Von Ribbentrop en finsche ex-president naar Rome.
cf7ZU/nfi<^v€lt*ó
Dagblad voor de Provincie Zeeland
ZATERDAG 9 MAART 1940
54c JAARGANG - No. 135
Begraven of verbranden.
Rechtstreeksch contact tusschen de Finnen
en de Russen? - De actie van Zweden. - De
houding van Duitschland. - Steenkool voor Italië.
Conferentie te Rome.
Engelsche steenkool voor Italië.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws
Luchtaanvallen op Nederlandsche
schepen duren voort.
60 ct
J FABRIKANT MUNHARDT-ZE1&
Uitgave: N, V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 =- Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Pa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Weekaboneesrienteti voor MUSdStfeisfg
Qoes en Vlisslngeis f 0,20
Losse o u w m eis 5 ceat
Advertentie 30 eeet ser
fngczcr.sfïif éC cestö
Kleine Adv»rt«BMa DWngp, Vrijdag? «9
Zaterdags fO-75 hij veosttltbetallng
Advertentie onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Het vraagstuk der lijkverbranding is
in een nieuw stadium gekomen.
De ministers van Binnenlandsche Za
ken en van Justitie hebben by de Tweede
Kamer aanhangig gemaakt een wetsont
werp tot wijziging van de Begrafeniswet.
In dit ontwerp wordt de verbranding
van lijken, tot nu toe officieel in strijd
met de wet, geregeld en gesanctionneerd.
Het betreft hier een oude historie.
Volgens de Begrafeniswet van 1869
moet elk overleden persoon en doodge
boren kind worden begraven, waaruit
volgt dat het verbranden van lijken in
strijd met de wet is.
Toen echter in 1914 onder het Kabi-
net-Cort van der Linden in ons land de
eerste crematie plaats had, en van het
gebeurde proces-verbaal werd opge
maakt en een vervolging ingesteld, con
stateerde de Hooge Raad, dat door een
leemte in de Begrafeniswet, bij een ver
branding de strafbare persoon niet kan
worden aangewezen.
Het gevolg was, dat de crematie, hoe
wel in strijd met de wet, rustig kon
doorgaan en dat het aantal verbrandin
gen voortdurend toeneemt.
In 1919 onder het Kabinet-Ruys de
Beerenbrouck, is een poging gedaan om
aan dezen onwettigen en ongewenschten
toestand een einde te maken.
Een wetsontwerp werd ingediend, het
welk beoogde de door den Hoogen Raad
geconstateerde leemte in de Begrafenis
wet weg te nemen, zoodat verbranding
van lijken inderdaad strafbaar kon wor
den gesteld. Maar daarnaast bevatte het
ontwerp ook een concessie aan de lijk-
verbranders, in dezen zin, dat crematie
onder zekere voorwaarden werd toege
staan. De regeering meende n.l. niet te
moeten ingrijpen in toestanden, die zich
nu eenmaal gevestigd hadden.
Tot openbare behandeling van dit
wetsontwerp is het niet gekomen.
In Maart 1920 werd het Voorloopig
Verslag uitgebracht en in April 1920
volgde de Memorie van Antwoord, maar
daarbij is het gebleven.
Vóór- en tegenstanders waren onbe
vredigd. En de meeningen liepen blijk
baar naar het oordeel van de regeering
te ver uiteen, dan dat een vruchtbare be
handeling van deze materie verwacht
kon worden.
Sindsdien is de zaak blijven rusten.
Maar niet de verbranding.
De propagandisten zaten niet stil.
Niemand kwam tegen de overtreding
van de wet in verzet. Oogluikend werd
de crematie toegelaten en zelfs min of
meer bevorderd.
Een weinig bevredigende toestand.
Niet alleen omdat deze, in den grond
heidensche zede in een Christelijk land
officieel wordt getolereerd, maar ook
omdat jaar in jaar uit openlijk wetsover
treding kan plaats hebben en zelfs door
de hoogsten in den lande in bescherming
genomen.
