De Kamer-rede van Minister van Kleffens.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De Russen blijven aanvallen
EERSTE BLAD.
VRIJDAG 26 JANARRI 1940
54e JAARGANG - No. 98
Een woord voor binnen* en buitenlandsch gebruik*
Wij moeten varen» wij moeten handel drijven*
Zij willen de Finnen uitputten - Sovjet-
pantserschip tot zinken gebracht? - De
groote Duitsche aanval spoedig te ver
wachten? - Spionnage-geval in België
Vergrooting van de moeilijkheden voor
de neutralen?
^euwe aanvallen van de Russen.
Groote Duitsche aanval binnen
enkele weken verwacht.
De handhaving van onze
neutraliteit.
Weer neutrale schepen gezonken.
Spionnage In België.
Belangrijkste Nieuws.
Verzwaring van den druk op de
neutralen?
Uit de Provincie
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs fper vwsrissl
Weekabonnementen voor MiddeSiurg
Goes en VUssingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertontign 30 cent per regel
Ingezonden meófedeeïingen cent por rag»!
Kleine Advertewttën Dinsdags, Vrijdags en
Zaterdags f 0J! bij vooruitbetaling
Advertentlün onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Minister van Kleffens heeft gisteren
ia de Eerste Kamer by de verdediging
van het buitenlandsch beleid een klare
en heldere rede gehouden, die niet alleen
voor inwendig gebruik, maar ook, en ze
ker niet in de laatste plaats, voor het
buitenland bedoeld was.
Na het gisteren geplaatste overzicht
laten wij hier nog enkele gedeelten vol
gen.
Nadat eerst verschillende punten van
algemeenen aard behandeld waren, ver
volgde de Minister:
De naaste toekomst, onzeker als zij is,
zal mede aan ons volk menige beproe
ving brengen, ook dan indien de oorlog
in militairen zin buiten onze grenzen
biyft. Het is goed daarop te zyn voor
bereid, en te trachten den samenhang
der dingen te begrijpen, opdat Nederland
met oud-vaderlandsche kloekheid maat
regelen neme waar het kan, en voor het
overige datgene wat het zich bewust is,
alleen niet te kunnen veranderen, man
moedig aanvaarde en drage.
Juist in een periode van materieelen
tegenspoed kunnen en moeten wy toonen,
dat wij het levenskrachtige volk zijn,
waarop ons uitzonderlijk hoog geboorte
cijfer en ons uitzonderlijk laag sterfte
cijfer wijzen, cijfers waarvan het verschil
zóó groot is, dat wij daarin alle Euro-
peesche groote mogendheden en de Ver-
eenigde Staten achter ons laten. Die vi
taliteit is voor den oorlog van 1914 wel
eens in twijfel getrokken. Ook in den
laatsten tijd is op onze levenskracht in
het oorlogvoerend buitenland wel eens
een verkeerd licht geworpen, doch en
dit moge ons tot geruststelling strekken
veel al in den vorm van begripsver
warring.
Men stelde als gebrek aan ruggegraat
voor, wat niets anders was dan een open
baring van het feit, dat onze kracht ter
zee geringer is dan die van de groote
mogendheden, zoodat wij ter zee slechts
in bijzondere gevallen met geweld kun
nen keeren.
Het getuigt van oppervlakkigheid,
wanneer de vreemdeling ons phlegma
houdt voor vadsigheid, onze gezonde
skepsis voor zelfvoldane onaandoenlijk-
heid, ons „Bezint eer gij begint" voor ge
mis aan besluitvaardigheid en wat de
Duitscher noemt „Einzatzbereitschaft". I
I
Wanneer buitenlanders willen zien hoe
het met de levenskracht van Nederland
gesteld is, laten zij dan eens by onze
weermacht gaan kijken ,of in Indië, of
laat hen bij onze padvinders te gast gaan
of een Kaagweek meemaken, of een vier-
daagschen afstandsmarschof laat hen
de Zuiderzeewerken bezoeken.
