Proclamatie van den Rijks-commissaris
voor de bezette gebieden in Nederland.
OFFICIEELE PUBLICATiEN.
Kerknieuws
Onderwijs
Aanwezigheid onontpiofte
bommen en granaten.
Legerpaarden.
Gemengd Nieuws
Laatste Berichten
Toespraak Generaal
Von Falkenhausen.
De schade te Waarde.
Niet doorgaan in den
ouden trant.
De Marine van het Commando
Zeeland moet zich melden,
Uitzending nieuwsberichten.
Telefoonverkeer grootendeels
hersteld.
Telegrammen kunnen worden
verzonden.
DEN HAAG. Vanmiddag om twaalf
uur aanvaardde de Rijkscommissaris
voor de bezette Nederlandsche gebieden,
Rijksminister Seyss Inquart, in de Rid
derzaal te 's-Gravenhage, het burgerlijk
gezag over Nederland.
Bij deze gelegenheid vaardigde de
Rijkscommissaris de volgende proclama
tie uit:
PROCLAMATIE.
Met ingang van heden heb ik het
hoogste regeeringsgezag in burgerlijke
aangelegenheden in Nederland op mij
genomen.
De grootmoedigheid van den Führer
en de kracht van de Duitsche weermacht
hebben het mogelijk gemaakt, dat reeds
weinige dagen na de door het vroegere
bewind van Nederland opgeroepen cata
strophe weder een ordening van het
openbare leven tot stand was gebracht,
welke in den bestaanden gang van za
ken slechts in zooverre zal ingrijpen als
de bijzondere zich voordoende omstan
digheden dit noodzakelijk maken.
Als Rijkscommissaris zal ik het hoog
ste regeeringsgezag in burgerlijke aan
gelegenheden in de onder de bescher
ming der Duitsche troepen staande Ne
derlandsche gebieden uitoefenen om de
openbare orde en het openbare leven te
beveiligen.
Ik zal alle maatregelen, ook van wet-
gevenden aard, treffen, welke noodig
zijn om deze opdracht te vervullen.
Het is mijn wil hierbij het tot dusver
geldende Nederlandsche recht zooveel
mogelijk van kracht te laten blijven, in
de uitoefening van het bestuur de Ne
derlandsche autoriteiten te betrekken en
de onafhankelijkheid van de rechtspraak
te waarborgen.
Ik verwacht daartegenover, dat alle in
actieven dienst zijnde Nederlandsche
rechterlijke overheidsambtenaren en
functionarissen mijn deze doeleinden die
nende verordeningen nauwgezet zullen
nakomen en dat het Nederlandsche volk
met begrijpen en beheersching deze lei
ding zal volgen.
De Nederlandsche soldaten hebben in
den strijd goed gevochten, de Neder
landsche burgerlijke bevolking heeft
zich tegenover de strijdende troepen be
hoorlijk gedragen.
Er is niets wat ons zou kunnen ver
hinderen elkaar met achting tegemoet
te treden.
Het Duitsche volk vecht met zijn
Führer den beslissenden strijd om het
zgn of niet zjjn, welken de haat en nijd
zyner vijanden het opgedrongen hebben.
Deze strijd gebiedt het Duitsche volk
om al zijn krachten in te zetten en geeft
het het recht alle binnen zijn bereik
liggende middelen aan te grijpen.
Dit gebod en dit recht van den nood
zal ook op den levensstandaard van het
Nederlandsch volk en op zijn economie
inwerken.
Ik zal er echter met zorg naar streven,
dat het met het Duitsche volk naar
den bloede verwante Nederlandsche
volk niet tot ongunstiger levensomstan
digheden vervalt dan de gegeven lots
verbondenheid en de vernietigingswil
onzer vijanden in dezen tijd noodzakelijk
maken.
Ik heb als Rijkscommissaris de Rijks
belangen der onder de bescherming van
de Duitsche troepen staande Nederland
sche gebieden te behartigen en ik zal ze
behartigen.
