Finsch-Russisch accoord bereikt? Dagblad voor de Provincie Zeeland zaken igramma De Eerste Kamer over de Waterstaatsbegrooting. Belangrijkste Nieuws Koop eerst een andere tandpasta WOENSDAG 13 MAART 1940 54e JAARGANG - No. 138 Het Finsche parlement beraadslaagt - Wat Rus land krijgt - Oneenigheld In het Finsche kabinet Vreugde In Berlijn - Gealllëerd expeditieleger staat gereed - De besprekingen te Rome - Meer Britsche troepen naar Frankrijk - Weer Duitsche vliegtuigen boven België. Nog veel vraagteekens en raadselen Wat te Moskou is bereikt. Het Finsche parlement bijeen. Oneenigheid in het Finsche kabinet Vreugde In Berlijn. Geallieerd expeditieleger staat gereed. Waarom de besprekingen te Rome noodig waren. Duitsche duikboot in de Duitsche bocht gezonken? Groot Britsch leger wordt gevormd. Weer Duitsche vliegtuigen boven België. ida f3248; G. Ver. Nijmegen f3218 en srneuzen f2606 (T. CA te Middelburg. te Middelburg heeft e Motor- en Rijwiel- -or- en Rjwielregle" re verkeersverorde- rp f 15 of 5 d. h of 10 d. h.L. R. iè tn rechtsvervolging - 2 of 2d. h.; J.c. v. last tot teruggave der toepassing van ooskerke f 5 of 5 <j szand f 1 of 1 d. h. Last tot teruggave der toepassing van loes: fl of 1 d. h.- ikerke f 2 of 2 d. h! skerke f 7,50 of '5 d len f 1 of 1 d. h.D of 2 d. h.; C. T. té 1. h.; G. J. v. H. te te Arnemuiden f 1 V., zonder bekende ts f 3 en f 1 of 2 en iddelburg f 1 of 1 d linge f 20 en f 7,50 J. D. te Ellewouts- L. N. te Kortgene: an zijn ouders zon- straf; J. S. C. te issingen ieder f 1 of te Vlissingen f2 of Krabbendijke f 5 of Arnemuiden f 0,50 ts op den openbaren ïn: T. de R. te Kats: an hare ouders zon- 1 straf. erbod te Middelburg f f 2 of 2 d. h. met het Reglement den in Zeeland: M, of 2 d. h. den openbaren weg: 10 of 10 d. h.; P. A. of 10 d. h. ï- G. v. P., verblij- f 25 of 10 d. h. Maart 1940. 1875 en 414,4 M. 10.20 v.m. en 7.30— -am. 9.30 Keukenpr. 20 Voor arb. in de Voor de vrouwen, gel. 12,45 Ber. ANP, VARA-orkest. 2,00 ang, piano en gram. 3,15 Voor de kin- ïblers. 6,00 Rosian- „De kinderbijslag- irkest. 7,00 VARA- cit. 7,10 Koorzang. 00 Herh. SOS-ber., r. gew. aan Finland. ,30 Zaan's vrouwen- aria. 10,00 VARA- raagbaak. 11,00 Ber. Ir am. 301.5 M. NCRV- Dnderwjsf. voor de .05 Schriftl., medit. -9.45 Gelukw. 10.30 Gram. 11.15 Zang 12.00 Ber. 12.15 Ber. ANP 12.45 ;n gram. 2.40 Gram. Etotterd. pianokwar- -4.55 Gelukw. 5.00 Gram. 6.00 Cause- 3t. 6.20 Gram. 6.30 nderricht. 7.00. Ber, lverz. 7.45 Gram rh. SOS-ber. 8.15 t. 9.30 Gram. 9.45 r. ANP., act. half- xtet en gram. 11.25 2.00 Schriftl. WEERBERICHT. norgenavond delijk stormachtige, naar het N.W. rui- okken tot zwaarbe- ilaringen, regen- of der. uwingsdienst. Bildt hedenmorgen sten: Weest op uw mmiddag 3 u.: Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 70, Qoes Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.60 per kwarfeai Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeetingen 60 cent per regel Kleine Advertentlën Dinsdags, Vrijdags en Zaterdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentlën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting iddag 3 uur: >or fietsers: nin. We mogen wel zeggen, dat met groote verbazing en ontroering kennis wordt genomen van de berichten, volgens welke een zoogenaamd vredes-accoord te Mos kou i3 bereikt. Weliswaar, beraadslaagt het Finsche parlement er nog over, maar de moge lijkheid is toch