Zoolang Nederland, dat, mits het zelf
standig is, evenals België, een element
van rust vormt in Europa, het vrijheid
lievende, arbeidzame land is, dat het al
tijd is geweest, sterk ook door den religi-
eusen inslag zijner bewoners, de ver
scheidenheid hunner gaven, hun onder
nemingszin, vooruitstrevendheid en ver
richtingen op het gebied van weten
schap en kunst zoolang verdient het
de onaantastbaarheid van zyn gebied en
zyn zelfstandigheid, voor welker be
scherming het, zoo het moet, alles over
heeft. Vertrouwen wy echter op welge-
fundeerde gegeven beloften, en op het
inzicht in 't buitenland, dat Nederiand's
ligging nu eenmaal zoodanig is, in
Europa zoowel als in Azië, dat geen
groote mogendheid zich kan veroorloo-
ven, ons gebied in anderer handen te
zien vallen.
Dat gebied is uit politiek oogpunt nu
eenmaal even gewichtig als het, wat het
moederland betreft, gering is van opper
vlakte. In onze dagen heeft de eisch van
bestaansruimte in meer dan één land
de aandacht. Naar Nederlandsch inzicht
kan en behoort dat probleem, dat voor
onszelf in uitzonderlijk sterke mate be
staat, met vreedzame middelen te wor
den opgelost.
Vergeleken met andere staten hebben
wij een buitengewoon groot bevolkings
overschot. Op ons Europeesch gebied
moeten wij het buitenland moge zich
goed voorstellen wat dat beteekent
per vierkante mijl 618 menschen voeden,
dat is meer dan anderhalf maal zooveel
als in Duitschland, drie maal zooveel als
in Frankrijk, en nog altijd niet minder
dan 100 zielen meer dan het Vereenigd
Koninkrijk. Acht en driekwart millioen
menschen te voeden in een land, welks
bodem slechts vier millioen in het leven
kan houden, dat is een kunststuk, dat
slechts mogelijk is door groote krachts
inspanning.1'
Onze overzeesche gebiedsdeelen, of
schoon niet geschikt voor duurzame ves
tiging van Europeanen, helpen ons daar
bij', al is de groote bevolkingsdichtheid
van Java (met 784 bewoners per vier
kante mijl een der allerdichtste gebieden
ter wereld) een probleem op zichzelf.
Die overzeesche ryksdeelen beschou
wen wij niettemin niet als een voor ande
ren gesloten gebied; integendeel, ande
ren zijn daar welkom onder onze milde
wetgeving en ons bestuur dat door be
voegde beoordeelaars in den vreemde
aan anderen tot voorbeeld wordt gesteld.
Hopen wij, dat tegenover die open deur
de poorten bij anderen zich weldra op
nieuw zullen openen.
Wy moeten varen, wij m o e t e n
handel drijven, wy m o e t e n anderen
diensten bewyzen, anders kan ons volk
niet bestaan. De landen, die thans, om
den tegenstander te treffen, onzen han
del beperkingen opleggen, mogen dat
niet voorbij zien. In de ultra-protectio
nistische en verarmende wereld, die wij
thans kennen, moeten wy in de naaste
toekomst dat feit hebben wij eenvou
dig te aanvaarden, of wij willen of niet
op een vermindering van onzen le
vensstandaard zijn voorbereid. Hopen wy
echter dat gezond inzicht en verstandig
beleid, wellicht door nood gedreven,
weldra een reactie in die wereld zullen
teweeg brengen, opdat de barrières af
gebroken worden, die ook ons volk zoo
zeer benauwen.
Het Finsche legerbericht meldt:
lis „e °P de landengte van Kare-
as (je toestand betrekkelijk rustig.
soVii,f1Jan<! .scho°t met vèrdragend ge-
T 0PWib°rg, doch zonder resultaat,
zon* j Noorden van het Ladogameer
aam, ii vi-iand den geheelen dag zijn
ten by geV°Ch'
aanvallen werden met groote ver
ezen voor den vijand afgeslagen.
heeft de vyand een aan-
rend* anjoki ingezet, deze is gedu-
gen nacht met korte onderbrekin-
van <Jp„rjgezet' yóór het aanbreken
ag was de aanval definitief af
geslagen. Evenals in andere gevechten
heeft de vijand hier vele honderden man
schappen verloren.
In Lapland heeft de vijand Finsche
stellingen by Markjarvi aangevallen,
doch de aanval werd afgeslagen.
By Petsamo heeft de vijand twee keer
zonder succes aangevallen.
In de lucht: ten gevolge van de
sneeuw weinig activiteit in de lucht, af
gezien van enkele bomaanvallen van wei
nig belang op Kuusamo en op de Aland-
eilanden. By deze aanvallen vielen geen
slachtoffers.
