SI
Rondgang door den Dam-doolhof.
a
la
DE BAKKER VAN HOLSBERG
z
TO J>
TO
TO -.-»
to
TO TO
TO
TO
TO
TO
TO
TO
TO
fi
TO
TO
Ifi
■sts
m
De uitvinder van de
ctoomboot.
O
o
*3
E
K>
g
CS
"O
u
"O
Bi
be V
•*3 -
-
O
O
Z
Si.
o
E
3
w
u
O
S
S
o
C U,
VT5
«s
ba
3
-w
3
s i
3 O
CD O.
CS
ca -5
Q
h
O
a)
M
C
O
•2
(I)
c c
3
"<5
O a
C N T3
C
C
a> a)
i« +j
-C
"D S
c c p
TO TO
N
TO
N
Vt <D
L. NJ
0> TO
"S s o
3* S. «1
- N *c5
<©«-«<©
M <D
03 CÜD
S* L
a a
Sag
d k
.TO to
fl bC 3
-S 3
j_r a*
u
TO jg
C*
TO
CO
in
Cu TO "Tj
TO a> S
-o
S a
N .K
fi GJ
ftl
S a 5
o TO
cö TO
h u
<D 0)
|SS
O *4-1
o
TO "O
5
TO
TO rQ
»-< .•-«
<D 0)
p
TO bo
to id
-4-> +->
to m
.TO
QJ TO* °-
M C2
fl) fl
TO TO
X bo
to o
•3|°
5 a
bo i"
a>
3}
T3 t!
0)
la *E 5
TO TO <U
^4 CM
TO
8
C5 X2
TO
tO O
TO
Ti ^2
TO "<y
,ro
TO- TO
TO 0 J
O O
I .if
TO< PÖ
TO O
a a
TJ TO
TO g
tC TO
C TO
c
d CD -j-T
m. rrt en
bf^§ C
5 --=■ .TO
'-3 S *3
TO T3
"2 fi
TOO-?
c3 B, g
8
G) ft
+J
t. o o>
o d
43 o to
43 -a
Sue
i
5 la
TO 3 TO
TO X3
C P
I.S M
ft u S3
U P k
-£ <v
8-g
tsj
5- -*->
C O
CJ co
•-■ cd
w
TO rQ
T3
.2 TO
TO-2
TO TO
TO XJ
S TO TO
t0 TO W
TO TO
'■Bom
t
<U K b>
■s S-Ï
g-o u
TO
TO 73
TO g TO
TO CD O
tS3
."TO ITO5
TO X
CD
ri=3 g
cd
3»C
a e
c O
9> O
CD
XJ
Xi
K* r-4
g
4 if
5 "5
S
S-
&Ë3
<n .2
s N
3J
Ü-2 id
CO rs
(1)
®§t
CD TO rg
rrt O
(D
o S"0
Sf S en
.2 =a
o> 0> -
"S-Sf S
T3 TO bD
"««/lii »«-/»• f«rra
ssoiMltT wint€zrj*±£i txit-t Jtouci
Krijgen ze vaxj Sinterklaas niks
Zijn die jongens dan zoo stout 8)
5) Op deze vraag is het antwoord:
Waarom? Ja, waarom? waarom is de
taf ei geen stoel? waarom is de deur geen
gordijn? Er zijn jongens en meisjes. Jij
bent een jongen. Daarom ben je geen meisje.
En wanneer het kind er verder op in
zou gaan: omdat God ons een jongetje
gaf. Als God ons een meisje had gegeven,
dan hadden we een zusje.
Dus niet op het sexe-verschil ingaan.
Dit moet alleen gebeuren als de eene kleu
ter het sexe-verschil bij den ander heeft
geconstateerd. Dit kan wel eens door toe
val gebeuren. Vraagt het kind er dan naar,
dan kalm, zonder opwinding, of gêne te
laten blijken, als iets onbelangrijks
een zakelijk en kort antwoord geven.
6) Antwoord: ja hoor, toen ik zoo klein
was als jij. Misschien leuk dit eens met een
voorbeeld uit eigen leven toelichten: dat
vinden ze prachtig.
7) Deze vraag is weer de consequentie
van een verkeerde voorlichting. Als de
voorlichting goed is, komen ze niet met
zoo'n vraag.
