WEER PERIODIEKE VERLOVEN.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
11^
w
!«gt
s "S g
ffig.p a aG
rftüi'sl!
8.1=11
^«*|l
2 XX
B
xf
Zaterdag en Zondag Finland weer hevig van
u;t de lucht gebombardeerd. - Finsche succes
sen bij Salla. - Italië en Rusland - Beperking
Duitsche verloven. Duitschland bouwt volop
duikbooten. - Britsche torpedobootjager gezon
ken. - Weer schepen vergaan. - Redevoeringen
van Halifax en Churchill.
f schandelijke luchtbombardementen
op finsche steden door de Russen.
De hevigste sedert het begin van
den oorlog
kroonstad door de finnen
gebombardeerd.
De strijd bij Salla.
Italië en Rusland.
Beperking verloven in Duitschland.
Duitsche Duikbooten in
serie-productie.
ministerieel schrijven aan de
burgemeesters.
Algemeene mobilisatie in Slowakije
Britsche torpedojager gezonken.
Slachtoffers van den oorlog ter zee.
De Regeeringspersdlenst meldde gisteravond
De Regeering aoht den toestand thans zoo, dat
aangenomen, dat daarin geen onverwachte ver
anderingen ten ongunste ontstaan met ingang
van Woensdag 24 Januari (vertrek Dinsdag 23 Jan.
na den dienst) opnieuw periodieke verloven kunnen
worden verleend.
Deze datum kan niet vroeger worden gesteld om
verkeerstechnische redenen.
Halifax over hetBritscheoorlogsdoel
Churchill maakt de balans op.
f-S-S.05
a a
c. b a
a g-Co
ft <D CD
2'a 2
a
5*1
to fa en a>
Rj^fira c i
b- 2 «5
5 Is*
tslS:
2§ o S
B'fH 4
H* g
c re g
O O- 3
a s a
p
a
ft
H
r a
CD
hi
5'
M <1
■ËT& p
^3 *-f
(D P H<l
V £L P
U1
03 <J9 a
O J L,®|S
Q È3. E° B* (5
i-tj a
2 Hr+ dp £j
13 3
HP <I>
OS CD O:
üll.111
33 ca^
31 M
X X
O!
b
H"
P
8 r1®
B CO
K CO"1
w
CJT
UN
CJ1 to
Ui
ft
p
c*
o CK en 05
X X xx
BAANDAG 22 JAN. 1940
54e JAARGANG - No. 94
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Pa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abc SROfnsctaprljs f2.6£ por kwartas'
Weckebo BEeiBootsRvoor Middetbsa*g
Qoes en Vlisslngen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
A<Sv«rt«s*t!8is S0 cetfê yw rege?
Ingezonden mededeeJingan 60 cent pe? fsgsï
Kleine Advertent,Wn Dinsdags, Vrijdags sn
Zaterdags f 0.75 bl| voorultbetellRg
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Nëar schatting hebben Zaterdag ver
scheidene honderden vliegtuigen boven
Finland geopereerd. Zoowel het binnen
land als de oorlogszone werd gebombar
deerd. In het binnenland werden Pori,
Rauraa, Mariehamn, Turku, Tamissaari,
Kotka, Lapeenrenta, Pamperi en het Ke-
midal, in het Zuiden en Zuid-Westen van
Finland, gebombardeerd. In Noord Fin
land werden Ivalo en Murmes gebombar
deerd, en voor de tweede maal een dui
delijk door 'n rood kruis aangegeven hos
pitaal. Volgens de tot dusverre ontvan
gen berichten zijn bij de bombardemen
ten op het binnenland twee burgers ge
dood en 22 gewond.
Uit de mededeelingen van vijandelijke
vliegers, die in handen der Finnen zijn
gevallen, blijkt, dat de in Estland gele
gen luchtbases op zijn minst gebruikt
worden voor luchtaanvallen op Zuid-
West-Finland.
De Finsche luchtmacht heeft verken
ningsvluchten gemaakt en vijandelijke
vliegtuigen verdreven, alsook met goed
gevolg bepaalde vijandelijke luchtbases
gebombardeerd. Volgens bevestigde rap
porten hebben de Finnen een observatie
ballon en elf vijandelijke bomvliegtuigen
neergeschoten.
Zaterdag zijn boven Abo, de tweede
havenstad van Finland, 150 bommen van
groote exploitieve kracht en 75 brand
bommen uitgeworpen. De brandweer
moest met alle beschikbare middelen op
treden ter bestrijding van de gevolgen
van dezen hevigsten luchtaanval, welke
de stad tot nu toe te verduren heeft ge
had.
