N.V. Hendrikse Bank Goes
WEK UW LEVER-GAL OP
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Rei nmtviUmdonwit
De schouders er onder!
Binnenland.
EERSTE BLAD.
4 Staatsleening
ZATERDAG 17 FEBR. 1940
54e JAARGANG - No. 117
Zweden weigert militaire hulp aan Finland -
Finsch beroep op de geallieerden? - Enkele
Russische successen - Noorwegen en Dene
marken protesteeren te Berlijn - Weer Deensche
schepen getorpedeerd - Sumner Welles naar
Europa vertrokken.
Finsch beroep op de geallieerden.
Summa een ruïne.
Finsch legerbericht.
Noorwegen en Denemarken
protesteeren te Berlijn.
Het kan haast niet!
C. DE LEEUW, Middelburg - Tel. 669
Weer twee Deensche schepen
getorpedeerd.
Mutaties in de hoogere
legerleiding.
Opbrengst Rijksmiddelen.
Het aftreden van Generaal
Reynders.
Belangrijkste Nieuws.
Beestenmarkt 8 - ïelef. 2410,
Uit de Provincie
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
AbonnsmenttprS.lt per kvertuS
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vüssingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezensfer* Risdc&eücgcn 60 cer.t p?r r?gsS
Kleine AdvertentiSn Dinsdags, Vrijdags en
Zaterdags f0.7S bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Een dringend verzoek van Finland om
militaire hulp is door Stpckholm van de
hand gewezen.
Helsinki had doen weten, dat Finland
niet lang meer alléén stand zal kunnen
houden tegen de Russische overmacht.
Of het zal moeten vragen om vrede
op voorwaarden, die de belangen van
Zweden evenzeer schaden, als die van
Finland, óf het zal de beschikking moe
ten hebben over de hulp van Zweedsche
vrijwilligers ter sterkte van twee divi
sies, óf de Finnen zullen zich om hulp
tot de Westelijke mogendheden wenden.
Zooals reeds gisteren werd gemeld,
heeft Stockholm geweigerd. De Zweed
sche regeering heeft de kwestie vier da
gen in overweging gehad. Gemeld wordt,
dat het Zweedsche kabinet ten deze
eensgezind was.
Het Zweedsche communiqué zegt o.a.
„De Zweedsche regeering heeft bij ver
schillende gelegenheden verzoeken van
de Finsche regeering om levering van be-
noodigdheden ontvangen.
In het algemeen zijn deze verzoeken
ingewilligd.
Zweden heeft echter het verzoek om
directe militaire hulp afgewezen."
Zweden kan geen toestemming verlee-
nen aan vreemde troepen, om door Zwe
den te trekken, om Finland te bereiken.
Op de vraag, wat Zweden zou doen, in
dien de geallieerden zouden besluiten,
militaire hulp aan Finland te zenden,
antwoordde genoemde woordvoerder,
„dat geen vreemde troepen van de Wes-
tersche mogelijkheden ooit toestemming
van Zweden zouden krijgen, door Zwe
den op te rukken." j
Goed ingelichte kringen zijn van mee- 1
ning, dat Zweden, hoewel het niet zal
toestaan, dat vreemde troepen over
Zweedsch grondgebied trekken, wel zal
dulden, dat vrijwilligers via Zweden
naar Finland reizen.
Het bericht, volgens welke Helsinki
thans zal beslissen, of het zich om di
recte militaire interventie tot de geal
lieerden zal wenden heeft thans het land
in de grootste spanning gebracht.
Volgens een U.P.-bericht uit Stock
holm wordt van betrouwbare zijde me
degedeeld, dat de commissie van buiten
landsche zaken na een opgewonden zit
ting heeft besloten de politiek der re-
geering in zake strikte neutraliteit in
den Finsch-Russischen oorlog te steunen
en Zweedsche militaire hulp aan Fin
land te weigeren.
worden Uw tanden
indien U poetst met |1 yf/ Q j^Q fc;
In tuben van 60, 40 en 25 ct. en doozen van 20 ct.
„National Tidende" bericht, dat Tan
ner en Ryti naar Londen onderweg zijn,
om een rechtstreeksch verzoek tot
Chamberlain te richten en te trachten,
directe militaire hulp voor Finland van
de geallieerden te verkrijgen.
