neernAkkertje De Tweede Kamer over de nieuwe Staatsleening. Dagblad voor de Provincie Zeeland Scbaarschte aan brandstoffen, voedingsmiddelen en andere levensbehoeften in Duitscli- land. rogramma Begrooting Binneniandsche Zaken. Belangrijkste Nieuws. Kóu gevat n WOENSDAG 14 FEBR. 1940 54e JAARGANG - No. 114 De strijd bij Summa - Alle reserves In het vuur gebracht - Een tiendaagsche bloedige stormloop - Russen uit veroverde posities ge- geworpen - Levendiger strijd aan de Moezel. Levendiger strijd aan de Moezel. Sumner Welles1 bezoek aan Europa. De torpedeering van de „Burgerdijk". Dr Colljn naar Genève. Bezwaren tegen rentevoet van 4 pCt. Kortere looptijd gevraagd. De rente van de gedwongen leening. vooral met betrekking n als uiterste termijnen iting moet zijn u}tg£ ssen: eind December' i: midden Januari' ecember ddden Februari; pruimen en peren: eind lik zijn al deze gewas- ay met in kassen staan den, nog geheel in win! n zy derhalve nn» bolineum ""s geneei m win zy derhalve nog met ilineum bespoten wor- sit, dat de vorst diep fa, nnengedrongen, is het dat op mooie, zonnige de knopontwikkeling sal daardoor de periode de gewassen te kunnen .r zeer kort zijn. zoodra het weer gUn. vorstvrij, helder en jk met het bespuiten eparaten, al of niet ge. stoffen en de kleurstof, inder kans op knopbe- middelen kunnen, of. stemd zyn voor bespui. ie werkelijke vorstpe- soomen, daardoor iets sboomcarbolineum ver- rbespuiting in vele ge- odzakelijke maatregel an aantasting door in- len beschouwd, moet orden deze zoo volledig uitvoeren. de bespuitingen niet rikt noodig is en make •en gunstigen sproei- JUR-EPIDEMIE. mlng van het aantal ;egevallen. men gaat het met het len kant op. In de pro- nam het aantal ziekte- k af. Zoo kwamen de slechts drie nieuwe ge- n de andere deelen van ontwikkeling der ziek- 3tig beeld te zien, zoo- angenomen, dat de epi- het verleden zal be- 14 Febr. 1940. I. 1875 en 414.4 M. ■10.20 v.m. VPRO. .30—8.00 VPRO. gram. 8.15 Orgel. 8.45 enpr. 10.00 Morgenw. de Continubedr. 11.30 12.00 Sylvia-Amuse- ilist. 12.45 Ber. ANP., Orgelspel en zang. 2.00 Gram. 3.15 Voor de sian-orkest. 6.15 Gram. et confessionalisme". der. 7.05 Felicit. 7.10 30 Bijbelvertellingen. >r. 8.03 Ber. ANP. 8.15 15 Radiotooneel. 9,30 tA-Varia. 10.10 De Rotterdam R.M.), Utr. olisten (opn.). 10.40 ak. 11.00 Ber. ANP. A-orkest en soliste. 301.5 M. NCRV-Uitz. 'ijsf. voor de Scheepv. 8.05 Schriftl., medit. 9.45 GelukW. 10.30 rg.m. 11.15 Ens. v. d. 12.15 Gram. Om 12.30 Cithersoli. 12.55—1.10 1.45 Ens. v. d. Horst lect. 3.30—3.55 en ,De boer in het spoe- !0 Gram. 6.30 Taalles 7.00 Ber. 7,15 Voor 15 Gram. 8,00 Ber. ■Ber. 8.15 Arnh. or- ist. 9.00 Declam. 9.30 ANP., act. halfuur, is. 11.15 Gram. Ca. fth - H WEERBERICHT. morgenavond tige vorst, betrokken nu en dan sneeuw, strook, meest matige 7 idenmiddag 3 u.: Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs f2.ÓC per Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlisshtgen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advertsntiës 56 csni ngezond.er nsadjwJ-seüp.gej» 40 rent j>»r fs|^ Kleine AdvcrtentiSn Dhisdegs, Vrijdags sn Zaterdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentlën onder tetter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting rmiddag 3 u.773. v&or fietsers- min. DE FINNEN VECHTEN DAG EN NACHT. Het Russische opperbevel heeft alle reserves bij Summa in 't vuur gebracht. Verscheidene honderden vliegtuigen vliegen over de Finsche stellingen en het