MIDDENSTANDSBELANGEN
Fabriek voor Houtbewerking
Radioprogramma.
Triplex, Fijnhout
en Boards
Busjes Japanlak
Fa. GEBR. MULDER - GOES
Ingezonden Stukken.
Het Vrouwenhoekje
Nieuwe Konlnglnne-postzegels.
Een karretje over den zandweg... De ontwikkeling
van een grootbedrijf. Karakteristiek voor vele
middenstanders. Voorbeelden, die tot navolging
prikkelen.
VOOR:
TEL. 2237
GOES
gebruikt KOENA'S PAPSOORTEN,
Fabriek v. Melkproducten „KOENA"
in 40 verschillende kleuren
voor 1 kwartje bij
Korte Kerkstraat 17. Tel. 2201.
minen enz., het bevat ook de onverteer
bare gedeelten van de graankorrel (cel-
stof of cellulose). Sommige personen,
vooral zij die lijden aan maag of darm,
kunnen de cellulose slecht verdragen.
Nu de voordeelen van het bruinbrood!
Afgezien van het eiwitgehalte, van het
gehalte aan kalk en phosphorus, bevat
brood, gebakken van volmeel veel vita
minen B 1.
En dit vitamine is onmisbaar voor het
instandhouden van een goede gezond
heidstoestand. Tegenwoordig lijden, in
Europa, velen aan de gevolgen van een
B 1-tekort in de voeding. Sommigen kla
gen over trage ontlasting, anderen heb
ben pijnen in de ledematen of vertoonen
ziekteverschijnselen, die het gevolg zijn
van een zenuwontsteking. Het vitaminen
B 1 komt vooral voor in peulvruchten, in
bruinbrood, in melk, in de aardappelen,
in vleesch, in lever of sommige groenten!
Wanneer nu de aardappelen onoordeel
kundig worden bereid, zoodat een deel
van het daarin aanwezige vitamine B1
wordt vernietigd, wanneer uitsluitend
wittebrood gegeten wordt, wanneer erw
ten en boonen zeer zelden op tafel ko
men, dan bestaat er groote kans, dat de
voeding te weinig B 1 zal gaan bevatten.
Ik geloof het recht te hebben, het ge
bruik van brüinbrood aan te bevelen,
niet alleen in mobilisatietijd, ook in nor!
male tijden. Het is wel zeker, dat de al-
gemeene gezondheidstoestand er door
verbeterd zal worden.
VOOR DE KEUKEN.
Gestoofde spruitjes in aard-
appelrand (4 pers.)1 kg. spruitjes,
Vi L. kokend water, 2 theelepels Maggi's
Aroma, een stukje boter. Voor de aard-
appelrand: 1 kg. gekookte en fijnge
maakte aardappelen, 1 ei, 1 stuk vet of
boter, 2 theelepels Maggi's Aroma, 1 ui.
Hak het uitje zeer fijn, bak het licht
bruin in wat boter of vet. Maak de
aardappelen goed fijn, vermeng ze met
de bloem, de gehakte ui, het geklopte
ei, de Maggi's Aroma en een beetje zout.
Doe de massa in een vuurvaste schaal
of rijstrand en bak ze uur in den
oven.
Maak de spruitjes schoon, kook ze
gaar in y4 L. kokend water en de Maggi's
Aroma. Schud ze af en toe, zoodat de
onderste boven komen. Voeg ook een
stukje boter toe. Stort de aardappelrand
op een verwarmde schaal en leg er de
spruitjes in- en omheen.
Kaaspasteitjes. Deeg: iy4 ons
meel, 65 gr. versche boter, d.L. water,
1 kleine lepel room, wat zout. Vulsel: 30
gr. meel, 1 dL. melk, 2y4 dL. (bijna \'4
L.) room, 2 eieren, wat zout, 50 gr. ge
raspte kaas.
Wrijf boter en meel samen, verwerk ze
tot een deeg met water, room en zout,
laat het een half uur rusten. Rol dan het
deeg tamelijk dun uit, steek er ronde
koekjes uit en beleg daarmee met boter
ingesmeerde taartevormpjes. Roer voor
het vullen eerst meel en melk goed door
elkaar, voeg er kaas, room, eieren en
zout bij en vul de met boter ingesmeer
de vormpjes ruim halfvol met dit meng
sel. Bak ze 1520 minuten in een heeten
oven.
