tabak
GELD
De gevechten in Noorwegen
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
ZATERDAG 20 APRIL 1940
54e JAARGANG - No. 169
De strijd om Narvik - Wat een Noorsch
ambtenaar vertelt - De wederzijdscke
verliezen - De houding van Italië.
Noorsch ambtenaar vertelt.
Belangrijkste Nieuws
beschikbaar a 5 pCt.
AUTOMOBIEL
Hl FinancieringS'lj. „ZEELAIÜIA'SDES
De Britsche verliezen ter zee.
Wanneer gaat Italië meedoen?
Binnenland
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Pa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
JVeekabonnementen voor Middelburg
j Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Pij contract belangrijke korting
De speciale correspondent van Reu
ter te Oestersund nabij de Noorsche
grens meldt, dat de samenwerking tus-
schen de Noorsche en de Britsche troe
pen van Narvik tot Drontheim steeds
nauwer wordt.
De Noorsche en Britsche strijdkrach
ten hebben een verdedigingslinie ge
vormd van Namsos, ongeveer 120 kilo
meter ten Noorden van Drontheim naar
de Zweedsche grens.
De Noren hebben, naar verluidt, een
linie gesteld, die oostelijk van Namsos
naar de grens loopt, teneinde een op-
marsch te stuiten van de Duitschers die
naar men vermoedt per parachute zijn
geland.
Men neemt aan, dat de situatie op het
oogenblik als volgt isEen gecombineer
de groep van Britsche en Noorsche sol
daten controleert de defensielijn van
Stenkjer naar Namsos, terwijl de Duit-
sche troepen opgerukt zjjn tot Levanger.
Deze laatste plaats ligt iets ten Zuiden
van Stenkjer. De Britsche en Noorsche
troepen worden voortdurend versterkt,
zoodat verwacht wordt, dat de Duit
schers spoedig tot een definitieve actie
zullen overgaan.
De Duitsche opmarsch is, naar wordt
aangenomen, thans minder snel, doordat
de Noren, voordat zij zich terugtrokken,
de bruggen in de lucht hebben laten vlie
gen. De Duitsche genietroepen zijn ech
ter direct in actie gekomen om de brug
gen te herstellen.
United Press bericht van de Zweedsch-
Noorsche grens, dat het schijnt, dat de
Duitschers onder het voortrukken naar
Hamar en Eiverum weinig tegenstand
ondervinden.
Van Hamar zijn nog geen betrouwbare
berichten ontvangen. Volgens sommige
geruchten (ook volgens Berlijn) zouden
de Duitschers Hamar hebben veroverd,
volgens andere is deze stad nog in han
den van de Noren.
Hamar is thans verstoken van elke
verdediging. Een groot aantal bruikbare
auto's, die voor het Noorsche leger
dienst hadden kunnen doen, was achter
gelaten, waarschijnlijk wegens gebrek
aan benzine. De stad zal waarschijnlijk
als een rijpe appel vallen. De meeste hui
zen van Eiverum zijn vernietigd, doch er
zijn nog een paar goede gebouwen in vrij
goeden staat gebleven, welke de Duit
schers in bezit kunnen nemen.
Naar Reuter uit Stockholm meldt is
gistermorgen vroeg bij Eiverum hevig
vechten begonnen. De Noren hebben
hier nog sterke posities in handen. De
Noorsche majoor Oseff verklaarde te
Eiverum in een interview, dat de No
ren in staat zijn den Duitschen op
marsch "tegen te houden, indien hun
verdediging wel georganiseerd is en de
troepen voorbereid zijn om te vech
ten. Het heet, dat de Duitschers
met betrekkelijk kleine eenheden ope-
reeren.
Van de Zweedsch-Noorsche grens
wordt aan het D. N. B. gemeld, dat
de Duitschers thans 65 kilometer ten
Noorden van Kongsvinger staan. De
Noorsche troepen hebben weinig kans
op succes tegen de Duitsche automati
sche wapenen. De plaatsen links en
rechts van de Glommen zijn door de No
ren ontruimd.
DUITSCH LUCHTBOMBARDEMENT.
Donderdagavond hebben, naar het D.
N. B. meldt, Duitsche bombardements
vliegtuigen Britsche zeestrijdkrachten
en transportschepen bij Harstad, ten
Noorden van Narvik, aangevallen. De
bommen werden van verscheidene dui
zenden meters hoogte geworpen en trof
fen de havenwerken op het oogenblik,
dat de Engelschen waren begonnen
met het aan land zetten van manschap
pen. Drie bommen van zwaar kaliber
beschadigden de havenwerken zoo, dat
op twee plaatsen de kademuur vernield
werd en over een afstand van 10 tot 20
meter in het water zonk.