aantal projectielen dat in één dag in de zen sector is terecht gekomen wordt op 300.000 geschat. Volgens Finsche berichten zouden in deze zóne 40.000 Russen zijn gesneuveld. De Finnen vechten dag en nacht door. Gister is Vilpuri den geheelen dag ge bombardeerd, doch veel schade is er niet aangericht. De stad Borgo staat in vlammen. Bevestigd wordt, dat de Finnen eenige vooruitgeschoven posities in den Summa sector voor het meerendeel mitrailleur nesten in Niemandsland onder den druk der geweldige Russische aanvallen heb ben verlaten. Echter werden verschillende dezer pos ten door de Finnen, nadat de Russische aanval was gestrand op de krachtige ver dedigingslinies, by tegenaanvallen her overd. Dat* de Finsche troepen tegenover de overweldigende meerderheid der Russi sche manschappen en materiaal, na tien dagen van genadelooze bombardementen toch nog tot tegenaanvallen zijn overge gaan, is wel het voornaamste nieuws, dat het communiqué van het Finsche hoofdkwartier bevatte. Volgens te Stockholm ontvangen be richten hebben de Russen bij hun offen sief op de Karelische landengte dage lijks naar schatting 3000 man verloren aan dooden, gewonden en gevangenen. De Russen brengen aldoor enorme strijdkrachten in het vuur. Men zegt, dat zij op het Karelische front 300.000 man ten aanval jagen, maar het is twijfelach tig, of op een betrekkelijk zoo smal front inderdaad zooveel troepen zouden kun nen opereeren. Aan het noordelijk front laten de Rus sen thans door middel van parachutes machinegeweren, munitie en voorraden dalen, die bestemd zijn voor de in het uitgestrekte en verlaten „niemandsland" opereerende patrouilles. Soms echter zijn de Finsche patrouilles eerder bij deze parachutes dan de Russen hetgeen dan tot gevechten leidt. Ook een Havas-telegram uit Haparan- da maakt melding van succesvolle Fin sche tegenaanvallen. De Russen werden uit vrijwel alle door hen veroverde stel lingen bij Summa verdreven. Er werd uiterst verbitterd gevochten. Ten koste van reusachtige verliezen aan menschen en materiaal hebben de Russen enkele voordeelen behaald, die echter spoedig weer verloren gingen. Het Finsche legerbericht vermeldt: Op de landengte van Karelië zijn de vijandelijke aanvallen op 12 Februari met onverminderde hevigheid voortge zet In het district Summa, te Muolaa- jaervi, Punnes en Taipale werden de aanvallen afgeslagen en hebben onze troepen tal van succesrijke tegenaanval len ondernomen. Minstens 23 tanks zijn buiten gevecht gesteld. De gevechten duren voort. Ten Noorden van het Ladoga-meer werden alle vijandelijke aanvallen afge slagen. Twee tanks werden buiten ge vecht gesteld. Te Kuhmo werden vijandelijke aan vallen afgeslagen en verspreide afdee- 'Inëen uiteengedreven. Onze troepen nebben verscheidene versterkte vijande lijke punten bezet. Onze luchtstrijdkrachten hebben op 12 Februari deelgenomen aan luchtge vechten, verkenningsvluchten gemaakt, yandelijke colonnes gebombardeerd. Onze gevechtsvliegtuigen en lueht- oelartillerie hebben volgens bevestigde Berichten vier vijandelijke vliegtuigen omlaag geschoten. In het blad van het roode leger T^Sn!ia Zwiesba" schrijft luitenant jacuof, dat de tegenstand van de Fin- men .,..,^en Russen inderdaad ernstige oeuijkheden veroorzaakt. Dikwijls tro„;?,n de Russische verkenningspa- dPTi 63v'er vi)f dagen in de wou- df, .vertoeven zonder verbinding met bp,, £en troepen. Deze patrouilles heb- onb I?, liJ'den van de koude. Dikwijls w°rden de Russen verrast door het