GELD Verklaring van Chamberlain. Ernstig Nederlandsch protest te Berlijn. Binnenland Belangrijkste Nieuws WOENSDAG 3 APRIL 1940 54c JAARGANG - No. 154 Moeilijker positie der neutralen - Ook Nederlandsch-lndië in 't geding - Weer luchtgevechten - Drukke conferenties te Berlijn. Chamberlain In het Lagerhuis. Minister Cross over katoen-import in Nederland: „geen herexport". Duitsche ontstemming groeit. Ook de Fransche Kamer bijeen. Meer Nederlandsche boter naar België. beschikbaar a 5 pCt. AUTOMOBIEL N.V. Financierings-Mij. „ZEELANDIA'GOES Geen schadevergoeding bij mijnexplosies Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoei Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs i3,50 per kwsriaal Weekabonnementen voor Middelburg Qoes en Yüssingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Dagblad voor de Provincie Zeeland Advertentlën 30 cent per rjge! Ingezonden mededeeïïjjg.'*n 69 cent per r^eï Kleine Advertentlën Dinsdags, Vrijdags en Zaterdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting EEN SCHERPERE BLOKKADE. Gisteren heeft Chamberlain zijn aan gekondigde verklaring in het Lagerhuis afgelegd. In de afgeloopen maanden, aldus Cham berlain, is de samenwerking en eenheid van doelstelling tusschen Engeland en Frankrijk steeds nauwer geworden. „Het beeld, dat de huidige toestand den geallieerden biedt, is dat van een Duitschland, dat zijn eigen uitleg geeft aan de verplichtingen der neutralen en dit gepaard doet gaan met bedreigingen met verschrikkelijke consekwenties, die voor hen het gevolg zouden kunnen zjjn van een in gebreke blijven, om te vol doen aan de Duitsche eischen. Dit probleem, door Duitschland opge worpen, van een dubbelen standaard van neutraliteit, is een probleem, dat wij en de neutralen thans onder de oogen moe ten zien. De politiek der geallieerden wordt bepaald door een scrupuleus reke ning houden met de neutrale rechten, ter wijl Duitschland niet geaarzeld heeft om neutraal eigendom te vernietigen en on derdanen van neutrale staten te ver moorden, wanneer dit in zijn politiek paste. Duitschland heeft geen scrupules ge voeld om te dreigen met een inval in neutrale landen, teneinde hen te verhin deren, stappen te doen, om hun naburen bij te staan tegen agressie, of hun eigen belangen te beschermen. Wanneer wij, aldus de premier, den oor log tot een einde willen brengen met zoo min mogelijke vernieling en ontwrichting van onze gemeenschappelijke, geestelijke en materieele beschaving, dan moeten wij Duitschland afsnijden van de materi alen die het meest essentieel zijn voor de voortzetting van zijn agressieve politiek. De geallieerden zijn derhalve vast be sloten, den economischen oorlog voort te zetten tot het uiterste van hun vermo gen. Iedere hulp, die de neutralen Duitsch land zouden kunnen geven, zou, wanneer zij vèr genoeg werd doorgevoerd, hen tenslotte verantwoordelijk kunnen stel len voor het afzichtelijke lot, dat den vo- rigen slachtoffers van de Duitsche poli tiek ten deel is gevallen". Sprekende over den Britschen handel met de neutrale naburen van Duitsch land, zeide Chamberlain, dat zij moeten inzien, dat Engeland er niet in kan toe stemmen, voor hen de producten beschik baar te stellen uit bronnen in het Brit- sche rijk, tenzij de neutralen in ruil den waarborg geven, dat zij hun toekomsti- gen handel met Duitschland zuilen be perken. In dit verband sprak de premier over de handelsovereenkomsten, die reeds met neutrale landen zijn gesloten. De geallieerden zijn vast besloten, het gebruik van het wapen der macht ter zee te intensiveeren. Britsche oorlogssche pen hebben reeds zekere practische stap pen gedaan, om tusschenbeide te komen in de onbelemmerde doorvaart van Duit sche vrachtschepen uit Scandinavië. Deze operaties