Mrikkelijk kevige slag bii Wiborg.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
De positie der Finnen aldaar ernstig. - Eden
verwacht groote militaire activiteit. - Nieuwe
maatregelen in Frankrijk. - Duitschland en
de neutrale scheepvaart. - De verliezen van
Noorwegen. - Turkije is gereed.
Flnsche troepen wijken bij Wiborg.
Eden kondigt groote militaire
activiteit aan.
Nieuwe offers van het Fransche volk
Duitsch standpunt ten aanzien
van navicerts.
De verliezen van Noorwegen aan
schepen.
„Turkije thans gereed".
Dr Colijn te Geneve.
Binnenland.
Rijkssalarissen worden
niet verhoogd.
Belangrijkste Nieuws.
VlCKS
Va-tro-nol
VRIJDAG 1 MAART 1940
54e JAARGANG - No. 128
Uitgave: N. V, Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
postrekening 44458 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Pa. Boekhandel
j, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2,60 per kwc?És«i
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissinger, f 0.20
ICfESSCKKff
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Advertcnt'ïn -30 een*
lagssssdar. SS saai ft:- xjel
Kleine Advertentlün Dinsdags Vrijdags eis
Zaterdags f9 75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder Setter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Do Finsche troepen, die de in puin be
schoten stad Wiborg verdedigen, zien
zich, onder den verschrikkelljken druk
der Russische massa-aanvallen, gedwon
gen, terug te trekken.
Het avond-communiqué van de Finnen
luidt buitengewoon ernstigDe Finnen
moeten in den sector tusschen de Fin
sche Golf en Vuoksen onder het vuur
van den vijand wijken.
Wel houden ze nog stand aan de Tai-
paie, doch militaire experts wjjzen erop,
dat deze sector ernstig van achteren zal
worden bedreigd, indien de Russen naar
Wiborg doorbreken.
De bezetting van Wiborg door de Rus
sen is nog slechts een kwestie van tijd.
Het Finsche legerbericht luidt: Op de
landengte van Karelië bleef de vijand
gisteren druk uitoefenen tusschen de
Golf van Viipuri (Wiborg) en het Vuok-
senmeer, waar de Finnen zich op nieuwe
stellingen hebben teruggetrokken. De
vijand leed zware verliezen. Veertien
tanks werden vernield.
B(j Taipale werden drie hevige aan
vallen van de Russen teruggeslagen.
Ten Noordoosten van het Ladoga-
meer zijn de aanvallers in de richting
van Pitkaranta teruggedreven.
Bij Kuhmo hebben de Finnen zich
meester gemaakt van eenige haarden
van tegenstand.
Aan het Noordelijk front daalde gedu
rende den nacht de temperatuur tot vjjf
en twintig graden Celsius onder nul.
Ten noorden van het Ladoga-meer
worden groote deelen van de Russische
strijdkrachten naar de gehavende divi
sies gestuurd, om deze aan te vullen en
te versterken, want tal van roode divi
sies zijn, zoo al niet vernietigd, dan toch
zóó gehavend, dat zij uit de vuurlinie
moesten worden genomen.
Tot op heden echter heeft de oorlog
het moreel der Finnen niet geschokt.
Aan het front, zoowel als in het achter
land staan de Finnen nog even moedig
en taai en ongeschokt als bij het begin
van den oorlog.
Volgens de laatste door Reuter ont
vangen telegrammen, woedt de strijd bij
Viipuri nog steeds met verschrikkelijke
hevigheid.
Volgens een vannacht door het Rus
sische Hoofdkwartier uitgegeven com
muniqué zouden de Russen nog slechts 2
K.M. van de stad verwijderd zijn.
Erkend wordt dat de positie der Fin
nen ernstig is. Er is evenwel nog geen
reden tot pessimisme, zegt men.
De Engelsche minister Eden heeft in
een rede te Liverpool een grootere mili
taire activiteit der geallieerden voor
speld.
Sprekende over den kalmen herfst en
winter zeide hij„Deze maanden hebben
geholpen onze wapenen te smeden.
zij gesmeed zijn, moeten ze worden
gebruikt."
Sprekende over den oorlog in Finland
Ze'de Eden, dat Duitschland ook hier
af'" veraotwoordelijkheid draagt.