aanwezig, dat op de hieronder gepubliceerde voorwaarden een einde komt of reeds is gekomen aan den oorlog, die door de Finnen met ongekende dapperheid tegen den over- machtigen indringer is gevoerd, Eerlijk gezegd is er nog veel, dat ons op dit oogenblik duister en onbegrijpe lijk voorkomt. Wellicht zal, ais straks meer bekend is en als de Finsche re geering tot haar volk zal hebben ge sproken (nu worden alle besprekingen en beraadslagingen nog in 't geheim ge voerd) de situatie duidelijker worden. Nu leven we nog in raadselen. Het is mogelijk, dat de Russische eischen aanvankelijk nog veel zwaarder zijn geweest en dat het gelukt is (waar schijnlijk onder aandrang van Duitsch land, dat in heel deze kwestie een groote rol moet hebben gespeeld, omdat het doodsbenauwd was voor Engelsch- Fransche inmenging) verzachting daar van te verkrijgen, maar als men kennis neemt van de eischen van Moskou kan men een gevoel van medelijden met het arme Finsche volk toch moeilijk onder drukken. Zeker, er blijft een Finland. Maar het moet kostbare stukken van zijn ge bied afstaan en den rooden indringer in huis dulden, terwijl het door middel vari een handelsverdrag ook nog economisch geknecht kan worden en dit Russisch succes door Moskou zeker als een etap pe zal worden beschouwd op den weg naar de algeheele onderwerping. Ook Zweden en Noorwegen zijn niet te benijden. Zij krijgen de rooden dich ter bij dan hun wellicht lief is. Mis schien zal Finland hen verwijten, dat dit voor een deel het gevolg van hun houding is. Wellicht heeft de Finsche regeering de toekomst in militair opzicht donker ingezien en is het er ook van terugge schrokken betrokken te worden in den grooten Europeeschen oorlog. Juist gisteren is publiek geworden, dat reeds op 26 Februari een Fransch expeditieleger gereed stond. Het wach ten was slechts op het beroep van Fin land op de hulp der geallieerden. Ook niet onmogelijk is een bericht wijst daar reeds op dat er oneenig- heid was in het Finsche kabinet. Hoe het zij, Rusland kan, al is het ten koste van enorme aantallen men- schenlevens maar die schijnen bij de Bolsjewieken niet te tellen en van groote hoeveelheden oorlogsmateriaal en niet te becijferen bedragen aan geld, successen boeken. Niet zóó, dat het, zoo als het misschien gehoopt heeft, geheel Finland, maar dan toch wel enkele be geerlijke brokken daarvan kon inpalmen. De lachende derde is Duitschland. Het gevaar uit het Noorden is voor Berlijn afgewend. Zoo graag hadden zeer velen gezien, dat de kranige Finnen, die met zoo'n heldenmoed streden, geheel hun land, gaaf en ongeschonden, hadden kunnen behouden. Het mocht echter niet zoo zijn. De Finsch-Russische onderhandelingen die sedert Vrijdag \e Moskou zijn ge voerd, hebben Dinsdagavond tot het slui ten van vrede tusschen Sovjet-Unie en Finland geleid. Het vredesverdrag is van Sovjet-Rus sische zijde onderteekend door Molotov, kjdanow en brigadecommandant Was- siljewski, van Finsche zijde door Ryti, Paasikivi, generaal Walden en profes sor Woitemaa. Bij het verdrag worden aan de Sov- Jet-Unie toegezegd: de geheele Kareli- sche landengte met inbegrip van Wiborg, de geheele kust van het Ladogameer,, het Visschersschiereiland en gedeelten van Oost-Finland. Hangö en het daarbij behoorende ge bied zal aan de Sovjet-Unie worden ver pacht voor den duur van 30 jaren tegen 5 miliioen Finsche marken tot inrichting van een