Zijn er lichtpunten
Wederom periodieke verloven.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Van het Oorlogsfront
EErfSTE BLAD,
De nieuwe Suikerbon.
Commissie Oorlogsschade.
Reichsmarknoten.
De duikbootoorlog neemt In
hevigheid toe.
Parijs begint zich In te stellen
op de verdediging.
Britsche admiraliteit publiceert
verliezen.
De capitulatie van het Belgische
leger.
De verliezen der Britsche
transportvloot.
De Engelsche bombardementen
boven Duitschland.
Generaal Prioux gevangen genomen.
Plan der geallieerden tot landing
in Saloniki mislukt.
Twee Fransche Generaals gevangen
genomen.
Nieuwe Amerikaansche credieten
voor bewapening.
Kolonel Lindbergh geroyeerd uit
de Escadrille La fayette.
Amerikanen In Europa.
Geïnterneerden uit Nederland in
Frankrijk bevrijd.
Een Fransch en een Engelsch
schip getorpedeerd.
VRIJDAG 31 MEI 19*0
54e JAARGANG - No. 200
Uitgave: N. V. Uitgever»-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, tijdelijk Korte Delft 1 en
Noordweg 155.
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
does en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 6 cent
AdvcrtenfiSïï SO cent per rcgsJ
Ingebonden tnededeslkige» 69 ee«t per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
NAAR GROOTERE EENHEID.
Bij de bespreking van de vraag of er
in de duisternis, waarin wij thans ver-
keeren nog lichtpunten vallen te ontdek
ken, antwoordt de „Standaard":
„Wij durven niet zeggen, dat ze er
z ij n, maar wèl dat ze er k u n n e n zijn,
als we maar willen. Als de ontvangen
slagen ons maar tot zelfinkeer brengen
en ons drijven tot afschudding van wat
we allang als een last hebben gevoeld,
maar waartegen we nimmer krachtig ge
noeg hebben gereageerd.
We denken aan het kerkelijk leven
met zijn dikwerf zoo onnutte haarklove
rijen, die vaak ten gevolge hadden, 'dat
het geestelijk leven er door werd bena
deeld.
We denken aan ons staatkundig leven
van vliegen-af-vangerij en werkelijke sen
timentaliteit. Wie herinnert zich niet de
urenlange debatten in de Staten-Generaal
over de eenvoudige vraag of werkloozen
aan het sneeuwopruimen gezet mochten
worden, terwijl Europa voor een groot
deel reeds toen in vuur en vlam stond?
Of wie heeft vergeten, dat één dag vóór
ook wij in den oorlog werden betrok
ken, de Tweede Kamer, althans een deel
er van bij de behandeling van de voor
stellen van minister Gerbrandy, zich nog
uitputte in beklag over het denkbeeld
om spionnage met den dood te straffen?
En hoeveel moeite heeft het niet gekost
om voor 's lands defensie de noodige gel
den los te krijgen, met het gevolg, dat
aan zeer essentieele deelen van de lands
verdediging, bij het uitbreken van den
oorlog nog veel ontbrak.
Wij gaan hier thans niet verder op in.
En we gaan ook niet verder terug in de
parlementaire geschiedenis om aan te
toonen, dat het Nederlandsche democra
tische stelsel in menig opzicht ziek was.
Dit houdt geen veroordeeling van de de
mocratie op zichzelf in, maar wel van
de verwording waaraan zij ook in Neder
land ten prooi was gevallen.
We weten niet wat uiteindelijk ons lot
zal zijn. Dat ligt nog in het duister. Maar
indien God het zóó beschikt, dat we onze
nationale zelfstandigheid weer in vollen
omvang zouden herwinnen, dan staat het
voor ons als een paal boven water, dat
deze en soortgelijke misstanden uit ons
nationale leven zullen moeten ver
dwijnen,
De verschijning van een 50 tal politieke
partijen bij een stembus, dingend naar
zetels in het Parlement, is een bewijs van
verrotting in het volksleven; rot dat uit
gesneden moet worden. En zoo is er nog
heel wat meer, dat achter zal moeten
staan bij de bevordering van de eenheid
der natie, bij de aankweeking van een
sterken nationalen geest.
Of ons daarvoor de gelegenheid zal
worden gelaten, er is niemand die dit
thans reeds zeggen kan. Maar wij moe
ten van die gedachte uitgaan om ons
geestelijk en intellectueel te bezinnen
over wat ons aandeel daarin zal moe
ten zijn.