Wij betreuren dezen gang van zaken.
Wij betreuren het dat onder een libe
raal Kabinet de lijkverbranding in ons
land kon worden ingevoerd. En wij be
treuren het niet minder, dat hieraan
door opvolgende rechtsche Kabinetten
geen paal en perk is gesteld.
Thans echter is de Regeering voorne
mens deze zaak definitief te regelen.
Zij komt niet met een crematie-v e r -
bod.
Alleen "met een beperking.
De bestaande toestand wordt gecon
solideerd.
Lijkenverbranding zal ook in het ver
volg, onder zekere beperkende voor
waarden, zijn toegestaan.
De begraving zal als de normale vorm
van lijkbezorging blijven gelden. Maar
wie aan verbranding de voorkeur geeft,
kan zijn gang gaan.
Althans, tot op zekere hoogte.
Want er mag slechts één verbran
dingsinrichting zijn en door de openbare
machten zullen ook geen crematoria of
columbaria mogen worden ingericht.
Ook zullen zij voor dergelijke inrichtin-
gen geen subsidie mogen geven, terwijl
ook aschbijzetting in welken vorm ook,
op de openbare begraafplaatsen niet zal
zijn toegestaan.
Een verbrandingsverbod brengt dit
wetsontwerp dus niet.
Het brengt geen prineipieele beslis
sing. Het hinkt op twee gedachten.
Intusschen kunnen de voorstanders
van lijkenverbranding tevreden zijn, al
zullen ze dit allicht niet toonen.
Hun bedrijf wordt min of meer ge
sanctionneerd.
Zij krijgen de vinger en kunnen straks
met goed recht de volle hand eischen.
Want als er tegen één crematorium
geen bezwaar is, waarom zou men dan
ook in een ander deel van het land niet
^n tweede inrichting mogen stichten?
Wij kunnen dit ontwerp, waarop wij
nog nader hopen terug te komen, niet
toejuichen.
De Duitsche minister van buitenland-
sche zaken, Von Ribbentrop, zal zich
vanmorgen voor een kort bezoek naar
Rome begeven.
Volgens de Duitsche radio zal Von
Ribbentrop by zyn bezoek aan Rome met
Mussolini en Ciano besprekingen voeren
over de hangende vraagstukken.
Een D. N. B.-bericht uit Kopenhagen
meldt voorts:
De vroegere Finsche staatspresident,
Svin Hufvud, is per vliegtuig naar Ber
lijn vertrokken, om zich van hier naar
Italië te begeven, waar hy herstel van
gezondheid wil zoeken.
Dit zal hoogstwaarschijnlijk wel
een diplomatieke gezondheidskuur be
treffen.
FINLAND VÓÓR DE BESLISSING.
Enkele personen te Helsinki waren
reeds ettelijke dagen op de hoogte van de
Russische „vredesvoorstellen".
Moskou, Berlijn, Londen* Parijs ien
Scandinavië zullen nu ook een rol spelen
die zal beslisser» over de toekomst van
Finland.
Na dit weekend aldus neemt men
aan zal de loop der gebeurtenissen
definitief zijn vastgelegd en o.a. zal Fin
land weten, in hoeverre het op het bui
tenland kan rekenen.
Finland moet weten waar het aan toe
is, voordat het een beslissing neemt.
FINLAND KAN MEER HULP
KRIJGEN.
Finland staat thans aan den twee
sprong; het is aan Finland om te beslui
ten over zijn lot; Engeland en Frankrijk
zullen geen druk op dit land uitoefenen;
zoo werd Vrijdagavond in welingelichte
kringen te Parijs verklaard.
Wanneer Finland voortzetting van de
geallieerde hulp wenscht, behoeft het
slechts een beroep te doen, waaraan de
geallieerden bereid zijn om gevolg te ge
ven.
Wanneer het niet verkiest dit beroep
te doen, heeft het 't alternatief, in te
gaan op de onderhandelingen, welke
Zweden het uitnoodigt te bestudeeren.
DUITSCHE BEMIDDELING?
