Bon 14 voor boonen en erwten. sss Dagblad voor de Provincie Zeeland GEZONDHEID NIET EERSTE BLAD. Belangrijkste Nieuws rogramma WAAG UW De Eerste Kamer behandelt de Justitie-begrooting. :h weerbericht. VRIJDAG 15 MAART 1940 54c JAARGANG - No. 140 Finsch gebied wordt reeds ontruimd - Het defensief verbond tusschen Zweden, Noorwegen en Finland - Nu Turkije aan de beurt? - Noor wegen antwoordt Frankrijk - Gedeeltelijke demo bilisatie in Roemenië? - Toenadering tusschen Italië en Rusland? Na Finland Turkije? Noorsch verweer tegen Fransche aanvallen. Duitschland voorziet zich van petroleum. Gedeeltelijke demobilisatie in Roemenië. Italiaansch-Russische toenadering. Prentbriefkaarten met de Prinsesjes.- D. de Regt, van Spie ssingenbruine dames it inhoud, Littooij, He„ blauws kiaderwant t' nhof 66; speelgoed kx, Gravenstraat 00. de Looff, Oude Vli«' w.- en W.-Souburg; d» N. Huflsman, Leliestr lonnaie met inhoud, ",y straat 6; snelbinder, c Terhoogestraat '50' ansbeurs met ring 6n van Leeuwen, Dam lo de Vos, Overveldtlaan l; rijwielbelastingmerk mstraat 22; zweep, r' rkt 36; lederen muts' traat 35duivenring Dingemanse, Schoor. 8; gouden broche, K B 1 c; rijwielbelaa- >gel, Kuiperspoort 25- erwald, Breestraat 73! Buck, Hoogstraat 21 aie, P. Labruqère' iruine portemonnaie, T itersingel 67; rol 'be- M. Janse, Segeersweg Coöperatie Walcheren, Klein Vlaanderen 48- andschoen, J. j0bse' ■ssingel 56; paar gryzè ren, C. Sinks, Schoor- 23; glacé heerenhand- teulen, Schuitvlotstraat ihoen (glacé), M. van rstraat 25; rood étui, iad, Segeerssingel 136;' t inhoud, J. J. de la irg 7; wiegdeken, Kod- één der vinders voor- afgehaald geve men jld kennis ten bureele 15 Maart 1940. I. 1875 en 414.4 M. 0 VPRO. 10.20 VARA. )0 VARA. 7.30 VPRO, |0 VPRO. 11.0012.00 gram. 10.00 Morgen- Declam. 10.40 Zang en 1.00 Declam. 11.30 Or- alladians. 12.45 Ber. 0 AVRO-Amusements- 01 en piano. 2.40 Les soliste (opn.). 3.10 Praag (met muziek), it. 4.00 Gram. mettoel. alda. 5.05 Voor de kin- a. 6.00 De Ramblers, rz. 6.50 Zang en piano. grondslagen van het |me". 7.18 Ber. ANP, „Het Crisiswerk van 5 Voor de jeugd. 8.00 ano. 8.40 Cyclus „Ver niet verloren mogen diotooneel. 9,20 Gram. mdrevue. 10.40 Avond- r. ANP. 11.10 en 11,40 H. 301.5 M. Algem. de KRO. 8.05—9.15 en 10.00 causerie. 12.00 Ber. 12.45—1.10 Ber. ANP Gram. 2.00 Orgel en RO-orkest 3.30—3.45 m. 4.30 Viool. 4.45- KRO-Melod. en solist. 7.00 Ber. 7.15 „Natu- lemdelingen", causerie. Ber. ANP. 8.15 Rot- orkest en solist. 0.00 3 Meesterzangers. 9.30 10 De Meesterzangers. 30 Ber. ANP. 10.40 Paul Godwin's orkest, m. it morgenavond: en midden: 'snachtB 'het Zuiden: tempera- sspunt, overdag eenige Deratuur, betrokken tot vooral aanvankelijk later tijdelijk opld* tot matige N.O. tot ;eiyk verder krimpen- schuwingsdierrst. norgen te 7.30 van :en: Weest op uw boe ledenmiddag 3 u.: Uitgave: N. V, Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J,J. FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs f2.60 per kvartkal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags, Vrijdags en Zaterdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting rmiddag 3 uur. voor fletser»' ïln. ONTRUIMING DER AFGESTANE FINSCHE GEBIEDEN REEDS BEGONNEN. Het eerste convooi bewoners van Wi- borg is uit Helsinki vertrokken, om hun in de vernielde stad achtergebleven be zittingen te gaan halen. De regeering heeft speciale treinen te hunner