De berichten omtrent Russische troe
penbewegingen en transport van materi
eel uit Moermansk over zee naar Petsa
mo worden bevestigd.
De zware sneeuwval gedurende de laat
ste dagen heeft de wegen geblokkeerd;
ook de Russen ondervinden groote moei-
lykheden by het oversteken van het ys
by Petsamo met gemotoriseerde eenhe
den.
Steeds opnieuw doen de Russen hevige
aanvallen op de Finsche linies ten N.O.
van het Ladogameer, zoo Woensdag den
geheelen dag, gedurende den nacht tot
gistermorgen vroeg. Dit was de eerste
maal, dat de Sovjet-bevelhebbers het ge
vecht gedurende den nacht hebben, voort
gezet.
Tegelijkertyd hebben de Russen de
Finsche stellingen in Lapland, in Mid-
den-Finland by Mark&jiirvi, aangevallen,
waar zy zich 45 km hadden terug ge
trokken.
Gebruik makende van de twee uur
daglicht, deden zy tweemaal by Petsamo
een uitval. Dit zyn de eerste gevechten
van beteekenis in dit gebied sedert we
ken.
Finsche militaire waarnemers betwij
felen, aldus Un. Press, of de Russen een
offensief in een dergelijk tempo nog vele
dagen kunnen volhouden. Zij vertrouwen
dat het Russische offensief zal ineen
storten zonder veel winst voor den vij
and.
Bij Aittojoki hebben de Russen ver-
sche troepen in den strijd geworpen;
hier vooral waren de aanvallen buiten
gewoon hevig en ontwikkelden de Sov
jets een ongekende vastberadenheid.
Op de Karelische landengte zyn de
Russen voortgegaan duizenden granaten
af te schieten, maar zy onthielden zich
van aanvallen.
De verandering van de Russische tak-
tiek, n.l. om de aanvallen ook des nachts
voort te zetten wijst op nieuwe krachti-
ge pogingen om de Finnen door uitput-
ting te bedwingen.
Neutrale militaire waarnemers echter
zijn van meening, dat dit offensief, aan
gezien de Russen geen terreinwinst van
beteekenis konden boeken, eveneens tot
mislukking is gedoemd.
De Russen bly'ven er alles op zetten,
om door de Finsche linie ten Noorden
van het Ladogameer te breken, doch te
oordeelen naar het officieele Finsche
nieuws, hebben zy nog steeds geen suc
ces gehad.
Eén der voordeelen voor de Finnen
in dezen woesten sector is hun geoefend
heid in het kaartlezen. Ook zijn de Fin
nen in het voordeel bij nachtgevechten.
Het Russische offensief, dat nu al
sinds vele weken duurt, is bestemd de
Mannerheimlinie te overvleugelen.
Het beste deel van Zuid-Finland heb
ben zy voor hun aanval gekozen. Het
terrein biedt hier niet zooveel mogelijk
heden als de Karelische landengte.
Toch is het geenszins zeker, dat de
Russen succes zullen hebben. Hun verlie
zen zijn in ieder geval zeer zwaar ge
weest.
Men zegt, dat Stalin zyn beste troepen
in het vuur heeft gebracht.
RUSSISCH PANTSERSCHIP
GEZONKEN?
De speciale correspondent van de „Gi-
ornale d'Italia" te Helsinki meldt, dat
volgens een nog niet bevestigd bericht
één der vier Russische pantserschepen,
die de Finsche haven Koivisto hebben
gebombardeerd, n.l. de „Kattowa", door
het Finsche afweergeschut getroffen en
gezonken zou zyn.
De correspondent meldt voorts, dat te
Salla en in andere sectoren in het Noor
den Zweedsche vrijwilligers de Finsche
troepen zouden hebben afgelost. Een ba
taljon dezer vrijwilligers zou ten Oosten
van Salla een Russisch autopark by ver
rassing vernield hebben.
Militaire Fransche kringen hebben de
waarschuwing doen hooren, dat een
Duitsche aanval op groote schaal kan
worden verwacht ovfer één tot anderhal
ve maand.
De huidige toestand der troepen aan
het Westelijk front, zoo zegt men, moet
niet beschouwd worden als een teeken,
dat een dergelyke situatie waarschynlyk
onbeperkt zou voortduren. Men herinnert
er aan, dat de Duitschers gereed waren,
om het historisch offensief tegen Ver
dun te openen op 21 Februari.