En inmiddels kunnen we al beginnen
om in eigen kring een stoffer in de hand
te nemen en de spinnewebben te verwij
deren, waarvan ook wij vrij overvloedig
waren voorzien. En we denken dan niet
het minst aan ons Protestantsch kerkelijk
leven, dat een zoo groot deel van zijn
kracht verteert in onderling gekibbel.
Als we door onze tegenslagen geleerd,
die fouten van het verleden nu maar
terdege onder het oog zien en daaruit
concludeeren tot den eisch van grootere
eenheid tegenover eindelooze natio
nale versplintering, dan is de beproeving
niet teveergeefs geweest. Dan mag men
ook spreken van de mogelijkheid van
lichtpunten te midden der duisternis."
De „Nederlander" hiervan mel
ding makend, zegt:
„Wij zijn er zeker van dat dit woord
ook in onzen kring weerklank vindt. De
eenheid der natie is ons, bij erkenning
van de verscheidenheid, welke uit ver
schil in belijdenis noodzakelijk voorkomt,
'steeds een begeerte des harten geweest.
Indien de beproeving, welke ons volk
doormaakt, daartoe mag medewerken, is
zij niet vergeefsch. Wij denken aan de
wapenspreuk onzer betreurde Koningin-
Moeder: Palma sub pondere crescit, de
palmboom groeit onder druk."
Met blijdschap maken wij van deze
uitspraken melding.
Er wordt ook in deze dagen een natio
nale eenheid gepropageerd, die niet na
tionaal la en die nooit ware eenheid kan
brengen, omdat de beginselen, die daar
aan ten grondslag liggen in strijd zijn
met wat altijd de kracht van onze natie
heeft uitgemaakt.
Maar des te meer is het noodig te staan
naar een openbaring van .eenheid,
waaraan een diepere eenheid, de belijde
nis van de beginselen die zijn naar Gods
Woord, ten grondslag ligt.
MET INGANG VAN 1 JUNI.
Met ingang van. 1 Juni a.s. kunnen
voor de Nederlandsche weermacht we
derom periodieke verloven worden ver
leend op den voet van normaal twee et
malen verlof per 14 dagen, echter met
inachtneming van het volgende:
le. Voorshands wordt uitsluitend ver
lof verleend aan hen, die s t e 1 1 i g op
den avond van den reisdag vóór 't inval
len van de duisternis hun haardsteden
kunnen bereiken. Aan hen, voor wie dit
niet het geval is, kan te gelegener tjjd,
zoodra de vervoersomstandigheden ver
beterd zijn, een evenredig langer verlof
worden toegekend.
2e. Met verlof kan worden vertrokken
des morgens na het morgenappèl van
den reisdag (d.i. de dag voorafgaande
aan den eersten verlofdag). Het vertrek
met verlof per trein moet door de be
trokken commandanten zoodanig worden
geregeld, dat het vervoer over zooveel
mogelijk treinen van de gewone dienst
regeling wordt verdeeld, aangezien ex
tra militaire treinen niet kunnen wor
den beschikbaar gesteld.
Dienstregelingen van het wederom in
gebruik gestelde gedeelte van het spoor
wegnet zijn op de stations verkrijgbaar.
3e. Van verlof moet worden terug ge
keerd op zoodanig tijdstip, dat in den
avond van den tweeden verlofdag het
kantonnement vóór het invallen van de
duisternis zal zijn bereikt.
4e. Rekening houdende met het ge
stelde onder le moeten gehuwden het
eerst voor periodiek verlof in aanmer
king worden gebracht.
5e. Het aantal militairen, dat dage
lijks bij de onderdeelen met periodiek
verlof afwezig is, dient ongeveer gelijk
te zijn.
6e. De kantonnements- en garnizoens
commandanten dienen zorg te dragen
voor de handhaving van de orde op de
stations, daar behoudens een enkele
uitzondering geen stationscomman
danten en stationswachten aanwezig zijn
Zij treden zoo noodig in overleg met den
betrokken stationschef ten aanzien van
de vervoersmogelijkheden.
7e. Naar plaatsen in het buitenland en
buiten het bezette gebied in Nederland
kan geen verlof worden verleend.
8e. Aan hen, die gebruik moeten ma
ken van openbare middelen van vervoer
moeten de voorgeschreven vervoerbewij-
zen worden verstrekt.