Het Nederlandsche volk zal in de
vervulling van de taak, die uit het ge
meenschappelijk lot voortvloeit, zich zijn
land en zijn vrijheid voor de toekomst
vermogen te verzekeren.
SEYSS INQUART.
Op bevel van den Führer en opper
sten bevelhebber der weermacht draag
ik vanaf dit oogenblik de militaire sou-
vereine rechten over aan den generaal
der vliegers Christiansen, als bevelheb
ber van de Duitsche weermacht in de
Nederlanden en de uitvoerende macht in
het civiele bestuur aan den Rijksminis
ter Seyss Inquart, als rijkscommissaris
voor de bezette Nederlandsche gebieden.
Op dit belangrijke plechtige oogen
blik willen wij degenen gedenken die
aan beide zijden in den strijd getrouw
him plicht vervulden en wier dood ons
allen den plicht oplegt aan het herstel
te werken.
Moge voor alles hun werk, Mijnheer
de Rijkscommissaris vrucht dragen tot
zegen van het Duitsche en Nederland
sche volk.
(De verdere redevoeringen hopen wij
morgen op te nemen.)
Politie te Middelburg te vervoegen, t s-
schen 9 uur voormiddag en 8 uur na
middag, om opgave te doen van de in
hun bezit zijnde motorvoertuigen, zulks
met medebrenging van wegenbelasting-
kaart of nationaliteitsbewijs.
GOES.
VOOR DE SLACHTOFFERS VAN
HET BOMBARDEMENT TE GOES
Naar ons wordt medegedeeld is een
comité opgericht tot steun van de
slachtoffers van het bombardement te
Goes.
Voorzitter hiervan is de heer A. Ver-
maire (wethouder), terwijl de burge-
meester de heer Ten Kate, bereid werd
gevonden het eere-voorzitterschap op
zich te nemen.
ZUID-BEVELAND.
Yerseke. De pannensteun gaat door.
Gisteren bereikte den autoriteiten het
bericht, dat de reeds eerder aangekon
digde pannensteun gewoon doorgaan zaL
Men kan begrijpen, dat deze tijding
door niet-kapitaalkrachtige pannenleg-
gers met vreugde werd ontvangen.
Het water zakt.
Het water uit de Olzendepolder
wordt nu reeds sinds 23 Mei 1.1. geregeld
via Molenpolder en Breede Watering Be
westen Yerseke geloosd in het kanaal
van Zuid-Beveland. Men kan nu geregeld
zien dat het peil van het water zakt.
Toch vreest men dit jaar geen bodem
cultuur te kunnen toepassen, daar het
zeewater veel schade heeft veroorzaakt.
Geen kreeftenvisscherij.
De kreeftenvisschers zijn bezig hun
korven uit het water te halen, daar af
zet van hun kostbaar product niet mo
gelijk is. De kreeften, opgeslagen in de
gemeenschappelijke opslagplaats, zijn
gedurende de dagen van evacuatie op
onverklaarbare wijze gaan loopen, zoo
dat ook daardoor veel schade voor de
kreeftenvisschers is ontstaan.
AI1e eigenaars van verbrande of
beschadigde gebouwen werden Dinsdag
avond opgeroepen ter vergadering in
het gemeentehuis.
Besloten werd om de puin en andere
verbrande rommel direct zooveel moge
lijk door de werkloozen te doen oprui
men.
Alle schade is opgenomen. Afgewacht
zullen worden de maatregelen die de re
geering zal treffen.
Ook in deze gemeente is belangrijke
schade aangericht.
Verschillende huizen zijn door grana
ten getroffen. Een projectiel is dwars
door een huis gegaan om dan in een
landbouwschuur aan de overzijde van de
straat terecht te komen. In andere hui
zen had de ontploffing binnen plaats
waar het een ruïne werd.
De toren en kerk zijn eveneens ge
troffen. Brokken steenen zijn uit den
toren gevallen en het torenuurwerk is
mede beschadigd.
Groot is ook de schade door roof en
plundering; slechts enkele huizen zijn
hiervan vrij gebleven.
Het was om deze reden voor tal van
geëvacueerden een minder prettige
thuiskomst.