Verscheidene bommen vielen in het
water, een deel daarvan echter zoo
dicht bij een transportschip, dat dit op
geheven werd en overhelde. Men zag,
hoe een deel der Engelsche soldaten
in het water sprong of het zinkende
schip trachtte te verlaten in redding
booten en visschersvaartuigen.
DUITSCHERS ZULLEN NARVIK TOT
HET UITERSTE VERDEDIGEN.
De Duitschers gaven over de radio te
kennen, dat zij van plan zijn, Narvik te
houden tot het bittere eind.
Het bezetten van de Rombak-hoog-
ten heeft den Duitschers een nieuw
vliegveld in het moerasland verschaft.
De Duitschers hebben uitstekende
landingsplaatsen voor hun watervlieg
tuigen in de fjorden rondom Narvik.
Het terrein is voor een verdediging
ideaal met zijn hooge bergen en diepe
valleien.
Zooals gemeld, zijn de Duitschers in
staat, met hun vliegtuigen de bergartil-
lerié aan te voeren. Zij hebben alles om
de forten te behouden, zooals een groot
aantal menschen en uitgebreide uitrus
ting. Om hun tegenstand te breken
zouden nog een groote marine-aanval
en een zwaar bombardement, zoowel
als landingstroepen binnen den ring van
hun bergverdediging, noodig zijn.
De Noren, die eenige dagen geleden
erop rekenden, dat de val van Narvik
een kwestie van dagen zou zijn, schat
ten thans, dat hiertoe minstens tien
weken zware strijd noodig is.
De Duitsche troepen bij Narvik zouden
zich volgens een ander bericht, in een
wanhopigen toestand bevinden. De Duit
sche strijdkrachten zouden practisch van
voorzieningen zijn afgesneden. Bruggen
en tunnels van den „ertsspoorweg" moe
ten door de Noren door ontploffingen
onbruikbaar zijn gemaakt en alle andere
verbindingsmiddelen zijn den Duitschers
afgesneden.
DE VERLIEZEN DER WEDERZIJD-
SCHE LUCHTMACHTEN.
Reuter verneemt, dat het heele vlieg
veld van Stavanger door bom- en gra
naattrechters is onbruikbaar gemaakt als
gevolg van de actie van de Engelsche
luchtmacht en vloot.
Ik gezaghebbende kringen te Londen
stelt men tegenover de Duitsche bewe
ring, dat slechts tien Duitsche vliegtui
gen in de laatste dagen neergehaald zijn,
de verzekering, dat tusschen 8 en 17
April 28 Duitsche vliegtuigen als vernie
tigd zijn opgegeven en 19 als beschadigd
en waarschijnlijk vernietigd. Bij deze op
gaven moeten gevoegd worden die uit
Stockholm, meldende, dat 6 vliegtuigen
in Zweden neergehaald of geïnterneerd
zijn en tien door de Noren neergehaald.
Daar het vliegveld en de fjord tien maal
gebombardeerd zijn, kunnen de verliezen
nog hooger zijn. Te Londen komt men
op deze gronden tot een schatting van 54
Duitsche vliegtuigen verloren en 19 be
schadigd en waarschijnlijk verloren.
Hiertegenover staan als Britsche verlie
zen in dezelfde periode, nog steeds vol
gens deze Engelsche opgaven 25 vlieg
tuigen van verschillende typen.
Gisteren is, naar Reuter meldt, te Lon
den bekend geworden, dat het luchtwa-
pen van de vloot tijdens de bescherming
van de schepen, die Stavanger bombar
deerden, een Heinkel machine en een
Dornier vliegboot heeft neergehaald. Ook
plaatste het luchtwapen twee treffers op
Duitsche torpedojagers.
Sindsdien heeft het luchtwapen een
aantal groote Duitsche vliegtuigen aan
gevallen op de bevroren meren nabij
Narvik en er verscheidene vernield.
AANSLAGEN OP KONING HAAKÖN.
Eer» uit Noorwegen in Londen aange
komen Noorsche ambtenaar heeft tegen
over een vertegenwoordiger van Reuter
verklaard, dat naar zijn schatting onge
veer 2000 man Duitsche troepen dage
lijks te Oslo en Bergen aangevoerd wor
den door uit Denemarken komende vlieg
tuigen. De zee, zoo verklaarde hij verder,
is niet langer geheel vrij voor de Duit
schers, maar door de lucht laten zij ver
sterkingen Noorwegén binnenstroomen.
