Hoe onze verdedigingslinies sedert September 1938 zijn gegroeid.
De Post omstreeks 1795.
PUROL er op!
Radioprogramma
Staal, Beton, Aarde en Water.
Kleine „knobbels" van groote beteekenis.
De zwerftochten van Kees.
Opbrengst kinderpostzegels
Grootere invoer van Ned.-Indische
koffie.
Het verzacht
en geneest,
WAT EEN BESCHAVING!
Tijdens een oefening, welke dezer dagen
ergens bij het veldleger onder het oog
van luitenant-generaal J. J. G. Baron
van Voorst tot Voorst werd gehouden,
was een van de A.N.P. verslaggevers in
de gelegenheid een stukje te zien van de
versterkte linie, welke als tooneel van de
oefening diende.
Militaire geheimhouding eischt, dat
over onze defensiewerken niet te veelvul
dig geschreven wordt, en daarom kan een
verslaggever niet te veel in détails tre
den. Toch deed het hem goed eens van
nabij te zien wat hij wel wist, dat 'be
stond: krachtige en moderne versterkte
linies. Ons leger zou, als de nood aan
den man zou komen, niet in het open
veld behoeven te vechten, doch zou be
schikken. over weerstandslijnen, waar 'het
den vijand zou kunnen opwachten.
Nu trof het in zooverre slecht, dat
het betrokken stuk „front" geografisch al
zeer sterk was, doordat het in de flank
beschermd werd door waterloopen en
inundaties, terwijl ook overigens de ter-
reingesteld'heid in de flanken van het
acces zoodanig was, dat het acces ook
zonder versterkingen moeilijk te forcee-
ren zou zijn. De defensiewerken, welke
hier zijn uitgevoerd, zijn daarom niet zoo
uitgebreid, dat zij representatief voor
alle andere versterkte terreinstrooken ge
noemd kunnen worden; er zouden veel
„mooiere" getoond kunnen worden.
Het hierbedoolde acces d.w.z. een
niet-geïnundeerde strook tusschen inun
daties doorloopende sluit aan op de
defensiewerken van onze vaderen. Stuk
ken van de achterste lijn dateeren uit den
tijd van Prins Maurits, wiens strategisch
inzicht nog steeds waarde heeft. Dit
wordt door een anectodische 'bijzonder
heid geïllustreerd: eenige jaren geleden
besloot een gemeentebestuur een groote
aarden verhooging in de buurt van het
acces, een onnut lijkende terp, te doen
sloopen orn met de aldus gewonnen aarde
oenige lager gelegen weilanden op te
hoogen. Onbekend met deze voorgeschie
denis besloot eenige maanden geleden de
artillerie-officier, die opdracht had ter
bescherming van het acces een goede
plaats ivoor de opstelling van eer.ige bat
terijen te zoeken, een aarden verhooging
te doe aanbrengen.... precies op de
plaats, waar driehonderd jaar lang de
door Maurits bevolen wal gelegen had.
De theorie, dat onze oude fortificaties
geen waarde meer zouden hebben, heeft
afgedaan. Bij den aanleg van versterkin-
en op groote schaal, zooals deze in de
laatste zes maanden is aangepakt, heeft
men van de oude forten en wallen ook
dankbaar gebruik gemaakt. Zoo wordt in
het bij de oefening betrokken acces de
achterste lijn gevormd door een gemoder
niseerd fort en. een forschen wal, die
achter de inundaties aan de flanken
doorliep. Het fort was van nieuwe stalen
pantserkoepels voorzien. De wal was aan
zienlijk versterkt, zoowel door het storten
van enorme massa's klei als door het
aanbrengen van betonnen kazematten.
Eenvoudig was dit niet, aangezien dit
soort wallen tevens waterkeerend behoort
te blijven, ook bij beschieting. Men be
grijpt, dat het smalspoor, dat over den
dijk liep, maanden en maanden in bedrijf
is geweest, voor deze enorme grondver
plaatsing.
De oude linie echter kon slechts als
basis dienen: moderne verdediging eischt
diepte. D'aarom was de artillerie in het
algemeen achterwaarts en een groot deel
der overige troepen naar ivoren opge
steld. D© versterking in de diepte was
volledig het werk der laatste maanden.
