li [eiste Kamer over bet Defensiebeleid.
Vergeefsche aanvallen der Russen.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hulp aan Finland.
EERSTE BLAD,
Belangrijkste Nieuws.
Misnoegen, dat nog geen beslissing is ge
nomen over versterking van de zeemacht.
Klacht over gebrek aan beroepskader.
Joego-Slavische oorlogsbodem gezonken.
De Engelsche garanties tegenover België.
Duitschland vraagt meeroiievan Roemenië.
Gezonken schepen.
Russen blijven aanvallen.
rood offensief mislukt.
dLuP de Fiimen losgelaten.
30 Britsche vliegtuigen in Finland?
Joegoslavische oorlogsbodem
gezonken.
Als België zou worden aangevallen.
Roemeensche olie-leveranties aan
Duitschland.
De oorlog ter zee.
De aanhouding van de
„Asama Maru".
PONDERDAG 25 JAN. 1940
54e JAARGANG - No. 97
Uitgave: N. V, Uitgevers-Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorotstraat 7 0, Qoes
postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs fi.66 per kwsr«£Ï
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vüssingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentlën 30 cent per regel
Ingssos&n stedr-deefhsss 35 csnt ??r ?cs«5
Kleine Advertentiën Dinsdags, Vrijdags en
Zaterdags f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Aan het Voorloopig Verslag der Eer
ste Kamer over het wetsontwerp tot
vaststelling van de Defensiebegrooting
is het volgende ontleend
Vele leden prezen het beleid van den
minister. Zij wenschten in de hulde, den
minister gebracht, eveneens diens naas
te medewerkers te betrekken. Algemeen
stemde het tot voldoening, dat de geest
in de weermacht goed is.
Verscheidene leden trokken in twijfel,
of de organisatie van de aanschaffingen
ten behoeve van de landmacht wel zoo
doeltreffend is, dat steeds wordt be
reikt het tempo, hetwelk onder de tegen
woordige omstandigheden meer dan ooit
is vereisoht. Deze leden spraken de höop
uit, dat zorg zou worden gedragen voor
het in voldoende mate aanwezig zijn van
artillerie- en (pantser)-
afweergeschut.
Eenige leden vestigden de aandacht op
den huns inziens onvoldoenden paar-
denstapel te onzent.
Ettelijke leden betreurden, dat, wat
betreft den aanleg van ondergrond
sche hangars op onze militaire
vliegvelden nog geen bevredigende op
lossing schijnt te zijn gevonden.
Sommige leden stelden de vraag, of
inderdaad, gelijk verluidt, leveranciers
van beton zeer minderwaardig materiaal
hebben geleverd, als gevolg waarvan de
defensie in gevaar was gebracht en
nieuwe werken van deugdelijker struc
tuur hadden moeten worden aangelegd.
Zoo ja, dan verzochten zij den minister
de Kamer te dezer zake volledig in te
lichten, met vermelding van de namen
der betrokken leveranciers. Voorts zou
den zij gaarne vernemen, of een straf
vervolging van dezen aanhangig is.
Verscheidene leden verklaarden zeer
misnoegd te zijn over het feit, dat nog
steeds geen beslissing is genomen om
trent de versterking van de
zeemacht.
De leden, die zich uitspraken voor
slagkruisers, vooral ten behoe
ve van de verdediging van Nederlandsch-
Indië, drongen met klem op het nemen
•van een decisie ter zake aan.
Weer andere leden wenschten te wij
zen op drie, huns inziens onoverkomen-
ltj'ke, bezwaren tegen den aanbouw van
slagkruisers, te weten:
1. Dat deze eerst na vier of vijf jaren
zullen zijn voltooid
2. Dat de aanbouw van zoodanige
schepen, tezamen met de onvermijdelijke
completaire uitgaven, als de aanschaf
fing van nieuw klein materieel, uitbrei
ding van haven-inrichtingen e.d., naar
veler opvatting, verre de financieele
krachten van Nederland en Nederlandsch
Indië te boven gaanen
3. Dat men in zulke schepen het risico
der actie te zeer concentreert.