DUITSCHE SOLDATEN BOVEN
45 JAAR ZOUDEN AFZWAAIEN
Naar verluidt is het opperbevel van
de Duitsche weermacht thans begonnen
alle mannen boven 45 jaar waar dit mo-
gelyk is, uit den dienst te ontslaan.
HET VOLK ACHTER DE REGEERING
Aan de gisteren door Minister van
Kleffens gehouden rede is nog het vol
gende ontleend
Aangaande de handhaving van onze
neutraliteit is het my, aldus de minis
ter, een buitengewoon groot voorrecht,
te mogen vaststellen dat het Nederland-
sche volk in overgroote meerderheid
achter de regeering staat.
Ten aanzien van deze aangelegenheid
van overwegend belang weet ook het
buitenland, dat hier te lande geen betee-
kenend verschil van meening bestaat.
Men moge wel hier of daar een aceent
eenigszins anders gelegd wenschen, men
moge soms geneigd zyn de grenzen van
het bereikbare voorbij te willen streven
hoofdzaak is, dat Nederland in dezen
zorgvollen tyd ten aanzien van de bui-
tenlandsche zaken een mate van spon
tane eenheid vertoont, die ieder land ons
mag benyden, en waaraan de vryheid
van opvatting en meeningsuiting, die
wij kennen en de ryke geschakeerdheid
van ons nationale leven een zeer byzon-
dere beteekenis geven.
In militaire kringen wyst men er op,
dat deze maatregel echter niet van toe
passing zal zyn op „specialisten", die
voor belangryke militaire werkzaamhe
den noodig zyn. Zelks kunnen deze in
sommige gevallen opnieuw worden op
geroepen.
De reederij van het Zweedsche stoom
schip „Patria" (1188 ton) heeft bericht
ontvangen, dat dit schip, dat van Rot
terdam op weg was naar Gothenburg,
Zaterdag j.l. op de Noordzee op een mijn
is geloopen en gezonken.
Een Finsch schip is in een Zweedsche
haven aangekomen met 4 geredde opva
renden van de „Patria" aan boord.
De bemanning bestond uit 23 koppen,
waaronder zich twee Nederlan
ders bevonden.
Elf overlevenden van het Zweedsche
s.s. „Gothia" zyn op een eiland voor de
westkust van Schotland aan land ge
zet. Vier man waren ernstig gewond.
Allen waren volkomen uitgeput. Do
overlevenden verklaren, dat drie leden
der bemanning door een ontploffing ge
dood zyn en dat een boot, waarin tien
schipbreukelingen hadden plaats geno
men, vermist wordt.
Een telegram uit Madrid meldt, dat
het Deensche s.s. „Kina" te Las Palmas
is aangekomen met acht overlevenden
van op mynen geloopen en getorpedeer
de schepen. Hieronder bevindt zich ook
de kapitein van het Noorsche s.s.
„Enid", dat op 18 Januari in de Noord
zee is getorpedeerd.
Twee reddingbooten van het Estland-
sche stoomschip „Nautic", dat Zaterdag
op de Noordzee is gezonken, zijn op de
Noorsche kust aangekomen. De booten
hadden bijna zes dagen op zee rondge
zwalkt. Aan boord van een der booten
bevonden zich elf mannen en een vrouw;
aan boord van de andere boot tien man
nen en een vrouw.
TWEE ARRESTATIES TE
CHARLEROI.
Ingevolge huiszoekingen te Charleroi
in Rexistische en Vlaamsch-nationalisti-
sche kringen werden een Waalsch inge
nieur en een Vlaamsch kantoorbediende
gearresteerd. De ingenieur zou namelijk
inlichtingen hebben ingewonnen over de
opstelling van Fransche troepen langs de
Belgische grens en anderzijds van den
kantoorbediende inlichtingen voor geld
hebben gekocht betreffende de opstel
ling van Belgische troepen.
Het parket is van oordeel, dat men
met een geval van spionnage zou kunnen
hebben te doen ten voordeele van
Duitschland en heeft de twee gearres
teerden naar Brussel doen overbrengen.
Naar verluidt zouden nog andere ar
restaties te wachten zijn.
De voorzitter van de kamer heeft van
wege den procureur-generaal het ver
zoek ontvangen om de. parlementaire on
schendbaarheid te mogen Opheffen van
den heer Staf Declercq, leider van de
Vlaamsch-nationale party.