Sinds het uitbreken van den oorlog
beeft Abo reeds 30 luchtaanvallen on
dergaan.
Van meer dan 5000 meter hoogte wer
den de bommen geworpen. Tal van hui
zen zijn tot den grond toe afgebrand.
Een groot aantal personen is zonder
onderdak bjj een temperatuur van 48 gr.
vorst. Verscheidene? bommen zijn neer
gekomen op een kraaminrichting, waar
zij zelfs doordrongen tot de schuilkelders
waar zich jonge moeders met haar pas
geboren kinderen bevonden. Slechts door
de trappen op te gaan, konden de moe
ders zich met haar babies redden.
Volgens de laatste berichten was de
Zaterdag door de Russische luchtmacht
ontplooide bedrijvigheid de grootste se
dert het begin van den oorlog.
Be Russiche vliegers hebben allerlei
objecten zonden eenig militair belang,
gebombardeerd.
In verscheidene gebieden in het Noor-
en Robben zij de bevolking aangevallen
on zelfs verscheidene ziekenhuizen.
Officieel is te Helsinki medegedeeld,
at tijdens de luchtaanvallen van Zater
dag 3000 bommen op Finsche steden ge
spen zijn.
Gisteren is weer in Helsinki verschei-
e ma-len^ luchtalarm gemaakt. Het
m eea ni0°ie dag met een helderen he-
mei en koud weer, met tussehen 20 en 23
Jen vorst. Men hoorde vliegtuigen in
en ook trad het luchtdoelge
schut m actie.
h »H,ierll0ndert' Russische vliegtuigen
- on gisteren (Zondag) deel genomen
sn de luchtaanvallen op verschillende
'"sche steden. Gedurende den nacht
woedden nog felle branden.
gedeplH^Ü01^ laat is te Helsinki mede-
Kroon itaa'u „de finsche luchtmacht
Vnnvt gebombardeerd.
deFinnL13 officieel medegedeeld, dat
gebomVip wieveneens Baltiskiport hebben
W,d:erd' Zooals men weet bevindt
Zuiden van Tallinn, een
be luchtbases.
Dit wjjst op de aankomst van betere
vliegtuigen voor de Finnen,
Volgens te Londen ontvangen berich
ten is zeer bitter gestreden aan het front
van Salla, waar de Russen twee divisies,
bestaande uit ongeveer 45.000 man uit
gelezen troepen, tot hunne beschikking
hebben.
Een van deze divisies zou door Fin
sche troepen in een val zijn gelokt en aan
alle kanten zijn afgesneden.
De Russen trekken terug naar ver
sterkte linies, waar zij zullen trachten
hun troepen weer te verzamelen.
In Stockholm gelooft men, dat een Fin
sche overwinning nog grooter dan de
zege bij Suomussalmi, op handen is.
OVERWINNINGEN VAN DE FINNEN
De Russen hebben op drie belangrijke
punten in de omgeving van Taipele aan
het Karelische front aanvallen onderno
men. De Finnen deden een tegenaanval,
waarbij de Russen, die aanzienlijke ver
liezen leden, werden terug geworpen.
Ten Noorden van het Ladogameer is
hevig gevochten. De Finnen wisten hier
hun stellingen te verbeteren.
RUSSEN GEBRUIKEN PETROLEUM,
DIE VOOR DUITSCHLAND WAS
BESTEMD.
De Times meldt uit Belgrado:
Een zending petroleum, welke kort ge
leden via Cernauti en Lwow van Roeme
nië naar Duitsche autoriteiten in Kra-
kau is gezonden, is er tot nog toe niet
aangekomen. Een commissie, bestaande
uit Duitsche officieren, heeft zich naar
Lwow begeven om een onderzoek naar
het gebeurde in te stellen. Het is geble
ken, dat de lading door de Russen in be
slag is genomen, die de petroleum ge
bruiken in den strijd tegen Finland. Het
is niet de eerste maal, dat Roemeensche
zendingen naar Duitschland verdwenen
zijn.
Een der diplomatieke correspondenten
van de Sunday Times verklaart, van
uiterst bevoegde zijde te vernemen, dat
de Italiaansche regeering zich zeer on
langs tot de Duitsche regeering heeft
gewend, met de vraag hoe de houding
van Berlijn zou zijn nopens een moge
lijke expansie van de Sovjet-unie op den
Balkan.
