Rede van Chamberlain. Hevige aanval der Finnen.
Russische aanvol en afgeslagen.
Amerika bouwt oorlogsschepen.
gramma.
EERSTE BLAD,
Belangrijkste Nieuws.
DONDERDAG 1 FEBR. 1940
54e JAARGANG - No. 103
Ook een rede van Chamberlain.
Een Duitsche duikboot vernield.
Vinnige Finsche aanval op
20.000 Russen.
Amerikaansche viootcommissie
aanvaardt verkort vlootprogram.
ier goede vrienden
ph vergezelde zijn
e Vlissingen wacht-
n vader en moeder
de boot af te halen,
ze haar zoon
je nooit meer
ze met tranen
beaamde dat
toen
mag
zei
rader
B. Bakker, Dom-
6; vulpen, P. v. d.
3tr. 20; boerenbroek-
isweg 191bontje, I.
26; kinderwantje,
aardstr. 60; dames-
Petiet, Nw. Ooster-
nes, P. Geers, Veer-
eerenhandschoen, H.
ingel 70; p. schaat-
Langeweg E 283;
A. Wondergem, Pen-
iderportemonnaie m.
der, Terhoogestr. 53,
>lboekjes en dik ca-
Vader, A. Kastelein,
vinders voorwerpen
jeve men daarvan
au van politie.
Februari 1940.
875 en 414.4 m. AV-
10 Gram. 10.00 Mor-
ram. 10.30 Voor de
11.00 "Weekoverz.
it. 12.00 Ens. Males-
gram. 1.00 AVRO-
Voor de vrouw. 2.30
Brei- en borduur-
4.00 Voor zieken en
Gram. 5.00 AVRO-
5.30 AVRO-Amuse-
,e. 6.30 Sportpr. 7.00
05 Voor militairen,
ïr. ANP, meded. 8.15
10-Vaudeville-orkest,
ible, AVRO-Salonor-
prekers. 9.15 „Fide-
im. 11.00 Ber. ANP.
rkest en gram.
301.5 m. 8.00—9.15
11.00 KRO, 2.00-
.05—9.15 en 10.00
1. 10.45 Gram. 11.30
O Ber. 12.15 KRO-
1P, gram. 1.10 KRO-
00 Handwerkuurtje.
gram. 3.453,55
00 Gram. 5.15 Han-
mgd, 5.45 Ens, van
,45 C.N.V.-kwartier- i
lekbespr. 7.45 Gram.
SOS-ber. 8.15 Or- i
gelleven en Natuur-
■Friesland". 9.30 De
m. 10.00 Ber. ANP,
Ie „Gooilanders" en
Ca. 11.50—'12.00
owoajySJ
WEERBERICHT.
!est matige, in het
lijk nog plaatselijke
trokken tot zwaar-
jk eenige regen of
rden, matige tot
imperatuur om het
uiden temperatuur
licht vorst.
G VOOR HET
EER.
ordt voor gladde
en Zuiden.
nmiddag 3 u.:
iddag 3 u.: 765.
r fietsen*,
i.
Uitgave: N, V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrant 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Dagblad voor de Provincie Zeeland
Abonnementsprijs f2.6Ö pe? kwsrissï
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vüsslngen f 0.20
Losse nummers cent
Advertentiën 30 cent pa? regel
Ingezonden meisdseüsses cant pr: rejsl
Kleine Advertentiën Dinsdags, Vrijdags en
Zaterdags f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of cnotto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
DE KRACHTSONTPLOOIING VAN
ENGELAND.
Chamberlain, de Engelsche minister
president, is zijn gisteren te Londen ge
houden toespraak begonnen met te zég
gen, er gelukkig mee te zyn, dat men het
niet noodig had geacht voor het publiek
tijd of plaats voor dit noenmaal te ver
bergen.
Thans bevinden zich in Frankrijk, in
Indië en in andere stations overzee aan
vitale verkeerswegen van het Engelsche
imperium meer dan iy4 millioen man
onder de wapenen. Deze troepen in de
garnizoenen overzee stellen het rijk in
het binnenland in staat zonder vrees
voor onderbreking voort te gaan met de
uitbreiding en" de uitrusting van zijn
strijdmacht.
Een der stoutste van de vele stoute
verzekeringen van den Duitschen minis
ter voor de propaganda is, aldus Cham
berlain, dat zy ons der heerschappij ter
zee hebben ontnomen. (Gelach.) Het is
waar dat zij van hun luchtmacht gebruik
maken om onverdedigde treilers, vis-
schersschepen en lichtschepen aan te
vallen en hoewel zij zich haasten naar
huis terug te keeren, wanneer het vuur
op hen wordt geopend door ons lucht
doelgeschut erf onze gevechtsvliegtuigen,
zjjn zij op deze wijze toch aan een zeker
aantal schepen en menschenlevens nood
lottig.