marinebasis. Finland verplicht zich in zijn wateren aan het Noordelijk deel van den Atlanti- schen Oceaan geen oorlogsschepen, duik- booten en luchtstrijdkrachten te station- neeren, met uitzondering van kleine kustwachtschepen. De Sovjet-Unie verplicht zich haar troepen uit Petsamo terug te trekken. De Sovjet-Unie zal het recht genieten een vrij transitoverkeer zonder douane controle via Petsamo naar en van Noor wegen. In den loop van 1940 zal een spoorweg worden aangelegd van Kandalksja naar Kemijarvi. Het vredesverdrag zal binnen drie da gen worden geratificeerd, de ratificatie oorkonden zullen te Moskou worden uit gewisseld. Heden (13 Maart) om twaalf uur zul len de krijgsbedrijven aan het front ge staakt worden. Van 15 Maart des och tends van 10 uur af, zullen de troepen van beide zijden zich terugtrekken op hun nieuwe staatsgrenzen. Onderhandelingen over een handels verdrag tusschen de Sovjet-Unie en Fin land zullen direct worden aangevangen. Havas meldt uit HelsinkiNa een Rus- sich-Finschen oorlog van 104 dagen is te Moskou een overeenkomst gesloten, welke een einde maakt aan de vijande lijkheden. Het Finsche parlement is gis teravond bijeen gekomen om de door de Finsche delegatie te Moskou genomen besluiten te bestudeeren en te sanction- neeren en de overeenkomst te ratificee- ren. Om half twaalf gisteravond was het Finsche parlement nog in beraadslaging bijeen. Het zou vanmorgen opnieuw bijeenko men om verder te beraadslagen over de te Moskou bereikte overeenstemming. Naar aangenomen wordt, is er reeds een fel debat gevoerd over het geheele probleem van den vrede, van de buiter>- landsche hulp en van de Russische eischen. In betrouwbare kringen te Stockholm is men van meening, dat de Finsche re geering waarschijnlijk gewijzigd zal wor den, als gevolg van de onderhandelingen met Moskou. Wanneer de onderhandelingen defini tief slagen, zal toch deze regeering, die met zooveel succes het land heeft ver dedigd, geen vrede kunnen teekenen, welke leidt tot het afstaan van grond gebied. De regeering zou gewijzigd wor den, wanneer de Rijksdag en het leger instemmen met de Moskousche voor waarden. Wanneer echter het ieger de voor waarden weigert, is de kans groot op een militaire dictatuur, die dan de regeering zou vervangen, teneinde een energieke oorlogsperiode in te luider: en het gehee le land op oorlogsbasis te brengen. Wanneer de Rijksdag de voorwaarden niet accepteert, zou vermoedelijk even eens een nieuwe regeering noodzakelijk zijn, omdat de huidige regeering dan ge faald zou hebben inzake de onderhande lingen. Uit goede bron verneemt Havas, dat, als gevolg van de Dinsdagavond tus schen Moskou en Finland gesloten over eenkomst, twee Finsche ministers beslo ten hebben af te treden. Het zijn de mi nisters van landsverdediging, Nikkanel, en van openbaar onderwijs, Hannula. VIBORG STOND OP HET PUNT TE VALLEN. Gisteravond werd in de buitenwijken van Viborg verwoed gevochten. Volgens den correspondent van Aftonbladet te Helsinki zullen de Russen er, tenzij er spoedig vrede komt, waarschijnlijk in slagen de stad te nemen, alleen al door de massa der strijdkrachten, die zij in 't vuur brengen. De Finsche machinege weren maaien de aanstormende vijanden weg en als de Russen ten slotte wat ter rein winnen, trekken de Finnen zich op op nieuwe stellingen terug, in de over tuiging, dat de vijand voor geringe vor deringen duur heeft betaald. De