Hij raamde, dat het totaal aantal der
Duitsche troepen in Noorwegen ruw ge
steld kan worden op 60.000.
Ook verklaarde hij, dat drie pogingen
zijn gedaan om den koning en leden van
het kabinet te dooden of gevangen te
nemen.
Zelf heeft hij zich, een uur en drie
kwartier in een bosch, gelegen nabij Neu-
bergsund, op slechts 46 m afstand van 1
Minister-president jhr mr D. J. de Geer verlaat het hoofdkantoor der P.T.T. te
Den Haag na zijn radiorede tot het Nederlandsche volk en de koloniën, waarbij
hij uitgeleide gedaan wordt door den dir.-gen. der P.T.T., dr ir M. H. Damme.
den koning, terwijl Duitsche vliegtuigen
bommen lieten vallen en machinegeweer
vuur richtten op de leden van het kabi
net en het parlement, in het bosch ver
borgen.
Volledige bijzonderheden over deze aan
slagen op het leven van den koning zul
len, tezamen met andere inlichtingen,
uitgegeven worden in een Noorsch wit
boek.
De eerste maal richtten Duitsche vlieg
tuigen bommen op den koning en de le
den van het kabinet te Hamar, vervol
gens te Eiverum en ten slotte te Nyberg-
sund.
Thans is de regeering echter gevestigd
in een veel veiliger en gemakkelijker
plaats. Zij heeft de volledige controle
over het bestuur. De jonge mannen, die
vast zitten in de door de Duitschers be
zette steden, zijn niet in staat te ont
snappen, om zich bij hun wapen te voe
gen; maar, ofschoon het verlies van
Oslo, Bergen en Drontheim een ernstige
slag is voor de natie, ligt toch de groote
kracht van Noorwegen in de provincie
en daar heeft de regeering de controle
en wordt de recruteering voortgezet.
Veel z.g. verraad door Noorsche amb
tenaren vond zijn oorsprong in valsche
bevelen aan de troepen en de ambtena
ren, die gegeven waren door de Duit
schers door middel van de radio.
Schandelijke methoden.
Drontheim was genomen met middelen
erger dan verraad. Terwijl de Duitsche
schepen het fort van Agdeness in de
fjord naderden, terwijl het duister was,
dreven zij voor zich uit een groot aantal
buit gemaakte passagiersschepen en vis-
schersbooten, bezet met Noorsche be
manningen. De kanonniers in het fort
durfden niet te vuren uit vrees 'n slach
ting aan te richten onder de eigen zee
lieden.
Er hebben zich eenige bewezen geval
len van verraad voorgedaan in Oslo en
Narvik is zeker door verraders uitgele
verd.
BRITSCHE TORPEDOJAGER DOOR
BOM BESCHADIGD.
De Britsche admiraliteit deelt mede
„Doordat bij een vijandelijken luchtaan
val van eenige dagen geleden een bom
vlak naast de torpedojager „Eclipse"
viel, werd het schip beschadigd, doch het
is thans behouden in zijn basis terug
gekeerd."
DE ORZEL TORPEDEERT DUITSCH
TROEPENSCHIP.
Officieel wordt bekend gemaakt, dat
het Duitsche troepenschip „Rio de Ja-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De afkondiging van den staat van beleg.
Treinbotsing bij Den Bosch.
Groote brand te Geffen.
Buitenland.
De strijd in Noorwegen.
De Duitschers willen Narvik verdedi
gen.
De wederzijdsche verliezen.
De houding van Italië.
voor den aankoop van een
Vraagt inlichtingen.
Beestenmarkt 8, Tel. 2410 tof 17 uur.
Stationsweg 33, Tel. 2017 na 17 uur.
neiro" tot zinken is gebracht door de
Poolsche duikboot „Orzel", die na het
uitbreken van den oorlog uit Gdynia ont
snapte.
Zooals men weet is de Orzel te Vlis
singen gebouwd.
In gezaghebbende kringen te Londen
heeft men er op gewezen, dat de Duit
schers sedert 16 Maart hebben beweerd
9 slagschepen, 3 slagkruisers, 2 vliegtuig
moederschepen, 7 zware en 6 lichte krui
sers, 13 torpedojagers, 8 duikbooten en
1 torpedoschip, hetzij tot zinken ge
bracht of buiten gevecht gesteld te heb
ben.
De waarheid is dat Engeland sedert
het uitbreken van de vijandelijkheden in
Scandinavië 4 torpedojagers en 1
duikboot heeft verloren, terwijl 1
torpedojager averij heeft gekregen.