Boterkoekjes: We nemen 2 ons
bloem, 2 ons suiker en 1% ons boter. We
kneden dat vlug tot een goed samer.-
hangenden bal. Die rollen we op een met
bloem bestoven plank uit tot een rechten
lap, van bijna 1 cm. dik, die op het bak
blik past. Als we dat blik met boter heb
ben ingesmeerd, leggen we den lap deeg
er op en bakken dien in den oven gaar
en licht bruin.
Zoodra we daarna het blik uit den
oven hebben gehaald, snijden we den
koek, die dan nog week is, in schuine
ruiten en laten die op het blik liggen tot
ze koud geworden zijn.
Maandag 26 Februari 1940.
HILVERSUM I. 1875 en 414,4 M.
Algem. progr. verz. door de VARA.
10.00—10.20 v.m. VPRO.
8.00 Ber, ANP., gram. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Declam. 10.40 Fluit
en piano. 11.10 Declam. 11.30 Gram.
12.00 VARA-orkest. 12.45 Ber. ANP.,
gram. 1.001.45 VARA-orkest en so
list. 2.00 Rosian-orkest. 3.00 Declam.
3.30 Zang, piano en cello. 4.30 Voor de
kinderen. 5.00 Gram. 6.00 Orgel. 6.30
Gram. 7.00 VARA-Kalender. 7.05
Gram. 7.10 Lezing „Zenuwenoorlog".
7.30 VARA-orkest (met toel.). 8.00
Herh. SOS-ber. 8.03 Ber. ANP. 8.15
„De Stem des Volks" (afd. Den Haag),
het Resid.-orkest en solisten. 9.00 Deel.
9.15 Rosian-orkest. 10.00 Cello en pia
no. 10.30 Cor Steyn's Accordeonband.
11.00 Ber. ANP. 11.10—12.00 GTam.
HILVERSUM H. 301,5 M. NCRV-
Uitzending.
8.00 Ber. ANP. 8.05 Schriftl. en
medit. 8.20 Gram. 9.309.45 Gelukw.
10.30 Gram. 12.00 Ber. 12.15 Gram.
Om 12.30 Ber. ANP. 1.00 Orgel en
gram. 2.00 Voor de scholen. 2.35 Gram.
3.00 Causerie over kamerplanten. 3.40
—3.55 Gram. 4.00 Bybell. 5.00 Gram.
5.15 Voor de kinderen. 6.15 Klarinet,
piano en gram. 7.00 Ber. 7.15 Gespr-
over het geloof en zijn moeilijkheden.
7.45 Gram. 8.00 Ber. ANP., herh. SOS-
ber. 8.15 De Kon. Marine Kapel (opn.)-
8.45 Causerie „De nat. beteekenis van
het steenkoolgas". 9.15 Chr. Radio
koor en gram. 10.00 Ber. ANP., act.
halfuur. 10.30 De Kamermuziekspelers
en gram. 11.30 Gram. Ca. 11.50—12.00
Schriftl.
Zeaels van 5 tot en met 40 ets. vermoe
delijk niet April verkrijgbaar,
Du versch^uing van een serie nieuwe
postzegels met beeltenis van H.M. de Ko
ningin kan, onvoorziene omstandigheden i
voorbehouden, binnenkort tegemoet wor- j
den gezien.
Het eerst zullen de nieuwe zegels in
de waarden van 5 tot en met 40 cent j
in nieuwen vorm verschijnen; tegelijk
zullen ook de zegelaf drukken met beelte
nis van H.M. de Koningin op briefkaar
ten van 7y2 cent enz. worden vernieuwd.
De verkrijgbaarstelling hiervan zal,
wellicht reeds op 1 April a.s. kunnen ge
schieden.
De verkoop der nieuwe zegels in de
waarden boven 40 cent zal, naar ver
wacht wordt, eerst eenige maanden later
kunnen volgen.
