De oorlog in de lucht.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Algemeene vergadering Cbr.
Hist. Unie.
EERSTE BLAD.
Britsche bommenwerper floor
Neflerlanflsche jager
neergeschoten,
Belangrijkste Nieuws
DONDERDAG 28 MAART 1940
54e JAARGANG - No. 149
Nog geen Duitsch-Russisch-ltaliaansch
accoord - De situatie op den Balkan - De
geallieerden en de Noorsche neutraliteit.
Vijf Duitsche vliegtuigen
neergeschoten.
Geruchten over een Duitsch-Rus
sisch-ltaliaansch accoord
Het Balkan-probleem.
De neutraliteit van de Noorsche
wateren,
De tweede hypotheken voor
arbeiderswoningen.
Binnenland
N00DREGELING VOOR DE PACHT.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrant 7 0, does
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
DirecteurHoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs f2450 per kwarfaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers Scent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen <50 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags, Vrijdags ea
Zaterdags f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
OOK EEN BRITSCH EN EEN
FRANSCH TOESTEL NEERGEHAALD
De correspondent van Reuter bij de
Britsche luchtmacht in Frankrijk deelt
mede, dat Engelsche vliegers Dinsdag
op zijn minst vijf Duitsche toestellen
hebben neergehaald. Men gelooft, dat
nog twee andere Duitsche vliegtuigen
neergehaald zijn.
Een Britsche Hurricane-jager ging
veiloren.
Het Duitsche legerbericht van giste
ren maakte melding van het neerschie
ten van een Britsch Hurricane-toestel
en een Fransche Morane-machine.
Het hoofdkwartier van de Britsche
luchtmacht in Frankrijk heeft een com
muniqué uitgegeven, waarin wordt me
degedeeld
„Een formatie, bestaande uit zeven
vijandelijke verkenningsvliegtuigen is
opgevangen en aangevallen door een ge
vechtspatrouille van de R A. F. Er
werden gevechten geleverd; onze toe
stellen hebben de vijandelijke formatie
uiteengedreven en gedwongen haar ver
kenning op te geven. Een van onze
patrouilles heeft voorts een formatie
ontmoet van negen vijandelijke ge
vechtstoestellen. Tijdens het daarop
ontstane gevecht werd waargenomen,
hoe twee vijandelijke toestellen bran
dend omlaag stortten. Een onzer ge
vechtsmachines werd neergeschoten; de
piloot kon zich met zijn valscherm red
den".
LUCHTGEVECHT BOVEN DE DUIT
SCHE BOCHT.
Uit Berlijn: Duitsche verkenners heb
ben boven de Noordzee Britsche vlieg
tuigen ontmoet, die probeerden de Duit
sche Bocht binnen te dringen.
Een Britsch vliegtuig van het Bristol-
Blenheim type werd door Duitsche ja
gers omlaag geschoten; de Duitsche
verkenningsvliegtuigen zijn voltallig te
ruggekeerd.
DUITSCH PATROUILLEVAARTUIG
VERNIETIGD.
Uit Londen: Officieel wordt medege
deeld, dat de Britsche luchtmacht op de
Noordzee een Duitsch patrouillevaartuig
tot zinken heeft gebracht.
PAMFLETTEN GEVONDEN IN
BELGlë.
In Henegouwen, Brabant en Namen
zijn talrijke pamfletten gevonden, die
waren uitgeworpen door vliegtuigen
van onbekende nationaliteit. De pam
fletten waren bestemd voor het Fran
sche leger; zij vallen de Fransche re
geering aan en prediken tweedracht
tusschen Frankrijk en Engeland.
MODERNE VLIEGTUIGEN VOOR
DE GEALLIEERDEN.
De Amerikaansche minister van oor
log, Woodring, heeft voor de militaire
commissie van het Huis van Afgevaar
digden verklaard, dat de nieuwe poli
tiek der regeering met het toestaan van
den export van de nieuwste Amerikaan
sche vliegtuigen in de eerste plaats ten
doel had de luchtmacht der Vereenigde
Staten voortdurend op de hoogte te hou
den van de prestaties met de modernste
machines. Militaire geheimen zouden
niet onthuld worden, evenmin zou ver
traging komen in de uitbreiding der
Amerikaansche luchtmacht.