worden uitgevoerd dicht bij de Duitsche vlootbases, hetgeen wederom aantoont, hoe hol het Duitsche gepoch is, dat de controle over de Noordzee in Duitsche handen is overgegaan". De aandacht der geallieerden is ook getrokken op de mogelijkheid, dat Duitschland wellicht wegen gevonden heeft om zijn voorraden te vergrooten uit neutrale bronnen langs wegen, die alleen over land gaan en tot dusverre nauwelijks gebruikt werden. Wij hebben, aldus de premier, den toestand nauwlettend overzien en wij zijn voornemens maatregelen te nemen. In dit verband herinner ik er aan, dat En- gelsche schepen kort geleden in de wa teren van het Verre Oosten Sovjet-Rus sische schepen hebben aangehouden, die er van verdacht werden, contrabande te vervoeren, bestemd om via Wladiwostok naar Duitschland vervoerd te worden. De premier wees er nog op, dat de Engelsche diplomatieke vertegenwoordi gers in Ankara, Athene, Belgrado, Boe karest, Sofia en Boedapest naar Londen zign ontboden voor raadpleging en dat te vens de Britsche gezant te Rome met kort verlof in Londen zal zijn. Ik ben er zeker van, aldus Chamber lain, dat het Huis dit initiatief zal toe juichen. Luide toejuichingen weerklonken toen Chamberlain weer ging zitten. Veel wijzer zijn we niet geworden. Het besluit van den oppersten oorlogsraad is niet meegedeeld. Het eenige wat Chamberlain heeft wil len zeggen was dat „dit niet de gelegen heid was om de termen van de besluiten van den oorlogsraad te publiceeren", dat er behalve de reeds verrichte actie van de Britsche vloot tusschen Scandinavië en de Duitsche kust „andere maatregelen in overweging waren", en dat „het La gerhuis ervan overtuigd kan zijn dat wij nog niet de grens hebben bereikt van onze doeltreffende operaties". De kwestie is dus nog allerminst van de baan en vormt klaarblijkelijk nog al tijd een onderwerp van discussie tusschen Londen en Parijs. Hij gaf te verstaan, dat de levering van producten uit het geheele Britsche Rijk aan de neutralen afhankelijk zou worden gesteld van hun aanvoerpolitiek tegenover Duitschland. Van speciaal belang voor Neder land is natuurlijk de aankondiging dat de blokkade in het Verre Oosten zal wor- deni verscherpt, want dat gaat natuurlijk voor een groot deel ook tegen Neder- landsch Oost-lndië merkt het Alg. Hbld op. Vandaar de ophef, die in de Engelsche pers is gemaakt van het bericht, dat de Duitsche schepen in Nederlandsch Indië zich gereed maakten voor vertrek naar Wladiwostok. Het is duidelijk, dat de geallieerde oorlogsschepen gemakkelij ker den betrekkelijk nauwen zeeweg kun nen patrouilleeren tusschen Ned. Oost- lndië en Wladiwostok, dan den breeden Oceaan, waarover het scheepsverkeer van het Amerikaansche contingent met Wladiwostik kon worden onderhouden. De minister voor economische oorlogs voering, Cross, heeft in het Lagerhuis verklaard: „Cijfers over importen over een korte periode voor een enkel land kunnen ernstig misleidend zijn", zulks als antwoord op een vraag over de stij ging van den kantoeninvoer in N e d e r- 1 a n d in de maanden September, Octo ber en November. 4 Cross verklaarde er van overtuigd te zijn, dat de stijging niet in verband stond met her-exporten naar Duitschland. Hij haalde officieele Nederlandsche statistieken aan, waaruit bleek, dat geen katoen geëxporteerd was naar Duitsch land in genoemde periode. De Neder landsche invoer van katoen in het gehee le jaar was geringer dan in 1937. De conservatief Sir Derrick Gunston vroeg nog: „Is het niet waar, dat de im porten van alle neutrale landen rondom Duitschland ten zeerste zijn gestegen, vergeleken met het vorige jaar?" Cross antwoordde hierop, dat hij het niet eens kon zijn met een algemeene verklaring van dien aard. Het moge juist zijn voor een afzonderlijk exporteerend land, maar spr. moest een onderzoek in stellen naar de importen uit alle landen. Berichten uit Britsche en buitenland- sehe diplomatieke kringen wijzen op een dreigende versterking van de geallieerde blokkade, teneinde te voorkomen, dat grondstoffen Duitschland bereiken via Wladiwostok. Het schijnt, dat de Engelsche oorlogs schepen het toezicht verscherpen voor producten, die Duitschland bereiken van Nederlandsch-lndië uit. Recente inlichtingen zouden er op wij zen, dat uit Ned.