De Commissie-oorlogsschade deelt
mede, dat eigenaren, wier bebouwde
eigendommen door oorlogsschade zijn
getroffen, zich voor 2 Juni a.s. dienen
te wenden tot:
a. den notaris, die de laatste hypo-
theekacte gepasseerd heeft, wanneer zij
van een particulier hypotheek hebben
gekregen
b. tot de betreffende hypotheekbank,
levensverzekeringsmaatschappij of pen
sioenfonds, indien zij van een dezer in
stellingen hypotheek hebben gekregen;
c. Jot den burgemeester hunner ge
meente, indien zij op hun getroffen
eigendommen geen hypotheek hebben.
DE TERMIJN VAN INLEVERING TOT
8 JUNI VERLENGD.
De secr.-generaal, waarnemend hoofd
van het departement van financiën, deelt
in overleg met den rijkscommissaris
voor de bezette Nederlandsche gebieden
mede, dat de bij het besluit van den op
perbevelhebber van land- en zeemacht
van 25 Mei j.l. vastgestelde termijn voor
de inlevering van Reichsmarknote tot 8
Juni 1940 des middags om 12 uur is ver
lengd.
DUITSCH LEGERBERICHT VAN
DONDERDAGMIDDAG.
Het D. N. B. meldt uit het groote
Duitsche hoofdkwartier d.d. 30 Mei:
De groote slag in Vlaanderen en Ar-
tois gaat met de vernietiging der aldaar
staande Fransche troepen zijn einde te
gemoet.
Sinds Woensdag is ook het Engelsche
expeditieleger in volkomen ontbinding.
Zijn gezamenlijk onoverzienbaar oorlogs
materiaal achterlatend, vlucht het in alle
richtingen. Op vlotten en fietsen tracht
het de kleine havens te bereiken, die
door ons luchtwapen met vernietigende
uitwerking onder vuur zijn genomen.
Meer dan 60 schepen zijn getroffen,
waarvan 3 oorlogsschepen en 16 trans
portschepen tot zinken gebracht, 21
koopvaardijschepen van allerlei grootte
zijn zwaar beschadigd of in brand ge
raakt. Ook de artillerie heeft een vijan
delijke voorpostenboot tot zinken ge
bracht en beschadigde vijf andere trans
portschepen. De tot bescherming van
onze troepen ingerichte jacht- en ver
nielingsvliegtuigen hebben 68 vliegtui
gen neergehaald.
Ten Zuiden van de linie Poperinghe
Cassel hebben de van West, Oost en
Zuid opdringende legers zich vereenigd
en sterke vijandelijke eenheden afgesne
den en ingesloten.
Aan het Zuidelijk front is een vijan
delijke aanval met pantserwagens aan
de beneden-Somme afgeslagen.
De verliezen van den vijand waren
Woensdag 89 vliegtuigen. 15 Duitsche
vliegtuigen worden vermist.
De strijd om Narvik duurt met onver
anderde kracht en felheid verder. Onze
troepen hebben bergstellingen buiten de
stad betrokken en worden versterkt.
Onze bergjagers hebben Fauske ten
Oosten van Bodö genomen.
Een van onze duikbooten meldt zeven
schepen met een tonnage van 38.480 in
houd tot zinken te hebben gebracht.
Het D. N. B. meldt nog:
De strijd bij Narvik wordt hevig voort
gezet. De Duitsche stellingen liggen voor
de stad, die volkomen kapot geschoten
is. Door de aanhoudende gevechtshande
lingen is ook de ertsspoorweg vernield.
Het opnieuw versterkt optreden van
het Duitsche duikbootwapen heeft de
Britache koopvaardij reeds noemens
waardige verliezen toegebracht. Tijdens
de Noorsche onderneming moesten de
Duitsche duikbooten andere taken ten.
uitvoer leggen, de handelsoorlog tegen
Engeland kwam toen op de tweede
plaats te staan. Thans staan het Duit
sche duikbootwapen nieuwe aanvalsmo-
gelijkheden ter beschikking. Het heeft
intusschen verdere steunpunten inge
richt, de opleiding vervolmaakt en kan
zijn activiteit met nadruk richten op de
belangrijkste Engelsche zeewegen, voor
al daar de havens in Oost-Engeland
reeds versperd of op andere wijze uit
geschakeld zijn. De strijd tegen Enge
land wordt steeds krachtiger.
Het D. N. B. verneemt van de Fran
sche grens:
In de Zuid-Fransche kustplaatsen
neemt de stroom van vluchtelingen uit
Parijs en Noord-Frankrijk steeds grooter
omvang aan.
Na de ineenstorting van het Vlaam-
sche front is er in Parijs een ware paniek
losgebarsten.