Het ongeveer 500 meter breede acces
heeft maanden lang werk gegeven aan
een regiment infanterie, eenige afdeelin-
gen artillerie en andere hulptroepen, plus
aan een aantal burger-aannemers en hun
werklieden. De troepen zorgden voor den
handenarbeid. Zij hadden uit hun mid
den ook betonploegen gevormd, die naast
de burgerarbeiders bij de uitvoering van
de betonnen kunstwerken meehielpen. Een
'breede tankgracht, behoorlijk van ver
sperringen voorzien, sloot het acces over
de volle breedte af. De gracht was ma
chinaal gegraven. Voorts was het terrein
doorspekt met hindernissen, mijnenvel
den en kleine vuurspuwende bergen: mi
trailleuropstellingen en schuttersnesten.
Als men bedenkt, dat al deze opstellingen
niet gegraven konden worden, maar door
ophooging moesten ontstaan, dan 'krij't
men eenig besef van den geweldigen ar
beid, die daartoe noodig is geweest.
Het kenmerkende ivan moderne linies
is, dat zij van buiten af weinig zichtbaar
zijn. Met de Maginot-linie is dat b.v. ook
het geval. Zoo'n paar knobbels in het
terrein, wat beteekenen zij voor een aan
valler? Zoo denkt de leek misschien,
wanneer de aanblik van kleine betonnen
en aarden kazematten hem hij den eer
sten oogopslag weinig imponeert. Zij be
teekenen vuur op een punt waar de vij
and het liever niet wilde hebben. Men
kan er op rekenen, dat evenals Mau
rits zijn aarden wal blijkbaar op het aan
gewezen punt had gemaakt ook thans
de pillendoozen en mijnenvelden en
draadversperringen en tankgrachten enz.
precies daar zijn aangelegd, waar zij
noodig zijn. De militair noemt dat uit
buiten van het terrein. Het is van ouds
her de opzet van de strategen geweest,
den vijand te laten vechten op een plaats,
die men voor hem heeft uitgezocht. Te
genwoordig beteekent dat nog meer dan
roe er, hetgeen duidelijk wordt bij de
beschouwing ivan een modern vuurplan,
waarop aan elk kruispunt, elk bosehje,
elke bocht in een dijk, elke boerderij, elke
sloot een speciaal vuur is toegedacht,
daar te brengen door het daartoe ge-
eigende wapen. In dat licht beteekenen
zij veel, die verspreide knobbels in het
polderland. En dat zij klein zijn, dan des
te beter: het zal den vijand moeite kos
ten ze één voor één onschadelijk te ma
ken.
De tijd, die ons leger sinds de mobili
satie heeft gehad, is goed besteed. Het
werk was 'hard en eentonig, doch het re
sultaat is, dat het Nederlandsche volk
zich niet onbeschermd behoeft te gevoe
len. Ook wij hebben thans gordels van
staal, beton, aarde en water.
gelegen station Weert heeft, teruglie
pen.
Intusschen naderde uit de richting
Roermond de personentrein no. 80, wel
ke om 18.05 uur uit Maastricht naar Den
Haag vertrekt en te 19.25 uur in Weert
moet aankomen. Er hing op dat oogen-
blik een zware mist, welke het uitzicht
van den machinist zeer bemoeilijkte. Het
gevolg was, dat deze trein ongeveer 500
meter voor het station Weert met een
geweldigen slag op de kolenwagons reed.
De machinist zag de wagens plotseling
voor zich uit den mist opdoemen.
De botsing veroorzaakte een groote
ravage. De achterste wagen werd omver
en dwars over de lijn geworpen en twee
andere wagons werden geheel versplin
terd. De machine van den personentrein
liep eveneens groote schade op.
De personentrein was slechts matig
bezet. De reizigers vlogen door den
schok tegen en over elkaar, maar, naar
men vernam, deden zich onder de passa
giers geen ernstige ongevallen voor.
Bij de vernielde wagons vond men de
uniformpet en overjas van een conduc
teur van den goederentrein. De man zelf
werd vermist. Men vond hem echter al
spoedig onder de steenkolen. Hij was be
wusteloos.
Hij' werd"'naar het St Jans Gasthuis
in Weert overgebracht.
