Zijn er lichtpunten Wederom periodieke verloven. Dagblad voor de Provincie Zeeland Van het Oorlogsfront EErfSTE BLAD, De nieuwe Suikerbon. Commissie Oorlogsschade. Reichsmarknoten. De duikbootoorlog neemt In hevigheid toe. Parijs begint zich In te stellen op de verdediging. Britsche admiraliteit publiceert verliezen. De capitulatie van het Belgische leger. De verliezen der Britsche transportvloot. De Engelsche bombardementen boven Duitschland. Generaal Prioux gevangen genomen. Plan der geallieerden tot landing in Saloniki mislukt. Twee Fransche Generaals gevangen genomen. Nieuwe Amerikaansche credieten voor bewapening. Kolonel Lindbergh geroyeerd uit de Escadrille La fayette. Amerikanen In Europa. Geïnterneerden uit Nederland in Frankrijk bevrijd. Een Fransch en een Engelsch schip getorpedeerd. VRIJDAG 31 MEI 19*0 54e JAARGANG - No. 200 Uitgave: N. V. Uitgever»-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, tijdelijk Korte Delft 1 en Noordweg 155. Directeur - Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg does en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 6 cent AdvcrtenfiSïï SO cent per rcgsJ Ingebonden tnededeslkige» 69 ee«t per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra BIJ contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen NAAR GROOTERE EENHEID. Bij de bespreking van de vraag of er in de duisternis, waarin wij thans ver- keeren nog lichtpunten vallen te ontdek ken, antwoordt de „Standaard": „Wij durven niet zeggen, dat ze er z ij n, maar wèl dat ze er k u n n e n zijn, als we maar willen. Als de ontvangen slagen ons maar tot zelfinkeer brengen en ons drijven tot afschudding van wat we allang als een last hebben gevoeld, maar waartegen we nimmer krachtig ge noeg hebben gereageerd. We denken aan het kerkelijk leven met zijn dikwerf zoo onnutte haarklove rijen, die vaak ten gevolge hadden, 'dat het geestelijk leven er door werd bena deeld. We denken aan ons staatkundig leven van vliegen-af-vangerij en werkelijke sen timentaliteit. Wie herinnert zich niet de urenlange debatten in de Staten-Generaal over de eenvoudige vraag of werkloozen aan het sneeuwopruimen gezet mochten worden, terwijl Europa voor een groot deel reeds toen in vuur en vlam stond? Of wie heeft vergeten, dat één dag vóór ook wij in den oorlog werden betrok ken, de Tweede Kamer, althans een deel er van bij de behandeling van de voor stellen van minister Gerbrandy, zich nog uitputte in beklag over het denkbeeld om spionnage met den dood te straffen? En hoeveel moeite heeft het niet gekost om voor 's lands defensie de noodige gel den los te krijgen, met het gevolg, dat aan zeer essentieele deelen van de lands verdediging, bij het uitbreken van den oorlog nog veel ontbrak. Wij gaan hier thans niet verder op in. En we gaan ook niet verder terug in de parlementaire geschiedenis om aan te toonen, dat het Nederlandsche democra tische stelsel in menig opzicht ziek was. Dit houdt geen veroordeeling van de de mocratie op zichzelf in, maar wel van de verwording waaraan zij ook in Neder land ten prooi was gevallen. We weten niet wat uiteindelijk ons lot zal zijn. Dat ligt nog in het duister. Maar indien God het zóó beschikt, dat we onze nationale zelfstandigheid weer in vollen omvang zouden herwinnen, dan staat het voor ons als een paal boven water, dat deze en soortgelijke misstanden uit ons nationale leven zullen moeten ver dwijnen, De verschijning van een 50 tal politieke partijen bij een stembus, dingend naar zetels in het Parlement, is een bewijs van verrotting in het volksleven; rot dat uit gesneden moet worden. En zoo is er nog heel wat meer, dat achter zal moeten staan bij de bevordering van de eenheid der natie, bij de aankweeking van een sterken nationalen geest. Of ons daarvoor de gelegenheid zal worden gelaten, er is niemand die dit thans reeds