Zeer goed heeft de schrijver van deze
versjes ingezien, dat het kleine kind
meerdere malen terugkomt op dezelfde
vraag naar zijn oorsprong. Als direct een
goede voorlichting gegeven wordt, zal de
herhaling van de vraag naar zijn oorsprong
zich minder voordoen. Maar door den on
zin van ooievaar en kool, en het geheim
zinnig doen der ouderen, komt het kind
er nu steeds op terug en fantaseert er zelf
op door.
8) „Ja hoor, ze krijgen ook wel wat van
Sinterklaas. En die jongens kunnen er niets
aan doen, dat ze arm zjjn. Wij moeten ze
maar veel helpen, waar we kunnen." Zoo
Iets kan het antwoord zijn voor een klenter.
Inderdaad is ook hier weer het probleem
van standsverschil en klasseverschil een
heel moeilijk ding. In een oprecht Christe
lijk huisgezin zal hier niet erg de nadruk
op worden gelegd: men zal in ieder een
mede-menseh ontmoeten. De sfeer thuis zal
hier reeds in de vroege jeugd gunstig, of
ongunstig werken. Er zijn reeds vóór den
lagere-school-leeftijd kinderen met een af
schuwelijk air, een miserabel stands-gevoel,
dat èn niet christelijk èn niet beschaafd
te. Hier is de funeste invloed van opschep
perige papa's en mama's overduidelijk.
Pa u zei, dat toen u klein was
u nooit stoute dingen deê,
Dat u in uw jeugd nooit jokte
wanneer begon u er dan mee?9)
Pa hoe komt er eiken morgen
nieuwe melk weer in zoo'n koe? 10)
Pa waar groeien de sigaren 11)
Ma, Jan-Jaap moet bedje toe.
9) Deze vraag is een zeer goede, kinder
lijke, voor de hand liggende vraag, als ge
volg van volkomen verkeerde opvoedings
praktijken. De vader zal er zich moeilijk
uit kunnen redden. Maar 'tis zijn eigen
schuld. Dan moet hg ook maar niet zoo'n
nonsens vertellen.
10) Vrij uitvoerig uitleggen: hierbij reke
nen met leeftijd en intelligentie. Tegen een
kind van drie jaar zegge men gewoon:
Dat groeit er vanzelf in. Als het 5 jaar
te, zegge men: Uit het voedsel, dat hg eet,
en goed fijn kouwt, komt al dat sap.
12) Deze vraag is een flauw grapje van
den dichter. Ik geloof niet, dat een kind
die vraag zal stellen. Gebeurt het toch,
dan een sigaar laten zien: en de blaadjes
tabak er van en vertellen hoe zoo'n sigaar
wordt gemaakt. Dat vinden ze prachtig!
Zoo zien we, dat in antwoord op vele
kindervragen de kleuter vóór hg naar de
lagere school gaat, in de moeder-school
thuis al een schat van eenvoudige zake
lijke kennis zal hebben opgedaan. Mits: de
ouders hem niet óf met een kluitje in 't riet
sturen, óf het zwijgen opleggen, óf door
allerlei dwaze voorstellingen bg te bren
gen een verkeerden kgk doen krijgen.
Rotterdam.
P. W. J. S.
Wenken op teclmiscn gebied.
AARDEWERK.
Zooals wij aan het slot van het voorgaan
de artikel schreven, kwam de Delftsche
aardewerk industrie voornamelijk tot bloei
door het zoeken naar het procédé der Oos-
tersche porcelein-fabricage.
Deze industrie werd echter gestuit door
Wedgewood in Engeland, die de scherf ver
edelde en ook het Chineesche porcelein wist
te evenaren. Het Engelsche graafschap
Staffordshire heeft een bijzondere verschei
denheid van kleisoorten met bij uitstek
gunstige eigenschappen. Daardoor was de
omstandigheid er zeer gunstig voor het ont
wikkelen eener aardewerk industrie uit de
primitiever vormen der pottebakkerij. Als
een merkwaardigheid kan b.v. genoemd
worden, dat aldaar het maken van witte
tabakspijpen tot bloei kwam, welke kunst
naar ons land werd overgebracht, en in
Gouda 'n groote uitbreiding kreeg. Daaren
tegen ontleende de Engelsche aardewerk-
fabricage haar eerste technische ontwikke
ling aan het Delftsche procédé om porcelein
na te bootsen. Dit bedrijf kreeg echter de
grootste stoot vooruit door de veelzijdige
bemoeiingen van Josuah Wedgewood in
het jaar 1760. Hij legde er zich vooral op
toe door vermenging van kleisoorten en
door toevoeging van andere stoffen een be
tere, heldere witte scherf te verkrijgen, zoo
als die thans voor de faience algemeen be
kend is. Wel is waar was reeds voor hetn
gemalen en gebrande vuursteen aan de
klei toegevoegd, en waren uit Frankrijk in
gevoerd de gipsvormen ter verbetering van
het vormen der voorwerpen, doch Wedge
wood bracht voor het eerst systeem in de
toepass;ng daarvan op de fabricage, en
maakte gebruik van wetenschappelijk on
derzoek met loslating der eenigszins ge
heimzinnige oude werkwijze naar recepten.