WALCHEREN.
Veere. Niet ernstig getroffen.
Veere is met betrekkelijk weinig kleer
scheuren van de achter ons liggende
oorlogsdagen afgekomen.
De monumentale' gebouwen hebben
niet geleden. De grootste ravage is aan
de sluishuizen aangericht, waarvan som
mige onbewoonbaar zijn geworden. Hier
op volgt dat deel der kade dat tusschen
de Wagenaar straat en de Kapellestraat
ligt. Door een drietal bommen, waarvan
een tegen den kademuur in den modder
terecht kwam en twee achter de kade
huizen in het land vielen, is vrij groote
schade aan huisruiten en het glaswerk
der kassen in de Kwartierstraat aange
bracht. Verder bepaalt zich de schade
tot ruiten, die door den luchtdruk of
door mitrailleurkogels vernield werden.
Dooden of gewonden zijn tengevolge der
luchtaanvallen niet te betreuren. (M.C.)
Domburg. Brand. Zooals wij reeds
meldden, is in den nacht van Maandag
op Dinsdag brand ^uitgebroken op de
hofstede van den heer W. de Buck. Door
het snel optreden van de brandweer en
dank zij het feit, dat het woonhuis apart
staat, bleef de brand beperkt tot de
schuur. Deze groote schuur brandde ech
ter geheel af. Naar wij vernamen waren
alle dieren tijdig in veiligheid gebracht,
met uitzondering van een stier, die in
de vlammen omkwam,
Na de vernietiging is de opbouw van
het maatschappelijk en economisch le
ven weer begonnen. Steile bergen zullen
moeten worden beklommen. Maar met
Gods hulp zal onze onverwoestbare Ne
derlandsche energie veel kunnen berei
ken.
Het leven, door duizenden wonden ge
slagen, gaat zich herstellen.
Helaas, zegt de N. Pr. Gr. Crt.,
vernemen we ook uitingen, die niet van
ootmoed getuigen. Die het leven naar
den ouden trant willen voortzetten. Als
of er niets is gebeurd.
Een inrichting te Groningen gaf weer
gelegenheid tot dansen. Gelukkig heeft
de Commissaris der Koningin in die pro
vincie er onmiddellijk een stokje voor
gestoken. Men denke zich het gruwelijke
in: duizenden treuren over den dood van
hun verwanten, die vielen voor het va
derland; de hoofdplaats van Zeeland,
Middelburg, ligt half in puin. Het bom
bardement van Rotterdam sneed ons
door de ziel. In de buurt van den Greb-
beberg is de verwoesting volkomen.
Enin Groningen zegt een inrich
ting: kom, we gaan weer dansen op de
maat van de luchtige muziek. Het is
verboden. Gelukkig. Maar dat het ver
bod moest uitgevaardigd, is al een veeg
teeken.
Er wordt ook weer gedacht aan sport,
spel, vermaak.
We zouden een enkel woord allicht an
ders zeggen, maar stemmen overigens
van harte in met wat het roomsch-ka-
tholieke „West-Friesche Dagblad" zegt,
als het te dezen opmerkt:
„Moge vooral op dit punt de Neder
landsche bevolking toonen, dat zg ge
léérd heeft. Men ga niet door in den
ouden trant. De tijden zjjn en blijven
ernstig en het is geen tijd voor lichtzin
nigheid en voor spelen met moreel ge
vaar. In de achter ons liggende dagen
hebben wij geleerd, ons met God te ver
staan, ons met den Hemel te verzoenen.
In de oude gemeenschap was het contact
met God maar al te zeer verbroken. De
nood heeft ons weer „nader tot God" ge
bracht. Laat dat zoo blijven, in alle uitin
gen van het menschelijk leven. En wat
er verder ook moge gebeuren, ons ver
trouwen op God en den Hemel verliezen
wij nooit!"
We hopen, dat de gedragingen van
ons volk van dien aard zullen zjjn, dat
zij met bovenstaande uiting in overeen
stemming zijn.
Maar wij vreezen.