mitrailleurvuur van de Finnen, die met hun wapens in de boomen zyn geklom men. De schrijver van het artikel voegt eraan toe, dat de Russische soldaten weinig kans hebben, gered te worden, wanneer zij gewond raken, want het transport van de gewonden is moeilijk en hindert de troepen in hun beweging. Tenslotte schrijft de luitenant, dat de vijand gevaariyk en op zijn hoede is. Voor den strijd in Finland heeft het roode leger sterke en moedige mannen noodig. Het Fransche legerbericht van gister avond luidt: Ten Oosten van de Moezel is een aanval van den vijand, welke was voorbereid door het vuur der artillerie en mijnenwerpers, volkomen mislukt. In fanterie- en artillerievuur aan den Rijn. Den geheelen dag activiteit, van de lucht macht. Ten Oosten van de Moezel is, naar Ha- vas meldt, de strijd levendiger geworden. In den loop van den nacht heeft de Fran sche artillerie een hevig vuur geopend op den Thammelsberg. Het vuur werd om acht uur gistermorgen hervat. VERKLARING VAN CHAMBERLAIN IN HET LAGERHUIS. Chamberlain heeft in het Lagerhuis, sprekende over de zending van den on derstaatssecretaris van buitenlandsche zaken der Vereen. Staten, Sumner Wel les naar Europa, de volgende verklaring afgelegd „Ik behoef nauwelijks te zeggen, dat de Britsche regeering harerzijds den ver tegenwoordiger van president Roosevelt zal verwelkomen en hem volledig in ver trouwen zal nemen met het oogmerk, den president behulpzaam te zijn, zich een oordeel te vormen van den tegen- woordigen toestand." HET LIJDEN DER JODEN. Uit betrouwbare bron wordt verno men, dat uit Stettin alle Joden, in totaal 89 duizend, per spoor vervoerd zullen worden naar een onbekende bestemming, wellicht naar het district Lublin, in Polen. Dit is de eerste maal, dat een massaal transport van Joden uit het oude Duit- sche rijksgebied zal plaats vinden. Geld mocht niet worden meegenomen. Deze maatregel is voorafgegaan door geruchten, volgens welke de Joden hun huizen zouden moeten verlaten en hun intrek nemen in pakhuizen, naar verluid de, om plaats te maken voor Baltische Duitschers, die in Stettin zouden komen wonen. Thans loopen dergelijke geruchten in Danzig en men vreest dat de circa twaalf honderd daar woonachtige Joden die van Stettin spoedig zullen volgen. Als de vinnige koude blyft aanhouden, dan gaat het er wat de toestanden in Duitschland betreft, somber uitzien, zoo meldt het Alg. H.bld. Tengevolge van het gebrek aan trans portmiddelen in Berlijn funetionneert al leen liefst 30 pet. der centrale verwar mingen wegens gebrek aan kolen niet meer, wat wil zeggen, dat één millioen menschen in niet- of nauwelijks ver warmde huizen- moeten wonen. Hout om te stoken ontbreekt vrijwel geheel, en aangezien ook vele garages niet meer kunnen worden verwarmd, zijn de te tserlijn nog rijdende auto's (onge veer 20 pet. van het totaal) ten deele moeilijk of in het geheel niet in bewe ging te krijgen. Tallooze gezinnen hokken in één en kele, nog slechts matig verwarmde ka mer. In vele woningen is de temperatuur al sedert weken niet meer boven de 8 tot 10 graden Celcius te krijgen. De vermo genden zijn naar de hotels en pensions verhuisd, zoodat te Berlijn nauwelijks meer een hotelkamer is te krygen. In andere steden is de situatie vrijwel dezelfde. Groenten, fruit en aardappelen zyn al lang niet meer in voldoende hoeveelhe den op de markt, veel is door de vorst bedorven. Daarentegen is er brood in overvloed. Met de benzine wordt de overheid ook steeds