De correspondent voegt hier aan toe,
dat Italië, volgens zijn inlichtingen, dui
delijk heeft gemaakt dat het een derge
lijke Russische penetratie niet zou kun
nen dulden en zich zijn volledige vrijheid
van handelen zou moeten voorbehouden
in geval van bepaalde Russische bewe
gingen.
De vastbeslotenheid van Italië een ex
pansie van het communisme in Zuid-
Oost-Europa te voorkomen, wordt be
vestigd in een artikel, dat Gayda spe
ciaal heeft geschreven voor de Sunday
Dispatch, waarin hij de houding van Ita
lië verklaart.
Gayda zegt: Indien het communisme
mocht trachten op te trekken naar de
zones, welke van vitaal belang zijn voor
Europa en Italië zal het fascisme weten
hoe te antwoorden.
Volgens een officieel draadloos Duitsch
bericht van gisteravond zijn alle verlo
ven voor de Duitsche troepen aan het
front beperkt.
Deze beperking, zoo verklaarde de
omroeper, is veroorzaakt door trans
portmoeilijkheden tengevolge van de
felle koude. De verloven voor troepen in
binnenlandsche garnizoenen zullen even
eens beperkt worden.
De correspondent te Berlijn van Na
tional Tidende meldt, dat de laatste
maanden 60 Duitsche scheepswerven te
gelijk werkzaam zijn een serie-productie
van een nieuw type duikboot, waarvan
hij meent te weten, dat de schepen van
kleiner formaat zijn dan die, welke tot
nu toe werden gebruikt. De bemanning
De minister van Binnenlandsche Za
ken heeft tot de burgemeesters der ge
meenten, gerangschikt in de eerste of
tweede gevarenklasse voor de bescher-
ming tegen luchtaanvallen een circulaire
gericht van den volgenden inhoud:
„Naar verwacht mag worden, zullen
de slachtoffers van luchtaanvallen in
vele gevallen het op prys stellen geeste
lijken bijstand te ontvangen. Wil deze
bijstand nog tijdig verleend kunnen wor
den, dan is het noodig, dat de kerke
lijke bedienaars onmiddellijk bericht ont
vangen van de gevallen, waarin hun bij
stand gewenscht wordt.
I Om deze aangelegenheid tot haar recht
te doen komen, acht ik het van belang,
dat reeds in vredestijd in overleg met de
kerkbesturen ter plaatse een regeling
wordt getroffen, welke in dit onderwerp
voorziet.
Ik moge u verzoeken daartoe het noo-
dige te willen verrichten."
voor deze nieuwe schepen schijnt reeds
getraind te zijn. Verklaard wordt, al
dus de correspondent, dat nooit tevoren
in zulk een snel tempo duikbooten zijn
gebouwd als thans in Duitschland.
BELGISCHE SPOORWAGONS NAAR
DUITSCHLAND?
Sunday Express en Paris Soir hebben
een bericht gepubliceerd, volgens het
welk Duitschland aan de Belgische re
geering zou hebben verzocht het 10.000
spoorwagons te verhuren.
In officieele Belgische kringen wei
gert men hieromtrent een verklaring af
te leggen. Men doet slechts opmerken,
dat tussehen België en de aangrenzende
landen steeds een druk verkeer van rol
lend materiaal heerscht, dat verband
houdt met de behoeften van het han
delsverkeer.
Belga verneemt in industrieele krin
gen, dat zeer binnenkort verwacht kan
worden, dat een aanzienlijk aantal Bel
gische wagons naar Duitschland zal
worden gezonden om met cokes en steen
kolen te worden beladen. De invoer uit
Duitschland is den laatsten tijd aanzien
lijk achter en vormt slechts 20 pet. van
het normale cijfer.
Volgens geruchten, welke in Bratis
lava circuleeren, zou voor Februari de
algemeene mobilisatie worden afgekon
digd.
De mobilisatie zou onder leiding staan
van Duitsche officieren.
ACHT DOODEN EN 73 VERMISTEN.
Officieel is te Londen medegedeeld,
dat de Britsche torpedobootjager Gren-
ville in de Noordzee is gezonken, door
dat hij op een mijn geloopen of getorpe
deerd is.
Van de opvarenden zijn 118 officieren
en minderen aan land gebracht. Van
acht man weet men, dat zij zijn omgeko
men en 73 man worden vermist. Men
neemt aan dat zij als verloren moeten
worden beschouwd.