zeggen kan. Maar wij moe ten van die gedachte uitgaan om ons geestelijk en intellectueel te bezinnen over wat ons aandeel daarin zal moe ten zijn. En inmiddels kunnen we al beginnen om in eigen kring een stoffer in de hand te nemen en de spinnewebben te verwij deren, waarvan ook wij vrij overvloedig waren voorzien. En we denken dan niet het minst aan ons Protestantsch kerkelijk leven, dat een zoo groot deel van zijn kracht verteert in onderling gekibbel. Als we door onze tegenslagen geleerd, die fouten van het verleden nu maar terdege onder het oog zien en daaruit concludeeren tot den eisch van grootere eenheid tegenover eindelooze natio nale versplintering, dan is de beproeving niet teveergeefs geweest. Dan mag men ook spreken van de mogelijkheid van lichtpunten te midden der duisternis." De „Nederlander" hiervan mel ding makend, zegt: „Wij zijn er zeker van dat dit woord ook in onzen kring weerklank vindt. De eenheid der natie is ons, bij erkenning van de verscheidenheid, welke uit ver schil in belijdenis noodzakelijk voorkomt, 'steeds een begeerte des harten geweest. Indien de beproeving, welke ons volk doormaakt, daartoe mag medewerken, is zij niet vergeefsch. Wij denken aan de wapenspreuk onzer betreurde Koningin- Moeder: Palma sub pondere crescit, de palmboom groeit onder druk." Met blijdschap maken wij van deze uitspraken melding. Er wordt ook in deze dagen een natio nale eenheid gepropageerd, die niet na tionaal la en die nooit ware eenheid kan brengen, omdat de beginselen, die daar aan ten grondslag liggen in strijd zijn met wat altijd de kracht van onze natie heeft uitgemaakt. Maar des te meer is het noodig te staan naar een openbaring van .eenheid, waaraan een diepere eenheid, de belijde nis van de beginselen die zijn naar Gods Woord, ten grondslag ligt. MET INGANG VAN 1 JUNI. Met ingang van. 1 Juni a.s. kunnen voor de Nederlandsche weermacht we derom periodieke verloven worden ver leend op den voet van normaal twee et malen verlof per 14 dagen, echter met inachtneming van het volgende: le. Voorshands wordt uitsluitend ver lof verleend aan hen, die s t e 1 1 i g op den avond van den reisdag vóór 't inval len van de duisternis hun haardsteden kunnen bereiken. Aan hen, voor wie dit niet het geval is, kan te gelegener tjjd, zoodra de vervoersomstandigheden ver beterd zijn, een evenredig langer verlof worden toegekend. 2e. Met verlof kan worden vertrokken des morgens na het morgenappèl van den reisdag (d.i. de dag voorafgaande aan den eersten verlofdag). Het vertrek met verlof per trein moet door de be trokken commandanten zoodanig worden geregeld, dat het vervoer over zooveel mogelijk treinen van de gewone dienst regeling wordt verdeeld, aangezien ex tra militaire treinen niet kunnen wor den beschikbaar gesteld. Dienstregelingen van het wederom in gebruik gestelde gedeelte van het spoor wegnet zijn op de stations verkrijgbaar. 3e. Van verlof moet worden terug ge keerd op zoodanig tijdstip, dat in den avond van den tweeden verlofdag het kantonnement vóór het invallen van de duisternis zal zijn bereikt. 4e. Rekening houdende met het ge stelde onder le moeten gehuwden het eerst voor periodiek verlof in aanmer king worden gebracht. 5e. Het aantal militairen, dat dage lijks bij de onderdeelen met periodiek verlof afwezig is, dient ongeveer gelijk te zijn. 6e. De kantonnements- en garnizoens commandanten dienen zorg te dragen voor de handhaving van de orde op de stations, daar behoudens een enkele uitzondering geen stationscomman danten en stationswachten aanwezig zijn Zij treden zoo noodig in overleg met den betrokken stationschef ten aanzien van de vervoersmogelijkheden. 7e. Naar plaatsen in het buitenland en buiten het bezette gebied in Nederland kan geen verlof worden verleend. 