Bestuur geen bezwaar maakt tegen een
ernstig onderzoek van deze belangrijke
kwestie. Ook aan de belangen van de
kleine fokkers dient aandacht geschon
ken te worden. Komt er straks een voor
stel, dan kunnen we beslissea
Dhr Gast herhaalt, dat een centrale
keuring een dure liefhebberij wordt
en alleen van belang is voor enkele groo
te fokkers. We moeten de menschen niet
onnoodig op kosten jagen. Spr. bepleit
handhaving van de keuring te Goes.
Men komt daar uit heel Nederland
heen.
Dhr J. J. Geluk heeft in een be
schouwing over deze kwestie heel dui
delijk gelezen, dat het zal gaan tegen de
kleine fokkers. Daar komt spr. tegen op.
Mr M. C. v. d. Minne deelt de be
zwaren tegen centralisatie. Van de zijde
van den boer -fokker zijn er veel bezwa
ren. Een stamboek-belang ziet spr. er
niet in. Ook de nationale tentoonstelling
zal in het gedrang komen. Verder wijst
spr. op de hooge kosten, vooral voor de
kleine fokkers. De keuring te Goes is
voor de Zeeuwsche fokkers van groot be
lang. Ze ontmoeten daar elkaar. Ook 't
contact met de merriehouders is van be
teekenis.
Dhr L u t e ij n acht den tegenwoordi-
gen toestand op keuringsgebied niet ide
aal. Een goed schifting is alleen moge
lijk op een centrale keuring.
Dhr F. Dekker zegt, dat de fokkers
nu ook drie dagen van huis moeten.
Wordt alles gecentraliseerd, dan krijgt
men een veel beter overzicht van het ge
heel.
Dhr P. van Hoeve wijst op België
en zou den toestand willen laten, zooals
hij nu is.
Dhr Aernaudts is wel voor een
centrale keuring, maar wil geen dwang
opleggen. Hij wil de locale keuringen in
tact laten. Dan voorziet spr. een groei
van de centrale keuring.
Dhr Gast betoogt, dat men door de
strenge keuring bezig is afzetgebieden
te verliezen. Men loopt te hard van stal.
We moeten voorzichtig zijn.
Dhr Stols waarschuwt oók tegen
het gevaar, dat de kleine fokkers, die
toch de gangmakers in een bepaalde
streek zjjn, zullen verdwijnen. De afzet
in het binnenland moet vergroot worden.
Deze zal door een centrale keuring wor
den geschaad.
Dhr de Groof meent, dat het voor
de jury de vraag is, of met deze strenge
selectie zal kunnen worden voortgegaan.
Het bestuur van het stamboek zal hier
een wenk dienen te geven.
Dhr Luteijn waarschuwt tegen te
rugkeer tot den tijd van fokken voor de
slachtbank. Het overschot mag niet te
groot worden.
Dhr Kerekhaert is voor tamelijk
streng keuren. Er moeten niet te veel
hengsten komen. We moeten vooruit,
niet achteruit. Spr. meent, dat een cen
trale keuring, als men daarmede begint,
zal groeien. Voor dwang voelt spreker
niet.
Dhr Aernoudts adviseert: laat de
locale keuringen bestaan, maar kent de
premiën in Den Bosch toe.
Met alg. st. wordt besloten, geen be
sluit te nemen, maar het Hoofdbestuur
een onderzoek te laten instellen.
Dhr Stols wil daarnaast door de afd.
Zeeland een onderzoek laten instellen.
Besloten wordt het rapport van het
Hoofdbestuur af te wachten.
Dhr Kerekhaert wijst er nog op,
dat bepaalde deelen van het land een
kleiner paard vragen.
Dhr VanHoeve informeert naar de
onderhandelingen met het Belgische
stamboek.
De voorzitter antwoordt, dat het
Belgische stamboek zoo onbehoorlijk was
een brief van het Ned. Stamboek maan
den lang onbeantwoord te laten. Wy zijn
nog steeds tot onderhandeling bereid,
maar willen fatsoenlijk behandeld wor
den.
Dhr L u t e ij n informeert, wat er met
de groote bedragen voor propaganda is
gedaan.
Dhr Bom antwoordt, dat een brochu
re Is uitgegeven en gezonden aan land
bouwscholen enz. De gewone propagan-
da-post is f 2500. Dit bedrag is zeker
noodig, want propaganda (film, lezingen,
subsidies, enz.) kost geld.