Van de overlevenden zyn verscheide-
nen ernstig gewond.
De Grenville was een flotieljeleider
van 1.485 ton, die in Augutus 1935 te
water was gelaten.
De Engelsche marine betreurde reeds
het verlies van de torpedobootjagers
Gipsy (op een myn geloopen; één doo-
de, 29 vermisten) en de Blanche (mijn:
twee dooden, zestien gewonden). De Jer
sey is door een torpedo beschadigd (tien
dooden, twaalf gewonden) en de Du-
chers tengevolge van een aanvaring ver
gaan (31 dooden).
GROOT ENGELSCH SCHIP OP EEN
MIJN GELOOPEN.
Het Engelsche s.s. Protesilanus, groot
9577 ton, is gisteren buiten Engelands
Westkust op een mijn geloopen. De uit
60 koppen bestaande bemanning is aan
land gebracht.
Dertien gewonden zijn in een zieken
huis opgenomen. Slechts twee hunner,
beiden Chineezen, moesten er blijven.
Zaterdag is de Nautic, een Est
land s c h schip buiten de Shetland-
eilanden gezonken. De bemanning is op
gepikt door een onbekend stoomschip.
Het Deensche s.s. Tekla (1215 ton) is
gisteren voor de N.O. kust van Schot
land gezonken, naar men gelooft, ten
gevolge van het loopen op een mijn. Ne
gen opvarenden zyn aan boord genomen
door een Noorsch schip.
Het Britsche tankschip Caroni Ri
ver (7807 ton), dat na vernieuwd te zyn
een proeftocht maakte, is gisteren voor
de Zuid-West kust van Engeland tenge
volge van een ontploffing gezonken. De
opvarenden konden allen door een kust
vaartuig aan boord worden genomen.
Sommigen hunner zijn echter gewond.
Het Britsche, 1086 ton metende,
stoomschip Ferryhill is op een myn ge
loopen en binnen enkele minuten buiten
de Engelsche Noord-Oostkust gezonken.
Men gelooft, dat twaalf leden der be
manning verloren zijn. Twee overleven
den zijn aan land gekomen. Deze twee
overlevenden zijn in een ziekenhuis op
genomen.
De bemanning van het Noorsche s.s.
Notos, die in een haven van Noord-En-
geland is aangekomen, heeft gemeld,
dat een duikboot Zaterdag buiten St.
Hilda is aangevallen. Een luide ontplof
fing werd gehoord en men zag een dikke
rook opstijgen van de duikboot die daar
op verdween. Men had den indruk, dat
de duikboot wellicht gezonken is.
'De Britsche minister van Ibuitenland-
sche zaken, Lord Halifax, heeft te Leeds
een redevoering uitgesproken, waarin hij
o.m. het volgende uiteenzette:
Wij onderschatten de kracht van den
vijand niet. Wij zijn er ons van bewust,
dat de worsteling heel onze energie en
vastberadenheid eischt, maar de eenheid
der moreele doelstelling van de demo
cratieën, welke Hitier zoo laag aanslaat,
zal de voornaamste oorzaak worden van
zijn nederlaag.
Het zou niet in het algemeen belang
zijn bekendheid te geven aa& de maat
regelen, die de regeering neemt om bijt-
stand te verleenen aan Finland. Onze be
lofte om dit land te helpen zal echter
geen lijdelijke uitdrukking van academi
sche of formeele sympathie blijven.
Onze ivredesdoelstellingen zijn duide
lijk gedefinieerd. Wij moeten vasthouden
aan een herstel der vrijheid voor de
kleine naties, die Duitschland wreedelijk
daarvan beroofd heeft en wij zullen ons
best doen om Europa te beveiligen tegen
een herhaling van dezen rampspoed.
D'e eenige reden, waarom geen vrede
kan worden gesloten is, dat de Duitsche
regeering tot dusverre geen bewijs of be
reidheid heeft getoond om de schade te
herstellen, die zijn naburen is toege
bracht of de wereld er van te overtuigen, j
dat een door haar gegeven belofte meer
waard is dan het papier waarop die ge
schreven staat.
Ik aarzel niet te zeggen, dat ik hon
derd keer liever dood zou zijn dan te
leven in een wereld onder den hiel van
een nazi-regeering.