8e. Aan hen, die gebruik moeten ma ken van openbare middelen van vervoer moeten de voorgeschreven vervoerbewij- zen worden verstrekt. De Commissie-oorlogsschade deelt mede, dat eigenaren, wier bebouwde eigendommen door oorlogsschade zijn getroffen, zich voor 2 Juni a.s. dienen te wenden tot: a. den notaris, die de laatste hypo- theekacte gepasseerd heeft, wanneer zij van een particulier hypotheek hebben gekregen b. tot de betreffende hypotheekbank, levensverzekeringsmaatschappij of pen sioenfonds, indien zij van een dezer in stellingen hypotheek hebben gekregen; c. Jot den burgemeester hunner ge meente, indien zij op hun getroffen eigendommen geen hypotheek hebben. DE TERMIJN VAN INLEVERING TOT 8 JUNI VERLENGD. De secr.-generaal, waarnemend hoofd van het departement van financiën, deelt in overleg met den rijkscommissaris voor de bezette Nederlandsche gebieden mede, dat de bij het besluit van den op perbevelhebber van land- en zeemacht van 25 Mei j.l. vastgestelde termijn voor de inlevering van Reichsmarknote tot 8 Juni 1940 des middags om 12 uur is ver lengd. DUITSCH LEGERBERICHT VAN DONDERDAGMIDDAG. Het D. N. B. meldt uit het groote Duitsche hoofdkwartier d.d. 30 Mei: De groote slag in Vlaanderen en Ar- tois gaat met de vernietiging der aldaar staande Fransche troepen zijn einde te gemoet. Sinds Woensdag is ook het Engelsche expeditieleger in volkomen ontbinding. Zijn gezamenlijk onoverzienbaar oorlogs materiaal achterlatend, vlucht het in alle richtingen. Op vlotten en fietsen tracht het de kleine havens te bereiken, die door ons luchtwapen met vernietigende uitwerking onder vuur zijn genomen. Meer dan 60 schepen zijn getroffen, waarvan 3 oorlogsschepen en 16 trans portschepen tot zinken gebracht, 21 koopvaardijschepen van allerlei grootte zijn zwaar beschadigd of in brand ge raakt. Ook de artillerie heeft een vijan delijke voorpostenboot tot zinken ge bracht en beschadigde vijf andere trans portschepen. De tot bescherming van onze troepen ingerichte jacht- en ver nielingsvliegtuigen hebben 68 vliegtui gen neergehaald. Ten Zuiden van de linie Poperinghe Cassel hebben de van West, Oost en Zuid opdringende legers zich vereenigd en sterke vijandelijke eenheden afgesne den en ingesloten. Aan het Zuidelijk front is een vijan delijke aanval met pantserwagens aan de beneden-Somme afgeslagen. De verliezen van den vijand waren Woensdag 89 vliegtuigen. 15 Duitsche vliegtuigen worden vermist. De strijd om Narvik duurt met onver anderde kracht en felheid verder. Onze troepen hebben bergstellingen buiten de stad betrokken en worden versterkt. Onze bergjagers hebben Fauske ten Oosten van Bodö genomen. Een van onze duikbooten meldt zeven schepen met een tonnage van 38.480 in houd tot zinken te hebben gebracht. Het D. N. B. meldt nog: De strijd bij Narvik wordt hevig voort gezet. De Duitsche stellingen liggen voor de stad, die volkomen kapot geschoten is. Door de aanhoudende gevechtshande lingen is ook de ertsspoorweg vernield. Het opnieuw versterkt optreden van het Duitsche duikbootwapen heeft de Britache koopvaardij reeds noemens waardige verliezen toegebracht. Tijdens de Noorsche onderneming moesten de Duitsche duikbooten andere taken ten. uitvoer leggen, de handelsoorlog tegen Engeland kwam toen op de tweede plaats te staan. Thans staan het Duit sche duikbootwapen nieuwe aanvalsmo- gelijkheden ter beschikking. Het heeft intusschen verdere steunpunten inge richt, de opleiding vervolmaakt en kan zijn activiteit met nadruk richten op de belangrijkste Engelsche zeewegen, voor al daar de havens in Oost-Engeland reeds versperd of op andere wijze uit geschakeld zijn. De strijd tegen Enge land wordt steeds krachtiger. Het D. N. B. verneemt van de Fran sche grens: In de Zuid-Fransche kustplaatsen neemt de stroom van vluchtelingen uit Parijs en Noord-Frankrijk steeds grooter omvang aan. Na de ineenstorting van het Vlaam- sche front is er in Parijs