berichten omtrent een regeling van het Russisch-Finsche conflict zijn te Berljjn volgens Un. Press, door verant woordelijke Duitsche kringen met groo te vreugde begroet. Indien de vrede in het Noorden wer kelijk hersteld zal worden, aldus wordt te Berlijn vernomen, staan de geallieer den weer even ver als zes en een halve maand geleden, met als eenige hoop het rijk aan te vallen over den Westwall, of te trachten, Duitschland door blokkade uit te hongeren, Beide pogingen zullen volgens Duitsche meening tot mislukken gedoemd zijn. Ofschoon men in Duitsche kringen de laatste weken heeft volgehouden, dat Duitschland geen enkele pressie op Fin land, Rusland of Zweden heeft uitgeoe fend om vrede te sluiten, zijn goed-inge- iichte personen van meiening, dat het rijk achter de schermen in werkelijkheid actiever is geweest dan de Duitsche woordvoerders hebben willen toegeven. Sinds het begin van het wapengeweld in Finland heeft men er in Duitsche krin gen geen geheim van gemaakt, dat men op een spoedige beëindiging van het con flict hoopte, voornamelijk met het oog op de gevolgen ervan. De Russen immers zouden, bij voortzetting van dezen strijd verhinderd zijn om hun economische ver plichtingen tegenover het rijk te vervul len en ook zou tengevolge van dit con flict de levering van Zweedsch ijzererts stop gezet kunnen worden. In de zitting der Fransche Kamer heeft Daladier gistermiddag een verkla ring afgelegd over de gebeurtenissen in Finland. De minister-president herinnerde aan de hulp, die door Frankrijk van den eersten dag af der Russische aggressie aan Finland is verleend. Frankrijk heeft nog zoo juist op verzoek van Finland ultramoderne bombardementsvliegtuigen naar Finland gezonden. Maar, zoo voegde Daladier heiraan toe: „Materiaal kan niet voldoende zjn om Finland te red den. Hier werd de vraag gesteld: „Zult gij manschappen zenden?" Ik heb geantwoord, wj zullen ook man schappen zenden." Het besluit werd genomen in den Op persten Raad van 5 Februari. Reeds op 26 Februari waren de Fransche troe pen van het expeditiecorps uitgerust en verzameld. Een aanzienlijk aantal sche pen hield zich gereed tot vertrek in twee groote havens aan het Kanaal en aan den Atlantischen Oceaan. De Britsche regeering, op wie het grootste deel neerkwam van den bij stand in manschappen en schepen, ver veelvoudigde ook haar streven, opdat hulp van manschappen naar Finland zou worden gezonden. Hulp met manschappen is evenwel slechts mogelijk, wanneer Finland daar een beroep op doet. Op dit oogenblik, nu ik spreek, aldus Daladier, heb ik nog geen antwoord gekregen. Er is nooit een rechtstreeksch, openlijk beroep door Finland gedaan, noch op Frankrijk, noch op Engeland. Ik wacht nog op dat beroep. Waar om? Omdat de Noorsche en Zweedsche regeeringen zich met al hun kracht ver zetten tegen een doortocht van gealli eerde troepen door hun gebieden. Om dezen tegenstand te boven te ko men is het noodig, dat wij achter ons hebben den algeheelen steun van het grootste deel der bevolking van Zweden en Noorwegen. Daarom was dit beroep direct noodzakelijk. Zelfs midden in den oorlog, aldus Daladier, wensch ik, dat mijn land rekening houdt met het inter nationale recht. Daladier herhaalde, dat wanneer het GEEN BEHANDELING IN GROOTEN STIJL. De behandeling van de begröotingen in de Eerste Kamer draagt een ander karakter dan die in de Tweede Kamer. Terwijl de Tweede Kamer zich