zuiniger, ofschoon men toch had verwacht, uit Rusland en Roemenië vol doende aanvulling te krijgen. Het verkeer is nog meer ingekrompen. De winkels zyn nauwelijks in staat be stellingen aan huis te bezorgen. Vele middelbare en hoogere scholen, musea, openbare bibliotheken enz. zjjn wegens gebrek aan verwarming reeds lang gesloten, en honderdduizenden schoolkinderen hebben gedwongen va- cantie. De ontwrichting van het verkeer heeft langzamerhand een catastrofaal karak ter aangenomen. Nog slechts weinig trei-r nen met normale tijden vergeleken loopen er in het Duitsche Rijk en die nog ryden komen één tot twee uur te laat aan. Onderweg een plaats vinden, al is het maar een staanplaats, moet als een bijzonder geluk worden beschouwd. Het is regel en geen uitzondering, dat men zes tot tien uren staande in de gan gen der treinen de reis moet afleggen, waarby vaak nog alle verwarming ont breekt. De kranten kunnen over een en ander natuurlijk niet meer zwygen. Er wordt veel geklaagd en gemopperd en men kan harde woorden hooren aan het adres der verkeersautoriteiten. Zeer ontevreden is men ook over den toestand der verkeerswegen. De meeste straten in de steden en zeker de land wegen zijn nagenoeg niet van sneeuw ge zuiverd. Men begint in Duitschland nu langza merhand te merken, wat het onder zulke omstandigheden beteekent, -bovendien nog oorlog te moeten voeren en het is geen wonder, dat men zich gaat afvra gen, wat de bevolking te wachten staat, als straks de fronten in beweging zou den komen. OPTREDEN VAN DUITSCHEN DUIK BOOTKAPITEIN VOLKOMEN IN STRIJD MET PRIJZEN VERORDE NING. INZAGE PAPIEREN GEWEIGERD. De directie van de Holland-Amerikalijn deelt mede, dat uit de verklaringen door den gezagvoerder van het s.s. „Burger- dijk" te Londen is gebleken, dat de kapi tein van de onderzeeboot weigerde inzage van de papieren te nemen en slechts on der bewering dat het schip en de lading voor een Engelsche haven bestemd wa ren, tot torpedeering is overgegaan, na dat de gezagvoerder, état-major, beman ning en passagiers van de „Burgerdijk" in de gelegenheid waren gesteld in de reddingbooten te gaan. Naar aanleiding hiervan meldt de par lementaire redacteur van het „Alg. H. blad": Te bevoegder plaatse deelt men ons mede, dat men nu reeds moet vaststel len, dat het optreden van den Duitschen duikbootkapitein in ieder geval in strijd is met den geest van het betreffende ar tikel der Duitsche Prisenordnung, dat overeenstemt met een artikel in de Lon- densche Zeerecht-Declaratie. Op dat ar tikel kan men namelijk in dit geval reeds daarom geen beroep doen, omdat het nooit bedoeld is te gelden voor die ge vallen, waarin van een lossen der goede ren in een andere dan een neutrale haven geenerlei sprake was en waarby het vast stond, dat de lading het neutrale land zou bereiken. Van bevoegde zijde te Berlijn wordt betoogd, dat het Nederlandsche vracht schip „Burgerdijk" door een Duitsche duikboot werd getorpedeerd overeenkom stig artikel 23 van de Duitsche pryzen- verordening van September 1939. Volgens dit artikel moeten schepen, die contrabande aan boord hebben en zich naar Duins begeven, worden be schouwd als schepen, welke een vyande- lijke haven aandoen. Het feit, dat zij zich om welke reden ook naar een vijan delijke haven begeven, wordt beschouwd als een „Dolus Eventuali" (een daad, welke de mogelijkheid biedt, een weder rechtelijke handeling te plegen), aange zien zulks het vermoeden doet opkomen, dat de goederen voor den vyand bestemd