Woodring heeft voorts nog gezegd,
dat eenige honderden reservevliegtui
gen, welke thans worden gebouwd voor
het leger der Vereenigde Staten, naar
verwacht wordt voor directe levering
aan de Geallieerden zullen worden ver
kocht.
HET PLAN OPGEGEVEN OF
UITGESTELD?
Terwijl Dinsdag de Bulgaarsche cor
respondenten te Berlijn aan hun bladen
seinden, dat de plotselinge terugkeer
van den sovjet-ambassadeur in de Duit
sche hoofdstad een zeker teeken was,
dat het drievoudig accoord was tot
stand gekomen, terwijl zij van welinge
lichte zjjde te Berlijn verder vernamen,
dat reeds gisteren de ministers van bui-
tenlandsche zaken van Duitschland, Ita
lië en Rusland te Weenen zouden sa
menkomen, om de overeenkomst te tee
kenen, verneemt de Bulgaarsche pers
thans van haar Berlijnsche correspon
denten, dat de sovjet-ambassadeur nog
niet te Berlijn is teruggekeerd. Van de
geruchten over een ontmoeting der drie
ministers van buitenlandsche zaken is
heelemaal geen sprake meer.
Volgens een der Berlijnsche corres
pondenten is de algemeene indruk, dat
inderdaad iets in voorbereiding is ge
weest, maar dat de plannen om onbe
kende redenen zijn opgegeven.
Volgens den correspondent van de
„Basler Nachrichten" houdt men zich
in diplomatieke en neutrale kringen te
Berlijn nog steeds bezig met het even-
tueele bezoek van Molotof. De Wilhelm-
strasse neemt te dien aanzien de groot
ste reserve in acht.
Intusschen overheerscht te Berlijn de
meening, dat het bezoek van Molotof
slechts is uitgesteld. Anderzijds is men
van oordeel, dat het Duitsche diploma
tieke offensief niet zoo overweldigend
zal zqn als het rijk gehoopt had.
In buitenlandsche kringen te Berlijn
hecht men geen geloof aan de geruch
ten over een a.s. bijeenkomst van de mi
nisters van buitenlandsche zaken van
Duitschland, Italië en Rusland. Veeleer
zullen de onderhandelingen eerst tus
schen Duitschland en Rusland en, zoo
het resultaat gunstig is, later tusschen
Duitschland en Italië worden gevoerd.
HONGARIJE MOET VOORLOOPIG
VAN ZEVENBURGEN AFZIEN.
Uit het officieele communiqué over de
besprekingen tusschen den Duce en
graaf Teleki blijkt duidelijk, dat de tra-
ditioneele vriendschapsbetrekkingen tus
schen Italië en Hongarije ook voor de
toekomst bestendigd worden.
Het blijkt verder, aldus het Alg. Hbld.,
dat het er inderdaad om ging, de Hon
garen te verzoenen met de gedachte, dat
hun aspiraties inzake Zevenburgen tot
een gunstiger oogenblik moeten worden
opgeschort.
„Het is de wil van Italië, aldus Gayda,
zoowel als van Duitschland, dat de vre
de in den Balkan en in het Donaubekken
bewaard blijve. En daarom zal dus door
1 Hongarije geen enkel oorlogsinitiatief
worden genomen.
„Deze vredeswil kan echter geenszins
beteekenen, dat Hongarije voor goed zou
afzien van den wensch om de belangrijke
vraagstukken, die nog hangende zijn, tot
een definitieve oplossing gebracht te
zien.
De gedachte aan een vrede, gegrond
vest op rechtvaardigheid en op een
nieuwe orde in Europa, blijft richting
gevend voor de politiek van Mussolini."
Het is dus duidelijk, dat het vraagstuk
van Zevenburgen en de andere vraag
stukken, die op den Balkan bestaan, niet
als afgedaan worden beschouwd, doch
dat van de Balkanvolkeren en ook van
Hongarije wordt verwacht, dat zq, met
het onder oogen zien van die problemen,
zullen wachten, tot een voor Italië en
Duitschland gunstiger oogenblik. Op dit
moment zou een oorlog in den Balkan
Duitschland blijkbaar niet gelegen ko
men en bovendien aanleiding kunnen ge
ven tot een actief optreden van het le
ger van Weygand.
