EELD
I
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Heffingen ten behoeve van 't Leeningfonds
op dit blad
"IE-
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws
m
DONDERDAG 4 APRIL 1940
54e JAARGANG - No. 155
Krachtiger Engelsche druk op de neutralen?
Heviger luchtgevechten. Zeegevecht bij Bergen?
Vreemde vliegtuigen boven België. Uitbreiding
van de Fransche vloot. Besprekingen te Boeda
pest. Zweden protesteert te Berlijn. Wijzigingen
in het Engelsche kabinet.
„Wij willen den neutralen niet ont
houden, wat zij In eigen binnen
land noodig hebben".
15 Duitsche bommen op een convooi
Zeegevecht bij Bergen?
Het Engelsche kabinet gewijzigd.
Zweedsch protest te Berlijn.
Economische besprekingen te
Boedapest.
beschikbaar 5 pCt.
AUTOMOBIEL
N.V. Financierings-Mij. „ZEELANDIA" GOES
Behandeling van het ontwerp door de Tweede Kamer.
Bezwaren tegen heffingen op koffie en suiker.
De handhaving onzer zelfstandigheid primair.
tegen 16 April
PENSION.
:0|p. m. Br.
„DIE HAGHE"
-g.
C£ind.-Notari3,
acante Notaris-
:n Cate te Mid-
18 APRIL'40,
:ht uur, in het
Koepoortstraat
het openbaar
Middelburg:
1223 B.W.)
LHUIS en erf,
3traat 55, groot
>r 32,50 per
Oct. 1940 aan
Scheffer.
iet pakhuis en
Suikerpoort 8,
c.A.
nvaarden.
J IS en erf, aan
)9, groot 1 A.
ivaarden.
>f 541/2 Roeden
bij den Seisweg.
30,'s jaars
aan den heer
gs vóór en op
op, van 1012
Dp vertoon van
rkrygbaar ten
oemden waar-
ange Delft 12.
die na
bank
ientie,
nings-
*5, on-
tan de
>ITIES
itie ver
leid als-
sn. Het
f toont
rastge-
lichtin-
H0DEI
30 Gram. 5.00
iRO-amusem.-
rthalfuur. 7.00
or militairen.
IP. 8.20 Frag-
i Entfiihrung
itooneel. 10.40
ANP. 11.10
0 Gram.
RBERICHT.
lavond
jwolkt, nu en
ering in tem-
■akke tot ma
de richtingen,
ig toenemend
loopend.
dag 3 u.:
Uitgave: N. V. Uitgevers Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, does
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs iZM per fcwinfcsl
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Ylisshigen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Adyertenttën 30 -on* per ;r«sgo*
Ingezonden mtdedeciln^en <10 sent «vgel
Kleine Advertentiën Dinsdags, Vrijdags en
Zaterdags f0.75 bij vooruitbetaling
- Advertentiën onder tetter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
3 uur: 760.
etsers;
De Britsche minister voor de econo
mische oorlogvoering Cross heeft voor
de microfoon, sprekende over de wer
king van de blokkade, gezegd, dat de
taak van zyn ministerie niets anders
was dan het geheele economische stel
sel van Duitschland aan te vallen en
zyn uitgebreide oorlogsmachinerie te
fnuiken. Refereerende aan de handels
overeenkomsten voor den oorlogstijd,
welke gesloten z\jn met Denemarken,
Noorwegen en Nederland zeide
Cross, dat het doel dezer overeenkom
sten is den uitvoer van essentieele
grondstoffen van bedoelde landen naar
Duitschland zoo veel mogelijk te beper
ken.
„Wij hebben zeer zeker niet de bedoe
ling, dezen landen te onthouden, het
geen zij in het eigen binnenland noodig
hebben, maar wanneer wij vinden, dat
de bepalingen onzer overeenkomsten
niet worden nagekomen, en dat essen
tieele grondstoffen haar weg naar
Duitschland vinden, zijn er wapenen,
welke wij in actie kunnen brengen om
onzen greep op de nationaal-socialisten
te verstevigen. In het bijzonder kunnen
wij de neutrale invoeren uit het Brit
sche en het Fransche rijk beperken en
de contrabande controle verscherpen.
Dit alles zou ongelukkigerwijze van
invloed zijn op en van ongemak voor de
neutrale scheepvaart en handel en daar
wij er natuurlijk naar streven, een der
gelijk, ongemak tot een volkomen mini
mum te beperken, zijn wij steeds bereid
met neutrale regeeringen en neutrale
handelaars overleg te plegen, ten einde
te zien, of wij zonder onze controle te
verslappen de zaken voor hen niet ge
makkelijker kunnen maken."