Indien die vrees gegrond is, zal ons
land en volk dan nog door dieper dalen
geleid moeten worden?
Hoort toch de roede en Wie ze be
steld heeft!
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Thesinge, P. Westerloo te
Groningen.
Beroepbaar. Bij de Ned.
Herv. Kerk zijn beroepbaar verklaard,
de Theol. candidaten: H. van der Veer,
Amsteldijk 159, Amsterdam-Z.A. J.
Jörg te Utrecht, S. Julius te Doetin-
chem, G. B. van Lokhorst te Hilver
sum, A. Corbjjn van Willemswaard te
Hilversum, P. Swagerman te Uithoorn,
J. Borghardt te Groningen, J. S. Krol te
Kampen, D. Lekkerkerker te Alphen aan
den Rijn, J. A. Talma te Bentveld, F. L.
van 't Hooft, Plantsoen 51 te Leiden, L.
A. Snijders, Hof van Delftlaan 20 te
Delft, Aart van Roon, Nieuwe Rijn 50
te Leiden.
Ds P. Westerloo, tot voor kort
pred. bij de Geref. Kerk te Thesinge
is thans beroepbaar gesteld in de Chr.
Geref. Kerk.
Ds C. F. Nolte.
Tot onze blijdschap kunnen wij mee-
deelen, dat het bericht aangaande het
overlijden van Ds C. F. Nolte niet juist
is. Ds Nolte is wel gewond, maar hij is
thans herstellende en mocht zich van
daag zelfs naar buiten begeven.
Bijbels verkrijgbaar.
Burgers en militairen, die in verband
met de plaats hebbende gebeurtenissen
him Bijbel zijn kwijt geraakt, en gaarne
een nieuw exemplaar willen ontvangen,
kunnen zich melden aan de Vereeniging
tot verspreiding der Heilige Schrift, Kei
zersgracht 470 te Amsterdam.
Algemeeire Synode Hervormde Kerk.
Het Prov. bestuur der Herv. Kerk in
Gelderland heeft Ds J. J. C. Karres, pre
dikant te Apeldoorn, tot lid der Alg.
Synode benoemd, en tot zijn secundus
Ds J. Barbas, idem te Hengelo (G.).
Het voorbereidend onderwijs ln 1939.
Het aantal scholen daalde in 1939 met
7 tot 2321, waarvan 227 openbare, 545
Prot. Chr., 1084 R. Kath. en 465 overige.
Het aantal leerlingen der openbare be
droeg 31270, dat der Prot. Chr. 44433, dat
der R. Kath. 109827, dat der overige 25515,
in totaal 211045 tegen 213338 in 1938.
Het aantal hoofden verminderde met 7
tot 2303; dat der onderwijzeressen kwam
van 3132 op 3054; de kweekelingen daal
den van 610 op 437. Het aantal helpsters
steeg van 803 op 1024.
De Burgemeester van Middelburg
brengt het navolgende ter openbare ken
nis:
De Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht maakt, in overeenstemming
met den Duitschen bevelhebber in Ne
derland, bekend, dat marine-personeel,
zoowel militie-, reserve- als beroepsper-
soneel, afkomstig uit het Commando
Zeeland, voorloopig ter plaatse kan bljj-
ven.
Men moet zich melden ter Secretarie
(afd. Militaire zaken) zijner woonplaats
ter kennisgeving zijner aanwezigheid in
de plaats van zijn inwoning.
Voor voorloopige betaling der soldij
kunnen de zich in Zeeland bevindende
militairen der Koninklijke Marine zich
vervoegen te Middelburg, Molenwater
115.
Middelburg, den 28 Mei 1940.
De Burgemeester van Middelburg,
DE BORDES.
De Burgemeester van Middelburg
verzoekt de ingezetenen aan het Com
missariaat van Politie Lange Giststraat)
schriftelijk mededeeling te doen van
nog in de Gemeente aanwezige onont
piofte bommen en granaten, met nauw
keurige vermelding van de plaatsen,
alwaar die voorwerpen aanwezig zyn.
Middelburg, den 28 Mei 1940.