"Stalin is de agressor en Hitier de hand
iger. Zij kunnen trotsch zijn op hun
vo?ke"ZWerin9 tegen een klein, dapper
"^e7t; vreemd, te bedenken, aldus be-
r?ot Eden, hoeveel uren ik op het Fo-
Office heb vertoefd, luisterende
Rmf tegenwoordigen Duitschen
ijKsrmmster van buitenlandsche zaken,
we" ambassadeur te Londen
p. J schetste mij in den breede de
g aren v^ het Bolsjewisme: „alleen
e er ^tond als een bolwerk tusschen
ot-Enttannië en het Bolsjewisme!!"
De belangrijke besluiten in den Fran-
en ministerraad genomen, leggen het
Fransche volk nieuwe krachtsinspannin
gen en nieuwe offers op.
Naast het beschermen der munt, zijn
vele maatregelen genomen, om het land
te verplichten, zoo min mogelijk in het
buitenland te koopen en daaraan zooveel
mogelijk te verkoopen.
Naast het sterk aandraaien van de be-
lastingschroef, zijn groote bezuinigingen
gevraagd.
In zjjn radio-rede van gisteravond
heeft Minister Reynaud duidelijk te ken
nen gegeven, dat er rantsoeneering moet
plaats hebben.
De minister kondigde een nieuwe volks
telling aan met het oog op de mogelijk
heid om distributiekaarten te kunnen
uitreiken en precies de behoeften vast te
stellen.
Belangrijke maatregelen in het belang
van het op peil houden van de Fransche
landbouwproductie zijn genomen.
De kaarten op de eerste plaats de
broodkaarten, zijn binnen korten tijd te
verwachten. Bakkerijen zullen geregle-
I menteerd worden, de banketbakkerijen
zullen eenige dagen per week dichtgaan,
het meel voor de bakkerijen zal gemengd
worden, enzoovoorts. Het luxe-verbruik
1 en de verspilling zullen sterk worden te
gengegaan.
De tweede categorie van restricties
betreft de petroleum, de benzine enz.
De minister heeft ook aangekondigd,
dat een sterke beperking van het alco-
holverbpuik zal worden doorgevoerd.
Gelijktijdig heeft de regeering maatre
gelen genomen tegen de prijsstijging.
Een mededeeling van de persafdeeling
van het Duitsche gezantschap in Den
Haag zegt:
Door 't stelsel van de navicerts trach
ten de geallieerden de neutralen in den
oorlog te sleepen.
j Toch schijnen enkele hunner met de
gedachte te spelen, dat het misschien
voordeelig en veilig kon zijn, dat stelsel
te aanvaarden.
Van bevoegde Duitsche zjjde wordt het
volgende vastgesteld:
1. Een neutraal land, dat het stelsel
van de navicerts aanvaardt, onderwerpt
zich aan de vijandelijke blokkade-bepa
lingen.
2. Een neutraal land, dat navicerts
verzoekt voor voorwaardelijke contra
bande, erkent daarmee Engelsche blok
kade-maatregelen, die in strijd met het
internationale recht genomen zijn.
3. Er bestaat voor Duitschland geen
enkele zekerheid, dat schepen, welke met
navicerts varen, tenslotte toch niet in
j vijandelijke havens lossen.
4. Door het stelsel van de navicerts
wordt een grootscheepsche Engelsche
economische spionnage mogelijk, want
Engeland verschaft zich dan door zijn
consuls inzage in allerlei zakengeheimen
wat zoowel het Duitsche als het neutrale
handelsverkeer zelfs nog na den oorlog
kan schaden.
5. Door het aanvaarden van het stelsel
van de navicerts krijgen de neutralen ze
ker in de oogen van Duitschland geen
alibi, integendeel, zij maken zich in hoo-
ge mate verdacht.
De Noorsche minister van buitenland
sche zaken Koht, heeft verklaard, dat
Noorwegen door den oorlog 50 schepen
heeft verloren met een totalen inhoud
van 110.000 br. reg. ton. Drie honderd
vijftig Noorsche zeelieden en passagiers
zijn daarbij om het leven gekomen.
