGESLAGEN TE
BERGEN OP zoom.
Slechts eenige personen licht gewond.
In den nacht van Maandag op Dins
dag omstreeks kwart voor twee werd de
bevolking van Bergen op Zoom opge
schrikt door een luiden knal. Spoedig
kwam men tot de ontdekking dat een
bom. was geworpen op het kruispunt vau
de Blauwe Handstraat en de Geweldf-
gerstraat.
Slechts enkele inwonenden, die te bed
lagen, werden door rondvliegende glas
scherven licht gewond.
De aangerichte materieeie schade
blijkt echter vrij aanzienlek te zijn. Niet
aleen zyn tot in den verren omtrek de
Op tal van plaatsen langs de Maas liggen in België de verlaten stellingen van de geallieerde troepen. Prikkeldraad
en houten wegversperringen ter hoogte van Rivière.
De stad Parijs, die nu in handen der
Duitschers is, iets wat een funesten in
vloed moet hebben op het moreel van
het Fransche volk, komt er tengevolge
dier spoedige bezetting beter af dan in
den grooten oorlog van 1914 tot '18.
Men weet het: de Duitsche legers wer
den na een overrompelend snellen op-
marsch tot staan gebracht en de loop
gravenoorlog, die vier jaren duren zou,
nam een aanvang. Het was den Duit
schers niet gelukt de Fransche hoofd
stad te bemachtigen; hun frontlinie was
er van 80 tot 130 kilometer vandaan
gebleven.
De jongere lezer, die dezen oorlog niet
bewust of in het geheel niet heeft mede
geleefd, zal de vraag stellen: Hoe kan
Parijs dan te lijden hebben van den oor
log, want luchtbombardementen waren
er toen immers nog niet? Deze vraag
zou dan echter niet heelemaal juist zijn,
want al werden de vliegmachines nog
maar in beperkt aantal gebruikt juist
die oorlog heeft de waarde van het vlieg
tuig doen kennen, een ervaring, waar
uit de Duitschers in dezen oorlog wel
het meest nut hebben geput men
had toch ook Zeppelins en deze ver
schenen zoo nu en dan boven de vijan
delijke hoofdsteden. Wij herinneren ons
nog zeer goed de zilverkleurige „siga
ren" van de Zeppelins vanuit een Haag-
sche straat te hebben gesignaleerd bo
ven onze kust en op weg naar Engeland.
Luchtbombardementen op groote
schaal had men destijds gelukkig nog
niet; niettemin hebben de Duitschers
toch de Parijsche bevolking voldoende
in angstspanning gehouden door hun
aanvallen. Maar die aanvallen hadden
plaats door middel van... artillerievuur.
Het was ieder bekend, dat de Duit
schers by hun artillerie kanonnen had
den, die alles overtroffen wat tot nog
toe gepresteerd was. Dikke Bertha's, zóó
noemde men die reusachtige vuurmon
den, het 42 cm, geschut, naar een doch
ter, zoo meenen wy, van den grooten
wapenfabrikant Krupp. Herinneren wy
ons goed, dan zijn er ook 42 cm. ka
nonnen betrokken geweest by de be
schieting der vesting Luik, -aan welker
verovering de later zoo beroemde Luden-
dorff nog zyn aandeel heeft gehad.
Langen tijd hoorde men niets meer
van die geheimzinnige kanonnen. Tot, in
1918, dus het laatste oorlogsjaar, op
23 Maart Parijs werd opgeschrikt door
een projectiel, dat midden in de vesting
uiteenspatte.
Hoe was dat mogelijk, vroegen de Pa
rijzenaars zich af. Op 130 kilometer af
stand kon men met een kanon Parijs
niet bereiken en toch lagen daar de
scherven van een projectiel, niet van een
bom. Dat hadden de militaire deskundi
gen wel heel gauw uitgemaakt; niet met
een bom, maar met een kanonskogel
had men hier te doen.
De Parijzenaars waren verontrust.
Wat gebeurde daar met hen? En hoe
slaagden de Duitschers, die van zóó ver
toch hun stad niet konden raken met
hun artillerie, er in een kanonskogel
midden in him stad te laten neerplof
fen?
Vele waren de veronderstellingen en
ze waren dikwijls van phantastischen
aard. Waren er wellicht Duitschers in
de hoofdstad, die pneumatisch en dus
geluidloos een geheimzinnig kanon, af-
.vuurden? Of zouden hier Zeppelins in
het spel zijn, die kanonnen meevoerden
tot hoog boven de wolken? Men wist
het niet, maar wèl wist men, dat men
inderdaad te doen had met de projec
tielen van kanonnen en met niets an
ders.
De aanvallen duurden voort en toen
op Goeden Vrijdag 29 Maart een projec
tiel neerplofte op het dak van de kerk
van St. Gervais en de kerkgangers be
dolven werden onder het neerstortend
gesteente, groeide de paniekstemming.
Later heeft de Duitscher Eisgruber
daarover in zijn boek: „So schossen wir
nach Paris" geschreven: op 130 K.M.
kan men niet tot op 1 M. nauwkeurig
schieten; ons doel was niet anders dan
de vesting Pórijs onder vuur te nemen;
een kerk te treffen, was niet ons doel.
Gedurende 4V2 maand hebben de Pa
rijzenaars last gehad van dit kanon (of
kanonnen?). In totaal werden er 320
granaten afgevuurd, welke een duizend
tal dooden en gewonden eischten. Voor
den aanvaller was het een kostbare on
derneming, want elk schot kostte zoo-