In Italië volgt men, aldus meldt de
N. R. Ct. uit Berlijn, de krijgsverrichtin
gen in Noorwegen met stellig even groo
te belangstelling als in Duitschland. In
het bijzonder interesseert men zich in
Italië voor alles, wat betrekking heeft
'op den strijd van het Duitsche luchtwa
pen tegen de Engelsche vloot en op de
mogelijkheid om met transportvliegtui
gen betrekkelijk aanzienlijke hoeveelhe
den en materiaal binnen korten tijd te
transporteeren.
Deze Italiaansche belangstelling is te
verklaren uit het feit, dat ook de mili
taire kracht van Italië in hoofdzaak
schuilt in zijn superioriteit in de lucht.
Deze Italiaansche belangstelling, als
ook andere uitingen in de Italiaansche
pers, maken de vraag actueel wan
neer Italië in den oorlog zal ingrijpen,
want dat Italië zal meedoen, daaraan
wordt te Berlijn niet meer getwijfeld.
DE DUITSCH-ROEMEENSCHE HAN
DELSBESPREKINGEN GEëINDIGD.
Reuter meldt uit Boekarest:
De besprekingen tusschen de Duitsche
oeconomische delegatie, onder leiding
van dr Clodius, en de Roemeensche
autoriteiten zijn gisteravond geëindigd.
Verwacht wordt, dat de overeenkomst
vanochtend zal worden onderteekend.
BRITSCH—RUSSISCHE ONDER
HANDELINGEN?
De Britsche regeering heeft de Sov
jet-regeering doen weten, dat zij in be
ginsel bereid is in te gaan op het voor
stel van Moskou onderhandelingen over
een handelsverdrag te beginnen. Aldus
verneemt United Press uit „betrouw
bare bron" te Londen.
DE TOESTAND IN JOEGO-SLAVIë.
Stojadinowitsj gearresteerd.
De vroegere minister-president van
Joegoslavië, Stojadinowitsj, is onder po-
litiegeleide naar een dorpje in het hart
van Servië gezonden, waar hij zal wor
den geïnterneerd.
Volgens niet van officieele zijde be
vestigd bericht zou druk van Duit
schen kant op Joegoslavië zijn uitge
oefend, ten einde Stojadinowitsj weer
aan de macht te brengen, aangezien hij
Duitseh-gezind is en in de buitenland-
sche politiek van zijn land Duitschland
van dienst zou willen zijn.
PRINS BERNHARD.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft gister
middag aan de vergadering van het stu
diefonds voor werkverruiming deelgeno
men.
VEREEN1GING „NEDERLANDSCH
FABRIKAAT".
Prins Bernhard Eere-Lid.
Z. K. H. Prins Bernhard der Neder
landen heeft het eere-lidmaatschap der
Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat"
aanvaard.
GEEN OPENBARE VERGADERING
VAN DE N. S. B.
Het werd een onderonsje.
Gisteravond zou de N. S. B. een
openbare vergadering houden te Rotter
dam. Onder:'meer zou hier de heer Rost
van Tonningen het woord voeren.
Op last van de militaire overheid is
de bijeenkomst echter als openbare ver
gadering verboden geworden, zoodat het
alleen een onderonsje werd voor de le
den.
Het aantal bezoekers werd op 300
400 geschat.
NED. WERKLIEDENVERBOND
„PATRIMONIUM".
De bondsvergadering uitgesteld.
Aangezien het vacantieoord van het
C. N. V. te Putten voor militaire doelein
den is gevorderd kan de bondsvergade
ring van het Ned. Werkliedenverbond
Patrimonium, die op 29 en 30 April a.s.
aldaar bepaald was, niet doorgaan. De
vergadering wordt nu uitgesteld en zal
waarschijnlijk te Amsterdam worden
worden gehouden op 14 en 15 Mei a.s.
NIEUW SCHIP VOOR DE
„KONINKLIJKE".
Besteld bij „Wilton-Fijenoord.
De Koninklijke Shell heeft gisteren bij
de N.V. Wilton Fijenoord te Schiedam
een order geplaatst voor een 12.000 tons
motorschip. Dit schip zal worden ge
bouwd volgens de bij de Koninklijke ge
bruikelijke specificatie.
PROF. MR A. ANEMA.
Prof. mr A. Anema, hoogleeraar aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam, lid
van de Eerste Kamer der Staten-Gene-
raal, is aangewezen als lid voor Neder
land in het Permanente Hof van Arbi
trage.