Een conducteur van den personentrein
liep een lichte hersenschudding op; hij
werd eveneens naar het ziekenhuis ver
voerd.
Een andere personentrein uit Weert
voor de richting Roermond, welke op het
station voor veilig signaal stond en al
reeds vertrokken was, kon nog door
alarmsignalen tijdig tot stoppen worden
gebracht.
Het treinverkeer tusschen Weert en
Roermond is geheel gestremd, daar de
spoorlijnen, zoowel opgaand als afgaand
versperd zijn. Men is onmiddellijk begon
nen met het opruimingswerk, waarbij
militairen behulpzaam zijn.
Het slachtoffer, dat onder den ver
nielden kolenwagen werd gevonden, de
hoofdgeleider van den goederentrein
Ots uit Heerlen, is in het ziekenhuis aan
de opgeloopen inwendige kneuzingen
overleden.
GROOTE BRAND TE BERLIJN.
Vijf personen om het leven gekomen.
Gisternacht is brand uitgebroken in
een huis in het Oosten van Berlijn, De
bewoners werden door den vers tik uen-
den rook verhinderd, het huis te verla
ten.
De brandweer is er in geslaagd, met
behulp van rookmaskers en zuurstofap
paraten, alsmede springzeilen, een deel
der ingeslotenen te redden. Vijf perso
nen zijn evenwel gestikt.
DE KAPITEIN VAN DE „ORAZIO"
VERTELT.
De moeilijkheden bij de redding.
De kapitein van de „Orazio" heeft te
genover de United Press o.a. verklaard:
Sommige passagiers werden door een
paniek bevangen en wierpen zich in zee,
anderen vielen ten prooi aan de vlam
men. Sommige leden van de bemanning,
bijgestaan door de passagiers, li^en op
eigen initiatief reddingsbooten naar be
neden.
Van deze drie reddingsboorun w r 1 i.r
een opgepikt door het Fransche schip
„Ville de Ajaccio". Hierin bevonden zich
6 leden der bemanning en een passagier.
Van de twee andere reddingsboeien
werd niets meer gehoord en ik geloof
dan ook, dat zij als verloren beschouwd
moeten worden.
Om 6 uur begonnen wij mot Ie passa
giers over te brengen naar de „Coul.e
Biancamano" en „Colombo". Tengevolge
van de hooge zeeën was het strijken der
sloepen zeer gevaarlijk. Er he^rschte oen
scherpe koude, terwijl de vlammen die
aan de zijwanden van het schip naar
buiten sloegen de redding zeer bemoei
lijkten.
Tegen middernacht, toen alle perso
nen van boord gehaald waren, heb ik te
zamen met eenige officieren en leden
van de bemanning het geheele schip
nogmaais nauwkeurig onderzocht en ons
overtuigd, dat er niemand meer aan
boord was.
De brand was zeker een der hevigste,
die aan boord van een schip uitgebro
ken is.
Dat er ondanks de hooge zeeën en de
Een verheffend staaltje uit
het Amsterdamsche Gemeen
teraadsdebat van gisteren:
De heer Seegers bespreekt
de warmvoedselverstrekking.
Maar deze voeding p biedt
niet thuis, maar in 'okalen.
Weth. Boekman: Liever
bommen op kinderen gooien.
De heer Wijnkoop (met
stemverheffing)Schandelijk.
Wat een smeerlapperij.
De voorzitter hamert. Mijn
heer Wijnkoop, ik roep u tot
de orde.
De heer Wijnkoop: Een
smeerlap is hij, die dergelijke
opmerkingen maakt.
De voorzitter hamert: Ik
roep u tot de orde.
De heer Wijnkoop: Tuig zijn
jullie. (Rumoer.)
De heer Sneevliet: Naar
de hel met het overleg, dat
met menschen speelt.
395. In de komende dagen maakten Ralph
en Kees menigen rijtocht in de prachtige
omgeving van het kasteel. Gaandeweg leer
de Kees beter paardrijden, en hij was op
weg een volleerd ruiter te worden onder
leiding van zijn neef.
396. Op een middag waren de vrienden
weer uitgereden, toen ze een ruiter zagen
naderen. Het was een der bedienden \iUl
het kasteel. Er was juist een expressbrief
uit Holland gekomen voor Kees, en de oude
edelman had gezegd, dat deze zoo spoedig
mogelijk aan hem moest overhandigd
worden.