een ware paniek losgebarsten. Wie kan, verlaat Parijs in Zuidelijke richting. Alle treinen zijn stampvol en aan de dienstregeling kan gedeeltelijk niet wor den vastgehouden. In Zuid Frankrijk wekt deze invasie bezorgdheid wegens de moeilijkheid der voedselvoorziening. Parijs begint zich geheel in te stellen op de verdediging. De vestingwerken worden koortsachtig versterkt. LONDEN. D. N. B. De admiraliteit deelt mede, dat de torpedoboot jagers: Graften (1335 ton), Grenad (1335 ton), Wakeful (1100 ton) en een aantal klei nere hulpschepen verloren zijn gegaan. GELDIG VAN 31 MEI TM. 27 JUNI. Het departement van handel, nijver heid en scheepvaart deelt mede, dat ge durende het tijdvak van Vrijdag 31 Mei tot en met Donderdag 27 Juni de met 70 genummerde bon van het algemeen distributiebonboekje recht geeft op het koopen van 1 kg suiker. HENDRIK DE MAN STEUNDE KONING LEOPOLD. Naar het A. N. P. uit Belgische krin gen in Nederland verneemt staat het vast, dat de bekende socialistische lei der Hendrik de Man mede tot de min derheid behoort van den Belgischen mi nisterraad, die den Koning bij de capitu latie steunde. D. N. B. In den namiddag en op den avond van 29 Mei hebben Duitsche vlie gers onder leiding van de generaals Grauert en Von Richthof en in de haven en het zeegebied van Duinkerken-Oos- tende Britsche oorlogs- en transport schepen aangevallen, die de resten van het geslagen Britsche expeditieleger naar Engeland zouden terug brengen. De aanval werd gericht op de ruim zestig schepen. Drie oorlogsschepen en 16 troepentransportvaartuigen, waaron der schepen van ruim 15.000 ton, werden door de aanhoudende geconcentreerde bomaanvallen tot zinken gebracht. 31 andere schepen kregen voltreffers, wer den zwaar beschadigd, deels onbestuur baar gemaakt, deels in brand geschoten. De sluizen van de haven van Duinker ken zijn volkomen vernield, de haven bassins leeggeloopen. Jachtvliegers, die tezamen met de bommenwerpers den strijd tegen de Engelschen voerden, schoten 68 vliegtuigen neer. De ïuchtdoelartillerie bracht boven dien een klein oorlogsschip tot zinken en beschadigde 5 andere door rechtstreek schei treffers op ernstige wijze. Tien andere vliegtuigen, die de insche ping beschermden, werden door de Ïucht doelartillerie neergehaald. Uit verschillende berichten van het D. N. B. blijkt, dat de laatste dagen En gelsche bombardementen zijn uitgevoerd boven Gelsenkirchen-Bur, Dusseldorp en Neuss, In al deze plaatsen zou slechts geringe schade zijn aangericht, maar wel moeten slachtoffers onder de burgerbe volking zijn gevallen. In Neuss moet er ook een ziekenhuis getroffen zijn. De bombardementen hebben plaats gehad in den nacht van Maandag op Dinsdag en in den nacht van Dinsdag op Woens dag. D. N, B. Woensdag is bij Steenvoorde ten Oosten van Cassel de opperbevelheb ber van het eerste Fransche leger, gene raal Prioux, tezamen met talrijke andere Fransche officieren, gevangen genomen. Generaal Prioux is 61 jaar en gaat door voor een bijzonder bekwaam leider. In den wereldoorlog was hij officier bij den generalen staf. ROME. D. N. B. De Giornale d'Italia verneemt van een correspondent te Sa loniki bijzonderheden over het plan tot een landing der geallieerden te Saloniki. In dit bericht wordt gezegd dat het transport over zee zou geschieden, om dat het leger van Weygand voor een marsch te land geheel onvoldoende van gemotoriseerde middelen is voorzien. De bescherming van de petroleumlei- ding uit Irak en de onderdrukking van de Arabische opstanden worden aan gene raal Wewall en zijn Australische en N.