Te Kopenhagen beschikt men over in
formaties, welke er op wijzen, dat Enge
land en Frankrijk langs diplomatieken
weg krachtige eischen aan de neutralen
zullen gaan stellen, om dan na een stel
lig afwijzend antwoord een militaire ac
tie tegen deze staten te beginnen.
De „Dienst aus Deutschland" geeft
een bericht van Reuter uit Amsterdam
weer, waarin zou worden toegegeven,
dat Nederland een garantie omtrent
het handelsverkeer met Duitschland
waarschijnlijk zou weigeren, omdat zulk
een houding als een onneutrale daad zou
worden beschouwd welke Nederland zou
blootstellen aan maatregelen van weer
wraak van Duitsche zijde, welke meer
worden gevreesd dan strafmaatregelen
van de zijde van Engeland.
Te Berlijn ziet men op grond van de
binnengekomen berichten daardoor de
algemeen verwachte groote bedrijvig
heid op het oorlogsterrein thans in den
vorm van een dreigende spanning tus-
schen de Britsch-Fransehe oorlogvoe
renden en de neutrale staten.
Het is aan te nemen, dat de Duitsche
luchtaanvallen op de Noordzee, op de
Engelsche Oostkust en boven Frankrijk,
de eerstvolgende dagen nog in kracht
zullen toenemen, niet in de laatste
plaats om indruk op de neutralen te
maken in een stadium, waardoor zij voor
de ernstige vraag gesteld worden, al
dan niet op de Britsch-Franscbe
eischen in te gaan.
BRITSCH EN DUITSCH VLIEGTUIG
NEERGESCHOTEN.
Officieel wordt uit Londen medege
deeld, dat Duitsche bombardements
toestellen gistermiddag vijftien bommen
op een convooi hebben laten vallen. De
Duitsche toestellen veroorzaakten ech
ter geen schade en werden door de be
geleidende oorlogsschepen verdreven.
Een Heinkelvliegtuig viel een tweede
convooi aan, doch werd eveneens ver
dreven.
Gedurende het laatste etmaal is de
activiteit der luchtstrijdkrachten weer
heviger geworden. Het totaal der bij de
Britsche kust neergeschoten Duitsche
vliegtuigen bedraagt thans twee en vijf
tig. De twee en vijftigste was een Hein-
kei, die door een Spitfire werd neerge-
schoten na een strijd van man tegen
1 man. De Spitfire vloog echter eveneens
in brand. De bestuurder werd gered.
Gedurende het gevecht bleef de Brit
sche piloot draadloos in contact met
zyn basis. Hij seinde: „heb Heinkel
neergeschoten". Duitscher in zee ge
vallen." „Visschersvaartuig heeft Duit-
schers opgepikt." „Mjjn toestel staat
in brand". „Ik daal op zee."
In een haven aan de kust van Yorks
hire werden later 5 Duitsche vliegers,
van wie er twee gewond waren, door
een patrouillevaartuig aan land ge
bracht. Vermoedelijk waren het de vlie
gers wier toestel door de Spitfire is
neergeschoten.
DUITSCH VLIEGTUIG ZOEKT EEN
GOED HEENKOMEN IN
NOORWEGEN.
De Noorsche militaire autoriteiten
hebben het volgende comuniqué gepubli
ceerd over een Duitsch vliegtuig, dat in
de buurt van Stavanger is verongelukt.
„Een Duitsch tweemotorig Junkers-
vliegtuig was om half vijf gistermiddag
by Feie boven Noorsch grondgebied ver
schenen. Een Noorsch watervliegtuig
ging het tegemoet. Het Duitsche vlieg
tuig verklaarde motorstoring te hebben
en vroeg, waar het kon dalen. Den Duit-
scherB werd gevraagd te Sola te dalen.
Zy werden derwaarts geleid door twee
Noorsche vliegtuigen.
Om half zes daalde het Duitsche vlieg
tuig by Moseid, op een halve myi van
Sola. De bemanning, welke ongedeerd
was, stak het vliegtuig in brand. Er
werd een Noorsche militaire patrouille
uitgezonden. De bemanning werd geïn
terneerd".
Den geheelen dag werd in de buurt
van Bergen, komende uit de internatio
nale wateren, geschutvuur gehoord. In
de middaguren werden twaalf vliegtui
gen gezien.