Wie kan, verlaat Parijs in Zuidelijke
richting.
Alle treinen zijn stampvol en aan de
dienstregeling kan gedeeltelijk niet wor
den vastgehouden.
In Zuid Frankrijk wekt deze invasie
bezorgdheid wegens de moeilijkheid der
voedselvoorziening.
Parijs begint zich geheel in te stellen
op de verdediging.
De vestingwerken worden koortsachtig
versterkt.
LONDEN. D. N. B. De admiraliteit
deelt mede, dat de torpedoboot jagers:
Graften (1335 ton), Grenad (1335 ton),
Wakeful (1100 ton) en een aantal klei
nere hulpschepen verloren zijn gegaan.
GELDIG VAN 31 MEI TM. 27 JUNI.
Het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart deelt mede, dat ge
durende het tijdvak van Vrijdag 31 Mei
tot en met Donderdag 27 Juni de met
70 genummerde bon van het algemeen
distributiebonboekje recht geeft op het
koopen van 1 kg suiker.
HENDRIK DE MAN STEUNDE
KONING LEOPOLD.
Naar het A. N. P. uit Belgische krin
gen in Nederland verneemt staat het
vast, dat de bekende socialistische lei
der Hendrik de Man mede tot de min
derheid behoort van den Belgischen mi
nisterraad, die den Koning bij de capitu
latie steunde.
D. N. B. In den namiddag en op den
avond van 29 Mei hebben Duitsche vlie
gers onder leiding van de generaals
Grauert en Von Richthof en in de haven
en het zeegebied van Duinkerken-Oos-
tende Britsche oorlogs- en transport
schepen aangevallen, die de resten van
het geslagen Britsche expeditieleger
naar Engeland zouden terug brengen.
De aanval werd gericht op de ruim
zestig schepen. Drie oorlogsschepen en
16 troepentransportvaartuigen, waaron
der schepen van ruim 15.000 ton, werden
door de aanhoudende geconcentreerde
bomaanvallen tot zinken gebracht. 31
andere schepen kregen voltreffers, wer
den zwaar beschadigd, deels onbestuur
baar gemaakt, deels in brand geschoten.
De sluizen van de haven van Duinker
ken zijn volkomen vernield, de haven
bassins leeggeloopen. Jachtvliegers, die
tezamen met de bommenwerpers den
strijd tegen de Engelschen voerden,
schoten 68 vliegtuigen neer.
De ïuchtdoelartillerie bracht boven
dien een klein oorlogsschip tot zinken en
beschadigde 5 andere door rechtstreek
schei treffers op ernstige wijze.
Tien andere vliegtuigen, die de insche
ping beschermden, werden door de Ïucht
doelartillerie neergehaald.
Uit verschillende berichten van het
D. N. B. blijkt, dat de laatste dagen En
gelsche bombardementen zijn uitgevoerd
boven Gelsenkirchen-Bur, Dusseldorp en
Neuss, In al deze plaatsen zou slechts
geringe schade zijn aangericht, maar wel
moeten slachtoffers onder de burgerbe
volking zijn gevallen. In Neuss moet er
ook een ziekenhuis getroffen zijn. De
bombardementen hebben plaats gehad
in den nacht van Maandag op Dinsdag
en in den nacht van Dinsdag op Woens
dag.
D. N, B. Woensdag is bij Steenvoorde
ten Oosten van Cassel de opperbevelheb
ber van het eerste Fransche leger, gene
raal Prioux, tezamen met talrijke andere
Fransche officieren, gevangen genomen.
Generaal Prioux is 61 jaar en gaat door
voor een bijzonder bekwaam leider. In
den wereldoorlog was hij officier bij den
generalen staf.
ROME. D. N. B. De Giornale d'Italia
verneemt van een correspondent te Sa
loniki bijzonderheden over het plan tot
een landing der geallieerden te Saloniki.
In dit bericht wordt gezegd dat het
transport over zee zou geschieden, om
dat het leger van Weygand voor een
marsch te land geheel onvoldoende van
gemotoriseerde middelen is voorzien.
De bescherming van de petroleumlei-
ding uit Irak en de onderdrukking van de
Arabische opstanden worden aan gene
raal Wewall en zijn Australische en N.-
Zeelandsche troepen overgelaten.
Weygand had het plan aan de Oosten
lijke landtong ven Saloniki te landen.
Eerste doel van de bezetting van Kali-
mania zou zijn de haven van watervlieg
tuigen Cedes met zijn luchthaven. Ver
der lagen een aanval op Albanië en een
opxnarsch naar de Bulgaarsch-Macedoni-
scbe grens in het voornemen.