- Zeelandsche troepen overgelaten. Weygand had het plan aan de Oosten lijke landtong ven Saloniki te landen. Eerste doel van de bezetting van Kali- mania zou zijn de haven van watervlieg tuigen Cedes met zijn luchthaven. Ver der lagen een aanval op Albanië en een opxnarsch naar de Bulgaarsch-Macedoni- scbe grens in het voornemen. Een Britsch infanterie hulpcorps zou het niet geheel betrouwbare leger van Weygand steunen. In overeenstemming met deze plannen zjjn twintig geallieerde transportschepen en een escorte van Fransche en Engel sche eenheden uitgevaren. Ter hoogte van Laguos wijzigden zij echter hun koers in de richting van de Turksche territoriale wateren. Oorzaken daarvan waren de Duitsche successen te Namses en Andalsnes, zoo dat het niet meer mogelijk was voldoen de strijdkrachten op een nieuw oorlogs- tooneel te gebruiken. Beslissend voor de mislukking van het plan is overigens het conflict geweest tusschen Weygand en Gamelin, die Wey gand den noodigen steun weigerde. Naar het D.N.B. verneemt, zijn bü de bestorming van La Capelle, welke stad reeds eenigen tijd geleden werd ingenomen, twee Fransche generaals ge vangen genomen. La Capelle is een sterk verdedigd ach terwaarts liggend steunpunt, van de Franschen geweest. Toen de Duitsche gemotoriseerde gepantserde schutters de stad binnendrongen, werden zjj uit talrijke vensters en keldergaten, uit boomen, achter omheiningen en uit bun kers met geweren en machinegeweren beschoten. De bestorming had succes. De schutters haalden onder dekking der pantsers talrijke gevangenen uit de hui zen. Toen eenige welgerichte schoten van een pantserwagen de voornaamste vijandelijke stelling hadden geraakt, traden twee oudere officieren zonder wapens naar voren. Deze officieren, die zich overgaven, werden in den pantser wagen gebracht, waar bleek, dat men twee generaals gevangen genomen had. Het waren een divisie-generaal van de vierde Noord-Afrikaansche divisie en een hem toegevoegde brigade-generaal. De pantserwagen reed daarop snel met de beide Fransche generaals naar den toren. Uit alle Jiuizen en schuilgaten kwamen talrijke gevangenen. De gevan gen genomen generaals werden voor een Duitschen generaal geleid, die hen ont ving met de woorden: Mijne heeren, ik betreur het, dat wy in deze voor u treu rige omstandigheden met elkaar kennis moeten maken. Het zij mij veroorloofd mijne bewondering uit te spreken voor de manier, waarop uwe troepen gevoch ten hebben. WASHINGTON. D.N.B. Na afloop van de eerste vergadering der nieuwe Com missie voor de Landsverdediging, die Donderdagavond met de bevoegde minis ters bijeen is geweest, heeft President Roosevelt aangekondigd, dat hij Vrijdag van het Congres opnieuw een milliard dollar voor bewapeningsdoeleinden zal vragen. GENEVE. D.N.B. De Parijsche pers publiceert een bericht uit Washington volgens hetwelk kolonel Lindbergh we gens zijn houding tegenover den Euro- peeschen oorlog is geroyeerd uit de „Escadrille Lafayette", die hem na zijn Oceaanvlucht tot lid had benoemd. NEW-YORK. Het Amerikaansche stoomschip „Washington" is Donderdag met 77 passagiers, onder wie 27 Ame rikanen en een voorraad genees- en ver bandmiddelen naar Bordeaux vertrokken. Het zal daar 300 Amerikanen en daar na te Lissabon en Genua nog meer Ame rikaansche burgers aan boord nemen. Een en twintig personen van Neder landsche nationaliteit en verschillende politieke richting, die bij het begin van de vijandelijkheden geïnterneerd waren en van wien men sedert niets meer ver nomen had, maar omtrent wie het ver moeden bestond, dat zij naar het buiten land waren vervoerd, zijn, naar uit het Duitsche hoofdkwartier in Frankrijk wordt bericht, door de Duitsche troe pen te Calais aangetroffen en bevrijd. Er schijnt grond te bestaan voor de verwachting, dat zich onder hen mr Rost van Tonningen bevindt. De een-en-twintig zullen waarschijn lijk binnenkort hier te lande aankomen. Hun namen konden nog niet worden op gegeven. lit de Spaansche haven Pontecedra is Woensdagavond een in brand staand Fransch koopvaardijschip aangekomen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1