Hij verbeterde de glazuren en emails, wist
het brandproces te beheerschen, door de
ovens te veranderen en de temperaturen te
controleeren met een door hem gevonden
pyrometer.
Bovendien wist hij kunstenaars in zijn
bedrijf te betrekken, die door een nauwce-
zette studie van oudere vormen, de klas
sieke schoonheden, doch naar nieuwere
procedé's deden herleven.
Ondertusschen was reeds in 1709 door
Böttger ontdekt hoe het porcelein der Chi-
neezen kon worden nagemaakt. Hij slaagde
er in met behulp van de in Saksen ge
vonden Kaolin het z.g. hard porcelein te
maken en wist het geheim daarvan langen
tijd in de fabrieken van Meiszen te bewa
ren. Toch werd door omkooping het geheim,
zij het slechts langzaam verspreid. In 1765
ontdekte men in Frankrijk kaolin, die reeds
spoedig daarna in Sèvres werd toegepast.
Vroeger was aldaar door toevoeging van
vloeimiddelen aan klei een zacht z.g. frit-
ten porcelein vervaardigd, dat bij de fabri
catie groote zorg vereischte, en daarom
slechts een beperkte toepassing verkreeg.
In 't einde van de 18e en in het begin
van de 19e eeuw vooral konden de hoogere
vormen der aardewerk industrie zich op
de grondslagen van Wedgewood, Böttger,
Sèvres verder ontwikkelen. Naast de fabrie
ken, die bij uitstek de fijnere en smaak
volle voorwerpen vervaardigden kwamen
andere, die de technische vooruitgang op de
massafabricatie toepasten. Door heide kon
het bedrijf meer en meer gebracht worden
onder de leiding van systematisch en weten
schappelijk inzicht. Groote verdiensten hier
voor verwierf zich prof. Seger, die door
uitgebreide onderzoekingen aantoonde hoe,
'zoowel voor het aardewerk als voor het
porcelein door veranderingen in de samen
stelling van scherf en glazuur de eigen
schappen te wijzigen waren. Van groot be
lang bleek de temperatuur bij het bakken,
waarvoor hij de practische temperatuur-
meting van Wedgewood uitwerkte in het
systeem der zoo bekende Seger-kegels, wel
ke een kegelvorm hebben en bij bepaalde
temperaturen gaan smelten. Op die manier
is het dus mogelijk hooge temperaturen te
meten. Tegenwoordig meet men deze bij
voorkeur langs electrische weg.
l «j4 er iiet voorhoeli I van .SoKer
nog "ii uitgebreid werk te verrichten, wiuir
door de in onzen tijd zeer bloeiende aarde-
werk industrie nog belangrijke verbeterin
gen kan ondergaan. Vooral de nieuwere
techniek der ovens is op dit oogenblik nog
bezig aan de wetenschappelijke leiding meer
kracht te geven, daar een betere regeling
der baktemperaturen er mede verkregen
kan worden. Hierdoor toch krijgt de fabri
kant de gelegenheid om in de eigenschap
pen van scherf of glazuur en daarmede in
de eigenschappen zijner producten wijzi
ging te brengen.
Vragen A. V. te K. Wij zullen de vol
gende week uitvoerig op uw vraag ingaan.
Wij deelen u nu reeds mede, dat u kunt
belasten tot ca. 27 P.K.