In antwoord op een vraag van den
heer V a n H o e v e zet de secretaris uit
een, waarom niet in het Stamboek opge
nomen vierjarige hengsten niet ter cen
trale keuring mochten worden aange
boden,
Dhr VanHoeve deelt deze meening
niet.
sluiting.
Dit is de geschiedenis van een groote
fabriek, en ze begint met een karretje
dat over den zandweg reed, over vele
Twentsche zandwegen, in een tijd dat er
nog veel van die kapwagentjes met bra
ve paarden in Twente rondreden om goe
de waar aan den man te brengen.
Het begin van deze geschiedenis is
zelfs al zoo lang geleden, dat het paard
van dit kapwagentje vaak met eieren ge
voerd werdzoo goedkoop waren ze toen
nog in Twente.
Dit wagentje was een rijdende winkel,
welvoorzien met stalen, rollen en lappen
boezeroengoed, manchester en allerbeste
zwarte stof voor het Zondagsche pak
van den boer, en het reed alle dorpsche
en steedsche winkeliers van Twente af;
op den bok zat de kapitein en opperkoop
man van dit vaartuig op wielen, de
grootvader van het huidige geslacht,
Isaac Bendien, handelaar in manufactu
ren.
Het teekent den man, dat een van de
eerste weltaeladen wagentjes die na den
grooten brand van Enschedé in de ramp
spoedige stad verschenen, hem op den
bok hadhet is een familie-overlevering,
dat hy b\j het allereerste nieuws van den
brand dat in Almelo aankwam, het
paard inspande en den tocht begon om
er op tyd by te zijn. Dat ïykt maar een
aardige anecdote; als men echter de ge
schiedenis van deze groote fabriek wat
beter leert kennen, zal men zien, dat deze
tocht naar Enschedé karakteristiek is:
sedert een halve eeuw is men er in dit
bedryf altyd als een van de eersten
by
HUISMOEDERS,
de beste. 12 cent per Literflesch.
RIJSTPAP, H. O.-PAP, BLOEMPAP
GORTPAP,
GORTMOUTPAP (geplette gort).
Depót GOES, Tel. 2172.
Grootvader Bendien moet op den
bok van zyn kapwagentje op heel wat
lange ritten al voor den jare 1890 be
dacht hebben, dat men, als men den win
kelier stof voor boerenpakken, boezeroe
nen en werkkleeding verkocht, waaraan
deze winkelier en de kleermaker die bij
hèm kocht op hun beurt weer verdienden,
toch eigeniyk beter zélf dat heele be
dryf ter hand kon nemenen zoo begon
hij vyftig jaar geleden met vyf arbeiders
in de Almelosche Kerkstraat naast zijn
woonhuis een zaakje waar men werk-
goed, manchesterbroeken en wat dies
meer zy, maakte
Het bovenstaande is een fragment uit
een alleraardigst boekje, dat door J. W.
F. Weremeus Buning geschreven werd
ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan
van Bendie n'sConfecti e-F a -
b r i e k e n N.V. te Almelo.
Grootvader in een karretje over den
zandwegEn nu vyftig jaar later de
kleinzoons in een grootbedrijf, waar een
duizend meisjes de meest moderne ma
chines bedienen.
Men zou kunnen zeggen dat een ver
haal als dit in een Middenstands-rubriek
toch eigenlijk niet thuis hoort, omdat
het hier gaat over een bedrijf dat ver bo
ven den Middenstand uitgroeide
Wij maken er hier echter melding van,
omdat wat hier verteld wordt, toch ook
eigenlijk karakteristiek is voor een groot
deel van den Middenstand.
Wat zyn er niet een groot aantal mid
denstandszaken, waarvan het begin ligt
by een vader of grootvader, die met een
kar of misschien met een pak de klanten
in het land bezocht en die z'n bedrijfje
zoo wist op te werken, dat het een klin
kenden naam kreeg. Stoere werkers wa
ren dat, menschen met een ijzeren wil,
met doorzettingsvermogen, met men-
schenkennis en warenkennis. Menschen
die voor zich zelf weinig eischen hadden,
die zuinig leefden, maar die al hun
krachten inspanden om hun zaak voor
uit te brengen.