Nog steeds blijft waar, dat de macht
van de Britsche marine niet alleen con-
vooien kan beschermen met een zooda
nig succes, dat zij in toenemende mate
door neutralen worden gebezigd, doch 't
wapen der contrabandecontrole uit te
is ook mogelijk, een ontzettend machtig
oefenen ongehinderd door de Duit-
sche gewapende macht.
Duikboot vernield.
Gjj zult wel willen weten, dat de eerste
aanval op een convooi, welke sedert lang
gisteren door een Duitsche duikboot is
ondernomen, geleid heeft tot vernieti
ging van die duikboot.
Ingeval het ministerie van propaganda
in Duitschland zou probeeren deze ver
klaring te ontkennen, zou ik u ervan op
de hoogte willen stellen, dat geheel ver
schillend van de Duitsche practij'k wij de
levens der meeste leden van de beman
ning hebben gered.
Chamberlain zeide, dat er duidelijke
redenen bestaan om geen cijfers te geven
over de uitbreiding van de luchtmacht,
doch het aantal arbeiders, dat thans ge
bruikt wordt bij den vliegtuigbouw, is
zevenmaal zoo groot als in de jaren 1935
tot 1936.
In Canada zijn niet minder dan 67
oefenscholen gesticht. Zij zullen een per
soneel hebben van 40.000 koppen en de
beschikking hebben over 80 nieuwe of
vergroote vliegvelden.
„Wij hebben schikkingen getroffen, op
grond waarvan wy de geheele productie
van wol in 't Britsche rijk voor den duur
van den oorlog hebben opgekocht en ook
nog voor den tyd van een jaar daarna.
Wij hebben tot een bedrag van 85 milli
oen pond aan textielwaren en leer ge
kocht. Meer dan duizend firma's in Groot
Brittannië vervaardigen thans khaki-
kleeding.
i 1.300.000 paren schoenen worden we
kelijks voor het leger gemaakt. Sedert
het begin van den oorlog is de productie
van kanonnen verdubbeld, in sommige
gevallen verachtvoudigd. De productie
van granaten is verdubbeld en thans tien
keer zoo groot als na de eerste vijf maan
den van den oorlog van 1914.
„Alles bij elkaar hebben wij sedert
September bestellingen geplaatst voor
kanonnen, kleine wapens, munitie, ont-
ploffingsmiddelen, voertuigen, machine-
I rieën en andere behoeften ter waarde
van bijna 200 millioen pond sterling.
„Wij hebben nog geen luchtaanvallen
gehad, doch wy zijn er op voorbereid,
indien zij komen.
Sprekende over den Britschen handel,
zeide Chamberlain, dat de waarde van
den uitvoer in December grooter was dan
de gemiddelde maandelijksche uitvoeren
gedurende drie maanden voorafgaande
aan het uitbreken van den oorlog.
DE POSITIE DER NEUTRALEN.
Wij verwachten in de toekomst nog
grootere inspanning te doen en toch is
er niet één enkel niet-oorlogvoerend land
dat zichzelf bedreigd gevoelt door deze
enorme opeenhooping van macht.
Eén ding wordt met den dag duidelij
ker; niet uit hetgeen wij zeggen, doch
door het optreden der Duitschers zelf,
n.l. dat wij niet alleen voor onszelf strij
den.
„Natuurlijk betwisten wij geen oogen-
Jonj
Be6?6- liet z'ch niet onbetuigd op den tweeden verjaardag van Prin-
DenHaa Cn ^wam by den politie-agent voor het paleis Noordeinde te
ag wformeeren, of het geoorloofd was, de felicitatieregisters te teekenen.
blik het recht der neutralen te beslissen
of zij in het conflict betrokken zullen
worden, of wanneer zij verkiezen er
buiten te bleven, op welke wijze zij de
neutraliteit zullen gebruiken, welke zij
hebben verkozen. Doch wij mogen hun
vragen, en wij vragen, of zij klein en
zwak zyn of groot en machtig, er reke
ning mee willen houden, dat, hoewel wij
by de uitoefening van ons onbetwist
recht van oorlogvoerenden zouden kun
nen optreden^ op een wijze, welke hun
ongemakken of zelfs verliezen bezorgt,
wy in geen geval ooit neutrale schepen
hebben tot zinken gebracht en nimmer
bewust een enkel neutraal leven in ge
vaar hebben gebracht
Aan den anderen kant bedreigt onze
vijand het bestaan van staten, die te
klein of te zwak of te dichtby zyn om
hem te trotseeren en hij gaat voort een
bijna volledige onverschilligheid te too-
r.en niet alleen voor hun belangen, doch
voor gewone gebruiken van de mensch-
heid. Voor ons schijnen deze overwegin
gen voor een groot deel ernstiger dan
eenige tijdelijke verstoring van den han
del. Terzelfder tijd erkennen wij' ten vol
le, dat een verstoring van den handel der
neutralen ernstig voor hen kan zyn.