„P.T.T.-Nieuws", maandblad voor de ge
bruikers van den post-, telegraaf- en tele
foondienst, bevat een interessant artikel
over den toestand van het postwezen hier
te lande omstreeks 1795.
Veel goeds valt daarvan niet te zeggen.
De organisatie liet zoo ongeveer alles
te wenschen over.
Sommige postmeesters handelden ge
heel naar eigen goedvinden.
In 1798 werd door den Agent (Minister)
van Politie, bij de toenmalige gewestelijke
besturen, een onderzoek ingesteld.
Omtrent Zeeland werd daarbij be
richt, „dat de posterijen in dit gewest al
toos buiten bemoeienis van het provin
ciaal bestuur zijn gebleven. Zij waren ste
delijk en vooral Middelburg trok er
aanzienlijke baten uit. Een raadscommi'S- i
sie van vier leden was belast met toezicht 1
op den postmeester. De dienst berustte op
contracten met den postmeester-generaal
Le Jeune te Steenbergen (een broeder van
den Hollandschen ontvanger), die zijn
aanstelling had van den ex-stadhouder, j
die door contracten, ook met de andere
grootere steden, feitelijk het Zeeuwsche
postwezen beheerschte.
Het gewestelijk bestuur raadt dan ook
den Agent aan om, als hij meer van de
zaken wil weten, zich tot den „burger"
Le Jeune te wenden. Het noemt als post
kantoren, behalve Middelburg, nog Goes,
Tholen, Vlissingen, Veere en
Zierikzee. Te Goes, zeggen zij, stond
de post geheel onder Le Jeune; het stads
bestuur had niets in te brengen".
(Hierbij verdient aanteekening, dat
naast de „gewone posterijen", nog een
z.g. regeeringspost bestond, ten behoeve
van enkele zeer hooge overheden (Staten-
Generaal, Stadhouder, Raad van State,
Rekenkamer) zoomede een afzonderlijke
dienst voor de publieke brieven van onze
gezanten in het buitenland.)
hevige koude nog zooveel menschen ge
red zijn, is slechts toe te schrjjven aan
de voorbeeldige discipline en den bui
tengewonen moed van de officieren en
de bemanning.
Alle officieren en ik zelf eveneens heb
ben brandwonden opgeloopen en geleden
aan ontstoken oogen van den rook.
Ik geloof, dat het a atal slachtoffers
onder de passagiers u en onder de be
manning 60 personen is.
OOK IN AMERIKA BARRE WINTER.
Hevige sneeuwstormen hebben de ge
woonlijk zonnige Zuidelijke staten van
Amerika Arkansas, Tennessee, Louisia
na, Mississippi, Alabama en Georgia ge
teisterd. Men herinnert zich niet, dat in
deze staten een dergelijke winter ge-
heerscht heeft. In Atlanta is 25 c.M.
sneeuw gevallen. In Washington 20.
Een aantal treinen in genoemde dis
tricten werd door de sneeuw geblok
keerd, terwijl op verscheiden vliegha-
vens de toestellen niet konden vertrek
ken. Op de wegen zijn tal van ongeluk
ken gebeurd aan de sneeuw en koude
te wijten.
De sinaasappel- en citroenenboom
gaarden in Florida, voornamelijk in de
Rio Grandevallei zullen, zoo vreest men,
voor millioenen schade lijden door de
vorst.
Ondertusschen is de temperatuur te
St. Joseph (Missouri) 18 graden on
der nul.
Tragisch ongeluk.
Gisteren is te Katwijk aan Zee tijdens
oefeningen de milicien van D. uit Kat
wijk die onverwachts voor den loop van
een mitrailleur kwam door een kogel ge
troffen.
Spoedig daarna is hij aan de verwon
dingen bezweken.
Ruim f175.300 boven de> frankeerwaarde.
Volgens de voorloopige opgaven zijn
van de weldadigheidspostzegels „Voor het
kind", die van 1 December 1939 tot en
met 5 Januari 1940 verkrijgbaar waren,
de volgen aantallen verkocht:
IV2 cent (met IV2 cent toeslag) 1.919.646
2V2 2V2 601.718
3 „3 1.301.636
5 „3 2.316.864
12V* 3V2 656.354
De opbrengst boven de frankeerwaarde
hiervan bedraagt ruim f 175.300.