Vele leden bepleitten met klem v e r-
jsterking van de lucht
macht. Zij drongen er op aan, dat
steun zou worden verleend aan de op-
leiding van reserve-vliegers, aan dewel
ke groote behoefte bestaat.
Verscheidene leden verklaarden in te
stemmen met 's ministers voornemen,
alle extremistische elemen
ten uit de weermacht te
bannen.
Vele leden waren van oordeel, dat bij
de defensie-uitgaven nog steeds niet in
voldoende mate de zuinigheid in acht ge
nomen wordt.
Met name werd de aandacht gevestigd
op het verschil tusschen het bedrag,
waarop per dag de mobilisatie in België
komt te staan en dat, wat dezelfde maat
regel hier te lande per dag vordert.
Vele leden achtten het gewenscht, dat
in sterkere mate dan thans geschiedt,
aan kleine middenstanders
en landbouwers zakenver-
1 o f zou worden gegeven. Zij' drongen
er op aan, tegemoetkomingen te bedoel-
der zake eerder te doen ingaan dan op
1 October 1940.
Geklaagd werd over het gebrek
aan beroepskader. De vraag
werd gesteld, waarom verdienstelijke on
derofficieren niet in aanmerking kunnen
komen voor de benoeming tot luitenant.
Verscheidene leden had het ten zeerste
getroffen, dat bij het bekende incident
te Venlo, in November 1.1., tegenwoordig
was geweest een Nederlandsch officier,
die aldaar den dood had gevonden. Gaar
ne zouden zij omtrent de reden van diens
aanwezigheid ter plaatse worden inge
licht.
Gevraagd werd, of het juist is, dat aan
de nabestaanden van velen dergenen,
die by de rampen met de mijnenvegers
zijn omgekomen, slechts van particuliere
zijde steun wordt verleend.
Dinsdag is, het Russiische offensief te-
de verdedigingslinies d©r Finmem ten
^■0. van het Ladogameer, ondanks de
schaalde desperate pogingen van den
vijand, onder groote verliezen voor de
Russen ineengestort.
^et offensief, dat door de Russi-
e legerleiding geopend werd tegen den
vJasten we£> ^ie in het midden
hof ,anner,heim-linie gelegen is, met
hoi. pur* (Vïborg), de grootste en
pno»11^ Finsche stad op de land-
ij,e' te veroveren, is mislukt.
nnir,enS mislukten nog de vijandelijke
te brtf611 jm door de Mannerheim-linie
het \r °°r eeD aanval via het ijs van
jMuolameer.
Knila o kejigsle waren de aanvallen bij
het T-,1) en' Aittojoki, ten N.J0. van
9;3meer'Hier hadden de s°vjets
nisee,^ dl®e concentratie van gemecha-
der oï artUlerie' manscbappen en an-
seno h °gsmateriaal bijeengebracht. Ner-
veel m! de Russen tot nu toe zoo-
punt ^pen en materiaal op een
keviMto°Veral weerst°nden de Finnen de
jc\rgste aanivallen.
houd0 Ü'kee,!en da® wer|i zonder op ont
vochten. De Finnen konden 7
tank's vernietigen en maakten 'hier 22
tanks buit.
Ongeadht bet -weinige succes, dat de
Russen hier met hun zware tanks, dank
zij de weinige en smalle wegen, die het
buitengewoon boschrijke gebied bier door
kruisen, boeken, gaan zij voort met deze
steeds weer opnieuw in den strijd te
werpen.
Volgens militaire waarnemers zouden
de Russische voorraden en manschappen
spoedig uitgeput raken,indien de Finnen
er in slagen, nog eenge dagen langer
hier aan de 'herhaalde aanvallen van den
vijand weerstand te bieden. De transport
mogelijkheden 'voor de Russen ondervin-
dien hier n.l. zeer veel moeilijkheden en
men is hier feitelijk hoofdzakelijk ,op één
spoorlijn, die naar Moerman.sk voert,
aangewezen.