Er zijn ook schepen waargenomen ter
hoogte van Bergen; de indruk bestaat,
dat een tamelijk hevig gevecht wordt
geleverd.
EEN-EN-DERTIG DUITSCHE
1 VLIEGTUIGEN BOVEN BELGIE
GESIGNALEERD.
Niettegenstaande de door Berlijn gege
ven belofte, dat de instructies aan de
Duitsche vliegers om 't Belgische grond
gebied te mijden nog eens streng zouden
worden herhaald, wordt er de laatste
dagen weer drukker dan ooit over Bel
gisch gebied gevlogen.
Het officiëele comuniqué vermeldde
Dinsdag 8 vliegtuigen, waarvan 1 En-
gelsch en 7 Duitsche. Naderhand bleek,
dat dien dag niet minder dan 31 Duit
sche vliegtuigen over België gesigna
leerd werden.
Het waren geen vliegtuigen, die op
weg waren naar de Noordzee en Enge
land, of die vandaar terugkeerden, meldt
het Hbld. Het bleken alle toestellen, die
het Fransche gebied tusschen Duinker
ken en Luxemburg kwamen verkennen.
Men neemt te Brussel dus aan, dat de
Duitsche legerleiding dringende redenen
meent te hebben om zoo snel en nauw
keurig mogelijk op de hoogte te wezen
van de militaire situatie in dit, vooral
door de Engelschen bezette gebied.
LUXEMBURGERS KRIJGEN
INSTRUCTIES VOOR EVENTUEELE
EVACUATIE.
In de stad Luxemburg heeft men allen
inwoners de instructies voor een eventu-
eele evacuatie toegestuurd.
Elke Luxemburger weet nu wat hy by
alarm doen moet alvorens zijn huis te
verlaten gas, water, electriciteitsme-
ters afsluiten, deuren, vensters en lui
ken sluiten en wat hy allemaal in een
rugzak mag en moet meenemen, totaal
15 kg. Waarheen hy van het verzamel
punt dan verder zal worden vervoerd, of
heen zal moeten loopen, indien hij niet
over een fiets of voertuig beschikt, is
nog niet bepaald.
Dit zal wel afhangen van de richting
waaruit het land zou worden aangeval
len.
CHURCHILL NOG MEER OP DEN
VOORGROND.
Reuter deelde vannacht mede, dat
Lord Chaiffield, de minister van coör
dinatie in het Engelsche kabinet, was
afgetreden.
Samuel Hoare is benoemd tot minis
ter van luchtvaart, inplaats van Kings-
ley Wood.
Churchill is aangewezen om de com
missie van ministers van marine, leger
en luchtmacht (uit te breiden met het
ministerie van bevoorrading) te presi-
deeren, welke geregeld byeen komt met
de chefs van de drie staven. Churchill
biyft Eerste Lord van de Admiraliteit.
Kingsley Wood, de afgetreden minis
ter van luchtvaart, volgt Samuel Hoare
op als Geheimzegelbewaarder.
Verder komen er nog enkele mutaties
in het kabinet.
In de officieele verklaring wordt er
de nadruk op gelegd, dat het feit, dat
sommige ministers minder belangryke
posten aanvaarden, niet te hunnen na-
deele moet worden uitgelegd, maar uit
sluitend toe te schry ven is aan de nood
zakelijkheid om in oorlogstyd het beste
gebruik van iederen minister te maken.
De veranderingen zyn door alle betrok
ken ministers aanvaard.
De parlementaire correspondent van
Reuter vernam in de wandelgangen van
het parlement, dat de nieuwe functie
van Churchill goed zal worden ontvan
gen.
UITBREIDING VAN DE FRANSCHE
VLOOT.
In een byeenkomst der kamercommis
sie voor de marine heeft de Fransche
minister van marine, Campinchi, mede
gedeeld, dat nieuwe oorlogsschepen tot
een totale tonnage van byna 200.000
ton op stapel zullen worden gezet. Deze
vlootuitbreiding betreft schepen van alle
types.
De Zweedsche regeering heeft krach
tig by de Duitsche regeering geprotes
teerd tegen de torpedeering van de
Zweedsche stoomschepen „Dalaroe",
„Liana" en „Osmed". De „Dalaroe"
werd op 12 Februari ongeveer 200 myl
uit de Westkust van Ierland zonder
voorafgaand onderzoek getorpedeerd.
De kapitein is daarby om het leven
gekomen.