beschik king gesteld, evenals auto's. De evacuatie zal in den sector van Wi- borg op 19 Maart gereed moeten zijn, op 23 Maart in den sector van Hango, en op 26 Maart in Sortavala en Vartsila. Men iaat de keuze der nieuwe haardste den voor de geëvacueerde bevolking aan het individueel initiatief over. Zij, die ouders of vrienden in het bin nenland hebben, zullen eerst daarheen gaan. De anderen zullen waarschijnlijk op kosten der regeering overgebracht worden in kantonnementen, die voorbe reid worden. Men schat het aantal personen, dat door den gebiedsafstand huis en hof ver loren heeft, op 500.000. Wat de opper vlakte betreft krijgen de sovjets onge veer 30.000 vierkante kilometer, d.w.z. minder dan een tiende deel van de totale oppervlakte des lands. De Finsche bladen noemen 13 Maart een somberen en tragischen dag in de Finsche geschiedenis en wijzen op de verantwoording, welke de Finsche lei ders op zich hebben genomen door het aocoord met de sovjets te teekenen. „De mannen, die aan het bewind zijn, schrijft „Helsinki Sandmat", namen een besluit voor het welzijn des lands, maar dat neemt niet weg, dat zij een verkla ring moeten geven." Het blad „Usi Suomi" verwijt minister Tanner, dat hij zich altijd tegen uitgaven voor het leger verzet heeft. Mannerheim's dagorder heeft diepen indruk op het Finsche volk gemaakt. Na de radio-uitzending konden vele soldaten hun tranen niet bedwingen. Naar gelang meer feiten bekend wor den, wordt het steeds duidelijker, dat dat Finland weinig anders kon doen dan vrede sluiten. Geleidelijk dringt 't door, hoe ernstig de militaire positie was. In Zuid-Finland maakten de Russen bij hun opmarsch over het ijs zulke vorderingen, dat de kustbatterijen ten Oosten van Helsinki reeds in actie hadden moeten komen. Behalve de 15.000 dooden aan Finsche zijde, welk cijfer Mannerheim gister avond noemde, zouden alleen in Februari nog 15.000 Finnen ernstig gewond zijn. De sneeuw, waarom iedereen in Fin land heeft gebeden, is tenslotte begon nen te vallen te laat om het land te redden. Wat de ratificatie van het vredesver drag door het Finsche parlement be treft, er bestaat geen twijfel omtrent den uitslag der stemming. De economische gevolgen voor Fin land van de grenswijziging zullen in ve lerlei opzicht ernstig zijn. Ongeveer 20 procent van Finlands uitvoer ging over Wiborg en verder 10 pet. over Hango. Een groot aantal belangrijke houtpulp fabrieken en houtzaagmolens zullen door de Russen worden overgenomen. MOSKOU TRIOMFEERT. In een hoofdartikel over het Russisch- Finsche vredesverdrag schrijft de „Izves- tia": „Dit verdrag beteekent iets meer dan een onmiddellijk staken van de vij andelijkheden tusschen de Sovjet-Unie en Finland. Het maakt een einde aan de anti-Sovjet-Russische oorlogsbases, die gedurende tientallen jaren met zooveel ijver door onze vijanden voor de poorten zelf van Leningrad zijn voorbereid". GEEN RUSSISCHE BEZWAREN TEGEN DEFENSIEF VERBOND ZWEDEN-NOORWEGEN-FINLAND? Men gelooft, dat de Sovjet-regeering geen bezwaar heeft tegen het tot stand «omen van een zuiver defensief verbond tusschen Zweden, Noorwegen en Finland Ben speciaal tegen de Sovjet-Unie ge richte combinatie zou echter onvereenig- aar met het Finsch-Russische vredes verdrag geacht worden. Gemeld wordt, dat men ook in Berlijn gunstig staat tegenover de plannen in- i zake een defensief verbond tusschen Finland, Zweden en Noorwegen. TOCH