De Zweedsche minister van buiten-
andsche zaken heeft verklaard: Zweden
heeft, zelfs voor het uitbreken van den
oorlog tusschen Rusland en Finland, het
vmsche gouvernement er op gewezen,
at Finland niet op hulp van Zweedsche
troepen kon rekenen.
Officiëele kringen ontkennen te Hel-
dht Tanner en Ryti op het punt
staan, naar Londen te vliegen, om hulp
voor Finland te vragen.
Summa, dat de twee eerste weken van
v ^ussisch offensief het brandpunt
rnï„^ Van den strÜd> is thans in een
nnne herschapen.
Het is geheel verlaten en wordt door
Vp„L ,Yah strijdende partijen meer
verdedigd of aangevallen.
miaa F'n,scIle iïhie, die oorspronkelijk
mihlf 1°°r Summa liep» is, volgens
van h f6 ^rjn£en' thans achter de ruïne
van het stadje gelegen.
Dat de vijand op verscheiden punten
i- j kilometer in de verdedigingslinie
noorgedrongen, is op zichzelf niet van
vitaal belang. Mocht hij vasten voet krij
gen in de zware verdedigingslinies, dan
zouden de gevolgen voor de Finnen ern
stiger worden.
ENKELE RUSSISCHE SUCCESSEN.
Het Finsche legerbericht luidt: Op de
landengte van Karelië duren de aanval
len van den vijand voort.
Ten Oosten van Summa en op twee
punten op de landengte tusschen Muola-
jaervi en de Vuoksi, is de vijand er in
geslaagd, in vooruitgeschoven stellingen
van de Finnen door te dringen. Elders
werden de aanvallen afgeslagen.
Ten Noord-Oosten van het Ladoga-
meer worden de aanvallen voortgezet.
De Finsche troepen hebben zich hier
meester gemaakt van een steunpunt van
den vijand. De verliezen van de Russen
zijn aanzienlijk.
Bq Kuhmo zijn verscheidene Russi
sche detachementen omsingeld.
De Finsche jachtvliegtuigen hebben
met succes een aantal gevechten gele
verd met Russische vliegtuigen, terwijl
andere toestellen concentraties van den
vijand in stations en op spoorwegen ach
ter het front hebben gebombardeerd,
waardoor branden zijn ontstaan.
Wat de actie van de sovjet-Russische
luchtmacht betreft, deze was krachtiger
boven de langengte van Karelië. Meer
dan vijf honderd Russische toestellen
werden geteld. Behalve troepenconcen
traties werden Wilmanstrand, Kexholm
en Viipuri gebombardeerd en, in het
achterland, Rihimaki.
Volgens gecontroleerde berichten zijn
acht sovjet-Russische vliegtuigen om
laag geschoten, terwijl vermoedelijk nog
twee andere zijn neergeschoten.
Havas meldt:
De indruk, welken men krijgt na de
laatste twee weken van strijd is, dat de
Russen, niettegenstaande al hun verwoe
de pogingen, er niet in geslaagd zijn het
eigenlijke Finsche front, dat in de diepte
is georganiseerd, te doorbreken. Zij heb
ben zich echter kunnen nestelen in en
kele punten van de eerste verdedigings
linie.
Te Helsinki zijn nieuwe plakkaten
aangeplakt waarin de mannen, die in
1896 geboren zijn, worden opgeroepen,
zich 23 Februari bij de recruteerings-
centra te vervoegen.
Officieel wordt medegedeeld, dat
Noorwegen onlangs tot drie keer toe te
Berlijn heeft geprotesteerd tegen het tot
zinken brengen van Noorsche schepen.
Het behoudt zich het recht voor, scha
deloosstelling te eischen voor de verlie
zen van levens en eigendommen.
Voorts verneemt Reuter in officieele
kringen te Kopenhagen, dat Denemar
ken te Berlijn een démarche heeft on
dernomen naar aanleiding van het tor-
pedeeren van het Deensche s.s. „Chas-
tine Maersk".
CONFERENTIE VAN DRIE
SCANDINAVISCHE MINISTERS.
Van gezaghebbende zijde verneemt
United Press te Kopenhagen, dat de mi
nisters van Buitenlandsche Zaken van
Zweden, Denemarken en Noorwegen
elkaar in het komende weekend te Ko
penhagen zouden ontmoeten om over
de gevolgen van den oorlog ter zee voor
de neutrale scheepvaart te spreken.