Wij hebben de bewijzen, aldus de minis
ter, dat negen der schepen door Duit
sche strijdkrachten zijn tot zinken ge
bracht, terwijl de meeste andere sche
pen gezonken zijn na mijnontploffingen.
Slechts twee booten waren in nauw
keurig aangegeven mijnvelden terecht
gekomen.
Koht deelde verder mede, dat op de
jongste bijeenkomst der ministers van
buitenlandsche zaken van Noorwegen,
Zweden en Denemarken te Kopenhagen
besloten is, afzonderlijke stappen te
doen bij de regeeringen der oorlogvoeren
de mogendheden en haar te vragen op
te houden met den onwettigen mjjnen-
oorlog.
Noorwegen heeft in eenige gevallen
reeds te Berlijn geprotesteerd en herstel
van schade gevraagd.
„Het is echter belangrijker", zeide de
minister, „dat aan deze wijze van oorlog
voering een einde komt. En wij zijn dan
ook voornemens, binnenkort bij de Duit
sche regeering tot dat doel stappen te
doen.
De Scandinavische landen hebben be
sloten, elkander in dergelijke gevallen
bij te staan en ik hoop, dat andere neu
trale regeeringen hetzelfde zullen doen."
De Turksche premier, Saydam, heeft
gisteravond uit Ankara een radio-rede
voering gehouden, waarin hij o.m. zeide:
„Na een intensieve voorbereiding ge
durende de afgeloopen twaalf maanden
is Turkije thans gereed voor wat ook
moge komen. Ik spreek tot u op den laat-
sten dag onzer voorbereidingen."
De premier verklaarde, dat Turkije 30
millioen ponden in het afgeloopen jaar
heeft uitgegeven voor het leger.
De minister-president heeft alle be
richten over een deelnemen van Turkije
aan den oorlog tegengesproken. Voorts
heeft de premier alle berichten over mo
bilisatie tegengesproken.
„Of wij in den oorlog zullen trekken
zal alleen beslist worden van het stand
punt van onze nationale belangen", aldus
de eerste minister.
Turkije zal zijn maatregelen nemen,
wanneer zijn nationale belangen en zijn
bestaan vitaal bedreigd worden. In de
afgeloopen zes maanden is geen wijziging
ontstaan in onze betrekkingen met Rus
land. Wij wenschen geenerlei bewegingen
tegen de Sovjets te ondernemen. Wij
kunnen niet inzien, dat er voor de Sov
jets een reden is om ons aan te vallen."
Na de natie te hebben gewaarschuwd
dat „de crisis, die een groot deel der we
reld heeft overdekt, thans aan onze deur
staat", besloot Saydam met de woorden,
„ik weet, dat ieder burger z\jn plicht zal
doen."
AMERIKA GAAT SLAGSCHEPEN
BOUWEN.
De waarnemende minister van marine,
Edison, heeft bekend gemaakt, dat de
Vereenigde Staten vorderingen maken
met de voorbereidingen voor den bouw
van vier slagschepen van 45.000 ton.
Over het huidige vlootbouwprogram
zeide Edison, dat het eerste der zes nieu
we slagschepen van 35.000 ton in het
voorjaar te water zou worden gelaten.
Samenstelling van centrale commissie
voor economische en sociale kwesties.
Dr Colijn is gisteren in Genève aan
gekomen, om als president van de orga
nisatiecommissie voor den economischen
en socialen volkensbondsarbeid, die kort
geleden haar eerste bijeenkomst te Den
Haag gehouden heeft, thans met den se
cretaris-generaal van den volkenbond,
Avenol, te beraadslagen over de samen
stelling van de nieuw te stichten cen
trale commissie voor economische en so
ciale kwesties.
Zooals men weet, heeft de organisatie
commissie in Den Haag besloten, dat de
tien in deze commissie vertegenwoordig
de regeeringen ook een zetel in de cen
trale commissie zullen verkrijgen en dat
dr Colijn, samen met Avenol, een voor
stel zal uitwerken dat bepaalt, welke
andere regeeringen en individueele des
kundigen tot medewerking in de centrale
commissie zullen worden uitgenoodigd.