zijn. Kapitein, officieren en bemanning van de „Burgerdijk" zullen eerstdaags met het s.s. „Boskoop" van de K. N. S. M. naar Amsterdam vertrekken. BEHANDELING DOOR DE EERSTE KAMER. De Eerste Kamer heeft gisteren een aanvang gemaakt met de behandeling van de begrooting van Binneniandsche Zaken. De heer R e i n a 1 d a (S.D.) betoogde dat te weinig aandacht wordt geschon ken aan de volkshuisvesting. Na vyf maanden oorlogstoestand, is het met de voorziening in de woningbehoeften in ons land al glad mis. De aanbouwcyfers van de laatste maanden blyven ver bene den het maandgemiddelde. Indien het tempo zoo traag voortgaat, komen we spoedig in de misère van woninghuur- commissies, sleutelgelden enz. Deze zaak mag niet aan het particuliere initiatief worden overgelaten. De heer de R y k e (N.S.B.) drong aan op herziening van de Zondagswet en op maatregelen om het geheim van de stemhokjes te verzekeren. Verder klaag de hy over achteruitzetting van leden van de N.S.B. bij luchtbescherming enz. De heer Briineman (R.K.) besprak eveneens de woningvoorziening. Hij be toogde dat de bouwkosten sinds Juli Augustus met 20 pet. zyn gestegen. De risico's voor de hypotheekhouders wor den daardoor te groot en inzonderheid de tweede hypotheken hebben in veel ge vallen geen waarde meer, zoodat strop pen niet uitblijven. Verder behandelde deze Spr. onder meer de gemeentefinanciën, waaraan de Regeering z.i. meer aandacht behoort te schenken. De heer Kropman (R.K.) drong aan op spoed bij de voorziening in de wo ningbehoefte. De heer In 't Ve 1 d (S.D.A.P.) vroeg tegemoetkoming voor de gemeenten die door den oorlogstoestand bijzondere ver liezen hebben geleden. De heer Heldring (C.H.) oordeel de dat te weinig aandacht wordt besteed aan de luchtbescherming. Hier ontbreekt een centrale organisatie die voldoende leiding geeft. De heer de Jong (R.K.) tenslotte be sprak de woningvoorziening, waarbij hij er op aandrong den particulieren woningbouw, b.v. door regelingen voor de tweede hypotheek, gelegenheid te geven voort te werken. Vandaag wordt de behandeling voort gezet. Binnenland. De torpedeering van de „Burgerdijk". De Tweede Kamer over de nieuwe staatsleening. De Eerste Kamer behandelt de begroo ting van Binneniandsche Zaken. Extra brandstoffentoeslag voor onder steunde kleine boeren en tuinders. Waar worden de slagkruisers gebouwd? Buitenland. De hevige gevechten by Summa. De Russen brengen alle reserves in het vuur. De rooden uit veroverde posities ge worpen. Levendiger stryd aan de Moezel. De Joden uit Stettin verjaagd. TER SAMENSTELLING VAN CENTRAAL COMITÉ VOOR ECONOMISCHE EN SOCIALE VRAAGSTUKKEN. Een vertegenwoordiger van het A.N.P. had gisteren gelegenheid aan Dr H. Colijn eenigo vragen te stellen over het werk van de commissie die de vo rige week in het Vredespaleis vergader de en die van de Assemblée van den Volkenbond opdracht gekregen had om het z.g. Centrale Comité voor economi sche en sociale vraagstukken te con- stitueeren. Dr Colijn verklaarde, dat de gevoerde besprekingen zich niet voor publicatie leenen. „Wel heb ik geen bezwaar om mede te deelen, dat ik zelf over een dag of veertien mij naar Genève zal begeven, o.a. om met dhr Avenol de voordracht samen te stellen voor de nieuw aan te wijzen leden, en eveneens om het pro gramma van werkzaamheden te concre- tiseeren en het werk op gang te bren gen. Op de vraag hoe groot het Centrale Comité eigenlijk worden zal, verklaar de de heer Colijn: „De grootte van het comité