Een der Fransche avondbladen heeft
een bericht gepubliceerd, volgens het
welk de Geallieerden het voortaan als
hun recht zouden beschouwen de neutra
liteit der Noorsche wateren niet meer
te respecteeren.
Bij navraag is echter gebleken, dat
geen enkele verklaring in dien zin is af
gelegd.
Te Parijs zoowel als te Londen is men
evenwel van meening, dat het niet duld
baar is, dat de neutraliteit der territo
riale wateren van een bepaald land in
feite voortdurend geschonden wordt door
het wederrechtelijk gebruik, dat Duit
sche schepen ervan makende Geallieer
den zijn derhalve besloten hunnerzijds
eenzelfde politiek te voeren.
DE „ALTMARK" IN KIEL
AANGEKOMEN.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat het
Duitsche s.s. „Altmark", dat op 16 Febr.
j.l. in de Joessing-fjord door een Engel-
schen torpedojager geënterd werd in de
haven van Kiel aangekomen is.
Te Kopenhagen ziet men hierin een
bewijs, dat de Britsche blokkade van het
Skagerrak nog niet volkomen is en ga
ten vertoont, waardoor de Duitsche
schepen met ijzererts van Narvik naar
Duitsche havens kunnen varen door on
der de Noorsche en Zweedsche kusten te
blijven, tot ze de wateren rond Dene
marken bereiken.
Een bewijs van het feit, dat Engeland
waakzaam biyft, wordt daarentegen ge
leverd door berichten, volgens welke de
Duitsche treiler „Wilhelm und Maria"
by Jammerbugt aan den grond is geloo-
pen, naar verluidt door dezelfde oorzaak
als de „Ostpreussen", namelijk tengevol
ge van manoeuvres, welke ten doel had
den, Engelsche oorlogsschepen te ont
waken.
Het meest vreemde van de geheele si
tuatie is overigens wel, aldus U. P., dat,
terwyi de Duitsche handelsvaartuigen al
het mogelijke doen, om te vermyden, dat
zij in handen van Britsche oorlogssche
pen vallen, tegehjkertijd Britsche koop-
vaardyschepen in de Noorsche territo
riale wateren varen, om de Duitsche
duikbooten te vermyden, die geregeld in
de open wateren gesignaleerd worden,
waar zij wachten op een gelegenheid, de
Britsche schepen aan te vallen.
Noorwegen moet trachten zoowel de
Duitschers als de geallieerden tevreden
te stellen.
De activiteit van de Britsche vloot op
de Noordzee heeft in Duitschland een
storm van verontwaardiging doen opste
ken. In dit verband merkt men te Parijs
op, dat het Duitsche ryk, door aldus de
doeltreffendheid van deze vlootoperaties
te erkennen, tegelijkertyd toegeeft, dat
de heerschappy op de Noordzee, waar
mede het zich tot nog toe vleide, in wer-
keiykheid niet bestaat.
KOMT DE RIJKSDAG BIJEEN?
Te Berlijn doet het hardnekkige ge
rucht de ronde, dat Hitier binnenkort in
den rijksdag een rede zal houden. Belga
voegt hier intusschen aan toe, dat men
in bevoegde Berlijnsche kringen ver
klaart, niets van een rijksdagbyeenkomst
te weten.
SPIONNAGEZAAK IN BELGlë
ONTDEKT.
Tegen een vijftal personen te Brussel
is een vervolging ingesteld wegens het
verstrekken van inlichtingen over de
landsverdediging aan het buitenland.
Deze inlichtingen werden verstrekt door
een der verdachten, een Belg, die op het
oogenblik soldaat is. Voor de doorzen
ding zorgde zijn vrouw en een Luxem-
burgsch echtpaar.
VRAGEN VAN HET TWEEDE
KAMERLID BOMMER AAN DE
MINISTERS VAN BINNENLANDSCHE
ZAKEN EN VAN FINANCIEN.