met al lerlei bijzonderheden en onderdeelen be zig houdt, bepaalt de Senaat zich meer tot de groote Ijnen van het ministerieele beleid. Zoo behoort het althans te zjn. Maar bj de behandeling van de Wa terstaatsbegrooting in de Eerste Kamer, gisteren, was het zoo niet. Voor allerlei kleinigheden werd de aandacht van Mi nister Albarda, die vandaag de sprekers zal beantwoorden, gevraagd. Van de gevoerde besprekingen ver melden wj het volgende De heer Ter Haar (C.H.) be toogde dat de wegenbouw niet verwaar loosd mag worden. De minister houde de hand aan de bedoelingen van het Ver- keersfonds en zorge, dat de voor wegen bouw bestemde bedragen ook daar voor worden verwerkt. Het batig sal do van de afd. landwegen wordt nu be steed aan de tekorten van spoorwegen enz. Spr. achtte het thans geen tijd over te gaan tot invoering van een vergunnings stelsel voor het goederenvervoer over den weg. Voorts drong hj aan op invoe ring van de Wegenverkeerswet en op voorzichtigheid aangaande het opheffen van spoorwegen. De heer v. d. Bilt (S.D.) drong aan op bevordering van de werkgelegenheid, op duurtetoeslagen voor het spoorweg personeel en een betere dienst- en rust- tjdenregeling. Wat betreft de verkeersongelukken oordeelde Spr. dat het alcoholgebruik hier een grootere rol speelt dan menig een denkt. De heer De Jong (R.K.), de com- mercieele politiek van het mjnbedrijf be- Binnenland. De Eerste Kamer over de Waterstaats begrooting. Geen promoties rijksambtenaren. Tholen krjgt geen gelden uit het brug- bedrjjf. Buitenland. Einde van den RussischFinschen oorlog Het Finsche parlement beraadslaagt over de voorwaarden. Vandaag de be slissing. Oneenigheid in het Finsche kabinet. Vreugde in Berlijn. Geallieerd leger voor Finland staat ge reed. De besprekingen te Rome. sprekende, bepleitte een nadere regeling van de uitkeering aan het Rijk. De direc tie heeft de beschikking gehouden over een zeer groot bedrag aan ingehouden winst. De heer Janssen (R.K.) was het met den vorigen spreker niet eens. De pensioeni'erzorging der mijnwer kers achtte hij nog niet geheel voldoen- de. De minister late zich ten deze gelden. De heer Van Rappard (Lib.) drong op spoed aan b j de invoering van de Wegenverkeerswet. De heer S i k k e s maande tot voor zichtigheid met de opheffing van bepaal de tram-trajecten, met name in het Noorden des lands. De heer Janssens de Lim- p e n s (R.K.) besprak de verkeersveilig heid. Een groot deel der ongelukken komt door onvoldoende uitzicht bij krui singen. Wat de ongelukken betreft, is er aangedrongen op bloedonderzoek; spr. sluit zich daarbij aanhet zal preventief werken t.a.v. het misbruik van alcoholi sche dronken. B j de steeds verder opge voerde snelheid der spoorwegen moeten de onbewaakte overwegen meer automa tisch beveiligd worden. De vergadering werd daarna verdaagd. en liefst de duurste die er is en probeer daarna Ivorol. Dan neemt U waar hoe Ivorol in reinigend-, witmakend- en schuimend vermogen alle andere verre over treft. Tube 60, 40 en 25 ct. (Adv.) beroep tot de Gealliëerden wordt gericht, deze Finland te hulp zullen komen met alle beloofde krachten. Daladiers onthulling, dat reeds eenige dagen geleden een gealliëerd expeditie leger voor inscheping naar Finland ge reed was en slechts wachtte op een Fin schen oproep, heeft te Londen min of meer sensatie gewekt. Hoewel het na Chamberlains verklaring van Maandag duideljk was, dat