DE NOORSCHE ZEELIEDEN DREI
GEN NIET MEER OP DUITSCHLAND
TE VAREN.
De bonden van Noorsche zeelieden
hebben een gemeenschappelijke resolutie
overhandigd aan Koht, den minister van
buitenlandsche zaken, waarin wordt ge
dreigd den leden van de bonden te ver
zoeken te weigeren op schepen te varen,
welke lading brengen naar „dat oorlog
voerende land, dat zich tot doel stelt,
weerlooze zeelieden te vermoorden."
De bonden protesteeren met kracht te
gen den huidigen vorm van oorlogvoe
ring ter zee, waarbij wordt gewezen op
een aantal Noorsche schepen, dat door
Duitsche duikbooten tot zinken is ge
bracht.
De kleine D.K. W. was al reeds
de zuinigste, beste en mooiste
van onder de 60I
En tóch 50 verbeteringen!
Hoe dat mogelijk is vertelt U
een prachtbrochure over de
D.K.W. MODEL 1940
welke U gratis en franco wordt
toegezonden na opgave van
Uw naam en adres.
Vlissingschestraat 39-41
TWEE EN TWINTIG PERSONEN
VERMIST.
Gemeld wordt, dat gisternacht twee
Deensche schepen voor de Oostkust van
Engeland zijn getorpedeerd. Het zijn de
„Rhone" (1064 ton) en de „Sleipner"
(1066 ton). De overlevenden van beide
schepen zijn aan boord van een ander
vaartuig genomen. In een haven aan de
Oostkust van Engeland zijn 39 overleven
den van de Deensche schepen geland. In
het geheel worden 22 man vermist.
Beide schepen waren met het Malthe-
zerkruis gemerkt, zooals met de Duitsche
regeering in het begin van den oorlog
was overeengekomen. Dit merkteeken
geeft aan dat het schip slechts zuivel
producten vervoert en dus niet tot zin
ken zal worden gebracht."
Het is voor het eerst dat schepen met
dit merkteeken zijn getorpedeerd.
TWEE FINSCHE SCHEPEN DOOR
DUITSCHERS BUITGEMAAKT.
De radio van Helsinki heeft gister
avond medegedeeld, dat de Duitschers
twee voor Engeland bestemde Finsche
schepen met een lading hout opgebracht
en verbeurd verklaard hebben.
WEER EEN DUITSCHE DUIKBOOT
TOT ZINKEN GEBRACHT?
Het Engelsche ministerie van Lucht
vaart deelt mede, dat een Engelsch vlieg
tuig een Duitsche duikboot op de Noord
zee met bommen heeft bestookt. Men ge
looft dat de onderzeeër tot zinken is ge
bracht. Dit zou dan de zevende vernie
tigde Duitsche duikboot in een week tijds
zijn.
SUMNER WELLES NAAR EUROPA.
Sumner Welles zal heden, in gezel
schap van zijn vrouw en eenige mede
werkers met het Italiaansche stoomschip
„Rex" naar Europa vertrekken.
GENERAAL-MAJOOR SILLEVIS
GAAT MET PENSIOEN.
Naar wij vernemen, zijn met ingang
van 19 Febr. a.s. de volgende mutaties
in de hoogere legerleiding te verwachten.
De tegenwoordige sous-chef van den
generalen staf, generaal-majoor N. T.
Carstens zal worden overgeplaatst naar
het wapen der artillerie als opvolger van
generaal-majoor J. Harberts, tot dusver
inspecteur van dat wapen, die zal wor
den benoemd tot commandant van het
2e legercorps, waarbij hij zal opvolgen
generaal-majoor W. F. Sillevis, die tot
luitenant-generaal zal worden benoemd
en met pensioen gaat.
Generaal Sillevis is bestemd te wor
den benoemd tot commandant van den
luchtverdedigingskring Utrecht-Soester-
berg, welke functie tot voor kort door
generaal H. G. Winkelman, den tegen-
woordigen opperbevelhebber, bekleed
werd.
Tot sous-chef van den generalen staf
zal worden benoemd generaal-majoor H.
F. M. baron van Voorst tot Voorst, die
als commandant van de lichte divisie zal
worden opgevolgd door luitenant-kolo
nel H. C. van der Bijl, thans comman
dant van het eerste regiment wielrijders.