EEN VOLKSREPUBLIEKJE VOOR KUUSINEN? De Moskousche correspondent van Af- tenbladet meldt, dat de Sovjetunie op de door Finland afgestane landengte een Karelische republiek zou willen stichten. Wiborg zou de hoofdstad worden en de leidende functies zouden aan Finsche communisten gegeven worden, die thans in de Sovjetunie wonen. Een prettig bericht voor de dappere, vaderlandslievende Finnen WAAR IS HET GEALLIEERD OORLOGSMATERIAAL? De parlementaire redacteur van Press Association verneemt, dat een groot ge deelte van het door Groot-Brittannië en Frankrijk naar Finland gezonden oor logsmateriaal zijn bestemming niet be reikt heeft. Dit materiaal bevindt zich misschien nog ergens onderweg, aldus de redacteur. De algemeerte opvatting in Finland is dat Rusland nu ten oorlog zal trekken tegen Turkije. De bekende Zweedsche kolonel, Ek- stroem, die deel uitmaakte van het Zweedsche vrijwilligerscorps in Finland, is bijgevolg begonnen met het werven van Zweedsche en Noorsche vrijwilligers om naar Turkije te vertrekken. De aan meldingen zouden zeer talrijk zgn. De Noorsche minister van buitenland- sche zaken Koht heeft in een radiorede voering gezegd, dat Finland in de laat ste dagen van Februari Zweden had ge vraagd of het hulp wilde bieden. Dit beteekende waarschijnlijk, dat Zweden gevraagd werd den oorlog in te gaan. De Zweedsche regeering heeft hierop ontkennend geantwoord. Aan de Noorsche regeering is nim mer iets gevraagd, doch zooals de zaken voor Noorwegen stonden, zou de Noor sche regeering dezelfde gedragslijn heb- i ben moeten volgen als de Zweedsche re geering. Wij moesten neutraal blijven, indien wij de hoop wilden hebben uit den oorlog tusschen de groote mogendheden te blijven. Indien wij in dien oorlog be trokken zouden zijn, zouden wij Finland niet hebben kunnen helpen. Het is geen oneer de zaken te zien, zooals zij zijn. Op 2 Maart hebben de gezanten van Groot-Brittanje en Frankrijk te Oslo mij opgezocht om mij de inleidende vraag te stellen of de Noorsche regee- j ring bereid zou zijn, aan Britsche en Fransche strijdkrachten doortocht te verleenen, indien de Finsche regeering den beiden mogendheden om militairen bijstand zou vragen. De geheele aan gelegenheid was vertrouwelijk en er werd verklaard, dat de formeele vraag later zou komen. De Zweedsche regeering heeft den volgenden dag ontkennend geantwoord. Wij waren het er allen over eens, dat wij dezelfde gedragslijn als Zweden moesten volgen. De Noorsche regeering was in begin sel van opvatting, dat Noorwegen de internationale regelen der neutraliteit moest handhaven en aan gewapende strijdkrachten van oorlogvoerende lan den doortocht moest weigeren. Op 4 Maart hebben wij afwijzend geantwoord. Wij deden dit om politieke redenen, omdat wij van betrouwbare zijde de in lichting verkregen, dat, indien wij den beiden Westerschen mogendheden verlof zouden verleenen Zweedsch of Noorsch grondgebied te gebruiken voor oorlogs daden tegen de Sovjet-Unie, Duitsch- land dit als een vijandige daad zou be schouwen en direct zou interveniëeren. Wij zouden dan dus in den grooten oorlog betrokken worden en het slagveld voor de groote mogendheden kunnen worden. Op die wijze zouden wij Finland groot nadeel hebben berokkend. Indien Duitschland den oorlog tegen Finland zou zijn ingegaan, zou de Finsche neder laag zeker zijn geweest. Ik zou hieraan willen toevoegen, dat het geruimen tijd