de Gealliëerden tot een dergeljken maatregel bereid zouden zjn, geloofde men niet, dat de voorbereidin gen zóó ver gevorderd waren. Noorwegen en Zweden bevinden zich in een zeer moeiljke en delicate positie; als zj verlof voor den gealliëerden door tocht zouden geven, zouden zij niet al leen in openlijk conflict met de Sovjet- Unie komen, maar zich ook blootstellen aan een aanval van Duitschland. De „Giornale" publiceert de volgende bjzonderheden omtrent de besprekingen tusschen Mussolini, Ciano en von Rib- bentrop. „Deze gedachtenwisseling was noodig geworden aan het einde van het eerste halve jaar van den oorlog, niet al leen opdat Italië rechtstreeks op de hoogte zou worden gebracht van de Duitsche bedoelingen aan den vooravond van een nieuwe, actievere phase van den oorlog, maar oók opdat de beide bond- genooten diepgaande zekere internatio nale gebeurtenissen zouden kunnen be spreken, welke zich in den laatsten tijd hebben voorgedaan, o.m. de reis van Sumner Welles naar Europa, de opening van RussischFinsche onderhandelin gen en de FranschBritsche reactie daarop, de onverklaarbare vijandige hou ding van Rusland jegens Italië, de nieu we aspacten van den toestand op den Balkan, de ontwikkeling van den econo- mischen oorlog, de blokkade en de te- genblokkade. De Duitsch-Italiaansche gedachtenwis- selingen verliepen in een sfeer van groo te hartelijkheid en wérkelijkheidszin. Het Engelsche ministerie van Lucht vaart deelt mede, dat gistermiddag tij dens een verkenningsvlucht boven de Duitsche Bocht en de riviermondingen, een bommenwerper der koninklijke luchtstrijdkrachten met succes een aan val heeft gedaan op een Duitsche duik boot. Men heeft gezien dat de duikboot door minstens één bom werd getroffen. Men gelooft, dat zj gezonken is. Het vliegtuig liet vier bommen vallen van 115 kilogram. Een Britsch verken ningsvliegtuig heeft later op de plek van den aanval een aantal patrouillevaartui gen gezien. BRITSCH VRACHTSCHIP GEZONKEN. 33 leden van de bemanning van het Britsche vrachtschip „Cardenia" (3745 ton) zjn gisteren in een haven aan de Oostkust aan land gebracht. Zj waren gered door een treiler, nadat hun schip ten gevolge van een ontploffing was ge zonken. Verscheidene mannen waren licht ge wond. Bj de indiening van de legerbegroo- ting in het Lagerhuis heeft de Engelsche minister van oorlog, Stanley, een ver klaring afgelegd, waarin hj zeide: „Voor Frankrijk wordt een groot Britsch leger gevormd. Wij zijn door onzen plicht gehouden, geleidelijk ons deel van den oorlogslast te land over te nemen van de schouders onzer Fransche bondgenooten, die in de eerste dagen van den oorlog verplicht waren, zoo'n bijzonder zwaar deel van dien last te dragen". Minister Stanley voegde hieraan toe, dat het aantal der Britsche troepen in Frankrjk thans ongeveer twee maal zoo groot is als in October. Dageljks neemt dit aantal nog toe. Stanley bracht hulde aan „het prach tige nieuwe materiaal, waaruit het leger thans is samengesteld". Herinnerende aan de ervaringen van den grooten oor log zeide Stanley: „Ik vertrouw, dat het leger opnieuw ons de zege4 zal doen be halen". Spaak, de minister van buitenland- sche zaken, heeft den ambassadeur van België te Berljn opgedragen, bj de Duitsche regeering krachtig te protes teeren tegen het feit, dat Duitsche vliegtuigen gisteren boven Belgisch

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1