-lndië rubber, copra, tin, kapok en specerijen via Rusland en Japan naar Duitschland gaan. Bevoegde Duitsche kringen, die Cham berlain's rede als „van aanzienlijk be lang" beschouwen, zeiden volgens U. P. „Dit is niet minder dan een formeele verklaring van 'n „onmenschelijke oorlog tegen vrouwen en kinderen.; het blijkt n.l., dat Engeland een hongeroorlog bo ven een militairen de voorkeur geeft. Engeland wil de Noorsche walvischtraan, Zweedsche erts en Roemeensche olie on der de neuzen der Duitsche handelaars vandaan rooven. Met een brutaliteit, die zonder weer ga is in de geschiedenis, vraagt Enge land den neutralen om niet meer dan zoo en zooveel vitale grondstoffen naar Duitschland te exporteeren. Men kan er van overtuigd zijn, dat Duitschland een dergelijke brutaliteit zal weten te beant woorden". De Fransche Kamer is gisteren in ver gadering bijeen geweest. De belangstel ling was vrij groot, daar men verwacht had, dat de minister-president de gele genheid zou aangrijpen, eenige mededee- lingen te doen omtrent de beslissingen van den oppersten oorlogsraad in het bijzonder betreffende de verscherping van de maatregelen, om de blokkade te doen slagen. Op het laatste oogen- blik werd evenwel verno men, dat noch te Par ij s, noch te Londen daarom trent mededeelingen zou den worden gedaan, omdat men de beslissingen ge heim wilde houden. LUCHTGEVECHT BOVEN NOORD ZEE EN AAN HET FRONT. Drie Hurrican-machines, die patrouil leerden boven de Noordzee, hebben bij het aanbreken van den dag twee Duit sche bommenwerpers ontmoet. Op zeven meter boven het waterop pervlak opende de eerste machine uit acht mitrailleurs het vuur op een Hein- kei, die eerst met een salvo antwoordde, maar daarna geheel ophield met vuren. De Duitsche toestellen verwijderden zich over zee, doch de Engelsche machines hadden nog gelegenheid verscheidene salvo's te lossen. Eén Britsche piloot is gewond. Volgens de United Press waren de Duitsche bommenwerpers uit op het be schieten van visschersvaartuigen en was het één van deze vaartuigen, die de Brit sche luchtmacht waarschuwde. Het ministerie van marine deelt mede, dat vijandelijke vliegtuigen gistermid dag Britsche convooien op de Noordzee hebben aangevallen, doch door kanon vuur verdreven zijn. De vliegtuigen lie ten tien bommen vallen, die echter geen doel troffen. De convooien zetten de reis voort. Een communiqué van het hoofdkwar tier der Britsche luchtstrijdkrachten in Frankrijk meldt, dat gisteren drie ge vechtsvliegtuigen der koninklijke lucht strijdkrachten een formatie van negen Messerschmitt-vliegtuigen aan het Wes telijk front bij Metrf hebben aangevallen en verspreid. Alle Britsche vliegtuigen zijn behouden teruggekeerd. Volgens een specialen correspondent van Reuter bij de Britsche luchtmacht in Frankrijk is er reden om te gelooven, dat bedoelde drie Britsche Hurricane ge vechtsvliegtuigen ieder één Duitsch vliegtuig hebben omlaag geschoten. Eén der Duitsche toestellen is in een bosch neergekomen. Uit het toestel sloegen vlammen. Uit een tweede zag men rook komen, toen het met kogels doorboord neerstortte. DRUKKE CONFERENTIES TE BERLIJN. Hitier confereerde gisteren in de rijks kanselarij eenige uren met Göring, Brauchitsch en Keitel. Naar verluidt zou den maatregelen