Het gemeenschappelijk voorstel Co-
lijn-Avenol zal dan daarna aan de orga
nisatie-commissie ter goedkeuring wor
den voorgelegd. Men schijnt van plan te
zijn, eenige zetels in de centrale com
missie onbezet te laten, opdat niet-leden
van den volkenbond, die wellicht later
bereid zijn, een zetel in de centrale com
missie in te nemen, dezen zetel dan zul
len kunnen bezetten.
DUURTEBIJSLAG AAN KLEINE
GRONDGEBRUIKERS.
De Ministers van Sociale Zaken en van
Economische Zaken hebben de regeling
inzake toekenning van duurtebijslag aan
kleine grondgebruikers, welke regeling 2
Maart a.s. zou afloopen, tot nadere ken
nisgeving verlengd.
Ook wordt de 5 korting niet
ingetrokken.
Namens de regeering is Donderdag
middag aan de vertegenwoordigers der
zes vakcentrales van overheidspersoneel
medegedeeld, dat de regeering er niet toe
heeft kunnen hesluiten, den rijksambte
naren thans een toeslag op hun bezoldi
gingen toe te kennen, respectievelijk de
nog altijd bestaande korting van 5 pro
cent in te trekken. Er komt dus op het
oogenblik in de bezoldiging van het rijks
personeel geen verandering.
De vergadering van het Rijks-georgani-
seerd-overleg, die verscheiden malen uit
gesteld was, is Donderdagmiddag gehou
den en duurde van vier tot zes uur. De
zes vakcentrales waren bij deze bespre
kingen vertegenwoordigd door twaalf ge
delegeerden; behalve de voorzitter, dr. ir.
M. H. Damme, waren er voorts eenige
hoofdambtenaren, ten einde eventueel op
bepaalde punten het regeeringsstandpunt
toe te lichten..
Het standpunt der regeering is, dat de
schatkist op het oogenblik niet toelaat in
de traktementen verbetering te brengen.
Wel is waar is het indexcijfer der kosten
van levensonderhoud gestegen, doch het
komt de regeering gewenscht voor, de
beslissing oVer een hoogere bezoldiging
nog even aan te houden. In dit verband
werd het denkbeeld geopperd om op
nieuw te overleggen, indien de stijging
van het indexcijfer b.v. 10 procent mocht
gaan bedragen.
Een toeslag, respectievelijk intrekking
van de korting, thans, zou naar het oor
deel der regeering de gevaarlijke spiraal
in werking brengen van hoogere kosten
van levensonderhoud als gevolg van hoo
gere loonen en dan opnieuw hoogere kos
ten voor levensonderhoud; immers, in
dien de regeering tot verbetering van de
tractementen van haar ambtenaren be
sluit, zouden gemeenten en provincies
moeten volgen en bovendien zou ook in
het particuliere bedrijfsleven een actie
voor loonsverhooging ontstaan.
Van de zijde der vakcentrales werd
hiertegenover opgemerkt, dat in tal van
bedrijven de loonen reeds verhoogd zijn.
Naar het oordeel der regeering gaat een
vergelijking van particuliere bedrijven
met de overheid evenwel niet op: de re
geering is verantwoordelijk voor de kos
ten der mobilisatie; aan de schatkist
worden in deze tijden toch al buitenge
woon hooge eischen gesteld en het is in
het belang van het geheele land, dat de
rijksmiddelen niet aan grooter inspannin
gen blootgesteld worden dan strikt nood
zakelijk is.
De onafwijsbare noodzakelijkheid van
verhooging der tractementen over de ge
heele linie is op het oogenblik, naar de
opvatting der regeering, niet aanwezig.
Indien het prijspeil zich in ongunstigen
zin mocht blijven ontwikkelen, is de re
geering bereid op een nader te bepalen
tijdstip de kwestie weer in het georgani
seerd overleg te doen bespreken.
MAATREGELEN VOOR HET SPOOR
WEGPERSONEEL.
Naar het „Volksblad" vernam,
zullen in een conferentie tusschen de
directie en den Personeelraad van de
Nederlandsche Spoorwegen, die op Don
derdag 7 Maart a.s. gehouden wordt,
enkele voor het personeel belangrijke
kwesties besproken worden. De agenda
vermeldt namelijk o.a. de wijziging van
het Reglement Dienstvoorwaarden met
ingang van 1 Januari 1941; gratifica
tie winterdrukte en duurtemaatregelen
voor het personeel.