De Burgemeester van Middelburg,
J. VAN WALRé DE BORDES.
Van de in de Gemeente Middelburg
achtergebleven Fransche en Nederland
sche legerpaarden moet opgave gedaan
worden aan den Duitschen militairen
paarden-arts te Middelburg.
De bezitters dienen daarbij hem hei
paard (of de paarden) te toonen, opdat
deze door hem geregistreerd kumen
worden.
Zij ontvangen dan een bewijs, dat zij
gerechtigd zijn het paard tot wederop
zegging te gebruiken.
De paarden moeten getoond worden
op één der volgende dagen om 9 uur des
voormiddags aan den Watertoren te
Middelburg.
Na 10 Juni 1940 zal een onderzoek
worden ingesteld en, zij, die dan niet in
het bezit z\jn vein het bovenbedoeld be
wijs, zullen geacht worden zich een of
meer dezer legerpaarden te hebben toe
geëigend, en stellen zich aan straf bloot.
De verwijdering van hoefmerken is
verboden.
Middelburg, 29 Mei 1940.
De Burgemeester van Middelburg,
J. VAN WALRé DE BORDES.
De Wethouder van Gemeentewerken
c.a.,
gelet op de door den Opperbevelheb
ber der Legergroep afgekondigde Ver
ordening over het verbod betreffende de
verhooging der prijzen;
brengt ter kennis van de ingezetenen,
dat voor zoover zij geleden oorlogs
schade aan hun eigendommen doen her
stellen en men van oordeel is, dat daar
voor te hooge prijzen of vergoedingen
worden berekend, zij de daarop betrek
king hebbende prijsopgaven, nota's of
kwitanties ter beoordeeling kunnen voor
leggen aan den dienst van Gemeente
werken (Stadsschuur).
Middelburg, 29 Mei 1940.
De Wethouder voornoemd,
P. PH. PAUL.
Teneinde 'n overzicht te verkrijgen van
de financiëele hulp, welke afgezien
van de eventueele uiteindelijke schade
vergoeding voor de verwoestingen
gewenscht zal zijn om de zakenlieden in
onze stad, wier bezittingen door brand
vernietigd zijn, in staat te stellen hun
bedrijven weer op gang te brengen, heb
ik aan het Dagelijksch Bestuur van de
Bankiersvereeniging voor Walcheren
verzocht in dezen een onderzoek te wil
len instellen en nqj rapport uit te
brengen.
Teneinde zooveel mogelijk de bestaan
de bankverbindingen in te schakelen,
verzoek ik iederen zakenman, die even
tueel voor deze financiëele hulp in
dien zij verkregen kan worden in aan
merking zou wenschen te komen, zijn
opgaven te willen inzenden door bemid
deling en met behulp van de bank zijner
keuze.
Zakenlieden, die geen normale bank
relatie bezitten, gelieven zich te wen
den tot den heer G. H. Luijendijk, ac
countant, Dam no. 37, die zich voor dit
onderzoek ter beschikking van de Ban
kiersvereeniging heeft gesteld.
De Burgemeester van Middelburg,
J. VAN WALRé DE BORDES.
Vliegtuig neergestort.
NEW-YORK. D.N.B. Een Douglas
bombardementsvliegtuig is bij Mojavo
in Californië neergestort.
De bemanning bestaande uit officie
ren en vier manschappen kwam om het
leven.
Groote brand te Vancouver.
Door een grooten brand zijn te Van
couver in Britsch Columbia alle etablis
sementen van de Union Boat Works, en
scheepswerf en twee fabrieken, geheel
verwoeqt.
Overreden en gedood.
Bij de tunnels in den spoorweg te IJmui-
den kwam Zaterdag een 14-jarige jon
gen uit een der zijwegen. Hij merkte
niet op, dat een militaire vrachtauto na
derde, stak den weg over, maar strui
kelde en viel. Ofschoon de bestuurder
van den militairen auto hevig remde,
werd de jongen aangereden en op slag
gedood.
Overmaat van gevon
den voorwerpen te Zeist.