„Wij erkennen, aldus Chamberlain, dat
de internationale handel voor een volle
dige ontwikkeling veelzijdige kanalen
moet volgen en dat wij een einde moeten
maken aan de vicieuse politiek van eco
nomisch nationalisme en autarkie, welke
zooveel heeft gedaan om de laatste
groote vredesregeling omver te werpen.
Een van onze eerste bedoelingen zal zijn
een herstel van den internationalen han
del, welke ons voorkomt de beste gele
genheid te zijn om op zijn beurt voor
een herstel van den levensstandaard en
het consumptievermogen der natie.
Dit is de politiek, welke wij in ge
dachte hebben wanneer de tijd zal ko
men opnieuw van oorlog tot vrede terug
te keeren".
De Britsche ministeries van Marine
en Luchtvaart hebben het volgende com
muniqué gepubliceerd:
„Op 30 Januari heeft een Duitsche
duikboot een convooi aangevallen en het
Britsche s.s. „Vaclite", groot 5026 ton,
tot zinken gebracht, welks bemanning
door een Italiaansch schip gered werd.
Het vloot-escorte maakte direct jacht op
de duikboot en deed een tegenaanval met
dieptebommen, doch na eenigen tijd werd
het contact verloren.
Later op den dag kreeg het vlootes-
corte hulp van een vliegboot van de
kustwacht en vond de duikboot, die aan
de oppervlakte voer. De duikboot was
blijkbaar niet in staat te duiken, als ge
volg van bij den eersten aanval opgeloo-
pen schade. Een zware bom viel aan
stuurboordzijde van de duikboot. De
duikboot vuurde met haar luchtdoelka
non en het vliegtuig antwoordde met
zijn mitrailleur. De wolken zakten daar
op tot vlak boven zee en de duikboot was
tydelijk niet meer te zien.
Het vliegtuig vloog daarop naar de
oorlogsbooten en stelde hen op de hoog
te van de positie van de duikboot, maar
toen zij ter plaatse aankwamen was de
duikboot al gezonken. Eenige overleven
den werden in een rubberboot gezien en
gered; later konden de Britsche oorlogs
schepen nog eenige overlevenden uit de
zee oppikken.
Aan het einde van de tweede oorlogs
maand valt te constateeren, aldus Un.
Press, dat de Russen een aanzienlijk klei
ner deel van Finland in hun bezit hebben
dan vier weken geleden. Op sommige
punten zijn zij gedwongen geweest, zich
over de grens terug te trekken, op ande
re punten hebben zij versterkingen aan
gelegd, om aldus het veroverde gebied
te kunnen handhaven.
Vrijwel overal zijn hun verliezen enorm
geweest.
Op enkele punten, zooals aan het
Salla-front, werden de nieuwe verster
kingen alweer opgegeven en trekken de
Sovjets terug op een tweede linie, die
dichter bij de grens ligt en gemakkelij
ker te verdedigen valt.
Neutrale waarnemers zijn van mee
ning, dat de Russen in het Noorden geen
nieuwe poging zullen doen vóór de lente.
In de lucht handhaven de Russen nog
steeds hun superioriteit, zij het niet meer
op zulk een besliste wijze als in de eer
ste dagen van den oorlog. Deze kleine
wijziging ten voordeele van de Finnen
is gedeeltelijk te danken aan hun verbe
terde verdediging en aan de aankomst
van nieuwe vliegtuigen en vrywilligers-
piloten uit het buitenland.
De streek van Kohmo is, blijkens de
berichten, die In Stockholm en Kopen
hagen uit Lapland binnenkomen, op dit
oogenblik het tooneel van een verbitter
den strijd.
Niet minder dan 20.000 Russen wor
den hier door de Finnen bevochten.
Reeds hoort men van honderden doo-
den aan de zijde der Russen, en van een
buit maken van een aantal pantserwa
gens, kanonnen en ander materiaal door
de Finnen.