Dit staat in verband met een onlangs
door den heer Declercq in het inmiddels
geschorste partij-orgaan „Volk en Staat"
geschreven artikel, waarin hij o.m. be
weerde, dat de jongste militaire maatre
gelen van de phase D niet noodig wa- i
ren, maar door zekere personaliteiten,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De rede van Minister Van Kleffens.
Begrooting van Buitenlandsche Zaken
door de Eerste Kamer aangenomen.
K.L.M. bestelt vliegtuigen by de Fokker
fabriek.
Buitenland.
De Russen biyven aanvallen maar boe
ken geen successen.
Russisch oorlogsschip tot zinken ge
bracht?
Groote Duitsche aanval spoedig te ver
wachten?
Worden de neutralen weer in 'tnauw
gebracht?
onder wie verschillende generaals, wa
ren uitgelokt, om te zyner tyd een soort
directorium in het leven te kunnen roe
pen onder leiding van militairen.
Omtrent de spionnag8-affaire, welke
is ontdekt, wordt nog vernomen, dat een
der arrestanten een zekere Jean Bero is,
die leider van de Rexistische garde van
Charleroi is geweest. Hy heeft talryke
reizen naar Duitschland gemaakt. Hij
stond in verbinding met een zekeren Jo
seph Desmet, een Vlaamsch-nationalist.
De leider van de Rexisten, Degrelle,
heeft naar aanleiding van deze zaak een
schrijven gepubliceerd, waarin hij ver
klaart, Bero uit de party te hebben ge
jaagd.
MEEDOEN AAN BLOKKADE, OF
ZELF GEBLOKKEERD WORDEN?
De mededeeling uit Londen, volgens
welke Engeland en Frankrijk het eens
zijn geworden over „de maatregelen wel
ke moeten worden getroffen voor de
ontwikkeling van den Engelsch-Fran-
schen handel, enz., zou volgens Berlijn
„niets anders beteekenen dan dat de Ge
allieerden in beginsel hebben besloten
om de neutrale staten in de blokkade
te betrekken".
Men zal zich herinneren, aldus het
Vad., dat zij dit ook in den vorigen oor
log hebben gedaan. Voor de neutralen
werd slechts zooveel invoer toegelaten
als zy voor eigen gebruik geacht werden
noodig te hebben, teneinde aldus den
heruitvoer van ingevoerde goederen
naar Duitschland te beletten. Onver
schillig waar de goederen vandaan kwa
men, al was het ook uit de eigen kolo
niën van het neutrale land.
Daar een neutrale staat in zulke om
standigheden gedwongen is zijn uitvoer
naar Duitschland te beperken, be
schouwt men in Duitschland als oorlog
voerend land zulk een neutralen staat
als een staat welke rechtstreeks deel
neemt aan den economisehen oorlog te
gen Duitschland. „Elk van de 19 neu
trale staten in Europa zal voor deze
keus worden gesteld: óf zich onderwer
pen aan de gewelddadige maatregelen
van Engeland en daardoor meedoen aan
den economisehen oorlog tegen Duitsch
land, óf evenals Duitschland, door En
geland en Frankryk worden bestreden."
De Nachtausgabe schrijft:
„De neutrale staten hebben te kiezen
tusschen bun vryheid en hun economisch
voordeel, of hun onderwerping aan En
geland. Voor het overige weet de heele
wereld, dat de Engelsche oorlogsstokers
dezelfde verderfelyke vergissing als in
het begin van den oorlog zouden maken
indien zy aannemen dat Duitschland bij
een uitbreiding van den hongeroorlog lij-
delijk zou toezien en zich daartegen al
leen met economische middelen zou ver
zetten."
AL ZOMERTIJD OP 25 FEBRUARI.
De Engelsche regeering heeft beslo
ten, na overleg met de Fransche regee
ring, den zomertyd in Groot-Brittannië
op 25 Februari a.s. te doen beginnen.
Geweigerde autobusconcessie.
Bij K. B. is ongegrond verklaard het
beroep, ingesteld door de N.V. ^Rotter-
damsche Tramweg-Maatschappij te Rot
terdam, .tegen de beschikking van de com
missie autovervoer personen, waarbij is
afgewezen haar verzoek om vergunning
voor de uitoefening van een dagelijkschen
autqbusdienst tusschen Anna-Jacoba (veer)
en Steenbergen (de kade) over Noord-