zijn besproken voor het geval de Britsche blokkade zou worden verscherpt en men den aanvoer van erts uit Scandinavië en van olie uit Roemenië zou trachten onmogelijk te maken. Göring confereert schier dagelijks urenlang met den Führer. De laatste da gen waren ook Brauchitsch en Keitel aanwezig en eenige dagen geleden zou ook Schacht een uur lang met Hitier hebben geconfereerd, meldt U. P. DUITSCH SCHIP BINNEN DEEN- SCHE WATEREN GETORPEDEERD. Het Deensche ministerie van buiten- landsche zaken deelt mede, dat het wrak van het Duitsche schip „Edmund Hugo Stinnes" in 16 meter water op een af stand van ongeveer anderhalve zeemijl van de kust, d.w.z. binnen Deensch ter ritoriaal gebied ligt. Nu het onderzoek naar de omstandigheden waaronder het schip is verloren gegaan, voltooid is, heeft de Deensche gezant te Londen op- MET BETREKKING TOT DE VLIEG- TUIGAANVALLEN OP NEDERLAND SCHE VISCHTREILERS. De gewelddaad tegen de „Protinus". De regeeringspersdienst meldt: Met betrekking tot de vliegtuigaan- vallen op Nederlandsche vischtreilers, n.l. de „Protinus", de „Vikingbank" IJ 183 en de „I. S. Groen" IJ 130, heeft Harer Majesteits gezant te Berlijn op dracht gekregen een ernstig vertoog tot de Duitsche regeering te richten, waar in tegen deze beschietingen met den meesten nadruk opgekomen wordt, met name tegen de volstrekt ontoelaatbare gewelddaad jegens de „Protinus". Het officieele onderzoek naar den bij daglicht in volle zee geschieden aanval op dit schip heeft toch bevestigd, dat, terwyl de treiler van talrijke duidelijke Nederlandsche nationaliteitskenmerken was voorzien, onder meer ook aan de bovenzijde met de kleuren van de Ne derlandsche vlag was beschilderd, een Duitsch vliegtuig het heeft gebombar deerd en beschoten, als gevolg waarvan de kapitein en een schepeling aanstonds zijn gedood, het vaartuig tot zinken is gebracht en van de in de sloep redding zoekende opvarenden twee door uitput ting zijn gestorven. De Nederlandsche regeering verzoekt maatregelen tegen de schuldigen en be houdt zich een eiseh tot schadevergoe ding voor. ■L-— dracht gekregen een stap bij de Brit sche regeering te doen. GENERAAL WEYGAND OVER ZIJN TAAK. Het „Journal de Genève" publiceert een te Beiroet opgenomen interview van zijn bijzonderen correspondent met gene raal Weygand. Op een vraag van den correspondent, waarvoor zijn leger in het Naburig Oos ten is bestemd, antwoordde de generaal: „In den loop der jongste maanden heb ben de Duitschers en Russen een politiek van agressie gevoerd, welke onzerzijds de grootste voorzorgsmaatregelen ver- eischt. Omdat wij de Duit sche tactiek kennen, zijn w ij hie r." „Zijn uw troepen niet te ver verwij derd van een mogelijk slagveld?" „Wij beschikken over vliegtuigen en alle soorten transportmiddelen, en als het noodig wordt zullen wij spoedig op de plaats zijn, waar men ons noodig heeft. Wij vallen onze buren niet aan, zooals de Duitschers en de „rooden" dit doen. DE ONDERGANG VAN EEN DUIKBOOT. De bemanning van een Engelsehen tor- pedobootjager heeft, naar Reuter meldt, meegedeeld, hoe een vijandelijke duik boot tot zinken werd gebracht, welke onlangs een convooi aanviel en een neu traal schip torpedeerde. Onmiddellijk na den aanval schoot de jager, welke tot het escorte behoorde, met twee andere Britsche en een Franschen jager naar de plaats des onheils, waarheen ook een vliegboot stevende, welke de duikboot ontdekte en een bom liet vallen. De ja gers Voegden hier dieptebommen aan toe, waardoor de duikboot werd beschadigd en gedwongen boven te komen. Na een tijdje, waarin de bemanning gered kon worden, zonk de duikboot. De geredden verklaarden, dat tenge volge van de ontploffing der eerste diep tebommen het achterste compartiment lek was geslagen, waardoor