Een strydmacht van 68000 Finnen
heeft zich van twee zijden op de Russen
geworpen, die zich by het begin van den
oorlog daar in loopgraven verschanst
hadden, en tot nu toe een vrywel onon
derbroken rust genoten hebben
De aanval werd bij verrassing Maan
dag geopend, toen verkenningspatrouil
les het bericht brachten, dat de voedsel
voorraden der Russen afnamen en de
troepen teekenen van verzwakking toon
den.
Van het Salla-front.
Van het Salla-front worden thans he
vige gevechten gemeld. Naar verluidt,
hebben de Russen grenswachten van de
Karelische grens, welke beter getraind
en uitgerust zijn, naar het Salla-front
gestuurd, teneinde de Finnen in de flank
aan te vallen.
Ze zijn ook in het wit gekleed, evenals
de Finnen en beter bewapend dan de an
dere Russische troepen.
Russische aanvallen afgeslagen.
De Finsche legerleiding deelt mede:
„In de landengte van Kareliè hebben
de Finnen een aanval op de rivier Taipale
afgeslagen. Ten Noorden van het Lado-
ga-meer heeft de vijand opnieuw aanval
len gedaan op verscheidene punten der
Finsche stellingen, doch deze aanvallen
werden overal afgeslagen.
De actie der Sovjet-luchtmacht was
gisteren beperkt en voornamelijk gecon
centreerd op het strydtooneel.
In den nacht van 29 op 30 Januari
heeft de Finsche luchtmacht verscheiden
verkenningsvluchten gemaakt en bom
bardementen uitgevoerd.
Vijf Russische vliegtuigen werden
door het Finsche luchtdoelgeschut en de
Finsche jachtvliegtuigen omlaag gescho
ten.
Voor den vierden keer sedert het uit
breken van den oorlog had op Rovanie-
mi een luchtaanval plaats. Een hospitaal
en een schuilkelder werden getroffen.
Men gelooft, dat er vele dooden te be
treuren zijn, en vele gewonden.
27 vliegtuigen cirkelden vier maai bo
ven de stad en lieten gedurende een half
uur een regen van bommen op de stad
en haar buitenwijken neergekomen.
Finland vraagt om hulp.
Aan een noenmaal van de Britsch-
Amerikaansche persvereeniging heeft de
Finsche gezant te Parijs verklaard, dat
Finland dringend behoefte heeft aan
hulp, anders is het ter dood veroordeeld.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De financieele verhouding tusschen Ryk
en gemeenten.
Nederlandsche arbeiders in Duitschland.
Alg. vergadering van de Coöp. Suikerfa
briek Dinteloord.
Extra brandstoffentoeslag voor kleine
boeren en tuinders.
Onze schepen en de Engelsche controle.
Oproeping van buitengewoon dienst
plichtigen.
Buitenland.
Rede van Chamberlain.
De Finnen ondernemen een aanval en
slaan Russische aanvallen af.
Amerika bouwt oorlogsschepen.
Duitsche duikboot tot zinken gebracht.
Er zijn wonderen gebeurd,
doch men mag geen onaf
gebroken reeks wonderen
v e r 1 a n g e n".
De viootcommissie uit het Huis van
Afgevaardigden heeft het bekorte vloot-
programma aanvaard.
Dit programma omvat den bouw van
21 oorlogsschepen, 22 hulpooorlogssche-
pen en de uitbreiding van de marine
luchtvaart met 4500 toestellen; de kos
ten ervan worden voor de komende Jaren
geraamd op 655 millioen dollar.
In het oorspronkelyk door de regee
ring ingediende vlootprogramma was de
bouw voorzien van 77 oorlogsschepen en
een gelyk aantal hulp-oorlogsschepen tot
een totaal bedrag van 1.3 milliard dollar,
te verdeelen over zes jaren.
PRINS STARHEMBERG NEEMT
DIENST IN HET FRANSCHE LEGER.
Prins Starhemberg, de gewezen vice-
bondskanselier van Oostenrijk, heeft
dienst genomen in het Fransche leger.
Hij is benoemd tot luitenant by de in
fanterie.
NOORSCH BLAD EISCHT
REPRESSAILLES.
„Tidende", het toonaangevende blad
in Bergen schrijft:
Het grootste aantal scheepsrampen
wordt veroorzaakt, doordat één van de
bellingenten zich niet houdt aan de regels
van humaniteit bij het voeren van den
oorlog, waarmede iedereen krachtens de
ervaringen van den vorigen oorlog in
stemde.
H. M. de Koningin maakte Dinsdag op de ijsbaan achter het Huis ten
Bosch een tochtje op de schaats achter een slede,