Het Tweede Kamerlid Bommer heeft
aan de ministers van binnenlandsche
zaken en van financiën de volgende vra
gen gesteld:
1. Hebben de ministers kennis geno
men van een in het openbaar gedane
mededeeling, volgens welke de bestaan
de regeling betreffende het beschikbaar
stellen van voorschotten onder verband
van tweede hypotheek voor den bouw
van arbeiderswoningen door particulie
ren o.a. aldus zou worden gewijzigd,
dat het thans geldende percentage, dat
de gemeenten in een eventueel verlies
hebben bij te dragen, aanmerkelijk zou
worden verminderd?
2. Is deze mededeeling, welke ten op
zichte van de regeling van het verlies
geen bevestiging vond in de sindsdien
verschenen ministerieele beschikking
van 5/12 Maart 1940 tot wijziging van
genoemde regeling, juist?
3. Zoo ja, tot welk percentage is de
regeering dan bereid het rijk te doen
deelen in een eventueel verlies voor de
gemeenten als gevolg van toepassing
van de tweede-hypotheekregeling en
wat wordt in dit verband onder „ver
lies" verstaan?
4. Is de regeering ook bereid het rijk
te doen deelen in een eventueel verlies
voor de gemeenten als gevolg van de
verieening van een 4 pet. voorschot
(zonder bijdrage) ingevolge de woning
wet?
Het Nederlandsche motorkustvaartuig
„Saba", dat reeds meer dan een week
vermist wordt en waarover in scheep
vaartkringen ernstige ongerustheid
heerscht.
In de gisteren voortgezette algemeene
vergadering van de Chr.-Hist. Unie
werd de behandeling van het ontwerp-
eociaal program ten einde gebracht.
Het ontwerp werd met slechts enkele
kleine wijzigingen aangenomen.
Tot leden van het hoofdbestuur wer
den herkozen Mevr. Mackay en de heer
J. J. Wallien en gekozen in de vacatu
res ontstaan door het aftreden van Jhr
de Geer en de heer W. F. C. van den
Broek, de heeren Mr G. E. van Walsum
te Rotterdam en J. Kroles te Ermelo.
By het begin van de vergadering
werd door den voorzitter, den heer H.
W. Tilanus een politieke rede gehouden
waarin hij met blijdschap gewaagde
van den groei der Unie en van het op
treden van het Kabinet-de Geer.
Sprekende over de kabinetsformatie
herinnerde de heer Tilanus aan een uit
lating van dr Colijn op 27 October 1939
te Scheveningen, waaruit blijkt, dat de
anti-revolutionnairen geen principieel
bezwaar hadden tegen opneming van
sociaal-democraten in het kabinet. Ge
zien de ontwikkeling der internationale
gebeurtenissen sedert September van
het vorige jaar, twijfelt spr. niet aan
het antwoord van het Nederlandsche
volk op de vraag of het staatsmans-
wijsheid van den heer De Geer was, de
opdracht tot kabinetsformatie te aan
vaarden en als samenbindend element
te fungeeren.
Zonder den leider te verheerlijken,
schaart de Chr.-Hist. Unie zich als één
man rondom De Geer, als een levens
krachtige groep, met besef voor de be-
teekenis van het Protestantseh-christe-
lijk beginsel ook voor dezen tijd.
Mr Dr A. A. van Rhyn hield een rede
over: „Nederland economisch, in oor-
logstyd".
WETSONTWERP OP KOMST?
Naar de „T e 1 e g r." vernam is spoe
dig de indiening te verwachten van een
wetsontwerp tot het instellen van een
noodregeling ten aanzien van landelijke
pachtcontracten.
Als grondslag van deze noodregeling
zou genomen zijn de bestaansmogelijk
heid voor den landpachter en in ver
band hiermede bepaling van den pacht
prijs naar de geraamde uitkomst van
het bedrijf. Hypotheekrenten en pacht
sommen zullen als regel niet mogen stij
gen boven het peil van September 1939.