DE REGEERING BERAAMT
MAATREGELEN.
Naar wij vernemen, zou de regeering
maatregelen beramen om het verbruik
van Ned.-Indische koffie hier te lande
dat tot dusver ongeveer 30 pet. van het
totale verbruik bedroeg, op te voeren
tot ongeveer 50 pet. Zij zou dit waar
schijnlijk trachten te bereiken door een
regeling van den invoer.
De totale invoer voor verbruik be
draagt ongeveer 600.000 balen per jaar.
Naar gelang van de marktomstandighe
den bedroeg het aandeel van Ned. Indië
hierin iets meer of iets minder dan
200.000 bn.
De beteekenis van de beoogde maat
regelen, die tot een meerderen invoer
van ongeveer 100.000 balen zouden lei
den, moet echter, gezien de totale pro
ductie van 1.500.000 balen Ned. Indische
koffie, niet worden overschat.
WEINIG INTERESSANTE KEURING
TE GOES.
Voorgebrachte hengsten over het
algemeen „matig".
De strenge vorst heeft tot gevolg gehad,
dat slechts één der vier bootverbindingen
tusschen Zuid-Beveland en Zeeuwsch-
Vlaanderen nog intact is. Dit deed zich
goed gevoelen in het zeer matige bezoek
aan de Voorjaarshengstenkeuring te Goes.
Is steeds een belangrijk aantal belangstel
lenden uit Z.-Vl. aanwezig, thans was er
vrijwel niemand.
Vorige jaren werd steeds in Kattendijke
gekeurd, maar Goes moet ver boven dit
afgelegen oord worden geprefereerd.
De voorgebrachte hengsten waren door-
eengenomen matig. Opgenomen werd:
Titus van Certain, 4-jr. vosschim-
mel, door Certain van Lamswaarde, van
Adr. Joh. Karelse, Kruiningen. Eveneens
werd in K. opgenomen: Certain van
L e w e d 0 r p, 4-jr. d. Certain van Lams
waarde, van M. Vermue, Lewedorp's-H.
Arendskerke, Twee nieuwelingen werden
voor 'teerst voor dekking goedgekeurd,
n.l.: Adolf van Nieuw- en St.-
Joosland, d. Karei van Hengstdijk, van
A. A. v. Nieuwenhuijzen, te Nw.- en St-
Joosland en Mouton van B runs wijk,
d. Lion 1478, van Gebr. Verdonk, Nieuw-
dorp.
Betreffende de andere paarden was de
uitslag als volgt.: Goed voor dekking: Cer
tain van Dora, d. Certain v. Lamswaarde,
van P. Vermue Jzn, Kloetinge. Artist van
Westkerke, d. Bienfait d'Antheit van C.
Geus, 's-Heerenhoek, Lou van Serfrans,
d. Certain v. Lamswaarde, en Frits van
Serfrans, d. Certain v. Lamswaarde, beide
van Iz. G. Groenewege, Hoedekenskerke.
Goed voor één jaar: Voleur, d. Mars,
van A. S. Luyk Gzn, Kapelle. Goed voor
4-jr.: Sultan van Turkije, d. Lion d'Or,
van W. de Buck, Meliskerke.
Niet opgenomen: Xantos, d. Certain
van Lamswaarde, van J. van 't Westeinde-
Vermue, Nieuwdorp.
Afgekeurd werden 9, waarbij een k.
hengst. Het was een weinig interessante
keuring, aldus de „Telegraaf".
Landbouwschool-Schoondijke.
Dinsdag werd te Schoondijke de sinds
enkele jaren gebruikelijk geworden Ouder
avond van de Landbouwschool aldaar ge
houden. Ondanks vorst, sneeuw en gladde
wegen had zich nog weer een grooter
aantal ouders dan de vorige maal naar
Schoondijke begeven.
De voorzitter van het schoolbestuur, de
heer de Milliano, die met een geestig
woord de vergadering opende, bracht dan
ook een woord van hartelijken dank aan
de talrijke aanwezigen voor hun tegen
woordigheid.