46) o—
Het was een zware gang. Bijna had hg
het liefst gewild, dat hem gezegd was, dat
hij in elk geval betalen moest, al deed hij
dat verre van graag. Deed hij het niet, dan
moest er een aanklacht volgen. Hij Aldert
aanklagen? Hij zijn zoon in de gevangenis
brengen? Hij zelf den naam Janse in op
spraak brengen? Soms overheersehte de
gedachte: doe het gerust; Aldert verdient
het en zijn naam is toch al weg, al wordt
die dan niet in verband gebracht met de
gevangenis; wie weet, hoe spoedig hij op
andere wijze met de gevangenis kennis
maakt. Maar dan was dat toch niet op
aanklacht van den vader!
Toen hij thuis kwam en verslag deed aan
allen van zijn bezoek aan den advocaat,
was hij nog even ver. Immers op een vraag
van Tine antwoordde hij:
Ik weet het nog niet. En vanavond
moet ik dien jood antwoorden.
Mieke keek Berend aan. Hij knikte.
We hebben er met elkaar over ge
praat, Mieke en ik, zei Berend. En we zijn
het geheei met elkaar eens. Ik zal u die
vijfduizend gulden geven. Dan doe ik twee
dingen tegelijk. Ik toon u mijn dankbaar
heid voor wat u al die jaren voor mij ge
weest bent en ik bewijs Aldert, die mij toen
niet vervolgd wilde hebben een weder
dienst. Het geld heb ik. We zouden het ge
bruiken, om de zaak te moderniseeren, zoo
als u weet. Maar dat kan nog wel even
wachten. Ik houd ook nog geld over en we
verdienen genoeg, als God wil.
Ik aanvaard het niet, zei Harm. Dat
verdient Aldert niet. En dankbaarheid heb
je al genoeg betoond. Het komt ook niet
overeen met mijn plannen. Ik wil het, zoo
als ik het heb gezegd.
Maar, vader, waagde Mieke op te mer
ken, we kunnen het niet altijd krijgen, zoo
als wij willen. Een Ander bepaalt, hoe het
zijn zal; menschen niet.
Berend deed ook nog een duit in het
zakje. En ten slotte was Tine in eenen vóór
het voorstel. Zij vond het nog niet zoo
slecht. Op die wijze had Aldert ook nog
een deel van het geld, dat hem toekwam,
al had hg het niet op een fraaie manier
gekregen...
Ten slotte zwichtte Harm, zij het noode.
De doorslag gaf het feit. dat hij op die
wijze Aldert uit de gevangenis hield en de
naam Janse niet weer in opspraak kwam.
Het zou toch wat zijn, als in het dorp be
kend werd en natuurlijk kwam men op
de hoogte dat hij zijn zoon had aange
klaagd! Er zouden er vast zijn, die hem
een ontaarden vader vonden, hoewel men
volstrekt niet met Aldert sympathiseerde.
Dus berichtte hij dien avond aan den
geldschieter in Amsterdam, dat 'het ge-
heele bedrag over enkele dagen zou wor
den overgemaakt. Hij zou het persoonlijk
brengen en kwitantie in ontvangst nemen.
En naar Aldert ging het volgende
briefje:
Aldert! We zijn hier op de hoogte
gekomen van het verschrikkelijke, dat je
enkele malen hebt gedaan, namelijk de
handteekeniug van je vader plaatsen bij
dien Jood in Amsterdam Ik betaal het be-
d:ag niet. Dat je niet wordt aangeklaagd
wegens vervalschen van je vaders handtee-
ki-iiing, In-ti jo ti- :i;m lïerend, die
bet geld geeft- Omdat jij hem toen niet
hebt aangeklaagd. En ook om je moeder
en mij dankbaarheid te toonen voor zijn
verzorging al die jaren. Die dankbaarheid
was niet noodig. Die heeft hij al lang ge-
toond. Beter dan mijn eigen zoon. Je be
hoeft een dergelijke, in-gemeene streek niet
weer uit te halen, want dan komt je in de
gevangenis. Wees gewaarschuwd. Je vader.
XX. De mensch wikt, God
beschikt.
Aan den Noordkant van Holsberg stond
een aardige, niet groote woning te koop.
Harm hoorde er van, sprak er met Tine
over en enkele dagen later was hij de eige
naar geworden.
Dat was ongeveer een maand vóór de
streek van Aldert uitkwam.