zou hebben vereisoht een strijdmacht van minstens 100.000 man naar Finland te sturen. Het zou aan twijfel onderhevig zijn, of hulp doel treffend zou zijn. Intusschen heeft Finland aan de Wes- tersche mogendheden geen verzoek om militaire strijdkrachten gedaan. Maandagavond 11 Maart heeft de Fin sche minister van Buitenlandsche Zaken den gezanten van Zweden en Noorwegen te Helsinki gevraagd, of de beide mo gendheden aan troepen der Westersche mogendheden doortocht zouden ver leenen. Dit was de eerste en eenige keèr, dat Noorwegen een dergelijke vraag van Fin land kreeg; de Zweedsche regeering heeft den ochtend van den 12den Maart ontkennend geantwoord en de Noorsche regeering gaf dienzelfden middag een gelijk antwoord. In de middaguren van den 12den Maart hebben de Britsche gezanten te Oslo en Stockholm, na een verzoek van de i Finsche regeering, dezelfde vraag ge- 1 steld. Finland had den Westerschen mo gendheden evenwel niet om bijstand ver zocht. Dienzelfden dag werd des avonds laat te Moskou vrede gesloten. Koht zeide deze zaken duidelijk te wil len maken, ten einde te bewijzen, dat de aanvallen tegen Noorwegen en Zweden, speciaal in de Fransche pers, ongegrond zijn. DINSDAG VERKLARING VAN CHAMBERLAIN. Gistermiddag heeft Chamberlain in het Lagerhuis medegedeeld, dat hij Dinsdag a.s. een verklaring zal afleg gen over den loop van den oorlog. METAALINZAMELING IN DUITSCHLAND. Generaal veldmaarschalk Göring heeft naar aanleiding van den verjaar dag van Hitier een oproep gericht tot het Duitsche volk voor het houden van een metaalinzamelingsactie. Opgeroe pen wordt tot afstand van alle voor werpen die gemist kunnen worden en die vervaardigd zijn van koper, brons, messing, tin, lood en nikkel, bij wijze van verjaringsgeschenk van de Duit sche natie aan Hitier op 20 April. Een groot aantal Duitsche petroleum- tankwagens is te Constanza aangekomen. Zij zullen onmiddellijk, nadat zij zijn ge laden met aldaar in depot liggende Rus sische olievoorraden naar Duitschland terug keeren. De Duitsche tankwagens kunnen elk 15 tot 20 ton olie bevatten; 67 van deze wagens vormen een trein, zoodat elke trein ten minste 1000 ton olie naar Duitschland vervoert. Waarschijnlijk zul len in de eerstvolgende dagen zeven van deze treinen uit Constanza vertrekken. Na den vrede tusschen Finland en Rusland heeft Roemenië een gedeelte lijke demobilisatie' afgekondigd. Deze heeft voornamelijk ten doel de boeren terug te zenden naar hun boerderijen. De minister van landbouw heeft een rede gehouden, waarin hij zeide dat Roemenië alle boeren zou demobiliseeren. Als deze woorden letterlijk moeten worden opgevat, zou Roemenië de helft van zijn leger naar huis zenden. 25 pet. der bevolking bestaat uit boeren en het leger wordt hoofdzakelijk uit dezen stand gerecruteerd. Aan den anderen kant zijn er geen aanwijzingen, dat het werk aan de ver sterkingen langs de grenzen verminderd is. Volgens welingelichte kringen te Ber lijn is het sluiten van een Italiaansch- Russisch handelsverdrag aanstaande. Als resultaat van de Duitsche pogin gen, Rome en Moskou nader tot elkaar te brengen, weet men eveneens mede te deelen, dat Rome en Moskou spoedig weer ambassadeurs zouden uitwisselen. DUITSCHE DUIKBOOTEN TOT ZINKEN GEBRACHT. Een Britsche treiler, die dienst doet als hulpvaartuig der marine, heeft een gevecht geleverd met een Duitsche duik boot. Dit gevecht heeft zich voorgedaan