Mede tengevolge van het verzoek van
de politie te Zeist, gevonden voorwerpen
van welken aard ook, onverwijld naar
heit politiebureau te brengen, raakt, de
afdeeling gevonden voorwerpen overbe
last.
Bij honderdtallen zijn reeds rijwielen
aangebracht, terwijl het aantal motor
fietsen, goederen van allerlei aard en
zelfs auto's in haastig geïmproviseerde
opslagruimten zijn ondergebracht, waar
een aanwas valt te constateeren, welke
met eenige verbijstering doet afvragen,
waar men met dezen vloed van verloren
spullen heen moet.
Het zoeken naar een fiets begint be
denkelijk te Ijjken op het zoeken naar
een naald in een hooiberg en uit den
reeds rijendikken fietsenstroom wordt
het al moeilijker nog eenig bijzonder ken
merk aan een bepaald rijwiel te ontdek
ken.
Er is vraag naar verloren eigendom,
doch er is beduidend meer aanbod en
langzamerhand ontstaat er een situatie,
waar, zoowel in letterlijken als figuur
lijken zin, niet meer uit te komen is. Een
veiling ten bate der gemeentekas zal
misschien de oplossing moeten brengen,
tenzij b3®1* volgens de geldende bepaling
drie jaar wil wachten om de reusachtige
vondst aan de onderscheidene gelukkige
vinders plichtmatig ter hand te stellen.
Bommen op Nuland en
Engelen. In den nacht van Zaterdag
op Zondag te ongeveer half twee is
Nuland voor de zooveelste maal opge
schrikt door een bombardement, zoo
meldt „Het Huisgezin". Een tweetal
bommen was terecht gekomen nabij de
villa van den heer Lewin. Persoonlijke
ongelukken kwamen hierbij niet voor
en de materïëelp schade was ook be
trekkelijk gering.
Te ongeveer twee uur dienzelfden
nacht is ook het dorp Engelen opge
schrikt door de zware slagen van ont
ploffende brisantbommen.
Tevoren had men gezien, dat een
vreemd vliegtuig, dat als Engelsch kon
worden geïdenificeerd, boven het dorp
rondkoerste. De twee neerslaande pro
jectielen kwamen terecht in een haver
veld, waarin groote trechters werden
geslagen. De scherven vlogen echter tot
honderden meters in den omtrek weg
en verspreidden groote schrik onder
de dorpsbewoners. Het bleek, dat er geen
menschenlevens te betreuren waren, ter
wijl er ook geen noemenswaardige scha
de was aangericht.
De uitzendtijden van nieuwsberichten
in het Nederlandsch, Fransch en En
gelsch op den zender Kootwijk (1875
M.) zijn als volgt:
Van 88.15 u. Nieuwsberichten A.N.
P., 99.15 u. berichten in het Fransch,
11.1511.30 u. berichten in het En
gelsch, 12.4513 u. Nieuwsberichten
A.N.P., 13.4514 u. berichten in het
Fransch, 15.1515.30 berichten in het
Fransch, 18.1518.30 berichten in het
Engelsch, 2020.15 Nieuwsberichten A.
N.P., 20.1520.30 berichten in het En
gelsch, 21.1521.30 berichten in het En
gelsch, 2222.15 Nieuwsberichten A.N.
P., 23.1523.30 berichten in 't Fransch.
Tot nader order zullen de zenders
Jaarsveld en Kootwijk om 22 u. 15 na
de nieuwsberichten van het A.N.P. slui
ten, behalve dat de zender Kootwjjk om
23 u. 15 terugkomt met berichten in het
Fransch.
DEN HAAG. Het interlocaal telefoon
verkeer is thans weder in een groot deel
van Nederland, met uitzondering van
Zeeuwsch-*Vlaanderen en Zuid-Limburg,
mogelijk, zij het in vele gevallen met
groote vertraging.
Telefoonverkeer met het buitenland is
nog niet mogelijk.
DEN HAAG. Thans kunnen weder te
legrammen naar alle bestemmingen in
Nederland, met uitzondering van Z.
Vlaanderen, worden veraonden.