De mogelijkheid, dat
Duitschland daadwerkelijk
deel zal nemen aan de be
middeling in het Russisch-
Finsch conflict, krijgt
eenige waarschijnlijkheid
door de reis van von Rib
bentrop naar Rome.
Hoewel officieel niets wordt medege
deeld over het doel van 't bezoek, is men
algemeen van oordeel, dat von Ribben
trop met Mussolini en Ciano de Russi
sche eischen zal bespreken.
Ook de aankomst van Svin Hufvud te
Berlijn wijst er op, dat Finland een in
grijpen van Duitschland zou begroeten
en waarschijnlijk terzelfdertijd zal trach
ten, Duitschland te laten probeeren om
tot een matiging der Russische eischen
te komen.
Duitschland zou een beëindiging van
het Russisch-Finsche conflict welkom
zijn, omdat daarmee het algemeene oor
logsbeeld beperkt zou blijven, zoodat ook
de Westelijke mogendheden geen vasten
voet in Scandinavië zouden krijgen, het
welk een aanval op de flank van Duitsch
land mogelijk zou maken.
Svin Hufvud heeft het ministerie van
buitenlandsche zaken te Berlijn bezocht.
Toegegeven wordt, dat het bezoek
„blijkbaar niet geheel en al privé is".
Bevoegde kringen behandelen de ge-
heele kwestie met de grootste discretie.
Zij weigeren zich uit te laten over het
feit, of Duitschland deelneemt aan de
Zweedsche vredespogingen.
DE ACTIE VAN ZWEDEN.
De Zweedsche bemiddeling in den Rus-
sisch-Finschen oorlog wordt geleid door
den Zweedschen gezant te Moskou.
Het ziet er naar uit, dat Zweden
thans de laatste kans benut om inter
ventie in de Russisch-Finschen oorlog
tegen te houden, die zou verleend worden
door het zenden van Britsche troepen
naar Finland via Zweden.
Twee wegen staan Zweden thans open,
de eene is toestaan, dat Britsche troepen
over Zweedsch territoir trekken, waar
van de consekwentie zou kunnen zijn
Duitsche interventie, om te pogen te
voorkomen, dat Engelsche soldaten
Finland bereiken, hetwelk van Zweden
en Finland misschien het slagveld zou
kunnen maken in een grooten oorlog. En
de andere weg is het bewerkstelligen van
een wapenstilstand tusschen de Sovjet-
Unie en Finland, gevolgd door een vre
de".
Uit betrouwbare bron meldt Un. Press
dat de Zweedsche regeering heeft beslo
ten, dat iedere poging om in Zweden de
tachementen te laten landen, of troepen
door Zweden te zenden, met geweld zal
worden tegengegaan, onverschillig uit
welke richting zulk een poging zou wor
den gedaan.
In neutrale diplomatieke kringen
wordt verklaard, dat, wanneer de Rus
sische eischen onaanvaardbaar worden
geacht en de Finnen doorvechten, er een
ernstige kans zou bestaan, dat de Scan
dinavische landen in den orlog worden
betrokken.
De best ingelichte Finsche kringen te
Stockholm hebben tegenover den U. P.-
correspondent verklaard, dat de z.g.n.
vredesonderhandelingen nog slechts in
een beginstadium verkeeren en dat er
nog geen definitieve voorstellen zouden
zijn gedaan.
Het is thans duidelijk, dat Stockholm
de rol heeft vervuld van centrale voor de
uitwisseling van mededeelingen tusschen
de Russische en Finsche belligerenten.
De Finnen zijn gisteren rechtstreeks
met Moskou in contact gekomen.
Officieele kringen en de buitenland
sche delegaties te Stockholm volgden
gisterenavond de critieke ontwikkeling
van de Finsche situatie met toenemende
bezorgdheid.
De Finsche gezant te Londen heeft
tegenover Reuter verklaard:
„Wij zijn steeds bereid geweest tot
vrede met Rusland, maar niet tot een
vrede tot eiken prijs. De onafhankelijk
heid van Finland moet behouden blij
ven".