by de Noordoostkust van Schotland en eindigde met de vernietiging van de duikboot. De treiler werd eenige keeren getrof- A US DE NIEREN niet behoorlijk werken, kun nen vereohljneelen optreden ale rugpijn, eplt, etljve en pijnlijke gewrlohten, veretoorde nachtrust en vellet van kraoht. En wel, doordat het bloeo den niet gezuiverd wordt ven de erin voorkomende onzuiverheden door deze bloedflltreerende organen. Laat het zoo ver niet komen: voorkomen Ie beter dan genezen. Gebruik tijdig Foeter1* Rugpijn Nieren Pillen, einde Jaren bekend al* het dluretleeh middel bij uitnemendheid. Zorg, dat uw bloed ateed* zuiver, kraohtlg en leven gevend blijft. fen. De machinekamer geraakte- vol wa ter. Niettemin kon een snelheid worden bereikt van 18.5 knoop, zoodat de duik boot kon worden ingehaald en tot zin ken gebracht. Van de bemanning der duikboot heeft men niets meer gezien. De bemanning van het Fransche koop vaardijschip „Formose", dat te Monte video is aangekomen, heeft medegedeeld, dat drie oorlogsschepen, die een convooi begeleidden, een Duitsche duikboot bij Kaap Finisterre (Spanje) tot zinken ge bracht hebben. EEN KWART KILO GEDURENDE VIER WEKEN. Gedurende het tijdvak van Vrijdag 15 Maart tot en met 11 April geeft de met „14" genummerde bon der Rijksdistribu tiekaart recht op het koopen van een kwart kilogram bruine boonen, witte boonen of andere gekleurde boo nen, tuinboonen, capucijners of grauwe erwten. De aandacht wordt er op gevestigd, dat tuinboonen dus ook onder de distri butiemaatregelen vallen. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Binnenland. De Minister van Justitie wil zwaardere straffen voor spionnage. Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over het wetsontwerp-winstbelasting. Erwten en boonen op bon 14. Roode-Kruis-ambulance naar Finland. De sneeuwstorm van gisteren. Buitenland. Finsch gebied wordt reeds ontruimd. Defensief verbond tusschen Zweden, Noorwegen en Finland. Is nu Turkqe aan de beurt? Gedeeltelyke demobilisatie in Roemenië? Toenadering tusschen Italië en Rusland. TEN BATE VAN HET ALGEMEEN STEUNCOMITé. By Kon. Besluit is bepaald, dat ten 1 bate van het Algemeen Steuncomité 1939 fcyzondere briefkaarten verkrijg baar zuilen worden gesteld. De drie briefkaarten zullen tegen Paschen uitkomen en zullen worden voor zien van de beeltenissen vana. H. K. H. Prinses Beatrix, b. H. K. H. Prinses Bea trix en Prinses Irene, c. H. K. H. Prinses Irene. De foto's voor deze briefkaarten, ver vaardigd door Z. K. H. Prins Bernhard, zijn door het Kroonprinselijk Paar wel willend afgestaan, uitsluitend ten behoe ve van het Algemeen Steuncomité 1939. De briefkaarten zullen worden uitge geven in de frankeerwaarden van onder scheidenlijk 2, 3, en 7,5 cent en zullen worden verkocht met een bijslag van 10, 10 en 7,5 ct. per kaart, boven de fran keerwaarden. Een serie van drie briefkaarten komt dus op veertig cent. De fotobriefkaarten zullen aan alle postkantoren verkrijgbaar zijn. Bestel lingen, liefst van een grooter aantal, kunnen ook worden gedaan door tus- schenkomst van het Algemeen Steunco mité 1939 door storting of overschry- ving op postrekening 25000 van dat Co mité, kantoor 's Gravenhage. Geen herziening van de Pacht- i wet en de Administratieve Rechtspraak. Bescherming der openbare orde. Interneerings- bevoegdheid. Zwaardere straf fen tegen spionnage. Gisteren kwam Minister Ger- brandy aan het