Het huis, dat leeg stond, was in dien
tijd gemeubeld, voor zoover dat kon. Het
was geheel gereed voor de ontvangst van
de nieuwe bewoners: Harm en Tine, die
rentenieren gingen. Op het dorp zeiden ze:
Die Janse doet het maar! Enfin, hij
verdient het. Hij heeft zijn heele leven hard
gewerkt. Hij mag nu wel eens wat rust
hebben, vóór hij onder de groene zoden
moet.
Voor de meeste menschen van Holsberg
was dat het ideaal: nog een tijdje rente
nieren vóór je dood ging. Dan was immers
de pret uit?
Zóó dachten nu niet alle menschen
meer. De nieuwe geest werkte in Holsberg.
Dat was een uitdrukking van den dominé.
Niet meer dominé Semplonius. Die was
dood. Langen tijd was Holsberg daarna
vacant geweest. Och, het kan eigenlijk
niet veel schelen, of er een dominé was
of niet. Maar op een gegeven tijd was de
aenslag betaald want het was een fi-
nancieele kwestie en kon er beroepen
worden.
Er kwam een jonge dominé van het
slag van Semplonius. Maar hij werkte har
der. Hij sprak voor het „Nut", hij organi
seerde avondjes voor de jeugd. Hij bracht
leven in de brouwerij.
Hij sprak smalend van den nieuwen
geest, die in Holsberg gekomen was. Die
geest werkte in het lokaal van de Evan
gelisatie. Het was een geest uit lang ver-
EEN MERKWAARDIG BEGAAFD MAN.
Hij overleed 125 jaar geleden.
Op 24 Februari a.s. is het 125 jaar ge
leden, dat Robert FUlton, de uitvinder van
de eerste practische bruikbare stoomboot
overleed.
Robert Fulton, die in 1765 te Little-
Britain in Pennsylvania werd geboren, was
een zeer begaafd man. Reeds op zeer jeug
digen leeftijd ontwikkelde hij een merk
waardig teekentalent. Op 17-jarigen leeftijd
vestigde hij zich als portret-schilder te
Philadelphia.
Maar na eenige jaren zag hij in, dat hij
op het terrein van de schilderkunst nooit
iets buitengewoons zou bereiken en op raad
van den Hertog van Bridgewater besloot
hij, zich voortaan geheel aan de mechanica
te wijden.
Bridgewater, die bekend was wegens de
door hem aangelegde kanalen, stelde Ful
ton aan bij den bouw van een daarvan te
Birmingham, waar Fulton James Watt leer
de kennen, die reeds belangrijke vorderin
gen had gemaakt in het verbeteren van
zijn stoommachine, en wiens voorbeeld hem
een aanmoediging tot navolging was.
Naar Parijs.
Barlow, de latere gezant der Vereenigde
Staten, drong er bij hem op aan, naar Pa
rijs te komen om daar een panorama te
bouwen.
Hij studeerde daar Fransch, Italiaansch
en Duitsch en verder wiskunde, natuur- en
scheikunde. Barlouw bracht hem bovendien
in kennis met de meest vooraanstaande
Fransche geleerden en ingenieurs.
Nadat hij eerst getracht had, een soort
vlogen eeuwen, vertelde li ij dan -ami zijn
gehoor. I">e menschen van 1 )ordrecht in het
jaar 1618 spraken zoo als die lui in het
lokaal. Die lui waren hun tijd eeuwen ten
achter. Duisterlingen. Zulke lui behoorden
eigenlijk niet op het dorp.
Onder redactie van Jur. Schroder, Sta
dionstraat 29, Amsterdam-Z. Alles deze ru
briek betreffende te richten aan dit adres.
R. C. KELLER—C. J. LOCHTENBERG.
In de vorige rubriek onderbraken wij de
partij in dezen stand:
Wit.
It. C. Keiler
38. 43 -39
39. 3329
40. 4540!
Zwivrt.
C. 3. 1 Ajchtenberg
914
1319
6
16
26
36
46
ék iü 1É1 lÉl
35
4-r
47 48 49 50
Bij bestudeering daarvan blijkt wel, dat
de opstelling van de zwarte troepen on
gunstig is. Belangrijke strategische punten
zijn door de witten bezet en er is een wig
gedreven tuschen de twee flanken. Lukt het
Zwart niet verband te brengen tusschen
deze vleugels, dan is het eind-resultaat niet
moeilijk te voorspellen. Groot dam-strateeg
als Keller is, geeft hij door de het op tijd
ingrijpen van zijn reserve-troepen aan den
aanvoerder der tegenpartij geen schijn van
kans en het is een lust voor het dammers
oog om te zien op welk een meesterlijke
wijze deze onbloedige strijd wordt volstre-
den en de victorie aan Wit komt.
onderzeeboot te bouwen, nam hij in het
vroege voorjaar van 1803 op de Seine een
proef met een boot, die hij gebouwd had
met financieelen steun van Livingston, den
Amerikaanschen gezant in Frankrijk. Kort
vóór de proef plaats had, was de boot, die
te zwak was voor het groote gewicht van
de machine, door de kracht van den wind
en het water letterlijk in tweeën gebroken.