Burgemeester F. A. van Rosevelt, deed
verslag over de wijze, waarop de gelden
van het Ouderfonds, waaraan vele ouders
van leerlingen jaarlijks vrijwillig bijdra
gen, waren besteed. Een belangrijke aan
koop is gedaan door de aanschaffing van
een projectie-apparaat, tevens epidias
coop, welk toestel in hooge mate zal bij
dragen tot het doeltreffender en aantrek
kelijker maken van de aardrijkskunde- en
andere lessen.
Het Hoofd der school, de heer L, van
Dijk, demonstreerde daarop dit apparaat
aan de ouders. Met behulp van lantaarn
platen, prentbriefkaarten, kranten-uit-
knipsels en andere illustraties, door het
toestel vergroot en verfraaid, liet spreker
het gezelschap een reis door verschillende
deelen van ons land maken.
Als Uw Handen ruw zijn of gesprongen
en Uw Lippen schraal en pijnlijk; maar
vooral ook bij brand- en snij wonden
ontvellingen en allerlei huidverwondingen
Vrijdag 26 Jan. 1940.
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 M. 8,00
VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA 12,00
AVRO. 4.00 VARA. 7.30 VPRO. 9.00
VARA. 10.40 VPRO. 11.00-12,00
VARA.
8.00 Ber. ANP. 8.10 Orgel. 8.30 Gram,
10.00 Morgenwijding. 10.20 Gram. 10.40
Piano. 11.10 Declam. 11.30 Viool en pia
no. 12.00 Gram. 12.15 AVRO-orkest,
12.45 Ber. ANP., gram. 1.00 AVRO-Amu-
sementsorkest. 2.00 Voor de vrouw. 2,10
Gram. 3.15 De Palladians. 4.00 Gram,
met toel. 4.30 Zang en piano. 5.00 Voor
de kinderen. 5.30 Gram. 6.00 Orgel, 6.30
Letterk. overz. 6.50 Zang en piano. 7.00
Beantw. van vragen over „Sociaal-de
mocratie en middenstand". 7.18 Ber,
ANP. 7.30 Voor de jeugd. 8.00 Zang met
piano. 8.30 Cyclus „De nooden van de
hedend. beeldende kunst en hun geeste
lijke achtergrond." 9.00 Radiotooneel,
9.20 Fragmenten uit de opera „Rigelet-
to". 10.20 Declam. (gram.). 10.25 Gram,
10.40 Avondw. 11.00 Ber. ANP. 11,10
Jazzmuziek (gram.). 11.4012.00 Orgel,
HILVERSUM II. 301.5 M. Algem,
Progr., verz. door de NCRV.
8.00 Ber. ANP. 8.05 Schriftl., medit.
8.20 Gram. 9.309.45 Gelukw. 10.30
Morgendienst. 11.00 Gram. 11.15 Zang,
piano en gram. 12.00 Ber. 12.15 Gram.
Om 12.30 Ber. ANP. 12.45 Toespraak
„Een woord voor U". 1.00 Quintolia e:
gram. 2.252.55 Chr. lectuur. 3.00
Viool, piano en gram. 4.00 Friesche uitz.
5.00 Dames-ensemble Van Eden en
gram. 6.30 Tuinbouwpr. 7.00 Ber. 7.15
Letterk. halfuur. 7.45 Gram. 8.00 Ber.
ANP., herh. SOS-Ber. 8.15 Kon. Marine
kapel en solist. 9.00 Chr. oratoriumver-
eeniging Haarlem, Haarl. orkestver''™-
en solist (opn.). 9.30 Act. halfuur. 10.00
Ber. ANP. 10.05 Causerie „Ons gezin in
de crisis". 10.35 Utr. Sted. orkest (opn.).
11.15 Gram. Ca. 11.50—12.00 Schriftl.
Wie iets wil verkoopen adverteert
Dat is logisch
Wie adverteeren wil gebruikt daarvoor
„DE ZEEUW".
Dat is verstandlo
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot morgenavond:
Verder toenemende bewolking met tij
delijke staging van temperatuur en kans
op regen of sneeuw, meest matige ver
anderlijke wind, later uit O. richtingen,
met weer invallende of toenemende
vorst.
Stand van hedenmiddag 3 u
Stand van gistermiddag 3 u.776.
Licht op voor fietsers--
Donderdag 4 u. 56 min.