Het aantal manschappen, dat de Rus
sen nu weer verloren hebben, 'zou in de
duizenden loopen. Een niet-officieele
schatting spreekt van 3 a 4000 dooden.
Indien men als normale verhouding
aanneemt, dat op 1 doode gewoonlijk 4
gewonden geteld worden, zou dus het
aantal Russen, dat gewond werd, onge
veer 12.000 tot 16.000 bedragen. Boven
dien sterven tengevolge ivan de buiten
gewone lage temperatuur de gewonden
op het slagveld, indien niet zeer spoedig
hulp komt opdagen.
De Finnen halen hun gewonden weg
van het slagveld in brancards, die met
een soort huif overkapt zijn, zooals de
ouderwetsc'he 'boerenwagens, hetgeen een
zeer goed voorbehoedmiddel is om den
kouden wind buiten te sluiten.
De Finnen zijn van meening, dai hef
offensief dagelijks zal oplaaien, totdat de
Russen uitgeput zuilen zijn.
Het Finsche legerbericht, dat een over
zicht van den toestand tot 24 Januari
des middags geeft, luidt:
Te land: Op de Karelische land
engte 'heeft 'de vijand, gesteund door ar
tillerie, tusschen Summa en Muolajaervi
een aanval ondernomen, die werd afge
slagen.
Een vijandelijke poging, over 'het ijs bij
Muolajaervi aan te vallen, werd eveneens
verijdeld.
Ten Noord-Oosten van het Ladogameer
heeft de hevige strijd den geheelen dag
voortgeduurd.
Op verscheidene punten, van het Ooste
lijk front ging de vijand- tot den aanval
over, zoo te Kollaanjoki en te Aittojoki.
Alie aanvallen werdeni afgeslagen. De
vijand leed zware verliezen.
D'e Finsche troepen hebben zeven Rus
sische gevechtswagens vernield. In de
andere sectoren bedrijvigheid van pa
trouilles.
In delucht: De vijand heeft giste
ren in Noord-Finland het district Nurmes
en eenige andere 'plaatsen gebombar
deerd: Ook ditmaal hadden de Russische
vliegers 'het op de ziekenhuizen gemunt.
Men heeft tot dusverre onder de burger
bevolking 21 dooden en een twintigtal
gewonden geteld.
In de andere deelen van Finland be
perkte actie der Russische luchtmacht. De
Finsche luchtmacht heeft geslaagde ver-
kennings- en bombardementsvluchten on
dernomen.
SOVJETS SCHIETEN OP FINSCHE
SCHIPBREUKELINGEN.
Uit Mariebemn meldt de Telegr., dat
het Finsche 1650 ton metende s.s. „No-
tung", uit Helsinki, dat op de Aaland-
eilanden lading ingenomen had, ten Oos
ten van Sottunga door een Russisch es
cadrille bombardementsvliegtuigen is
aangevallen.
De bommen troffen echter niet, hoewel
de toestellen achtmaal een aanval deden.
Bij den laatsten aanval viel echter een
bom achter het vaartuig in zee, en wel
zoo dicht, dat er een groot lek in den
romp van 'het schip ontstond. Het schip
begon onmiddellijk te zinken. De beman
ning maakte reeds de booten klaar, toen
een regen van machinegeweerkogels neer
daalde, zoodat zij ijlings dek'king moesten
zoeken.
Toen het escadrille voor korten tijd
verdween, gelukte het de bemanning de
booten te water te laten, doch de toestel
len kwamen, opnieuw terug en deden
thans een aanval op de sloepen met
schipbreukelingen, die zij met machine
geweren bestookten. Het is wel bar-
baarsch. De Bussen schoten echter zoo
slecht, dat geen enkel lid der bemanning
het gewond of gedood werd, zoodat alle
opvarenden iveilig aan land 'kwamen.
Volgens berichten in de buitenlandsche
pers zijn dertig Britsc'ho vliegtuigen in
Finland aangekomen. Op het Engelsche
ministerie van Luchtvaart wilde men bij
navraag dit bericht noch bevestigen noch
ontkennen.
VELE OPVARENDEN OM HET LEVEN
GEKOMEN.