De machine zelf had gelukkig niet gele
den. Een nieuwe boot was in Juli gereed;
ze was 66 voet lang en 8 voet breed. Begin
Augustus had de proefvaart plaats in het
bijzijn van de leden van het Fransche Na
tionale Instituut en van vele Parij zenaars.
2318 kon niet gespeeld. Immers dan
had Zwart weer een van zijn slagzetten van
klein kaliber afgevuurd. Deze:
11—17 (22X11), 16X7 (27X16), 7—11
(16x7), 1X43 (38X49) en hij had een
schijf gewonnen.
4019—24
Nog blijft Zwart op het zetje spelen. Op
2318 toch zou na den ruil 24 X 33,
38 X 29 weer 1117 enz. volgen met nog
grooter nadeel voor Wit.
41. 40—34 24X33
42. 38 X 29 14—19
43. 23X14 20X9
44. 39—33 11—17
45. 22X11 6X17
46. 29—24 1—7
47. 33—29 7—12
48. 29—23 12—18
Er is geen andere meer.
49. 23X12 17X8
50. 42—38
De ex-kroonschijf bewijst nu haar waar
de. Zij maakt nu de tempi, noodig om de
partij te winnen.
508—12
51. 38—33 4—10
52. 28—22 9—13
53. 33—28 12—18
1014 zou sneller verliezen. Wit 2419!
en na 13X24: 2218 enz.
54. 24—19
54
55. 22X13
56. 34X25
57. 13—8
58. 8—3
59. 44—39
60. 37—31
de doorbraak!
13X24
25X30
2429
29—34
3440
40—45
Hier leiden meerdere wegen tot winst.
Keiler kiest den veiligste.
6026X37
61. 3X48 10—14
62. 48—26 1419
63. 27—22 19—24
64. 26—42 24r—30
65. 25X34
Fulton vertrok zoo spoedig mogelijk naar
de Vereenigde Staten. En Livingston schreef
naar invloedrijke vrienden in zijn vader
land, tengevolge waarvan voor den tijd van
twintig jaar aan de heeren Livingston en
Fulton het alleenrecht werd gegeven om
op alle wateren van dezen staat te varen
met booten, voortgedreven door vuur ol
stoom.
Onmiddellijk na zijn aankomst te New-
York ging Fulton aan het werk en in de
lente van 1807 gelukte het hem zijn eerste
boot te water te laten. Toen werd de Engel
sche stoommachine ingebouwd en in Aug.
voer de boot op eigen kracht naar de kust
van Jersey.
Livingston en Fulton hadden velen hun
ner vrienden uitgenoodigd, de proefvaart
bij te wonen, en alle aanwezigen waren
diep onder den indruk. Binnen enkele mi
nuten was ook de meest ongeloovige be
keerd.
De juichkreten verstomden door de ver
bazing, waarmee het publiek geslagen was.
Gedurende zijn laatste levensjaren hield
Fulton, die op 24 Februari 1815 overleed,
zich bezig met de toepassing van de stoom
machine bij oorlogsschepen.
In 1829 gaf het Congres als erkenning
van zijn verdiensten een som van 5000 dol
lars met rente sinds 1815 aan zijn kinderen.
In 1846 voegde het daarbij nog eens 76.300
dollar.
„In al zijn persoonlijke en maatschappe
lijke betrekkingen", schrijft een vriend van
Robert Fulton, „was hij ijverig, vriendelijk,
edelmoedig en gevoelig. Geld gebruikte hij
slechts voor liefdadigheid, gastvrijheid en
de wetenschappen. Maar wat het meest in
zijn karakter opviel was zijn kalme vol
harding, zijn standvastigheid en dat onverr
moeibare geduld, dat hem steeds in staat
stelde moeilijkheden te boven te komen.