DE BOTERHEFFING.
Het bedrag van de heffing en steun-
uitkeering op boter is, behoudens tus-
schentijdsche wijziging, voor de week
van 29 Febr. tot 7 Maart vastgesteld op
80 ct. p. k.g. (onveranderd).
AFLEVERING KOFFIE AAN
BRANDERS.
Toestemming Meelcentrale is niet langer
noodig. -
Wij vernemen, dat de koffiehandelaren
voortaan voor normale leveringen
aan branders niet langer goedkeuring
behoeven te vragen aan de Meelcen
trale; alleen mogen de leveringen niet
grooter zijn dan in 1938. Wél moeten de
verkoopers iederen dag aan genoemd
crisislichaam een gespecificeerde opgave
verstrekken van hun afleveringen.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Staatkundige hervormingen in Ned.-
Indië.
Kolen-uitvoer tijdelijk stopgezet.
De pachtprijs-verhooging in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Rijkssalarissen worden niet' verhoogd.
Buitenland.
Hevige slag bij Wiborg. De positie der
Finnen ernstig.
Eden verwacht groote militaire activi
teit.
Economische maatregelen in Frankrijk.
Duitschland en de scheepvaart der neu
tralen.
vaak gevolg van kouvatten.
Voorkom verkoudheden
met Vicks Va-tro-nol bij
het eerste snuiven of niezen.
voorkomt
vele verkoudheden
Onder „niet grooter dan in 1938"
moet worden verstaan, dat geen abnor
maal groote quanta aan de afnemers
mogen worden geleverd.
GESLONKEN KOLENVOORRAAD
HEEFT AANVULLING NOODIG.
In verband daarmee uitvoer van Neder
landsche kolen tijdelijk stopgezet.
De uitvoer van kolen uit Nederland
is met ingang van heden tijdelijk stop
gezet. De maatregel heeft geen ander
doel dan gelegenheid te geven tot aan
vulling der verminderde voorraden. Een
officieele beschikking was gistermid
dag hieromtrent nog niet afgekomen,
doch in feite werd de regeling wel
reeds toegepast door de mijnen.
De aanvulling der voorraden ten be
hoeve van Nederland wordt ook uit het
buitenland ter hand genomen, nu de
aanvoeren uit Duitschland hervat zijn.
Er is echter in het Ruhrgebied een
groot gebrek aan scheepsruimte voor
vervoer naar ons land. Rijnschepen
zijn er voldoende, doch kleine schepen,
geschikt om naar de Nederlandsche ka
nalen te varen, zjjn slechts in zeer ge
ringen getale voorradig.
Bovendien hebben de mijnen, die niet
rechtstreeks te water kunnen verladen
en die eerst de kolen per spoor naar
den waterweg moeten brengen, een te
kort aan spoorwagens. De Rotterdam-
sche correspondent van het „Alg. Hbld."
vernam van personen uit Duitschland,
die regelmatig bij deze aangelegenheden
betrokken zjjn, dat 't tekort aan spoor
wagens op het oogenblik ver overtreft
hetgeen men vroeger op dit gebied
heeft gezien. In ieder geval echter
wordt het vervoer van kolen uit
Duitschland naar ons land thans ter
hand genomen, ondanks gebrek aan
spoorwagens en binnenschepen. Het
vervoer per binnenschip geschiedt naar
ons land altijd met Nederlandsche
schepen, die waarschijnlijk eerlang wel
in grootere mate ter beschikking zul
len komen.
PACHTPRIJZEN VOOR STAATS-
GRONDEN IN ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
Antwoord van Minister de Geer op
vragen van den heer Algera.
Op vragen van dhr Algera betreffende
'n pachtverhooging voor 1940 van 10 en
meer van de pachten die voor 1939 gol
den, voor de pachters van staatsgronden
in de Inspectie Hulst heeft de
minister van Financiën geantwoord:
De vraag heeft vermoedelijk betrekking
op de Staatsgronden, gelegen in den
Dijckmeesterpolder, den Hellegatpolder
en den Mosselpolder in Zeeuwsch-Vlaan-
deren. Het is niet juist, dat den