er eenige tonnen water in de boot drongen. Terwijl men met de reparatie bezig was, ontplof te een nieuwe bom vlak bij het schip, welke nieuwe schade aanrichtte, zoodat de boot niet anders overbleef dan boven te komen en zich over te geven. EEN EXTRA-CONTINGENT VAN 100.000 K.G. De laatste dagen is in België de prijs van de boter zoodanig gestegen, dat de regeering zich verplicht heeft gezien, onmiddellijk invoervergunningen in uit zicht te stellen. Er is sprake van, dat voor den invoer Binnenland. Nederlandsch protest te Berlijn. De regeering koopt koelhuiseieren. Nederlandsche boter naar België. Buitenland. Verklaring van Chamberlain. De positie der neutralen wordt moei lijker. Scherper blokkade verwacht. Weer luchtgevechten. Er wordt te Berlijn druk geconfereerd. voor den aankoop van een Vraagt inlichtingen. Beestenmarkt 8, Tel. 2410 tot 17 uur. Stationsweg 33, Tel. 2017 na 17 uur. uit Nederland een aanvullend contingent van 100.000 K.G. zal worden toegestaan. Over de oorzaken van de plotselinge prijsstijging worden velerlei meeningen verkondigd. Inmiddels is het een feit, dat van de in de koelkelders opgeslagen voorraden een kwantum, boter voor ex port werd vrijgegeven. In officieele kringen wordt verklaard, dat de speculatie zich niet onbetuigd heeft gelaten. Toen bleek, dat een invoer van 100.000 kg zou worden toegelaten, werd onmiddellijk een baisse geconsta teerd, die in sommige gevallen 3 francs bedroeg. SLECHTS TEGEMOETKOMING VOOR ONEVENREDIG ZWAAR GETROFFENEN. Naar wij vernemen zal het Departe ment van Defensie, op advies van den Landsadvocaat, geen vergoeding van schade uitkeeren aan hen, wier bezit tingen door mijnexplosies schade, in welken vorm ook, hebben geleden. Men gaat hierbij uit van het standpunt, dat de Staat alles in het werk stelt om dergelijke explosies te voorkomen. Wel is echter de Regeering bereid, zonder eenige verplichting, een tege moetkoming te verleenen aan hen, die door een dergelijke explosie oneven redig zwaar zijn getroffen in hun be drijf of anderszins. Het algemeene be ginsel is echter, dat geen vergoeding' behoeft te worden verleend. VERGOEDINGSREGELING VOOR ONDER DE WAPENEN ZIJNDE VRIJGEZELLEN. Nog deze week te wachten? Zooals men zich nog wel zal herinne ren heeft minister Dijxhoorn bij de be handeling van de Begrooting van De fensie in de Eerste Kamer onlangs me degedeeld, dat er, aangaande de regeling voor de vergoeding van de vrijgezellen, die onder de wapenen zijn en tot dus verre van elke vergoeding waren uitge sloten, over nog enkele ondergeschikte punten besprekingen moesten worden gevoerd, o.a, met het Departement van Financiën. Naar het H d b 1. thans van bevoegde zijde vernam, zal de desbetreffende rege ling nog deze week worden afgekondigd. SLAPTE IN DE SIGAREN- INDUSTRIE. Weersiag van September-inkoopen. Naar gemeld wordt, heerscht op het oogenblik groote slapte in de sigarenin- dustrie. Deze slapte zou te wijten zijn aan het feit, dat bij den aanvang van de mo bilisatie de sigarenhandelaars, beducht voor prijsstijging van de tabak, bij ver schillende fabrieken toen zeer groote or ders hebben geplaatst. Deze laatste heb ben deze orders toen met inspanning van alle krachten uitgevoerd. Nu echter voldaan is aan de gegeven opdrachten en de handelaars met groote voorraden zit ten, abnormaal gerekend naar den om zet, komen er vanzelf niet voldoende or ders meer aan de fabrieken binnen. Een en ander is de oorzaak geworden, dat thans vele arbeiders geheel of gedeelte lijk zonder werk komen. EERSTE KAMER KEURT INSTEL LING LEENINGFONDS GOED. De Eerste Kamer heeft gisteravond het wetsontwerp tot instelling van een Leeningfonds zonder debat en zonder hoofdelijke stemming aangenomen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1