De Joegoslavische torpedojager „Loe-
bliana" is gistermiddag, na op een zich
onder water bevindend rif te zijn glei-
stcoten, in de Adriatische zeehaven Sibe-
nik gezonken.
Er zouden talrijke slachtoffers te be
treuren zijn.
De ramp geschiedde toen bet schip met
twee andere torpedojagers, de „Belgra
do" en de „Zagreb", manoeuvreerde om
de haven binnen te komen. D'e autoritei
ten hebben terstond een onderzoek inge
steld- en de haven door politie laten af
zetten.
Het gerucht gaat, dat de commandant
van den gezonken, oorlogsbodem zic'h van
bet leven beeft beroofd.
VLIEGTUIGEN BOVEN DE
SHETLAND-EILANDEN.
Gistermorgen hebben vliegtuigen (naar
men gelooft drie Duitsche bombarde
mentstoestellen) boven de Shetland-eilan-
den. gevlogen.
Gedurende 31 minuten was er lucht
alarm.
De Standaard spreekt 'haar blijd
schap uit over de mededeeling van den
Minister-president, dat de Regeering een
wetsontwerp voorbereidt om een bedrag
van 100.000 gulden ter beschikking te
stellen van het Finsche Roode Kruis.
„Het was trouwens ook wel het minste
wat men hopen mocht.
Ook het antwoord op de vragen van
den 'heer Van der Goes van Naters is
niet zóó onbevredigend als uit -de „kop
pen" van sommige ochtendbladen valt af
te leiden. D'e Regeering zegt slechts, dat
zij: het on-gewenscht acht te bevorderen,
dat Nederlanders in vreemden krijgs
dienst treden. Dat standpunt kan men
zich indenken, gelet op de complicaties,
die uit zondanige bevordering door de
Regeering zou-den kunnen voortvloeien.
De Regeering verbiedt intusschen niets,
en we hopen van harte, dat Nederlan
ders niet zullen ontbreken bij de pogin
gen om de Bolsjewistische macht buiten
de Finsche grenzen te houden. Hoe dich
ter dit monster bij 'het Westen komt, hoe
gevaarlijker het ook voor ons wordt.
Duitschland vormt geen betrouwbaren
dam meer, en op de kracht van de So
cialistische regeeringen Zweden, Noor
wegen en Denemarken durven we niet
bouwen."
Britsche vliegtuigen stegen op, doch
konden geen contact krijgen met den
vijand.
In het Lagerhuis heeft Henderson Ste
wart dien premier gevraagd, of de ver
klaring van generaal Gort, volgens welke
de Fransch-Britsche garanties bliksem
snel in werking zouden treden bij een-
aanval o-p België, de weloverwogen op
vatting der regeiering weergeeft.
Chamberlain antwoordde, dat de re
geering haar volle aandacht wijdt, aan de
vraag, door welke -middelen Engeland,
zijn garantietoezeggingen van welken
aard zal nakomen. De premier herinner
de aan het verdrag van Locarno van
1925, bevestigd in 1936, aan de Britsch-
Fransche verklaring, die daarop volgde
en aan die, door den ambassadeur te
Brussel op 27 Augustus 1939 tegenover
den koning der Belgen afgelegd.
Stewart stelde daarop de vraag: „Wat
is bet criterium voor een aanval? Zo-u
een bedreiging met aanval er onder val
len en wie zou daarover beslissen?"
Hierop antwoordde Ghamberlain: „D'e
regeering moet zich het recht voorbe
houden daarover te beslissen."
BUITENLANDSCHE
MAATSCHAPPIJEN ONDER DWANG?
Van bevoegde zijde wordt vernomen,
dat aan alle buitenlandsche oliemaat
schappijen in Roemenië is medegedeeld,
dat zij haar deel moeten bijdragen tot de
hoeveelheid olie, welke Roemenië ver
plicht is aan Duitschland te leveren vol
gens de handelsovereenkomst tusschen
deze twee landen.