Indien de persberichten over de Rus
sische voorwaarden juist zijn, aldus de
gezant, schijnen de Russen hun eischen
te hebben verhoogd, in het bijzonder ten
aanzien van de Karelische landengte en
het gebied ten Noorden van het Ladoga-
meer.
VREDESBESPREKINGEN TE RIGA
OF TALLINN?
De Russisch-Finsche vredesbespre
kingen zullen waarschijnlijk te Riga of
Tallinn worden gehouden, zoo verluidde
gisteravond te Kopenhagen. Nadruk
wordt er op gelegd, dat tot dusver geen
vredes-besprekingen in den eigenlijken
zin van het woord hebben plaats gehad.
Doch alle mogelijkheden voor een be
ëindiging van den oorlog zijn de laatste
24 uur onderzocht en worden nog on
derzocht.
HET FINSCHE LEGERBERICHT.
Het Finsche legerbericht luidt:
Te 1 andOp de landengte van Ka-
relië bleef de vijand druk uitoefenen op
de stellingen ten Noord-Westen van de
baai van Wiborg.
De gevechten op de schiereilanden
aan den ingang van de baai zijn gister
avond geëindigd zonder dat de vijand
verder kon oprukken. De aanvallen op de
Finsche stellingen op de eilanden wer
den afgeslagen. De Finsche artillerie
heeft een aantal tanks vernield.
Ten zuiden van Vuosalmi heeft de vij
and gepoogd over het ys van de Vuoksi
te trekken. De aanval werd evenwel af
geslagen.
Ter zee: Op 7 Maart rukten twee
vijandelijke afdeelingen over het ijs op in
de richting van „Happaassaari en Viro-
lahti. Zij moesten evenwel weer terug
trekken.
In de lucht. De Finsche lucht
macht heeft op 7 Maart de verkennings
vluchten voortgezet en Russische troe
pen, tanks en voertuigen op het ijs van
de baai van Wiborg met mitrailleurs be
schoten en gebombardeerd.
DE GERUCHTEN OMTRENT
MANNERHEIM.
Maarschalk Mannerheim is niet op
weg naar Stockholm, maar blijft zyn
taak in Finland vervullen.
De „Evening Standard" meldt, dat
twee Italiaansche schepen, die aanvan
kelijk op weg waren naar Rotterdam, be
vel hebben ontvangen om koers te zetten
naar een haven aan de Noord-Oostkust
van Engeland, om ladingen Britsche
steenkool in te nemen.
Italiaansche autoriteiten bevestigen,
dat er onderhandeld wordt over een
compromis met Engeland, waardoor veer
tien ladingen Duitsche kolen aan boord
van Italiaansche schepen zullen worden
vrijgegeven.
Naar verluidt zal Italië verklaren, dat
de weeromstandigheden een tijdig ver
trek uit Nederland en België verhinde
ren, waarna Engeland de kolen vrij zal
geven.
De nadruk wordt er echter op gelegd,
dat in de toekomst ten strengste zal wor
den opgetreden inzake Duitsche kole.n,
die over zee naar Italië worden vervoerd
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Verhooging van den suikerprijs.
Geen verhooging van ambtenaarssalaris
sen.
De defensiebegrooting door de Eerste
Kamer aangenomen.
Wéér Nederlandsche schepen door vlieg
tuigen beschoten.
Buitenland.
Hoogspanning in de diplomatieke we
reld.
Von Ribbentrop en de Finsche ex-presi
dent naar Rome.
Onderhandelingen tusschen Russen en
Finnen?
De actie van Zweden.
De steenkool voor Italië.
Boven: De voorzijde van het nieuwe bankbiljet van
ƒ20.draagt rechts een in gravure uitgevoerd portret
van wijlen H. M. de Koningin-Moeder, terwijl het linker
benedengedeelte wordt ingenomen door een afbeelding
van een eskader zeventiende-eeuwsche oorlogsschepen.