Overste van der Bijl zal bovendien tot
kolonel worden bevorderd.
De commandant van het 2e regiment
veldartillerie, luitenant-kolonel D. M.
Lucardie, zal tot kolonel worden be
noemd en, naar wij meenen te weten, het
commando krijgen over een van de di
visies.
Tenslotte is de bevordering te ver
wachten van luit.-kolonel V. E. Wilmar
van den generalen staf tot kolonel. In
zijn nieuwen rang zal hij chef van den
staf van 't commando luchtverdediging
bl\jven.
Dik willen we hier onderstrepen de
oproep, door Minister de Geer bij de uit
gifte van de nieuwe Staatsleening ge
richt tot het Nederlandsche volk.
Er wordt inderdaad een groot bedrag
gevraagd.
Maar vraagt de regeering teveel?
„Er zal, aldus de Minister, wel nie
mand zijn, die, op de hoogte van den toe
stand, deze vraag bevestigend beant
woordt.
De mobilisatie, die bestemd is ons
land voor de vreeselijkste rampen te be
hoeden, verslindt dagelijks schatten geld.
De uitgaven, waartoe zij noopt, kunnen
niet langer op ook maar eenigszins be
vredigende wijze gefinancierd worden,
indien de topzware vlottende schuld,
welke de achter ons liggende crisisjaren
ons nagelaten hebben, niet aanmerkelijk
wordt gereduceerd.
Daarom zullen wij thans allen onze
schouders er onder zetten om, al kost het
dan inspanning, het gevraagde geld bij
een te brengen.
Ziende op de zooveel grootere offers,
die honderdduizenden met inzet van hun
persoon thans voor 's lands veiligheid
brengen, zullen wij ons verheugen ons
steentje te kunnen bijdragen en ons
schamen in dit uur aan een vaderland-
schen plicht, die in den grond der zaak
niet eens een nadeel brengt, ons te ont
trekken."
Ja, waarlijk, het geldt hier een vader-
landsche plicht.
Daarom: de schouders er onder!
IN JANUARI RUIM ƒ5 MILLIOEN
BOVEN DE RAMING.
Januari was voor de schatkist een
goede maand.
De Rijksmiddelen brachten in deze
maand f 42.81 millioen op tegen f 37.54
millioen als 1/12 der raming. Wat de
kohierbelasting betreft was einde Janu
ari in totaal f 46.16 millioen op kohier
gebracht tegen f 39.74 einde Januari '39.
DE ,-LEENINGSWET 1940".
Treedt vandaag in werking.
De gisterochtend in de Eerste Ka
mer aangenomen Leeningwet, de „Lee-
ningwet 1940", is in een gisteravond
verschenen Staatsblad 401 afgekondigd.
De wet treedt heden in werking.
NEDERLANDSCHE MARINE-MISSIE
NAAR ITALIë.
Voor een bezoek aan fabrieken en
inrichtingen van marinematerieel.
Naar wij vernemen heeft een marine
missie onder leiding van den gep. vice-
admiraal A. Vos zich naar Italië begeven
ten einde aldaar eenige fabrieken en in
richtingen op het gebied van marine-
materieel te bezoeken.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever een liter lever-
gal ln uw Ingewanden doen vloeien. Wanneer
eze stroom van lever-gal onvoldoende Is, ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U voelt u
opgeblazen, u raakt verstopt. Uw lichaam is
vergiftigd, u voelt u beroerd en ellendig, u
ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lap
middelen. U moet CARTER'S LEVER-PIL
LETJES nemen om deze liter lever-gal vrij te
doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch
voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de lever-gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Lever-Pilletjes bü apothekers
en drogisten, f. 0.75.
DE MOBILISATIECLUBS NIET IN
GEDING GEWEEST.
Door hef „Liberale Weekblad" was
de wisseling in het opperbevel mede toe
geschreven aan een meeningsverschil
over de roode mobilisatieclubs.
Men vestigt thans de aandacht er op
dat dit niet juist kan zijn. Bij de beant
woording van de vragen van het Tweede
Kamerlid Van Poll heeft de regeering
i immers geantwoord, dat „het verschil
van meening, hetwelk tot de ontslag
aanvrage leidde, niet ligt in één der
aangelegenheden, welke zij tot dusverre
in de organen der publieke opinie ge
noemd zag".