De „Liana" en de „Osmed" werden op
16 Februari ter hoogte van de Oostkust
van Schotland zonder voorafgaand on
derzoek en zonder waarschuwing getor
pedeerd. Tien leden der bemanning van
de „Liana" en dertien van de „Osmed"
zijn om het leven gekomen.
„VRIJWILLIG SPAARSYSTEEM"
IN DUITSCHLAND.
Un. Press meldt uit betrouwbare bron
dat het „vrijwillig" spaarsysteem voor
alle arbeiders en geëmployeerden in
Duitschland zal worden afgekondigd
voor het einde van deze maand. Onder
dit stelsel zal minstens tien percent van
de verdiensten gestort worden in cen
trale spaarkassen.
Men verwacht van dit plan, dat het
een belangrijk fonds zal doen ontstaan,
dat ter beschikking zal komen voor
staatsinvesteeringen.
NA DEN STRIJD IN FINLAND.
Naar Reuter meldt, zijn er bevelen ge
geven voor de demobilisatie van vier
lichtingen in Finland.
Naar verluidt, heeft dit betrekking op
mannen boven de 40 jaar.
De Zuid-Slavische minister van land
bouw, is te Boedapest aangekomen voor
een officieel bezoek.
Het regeeringsblad „Uj Magyarsag"
schrijft, dat de ontmoeting van de Duit
sche, Zuid-Slavische en Italiaansche mi
nisters met hun Hongaarsche collega
en de overige Hongaarsche autoriteiten
zeer voordeelig zal zy'n voor de vier
staten.
De Rijksbestuurder heeft den Duit-
schen minister Darré in audiëntie ont
vangen. Deze heeft een toespraak ge
houden over Duitschland, Hongarije en
de landen van Zuidoost Europa interes-
seerende economische kwesties, in het
byzonder den landbouw.
Notariaat.
Benoemd tot notaris te Oosterbeek de
heer H. Houtzagers, notaris te Boskoop
tot notaris te Hoensbroek de heer W. J.
A. Pinckaers, cand.-notaris te Maas
tricht.
De heer A. Plesman, directeur der
K.L.M. en dr ir M. H. Damme, dir.-
generaal der P.T.T., woonden Dinsdag
op Schiphol het vertrek by van het
eerste vliegtuig in de nieuwe luchtiyn
AmsterdamLissabon.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De Tweede Kamer over de heffingen ten
behoeve van het leeningfonds.
Herkeuring van buitengewoon dienst
plichtigen.
Duitsche schepen deze week uit Nederl.
Indië terug?
Buitenland.
Engeland en de neutralen.
Zeegevecht bij Bergen7
Heviger luchtgevechten.
Besprekingen te Boedapest.
Groot aantal vreemde vliegtuigen boven
België.
Britsche kabinet gewijzigd.
voor den aankoop van een
Vraagt inlichtingen.
Beestenmarkt 8, Tel. 2410 tot 17 uur.
Stationsweg 33, Tel. 2017 na 17 uur.
De Tweede Kamer is gisteren begon
nen met de behandeling van het wets
ontwerp, houdende aanwijzingen van
heffingen ten behoeve van het Leening
fonds 1940.
De heer T e u 1 i n g s (R.K.) zou een
meer breede behandeling wenschen van
de financieele vraagstukken.
Ons volk moet weten, waarheen het
wordt geleid. Niet dat spr. het gevolgde
financieringssysteem thans wil aantas
ten.
De bezwaren der voorgenomen hef
fingen worden door de Regeering er
kend. De verhouding tusschen directe en
indirecte heffingen is een meer dan ooit
belangrijk element. De vraag is, waar
de lasten der oorlogsfinanciering het
zwaarst zullen drukken. Temeer omdat
er nog veel meer komt. De verhooging
van den suikeraccyns ware door de Re
geering terug te nemen. Ze brengt dit
jaar ook slechts 3 millioen op en drukt
zwaar op de menschen met kleine in
komens.
De heer VanGelderen (S.D. zegt,
dat ieder doordrongen is van de nood
zaak om offers te brengen. Het moment
voor een breed opgezet debat is nog niet
gekomen; we houden ons thans aan een
partieele herziening. Doch het wordt
langzamerhand tijd, zoch over verdere
dekkingsmaatregelen te beraden.
De argumenten voor nieuwe heffingen
juist op suiker en koffie hebben spr. niet
overtuigd. De suiker is hier te lande
reeds excessief zwaar belast, de koffie
wordt gebruikt in de armste gezinnen.