De tijden zijn nu anders geworden en
waarschynlyk de kansen om een grooten
sprong vooruit te maken minder. Maar
iets van wat die stoere werkers van
vroeger bezielde, moet toch ook wel aan
wezig zyn by den huidigen middenstand,
die onder zoo geheel andere omstandig
heden den zwaren strijd om het bestaan
heeft te voeren en vaak meer bedacht
moet zyn op behoud van wat verkregen
werd dan op verderen uitbouw.
Aan den anderen kant moet niet ver
geten worden, dat de tyd waarin de Ben-
dien's en zooveel anderen den grond
voor hun bedryf wisten te leggen, ook
ver van gunstig was.
Men zal mischien aanvoeren dat het
vroeger gemakkelijker ging om iets te
bereiken dan thans, nu ook de midden
standers aan allerlei beperkende bepalin
gen gebonden zyn. En dat is tot op ze
kere hoogte juist.
Wy herinneren ons een zeepfabrikant
met een wereldnaam, die ergens op de
Veluwe begon zeep te fabriceeren in een
soort hok, die eerst met z'n vrouw, la
ter met een knecht 's nachts zeep fabri
ceerde en dan overdag met een kruiwa
gen er op uit trok om zijn waren aan den
man te brengen. En grootvader Bendien
zou waarschijnlyk aanvankelyk in bot
sing gekomen zyn met allerlei wetten en
bepalingen, waardoor thans het bedrijfs
leven gebonden is.
Het is bekend, dat mannen als hier
bedoeld, meermalen in het vuur zyn ge
bracht tegen de Vestigingswet. Stel, zoo
heeft men geredeneerd, dat in die dagen
een Vestigingswet had bestaan. Dan zou
den mischien dergelijke mannen niet
eens aan de eischen van de wet hebben
kunnen voldoen en hadden ze niet de ge
legenheid gekregen hun volle energie te
ontplooien.
Opmerkingen als deze schynen ons niet
steekhoudend. Iemand die over zulke ca
paciteiten en zooveel doorzettingsvermo
gen beschikt dat hy een zaak met we
reldnaam weet te vestigen, zou het ook
met de matige eischen van de Vesti
gingswet wel hebben klaargespeeld.
Met waardeering denken wij aan zoo
vele mannen die op het gebied van han
del en nijverheid zoo ontzaglyk veel heb
ben gepresteerd. Moge hun voorbeeld
onze jonge middenstanders, die in een
moeilijken tijd leven, maar die aan den
anderen kant ook vaak zóóveel vóór heb
ben, tot navolging prikkelen.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Kerkkoor der Russen in ballingschap.
In het najaar van 1937 maakte een
koor van het Russisch Theologisch
seminarium te Parys een tournée door
Nederland, waarby deze kleine groep
Russische zangers kerkconcerten in
vele groote kerken in Nederland gaf.
Een ieder, die toen in de gelegenheid
was, dit koor te hooren, zal verheugd
zijn over het initiatief der Nederland-
sche Christen-Studenten Vereeniging
om dit kerkelijke en muzikaal gebeuren
ook dit jaar wederom te doen plaats
vinden.
Het is een bekend feit, dat de Rus
sen beschikken over muzikale kwalitei
ten van zeer byzonderen aard; speciaal
het gebied der koorzang is in Rusland
zeer ontwikkeld. By bovengenoemd
koor echter is er behalve de aestheti-
sche hoedanigheden meer in bet spel:
het zingt geestelyke liederen, liederen
uit de liturgie der Russisch-Órthodoxe
kerk, welke in hun vaderland verboden
is. Velen zullen zich de volmaakte sa
menzang van deze zes zangers onder
leiding van Denissov herinneren. Stuk
voor stuk zyn deze stemmen voor solo
zang geschikt en het geluid van deze
combinatie is onvergetelykde mach
tigste fortissimi en de verwonderlykste
pianissimi worden met volmaakte vo
caaltechniek uitgevoerd.
De moeilykste wendingen worden
zonder eenig effectbejag volbracht en
deze sublieme zang vult de kerken de
voot en jubelend.