De verpachters zullen, wordt de ont
worpen regeling wet, naar verluidt ver
plicht worden binnen een maand nadat
de crisisregeling van kracht is gewor
den, het bestaande contract op te stu
ren aan de paehtkamers ter beoordee
ling.
Wanneer een verpachter niet aan de
verplichting tot inzending van een con
tract voldoet, zal de pachtkamer ambts
halve den pachtprys kunnen verlagen.
Binnenland.
Alg. vergadering Chr. Hist. Unie.
Heffingen ten behoeve van het leening-
fonds.
Het conflict by de velling te Middel
burg.
Britsche bommenwerper te Pernis neer
geschoten.
Buitenland.
Verschillende luchtgevechten.
Nog geen Duitsch-Russisch-ltaliaansch
accoord?
Hongarye moet voorloopig van Zeven
burgen afzien.
De geallieerden en de Noorsche neutra
liteit.
EEN DER INZITTENDEN GEDOOD.
VIER OVERLEVENDEN
GEÏNTERNEERD.
DEN HAAG. De Regeeringspersdienst
meldt:
Hedenochtend vroeg is een Britsche
bommenwerper, welke zich in Westelyke
richting over ons land bewoog, boven
Pernis, by Rotterdam, door het vuur
van een Nederlandsche jager getroffen.
Het toestel is in de nabijheid van Per
nis geland. Vier der inzittenden verlie
ten het toestel. Een hunner is licht ge
wond. Een vyfde inzittende is naar later
bleek, uit het toestel gesprongen en
doodgevallen. Het toestel is verbrand.
De overlevenden werden geïnterneerd.
BIERVERBRUIK IN 1939 WEER
TOEGENOMEN.
16 liter per hoofd tegen 14,3 in 1938.
In de tweede aflevering 1940 van het
maandschrift van het centrale bureau
voor de statistiek komt een overzicht
voor van het binnenlandsche verbruik
van bier en den afzet van de brouwe-
rijen over 1939, waarin tevens de over
eenkomstige gegevens over de vier
voorafgaande jaren zijn opgenomen.
Hieruit blijkt o.m. dat de afzet, welke
sedert 1937 een stijgende lijn vertoont,
in 1939 wederom is toegenomen en wel
met 9 pet. Het binnenlandsch verbruik
over 1939 bedroeg pl.m. 140 millioen
liter of ongeveer 16 liter per hoofd der'
bevolking tegen pl.m. 129 liter of 14.8
liter per hoofd over 1938.
BESCHADIGING VAN WATER
STAATSWERKEN.
In de nota naar aanleiding van het
eindverslag van de commissie van rap
porteurs uit de Eerste Kamer over het
ontwerp van wet houdende vaststeling
van bepalingen ter beperking van geva
ren, voortvloeiende uit beschadiging
van waterstaatswerken, gelegen in een
of meer der provinciën Zuid-Holland,
Noord-Holland en Utrecht, in verband
met de tegenwoordige buitengewone
omstandigheden", zegt de regeering,
dat by den minister van Binnenlandsche
Zaken maatregelen van soortgeiyke
strekking in voorbereiding zijn voor de
andere provinciën dan de drie genoem
de. De minister zal daartoe een commis
sie instellen. De maatregelen worden
voorbereid met den spoed, dien de ma
terie vereischt.
BEZOEK VAN DEN MINISTER VAN
DEFENSIE.
De minister van defensie de heer A.
Q. H. Dyxhoorn heeft, vergezeld door
den waarnemend inspecteur der artille
rie, kolonel Jhr Quarles van Ufford, en
van 's ministers adjudant voor de land
macht mr H. J. Kruis, gisterochtend
een bezoek gebracht aan enkele barak
kenkampen in de omgeving van Alk
maar.
MAATREGELEN
TEGEN RADIOSTORING.
Voorschriften voor electrische
inrichtingen.
Bij Kon. Besluit is vastgesteld een
radiostoringsreglement, waarbij voor
schriften worden gegeven ter voorko
ming en opheffing van storingen, welke
electrische inrichtingen kunnen teweeg
brengen aan de ontvangst per radio.
Volgens dit reglement kan de minister
van Binnenlandsche Zaken electrische