woord om zgn be leid te verdedigen. De minister verklaarde bezwaar te hebben, de Pachtwet reeds nu weer op de helling te brengen; men moet zqn verlies ook eens kunnen nemen. Uit de bestaande bepalingen is dikwijls meer te halen dan gewooniyk geschiedt. Een technische herziening van het Burgeriyk Wetboek is be pleit. Er zijn fouten, inderdaad, doch daarvoor is er de commissie-Limburg. Bovendien veranderen de menschen en de toestanden voortdurend. Ten aanzien van de zaakwaar- neme r y verwast spr. naar de stuk ken. Spr. kan, wat de deurwaarders examens betreft, geen menschen een toe komst suggereeren welke er niet is. De heer Kranenburg had het over i n- t e i^n ationale overeenkom sten.. Spr. stapt in de laarzen van zijn voorganger, die gezegd heeft zijn standpunt te zullen bepalen. Er is zoo weinig continuïteit, zoo is gezegd. Maar Spr. kan niet helpen, dat men in drie jaar tijd 24 ministers versiyt. (Gelach.) De heer Van Rappard heeft gesproken over het bezorgen van deurwaar- ders-exploiten door de post. Eensdeels is Spr. het met den heer Van Rappard eens, voor de andere helft niet, dus de som komt op nul uit. (Vroolijk- heid.) Spr. heeft geen bezuiniging, die in gang was, ongedaan willen maken. De coördinatie tusschen Justitie en Defensie is be sproken. De samenwerking der bedoelde afdeelingen is voortreffeiyk. Er is eens gezindheid tusschen de ministers van Defensie en Justitie. De kwestie der huurpryzen zou 1 spr. nog wel eens willen bekyken, even als die der boekhouding in de gestichten. De emigratie van vluch telingen wordt zooveel mogeiyk bevorderd. De Minister van Buitenlandsche Za ken heeft Spr. gevraagd, of er niets te gen de artikelen van „Volk en Vader land" te doen was, waarin landsverra- deriyke artikelen voorkwameneen Brit sche consulaire ambtenaar zou den Ne- derlandschen uitvoer controleeren, het geen in België niet gebeurde. Maar het was niet juist. Spr. heeft er een heel aardig dossier over, waaruit hij den heer Van Vessem nog wel iets kan vertellen. Inzake den uniformsmokkel moet den opsporenden ambtenaren volle vryheid worden gegeven. Er zijn n.l. nog andere zaken die daarmee samenhangen. Spr. heeft uit de rede van den heer Kolff begrepen, dat deze geen groot voorstander van de P a c h t w e t is. (Vrooiykheid). De vraag is, wordt de wet goed toegepast en geïnterpreteerd. De genoemde bezwaren zal spr. bekijken. Wat de administratieve rechtspraak betreft, heeft Spr. Prof. Kranenburg uitstekend, den heer Sikkes niet begrepen. Nederland is ten deze volkomen een eigen nationalen weg gegaan. Spr. zet dit nader uiteen. De heer S i k k e s (S. D.)Dat is geen antwoord. De M i n i s t e r: Dan een poging tot een antwoord. (Gelach.) Een vergeiyking met Frankrijk valt in vele opzichten in ons voordeel uit. Ne derland is in dit opzicht heusch begena digd. Men moet van spr. een herziening niet verwachten. Spr. komt tot het punt: bescherming der openbare orde. Dit is het belangrijk ste van wat Spr. te doen heeft. De hand having van de openbare orde is het eer ste er» laatste, waarvoor men op den mi nister moet kunnen rekenen. Voornaam onderdeel is de organisatie van de politie; op de vyfde af deeling wordt hard gewerkt. De organisatie en documentatie wordt van dag tot dag ge perfectioneerd. Het belangrijkste is niet, dat er ge straft wordt, doch dat men weet wat er

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1