Het koor zingt ditmaal een nieuwe
cyclus uit de oude Russische kerkelyke
muziek, het werk van de beste zonen
van de kerk, asceten, theologen, dich
ters, musici en kunstenaars; van de
meeste liederen zyn de componisten
onbekend en worden bewerkingen ge
zongen van de hand van moderne Rus
sische componisten als Rimsky-Korsa-
kov, Gretchaninov, Bortnyanski, Smo-
lensly en vele anderen. Deze allen
brachten de vruchten van hun gebeden
en overdenkingen, van hun dichteriyke
en muzikale inspiraties en godsdien
stige overpeinzingen in de Kerk. Die
geheele schat ligt verborgen in de won
derlijke devote muziek van de liturgie,
waarbij slechts gebruik gemaakt wordt
van de menschelijke stem.
Achter deze ontroerende schoonheid
gevoelt men de beteekenis van deze
liturgische zangen; in dien jubel klinkt
door het besef, dat de geloovigen op
aarde reeds deel hebben aan een an
dere wereld, Gods wereld. Zoo is er
dan een verschil tusschen deze kerke
lijke zangers en de wereldlyke zangers;
deze laatsten zingen een gewyd lied,
doch het blyft een concert, effectvol;
dit koor zingt het geestelyke lied en
het blyft een gebed, een gebed met
zooveel overgegevenheid en zoo volle
toewijding dat het ontroert.
De Russische Kerk is sinds de Roo-
de Revolutie van 1917 zwaar beproefd;
hervormingen in de kerk en teruggaan
op den inhoud der liturgie bleken nood-
zakelyk. De geloovigen leven als bal
lingen in het buitenland en zien uit
naar den dag waarop de Russische
kerk gelouterd en gereinigd door deze
moeilykheden, zal opstaan om ook aan
Rusland weer te verkondigen, wat
Christus beteekent.
De Christeiy'ke kerk wordt in onze
diagen in vele werelddeelen vervolgd;
vele geloovigen ondervinden aan den
lyve wat het beteekent, gehaat en ver
volgd te worden om den naam van
Christus. De Russisch-orthodoxe kerk
kent dit heel in het bijzonder, maar
haar geloof zal in haar gebeden en zan
gen, zal ook in vele Nederlandsche ker
ken klinken, tot ons komende door dat
kleine koor van het Theologisch Semi
narium te Parys: Russen in balling
schap
In de Apollohal te Amsterdam is Woensdag de Nationale Ford-tentoonstelling
„1940" geopend. Een overzicht van de expositie.
BRUIN BROOD OF WITTEBROOD.
In de Medische Kroniek van „Vooruit",
Den Haag, lazen we het volgende
Wat is eigenlijk bruinbrood? Het ge
wone, in Nederland gebruikte brood
wordt gemaakt van tarwe, het brood
graan bij uitnemendheid. De tarwekorrel
bestaat uit een binnenste gedeelte (de
kern), dat in hoofdzaak zetmeel bevat,
benevens de tarwekiem, die rijk is aan
eiwitten, vetten en vitaminen. Beide,
tarwekiem en zetmeelbevattende kern,
zijn omgeven door vrij taaie vliesjes.
Voor de bereiding van broodmeel wordt
het graan gemalen, op de ouderwetsche
wijze tusschen twee molensteenen (vlak-
malerij), waarbij de korrels verpletterd
worden. Er ontstaat dan een meel, dat
alle bestanddeelen van de tarwekorrel
bevat, dat dan ook volmeel of ongebuild
meel wordt genoemd.
Van dit ongebuilde meel wordt bruin
brood gebakken, dat in Nederland slechts
door betrekkelijk weinigen gegeten wordt.
Wittebrood wordt bereid uit tarwe
bloem, het meel, dat ontstaat na bevrij
ding van de tarwekorrel van kiem en
vliesjes.
Bruinbrood bevat dus alle bestanddee
len van de graankorrel. Het wittebrood
is vooral arm aan vitamine B, bevat ook
minder eiwitten en vetten dan het vol
korenbrood.
Eén bezwaar tegen het gebruik van
bruinbrood moet hier genoemd worden:
niet alleen is dat brood rijk aan vita-