Aangezien vóór het beantwoorden van
bedoelde vragen ook reeds de kwestie
der mobilisatieclubs in de pers was aan
gevoerd, kan veilig worden aangenomen,
dat de schrijver de dupe is geworden
van onjuiste voorlichting.
Binnenland.
De opbrengst der Rijksmiddelen.
Mutaties in de hoogere legerleiding.
Buitenland.
Enkele successen der Russen.
Zweden weigert militaire hulp aan Fin
land.
Protesten van Noorwegen en Denemar
ken te Berljjn.
Inschrijvingen op de nieuwe
worden gaarne aangenomen dcor
DE STOOMBOOTDIENST
TERNEUZEN—HOEDEKENSKERKE
HERVAT.
De stoombootdienst TerneuzenHoe-
dekenskerke en omgekeerd is weer her
vat. De booten varen vanaf de ponton
in de Middenhaven te Terneuzen.
DE GASFABRIEKEN HEBBEN
HET DRUK.
Meer gas door de kou.
Het is te begrijpen, dat ook de gasfa
brieken den invloed van de koude on
dervinden. Vooral gas voor verwar
mingsdoeleinden wordt meer dan nor
maal gevraagd.
Zoo vernamen wij, dat te Middel
burg het particulier gasver
bruik sinds 1 Jan. j.l. met niet minder
dan 20 pet. is gestegen. Dit is waar
schijnlijk voor een belangrijk deel een
gevolg van de koude. Ook de afname
van de Vitrite Works ging omhoog,
maar dit heeft andere oorzaken.
Te Goes moest de gasfabriek in Ja
nuari 1940 70.000 M3. meer gas pro-
duceeren dan in Januari 1939. Natuur
lijk is dit niet alles winst, daar een der
gelijke groote toename van het ver
bruik ook extra-onkosten met zich
brengt aan productie, materiaal en
personeel, terwijl het meer afgenomen
gas volgens het tarief voor een groot
deel tegen den gereduceerden prijs wordt
geleverd.
MIDDELBURG.
DE BURGEMEESTER UITSTEDIG.
Naar wij vernemen, zal de burgemees
ter gedurende veertien dagen buiten de
stad vertoeven en zal wethouder Boasson
zoolang zijn functie waarnemen.
CHR. BESTURENBOND.
In het openingswoord van de jaarver
gadering van den C.B.B. wees de heer
P. Meliefste er op, dat in deze donkere
dagen het organisatiebesef niet mag ver
zwakken. Het is noodig paraat te zijn
tegen achteruitgang van het loonpeil.
Laten de arbeiders lid worden van de
juiste organisatie, zoodat de naleving der
collectieve arbeidsovereenkomsten en dei-
arbeidswet beter gecontroleerd worden.
Het voorkomen van onnoodig overwerk
doet de werkloosheid verminderen.
Het jaarverslag van den heer A. Flipse
maakte dankbaar melding van vermin
derde werkloosheid. In verschillende
commissies werd belangrijk sociaal werk
verricht. Daar van de jeugdvereenigin-
gen niet voldoende medewerking kwam,
werd de actie voor het jeugdwerk ge
staakt. Door de November-propaganda
werden 20 nieuwe leden gewonnen, zoo
dat het ledental nu 1031 bedraagt. In
Mei mocht de C.B.B. met een tweetal
avonden zijn 25-jarig bestaan herdenken.
Den gemeentebesturen is verzocht, bij
het opstellen van crisis- en distributie
commissies, ook een chr. georganiseer-
den arbeider daarin op te nemen. Van
het Rechtskundig Bureau werd veel ge
bruik gemaakt. De sociale studieclub
heeft gebrek aan belangstelling. De
plaatselijke commissie van 't T.B.C.-
fonds „Draagt Elkanders Lasten", kon
door een bazaar, bloempjes en busjes
f574.60 afdragen.
Op „De Schelde" kwam eenige föons-
verhooging. Deze fabriek en de „Vitrite
Works" gaven met Kerstmis een extra-
uitkeering. De landarbeiders te Grijps-
kerke ontvingen 10 pet. duurtetoeslag.
De rekening toonde een klein goed
slot. Het Noodfonds zorgde weer voor uit-
keering.