De heffing op de suiker bedraagt al 73
millioen, waarvan 56,8 voor de gewone
middelen.
De minister verwacht 8 millioen van
de heffing op koffie, tot nu toe niet be
last, maar thans komt die dan ook in
alle gezinnen. Deze heffing zal hoofdza-
keiyk drukken op de menschen met min
der dan f 1400 inkomen. Het gaat hier
bovendien niet om verbruiksbeperkende
doch fiscale heffingen. De minister krij-
ge den tijd om naar andere heffingen uit
te zien, b.v. in het najaar. Daarom zou
spr. een tijdelijk karakter der nu voor
gestelde heffingen prefereeren.
D heer De Marchant et D'A n-
sembourg (N.S.B.) dringt aan op
een doelmatige welvaartspolitiek. By
een begrootingssysteem van meerdere
jaren zouden de nu gemaakte fouten be
ter worden gezien.
Het is onjuist, dure en goedkoope kof
fie gelijkelijk te belasten. Wat de ben
zine betreft, gaat de Regeering voort
het motorverkeer ten behoeve van de
spoorwegen te drukken. Een wet die zoo
alle redeiyke eischen mist, moet spr. af
wijzen.
De heer Bier erna (Lib.) betoogt
dat we omtrent 's Ryks financiën in het
ongewisse verkeeren. Het ware Spr. aan
genaam, als de Minister wat meer van
zy'n keukengeheimen afstond.
De bezwaren tegen de heffingen op
koffie en suiker erkennende, noemt de
minister deze niet onoverkomeiyk. Sui
ker is echter een voortreffeiyk voedings
middel.
De verdere heffing op benzine ont
moet ook bezwaar, het motorverkeer
wordt geremd, doch ook aan het uithou
dingsvermogen van den ezel komt een
einde.
Het gaat er om, het nog grooter ge
vaar voor onze onafhankelijkheid te ont
gaan. Daarom moeten we de voorgestel
de heffingen wel aanvaarden; een voor
behoud echter maakt spr. voor de sui
ker.
De heer Rutgers van Ro
zenburg (C.H.) beveelt belastinghef
fing van Nederlanders in het buitenland
bij den minister aan. De vier verhoogin
gen van het ontwerp zijn nog slechts een
schuchter begin, indien de toestanden
in de wereld niet grondig veranderen,
waarop niet veel kijk is.
De heer De Wilde (A.R.) kan zich
in 't algemeen met de methoden der re
geering vereenigen. De defensie heeft
naar raming over de jaren 1938, 1939
en 1940 alleen reeds 255 millioen aan
kapitaalsuitgaven gekost, de mobilisa
tieuitgaven gaan per jaar zeker de 600
millioen te boven.
De regeeiring wil de Kamer geen kykje
gunnen in de keuken. Een veldheer, die
de plannen eenige maanden te voren in
de krant zou zetten, is niet voor zijn taak
berekend, Doch zoo'n veldheer staat te
genover zijn vijand. De minister heeft te
doen met louter vrienden.
Spr. wil geen debat over wat verkeert
in embryonalen toestand. Doch welken
kant wil de regeering uit, nu ze 77 milli
oen in totaal aan nieuwe heffingen noo
dig heeft?
De regeering wenscht evenwicht tus
schen begrooting en leeningfonds. Dit is
van het uiterste belang. Meer dan ooit is
camouflage uit den booze. Wil de Regee
ring echter om strategische redenen zwij
gen, dan begrijpt spr. dit. De kosten van
het leeningfonds moeten inderdaad in
15 jaar worden afgelost. Spr. zal de Re
geering daarbij gaarne steunen. Dat we
moeten beginnen te leenen, is te betreu
ren, doch dit is onvermijdelijk. Onze
reeds groote schuld moet nog worden
vermeerderd.
De handhaving onzer zelfstandigheid
is echter zoo primair, dat ze al het an
dere overweegt. Daarbij hebben wij ons
in te spannen, zooveel mogelijk in con
tanten te betalen.
De Staat mag voor zijn gewone uitga
ven, b.v. ambtenarensalarissen, niet lee
nen. Men mag ook geen nauw verband
leggen tusschen Staats- en volkshuis
houding. Wie den Staat beheert, moet
zy'n verplichtingen nakomen, en die zyn
zwaar tegenwoordig.
Spr. waarschuwt,, evenals vooraan
staande economen ook in het buitenland,
tegen inflatie, in het byzonder voor den
kleinen mam