Een Britsch infanterie hulpcorps zou
het niet geheel betrouwbare leger van
Weygand steunen.
In overeenstemming met deze plannen
zjjn twintig geallieerde transportschepen
en een escorte van Fransche en Engel
sche eenheden uitgevaren.
Ter hoogte van Laguos wijzigden zij
echter hun koers in de richting van de
Turksche territoriale wateren.
Oorzaken daarvan waren de Duitsche
successen te Namses en Andalsnes, zoo
dat het niet meer mogelijk was voldoen
de strijdkrachten op een nieuw oorlogs-
tooneel te gebruiken.
Beslissend voor de mislukking van het
plan is overigens het conflict geweest
tusschen Weygand en Gamelin, die Wey
gand den noodigen steun weigerde.
Naar het D.N.B. verneemt, zijn bü
de bestorming van La Capelle, welke
stad reeds eenigen tijd geleden werd
ingenomen, twee Fransche generaals ge
vangen genomen.
La Capelle is een sterk verdedigd ach
terwaarts liggend steunpunt, van de
Franschen geweest. Toen de Duitsche
gemotoriseerde gepantserde schutters
de stad binnendrongen, werden zjj uit
talrijke vensters en keldergaten, uit
boomen, achter omheiningen en uit bun
kers met geweren en machinegeweren
beschoten. De bestorming had succes.
De schutters haalden onder dekking der
pantsers talrijke gevangenen uit de hui
zen. Toen eenige welgerichte schoten
van een pantserwagen de voornaamste
vijandelijke stelling hadden geraakt,
traden twee oudere officieren zonder
wapens naar voren. Deze officieren, die
zich overgaven, werden in den pantser
wagen gebracht, waar bleek, dat men
twee generaals gevangen genomen had.
Het waren een divisie-generaal van de
vierde Noord-Afrikaansche divisie en
een hem toegevoegde brigade-generaal.
De pantserwagen reed daarop snel met
de beide Fransche generaals naar den
toren. Uit alle Jiuizen en schuilgaten
kwamen talrijke gevangenen. De gevan
gen genomen generaals werden voor een
Duitschen generaal geleid, die hen ont
ving met de woorden: Mijne heeren, ik
betreur het, dat wy in deze voor u treu
rige omstandigheden met elkaar kennis
moeten maken. Het zij mij veroorloofd
mijne bewondering uit te spreken voor
de manier, waarop uwe troepen gevoch
ten hebben.
WASHINGTON. D.N.B. Na afloop van
de eerste vergadering der nieuwe Com
missie voor de Landsverdediging, die
Donderdagavond met de bevoegde minis
ters bijeen is geweest, heeft President
Roosevelt aangekondigd, dat hij Vrijdag
van het Congres opnieuw een milliard
dollar voor bewapeningsdoeleinden zal
vragen.
GENEVE. D.N.B. De Parijsche pers
publiceert een bericht uit Washington
volgens hetwelk kolonel Lindbergh we
gens zijn houding tegenover den Euro-
peeschen oorlog is geroyeerd uit de
„Escadrille Lafayette", die hem na zijn
Oceaanvlucht tot lid had benoemd.
NEW-YORK. Het Amerikaansche
stoomschip „Washington" is Donderdag
met 77 passagiers, onder wie 27 Ame
rikanen en een voorraad genees- en ver
bandmiddelen naar Bordeaux vertrokken.
Het zal daar 300 Amerikanen en daar
na te Lissabon en Genua nog meer Ame
rikaansche burgers aan boord nemen.
Een en twintig personen van Neder
landsche nationaliteit en verschillende
politieke richting, die bij het begin van
de vijandelijkheden geïnterneerd waren
en van wien men sedert niets meer ver
nomen had, maar omtrent wie het ver
moeden bestond, dat zij naar het buiten
land waren vervoerd, zijn, naar uit het
Duitsche hoofdkwartier in Frankrijk
wordt bericht, door de Duitsche troe
pen te Calais aangetroffen en bevrijd.
Er schijnt grond te bestaan voor de
verwachting, dat zich onder hen mr
Rost van Tonningen bevindt.
De een-en-twintig zullen waarschijn
lijk binnenkort hier te lande aankomen.
Hun namen konden nog niet worden op
gegeven.
lit de Spaansche haven Pontecedra
is Woensdagavond een in brand staand
Fransch koopvaardijschip aangekomen.