O'ok Churchill heeft Zaterdag een rede
gehouden. De neutrale staten waren, al
dus Churchill tot nog toe het slachtoffer
geweest door 'de verliezen door mijnen en
torpedo's aan hun schepen. Alleen in de
Britsche en Fransche convooien kon vei
ligheid worden gevonden. De kans om in
zulk een conivooi tot zinken te worden ge
bracht was 1 op 500.
Het is vrijwel zeker, dat thans de helft
van de duikbooten,, waarmede Duitsch
land den oorlog is begonnen, is vernietigd
eni diat de aanbouw van' nieuwe duikboot
ten ver beneden den omvang is gebleven,
dien wij verwachtten. De magnetische en
andere mijnen leveren geen enkel pro
bleem op, dat als onoplosbaar moet wor
den beschouwd.
Churchill kwam tot de volgende balans
na vijf maanden oorlog. De duikbootcam
pagne was voor het oogen'blik naar het
uiterlijk gebroken; de bedreiging dooi* de
mijnen had men goed onder de knie; de
scheepvaart was vrijwel onverminderd,
bijna alle oceanen waren vrij van Duit
sche oppervlakte-kajperschepen.
Churchill herhaalde de waarschuwing,
dat nog vele verliezen en ongelukken in
het vooruitzicht waren, maar 'hij mocht
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Weer periodieke verloven.
Het ijs stremt het verkeer.
Dr Colijns bezoek aan Rome.
Garantieprijs suikerbieten verhoogd.
Zweedsch stoomschip op een mijn geloo
pen. 17 dooden.
Duitsch vliegtuig maakt een tocht boven
Nederland.
Buitenland.
Weer hevige luchtbombardementen op
Finland.
Finsche successen bij Salla.
Beperking Duitsche verloven.
Britsche torpedobootjager gezonken.
Weer schepen vergaan.
Redevoeringen van Churchill en Halifax.
De koude in verschillende landen.
verklaren, dat wat den zeeoorlog betrof
de dingen in het geheel niet slecht ver
liepen.
Het lot van de ongelukkige neutralen
is wel geheel anders.
ledereen vraagt zich af wie thans het
volgende slachtoffer zal zijn.
Een Duitsche majoor heeft een nood
landing gemaakt in België met plannen
voor dien inval in dat land, welks neutra
liteit Duitsichland nog zoo onlangs be
loofd heeft te ontzien. In Roemenië be
staat groote vrees dat op een of andere
wijze door een overeenkomst tussehen
Moskou en Berlijn, Roemenië het volgen
de slachtoffer van een aanval zou wor
den.
De Nederlanders, wier diensten
aan de Europeesehe vrijheid herinnerd
zullen worden lang nadat de smet van
Hitier zal zijn weggevaagd van het pad
dor menschheid, staan langs hun dijken
t zooals zij dit deden tegen de tyrannen
van weleer.
Hierna bracht spr. groote hulde aan
den dapperen tegenstand van de Finnen,
die zulk een grooten dienst aan de
menschheid bewijzen. Zij laten aan de
geheele wereld zien de militaire onbe
kwaamheid van het roode leger en de
roode luchtmacht en 'het feit, dat het
communisme de ziel van een natie tot
verrotting brengt.
AANVAL GP DE NEUTRALEN.
Maar wat zou er gebeuren, wanneer al
deze neutrale landen in een spontaan ge
baar hun plicht zouden doen in overeen
stemming met het volkenhondshandvest
en zouden staan naast de Britsche en
Fransche rijken tegen den aanval? Op 't
oo'genblik is hun positie ellendig en zij
zal nog steeds ellendiger
worden. Nederig huigen zij het hoofd
uit vrees ivoor de Duitsche dreigingen
met geweld, terwijl zij Duitschland op
vele wijzen 'begunstigen. Zij wiegen zich
zelf in slaap met de gedachte, dat Groot
Brittannië en Frankrijk zullen winnen.
Allen hopen zij dat de storm 'zal zijn
overgedreven voor het hun beurt zal zijn
om ten onder te gaan.
Maar dé storm zal niet overdrijven. Hij
zal steieds ernsfiger opsteken en woeden,
hij zal zich uitbreiden naar het Zuiden,
hij zal zich uitbreiden naar het Noorden.
Er is geen kans op eeni spoedig einde,
zonder een gezamenlijke actie.
Wij zijn besloten om in het huidige
conflict ons door niets terug te laten
houden en ons niet te laten afhouden van
den dienst aan de gemeenschappelijke
zaak. De groote steden Warschau, Praag,
Weenen kunnen hopen, temidden van hun
wanhoop, hun bevrijding is zeker. De dag