Un. Press meent, dat de buitenland
sche maatschappijen geen kans zien, om
zich hieraan te onttrekken en dat zij er
zich wel zonder veel protest in zullen
schikken.
Er wordt op gewezen, dat het nogal
voor de hand ligt, dat Roemenië zijn
handelsverdrag met Duitschland het
geen neerkomt op 't zenden van 32 a 33
procent der totale olieproductie niet
kan nakomen, wanneer niet alle olie
maatschappijen het hare daartoe bijdra
gen, wijl de buitenlandsche maatschap
pijen meer dan 75 pet. der productie in
handen hebben.
Naar verluidt, oefenen de Engelsche
en Fransche regeeringen druk uit, om de
olieverschepingen naar Duitschland niet
te doen uitbreiden.
De nadruk wordt er op gelegd, dat
Roemenië wel voelt, dat de geallieerden
het niet in den oorlog willen storten.
Roemenië wil daarom haar uiterste
best doen, om het handelsverdrag met
Duitschland na te komen.
De Britsche regeering heeft haar ern
stige ontevredenheid over Roemenië ken
baar gemaakt, in verband met de moei
lijkheden, welke men ontmoet by het ver
krijgen van uitvoervergunningen voor de
Roemeensche olie naar Engeland.
Deze ontevredenheidsbetuiging is ver
gezeld gegaan van den duidelyken wenk,
dat toestemming voor den uitvoer van
Britsche goederen naar Roemenië
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Instelling leeningfonds.
De Eerste Kamer over de begrooting
van Buitenlandsche Zaken. Rede van
Minister van Kleffens.
Treinbotsing bij Weesp.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over de Defensie-begrooting.
Buitenland.
De Finnen slaan Russische aanvallen af.
Joego-Slavisch oorlogsschip gezonken.
De Engelsche garanties tegenover Bel
gië.
Duitschland wil meer olie van Roeme
nië.
Felle koude in Amerika.
Dr Ir L. R. Wentholt, die benoemd is
tot directeur-generaal van den Rijks
waterstaat.
men neemt aan, dat vliegtuigen en an
der bewapeningsmateriaal hierbij' zijn in
begrepen zal afhangen van de oplos
sing van het olievraagstuk.
In officieele kringen was gisteravond
nog geen inlichting te verkrijgen over
een eventueele Engelsch-Fransche waar
schuwing aan Boekarest, die ernstige
complicaties in het vooruitzicht zou stel
len, vooral indien de Roemeensche regee
ring de Engelsche en Fransche maat
schappijen werkelijk zou dwingen, olie
aan Duitschland te verkoopen.
Op het oogenblik is de Roemeensche
levering van olie naar Duitschland prac-
tisch stop gezet, daar de Donau niet te
bevaren is en de voormalige zeeweg on
derworpen is aan de contrabande-contro
le. Aangenomen wordt, dat Duitschland
nu het zelf practisch geen olie ontvangt
uit Roemenië, druk op Boekarest uitoe
fent om de leveringen aan de geallieer
den ook op te schorten.
De diplomatieke correspondent van
Reuter verneemt, dat de Britsche regec-
ring stappen neemt, ten einde vast te
stellen, of de nieuwe regelingen, door de
Roemeensche regeering getroffen voor
de controle der Roemeensche petroleum
industrie, Duitschland in staat zullen
stellen, zich van meer petroleum uit Roe
menië te verzekeren dan voorheen het
geval was.
Er is te Boekarest nog geen stap ge
daan, doch de feiten worden te Londen,
verzameld als voorbereiding daarvoor.
De Britsche stoomtreiler New-
haven, die een week over tijd is, is waar
schijnlijk op een mijn geloopen.
De familie van de 9 leden der beman
ning van het Britsche stoomschip
Parkmill (600 ton), is er van in kennis
gesteld, dat het schip met man en muis
verloren is gegaan.
Veertien leden der bemanning van het
Noorsche stoomschip Miranda (1328
ton) worden vermist. Drie anderen zyn
gered.
JAPANSCH PROTEST TE LONDEN.
In officieele kringen te Londen wordt
verklaard, dat daar met veel zorg het