Onder: Op de achterzijde van het nieuwe bankbiljet
van ƒ20.zijn in de bronsgroene kleur gravures afge
drukt van twee Amsterdamsche stadsgezichten, de St.
Nicolaaskerk en de Gelderschekade met Schreierstoren.
In de Amsterdamsche haven is uit
Engeland aangekomen het Nederlandsche
motorkustvaartuig „Saba", kapitein de
heer Roorda uit Voorburg. Het vaartuig
vertoont op verscheidene plaatsen kogel
gaten. Zondagochtend j.l. was het aan
de Oostkust van Engeland beschoten
door een vliegtuig, dat eenmaal over het
schip heenvloog. De opvarenden bleven
ongedeerd.
Bij assuradeuren van den Neder-
landschen kustvaarder „Confil" is giste
ren een telegram ontvangen van den ka
pitein-eigenaar, den heer H. Kajuiter te
Rotterdam, waarin deze mededeelt, dat
het schip in den nacht van Donderdag
op Vrijdag aan de Oostkust van Enge
land door een vliegtuig is gebombar
deerd. De bemanning kreeg geen letsel,
het schip evenwel kreeg vrij ernstige
schade aan het dek, de stuurhut en de
machinekamer.
Gisteren is het motorschip „Delf
zijl" van Hansweert te Capelle aan den
IJssel aangekomen. Dit motorscheepje is
op weg van Blyth naar Antwerpen in de
Britsche territoriale wateren aangevallen
door een onbekend gebleven vliegtuig,
dat het met bommen, granaten en ma
chinegeweervuur ernstig heeft bescha
digd.
De stuurman, S. Koers, deelde aan de
„Maasbode" mede, dat het vliégtuig zeer
laag vloog, op ongeveer twaalf meter
hoogte. De „Delfzijl" droeg een duidelijke
nationaliteitsaanduiding.
Het vliegtuig heeft o.a. drie bommen
vlak achter de „Delfzijl" geworpen en
hiermede een aanval .ingezet, die onge
veer een uur geduurd heeft. Van ver
schillende zijden kwam de vlieger weer
naar het weerlooze schip terug, om een
bom uit te werpen, zoodat in totaal zes
bommen naast het schip in het water
terecht kwamen. Bovendien werd voor
den boeg een granaat geworpen.
Aangezien men nergens in het schip
Dit zijn hartvormige cachets tegen kou en pijn)
veilig was voor bommen of de gewee»>
kogels, bleef de bemanning in het stuur
huis, van waaruit ze het vliegtuig tel
kenmale zijn aanval zagen vernieuwen.
Zij konden echter niets doen, dan gela
ten hun lot afwachten.
De laatste bom, die het vliegtuig
wierp, viel op ongeveer tien meter af
stand en ontplofte rakelings naast het
vaartuig.
De „Delfzijl" werd toen ongeveer drie
meter opgetild en de mannen werden
tegen den grond gesmakt. Aan boord
werd een geweldige ravage aangericht.
De navigatielichten, die gedurende den
aanval waren blijven branden, sloegen
nu uit. De ruiten van de stuurhut wer
den verbrijzeld en in de hutten werd het
meubilair vernield.
In de luiken waren vele kogels gesla
gen. Het dek lag ermee bezaaid en de
stuurhut was op verschillende plaatsen
doorboord.
De „Delfzijl" is ernstig beschadigd en
het zal geruimen tijd duren voor het
schip weer in de vaart gebracht kan
worden.
Natuurlijk waren de opvarenden zeer
verbitterd door den aanval, waarvan zij
het slachtoffer geworden zijn. De piloot
moet volgens hen gezien hebben, dat het
schip tot een neutrale natie behoorde.
In Hansweert hebben de militaire
autoriteiten een' onderzoek ingesteld,
waarbij de kogels, die de bemanning als
souvenir wilde bewaren, in beslag zijn
genomen. Aan de hand van deze stille
getuigen zal men trachten de nationali
teit van het vliegtuig vast te stellen.