is slechts vastgesteld voor den duur van één jaar. En voor dat eene jaar was voorzien in een samenstelling, gevormd uit 24 af gevaardigden vam verschillende landen en 8 leden, die op grond van hun per soonlijke kwaliteiten uitgekozen waren. Intusschen is het niet de bedoeling, om reeds dadelijk al deze plaatsen te bezet ten. Integendeel wordt gehoopt, dat ook niet-leden van den Volkenbond aan de zen arbeid zullen willen meedoen. Maar dan moet men uit den aard der zaak ook eenige stoelen onbezet laten, ten einde de gelegenheid daartoe open te houden." Aan het verslag van de Tweede Ka mer over het wetsontwerp tot het aan gaan van een geldleening of -leeningen ten laste van het Rijk is het volgende ontleend: Algemeen erkende men, dat het uit schrijven van een leening tot een zeer aanzienlijk bedrag onvermijdelyk is, ten einde het hoog opgeloopen bedrag der vlottende schuld te verminderen. Ook erkende men, dat het noodzakelyk is aan deze leening een semi-gedwongen karakter te geven, nu bij de uitgifte van de vorige, geheel vrijwillige, leening is gebleken, dat de „stok achter de deur" niet gemist kan worden. Men kon zich dan ook algemeen in hoofdzaak met het wetsontwerp vereenigen. Door enkele leden werd betoogd, dat reeds veel eerder tot de uitgifte had moeten zijn overgegaan. Van verschillende zijden werd er, mede in verband met de te verwachten verdere styging van den rentevoet op aangedrongen een hooger bedrag dan f 300.000.000 te leenen. Overigens meenden sommige leden op grond van de statistische gegevens omtrent de vermogensbelasting, dat de regeering zich vergist heeft in de bere kening van de opbrengst der verplichte deelneming, voor zoover die berust op de vermogensaanslagen. Deze opbrengst zal veel hooger zijn dan f 150.000.000. Sommige leden betwijfelden in verband met de weinig vaderlandslievende hou ding van vele beleggers bij de uitgifte van de vorige leening, of het wel juist gezien is den rentevoet van de thans uit te geven vrijwillige leening wederom op 4 pet. te stellen. Huns inziens ware het een goede correctie op de houding dezer beleggers, indien de rentevoet dadelijk op 3 pet. werd gebracht. Andere leden konden zich met het uitgeven van de nieuwe leening tegen 4 pCt. geheel vereenigen. Van verschillende zyden werd er op gewezen, dat mede ten gevolge van de actie van het beleggingsfront de provin ciën en gemeenten thans alleen tegen ongunstiger voorwaarden dan waarop het Rijk nu gaat leenen geld kunnen opnemen. Meent de regeering niet, zoo werd gevraagd, dat het op haar weg ligt te bevorderen, dat ook de lagere publiekrechtelyke lichamen voor hun noodzakelijke uitgaven tegen redelijke voorwaarden kunnen leenen? Eenige leden waren van oordeel, dat het aanbeveling verdient aan deze lee ning, al moge zy dan worden aangegaan voor dekking van „normale" uitgaven, een korten looptyd te geven; 15 jaar achtten zij ook voor deze leening een juisten termijn. Wel is waar zouden de aflossingen daardoor worden verhoogd, doch men zou dan tegen lagere rente kunnen leenen. Andere leden achtten een looptijd van 40 jaar, zooals de regeering voorstelt, juist. Zeer vele leden hadden er bezwaar tegen, dat degenen, die hebben inge schreven op de vorige leening, thans over één kam geschoren zullen worden met hen, die dit nalieten. Om zich tegen deelneming in de ge dwongen leening te vrijwaren, zullen de eerstbedoelde personen immers moeten

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1940 | | pagina 1